Vervangen-suprapubische-sonde-en-gastrostomiesonde

Herplaatsen suprapubische sonde
(KB 13 juli 2006)
Indicaties
suprapubische sonde
•  Chronische urineretentie bv. door prostaathypertrofie of
neurologisch blaaslijden
•  Uretrastrictuur, dwarslaesie, neurologisch lijden…(MS)
•  Wanneer een langdurige afloop van urine nodig is bv. na
chirurgie, bekkentrauma,..
•  Ernstige decubitus/ incontinentieletsel.
•  ...
Contra-indicaties
• 
• 
• 
• 
• 
• 
Blaastumor
Abdominale tumor met wegdrukking van de blaas
Schrompelblaas
Zwaarlijvigheid
Huidletsels t.h.v. suprapubisch
...
Herplaatsen suprapubische
sonde
Materiaal
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
Wondzorgset
Onsteriele en steriele handschoenen
2 steriele spuiten (luerlock) van 10 ml en naald
Flacon steriel water van 10ml (soms bijgeleverde
glycerinespuit)
Ontsmettingsstof
Nieuwe suprapubische sonde (controle charrière)
Gesloten afloopsysteem
Bedekkend verband
Bedbescherming
….
Techniek
• 
• 
• 
• 
• 
• 
Controleer charrière en soort sonde, en de vervaldatum.
Ontsmet de handen, verzamel alle materialen en leg deze klaar binnen
handbereik op een steriel veld.
Koppel de nieuwe urinezak aan de nieuwe sonde en breng glijmiddel
op de sonde.
Leg een onderlegger klaar, en installeer de patiënt in rugligging.
Doe niet-steriele handschoenen aan. Maak het verband los en
verwijder het zonder aan de sonde te trekken.
Knip indien nodig haartjes weg en verwijder indien nodig resterende
kleefresten met ether.
• 
• 
• 
Ledig de ballon. Bij het aflaten van de ballon kan zich wel een
kraagje vormen wat bloeding en weerstand kan veroorzaken.
Spuit 1 cc steriel water terug in om een kraagje te vermijden.
Verwijder de oude sonde. Plaats kompressen op de
fistelopening om urine op te vangen.
• 
• 
Breng wat glijmiddel in de fistelopening.
Doe de niet-steriele handschoenen uit en trek de steriele
handschoenen aan.
• 
• 
• 
• 
Breng de sonde zacht en voldoende diep in: men voelt een
randje wanneer de sonde de overgang tussen fistel en blaas
passeert.
De patiënt voelt soms wanneer de sonde de blaaswand raakt.
Vorige sonde kan als referentiewaarde dienen.
Breng de sonde nog drie centimeter dieper in zodra urine
afvloeit.
• 
• 
• 
Spuit het steriel water in de ballonopening (hoeveelheid
conform sonde).
Stop indien je te veel weerstand voelt, plaats dan de sonde
nog iets dieper.
Trek de sonde terug om te controleren of het ballonnetje goed
gevuld is en breng de sonde opnieuw wat dieper in om tractie
op de blaas te vermijden.
• 
• 
• 
Ontsmet opnieuw de fistelopening. Bij irritatie, de huid
beschermen door een beschermend product aan te brengen.
Breng een steriel splitkompres rond de sonde aan en een
steriel kompres er bovenop. Dek af met een afdekkend
verband.
Fixeer met een lus zodat er geen tractie op komt en zorg
ervoor dat de sonde nergens afknikt. Controleer het aflopen
van urine.
Aandachtspunten
•  Eerste verwisseling moet steeds door een arts gebeuren.
•  Handel snel tussen het verwijderen van de sonde en het
inbrengen van een nieuwe sonde.
•  Tip : sonde 2 uur op voorhand afklemmen zodat men een
vollere blaas bekomt.
•  Bij elke verbandwissel rotatie van de sonde om verkleving te
voorkomen.
•  Indien de sonde niet kan herplaatst worden, breng een steriele
vrouwensonde in voor éénmalig gebruik om de fistel open te
houden en verwittig de arts.
Aanbevelingen rond materiaal
•  Suprapubische sondes zijn bij voorkeur hydrogel- of
siliconesondes met een ballon
•  Hydrogelsondes (basis latex met een hydrogellaagje errond)
•  In geval van latexallergie is een 100% siliconesonde
aangewezen.
Herplaatsen gastrostomiesonde
(KB 13 juli 2006)
Indicaties
gastrostomiesonde
•  ten gevolge van aandoeningen ter hoogte van de mond, hals,
slokdarm( stenose, kanker, brandwonden)
•  ten gevolge van neurologische aandoeningen zoals multiple
sclerose, hersenletsel, parkinson, dementie of een slechte
slikreflex
•  bij cachexie patiënten
•  ...
Contra-indicaties
• 
• 
• 
• 
ernstige stollingsstoornissen
een ernstige ascites
Peritonitis
...
.
Materiaal
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
gastrostomiesonde met ballon
wondverzorgingsset
twee steriele spuiten van 10 ml
optreknaald
steriel water
glijmiddel
2 paar niet-steriele handschoenen
kompressen en ev. splitkompres
ontsmettingsmiddel
Techniek
•  Ontsmet de handen, verzamel alle materialen en leg deze klaar
binnen handbereik.
•  Controleer de ballon van de nieuwe gastrostomiesonde op
lekkage, door de ballon op te vullen met de aangeduide
hoeveelheid steriel water.
•  Laat de ballon vervolgens terug leeglopen en sluit het
afsluitdopje van de sonde.
•  Doe niet-steriele handschoenen aan. Maak het verband.
•  Knip indien nodig haartjes weg en verwijder indien nodig
resterende kleefresten met ether.
•  Lees de lengte van de sonde af op de gradaties die
aangebracht zijn op de sonde (deze moeten dezelfde zijn als die
vermeld in het verpleegkundig dossier).
•  Maak de sonde los uit de fixatiedisk en schuif enkele
kompressen onder de fixatiedisk om te voorkomen dat er
maaginhoud op de huid terechtkomt.
•  Verwijder vervolgens de sonde door met een spuit de inhoud
van de ballon op te trekken.
•  Trek de sonde daarna voorzichtig uit de fistel.
• 
• 
Reinig de fistelopening met droge kompressen.
Doe je handschoenen uit en trek nieuwe handschoenen aan.
• 
• 
• 
• 
Controleer of het dopje en de klem op de sonde gesloten zijn.
Doe glijmiddel op de tip van de nieuwe sonde.
Breng de sonde in de fistel.
Je voelt duidelijk wanneer de sonde in de maag terechtkomt
•  De ballon mag gevuld worden met de aangeduide hoeveelheid
steriel water.
•  Trek de sonde lichtjes omhoog, totdat men dezelfde lengte
bekomt als bij de vorige sonde en zoals vermeld in het
verpleegdossier.
Aandachtspunten
• 
• 
• 
• 
Vervangen van een gastrostomiesonde gebeurt best nuchter.
De fistel moet volledig geheeld zijn meestal na 8 à 22 weken.
Bij elke verbandwissel, sonde dompelen en ronddraaien.
Het vervangen van de gastrostomiesonde gebeurt bij uitvallen
of als ze niet goed functioneert.
Aanbevelingen rond materiaal
•  Injecteer 10 à 25 ml water in de sonde om verstopping van de
sonde te voorkomen. Bij kleine kinderen volstaat 5 à 10 ml
•  Indien er geen lekkage optreedt rondom de sonde, is het
overbodig kompressen aan te brengen rond de fistel.
•  Schuif de externe fixatiedisk tot 2 à 4 mm van de huid en
bevestig de sonde in een hoek van 90° in de fixatiedisk.