11
5 februari 2015 | jaargang 57
@tuecursor
Tweewekelijks blad van de Technische Universiteit Eindhoven
Voor het laatste nieuws: www.cursor.tue.nl en volg tuecursor op
en
14 | D
e zon breekt weer door
in bouwkunde-land
Er gloort weer wat optimisme in de zo zwaar door de crisis getroffen
bouwsector. Met dank aan een nieuwe generatie bouwkundigen
die druk doende is de bouw van binnenuit te hervormen.
9 Laatste kans
op stufi
Toch nog een vluchtroute
voor studiefinanciering
voor de masterfase.
12 IJskoud
bouwen
Over torens, knappende
ballonnen, vriezen en
dooien
18 Minder bijwerkingen
voor nierpatiënten
TU/e’ers werken
aan sensor voor
nierdialyse op maat
Check out our
English section
on pages 22-28
2 | Vooraf
5 februari 2015
Kenniscentrum IE&IS moet
bedrijfsvoering verbeteren
CURTOON
4 februari - Aan de TU/e-faculteit Industrial Engineering & Innovation Sciences is het
ESCF-TIAS Competence Centre gestart. Het nieuwe centrum zorgt ervoor dat er meer
kennisuitwisseling op het gebied van Supply Chain Management mogelijk wordt tussen
wetenschap, onderwijs en bedrijfsleven. Het moet een
broedplaats zijn voor ideeën en samenwerking. Op dit
moment zijn twintig bedrijven aangesloten bij het ESCF.
Dit aantal moet de komende jaren groeien naar veertig.
Verbouwing gebouw voor automotiveteams bijna van start
3 februari - De verbouwing van het nieuwe gezamenlijke onderkomen
voor de automotiveteams van de TU/e start waarschijnlijk volgende
week. De voorbereidingen voor de werkzaamheden aan het pand
aan De Horsten namen meer tijd in beslag dan verwacht. Solar Team
Eindhoven, TU/ecomotive en STORM Eindhoven zijn de eerste teams
die naar H3 - over een nieuwe naam van het gebouw wordt nog
nagedacht - verkassen. Twee eerstgenoemde teams zitten nu nog in
Potentiaal en moeten daar voor 1 maart weg zijn. De andere teams
verhuizen later.
Hoofdredacteur
Han Konings
Eindredacteur
Brigit Span
Redactie
Judith van Gaal
Tom Jeltes | Wetenschap
Norbine Schalij
San van Suchtelen
Monique van de Ven
Medewerkers
Fotografie
Bart van Eijden
Vincent van den Hoogen
Rien Meulman
Bart van Overbeeke
Coverbeeld
Sandor Paulus
Opmaak
Natasha Franc
Vertalingen
Annemarie van Limpt (p.22,23,26,27)
Aangesloten bij
De afgelopen maanden is
onderzocht of er überhaupt
behoefte is aan zo’n dependance
en of het hele project haalbaar is.
Volgens een summiere mededeling
zou dit haalbaarheidsonderzoek
positief zijn uitgevallen. Natuurlijk
willen we bij Cursor dan graag
weten hoe dit onderzoek was
opgezet. Welke bedrijven zijn
bevraagd en hoe is de interesse
bij potentiële studenten gepeild?
En ook niet onbelangrijk: wie gaat
dat betalen? In de stad van zoete
Poll
De buslijn die ’s morgens en laat in de middag vanaf
het station over de campus rijdt, is deze week gestart.
Op de vraag of deze nieuwe dienstregeling nu net het
stukje is dat nog ontbrak in de OV-puzzel, gaven 257
mensen ons een antwoord. De meningen lijken
geografisch bepaald te zijn.
Han Koning
s
lieve Gerritje lijkt me dat een zeer
voor de hand liggende vraag.
Helaas, die informatie was voor
ons nog niet beschikbaar, want
vertrouwelijk en slechts bedoeld
voor bestuurders. Kortom, een
haalbaarheidsonderzoek waarvan
wij op dit moment nog niet
kunnen beoordelen in welke mate
het hout snijdt. Volgende week
gaan we echter met enkele
Eindhovense kartrekkers om tafel
en hopelijk krijgen we dan ook
wat meer zicht op het onderzoek.
Al verwacht ik nog geen financieel
overzicht, want die kaarten zullen
alle deelnemende partijen zolang
mogelijk nog dicht aan de borst
willen houden.
Hoger Onderwijs Persbureau
Redactieraad
prof.dr. Cees Midden (voorzitter)
prof.dr. Marco de Baar
Angela Stevens- van Gennip
Thomas Reijnaerts (studentlid)
Arold Roestenburg
Anneliese Vermeulen-Adolfs (secretaris)
Redactieadres
TU/e, Matrix 1.90
5600 MB Eindhoven
tel. 040 - 2474020
e-mail: [email protected]
Cursor online
www.cursor.tue.nl
Druk
Janssen/Pers, Gennep
Advertenties
Bureau Van Vliet BV
tel. 023 - 5714745
Druk
Een grote mand met lego, een
stuk of zes vriendjes over de vloer
en dan maar bouwen. Een hele
stad vol. Dat was het plan altijd,
toen ik een jaar of acht was.
Maar het liep meestal na een half
uur al uit op flinke ruzie. Wouter
wilde alleen maar torens, Erik een
villawijk, Pim een wagenpark en
ik de ‘lieve vrede’. Tot ik mijn
conclusies trok en vanaf toen
alleen nog maar Wouter uitnodigde
om het leuk te houden. Onlangs
sprak ik een hoop architecten
(zie pagina’s 14-17). Zij hebben
ook geleerd dat in de bouw vaak
teveel partijen actief zijn.
s?
s
e
c
c
a
n
e
p
Niet o
TU/e
s
j
i
r
komen
p
r
a
a
erking willen
J
jaar in aanm
scriptie
it
Geen
d
un
ie
h
d
i
ze
d
t
en
da
San van
Echt niet, zo’n kippeneindje rechtvaardigt
geen buslijn
Niet doen, dit zorgt voor
nog meer gevaarlijke
verkeerssituaties
Nee, dit doet afbreuk
aan onze ‘groene’
ambities
6,2%
11,7%
Alle nieuwe masterprogramma’s
goedgekeurd
27 januari - De programma’s van de masteropleidingen binnen de Graduate School van de
TU/e zijn allemaal goedgekeurd. Het College van Bestuur gaf donderdag 22 januari formeel
zijn goedkeuring hieraan. Alle Graduate Program Directors moesten de opzet van hun
curriculum voor 1 december rond hebben.
De meeste masteropleidingen gaan er per september 2015
behoorlijk anders uitzien. Ze omvatten 120 studiepunten en daarbij
mogen er maximaal dertig studiepunten aan verplichte vakken zijn
ingeroosterd. Verder kiest een student een aantal specialistische
vakken in overleg met zijn mentor of afstudeerbegeleider en moet
een student voor tenminste 15 studiepunten aan vrije keuzevakken
kunnen volgen op masterniveau.
4,3%
Zeker, want het regent
altijd als ik het station
uitkom
3,5%
Goed plan, want elke
gewonnen minuut
is er een
TU/e’ers zien schelp
realtime groeien
35%
Jawel, vooral voor
de mensen aan de
oostkant van de campus
26 januari - TU/e-onderzoekers zijn er met Amerikaanse collega’s in geslaagd de vorming
van schelpen realtime op nanometerniveau te volgen dankzij een nieuwe vorm van
elektronenmicroscopie. Ze zagen hoe stukjes polymeer fungeren als ‘ionenspons’;
ze zuigen de benodigde ionen aan en zorgen dat kristalvorming specifiek daar
plaatsvindt - een experimentele bevestiging van een bijna
dertig jaar oude theorie.
Ze publiceerden hun vondst online in Nature Materials.
Dit resultaat, met een belangrijk aandeel van promovendus
Paul Smeets, student-assistent Ralph Kempen en hun
begeleider Nico Sommerdijk van de CryoTEM Unit, biedt
nieuwe inzichten om industriële kristalvorming, waarmee
bijvoorbeeld computerchips en zonnecellen worden
gemaakt, efficiënter te sturen.
n
Suchtele
Gevolg chaos, inefficiëntie en
ik vrees dezelfde nare sfeer. Dan
is die crisis - en de uitdunning
van de sector - toch nog ergens
goed voor geweest.
ov
rgen
ten en prom
ten ervoor zo
Masterstuden
e TU/e, moe
d
n
va
en
28 januari ijz
pr
emische Jaar
ben
voor de Acad
ankelijk heb
eg
to
is
at
gr
ft
ri
ch
h
fs
ft
oe
of pr
Dat hee et
het publiek.
or
vo
kt
aa
besloten.
m
ge
deze maand
ur
tu
es
B
n
College va
ee aan bij het
it sluit hierm
De universite
en access
beleid om op
Nederlandse
e nieuwe eis
D
.
en
stimuler
te
en
er
ic
bl
pu
ten van
or eindrappor
geldt niet vo
idaten.
PDEng-kand
39,3%
EENS
Angela Daley
Nicole Testerink
Annelies van der Woude
De afgelopen weken kwam meer
informatie vrij over de Graduate
School in Den Bosch. Een project
waar de Tilburgse universiteit en
de TU/e samen het initiatief voor
genomen hebben. De werktitel:
‘Brainport Graduate School for
Data Science & Entrepreneurship’.
Een Bossche raadscommissie was
overwegend positief, wil er wel
een kwart miljoen insteken. En
misschien is de provincie wel
genegen wat centjes te steken in
het gebruiksklaar maken van het
klooster waar de Graduate School
in ondergebracht moet worden.
NIET EENS
Colofon
Zoet lieve Gerritje
Nu vragen we op www.cursor.tue.nl
Het plan om samen met de Tilburg University een
Graduate School voor Data Science & Entrepreneurship
te starten in Den Bosch lijkt steeds concreter te worden.
Is het een goed idee dat de TU/e haar vleugels gaat uitslaan?
Nieuws | 3
Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl
uws van de
ie
n
e
n
li
n
o
t
e
h
g
Een greep uit ee weken. Kijk voor nol
tw
afgelopen s op www.cursor.tue.n
meer nieuw
Stafpersoneel De Tuimelaar
hangt ontslag boven het hoofd
30 januari - Het bestuur van Kinderdagverblijf De Tuimelaar wil de directeur, een leiding­
gevende en een administratief medewerker ontslaan. Vanwege het teruglopend aantal
kinderen dat De Tuimelaar bezoekt, heeft het bestuur deze bezuinigingsmaatregel genomen.
Medewerkers en ouders zijn over het besluit geïnformeerd. De stafdiensten zijn inmiddels
uitbesteed aan Spring Kinderopvang. Aan de opvang van de kinderen verandert niets.
TU mag meer dan miljoen
aan rijkssteun voor
Impulsprojecten zelf houden
30 januari - De TU’s mogen de zogenaamde TKI-toeslag van het ministerie van EZ op
projecten in de Topsector HTSM in het vervolg zelf houden. Tot vorige maand vloeide deze
25 procent toeslag nog naar een programma van STW, waarvoor alle universiteiten aanvragen
konden doen. De TU’s mogen het geld nu zelf direct besteden aan andere samenwerkings­
projecten. De reden hiervoor is dat EZ zeer onder de indruk is van het Impulsprogramma
van de TU/e. Het gaat voor de TU/e in 2015 al om ruim een miljoen euro.
Introductie basisvak modelleren
in Muziekgebouw
28 januari - Het openingscollege van het eerstejaars basisvak Inleiding Modelleren vond
maandag niet op de TU/e-campus plaats, maar in de grote zaal van het Muziekgebouw Frits
Philips. Die heeft voldoende capaciteit om alle
ruim 1.700 eerstejaarsstudenten in twee sessies
(een Nederlands- en Engelstalige) kennis te
laten maken met het vak. Het is voor het eerst
dat studenten van alle richtingen dit vak in
hetzelfde kwartiel aangeboden krijgen.
TU/e in de startblokken
voor betaald parkeren
26 januari - Vanaf 31 maart is het zover: alle campusbewoners moeten twee euro per dag betalen om te
mogen parkeren op de campus. Bij de in- en uitgangen
op de campus wordt al flink gewerkt om het systeem
dat de kentekens gaat registreren voor 31 maart
geïnstalleerd te krijgen. Bij iedere slagboom op de
campus komt een kleine camera die de kentekens van
binnenkomende en uitrijdende bezoekers herkent.
Na iedere passage wordt twee euro afgeschreven van een zogeheten e-wallet;
een persoonsgebonden parkeerrekening waar medewerkers geld op kunnen zetten.
TU/e stijgt in ranglijst
groene universiteiten
21 januari - De TU/e is opnieuw gestegen in de UI GreenMetric World University Ranking.
Dit is een ranglijst voor duurzaamheid en milieuvriendelijke bedrijfsvoering van universiteiten.
De TU/e staat in de lijst over 2014 op plaats 18 met een score van 6.923 punten. Vorig jaar
stond de TU/e nog op plaats 36 van 301 universiteiten. Nummer één is opnieuw de University
of Nottingham, met 7.803 punten.
4 | Gelinkt
5 februari 2015
Gelinkt | 5
Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl
“We laten pop botsen en vrijen met klassieke muziek”
De TU/e: dagelijks het tweede thuis van zo’n tienduizend studenten
en medewerkers. Een relatief kleine gemeenschap, met ontelbare
banden tussen de leden - zakelijk en/of privé. In ‘Gelinkt’ laten we
steeds twee of meer van hen aan het woord over hun relatie met
elkaar en de universiteit.
Wie 5 maart tegen middernacht de grote zaal van de Effenaar uitloopt,
heeft een onvergetelijk concert van Quadrivium bijgewoond. Dat is
althans de intense wens van Lucas Asselbergs (hoofd Studium Generale)
en Quadriviumleden Laurent van den Bos en Maaike Kompier. Zij zetten,
met anderen, alles op alles om van FFnaar Classic het hoogtepunt van
het tiende lustrumjaar te maken.
Aan duizend mensen tegelijk wil
Quadrivium laten horen hoe
klassieke muziek botst én vrijt met
popmuziek. Vanwege het vijftigjarig
bestaan van de studentenmuziek­
vereniging heeft ze samenwerking
gezocht met Studium Generale om
een groots concert te organiseren.
Voor voorzitter Maaike Kompier en
lustrumcommissaris Laurent van
den Bos staat dit concert bovenaan
hun prioriteitenlijst van collegejaar
‘14-‘15. Ze zijn elkaars tegenpolen
wat karakter betreft en Maaike stipt
daarbij aan dat ze ‘niet voor niets
totaal verschillende studies doen’.
Maaike Kompier
Trompetspeler Laurent is bezig met
zijn master wiskunde: “Het gaat
nog redelijk goed, ik blijf erbij dat
het een kwestie van plannen is.
Vorig studiejaar heb ik de vakken
gedaan waar tentamens achter
zitten, nu doe ik de vakken waar
alleen opdrachten bij horen”, zegt
de vijfdejaars. Maaike is derdejaars
IE&IS. Ook zij heeft vorig jaar
voorbereidingen getroffen door een
extra vak te doen. “Ik loop nu nog
nominaal, maar dat is binnenkort
afgelopen.” De dwarsfluitiste kan
maximaal drie uur per dag aan
studie besteden tot 6 maart, en er
zijn dagen dat ze tien uur bezig is
voor Quadrivium.
In april 2014 begon de brainstorm
over de aanpak en de werktitel
Pop meets Classiq werd verwekt.
Nu zijn ze in verwachting van
FFnaar Classic. De bedoeling is
dat er op de uitgerekende datum,
5 maart, met honderd muzikanten
van de vier onderverenigingen
(blokfluitensemble Sambuca,
harmonieorkest Auletes, koor
Vokollage en symfonieorkest
Ensuite) en drie hoogstandjes uit
de popwereld (jazzzanger Wouter
Hamel, songwriter Eefje de Visser
en zanger Wudstik) een onvergetelijk
feest wordt gebouwd.
Pas halverwege het traject werd
duidelijk dat SG-hoofd Lucas
Asselbergs de arrangementen zou
maken voor Eefje de Visser en
Wudstik. Toen was nog niet bekend
dat Wouter Hamel ook tijd en lust
had om mee te werken aan FFnaar
Classic, en voor zijn muziek is een
externe arrangeur aangesteld.
Op de stoep voor de Effenaar, op
een avond in september, liet Lucas
doorschemeren aan Laurent dat hij
wel wilde arrangeren, mochten ze
het aandurven. Geen wonder dat
Maaike en hij daar niet eerder aan
Laurent van den Berg
gedacht hadden; toen Lucas zijn
ervaring opdeed met muziek
schrijven voor gezelschappen
waren zij nog niet geboren. Het was
1984 toen hij een Edison won met
de muziek voor Boulevard of
Broken Dreams. Daar had hij te
dealen met een 16-koppig orkest.
“Het voelde of ik
een draak moest
dresseren”
Lucas, die vanaf eind jaren zeventig
actief is als componist, arrangeur,
pianist, tekstschrijver, bandleider
en producer, had wel door dat
Quadriviums lustrumconcert
andere koek is. “Ik kan wel zeggen
dat ik zelden zo’n intensieve
kerstvakantie heb beleefd als dit
jaar. De meeste dagen werkte ik
van ’s ochtends acht tot ’s nachts
twee uur. Het voelde of ik een
draak moest dresseren. Ik heb wel
ervaring met kleinere bezettingen,
maar voor 45 instrumenten tegelijk
heb ik niet eerder geschreven.”
Maaike: “Klassieke muzikanten
denken altijd dat popmuziek een
eitje is, en dat is het niet!” Maar
daar komen ze nu wel achter,
merkt ze bij de repetities die ze
zelf bijwoont als dwarsfluitiste in
Auletes. “Ik vind dat klassiek meer
diepgang heeft; het vergt meer
inlevingsvermogen van je dan
popmuziek. Niet dat het makkelijker
of moeilijker te noemen is, maar het
vraagt een andere speelmanier.”
“Klassiek vergt
meer inlevingsvermogen dan
popmuziek”
Dat ziet Lucas ook: “De eerste
repetitie die ik bijwoonde, nou, dat
waren gewoon dierentuingeluiden
die ik hoorde. Het is voor symfonie­
orkestleden heel moeilijk om een
strakke cadans te spelen. Ze willen
het zelf mooi maken. Zetten het hier
een beetje aan, maken daar een
toon wat langer of korter. Gelukkig
lukt het nu al veel beter strak te
spelen.” “En dan is het goed dat
we er een combo bij hebben”, zegt
Laurent, “daar zit een drummer
die het ritme vasthoudt waarop de
artiest zingt. De violen moeten dan
wel in de pas lopen, anders gaat
het mis.”
Net zo spannend is de fysieke
ruimte die de orkesteden krijgen.
De Effenaar heeft er geen ervaring
mee dat honderd muzikanten, soms
tegelijk, maar vaker in verschillende
samenstellingen, op het podium
staan. Daarom zijn er twee stage-
managers aangesteld. Een van de
Effenaar, die het podium goed kent,
en een van Quadrivium. Die laatste
is de penningmeester die deze
avond niet meespeelt met zijn bajan
(soort accordeon), en de spelers
goed kent. “Militaire discipline is
vereist”, zegt Lucas, “ maar gezien
de toewijding en het fanatisme van
de quadriviumleden komt dat wel
goed. Mijn hoop is erop gevestigd
dat klassieke muzikanten veel meer
discipline hebben dan popmuzikanten, dat weet ik uit ervaring.”
Wat ook mis kan gaan, maar waar
natuurlijk alles aan gedaan wordt
het te voorkomen, is dat het
staande publiek zich niet tweeënhalf uur kan concentreren en de
benen gaat voelen. De opbouw is
daarom zo dat de herkenbare en
meeslepende stukken toewerken
naar een geweldig slot. De laatste
uren gaan bigband Studentproof en
dj-duo Funkel & Funkel het publiek
vermaken. Dan mogen de Quadri­
viumspelers alles loslaten en
hoeven ze niet meer in de pas
te lopen.
Tekst | Norbine Schalij
Foto | Vincent van den Hoogen
FFnaar Classic, donderdag 5 maart,
Effenaar, studenten 10 euro,
anderen 15 euro. Kaartverkoop via
www.Effenaar.nl.
Ook voor Quadrivium is alles
anders dan bij een gewoon concert.
Lucas Asselbergs
6 | Student
Clmn
5 februari 2015
Aanschuiven bij
Nasi met kipsaté
en foe yong hai
(voor 8 personen)
Alain Starke
promovendus
Human-Technolo
gy Interaction
Een warm
welkom
Een beetje onwennig reed ‘ie rond.
Hij keek verlegen door de bochten
heen, probeerde galant onberekenbare fietsers voor te laten gaan,
en pakte hier en daar in krappe
klinkerbochten een stoeprandje mee.
Ach, het was immers zijn eerste
werkdag.
Bus 104 werkt slechts parttime op
de TU/e, dagelijks zo’n 2x2 uur.
Het was deels zijn eigen idee; tijdens
een feestje in de Hermes-terminal
bedacht hij dat mindervaliden,
spitsreizende studenten en
hakkende PABO-dames wel een lift
konden gebruiken. De TU/e besloot
hem aan te nemen, zij het met een
proeftijd van elf maanden.
Ik heb te doen met one ‘o four,
geframed als Limbo-pendel.
De prestatiedruk was hoog op zijn
eerste werkdag. Hoeveel passagiers
vervoert ‘ie? Zijn de spitsreistijden
wel nuttig? Hey, zit er überhaupt
iemand in de bus?!
Jawel hoor, al na één ochtend wist
het Eindhovens Dagblad het zeker:
De nieuwe bus is nog niet erg in trek.
En dat tijdens zijn eerste, onwennige
werkdag; alsof je bij een call-center
na drie mislukte telefoontjes wordt
weggestuurd. Och busje toch, hij had
nog zo secuur zijn ruitwissers gekamd
en nieuwe winterbanden gekocht.
Passagiers of niet, wisten ‘we’
eigenlijk wel dat het busje zo kwam?
Natuurlijk, de socialemedia-speurneuzen van Cursor hadden de
aankondiging van Hermes opgepikt,
maar wat deed de TU/e? Berichtje
op haar website? Nee. Mail naar de
medewerkers? Nee. Misschien een
roze poster van een tiental m² op
een gebouw? Nee, laat maar…
Het is dan ook niet eerlijk, lief busje,
je verdient een echte kans! Normaal
krijg je als nieuwe medewerker
een warm welkom met collega’s,
bombarie en autodrop. Ons busje
werd slechts verwelkomd door
torenhoge verwachtingen, een
nattesneeuwbui en een auto die
midden voor een halte geparkeerd
stond. Ja, zelfs die arme introstudenten op de alcohol-vrije cantus
hadden een warmer welkom.
Op www.cursor.tue.nl
vind je meer columns.
De volgens de redactie beste
column plaatsen we hier.
Nasi:
• 2 zakjes nasi-kruiden
• 8 ons rijst
• 8 ons Chinese
roerbakmix
Kipsaté:
• 700 gram kipfilet
• satékruiden
• ketjap
• satéprikkers
Foe yong hai in saus:
• 14 eieren
• prei
• 2 paprika’s
• 2 uien
• 2 teentjes knoflook
• 250 gram champignons
• blik tomatenblokjes
• maïzena
• 150 gram geraspte
worteltjes
• 400 ml ketchup
• 400 ml water
• lepeltje suiker en
azijn
Bereiding:
Nasi: roerbakmix bakken, rijst koken en samen
met kruiden aan de mix toevoegen.
Kipsaté: kipfilet snijden, marineren met kruiden
en ketjap aan spiesjes rijgen en bakken.
Foe yong hai: groenten snijden, eieren kloppen
en door groenten mengen. Samen roerbakken.
Voor foe yong hai-saus: ui en knoflook snijden
en daarna bakken. Tomaat uit blik toevoegen.
Na paar minuten water en ketchup toevoegen.
Scheutje azijn en schepje suiker erbij. Saus
binden met maïzena. Saus toevoegen aan
roerbakmengsel. De nasi en saté worden
nog lekkerder met satésaus.
TU es
Wat doe je op je eerste vrije dag na een tentamenperiode?
Na de vorige periode ben ik meteen op het vliegtuig naar Engeland gestapt om
mijn zus te bezoeken die tijdelijk in Norwich studeerde. Leuk om haar omgeving
daar gezien te hebben.
Wat zou je aan de TU/e willen veranderen?
Meer studeerplekken in de tentamenperiode. Als je om elf uur aankomt, is er al
geen stoel meer.
Als je jezelf terug in de tijd zou kunnen verplaatsen, waar zou de reis
dan naartoe gaan en waarom?
Valencia. Daar was ik met mijn ouders toen ik middenin mijn pubertijd zat.
Ik was nauwelijks geïnteresseerd en vind het nu jammer dat ik die trip niet
bewuster heb beleefd.
Waar kun je als student lekker en goedkoop eten in Eindhoven?
Bij Spijker op het Stratumseind. Daar kost een drie-gangen-maaltijd maar 15 euro
en het is echt superlekker. Je hebt er veel keuze in voor- hoofd- en nagerechten.
Ik ben er al drie keer geweest.
Wat is het meest opmerkelijke dat je ooit op je kamer hebt aangetroffen
na een avond stappen?
Mijn schilderij van een vissersboot hing niet meer aan de muur maar lag aan
mijn voeteneind. Geen idee hoe dat kwam…
Wat is volgens jou de ultieme stedentrip?
Valencia noemde ik al. Maar ook leuk is Milaan,
denk ik. Ik heb de tickets al voor een weekend
in maart. Ik ga met studiegenoot Bibi Huijgen.
Julia Sialino (20 jaar)
Eerstejaars studente IE&IS
Wat vind jij de beste innovatie op jouw
vakgebied?
Dat de studierichting Psychology & Technology
is bedacht. Ik ben zó tevreden. Het past bij mij
en bij de toekomst. We gaan de link tussen
maatschappij en technologie verbeteren.
Julia wil d
ev
‘reizen na raag over
ar vroege
r’ eruit
en daarv
oor
“Waarom in de plaats:
heb je vo
or deze
studie ge
kozen?”
(NS)
Student | 7
Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl
Wat nu als Het Kamphuis door het leven gaat, was
volgens de overlevering ooit een boerderij. De sporen
daarvan zijn bij de verbouwing vakkundig gewist.
Wel is het kennelijk een flinke puzzel geweest om op
de eerste- en tweede verdieping negen studentenkamers
in te passen. Het eindresultaat is een knus kruip-doorsluip-doorhuis, vol trappen, provisorische wandjes en
een verzakte vloer, waarin geen vierkante centimeter
onbenut is. Voor spontane gasten is het vinden van
de hoofdentree - via de schuur van de onderbuurman,
een brandtrap en een stuk dak te bereiken - eigenlijk
onbegonnen werk. “Ook de postbode zoekt zich
soms rot hier.”
‘Kamphuis’. Was dat niet één van de lullo’s uit
de tv-serie Jiskefet?
Thomas Dam (22, master Bouwkunde): “Ja, maar daar is
dit huis niet naar vernoemd. ‘Kamp’ is de achternaam
van onze verhuurder. Daarnaast ligt dit huis ook nog
eens met één kant aan de FriezenKAMPstraat. Deze
naam lag dus voor de hand.”
Indonesische keuken onze kamers binnen. Voor mij is
het ‘s avonds ondoenlijk een raampje open te zetten
voor wat frisse lucht. Jorrick Sleijster (Software Science,
19) ziet ook een positieve kant: “Onze huiskat is er wel
blij mee. Die gaat vanwege de warmte altijd op de
luchtafvoer van hun keuken liggen.”
Een verzakte vloer, een bepaald niet gangbare
entree. Is het allemaal wel veilig hier?
Dam: “Ik durf daar geen weddenschap over af te sluiten.
Voor studenten is het in ieder geval een prima
onderkomen.” Voor BMT-studente Maite van der Knaap
(19) blijft het wennen. “Of het nou de wasmachine is,
een passerende auto of iemand een deur dicht doet:
het hele huis trilt mee.”
Nog oude gebruiken en tradities, waar je hier als
bewoner mee te maken krijgt?
“Jazeker”, vertelt Fontys-student Roberto Diaz Varas
(23). “Blink je uit in de liefde of stel je daarin juist
teleur, dan word je hier in de schijnwerpers gezet.
Wie een nieuwe liefde aan de haak slaat en gezoend
heeft, krijgt de ‘zoenschaal’ boven zijn deur hangen.
Wie het langst geen seks heeft gehad, krijgt een enorme
Panda-knuffel in zijn kamer. Die mag je daar niet
verstoppen. Met uitzondering van vandaag.” Cursor
mag om privacy-redenen niet weten waar de Panda
bivakkeert.
Jullie zitten hier pal boven een Indonesisch
restaurant. Handig als je een keer geen zin
hebt om te koken.
Thomas Dam: “Nou, we hebben er vooral last van.
We krijgen ongevraagd het hele geurenpalet van de
Interview | San van Suchtelen
Foto’s | Rien Meulman
Wil jij ook met je culinaire huisgenoten
in deze rubriek? Mail dan naar [email protected]
En hoe is het in Helsinki?
Studenten van de TU/e gaan steeds vaker voor hun studie naar het buitenland. Voor stage of voor het verrichten
van onderzoek, omdat het verplicht is of omdat ze het leuk vinden. Cursorlezers kunnen iedere twee weken over
de schouder van een TU/e-student in het buitenland meekijken.
Helsinki is een mooie stad, en het is een perfecte startlocatie voor trips naar plaatsen zoals Tallinn,
St. Petersburg en het prachtige Lapland. Maar ik ging natuurlijk voornamelijk naar Finland om te
leren. Dat deed ik aan Aalto University. Deze universiteit geniet een zeer hoog aanzien in Finland,
maar er zijn twee dingen waar Aalto extra goed in is. Ten eerste het vakgebied Machine Learning &
Data Mining. Dit was een reden voor mij om hier mijn afstudeeronderzoek te doen over het
detecteren van privacy-gevoelige informatie op social networks. Een tweede sterktepunt is het
bevorderen van ondernemerschap onder studenten.
Helsinki is, na London, de plaats met het beste investeringsklimaat in Europa volgens de Foreign
Direct Investment index van de Financial Times (Eindhoven scoort ook goed, met een derde plaats).
De campus van Aalto University ligt in het hart van het bedrijventerrein waar een groot deel van deze
investeringen naartoe gaan. Het hoofdkantoor van Nokia (Microsoft Mobile) ligt hier, maar de laatste
tijd zijn vooral games en mobiele apps een overweldigend succes. Zo zijn Rovio (Angry Birds) en
Supercell (Clash of Clans) allebei opgericht door alumni van Aalto.
Als deze inspiratiebronnen niet genoeg zijn om de studenten aan te moedigen, dan doet de Aalto
Entrepreneurship Society (Aaltoes) dat wel. Aaltoes is de grootste universitaire ondernemerschapsvereniging in Europa. Er zijn elke week activiteiten zoals lezingen, pitches, hackathons, netwerkborrels
en sauna-parties (het is tenslotte Finland). Maar het beste aspect is de diverse en fascinerende groep
mensen die je er leert kennen. Aaltoes staat open voor iedereen, ook voor studenten die gewoon
graag aan leuke projecten willen werken of slechts nieuwsgierig zijn. Maar pas op: voor je het weet
ben je je eigen start-up idee aan het pitchen. Het kostte mij in ieder geval moeite om niet al te veel
afgeleid te raken van mijn afstudeerproject.
Stefan
Pate
m
Compaustterstudelnskti,
Engienre Science &
ering
Vind jij het ook leuk om een bijdrage te leveren aan
deze rubriek en ben jij dit collegejaar in het buitenland?
Stuur dan een mailtje naar [email protected].
Foto | Bart van Overbeeke
Lees alle buitenlandervaringen online op www.cursor.tue.nl
8 | Student
5 februari 2015
Kracht/en/veld Kickboksen en boksen: es(k)bv IMPACT
Facts and figures
Opgericht: rond 2008.
Beste prestatie: organiseren (kick-)
boksgala in 2011 waarbij de opbrengst
naar het KWF ging.
Doel: opnieuw deelnemen aan NSK en
groeien in aantal leden.
Bijzonderheid: niemand betaalt
contributie, geen presentielijst.
Aantal leden: 60, bij de beginners is
dertig procent vrouw.
Student | 9
Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl
Stufi voor de masterfase
blijft mogelijk
Er bestaat toch nog een vluchtroute voor het verkrijgen
van studiefinanciering voor de masterfase.
Dr. Karen Ali, hoofd van het Onderwijs en Studenten Service
Centrum van de TU/e, bevestigt dat het straks toch mogelijk is
studiefinanciering te ontvangen. Het gaat volgens haar gelden
voor studenten die per 1 augustus staan ingeschreven voor een
master en die minder dan vijf jaar basisbeurs hebben ontvangen.
ALi ziet het echter niet als een vluchtroute, “we voeren staand
beleid uit”.
De vraag of het voor aankomende
masterstudenten nu wel of niet
mogelijk is om alsnog studiefinanciering te ontvangen, zweeft al
weken boven de markt. Bij uni­
versiteiten en opleidingen met
maandelijkse instroommomenten
zou het mogelijk moeten zijn.
Afgestudeerde bachelors moeten
zich dan voor 1 september, de start
van het nieuwe academisch jaar,
hebben ingeschreven voor de master.
Maar Job Slok, woordvoerder van
het ministerie van Onderwijs, Cultuur
en Wetenschap, vertelde afgelopen
week in de media dat het alleen
opgaat voor studenten die ook les
hebben vanaf dat eerdere tijdstip
van inschrijven. Het leenstelsel
ontduiken door je in augustus al
in te schrijven, zou volgens hem
op die manier niet mogelijk zijn.
Volgens Karen Ali, hoofd van het
Onderwijs en Studenten Service
Centrum (STU) van de TU/e, klopt
het niet wat het ministerie via Slok
naar buiten brengt: “Aan de TU/e
kunnen studenten zich al sinds de
invoering van de BaMa-structuur
aansluitend op een bachelor
inschrijven voor de master. Dit is
ingevoerd om studievertraging te
voorkomen. Studenten die niet
precies op 1 september met hun
masterprogramma beginnen,
kunnen wel onderwijs volgen.
Denk aan zelfstudie, stages,
onderwijs via video-colleges.
In de interim-periode kunnen ze
ook deelnemen aan tentamens.”
Ali beweert stellig dat studenten die
het bachelordiploma vóór 1 augustus
behalen en die per 1 augustus aan
de TU/e ingeschreven staan in de
master, nog in aanmerking komen
voor studiefinanciering voor de
masterfase. Mits ze aan de voorwaarde voldoen dat ze nog geen vijf
jaar basisbeurs hebben ontvangen.
Ali: “Het gaat dus om nominaal
studerende studenten en studenten
die in vier jaar hun opleiding
afronden. Dit is de regeling waar
wij ons aan dienen te houden,
studenten kunnen hier rechten aan
ontlenen. Wij voeren dus staand
beleid uit en dat kan ook niet
anders. Het ministerie is hiervan
op de hoogte. Op dinsdag 3 februari
is dat nog een keer aan mij bevestigd
vanuit het ministerie.”
Ali denkt niet dat het aantal studenten
dat nog net onder de oude voorwaarden kan instromen in een master,
heel groot zal zijn. Studentendecanen
hebben volgens haar tot op heden
weinig vragen ontvangen over deze
kwestie. “De indruk bestaat dat de
informatievoorziening vanuit DUO
- elke student kreeg een brief - goed
is geregeld. Zelf vulden we dit nog
aan met een FAQ”, aldus Ali. Vorige
maand stuurde STU zelf nog een mail
aan bachelorstudenten voor wie deze
vluchtroute nog een realistische
kans van slagen heeft. (HK)
www.eskvimpact.nl
Wat zijn de verschillen tussen kickboksen en boksen?
Bij boksen concentreer je je op de linkse directe (stoot met gestrekte linkerarm, kan ook rechts natuurlijk), de hoekstoot
(met elleboog in 90 graden, arm horizontaal) en de opstoot of upper cut. Bij kickboksen komen daar nog trappen bij.
De lage trap op het bovenbeen, voorwaartse trap op borstkast, midden trap op zijkant van de romp en hoge trap op het hoofd.
In de training bij Impact zijn het twee aparte groepen, de zaal is zelfs in tweeën gedeeld met een vouwwand, maar na de
training zitten ze wel gezellig samen aan de bar.
“Je mag niet bijten, niet in het kruis raken”, zijn twee voorbeelden die assistent-trainer John van Berkel meteen te binnen schieten.
Wat voor karakters lopen hier rond?
John: “Hier zijn geen agressieve types. Bij een kickboksschool ruik je meer zweet en bloed, hier alleen zweet. Het vooroordeel
dat je met onze leden geen ruzie moet krijgen, klopt niet. We zijn hier toegespitst op de techniek en op plezier.” Ook bokser
Luke Lemmen (voorzitter Impact, heeft in 2012 een master Embedded Systems afgerond) zegt direct: “Wie wil vechten, is hier
niet welkom.”
Wat me opvalt, is dat ik geen brede kerels zie, en maar één boksersneus. Hoe kan dat?
“Van deze training word je niet breed, daarvoor moet je fitnessen. Hier word je wel hard! Na een tijdje voel je geen stoten meer,
ook niet van een tafelpunt, en krijg je geen blauwe plekken meer”, zegt kickbokser John. “Voor een boksersneus (door vervorming
van het kraakbeen) moet je vaak geraakt worden op je neus. Dat gebeurt bij wedstrijden, niet bij onze trainingen”, zegt bokser
Luke. Weinig Impactleden doen aan wedstrijden, onder andere omdat ze net als Luke ‘geen zin hebben in klappen op het hoofd’.
Niks lijkt vermoeiender dan (kick)boksen. Wat is de lol ervan?
Hello...
world?
Marc Vervuurt (21), derdejaars
bachelorstudent Biomedische
Technologie
Marcella Gunther (21),
derdejaars bachelorstudente
Automotive
Je kunt niet zeggen dat hij er wakker van lag. Sjoerd Swaerdens,
die een pre-master doet bij Scheikundige Technologie, hield
zich niet echt bezig met de regelgeving rond het invoeren van
het leenstelsel. Hij las over het afschaffen van de basisbeurs
op nu.nl. Hij haalde zijn schouders op en dacht: “Balen.”
Net als de medestudenten die hij in dit eerste jaar als
schakelstudent leerde kennen, is hij nergens gaan protesteren
of demonstreren.
Dat er een sluiproute mogelijk is voor hem, vindt hij goed - en
onverwacht - nieuws. “De brief die STU heeft gestuurd, heb ik
niet gezien. Maar bedankt voor de tip. Het betekent voor mij
dat ik minder geldzorgen zal hebben. Nu red ik het net.
Ik woon bij mijn ouders in Roosendaal en werk op zaterdag
in een kledingzaak daar. Ik verdien er zestig tot tachtig euro
per zaterdag mee.”
Het zit er wel in dat hij aan de voorwaarden gaat voldoen om
in augustus al in te schrijven voor zijn master. “Ik moet zeven
vakken van vijf studiepunten halen. Tot nu toe gaat het goed.
Als ik uit de afgelopen tentamenperiode eventueel een
tentamen moet herkansen, kan dat in periode drie.”
Na ons - toevallige - gesprek in de kantine van Helix,
mailt Sjoerd nog. “Ik heb de mail ontvangen. Daarin staat
ook dat we
er uiterlijk
10 februari
voorlichting
over krijgen.”
(NS)
Wat heeft de invoering van het leenstelsel nu concreet voor
gevolgen? Hoe kan een derdejaars bachelorstudent zijn
basisbeurs behouden? Marc Vervuurt en zijn studiegenoten
bij BMT raken er maar moeilijk wijs uit. In het Facebookgroepje
van zijn jaargenoten is het omzeilen van de invoering van de
beurs de laatste tijd onderwerp van gesprek.
Als hij de afgelopen tentamenperiode met voldoendes afsluit,
loopt Marc Vervuurt nominaal. Maar of hij door eerder in te
schrijven voor zijn master de basisbeurs kan behouden,
is voor hem nog maar de vraag. “De faculteit denkt mee,
we hebben het er in de faculteitsraad over en met andere
studenten. Maar niemand weet hoe het nu precies zit. Ik heb
de mail van STU gelezen, maar ook tegengeluiden gehoord.
Het ministerie mag wel meer duidelijkheid scheppen.”
Over de financiën maakt hij zich geen zorgen. “Ik kan het wel
betalen. Maar als ik de basisbeurs kan behouden, ga ik er
wel voor om mijn vakken te halen. Of ik overwogen heb om
een eenjarige master te doen? Nee, daar heb ik ook geen
reden toe. Ik hoor het ook weinig om me heen. Onze masters
bieden ook een redelijk goed arbeidsmarktperspectief.”
Alhoewel hij zelf geen financiële problemen verwacht, merkt
hij wel dat zijn generatie zich ‘bestolen’ voelt. “Het is cru dat
juist een
eerdere
generatie die
lang over de
studie mocht
doen, deze
beslissingen
vanuit de
overheid neemt.
En het blijft
vreemd dat ze
geld willen
wegtrekken bij
degenen die
het niet echt
hebben.” (JvG)
“De druk wordt nu wel hoger om mijn vakken op tijd te halen”,
concludeert Marcella Gunther, studente Automotive. Want:
“Hoe minder schuld, hoe beter.” Ze ging er eerst vanuit dat
ze geen recht meer had op de basisbeurs, maar via de e-mail
van STU begreep de nominaal lopende studente dat er toch
nog een mogelijkheid bestaat om de beurs te behouden.
Van de studenten met wie ze omgaat bij Automotive is ze
een van de weinigen die nominaal loopt en dat maakt dat
het omzeilen van het leenstelsel nauwelijks onderwerp van
gesprek is. Ze vindt het leenstelsel ‘een beetje vervelend’,
maar maakt zich er niet enorm druk om. “Het scheelt dat het
voor iedereen geldt. Ik kan me bijvoorbeeld niet voorstellen
dat ze onze generatie massaal een hypotheek weigeren,
omdat we een schuld hebben staan. Als het moet, leen ik
er nog wel wat geld bij - ik leen nu ook al. Ik kan me wel
voorstellen dat ik meer tijd ga besteden aan een bijbaantje.
Maar als ik de basisbeurs nog een tijd kan behouden, vind ik
dat ik me beter op mijn mastervakken kan focussen dan op
een bijbaan.”
“Bedankt voor de tip”
Je mag bij kickboksen zelfs een tegenstander met twee armen vastklemmen rond de nek (clinchen)
en dan in dezelfde actie een knie geven voor je weer loslaat. Mag er iets níet?
In een korte break staat Fontysstudente Meeske Mulderij hijgend en compleet bezweet te glunderen. “Trappen is zó leuk!
Het gaat me niet om girlpower. Eerder heb ik aan fitness, volleybal en voetbal gedaan, maar dit is het leukste. Ik kan hier
studiestress goed van me aftrappen. Ik kijk trouwens niet graag naar wedstrijden. Mensen elkaar kapot zien slaan of iemand
knock out zien gaan, niks voor mij.”
Sjoerd Swaerdens (23),
pre-master Scheikundige
Technologie
Tekst | Norbine Schalij
Foto’s | Bart van Eijden
“Niemand weet
hoe het precies zit”
“Ik ga alles op alles zetten”
“Mijn studiekeuze laat ik er ook echt niet van afhangen.
Ik kies wat ik leuk vind en dat de master dan twee jaar
duurt op een technische universiteit is nu eenmaal zo.
Ik ga sowieso
alles op alles
zetten om mijn
bachelor op tijd
af te ronden.
Ik wil graag
overstappen
naar de master
Electrical
Engineering.”
(JvG)
Comic | Elles Raaijmakers
Inkleuren | Minke Nijenhuis
Foto | Vincent van den Hoogen
Foto | Vincent van den Hoogen
10 | Universiteitsberichten
ALGEMEEN
Personeelsvereniging |
Bridge op de TU/e
Wij zijn op zoek naar medewerkers
en gepensioneerden die willen
bridgen. Zowel beginners als
gevorderden zijn welkom, met of
zonder partner. Bij voldoende
belangstelling kunnen er op beide
niveaus ook cursussen gegeven
worden. Wij spelen elke woensdag­
avond in het PVOC van 19:30 tot
ongeveer 22:30 uur.
Als je belangstelling hebt, kom dan
gerust eens kijken. Of, beter nog:
kom een paar keer gratis op proef
meespelen.
Contactpersoon: Paul Wiselius
(06-40204645)
MENS
Bureau voor Promoties en
Plechtigheden | Promoties
Donderdag 5 februari, 16:00 uur,
CZ4: promotie B.G.B. Hunnekens
MSc (W)
Promotoren: prof.dr. H. Nijmeijer
en prof.dr.ir. N. van de Wouw
Titel proefschrift: “Performance
optimization of hybrid controllers
for linear motion systems”
UNIVERSITEITSBERICHTEN
Donderdag 5 februari, 14:00 uur,
CZ5: promotie ir. P.R.M. van Beers (W)
Promotor: prof.dr.ir. M.G.D. Geers
Titel proefschrift: “Multiscale
modelling of grain boundary
plasticity”
Maandag 9 februari, 16:00 uur, CZ4:
Promotie ir. Q. Zhu (IE & IS)
Promotor: prof.dr.ir. G.J.J.A.N. van
Houtum
Titel proefschrift: “Maintenance
Optimization for Multi-component
Systems under Condition Monito­
ring”
Dinsdag 10 februari, 16:00 uur, CZ4:
promotie C.A. Lopez Martinez MSc (W)
Promotoren: prof.dr.ir. M. Steinbuch
en prof.dr. S. Weiland
Titel proefschrift: “A Model-based
Robust Control Approach for
Bilateral Teleoperation Systems”
5 februari 2015
Woensdag 11 februari, 16:00 uur,
CZ4: promotie M. Cox MSc (TN)
Promotoren: prof.dr. B. Koopmans
en prof.dr.ir. H.J.M. Swagten
Titel proefschrift: “Magnetism and
Molecular Materials Investigating
magnetic field effects in organic
semiconductors”
Donderdag 12 februari, 16:00 uur,
CZ4: promotie Lic. D.M. Pérez
Ferrandez (ST)
Promotor: prof.dr.ir. J.C. Schouten
Titel proefschrift: “Alternatives for
the Production of Propene Oxide”
Dinsdag 17 februari, 14:00 uur, CZ4:
promotie J.-P.L. Dorsman MSc (W&I)
Promotoren: prof.dr.ir. O.J. Boxma
en prof.dr. R.D. van der Mei
Titel proefschrift: “Layered Queueing
Networks Performance Modelling,
Analysis and Optimisation”
Intreerede
Vrijdag 6 februari, 16:00 uur, BZ:
intreerede prof.dr.ir. J.H. Snoeijer
- hl (TN)
Titel: Druppels en zachter materie
Ook een bericht plaatsen op
deze pagina? Mail het bericht
(maximaal 100 woorden) dan naar
[email protected].
Mens & Mening | 11
Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl
TUssen de oren
In memoriam
Herman Dorgelo
Maandag 26 januari 2015 is Herman Dorgelo overleden. Hij was de
oprichter en eerste President van de Eindhovense Studenten Roeivere­
niging Tachos, de in 1960 opgerichte, eerste studentenroei­vereniging
van Eindhoven die tot de E.S.R. Thêta is gefuseerd. Herman is erelid
van de E.S.R. Thêta voor al datgene wat hij voor de vereniging heeft
betekend. Herman Dorgelo is de zoon van de eerste rector van de
Technische Hogeschool Eindhoven. Zelf was Herman afgestudeerd
werktuigkundige en jarenlang wereldwijd werkzaam bij Philips.
Herman Dorgelo heeft zich jarenlang ingezet voor de roeisport in
Zuid-Nederland en heeft als erkenning daarvoor in 1999 de KNRB-prijs
mogen ontvangen en is erelid van de Zuid-Nederlandse Roeibond.
Na de overgang van Tachos in Thêta is Herman betrokken gebleven bij
het Eindhovens studentenroeien. Ondanks dat hij de laatste veertien
jaren vanwege een hersenbloeding aan een rolstoel gebonden was,
was hij nog regelmatig te vinden bij Thêta. Hij had dan altijd veel
interesse in de prestaties van de ploegen in de landelijke wedstrijden
en had grootste plannen voor de toekomst.
Met het heengaan van Herman verliezen zijn vrouw, zijn familie,
zijn vrienden en de roeiwereld een geweldige man.
In Cursor worden iedere twee weken
studenten, docenten, labs, technische
artefacten, de werkomgeving, het weten­
schappelijk bedrijf, de campus, het onderwijs en websites onder een psychologische
loep gelegd door de medewerkers van
TU/e-opleiding Psychology & Technology.
Annet de Winter,
namens het bestuur van de Eindhovense Studenten Roeivereniging Thêta
Klunen
Advertentie
Illustratie | Sandor Paulus
Hoe gaat het met je? Niet zo’n moeilijke vraag misschien, maar wacht even voor je antwoord geeft.
Kijk eerst even naar het weer. Ben je vanmorgen weer eens doornat geregend, je ogen in spleetjes
tegen het prikken van koude splinters in de lucht, blind door ochtendmist en met rode oren van
de kou? Fietsen is afzien op dit soort dagen.
Maar autorijders hebben het ook niet makkelijk op de TU/e tegenwoordig. Zijn ze na het krabben
net lekker opgewarmd tijdens de rit, moeten ook zij door het almaar krimpende aantal parkeerplaatsen ver weg de auto kwijt zien te raken en regen en wind trotseren om bij hun bestemming te
komen. Bestuurders die net als ik in het IPO verblijven, parkeren hun auto nu zelfs in enkeldiepe
modder. Het malsgroene grasveld dat eens onze community garden omzoomde, is geofferd
aan onze heilige koe en verworden tot iets waar ik geen beter woord voor heb dan BLUBBER.
Van daaruit kluun ik naar de ingang. De campus ligt er deze dagen grauw, nat en grijs bij.
Terug naar mijn vraag: Hoe voel je je vandaag? Wanneer je deze vraag stelt bij mooi weer zal
het antwoord een stuk positiever zijn dan op grauwe, grijze dagen. Het weer beïnvloedt onze
stemming en de meesten van ons (niet iedereen) zijn vrolijker in de zon. Zelfs wanneer je zou
doorvragen naar hoe tevreden mensen zijn met hun leven - een inschatting die eigenlijk niet
UR-podium
cursor-unii 150126.indd 1
02-02-15 13:32
van dag tot dag met het weer hoort te schommelen zien we een dergelijke vertekening door het weerbeeld
duidelijk terug.
Niets aan te doen dus dat we er allemaal somber
bij lopen in februari? Toch wel: het effect verdwijnt
wanneer je mensen eerst even naar het weer vraagt.
Zo’n introspectieve vraag naar stemming is namelijk
lang niet zo eenvoudig als velen denken. We prikken
niet zomaar een denkbeeldige thermometer in ons brein. Dus zoeken we onbewust naar informatie
waar we wel bij kunnen - wat we net gedaan hebben, waar we zijn, wat voor weer het is - en wegen
die mee in ons oordeel. Terwijl dit soort informatie eigenlijk irrelevant is voor hoe gelukkig wij
in het leven staan. Maar zodra we even ‘geprimed’ worden met die externe - en weinig zinnige
- informatiebron, serveren we hem af. Dan zijn we net zo tevreden als op een zonovergoten dag.
Dus kijk naar buiten en vertrouw erop dat eens alles weer groen wordt. Dat geeft bij slecht weer
een veel beter resultaat.
Het weerbeeld
vertekent hoe
tevreden je bent
Yvonne de Kort | hoogleraar Omgevingspsychologie bij Human Technology Interaction
Heidagen universiteitsraad
Maandag 12 en dinsdag 13 januari
hebben alle drie de fracties van
de universiteitsraad op de ‘hei’
gezeten. Naast een intensieve
kennismaking met alle nieuwe
studentleden is er volop aandacht
besteed aan rollen, vaardigheden
en ambities. Met als kers op de
taart een inhoudelijk en informeel
overleg met collegevoorzitter
Jan Mengelers.
Door een goede voorbereiding
op het gesprek met CvB-voorzitter
Jan Mengelers hebben we heel veel
onderwerpen besproken, zoals
internationalisering, werkdruk en
campusontwikkeling. Het was een
zeer aangenaam en intrigerend
overleg, waar wij tevreden op
terugkijken. Dat hij daarna ook
nog aanschoof voor het diner was
voor ons helemaal bijzonder.
Elk jaar gaat de universiteitsraad
twee dagen op de hei zitten samen
met een trainer die ons allerlei tips
en tricks geeft op het gebied van
bestuur en medezeggenschap.
Het viel de trainer op dat de
fracties dit jaar sterk zijn in het
samen optrekken in de gezamen­
lijke ambities én in het geven
van ruimte voor ieders eigen
speerpunten en initiatieven. Dit
gaan we natuurlijk vasthouden.
Na twee mooie dagen gaat de
universiteitsraad vol energie
en inspiratie het nieuwe jaar in.
Maandag 9 februari 16.00 uur staat
de eerstvolgende UR-vergadering
gepland. Onder andere de model
OER van de Graduate School wordt
dan besproken. Wij nodigen
iedereen uit om plaats te nemen
op de publieke tribune in de
Dorgelozaal (Traverse).
Aijiththan
Loganathan
(ESR), Rian
van Eerd (P
ne
UR) en Mar
k Fronen (G
roep-één)
12 | Focus
5 februari 2015
Tekst | Tom Jeltes
Foto’s | Bart van Overbeeke
Het Finse Juuka was een maand lang toneel van een
bijzonder schouwspel. Dankzij de inspanningen van
zo’n tachtig Eindhovense Bouwkundestudenten verrees
daar een ijsvariant van Gaudí’s Sagrada Familia. Het project,
geleid door afstudeerders Jordy Kern en Teun Verberne en
hun begeleider Arno Pronk, blijft vooralsnog - net als het
origineel - onvoltooid. Cursorfotograaf Bart van Overbeeke
overwinterde ter plaatse en legde de bouw van de
ijsbasiliek vast in een serie betoverende foto’s.
Sagrada
Familia
Met hoogwerkers worden de
ballonnen die als mal dienen
voor de torens in positie
gebracht en vervolgens
opgeblazen. Tijdens de ‘bouw’
van de ijstorens dienen de
mallen voortdurend onder
spanning gehouden te worden uitvallende generatoren zijn
een voortdurende dreiging
voor het project.
Focus | 13
Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl
in ice
De ballonnen worden met
zogeheten sneeuwlansen
besproeid met water met hierin
kleine houtsnippers, dat bij
voldoende vorst direct aanvriest.
Zo ontstaat een laag vezelversterkt
ijs: pykrete. Het is een tijdrovend
(en steenkoud) proces, waaraan
bijna een maand continu in ploegen
van zo’n tien man is gewerkt in vier shifts per etmaal.
Aartsbisschop Leo van de
Finse Orthodoxe kerk wijdt
de ‘Sagrada Familia in Ice’ in,
gesteund door een minikoortje. De inwijding was een
oecumenische gebeurtenis,
want ook een Lutherse
bisschop gaf zijn zegen.
De Nederlandse operazangeres
Laurien Schreuder trad op als
‘ijsengel’, onder belangstelling
van zo’n veertienhonderd
betalende toeschouwers.
Ook na de officiële opening
blijft de Sagrada toegankelijk
voor het publiek, als onderdeel
van een soort mini-pretpark.
In eerste dagen trekt de attractie
al honderden belangstellenden.
Hoewel de hoge koepeltoren van
buitenaf een onbevredigende aanblik
mag bieden, geeft het zicht op de hemel
van binnenuit gezien een extra dimensie
aan de basiliek. Een kruis van ijs, van
onderen belicht, draagt bij aan de
mystieke aanblik.
Tegenslag. Een windvlaag doet
de ballon van de hoogste toren
knappen, waardoor het bovenste deel instort. De ballon wordt
snel gerepareerd, maar de toren
van dertig meter zal niet voor
de ceremoniële opening op
24 januari afkomen. Mogelijk
wordt de Sagrada komende
maand alsnog afgebouwd met
behulp van Finse vrijwilligers.
De hoogste toren is niet
afgekomen, maar de vier
kleinere torens (twee van
18 en twee van 21 meter)
worden wel voltooid - record
voor een dergelijke structuur
van ijs. Het middenschip
bestaat uit een touwconstructie
met een ijslaag.
Vuurwerk. Geen onderdeel van
het openingsfestijn, maar door
de fotograaf in scene gezet voor
een laatste serie spectaculaire
foto’s.
14 | Uitgelicht
5 februari 2015
Uitgelicht | 15
Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl
De zon breekt
weer door in
bouwkunde-land
Tekst | San van Suchtelen
Illustratie | Sandor Paulus
Jos Lichtenberg
Foto | Bart van Overbeeke
Er gloort weer wat optimisme in de zo zwaar door de crisis getroffen bouwsector.
Met dank aan een nieuwe generatie bouwkundigen die aan de TU/e is opgeleid en druk doende
is de bouw van binnenuit te hervormen. Cursor sprak zes alumni en het faculteitsbestuur
over de noodzaak om te veranderen en de weg die ze daarin hebben gevonden.
De faculteit Bouwkunde plukt de
vruchten haar eigen crisisbestendige
opzet. Decaan Elphi Nelissen:
“Dankzij ons brede scala aan
opleidingen wordt er volop getrok­
ken aan onze afstudeerders”.
Toch zal ook de bouwsector zelf
snel moeten veranderen. “Het is
nu zaak om door te pakken.”
Nelissen heeft niet de behoefte
de crisis in de bouwbranche te
relativeren. “Het was een slagveld.
65 procent van de architecten is
zijn baan kwijtgeraakt.” Evenmin
bagatelliseert ze de gevolgen van
die terugslag voor haar faculteit.
“De aanmeldingen zijn drastisch
gedaald. Dat hebben we hier
allemaal gevoeld.”
Toch is ze optimistisch omdat haar
faculteit er een krachtig verhaal
tegenover zet. “Wij doen veel
meer dan alleen maar architecten
leveren. Stedenbouwkundigen,
vastgoedingenieurs, constructeurs
en bouwfysici bijvoorbeeld. Daar is
veel vraag naar. Vooral die laatste
groep is in trek. Maar de balans
slaat tegenwoordig over de hele
linie positief door. Er wordt weer
volop getrokken aan onze afstudeerders. De arbeidsmarkt voor
architecten kan nog een stuk beter,
maar ook voor die groep ben ik niet
pessimistisch. De behoefte aan
bouwvolume neemt wereldwijd
nog altijd toe. En wie hier niet aan
de bak komt, vindt zijn weg vaak
alsnog in het buitenland.
Dat stimuleren we hier ook.
Bijvoorbeeld door ze te koppelen
aan projecten in München en
New York.”
Voor de faculteit is het lastig om
de werkloosheid onder alumni
te kwantificeren. De TU/e houdt
namelijk niet bij of haar afgestudeerden inmiddels werk gevonden
hebben. Weliswaar werd daar vorig
jaar onder alumni een enquête naar
gehouden, maar de magere respons
die deze peiling opleverde maakte
‘harde conclusies’ onmogelijk.
Nelissen stelt wel dat tegenwoordig
‘de helft van de bouwkunde-alumni
op het moment van afstuderen
passend werk heeft gevonden’.
Dat laatste heeft volgens opleidings­
directeur Jan van der Meulen zeker
ook te maken met de vakoverstijgende
beroepsopvatting die de Bouwkundestudenten tijdens hun opleiding
meekrijgen. “Ieder specialisme
staat hier in de context van een
breder verhaal. Dat maakt onze
studenten beter in staat om het
geheel te overzien. ‘Delft’ heeft
toch meer een monodisciplinaire
ontwerpers-faculteit. Daarnaast zijn
onze studenten analytisch sterk,
kritisch en staan ze open voor de
dialoog. Die kwaliteiten worden
in het veld erkend.”
De sector zélf
is hard aan
vernieuwing toe
waarop de bouw georganiseerd
en gefinancierd werd nooit meer
terugkeert, wordt nog maar zelden
betwist. Maar het gaat er nu om
dóór te pakken. Om de bouw
toekomstbestendig te maken, is
een sterke regisseur nodig die de
spelregels verandert. Zo’n regisseur
zou de overheid kunnen zijn, maar
die pakt deze rol nog onvoldoende
op, vind ik.” Van der Meulen: “Ze
zou het voorbeeld kunnen volgen
van Angelsaksische landen, waar
de scheiding tussen het ontwikkelen
en exploiteren van een gebouw
niet zo gebruikelijk is, omdat beide
activiteiten zijn ondergebracht in
dezelfde onderneming. Zo’n model
zou ook hier ingevoerd kunnen
worden. Het zou de eindgebruiker
meer invloed geven en daarmee
de kans op leegstand van een pand
verkleinen. De tijd is voorbij dat
je de prijs van twee stenen kon
verdubbelen alleen door ze op
elkaar te zetten. Je zult er moderne
waarden als kwaliteit en duurzaamheid aan moeten toevoegen.
We zijn in een tijd beland die
de gebruiker centraal stelt en
kwaliteit voorop stelt.”
Hoogleraar productontwikkeling
Jos Lichtenberg stuitte voor zijn
promotieonderzoek (2003) op een
andere chronische aandoening
binnen de bouw. “Ik trof een
versnipperde, slecht geordende
sector aan. Bij een groot project
zijn al gauw honderden partijen
betrokken. Al die partijen moeten
op elkaar wachten. Dat zorgt voor
een enorme inefficiëntie, wat zo’n
project onnodig duurder maakt.
Dit soort faalkosten maken tien
procent van het totaal uit. Daarnaast
is de traditionele bouw een
grootvervuiler, maar tegelijk ook
een grootconsument van energie.
Ook daar valt een hoop te winnen.”
Elphi Nelissen
Foto | Bart van Overbeeke
Minder vat heeft de faculteit op de
sector zélf. En dat is jammer, want
die is volgens Nelissen hard aan
vernieuwing toe. “Dat de manier
Jan van der Meulen
Foto | Vincent van den Hoogen
Lichtenberg richtte daarom in 2004
de stichting Slimbouwen op,
een adviesbureau dat bouwende
partijen helpt om hun werk
flexibeler, duurzamer en efficiënter
te organiseren (zie ook het portret
van Anna Oosterhuis op pagina 16).
Op basis van deze methodiek zijn
inmiddels tientallen gebouwen
gerealiseerd. Lichtenberg: “In potentie
kan dit de opdrachtgever dertig
procent kostenbesparing opleveren.
Toch is deze methode nog geen
gemeengoed. De meeste projecten
komen nog steeds traditioneel tot
stand. Dat heeft met marktroutine
te maken. Waar men ineens heel
anders moet gaan werken dan men
gewend is, zie je vertraagde adoptie.
Een logisch verschijnsel op plekken
waar innovatie zijn intrede doet.
Er is dus nog wel wat missiewerk
te verrichten. De crisis helpt wel
om deze revolutie te versnellen.”
“De crisis helpt
om de revolutie
in de bouw te
versnellen”
Lichtenberg verricht dit missiewerk
al op de TU/e, bij zijn eigen
studenten. “Slimbouwen is voor
mij een overtuiging die ik met
iedereen wil delen. Dat doe ik in
de colleges, maar ook in afstudeerateliers onder de naam Slimbouwen,
die ik heb georganiseerd.” En niet
zonder succes, zo blijkt. Lichtenberg:
“Grote ondernemingen als Saint
Gobain verklaren dat mijn afstudeerders die bij hun in dienst
treden, een grote invloed hebben
op de noodzakelijke innovatie
binnen het concern. Dat hoor ik
ook van andere bedrijven.”
Robin Verstappen, zelfstandig stedenbouwkundige
“Stedenbouwkunde is dubbel getroffen door de crisis”
“Toen ik aan mijn studie begon
(2004) verwachtte ik snel na
mijn afstuderen (2012) een leuke
baan bij een bureautje te vinden.
Dat bleek al snel een illusie, met
gemiddeld driehonderd reacties
op een vacature. Ik besloot niet uit
te wijken naar een andere sector
en begon voor mezelf. Makkelijk
is dat niet. De opdrachten zijn
schaars of het verdient weinig.
Daarom heb ik nog altijd een
bijbaan, voor de stabiliteit.
Er zitten zeker positieve kanten
aan dit bestaan. Mijn leven is
minder uitgestippeld, wat me de
vrijheid geeft om binnenkort op
wereldreis te gaan. Maar het zorgt
ook voor stress en onzekerheid.
Een situatie die op de lange termijn
niet wenselijk is.”
“Mijn vak is door de crisis dubbel
getroffen. Naast de economische
crisis maakte de stedenbouw
namelijk ook een vakinhoudelijke
dip door. ‘Wij’ worden mede­
verantwoordelijk gehouden voor
mistroostige bedrijventerreinen,
VINEX-wijken en prestigeprojecten
en zijn opzij gezet als ongewenste
overheidsbemoeienis. Naar mijn
idee hadden we gewoon te maken
met een planningstraditie die
niet langer houdbaar was.”
“Hoe het verder moet met de
stedenbouw? Ik verwacht niet
dat de oude tijden terugkeren.
Anderzijds kunnen we ook niet al
onze naoorlogse wijken opknappen
met pluktuinen, stadsstranden en
andere hippe probeersels, zoals
je nu veel ziet gebeuren. Er is ook
meer langetermijnvisie nodig.
De stedenbouwkundige komt
daarbij goed van pas. We zijn vaak
beter dan andere betrokkenen in
staat om over de grenzen van ons
vak heen te kijken en concepten
te bouwen. Daarmee kunnen we
een stad écht veranderen.”
Verstappen voegt als stedenbouw­
kundige de daad bij het woord in
de Bossche wijk Kruiskamp.
Door evenementen te organiseren,
brengt hij veel wensen van de
lokale bevolking in vervulling.
Een mobiele kraam fungeert als
restaurant, podium, boerderij en
ander vertier. “Zo houden we de
mensen betrokken en krijgen ze
niet het gevoel dat er niets met
hun ideeën gebeurt.”
16 | Uitgelicht
5 februari 2015
Tim van der Grinten, architect/directeur bureau MoodBuilders
Sean Diederen, architect bij bureau BDMP
in Mönchengladbach, Duitsland
“De crisis heeft de bouw wakker geschud”
“Het oplossen van de crisis begint
bij jezelf, ik geloof niet dat de crisis
een kwestie is van schuld. Uit de
crisis is een nieuwe generatie
opgestaan die minder waarde
hecht aan bezit. Het volgen van je
passie, persoonlijke ontwikkeling,
variatie en ondernemen zijn
belang­rijk geworden. De opkomst
van de zzp’er in onze branche
brengt oude samenwerkingsvormen
zoals de coöperatie, weer terug.”
“Het klinkt misschien raar, maar ik
was blij met de crisis. Het heeft de
bouw wakker geschud en in
beweging gebracht na twintig jaar
stilstand. Ik zie de crisis dan ook
als een katalysator waarin
bedrijven openstaan voor nieuwe
ideeën, samenwerkingsverbanden
en verdienmodellen.”
in de zorg, de vraag naar betaalbare woningen en de aanpak van
rijksmonumenten. Daar moet je
als architect je eigen rol en
meerwaarde in zien te vinden.”
Van der Grinten ontwierp in
opdracht van bouwbedrijf Heijmans
de ‘ONE’; een verplaatsbare
één-persoonswoning. Niet vreemd
dus dat hij dát als voorbeeld koos:
“We pakken er een maatschappelijk
probleem mee aan (leegstand van
bouwterreinen, red.) en combineren
dat met de vraag naar kleinschaliger
en betaalbaar wonen.” De eerste
ONE-woning is inmiddels gebouwd;
op het Zeeburgereiland in
Amsterdam.
Merel Pit, marketing & business developer
bij architectenbureau Kraaijvanger
“De bouw kan veel leren van de software-industrie”
“Een van de gevolgen van de crisis
is dat er de bouw nog maar weinig
geïnvesteerd wordt in starters.
Daarvoor ontbreekt de durf en het
geld. Gevolg is een sterk gebrek
aan mensen met frisse ideeën en
moderne opvattingen over de
bouw. Dat heb ik bij de gemeente
besparen. Vergelijk wat dat betreft
de bouw eens met de softwareindustrie, die snel denkt, schakelt,
innovaties toelaat en goed naar
de klant luistert. De bouw zou
daar veel kan kunnen leren.”
heeft nog sterk de neiging om
haar wil op te leggen. Terwijl het
uiteindelijk gaat om de mensen
die het gebouw gaan gebruiken.
Zij moeten zich goed voelen bij het
de ruimtes, het licht, het uitzicht
en het binnenklimaat.”
Anna werkt nu voor de Stichting
Slimbouwen, een adviesbureau
dat bouwende partijen helpt hun
aanpak te moderniseren. “Een
mooi voorbeeld van hoe het wél
moet, is het ‘House of Tomorrow
Today’ (zie foto). Dit gebouw
levert energie in plaats van die te
verspillen en verandert mee met de
bewoners als dat nodig is. Ook het
proces dat er aan ten grondslag
lag, was anders georganiseerd.
Opgeknipt in heldere stappen:
casco, schil, installaties en
afbouw. Zonder aannemer, maar
met een bouwregisseur aan het
roer. Oosterhuis: “De architectuur
Thijs van Oostrum, architect bij Jane Z Studio, Shenzhen, China
“Een enkeltje Hong Kong met goede hoop en wat spaargeld”
“Met een dubbel gevoel nam ik
mijn diploma in ontvangst. Natuur­
lijk was het een persoonlijke
mijlpaal, maar de werkloosheid
onder de andere alumni maakte
me nerveus. Ik besloot dat dít juist
het perfecte moment was om mijn
dromen achterna te gaan. Ik kocht
een enkeltje Hong Kong en vertrok
met goede hoop en wat spaargeld.
Al snel kon ik aan de slag als architect in de Chinese stad Shenzhen.”
“Voor de crisis in de bouw is niet
één schuldige partij aan te wijzen.
De mentaliteit van de gehele
samenleving is er debet aan.
Hier in China heeft de crisis nog
niet echt toegeslagen. Daarvoor
groeien de steden nog te hard.
De groei zorgde wél voor andere
problemen: het hoge tempo van de
ontwikkelaars en het lage niveau
van de architecten leverde veel
eenzijdige massavolumes op.”
Het bureau waar ik werk, is volop
met de toekomst bezig. Behalve
een architectenbureau zijn we
“Van de crisis heb ik persoonlijk weinig meegekregen. Op 6 november 2012 kreeg ik
officieel mijn diploma aan de TU/e. Twee dagen later zette ik mijn handtekening onder
het contract van mijn huidige werkgever, een architectenbureau in Mönchengladbach.
Daar ging het - net als met andere bureaus in Duitsland - eigenlijk vrij goed. Het bureau
is de laatste twee jaar zelfs gegroeid van twintig naar dertig medewerkers.”
Als voorbeeldproject koos Sean voor het St. Kamillus Kolumbarium in Mönchengladbach
(zie foto), een zogenoemde urnenmuur als nieuwe bestemming van een uitgerangeerde
kerk. Diederen was er zelf nauw bij betrokken. “In Nederland staat het herbestemmen
van kerken nog in de kinderschoenen, vanwege huiverigheid onder projectontwikkelaars.
Maar de vele voorbeelden in Duitsland tonen aan dat het rendement op zo’n
herbestemming erg hoog kan zijn.”
Anna Oosterhuis, projectmedewerker Stichting SlimBouwen
Foto | Pieter Bellekens
“In Duitsland is de architect de spil
waar alles om draait”
Dit succes is denk ik vooral te danken aan de rol die de architect tijdens het bouwproces
in Duitsland speelt. Dat is hier de spil waar alles om draait, vanaf de eerste schets tot
de laatste schroef. Daar komt nog eens bij dat architecten hier veel nauwer samenwerken
met directe investeerders, projectontwikkelaars en aannemers. Die samenwerking zorgt
voor veel vertrouwen en geloof bij potentiële opdrachtgevers, maar ook voor kapitaal.
Dat maakt deze consortia minder afhankelijk van externe financiers, zoals de overheid
of de banken. En als je minder afhankelijk bent van anderen, ben je automatisch ook
minder vatbaar voor. Dat maakt je beter bestand tegen de crisis.”
“Op zoek naar nieuwe verdienmodellen hebben architecten
ook het voorportaal van hun vak
ontdekt: ze spelen zelf voor
ontwikkelaar, organiseren
initiatieven in de wijk, ontwikkelen
een product of maken verkoopfolders en visualisaties. Daarnaast
zijn er nog genoeg uitdagingen
waar we als beroepsgroep mee
aan de slag kunnen: de grootschalige leegstand, de problemen
Eindhoven gemerkt, waar ik
anderhalf jaar werkzaam was op
de afdeling gebiedsontwikkeling.
De 35-minners waren daar sterk
in de minderheid.”
Oosterhuis noemt de bouw een
traag monster. “De wil om de bouw
anders te organiseren is er wel.
Maar die verandering ook echt
doorvoeren blijkt vaak nog een
stap te ver. Als ik om me heen kijk,
zie ik nog opvallend veel tradi­
tionele nieuwbouw ontstaan.
Terwijl er al zoveel bekend is
over energie­besparing, flexibel
en gezonder bouwen.” Deze
stroperigheid is volgens Oosterhuis te wijten aan de lange keten
van specialisten, die in de bouw
actief zijn.
“Ze werken op een eiland en
zorgen zo voor een langdurig en
duur proces. Door meer samen te
werken, is er veel tijd en geld te
Uitgelicht | 17
Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl
namelijk ook een ontmoetingsplek
voor professionals in de bouw.
We wisselen onderling veel kennis uit
en sluiten verbonden met partijen
met wie we aan de slag gaan om
de bouw en de architectuur te
vernieuwen. Dat laatste doen we
bijvoorbeeld door creatief om te
gaan met de hoge dichtheid van
de steden. Die dichte concentratie
maakt dat er op grondhoogte
eigenlijk geen ruimte meer is. Maar
op hoogte ontstaan nieuwe vormen
van architectuur. Zogenoemde
‘mixed-used buildings’, waar je
binnen één gebouw meerdere
functies combineert. Een hotel met
een serie huurlofts en een winkelcentrum bijvoorbeeld. Ook voor de
ruimte tussen die gebouwen kun
je nieuwe invullingen bedenken.”
“Architect is tegenwoordig
ontwerper, ondernemer én
marketeer”
“Na mijn afstuderen ging ik als redacteur aan de
slag bij het vakblad De Architect. Daar werd me
duidelijk dat zowel de media als de architectuur
voor dezelfde opgave staat: ze moeten beter naar
het publiek luisteren, vernieuwende kwaliteit
leveren en hun toegevoegde waarde aan de man
leren brengen om te overleven. Als architect moet
je goed weten waar de markt om vraagt. Naast
ontwerper ben je namelijk ook ondernemer en
marketeer. Als je die capaciteiten mist, zul je je
erin moeten bekwamen.”
“De wereld verandert snel, terwijl de bouw juist
traag functioneert. Hoewel de crisis maatschappelijk relevante thema’s op de agenda heeft gezet,
is van een echte cultuuromslag nog geen sprake.
Daarvoor blijken conservatieve stromingen in de
bouw te weerbarstig.”
“Bijna geen enkel ander vak beïnvloedt de kwaliteit van leven meer dan het ontwerp
van onze huizen, scholen, werkplekken, straten en pleinen. Architectuur is hierdoor
een publieke kunst die iedereen raakt. Ik geloof echt dat goede ontwerpen de wereld
een betere plek maken. Het is daarom belangrijk dat architecten deze verantwoorde­
lijkheid nemen door hun expertise niet alleen in te zetten voor economisch gewin,
maar ook voor maatschappelijk rendement. Inzichtelijk maken hoe ze dit doen is
cruciaal voor de positionering en de toekomst van het vakgebied.”
Een product van de nieuwe tijd voor Merel Pit is de Noorderparkbar in AmsterdamNoord (zie foto). Een bar met terras middenin een drukbezocht park. “Er leek aanvanke­
lijk niet genoeg geld voor, maar de behoefte eraan bleek zo groot, dat het gat met
crowdfunding werd gedicht. De gebruikte materialen zijn allemaal via marktplaats
opgehaald.”
Advertentie
Delft
00 uur
27 February 2015 | 14.00 tot 22.
TU Delft Aula Congress Centre
Koop nu je ticket op tedxdelft.nl
Regular 49 euro | Studenten 24 euro
(inclusief diner)
18 | Onderzoek
5 februari 2015
Onderzoek | 19
Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl
Sluitstuk
In de rubriek Sluitstuk vertellen afstudeerders over
hun afstudeeronderzoek. Wil je ook in deze rubriek,
mail dan naar [email protected].
Minder bijwerkingen
voor nierpatiënten
Als je nierfunctie niet of nauwelijks meer werkt, is de kans groot
dat je als nierpatiënt bent aangewezen op uren durende dialyse­
behandelingen in speciale centra of ziekenhuizen. De groep
Energie Technologie van de faculteit Werkbouwkunde is bezig
met de ontwikkeling van een optische sensor die de huidige
dialysebehandelingen meer op maat kan maken. Hiermee kan
de kans op complicaties tijdens de dialyse verkleind worden.
Het onderzoek is een samenwerking
tussen de TU/e, TNO en het Medisch
Universitair Centrum Maastricht en
wordt gefinancierd door de
Nierstichting. Vanwege de technische insteek van het project ligt
de coördinatie bij dr.ir. Arjan Frijns,
die zich binnen de groep van prof.
David Smeulders bezighoudt met
onderzoek naar microsystemen,
waaronder microfluïdica. Sinds juni
2013 is PhD-student Manoj Sharma
onder Frijns’ supervisie bezig met
de ontwikkeling van een proef­
opstelling waarmee door middel van
licht de concentratie van bepaalde
moleculen in een vloeistof gemeten
kan worden. In de basis is deze
opstelling nu klaar en kan Sharma
zich richten op de tweede fase van
het onderzoek.
Een individueel
dialyse­voor­schrift kan
complicaties
verminderen
“We willen weten en voortdurend
meten wat de juiste concentratie
van mineralen in de dialysevloeistof
is, zodat deze kan worden afgestemd op het individu”, vertelt
Frijns. “Bij de ene patiënt moet je
dan bijvoorbeeld iets meer natrium,
calcium of kalium toevoegen en bij
de patiënt die een stoel verderop zit
juist wat meer van deze mineralen
verwijderen. Nu is de samenstelling
van de dialysevloeistof voor iedere
patiënt hetzelfde, terwijl ieder mens
anders is. Het kan ook zo zijn dat de
concentratie van natrium, calcium
en kalium bij een patiënt bijna op
orde is”, vertelt Frijns, “maar dat
nauwelijks kunnen bestaan vanwege
het gebrek aan drinkwater.”
Hopen op
een goedkoop
apparaatje
over tien jaren
weten we nu niet, omdat we dat
met de bestaande apparatuur niet
kunnen meten. Dus bij alle nierpatiënten wordt het zekere voor het
onzekere genomen en gaan artsen
uit van eerder in het lab gemeten
concentraties mineralen in het
bloed.”
Voor het zover is, moet er nog veel
werk verzet worden. Toch is het begin
er wel degelijk. Na veel experimenten,
nieuwe modellen en berekeningen
heeft Sharma uitgevogeld welke
opstelling de meest nauwkeurige
lichtmetingen oplevert. “We hebben
ons in eerste instantie gericht op
de vraag hoe we zo goed mogelijk
licht naar binnen kunnen brengen
en er weer uit kunnen halen”,
vertelt Sharma terwijl hij een
doorzichtig vierkant stukje flexibel
plastic (PDMS) ter grootte van een
vierkante centimeter laat zien.
In het plastic is een minuscuul
klein kanaaltje met twee glasvezels
aangebracht, die met een doorsnede
van vijf haren dik met het blote
oog nauwelijks te zien zijn. In het
midden van het kanaaltje zit de
sensor. Het uiteindelijke systeempje
berust op berekeningen en de vraag
‘wat gebeurt er met het licht als je het
onder verschillende hoeken zet?’.
Je kunt allerlei dingen uitrekenen,
maar als je gaat bouwen zijn er
allerlei praktische zaken waar je
tegenaan loopt”, vertelt Sharma.
“Je ziet hoe klein het is, dus je wilt
bijvoorbeeld dat het glasvezeltje
heel goed aansluit zodat er geen
lekkages zijn.”
“Met behulp van een laser heb ik
groen licht door het kanaaltje langs
de sensor gestuurd. Licht dat niet
reageert met de moleculen gaat
rechtdoor, licht dat wel reageert
met het materiaal op de sensor
wordt als geel licht naar alle kanten
uitgezonden ten gevolge van
fluorescentie. Wat we willen meten,
is het licht dat wél met de moleculen
reageert. Dat kunnen we meten
via het andere glasvezeltje.
De intensiteit van het licht is een
maat voor het aantal moleculen
Om het bloed te zuiveren, zitten
dialysepatiënten drie keer per week
gemiddeld vier tot vijf uur aan de
dialysemachines, waar hun bloed
via een half doorlaatbaar membraan
(de kunstnier) in contact wordt
gebracht met de dialysevloeistof.
De kunstnier werkt als een zeef die
ervoor zorgt dat allerlei afvalstoffen
en overtollig vocht wordt afgevoerd.
Frijns: “Op het moment dat je
continu de concentraties van
bepaalde stoffen kunt meten en
protocollen kunt toespitsen op de
individuele dialysepatiënt kan de
behandeling verbeterd worden.
Bovendien kan een dialyse­
voorschrift op maat bijdragen aan
een afname van complicaties zoals
een hoge- of lage bloeddruk,
hartritme­stoornissen, botontkal­
kingen of vaatverkalkingen: stuk
voor stuk aandoeningen waar
dialysepatiënten op zeker moment
mee te maken krijgen, omdat bij
hen te veel of juist te weinig
mineralen uit het bloed gezuiverd
worden. Een individueel dialyse­
voorschrift zou kunnen bijdragen tot
een afname van deze complicaties.
Bovendien zijn deze ontwikkelingen
ook van belang voor initiatieven
op het gebied van een draagbare
kunstnier, en voor dialysemethoden
waarbij de dialysevloeistof wordt
hergebruikt (geregenereerd) in
plaats van eenmalig gebruikt.
Frijns: “En dat biedt weer perspectieven voor derdewereld landen
waar dialysecentra nu niet of
PhD-student Manoj Sharma (links) en Arjan Frijns bij de proefopstelling in het laboratorium waarmee door middel van licht
de concentratie van bepaalde moleculen in een vloeistof gemeten kan worden. Foto | Vincent van den Hoogen
dat in de vloeistof aanwezig is.”
De volgende fase draait om de
vraag hoe je de moleculen op een
goede manier kunt vastmaken op
de sensor. “We kunnen - als bij een
inktjetprinter - een druppeltje van
het molecuul aanbrengen, maar
dan bestaat altijd het risico dat
wanneer de vloeistof er hard
doorheen stroomt het ‘verflaagje’
ook wegspoelt. We kunnen ook
kiezen voor ‘linken’: een slimme
reactie waardoor de moleculen
vastzitten aan het materiaal en
onderdeel zijn van het systeem.
De moleculen op de sensor kunnen
we zo aanpassen dat ze alleen
reageren bij kalium, natrium of
calcium. Op die manier kunnen we
aan de intensiteit van de kleuren
meten en afleiden hoe hoog de
concentratie is”, aldus Sharma.
De komende maanden staan in
het teken van het bestuderen van
chemische structuren en testen in
de praktijk. Frijns: “Ons streven is
om in de loop van dit jaar een
prototype van een werkende sensor
te hebben. Die gaan we vervolgens
uittesten. Niet direct op patiënten,
want daar heb je vanwege de
patiëntveiligheid allerlei medische
protocollen voor nodig, maar we
gaan testen doen met spoelvloei­
stof die normaal afgevoerd wordt.”
“En als we succesvol zijn”, voegt
Sharma toe, “dan hebben we
wellicht over tien jaren een relatief
goedkoop apparaatje op de markt
waar veel nierpatiënten hun
voordeel mee kunnen doen.”
Tekst | Annelies van der Woude
Eline Sijbesma. Foto | Rien Meulman
Een dubbelrol voor rode druif
en sojaboon bij borstkanker
Voedingsmiddelen en kanker, het is al jaren een veelbesproken onderwerp. Maar achter de vele aannames
schuilen vooral veel onduidelijkheden. Zo ook over rode druiven, sojabonen en hun rol in borstkanker.
BMT-studente Eline Sijbesma kroop bij het Nederlands Kanker Instituut (NKI) achter de microscoop in een
poging de wetenschappelijke waarheid boven tafel te krijgen.
In rode druiven en sojabonen zit een stof die sterk lijkt op het vrouwelijke hormoon oestradiol. Zo sterk dat
deze stof ook kan binden aan de oestrogeenreceptor en in de cellen van ons lichaam allerlei processen aan
kan zetten. Bij hormoonafhankelijke borstkanker - zo’n vijfenzeventig procent van de borstkankergevallen is de oestrogeenreceptor betrokken bij de ontwikkeling en groei van de tumor. Er zijn al veel studies geweest
naar de rol van rode druiven en sojabonen bij hormoonafhankelijke borstkanker: kunnen ze tumorontwikkeling
in de hand werken of hebben ze juist een beschermend effect?
Ook BMT-studente Eline Sijbesma dook voor de start van haar afstudeeronderzoek de literatuur in. “Er zijn net
zoveel artikelen te vinden die de groei van kankercellen door deze stoffen claimen, als artikelen die beschrijven
dat ze een positief effect hebben. Een heel interessant vraagstuk. Fundamenteel gezien omdat we graag willen
weten hoe resveratrol - uit rode druiven - en genisteine - uit soja - precies aan de oestrogeenreceptor kan binden
en wat het daarna met de receptor kan doen, maar ook omdat het voor de patiënt belangrijk is. De meeste
vrouwen krijgen nu Tamoxifen als anti-tumor therapie, maar lopen het risico op resistentie. Een voedingsadvies
zou de effectiviteit van de behandeling kunnen vergroten. En in de verre toekomst kunnen we misschien zelfs
een nieuw geneesmiddel uit resveratrol of genisteine ontwikkelen.”
Eline bekeek tijdens haar afstudeeronderzoek - een samenwerking tussen de TU/e-vakgroep Chemische Biologie
en het NKI - met diverse technieken wat er precies met de oestrogeenreceptor gebeurt in aanwezigheid van
rode druif en soja. “In Eindhoven deed ik vooral biochemisch werk, in een reageerbuisje kijken hoe geïsoleerde
eiwitten met elkaar interacteren. Onder de microscoop in Amsterdam kon ik echt zien wat er zich in een
borstkankercel afspeelt. Fluorescente moleculen toevoegen en dan een half uur lang de cellen imagen.
Heel spannend. Met superresolutie microscopie konden we zelfs de complexvorming van één enkele oestrogeenreceptor bestuderen. We zien dat resveratrol en genisteine in lage concentraties de oestrogeenreceptor
kunnen activeren, maar bij hoge concentraties juist remmend werken. De grote hamvraag waar deze stoffen
dan precies aan de receptor binden, hebben we helaas nog niet opgelost. Mensen denken altijd dat natuurlijke
middelen veilig en gezond zijn, maar we komen erachter dat we hier nog helemaal niet zoveel over weten.
Dan is gedegen onderzoek des te belangrijker.”
Hoewel het aan het begin even ploeteren was om de samenwerking op te starten, vloog uiteindelijk het jaar
voorbij. Met vele hoogtepunten, zoals het bijwonen van een congres in het Tropeninstituut waar Eline zich
ineens tussen de gerenommeerde kankerbiologen bevond die “daar bijna een show weggaven, zo fantastisch”.
Haar enthousiasme leverde haar al twee mogelijke promotieplekken op in het grensvlak tussen de chemie en
biologie, “helemaal mijn ding” - en er zijn meer groepen waar ze heel interessante dingen doen. Maar eerst
wacht een half jaar onderzoek in San Francisco, waar de promovenda in spe naast het verbreden van haar
wetenschappelijke horizon, rustig gaat nadenken over haar toekomstige werkplek.
Tekst | Nicole Testerink
20 | Onderzoek
5 februari 2015
4 brandende vragen
Onderzoek | 21
Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl
Matthijs Cox | Technische Natuurkunde
Dulce Pérez Ferrández | Scheikundige Technologie
Plastic magneetveldsensoren
Groener purschuim
1 | cover
Aan de onderkant van mijn omslag zie je een stel katalysatordeeltjes die goud bevatten,
met erbovenop een blauw molecuul propeenoxide. Het maken van dit molecuul was het
doel van mijn onderzoek. De katalysatoren die je ook op de achtergrond ziet, zorgen ervoor
dat de chemische reacties die je nodig hebt om propeenoxide te maken, plaats kunnen vinden.
1
we op
n
e
i
z
Wat
er van
v
o
c
de
hrift?
c
s
f
e
je pro
2 | feestjes
Om purschuim (polyurethaan) te maken voor in matrassen en om woningen te isoleren,
moet je kleinere moleculen - de bouwstenen van de gewenste stof - bij elkaar brengen.
Propeenoxide is een van de belangrijke bouwstenen voor polyurethaan. Ik heb verschillende
chemische processen getest waarmee je propeenoxide kunt maken.
3 | onmisbaar
Voor mijn onderzoek is de steun van diverse mensen essentieel geweest, zoals je kunt zien
aan de lange lijst mensen in het dankwoord van mijn proefschrift. In het lab was mijn bijzonder
veelzijdige proefopstelling onmisbaar. Daarmee heb ik volledig automatisch verschillende
reacties in de gasfase kunnen testen met diverse types poedervormige katalysatoren.
2
4 | samenleving
Ho
op f e leg
j
waa eestj e
e
r je
ond s uit
e
ove
r ga rzoek
at?
Om milieuvervuiling tegen te gaan, willen we chemicaliën zo ‘groen’ mogelijk kunnen
produceren. Dat betekent dat je zowel de hoeveelheid afval als de energie die je nodig hebt,
wilt verkleinen. In het geval van propeenoxide komen bij enkele bestaande processen
schadelijke producten vrij, zoals chloorhoudende stoffen. De door mij onderzochte alternatieven zijn eenvoudiger, met water als het voornaamste bijproduct. Dat maakt ze milieuvriendelijker.
1 | cover
3
Welke persoon,
techniek of apparaat is
onmisbaar geweest
voor je onderzoek?
eft
e
Wat h
ing
lev
men
de sa
uw
aan jo
werk?
(Onder redactie van Tom Jeltes)
Foto’s | Bart van Overbeeke
Rik Moonen | Biomedische Technologie
Moleculaire MRI van aderverkalking
2 | feestjes
1 | cover
Al jarenlang probeer ik magneetveldsensoren van
geleidend, organisch (oftewel plastic) materiaal te
ontwikkelen en begrijpen. Het blijkt namelijk dat
deze materialen, die bijvoorbeeld terug te vinden
zijn als de nieuwste pixels in je smartphone of in je
curved tv, soms nogal gevoelig zijn voor magnetische
velden. De fysica hierachter is fascinerend en vertoont
parallellen met hoe vogels het aardmagnetisch veld
kunnen ‘zien’ met speciale moleculen in hun ogen.
We zien een krijtbordschets van een muis met de bloedsomloop en daarin een MRI-plaatje
van het hart en de aortaboog. De drie andere plaatjes komen uit het proefschrift, v.l.n.r.:
fluor-MRI van lever en milt, de moleculaire en cellulaire processen tijdens de ontwikkeling van
aderverkalking, en een serie MRI-beelden gecombineerd tot een parametrische (kleuren)map.
3 | onmisbaar
4
We zien een artistieke impressie van de geleidende,
lichtgevende polymeren (zwarte draden) die ik
heb onderzocht en de magnetische momenten
(gouden pijlen) van de ladingsdragers die een
belangrijke rol spelen in het verklaren van mijn
onderzoeksresultaten. Zelfgemaakt met Blender,
open source render software, een aanrader voor
creatievelingen!
Als je alles zelf zou moet doen tijdens een promotie,
dan kom je niet zo ver. Daarom bedank ik graag
onze technische staf: Gerrie en Jeroen. Maar ook
alle studenten die ik heb begeleid, hebben mijn
promotie tot een hoger niveau gebracht.
4 | samenleving
Magneetveldsensoren zitten overal verstopt: bij­
voorbeeld als sensor in je smartphone of als
uitleeskop in harde schijf. Als je deze van goedkope
plastics maakt dan biedt dat een groot commercieel
voordeel. Verder creëren we hiermee weer een extra
toepassing voor plastic elektronica, een snel
groeiend vakgebied met een grote impact op de
samenleving.
2 | feestjes
Aderverkalking ligt aan de basis van veel hart- en vaatziekten en is daarmee een belangrijke
doodsoorzaak. Complicaties als hartinfarct en beroerte ontstaan wanneer een plaque
scheurt en er een verstoppende bloedprop ontstaat. De behandeling wordt standaard
bepaald aan de hand van de vernauwing van het vat, terwijl inmiddels bekend is dat dit
niet voorspellend is voor het risico op scheuren. Moleculaire MRI brengt met behulp van
contrastmiddelen de plaquesamenstelling en processen in beeld die leiden tot scheuren.
Anders dan traditionele MRI geven deze nieuwe technieken een kwantitatieve maat om zo
een objectieve beoordeling mogelijk te maken.
3 | onmisbaar
De ontwikkelde MRI-technieken zoeken de grenzen van de huidige mogelijkheden op en
daarvoor zijn state-of-the-art hoogveld MRI-scanners onmisbaar.
4 | samenleving
Moleculaire MRI kan in de toekomst een betere diagnose en daarmee gerichtere behandeling
van aderverkalking mogelijk maken. Dat is beter voor de patiënt, maar kan ook de
maatschappij veel geld besparen. Deze technieken zijn daarnaast direct toepasbaar in het
proefdieronderzoek. Deze niet-invasieve metingen kunnen vaker herhaald worden, waardoor er minder muizen nodig zijn voor bijvoorbeeld geneesmiddelenonderzoek.
11
5 February 2015 | year 57
People | 23
See for more news www.cursor.tue.nl/en
Biweekly magazine of the Eindhoven University of Technology
For the latest news: www.cursor.tue.nl/en and follow @TUeCursor_news on
and tuecursor on
All new Master’s programs
approved
Not open access?
No Annual Prize TU/e
28 January - Master students and PhD candidates wishing to qualify this year for the
Doctoral Awards of TU/e must ensure that they have made their thesis or dissertation
freely accessible to the general public. The relevant resolution was adopted by the
Executive Board last Month. By doing so the university is in line with the Dutch policy
of encouraging ‘open access’ publication. The new requirement does not apply to
reports of PDEng candidates.
In order to provide theses or disser­
tations with the ‘open access’ label
it is enough to submit them digitally
to the Information Expertise Center.
The document will then be archived
in the so-called Repository of TU/e.
28 January - The Master’s degree programs within the TU/e Graduate School have all
been approved. On Thursday January 22 the Executive Board gave its formal approval.
Most Master’s programs will look considerably different as of September 2015. They will
comprise 120 credits, of which 30 at most may be timetabled for required courses.
Furthermore, students will choose a number of specialist courses in consultation with
their mentors or supervisors and must be able to follow free elective courses at Master’s
level for at least 15 ECTS (no permission required). At least 15 credits must be earned
through international experience and a final project must have
a total of 30 and/or 45 credits.
In addition, all courses have a load of 5 credits. The exception
is that at most one-third of the elective courses can have a load
of 2.5 credits. Until September 2017 courses totaling 3 ECTS
will be allowed, but only so for non-required courses. Master’s
courses will be given and completed within one quartile.
And how are things in Helsinki?
More and more TU/e students go abroad for their studies to follow courses, internships or a doctorate path.
What is it like to find your way in a new country? Students tell their stories.
Helsinki is a great city, and it is the perfect base for trips to places like Tallinn, St. Petersburg, and
beautiful Lapland. But, more importantly, I went there to study at Aalto University. It’s a university
that enjoys a very high reputation in Finland, but there are two things that Aalto really excels at.
One of those is the field of Machine Learning & Data Mining, which happened to be the reason for
me to do my Master’s thesis about detecting privacy-sensitive messages on social networks at this
university.
The second of Aalto’s strengths is the encouragement of entrepreneurship among students. After
London, Helsinki is the city with the best investment climate in Europe according to the Foreign Direct
Investment index of the Financial Times (Eindhoven also scores well at third place). The campus of
Aalto University is situated at the heart of the business district that receives a large part of these
investments. The headquarters of Nokia (Microsoft Mobile) is there, but nowadays it’s mostly gaming
and mobile app companies that gather a lot of success. For example, Rovio (Angry Birds) and
Supercell (Clash of Clans) were both founded by alumni of Aalto University.
If that amount of inspiration doesn’t encourage students, then the Aalto Entrepreneurship Society
(Aaltoes) will. Aaltoes is the biggest student-driven entrepreneurship community in Europe. Every
week there are activities like lectures, pitches, hackathons, network drinks, and sauna parties
(Finns can’t do without saunas). But the best part of my time here is the diverse and fascinating
group of people that I got to know. Aaltoes is open to everyone, even people who are just curious or
want to join fun projects. But beware, because before you know it you’re pitching your own startup
idea. It was quite difficult to keep myself from getting too distracted from my master’s thesis.
St
Masteefran Patelsk
Comput’s student i,
Engienre Science o& f
ering
Would you also like to write an article about your time
abroad? Please send an email to [email protected].
Dedication Sa
attended by mgrada
any
27 Januar
TU/e getting ready
for paid parking
y - The official op
ening of the Sagr
ice by Built Envi
ada Familia in Ice
ronment studen
, the basilica m
ts in the Finnish
was attended by
ade of
town of Juuka ov
some 1,400 peop
er the past mon
le last Saturday
performed as an
th,
. Opera singer La
‘ice angel’, and
urien Schreude
the building was
orthodox and Lu
r
de
di
cated by bishop
theran churches
s of the Finnish
. On Thursday 29
warm welcome
January , the bu
at TU/e.
ilders received
a
The constructio
n is expected to
remain until the
end of March.
The project lead
ers might return
before that to m
easure the
construction on
ce more and
possibly finish
the highest
tower with the as
sistance
of Finnish volunt
eers.
Read more stories online: www.cursor.tue.nl/en
27 January - Starting March 31, all
campus residents will have to pay two
euros a day for parking on campus.
At campus entrances and exits, the
license plate registration system are
implemented. Every boom barrier will
be fitted with a small camera that
recognizes the license plates of
visitors coming in and leaving.
After every entrance, a so-called
e-wallet - a personal parking account
for employees - will be charged two euros.
Life after TU/e
Name: Leda Klouda
Place of Birth: I was born in Boston, USA, to Greek parents. I grew up
mostly in
Greece and Germany
At TU/e: I studied Biomedical Engineering at TU/e from 2002 to 2004
Current position: Assistant Professor at Baylor College of Medicine in
Texas, USA
What are you doing now?
I’m still a researcher. I am currently an Assistant Professor at Baylor
College of
Medicine in Texas. After my Master’s at TU/e, I continued with a PhD in
Bioengineering
at Rice University Houston, Texas. Research in that area has always been
interested me.
I was equally drawn to industrial and academic research, but right now,
academic
environment has my preference! I did consider staying at TU/e for my
PhD, but in
the end, I decided to go to another group in the USA that conducted
research in
the exact area I was interested in.
More news on www.cursor.tue.nl/en
Clmn
How do you reflect on your time at TU/e?
I studied Biomedical Engineering at TU/e from 2002 to 2004. I was actually
the first
international Master’s student in this department! At the time, it was
one of the few
European universities that offered a Master’s program in Biomedical
Engineering.
TU/e had an excellent reputation, and my program gave me the opportu
nity to
customize my learning experience keeping in mind my interests.
I have to say, being the only non-Dutch student in my class was not easy.
Eventually,
I learned the language, and learned how to communicate with Dutch people.
I enjoyed
most of my classes and the laboratory I worked at. Plus, with Eindhov
en being in the
heart of Europe, there were many opportunities to travel.
Life on Campus
“You‘re late ‘even though’ you live at university”, they say.
Me: “I ’m late ‘because’ I live at uni”.
It’s almost time for lecture but I am still in my bed. The buildings with
the lecture halls are all visible from my studio’s window. I tell myself that
I am almost there, and then fall asleep again. After all, all we need is
‘a few more minutes’. Thank you, snooze .
Living on campus doesn’t simply mean that you get immune to being
late by avoiding biking or travelling. Indeed, living on campus is much
more to a student than that. All your classes, buildings, on-campus
facilities, the sports centre – it’s all on your very doorstep.
Still, few things are known to campus residents only. Not having to share
the loo and kitchen is sheer luxury. You can always go home for a quick meal
or a nap. Socializing is commonplace, too. Living on campus means having
a temporary, convenient storage place for friends’ stuff. Ironically, I never
imagined eating, sleeping, and doing my laundry at uni this often. And then
I haven’t even mentioned all the chores that come with living in campus.
Shortly, and thankfully, we won’t be the only ones enjoying the luxury of
campus life. Two new residential towers will be open to students soon.
One is Potentiaal and the other will be located at Dommel River. University
is bearing in mind there are students on a budget, so Dutch students have
a chance to get a home on campus as well, making campus life more diverse.
And students don’t mind shared facilities, either.
Living on campus is a delightful experience, and they’re all about collecting
cherished memories. Talking to several former residents, I unveiled an
interesting fact. It’s only the legs that walk away from this place, the heart
never does!
Danyal Hai
der, studen
Engineerin t of Electrical
g
What happens to international
students after they graduate
from TU/e? Do they go job
hunting in the Netherlands,
pack their bags and explore
the world, or return to their
home countries? International
TU/e graduates talk about
their lives after TU/e.
What advice would you give the current students?
Make sure you have a general life plan, but be open to serendipity. You
never know
what great opportunities may come your way when you keep your eyes
open!
Ask people who have been in your situation before. At TU/e, take advanta
ge of
all university has to offer, e.g. access to conferences and industry, talking
to and
learning from professors, fellow students etc. Also, try to learn some
Dutch.
It will help you in everyday life, and people appreciate it a lot!
24 | Zoom in
5 February 2015
Zoom in | 25
See for more news www.cursor.tue.nl/en
A Break from the Norm:
Carnival celebrations
here and elsewhere
It’s Carnival season in the Netherlands! Towns are changing their names (Eindhoven = Lampegat or
light bulb village) and the locals are busy dreaming up kooky costumes and checking their bank
accounts for sufficient beer-buying funds. But even if you don’t have plans to don a purple wig, drink
massive amounts of alcohol and take to the streets, you’ll still benefit from the break from the academic
grind. Carnival is a beloved tradition in these parts, but do you know the why behind the wackiness?
Why do we here in the south of the Netherlands stop our lives for this festival while the Dutchies
“above the rivers” don’t? Why do Brazilians celebrate? Or Germans?
For most people, Carnival celebrations are simply a time to relax and
reconnect with friends and family
in a party atmosphere. But the
celebration is inherently linked to
religion (as well as pre-Christian
traditions) and it’s slightly different
in every place that it’s celebrated.
Though the etymology of the word
“carnival” is disputed by scholars,
the folklore explanation traces the
meaning to the Latin words for
meat or flesh, carnem, and levare,
meaning to remove. Carnival
celebrations precede Ash Wednesday
which is the official first day of Lent
- the 40 days before Easter during
which, according to Christian
teachings, Jesus fasted in the
desert. Historically, Christians
were expected to emulate Jesus’
sacrifices by fasting - particularly
by abstaining from eating meat and by using the period as a time
of sober reflection on their religion.
Therefore, the days leading up to
this extended time of somber
self-restraint gave rise to Carnival a sort of release valve for people to
indulge in excesses of food, alcohol,
and partying as well as a time to
overturn deeply-entrenched social
norms and roles. Carnival celebrations occur almost exclusively in
traditionally Catholic countries and
regions.
The Beach
or Beer?
Though Southern Dutchies and
Eindhoven transplants alike are
mostly focused on their own upcoming
celebration, many foreigners think
of Brazil when they think of Carnival
- and its corresponding images of
elaborate floats and scantily-clad
beauties. However, the reality of
Brazilian Carnival is somewhat
different from what’s televised to
the rest of the world.
José Melo, 22, is a master’s student
in the Mathematics and Computer
Science Department. He’s from
Recife - a coastal city in the
northeast of Brazil - and says his
city’s Carnival celebrations are
The biggest carnival shop in Den Bosch: P.W. Hoofs.
famous throughout both Brazil and
the rest of the world: “People come
from all over to celebrate in Recife.
We have the biggest parade in the
world which begins at dawn on
Saturday with the Galo da Madrugada
(“Rooster of the Dawn)”- a giant
rooster that is the symbol of this
parade. This is the official start of
Carnival for us and for the rest of
Brazilians.” And contrary to the
cliché, José explains that Carnival is
not necessarily only about drinking
and dancing in the streets. “Lots
of people don’t even do the block
parties. They just go to the beach
with their kids and friends.
It’s summer in Brazil so schools are
still on vacation. It’s a time to relax.
In fact,we usually say that the year
only starts after Carnival. People do
go to work, of course, but they’re
very lazy. Deadlines aren’t too strict
during this time.”
Jairo Borgas, 25, is from Rio de
Janeiro and a mechanical engineering
bachelor’s student at Fontys.“In Rio,
we have two types of Carnival. The
one you see on television with big
cars and all the colors and the real
Carnival in the streets. Because this
is the time when our country is
being broadcast to the rest of the
world even poor people will spend
a lot of money for a costume. I think
Carnival is their moment.”
When he was younger, Jairo’s
activities during Carnival used to
be quite different from how he now
celebrates. “Both Catholics and
Protestants in Brazil will sometimes
do what we call “retiring.” This
means that when other people are
celebrating the flesh, we’ll go to
nurture the spirit - it’s usually a
retreat for three days to pray and
study the Bible.”
Goodbye, Winter
Carnival in Germany is a creature
with many names -Fasching,
Fastnacht, Fasnacht, Fasnet or
Karneval- and is celebrated slightly
differently depending on the region.
Torben Schäfer, 25, is a master’s
student in the Industrial Engineering
& Innovations Science Department
and hails from the small city of
Crailsheim, about an hour’s drive
from Stuttgart. His childhood
Fasching celebrations reflect a more
pre-Christian focus on nature than
anything dictated by the Catholic
Church. “The idea was that you
would say goodbye to the winter
and welcome the spring. When I
was in primary school, we’d walk
through town making lots of noise
to scare winter away. We’d then
have a bonfire at the school. There
would be other children’s events
where you could dress up and eat
lots of candy but no big parades
or anything like that.”
Master’s student Leander
Hartenauer, Industrial Engineering
& Innovation Sciences, is from a
small town close to Munster.
His town celebrates Karneval and
it’s a period when normal social
mores are put aside for a few days.
“Things in Germany are more formal
than in the Netherlands and this
is the time when things relax.
The whole town gets together and
you might, for example, see your
friends’ parents at a party and drink
and dance with them. People that you
would normally treat respectfully
are now just friends you hang out
with in an informal atmosphere.”
Karneval in Leander’s area of
Germany is also about flipping
social roles. He explains one
tradition: “On the Thursday before
the main celebrations begin there’s
a day called Weiberfastnacht which
is only for women. They’re supposed
to cut men’s shoelaces or ties and
most companies will have a party
just for them before throwing one
for all of the employees.” In some
towns, women are also allowed on
this day to grab any passing man
they fancy and kiss them.
Both Leander and Torben agree that
if you want to experience German
Carnival at its best, go to Cologne.
Torben’s one experience of it left an
impression: “It’s crazy! The entire
city comes out to party. They really
put a lot of effort into it.” Indeed,
Cologne’s Carnival festivities are
some of the oldest in the country
and many of the traditions of that
city - such as using costumes and
floats for political satire - stem
from periods of occupation when
residents used Carnival as a time
to vent subversive anti-Prussian
and anti-French sentiments.
Limburgers vs.
Brabanters
And last, but certainly not least,
we have our own Dutch Carnival or
Carnaval traditions right here in the
south of the Netherlands. Why only
the South, you ask? Though the
majority of the Dutch are rather
irreligious these days and Carnival
celebrations are largely divorced
from their historically religious
overtones, the provinces “below
the rivers” were traditionally the
Dutch Catholic strongholds through
French and Spanish occupation
(merci, Napoleon). Meanwhile,
Calvinistic Protestantism flourished
in the North. (And let’s just say they
frowned on partying…)
Like celebrations in other countries,
Dutch Carnival is characterized by
copious amounts of beer, crazy
behavior, costumes and a general
break from everyday norms but with
one main difference - the debate
about who does it better. Limburger
Stijn Zanders, 22, is getting his
master’s in the Industrial Engineering
& Innovations Sciences Department.
“Limburgers say that they celebrate
the REAL Carnival. I’m from Weert
which is on the border between
North Brabant and Limburg and I’d
say the atmosphere is different in
Limburg. People put a lot of money
in their costumes and dress up
really well and the music is more
traditional.”
Applied Mathematics bachelor’s
student Arno Coppelmans, 19, is a
member of the student organization,
GEWIS, and was asked to be the
group’s Prince Carnaval for this
year’s celebrations. His job is to
be the pivot point or leader of the
festivities and to represent GEWIS
with the university’s other student
organizations. He says he feels
honored to have been asked.
“I didn’t expect it. It means that
many people know you and
recognize that you know how to
talk to others. I always look forward
to Carnival but I’m really excited
about it this year.”
Though the role assumes a different
meaning on a university campus,
the tradition of electing a Prince
Carnaval in the Netherlands (and
Germany) - and ceremoniously
giving him the keys to the city - was
historically a handing over of power
to the average citizens and providing
them with the opportunity to criticize
their “betters” without fear of
retribution.
These days, Stijn Zanders isn’t too
concerned about who celebrates
Carnival the best. He’s more
interested in introducing Dutch
Carnival to foreigners by organizing
events for them through Estiem,
the European student network for
Industrial Engineering and Management Sciences. “We have students
coming this year from Turkey,
Hungary, Norway, Italy, even
Belarus. For me, Carnival has
always been about having a lot of
fun and getting out of daily life.
You can be someone different.
I mainly hope that the students
that are coming this year meet
more friends and that we all take
away some crazy stories. I want
them to think back on this time
and remember that it was really
awesome.”
Text | Angela Daley
Photo | Bart van Overbeeke
Carnival?
Where and when?
Carnival will be celebrated
from Saturday, February 14th
until Wednesday, February 18th.
Where to go? Just follow the
hordes of dressed-up people
in the streets of Eindhoven.
You can also check
www.lampegatdegekste.nl.
26 | Research
5 February 2015
4 burning questions
Research | 27
See for more news www.cursor.tue.nl/en
Matthijs Cox | Applied Physics
Dulce Pérez Ferrández | Chemical Engineering
Plastic magnetic field sensors
A greener way of making foams
1 | cover
1
The bottom of my cover shows a blue molecule of propene oxide, which is on top of some gold
containing catalyst particles. Producing this molecule was the ultimate goal of my research.
The catalysts shown in the background produce the necessary chemical reactions.
’s on
f your
o
r
e
ov
the c rtation?
disse
2 | parties
What
To produce the polyurethane foams that we have in our mattresses and the insulation of
our homes, you need to combine smaller molecules that act as building blocks to form the
desired chemical. Propene oxide is one of those important building blocks. My research
focused on experimentally evaluating different chemical processes for the synthesis of
propene oxide.
3 | essential
The support of several people has been essential for my research project, witness the
acknowledgements in my thesis. In the lab, I could not have conducted any experiment
without a very versatile setup, which allowed me to test different gas phase reactions using
a number of types of powder catalysts in a fully automated way.
2
Wh
a
peo t do y
ou t
ple
a
t
par ell
whe
n
t
abo
ut y they a ies
our
s
rese k
arch
?
4 | society benefit
To minimize pollution and increase efficiency, production of chemicals should be as green
as possible. This means reducing the amount of waste and energy. In the case of propene
oxide, some of the existing processes release harmful chemicals, like chlorinated products.
The alternatives I have researched are simpler, with water as the main by-product, which
makes the processes more environmentally friendly.
1 | cover
3
What person,
technology, or device
has been essential
for your research?
4
does
w
o
H
efit
n
e
b
ty
socie our work?
y
from
(edited by Tom Jeltes)
Photos | Bart van Overbeeke
You see an artistic impression of conducting, luminous polymers (black wire) that I researched, and
the magnetic moments (golden arrows) of the charge
carriers that play an important role in explaining
my research results. It’s been self-made with Blender,
open source render software. I recommend it to
any creative soul!
2 | parties
For years, I’ve been trying to develop and understand
conducting, organic (i.e. plastic) material. It turns
out these materials, being the latest pixels in your
smart phone and curved TV, for example, are rather
sensitive to magnetic fields. The physics behind
all that is fascinating and displays parallels with
how birds ‘see’ the geomagnetic field with specific
molecules in their eyes.
3 | essential
If you were to do everything yourself during a PhD,
you won’t get very far. So, I’d like to thank my technical
staff Gerrie and Jeroen, as well as all students I’ve
supervised, as they’ve taken my PhD to a next level.
Rik Moonen | Biomedical Engineering
Molecular MRI of arteriosclerosis
1 | cover
What you see is a chalkboard sketch of a mouse and its circulatory system, with an MRI image
of the heart and aortic arch inside. The other three images are take from my dissertation:
from left to right, you see a fluoro MRI of liver and spleen, the molecular and cellular processes
during the development of arteriosclerosis, and a series of MRI images put together to
make a parametric (color) map.
2 | parties
Arteriosclerosis is the basis of many cardiovascular diseases, and therefore an important
cause of death. Complications like heart attacks and strokes occur when a plaque ruptures
causing a clogging blood clot. Treatment is always determined by the narrowing of the blood
vessel, even though we now know that doesn’t predict the chance of rupture. Molecular MRI
uses contrast fluids to image the plaque composition and processes that cause rupture.
Contrary to traditional MRI, these new techniques provide a quantitative measure that
enables an objective assessment.
4 | society benefit
3 | essential
Magnetic field sensors are everywhere. They’re in
your smart phone, and they’re the read heads in
your hard disk. If these can be made from cheap
plastics, that’s a major commercial advantage. On
top of that, we’d have created an extra application for
plastic electronics, a rapidly expanding expertise
with great impact on society.
The MRI techniques we’ve developed are pushing the boundaries of current possibilities.
For that, we can’t do without state of the art MRI scanners.
4 | society benefit
Molecular MRI might offer a better diagnosis and better treatment of arteriosclerosis in the
future. It would be better for the patient, and it would save society a lot of money. On top
of that , these techniques can be used in animal testing right away, as these non-invasive
measurements can be repeated more often, so fewer mice are needed for drug testing for
example.
Thursd
ay
After-
5 Februar
Borre
y, 19:0
0
-21:
l at TU
COSM
/e Com 00h, Commo
It is Th OS is launch
n Room
mon R
is clos ursday even ing After-Bo
, Meta
r
in
in
r
o
e
g
g
ls
o
.
d
T
m
w
own. Y
he last
you dr
Forum
ith 2 e
o
o
‘b
u
u
w
r
o
o
r
n
0.090
e
r
ed
piz
re
ali
Well, A
fter-Bo your stoma ze that in thl’ at TU Eindh zas.
T
U
/
ch in b
e
e
rrels a
o
ven
last fe
C
e
re com
your b ommon Roo
ing to er. Know the w hours
your re
enviro uds and get t m and enjo
feeling
y2
nm
scue, d
ho
? is
rop by
not av ent in the h se night-out euro pizza,
ailable
eart of
plans s
chat w
, only p
it
t
o
izzas ahe campus. rted in a cos h
FYI: Alc
y
nd goo
o
d com
pany. hol
7
8
11
februari,
lt: Is
Magistrale fil
huis te verkopm over Kolya, die weigert
zijn ouderlijk
Leviathan is eeen aan de corrupte burgem
n
so
m
be
re, pessimistis eester.
die heel goed
ch
Rusland. De filte lezen is als satire op he e film,
beste scenariom won in Cannes de prijs t huidige
voor het
.
Voertaal: Russ
Entreekosten ische film met Nederland
: studenten 3,
se
50 euro | ande ondertitels
ren 7,50
iks anders
t, rest Zeus n, als zijn vrouw.
ap
tr
es
ad
H
us
er
van zijn bro ore, een dochter van Ze
us in de val
Wanneer Ze nakomen. Hades wil KKore - dit hoort,
zijn afspraak eter - de moeder van e vertelling over
Wanneer Demlos. Een tragikomisch stelling legt de
breekt de hel eenzaamheid. De voorluk onder de
fde en ge
liefde, eer en
van de mens
rang naar lie
menselijke dwaardoor de wreedheid
p
microscoo ordt.
zichtbaar w Soghomonyan
Isa Erhardt,
Regie: Gegamubbelman, Bas Alers,
D
e
n
n
i Lello
Spel: A
inic, Paola D
Kristijan Trn reserveren.doppio.nl
Reserveren: : standaard 8,- euro |
Entreekosten
euro
Student 4,-
9
Lezing Arn
e van Ooste
rom,
founder @
DesignThin
kers
10
Leviathan
e
Doppio spe
Maandag
feb
eerste verdie ruari, 17:00-19:30 uur,
ping MultiM
ediaPaviljoe
TU/e-campu
n,
s
9
Maandag ,
dinsdag
en woensdag
februari, 20:0
0
-2
2
:2
0 uur,
Gaslab, TU/e
-campus
ondag
rdag en z
te
a
z
,
ri
a
ru
b
s
?
Vrijdag fe ur, Gaslab, TU/e-campu
ng voor mij
0u
a
b
:0
3
d
2
n
a
0
:0
m
0
ie
2
er dan n
op dan
6
don’t
TU/e and Eindhoven so you
Cursor collects all events at
, and
nts
eve
ic
athletic and academ
have to. Symposiums, films,
notify
can
You
nl.
ue.
or.t
urs
w.c
at ww
to
parties: you can find them all
ail
em
an
d
sen
website, please
e
us of new events through our
her
will
ine
gaz
Ma
sor
Cur
do so.
[email protected] if you want to
ing happenings.
publish a selection of upcom
Hierbij nodig
raken door A t ESBC je uit om maan
Academy & rne van Oosterom, de dag 9 februari vanaf 17.0
teams verspDesignThinkers Networoprichter van DesignTh 0 uur geïnspireerd te
inkers, Desig
Thinkers voorreid over Europa, Noordk, oftewel de DesignThin
nThinkers
Het is gespec bedrijven als Philips, - en Zuid-Amerika, Azi kers Group. Met vijftien
ë
M
teams. Het ui ialiseerd in het bouwen ichelin, Coca-Cola, B en Australië werkt Des
haar cliënte teindelijke doel hiervan en faciliteren van creaosch en Volkswagen. ign
n en het creë
ti
ren van duu is het versterken van d eve multidisciplinaire
rzame busin
e innovatiekr
http://www
es
acht van
s.
.esbc.nl
Voertaal even
ement: Ned
erlands
Tuesda
y
Feb
17:45-2
0:30h, ruary,
Auditor
TU/e ca
ium,
mpus
M
10
aster’s
event
for TU
/e stud
ents
Infoma
rke
t, op
tations ening presen
ta
gradua
te prog tion and
Event la
rams.
nguage
: Englis
h
presen
h,
February, 18:00
centre
Tuesday
e
er th Eindhoven
ov
l
al
s
se
ou
th
in studen
10
Stukafest
an
and study books,
idst beer crates comedian at the dinner
am
ce
an
rm
rfo
A stunning pe recital under a loft bed or a e centre of Eindhoven are
intimate literaryukafest, 13 student rooms in th tre, literature, poetry,
table. During St mini stages where music, thea
transformed into e are the main focus.
cabaret and danc
oven/
kafest.nl/eindh
http://www.stu50 euro
Entrance fee: 4,
11
Woensdag
februari, 12:40-13:35 uu
r,
Blauwe Zaal, Auditoriu
m, TU/e-campus
TINKEBELL. provoc
eert over kunst,
actie, onrecht, hatem
ails en media
‘En wie
nu nog durft te beweren
dat kunstenaars geen inv
die kan door de stront zak
loed hebben,
provocerende kunstenaa ken.’ Maak kennis met TINKEBELL., een
vlekken van de moderne r. In haar kunst zoekt ze naar de blinde
samenleving en legt die
bloot.
Entreekosten: gratis

Vacature Engineer

Downloaden

ASCI tekens - MiHaCo.nl

Kernenergiewet en de overheid

Ad van der Have

Wat schaft de pot in Pyter Sely? - Cursor

Download dit nummer - Cursor - Technische Universiteit Eindhoven

Focus op Brazili - Cursor - Technische Universiteit Eindhoven

24 | Making the leap to Eindhoven as a couple - Cursor

Open Dag Campus WesterWind 8 november