De diagnose Morbus Bechterew of Pseudo-Bechterew?

De diagnose Morbus Bechterew of Pseudo-Bechterew?
Een bijdrage van Dr. M.J.A.M. (Marcel) Franssen, reumatoloog in de Sint- Maartenskliniek. Zijn
aandachtsgebieden zijn spondylarthropatie, kinderreumatologie, gerontoreumatologie en
radiosynoviorthesen.
Rugklachten komen heel veel voor, ook op jonge leeftijd.
Een van de hoofdklachten van mensen met de ziekte van Bechterew vormen lage
rugklachten.
De ziekte van Bechterew is op zichzelf een zeldzame aandoening, ongeveer 0.2%
van de gehele volwassen bevolking heeft deze ziekte. Hierdoor wordt deze
diagnose vaak gemist of laat gesteld, wat heel begrijpelijk is. Daar komt nog bij,
dat in het begin van de ziekte het lichamelijk onderzoek, laboratorium- en
röntgenonderzoek ons helemaal in de steek laat; er wordt niets gevonden!
Kunnen we daar niets aan doen? Ja zeker, door te blijven denken aan deze ziekte bij jonge mensen
met lage rugklachten. Deze rugklachten gaan gepaard met een ochtendstijfheid.
Bedrust doet de klachten toenemen: het is juist goed om te bewegen. De pijn wordt in de loop van
de dag ook wat minder. De pijn is het hevigst in de nanacht en ochtend. Ook wordt de pijn veel
minder na het gebruik van ontstekingsremmende pijnstillers als naproxen. In de familie kan de ziekte
voorkomen, maar dat is zeker niet altijd het geval.
We weten dat de ziekte een erfelijke achtergrond heeft, die we kunnen zien in het bloed. We vinden
dan een positieve HLA-B27 bepaling. Toch wordt nog steeds de fout gemaakt om - wanneer men
deze erfelijke factor vindt bij iemand met rugklachten - het dan voor zeker aan te nemen dat het de
ziekte van Bechterew betreft. Immers, ongeveer 8% van de Nederlandse
bevolking is HLA-B27 positief, slechts 2% van deze mensen krijgt of heeft de ziekte van Bechterew, de
rest mankeert niets wat dat betreft!
Een heel gevoelig onderzoek is een MRI van het heiligbeen-bekkengewricht (zogenaamde SIgewricht). Daarop kun je al in een vroeg stadium ontstekingen zien. Zijn op de MRI geen ontstekingen
zichtbaar, dan wordt het wel heel onwaarschijnlijk dat iemand de ziekte van Bechterew heeft. Dan
komen we in het gebied van de Pseudo-Bechterew terecht. Het voorzetsel “pseudo” wil zeggen dat
de klachten lijken op die van een Bechterew aandoening.
Een Pseudo-Bechterew is echter geen Bechterew, omdat een ontsteking in de rug of SI-gewricht niet
kan worden aangetoond en de patiënt toch klachten heeft, die op de ziekte kunnen wijzen.
Patiënten met deze ziekte kunnen een scala van klachten hebben:
• De boven beschreven rugklachten.
• Eenzelfde klacht, maar dan van de borstwand, dus pijn op de borst in de nanacht en ochtend met
stijfheid en een benauwd gevoel, dat in de loop van de dag weer verdwijnt.
• Een gewrichtsontsteking van meestal de beengewrichten zoals knie en enkel.
• Aanhechtingspijnen vooral rond de bekkenkam en hiel, maar ook in de armen en benen.
• Huidverschijnselen en nagelveranderingen, die passen bij een psoriasis.
• Slijmvliesdefecten in de mond en darmen passend bij de ziekte van Crohn. Dit laatste is een
reumatische ontsteking van de darmen en gaat gepaard met buikkrampen en een bloederige diarree.
• Daarnaast komen bij deze patiënten in de familie vaak mensen voor met de ziekte van Bechterew,
Psoriasis, ziekte van Crohn of een gewrichtsontsteking zonder bekende oorzaak.
Ook de erfelijke factor HLA-B27 komt vaker voor, maar minder vaak dan bij de ziekte van Bechterew.
U begrijpt dat dit een ingewikkelde materie is en dat daarvoor verwijzing naar de reumatoloog
noodzakelijk is. Zo ziet u dat de diagnostiek bij de ziekte van Bechterew niet gemakkelijk is om een
aantal bovenvermelde redenen. Mede hierdoor en doordat het weinig voorkomt in de praktijk, is het
voor de huisarts erg moeilijk om de diagnose te stellen.
Dus bij twijfel is overleg met een reumatoloog altijd mogelijk en zelfs nodig.
Bron: RPV Nijmegen e.o. 2012