Standpuntennotitie Consumentenbond ten aanzien van aanpassing

Standpuntennotitie Consumentenbond ten aanzien van aanpassing
artikel 13 Zorgverzekeringswet.
In de Eerste Kamer ligt het wetsvoorstel 33362 (Wijziging van de Wet marktordening
gezondheidszorg en enkele andere wetten, teneinde te voorkomen dat zorgverzekeraars
zelf zorg verlenen of zorg laten aanbieden door zorgaanbieders waarin zij zelf
zeggenschap hebben) voor ter behandeling. Dit wetsvoorstel behelst een drietal
onderwerpen: een verbod voor verticale integratie zorgverzekeraar-zorgaanbieder,
aanpassing van artikel 13 zorgverzekeringswet waarmee zorgverzekeraars meer
mogelijkheden tot beperking van de vergoeding van niet gecontracteerde zorg krijgen en
een regeling van het persoonsgebonden budget in de zorgverzekering.
Deze standpuntennotitie richt zich op de voorgestelde wijziging van artikel 13
Zorgverzekeringswet.
De Consumentenbond is tegen aanpassing van artikel 13 zorgverzekeringswet, omdat
deze wijziging verzekeraars ruimte biedt de vergoeding van niet-gecontracteerde zorg te
verlagen tot € 0.
De huidige regeling waarmee verzekeraars de vergoeding kunnen beperken (algemeen
wordt uitgegaan een beperking tot 80% van de kosten) biedt volgens de
Consumentenbond al voldoende mogelijkheden om onderscheid te maken.
De wijziging van artikel 13 beperkt verzekerden onnodig in hun vrije keuze van
zorgverlener. Een ook bij het opstellen van de zorgverzekeringswet diep gekoesterd
recht van consumenten.
De maatregel is in de ogen van de Consumentenbond:
Slecht; want het voorstel beperkt het elementaire recht op keuzevrijheid van
consumenten. Bij de behandeling van het voorstel voor de zorgverzekeringswet in 2005
is de keuzevrijheid nadrukkelijk aan de orde geweest en beschermd. Er hebben zich in de
tussentijd geen omstandigheden voorgedaan die de voorgestelde inperking
rechtvaardigen.
Onnodig; want als verzekeraars hun werk goed doen en verzekerden goed informeren
over de gecontracteerde kwaliteit van zorgaanbieders zullen verzekerden automatisch
volgen.
Ongewenst; want consumenten blijken en masse tegen de maatregel te zijn.
Uit onderzoeken van de Consumentenbond en Nivel blijkt dat meer dan 80% van de
ondervraagden absoluut geen inperking van de vrije keuze van een zorgaanbieder
accepteert.
Ruim 2700 reacties op actiesite van de Consumentenbond geven eenzelfde beeld. Vier
dagen aandacht via social media medio november leverde 3500 ondersteuners van de
actie op.
En ook de petitie van de VVAA e.a. levert 150.000 ondertekenaars op tegen deze
inperking.
Juridisch discutabel; ondanks uw verzoek tot informatie over de Europeesrechtelijke
aspecten van dit voorstel aan de Raad van State, is er geen eenduidigheid over de
beantwoording van dit aspect ontstaan. De reactie van de Raad van State roept onder
deskundigen tegenstrijdige reacties op.
Verwarrend; consumenten worden op het verkeerde been gezet. Voor een beperkt
aantal onderdelen van de zorgpolis zal straks sprake zijn van selectieve contractering.
Consumenten hebben geen overzicht en zullen de contractering als “keurmerk” van hun
verzekeraar gaan beschouwen., ook voor onderdelen van zorg waar geen sprake is van
selectieve contractering.
In de praktijk wordt bovendien aan belangrijke uitgangspunten die worden gehanteerd
bij de wijzigingen, nog absoluut niet voldaan.
•
Zorgverzekeraars contracteren nog maar zeer deels op kwaliteit. Zie daarvoor ook
het recente bericht van NZa en Zorginstituut: “De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) en
Zorginstituut Nederland vinden dat de informatie over de kwaliteit van ziekenhuiszorg
beter kan en moet. De sterftecijfers alleen zeggen onvoldoende. Er zijn veel cijfers die
iets zeggen over een bepaald aspect van kwaliteit van zorg bij één aandoening, maar nog
nauwelijks indicatoren die bruikbaar zijn voor patiënten en zorginkopers om een
algemeen beeld te krijgen van de kwaliteit van zorg.”
Voorlopig hanteert iedere verzekeraar zijn eigen kwaliteitsnormen. Voor de consument is
een beoordeling van het contracteerbeleid daardoor ondoenlijk.
•
Een heldere verdeling van polissen (budget met selectieve contractering – natura
met vrije keuze en restitutiepolissen) waar de minister van uit gaat, komt er ook volgens
zorgverzekeraars niet.
Voor consumenten ontstaat verregaande onduidelijkheid. Het gevaar dat er een veelheid
van naturapolissen ontstaat is niet denkbeeldig, gezien ook de beantwoording van vragen
van uw Kamer hierover, waarin de Minister de eerder gestelde duidelijke verdeling al niet
meer noemt.
En verder
Verzekerden kunnen nu al kiezen voor zeer beperkte zorgverzekeringen
(budgetpolissen). Ook hierbij geldt overigens dat er voornamelijk op kosten wordt
gecontracteerd. Hier is echter slechts geringe animo voor; vooral jonge, gezonde
verzekerden die kiezen op basis van de prijs.
De NZa constateert in de Monitor Zorginkoop 2013 nog: “Niet financiële aspecten van de
zorginkoop, zoals kwaliteit, innovatie en service, spelen in de huidige onderhandelingen
een minder belangrijke rol”.
Niet-geïnformeerde consumenten zullen in november en december verkeerde keuzes
maken. Sowieso is moeilijk in te schatten voor consumenten welke zorg in de toekomst
van belang is. De gevolgen van de keuze van een polis op de toekomstige keuze voor
een bepaalde zorgverlener is voor hen niet te overzien. De consequenties ondervinden zij
pas als er zich een gezondheidsprobleem voordoet, maar dan is het te laat. Er is dus
eerst nog veel voorlichting nodig.
Tenslotte
Verzekeraars stellen de maatregel nodig te hebben om doelmatigheid in de markt te
kunnen beïnvloeden. Voorlopig zijn er echter veel andere mogelijkheden om de kosten
van de zorg aan te pakken. Zorgpremies blijken de laatste jaren ook structureel te hoog
gezien de hoge winsten en overbodige reserves.
Daarnaast kan de organisatie van de zorg en die van zorgverzekeraars zelf doelmatiger.
Veel winst is bijvoorbeeld nog te boeken via het verbeteren van efficiëncy en het
tegengaan van fraude en verspilling.

Download Report