mededeling - Waterschap Brabantse Delta

Zaaknr. : 13.ZK11530/14.B0078
Kenmerk : 14IT006326
Barcode :
*14IT006326*
Waterschapsverkiezingen 2015
Mededeling voor het algemeen bestuur van 23 april 2014
Door een wijziging van de Waterschapswet op 28 januari jl. vinden de eerstkomende bestuursverkiezingen
voor het algemeen bestuur van Waterschap Brabantse Delta plaats op 18 maart 2015. De regelgeving gaat
uit van directe stembusverkiezingen voor de categorie ingezetenen op dezelfde dag als de verkiezingen voor
provinciale staten. Voor de bijzondere categorieën voor het waterschapsbestuur (de geborgde zetels) wordt
een benoemingsprocedure gevolgd (deze procedure is niet gewijzigd).
Organisatie
De organisatie van bestuursverkiezingen zal deels landelijk (Unie van Waterschappen) en deels regionaal
(Waterschap Brabantse Delta in goed overleg met De Dommel en Aa en Maas) plaatsvinden. Ook met de
provincie zal, waar kan, afstemming plaatsvinden.
Communicatie waterschapsverkiezingen
Er is een overkoepelende communicatiestrategie vanuit de Unie van Waterschappen. Uitgangspunt daarbij is:
decentraal waar het kan, centraal waar het moet. De nadruk ligt op de kracht van regionale communicatie
door waterschappen, partijen en kandidaten zelf.
De opkomst-bevorderende communicatie gebeurt landelijk met een multimediale campagne (Informatie van
de Rijksoverheid) voor Provinciale en Waterschapsverkiezingen samen. Er komt geen landelijke
publiekscampagne namens de waterschappen maar er wordt ingezet op free publicity (media, virals,
talkshows, de media opzoeken met ‘hot topics’ uit de waterwereld). De individuele waterschappen voeren
hun eigen campagne over specifieke thema’s uit de eigen leefomgeving.
Brabantse Delta stelt hiervoor een eigen communicatiestrategie op waarbij ook de eigen website wordt
ingezet. De eerste informatie over de waterschapsverkiezingen verschijnt binnenkort prominent op de
website.
Ter ondersteuning van de regionale campagnes stelt het UvW een landelijke toolkit beschikbaar.
Uiteraard wordt de communicatiestrategie voorafgaand aan en na afloop van de verkiezingen afgestemd met
de andere Brabantse waterschappen en de provincie.
De Ledenvergadering van de UvW heeft verder besloten om een Kieswijzer te bekostigen. Het is een mooi
middel om het beeld te versterken dat er wat te kiezen valt en het helpt deelnemende partijen aan de
verkiezingen om zelf na te denken op welke punten ze zich willen profileren. Regionaal zullen straks de
deelnemende partijen gevraagd worden mee te denken over de ‘vulling’ van de stemwijzer en de posities op
de verschillende stellingen. Succes is afhankelijk van hoe goed het wordt ingevuld door de partijen en hun
programma.
Benutten van gecombineerde verkiezingen
Wat betreft de gezamenlijke verkiezingen liggen er kansen voor een hogere opkomst voor de waterschappen.
De opkomstpercentages bij de vorige statenverkiezingen lagen tussen de 50%-60%. Tegelijk liggen er
kansen in de communicatie naar de burger met de boodschap dat zij drie stemmen op een dag uitbrengen
(provincie, waterschap en indirect Eerste Kamer) en is het daarmee een ‘dag van de lokale democratie’
(‘Nederland kiest’).
De gezamenlijke verkiezingen met de provinciale staten scheppen kansen voor de communicatie:
1. De verkiezingen ‘liften mee’ op de aandacht voor de verkiezingen van de Provinciale Staten. In de
media zal bij aandacht voor de verkiezingen ongetwijfeld ook water in enige mate een thema zijn;
2. De vorm van stembusstemmen zal in de maatschappij meer ‘leven’, betrokkenheid van kiezers zal
hierdoor groter zijn;
3. De verwachting is dat de combinatie met de provinciale staten zal leiden tot een hogere opkomst
(intern doel);
4. Politieke partijen, met name de landelijke, hebben meer belang bij het profileren van waterthema’s,
omdat ze dan bij wijze van spreken ‘twee-stemmen-in- een’ kunnen winnen;
5. Specifieke waterpartijen zullen zich extra moeten profileren om niet onder te sneeuwen bij landelijke
partijen en zullen dus extra inspanning leveren.
Uitvoering door gemeenten
Wat deze verkiezingen bijzonder (en afwijkend maakt ten opzichte van vorige verkiezingen) is dat de
uitvoering van de stembusverkiezingen voor de ingezetenen in handen zal liggen van de gemeenten.
Dit heeft voor de procedures en uitvoering van de verkiezingen verregaande consequenties. Voor de
procedures zal de Kieswet worden gevolgd met de daaraan gerelateerde modellen en besluiten.
Aan het lijstenstelsel voor de categorie ingezetenen is verder niets gewijzigd. Wel is komen te vervallen de
eis dat dat groeperingen moeten aantonen een belang te vertegenwoordigen bij de taakuitoefening van het
waterschap. Bij nota van wijziging is deze eis uit het oorspronkelijke wetsvoorstel gehaald.
In de bijlage treft u een overzicht van de formele data (onder voorbehoud) aan voor de
stembusverkiezingen.
Kosten
De directe stembusverkiezing, die nu in de wet is vastgelegd, is een duurdere verkiezingsvariant dan brief-inbriefstemmen. De extra kosten voor gemeenten zijn geraamd op € 24,5 miljoen. Feitelijk betekent dit dat
landelijk gezien de kosten voor de waterschapsverkiezingen ongeveer € 7 miljoen hoger zullen uitvallen dan
de verkiezingen in 2008.
De waterschappen zullen waarschijnlijk een rekening krijgen van I en M voor de kosten die gemeenten extra
maken. Dit bedrag zal in het gemeentefonds worden gestort. De UvW is op dit moment nog in
onderhandeling met de VNG over de hoogte van de vergoeding. Op dit moment wordt uitgegaan van een
gewogen gemiddelde normbedrag per kiesgerechtigde van het waterschap van € 1,84 tot € 1,89. Vanuit
Waterschap Brabantse Delta wordt er dus geen directe financiële bijdrage verleend aan de inliggende
gemeenten. Ook zullen geen andere middelen of personen ter beschikking worden gesteld voor de
uitvoering.
Voor Waterschap Brabantse Delta wordt uitgegaan van een budget voor de verkiezingen van voorlopig €
1.500.000,=. Dit is inclusief de hiervoor genoemde bijdrage aan het gemeentefonds.
Gemeentefonds
Communicatie UvW
Interne uren
Regionale eigen Communicatie
Voorlopig totaal
632.000 kiezers * € 1,84
2 * 11.350,=
Interne uren 2250* €60,-=
Externe kosten
€ 1.162.880,=
€ 22.700,=
€ 135.000,€ 179.420,=
€ 1.500.000,=
Vervolg
Via vervolgmededelingen en/of bijeenkomsten zullen het algemeen bestuur en andere belangstellenden op
geëigende momenten op de hoogte worden gehouden van verdere stappen. Ook de communicatiestrategie
komt aan de orde. Eén van de eerste acties zal nu zijn om groeperingen die mee willen doen aan de
waterschapsverkiezingen, te adviseren over het registeren.
Bijlage: formele data waterschapsverkiezingen
-2-
Bijlage Formele data waterschapsverkiezingen (ONDER VOORBEHOUD, uitwerking formele
regelgeving kan dit op onderdelen nog wijzigen). De data voor de benoemingsprocedure
geborgde zetels zijn niet opgenomen.
Datum
Activiteit
Verantwoordelijk
22 dec
Laatste dag registratie Groeperingen
2014
Waterschappen
2015
2 febr
2 febr
2 febr
3 tot 5 febr
2 febr
4 febr
4 febr
5 febr
5 febr
5 febr
5-9 febr
Dag van de kandidaatstelling
HOOFDSTEMBUREAU
Van 9.00 uur tot 15.00 uur: inlevering van
kandidatenlijsten
Tot 17.00 uur: inlevering van verklaringen
verbinding tot lijstencombinaties
HOOFDSTEMBUREAU
16.00 uur: niet-openbare zitting tot
onderzoek ingeleverde kandidatenlijsten.
Opstellen kennisgevingen van geconstateerde
verzuimen
HOOFDSTEMBUREAU
Inleveraars ontvangen kennisgeving van de
geconstateerde verzuimen
HOOFDSTEMBUREAU
Mogelijkheid tot herstel van verzuimen door de
inleveraar. Woensdag 19 januari en donderdag
20 januari tussen 9.00 en 17.00 uur; vrijdag 21
januari tussen 9.00 en 15.00 uur.
HOOFDSTEMBUREAU
Terinzagelegging van:
proces-verbaal I 1, ingeleverde
kandidatenlijsten en verklaringen van
ondersteuning van een kandidatenlijst
CENTRAAL STEMBUREAU
Openbare zitting voor het nummeren van de
kandidatenlijsten en over de geldigheid van de
lijstencombinaties
Ter inzage leggen van het proces- verbaal van
het centraal stembureau en toegekende
lijstnummers
HOOFDSTEMBUREAU
16.00 uur Openbare zitting ter beslissing
over de geldigheid van de ingeleverde
kandidatenlijsten en over het handhaven van de
daarop voorkomende kandidaten, alsmede over
het handhaven van de daarboven geplaatste
aanduiding van een politieke groepering.
Waterschappen
HOOFDSTEMBUREAU
Ter inzage leggen van het procesverbaal I-4
van de zitting van het hoofdstembureau en de
geldige, genummerde en van aanduiding
voorziene kandidatenlijsten.
HOOFDSTEMBUREAU
Eventueel kennisgevingen van de beslissing van
het hoofdstembureau over niet-herstelde
verzuimen versturen aan de inleveraar (bijv.
het schrappen van een kandidaat, aanduiding of
ongeldigverklaring van een lijst)
HOOFDSTEMBUREAU
Periode waarin door belanghebbenden bij de
Raad van State beroep kan worden ingesteld
Waterschappen
-3-
Waterschappen
Waterschappen
Waterschappen
Waterschappen
Waterschappen
Waterschappen
Waterschappen
Waterschappen
17 januari
27 febr tot 8
maart
tegen de beslissing van het hoofdstembureau
over de geldigheid van de ingeleverde
kandidatenlijsten en over het handhaven van de
daarop voorkomende kandidaten, alsmede over
het handhaven van de daarboven geplaatste
aanduiding van een politieke groepering.
Laatste dag waarop de waarborgsom (€ 1.125)
voor de inlevering van een kandidatenlijst door
het hoofdstembureau moet zijn ontvangen.
De betaler ontvangt een betalingsbewijs
Periode voor het afleggen van verklaringen van
ondersteuning van een kandidatenlijst
Waterschappen
Waterschappen
NB: 10-20 dagen voor
verkiezingsdag
Gemeenten
NB: zes weken voor
verkiezingsdag
Gemeenten
Eerste
weekend
februari
Vanaf 9
februari
Aanmaken kiezersbestand uit GBA en lijst
(digitaal) met nummers, namen en adressen
stembureaus
Verwerken van alle schriftelijke verzoeken om
bij volmacht te stemmen en aanvragen om
kiezerspassen
18 februari
Eerste openbare kennisgeving over:
stemlokalen, stempas, identificatieplicht en
onderhandse volmacht
(tweede en derde publicatie op 10 en 24
februari; zie agendapunten 101 en 121).
Drukken van de stempassen is gereed.
Verzendklaar maken voor aanlevering bij TNT
Post. Zorgen dat stempassen van niet
kiesgerechtigden en overledenen voor deze
aanlevering uit de zending worden verwijderd.
Tweede openbare kennisgeving over:
stemlokalen, stempas, identificatieplicht en
onderhandse volmacht
(eerste en derde publicatie op 18 februari en 11
maart).
Gemeenten
25 en 26 febr
Bezorging stempassen door TNT Post
27 febr tot 8
maart
Periode voor het afleggen van verklaringen van
ondersteuning van een kandidatenlijst
2 maart
Laatste dag voor het indienen van een
schriftelijk verzoek om bij volmacht te stemmen
of te stemmen in een stembureau naar keuze
binnen het waterschap, binnen de provincie
(kiezerspas)
Uiterste datum voor bezorging van de
stempassen
Gemeenten
NB: uiterlijk drie weken voor
verkiezingsdag
Waterschappen
NB: 10-20 dagen voor
verkiezingsdag
Gemeenten
Medio februari
25 februari
4 maart
3 en 4 maart
Bezorging huis-aan-huis kandidatenlijst
11 maart
Openbare kennisgeving
Tijdstip en plaats van de openbare zitting van
het hoofd-stembureau op 4 maart 2011 om
10.00 uur ter vaststelling ten aanzien van
iedere lijst van het aantal op iedere kandidaat
uitgebrachte stemmen en de som van deze
aantallen. Het proces-verbaal van deze zitting
wordt ter inzage gelegd.
-4-
Gemeenten
NB: uiterlijk vier weken voor
verkiezingsdag
Gemeenten
Gemeenten
NB: kiezer moet de stempas
uiterlijk op de 14e dag voor de
stemming ontvangen).
(Planning = 25 en 26 febr
Gemeenten
NB: uiterlijk 11 maart
Gemeenten
11 maart
11 maart
11 maart
16 maart
18 maart
20 maart
26 maart
27 maart
Derde openbare kennisgeving over:
stemlokalen, stempas, identificatieplicht en
onderhandse volmacht
(eerste en tweede publicatie op 18 en 25
februari)
Vaststellen aantal kiezers per stemdistrict en
invoeren in OSV voor berekening
opkomstpercentages
Laatste dag voor het indienen van een
mondeling verzoek aan de balie om een
kiezerspas
Laatste dag aanvragen van een vervangende
stempas
Dag van de verkiezingen
Uitreiken van de benoemingsbrieven in het
waterschapskantoor
Aftreden Algemeen Bestuur
Aantreden nieuw Algemeen bestuur
-5-
Gemeenten
Gemeenten
Gemeenten
Gemeenten
Gemeenten
Waterschappen
Waterschappen
Waterschappen