In De Nieuwe RWS krijgt de samenleving veel meer te

In De Nieuwe RWS krijgt de samenleving veel meer te vertellen
De ruimte voor woningcorporaties om maatschappelijk te ondernemen krimpt. Het
kabinet komt met nieuwe wetgeving die de maatschappelijke taken beperkt en het
toezicht strakker maakt. Nog even en woningcorporaties zijn een soort
uitvoeringskantoren van de overheid.
Initiatief met een bedoeling
Maar RWS legt zich daar niet bij neer en slaat een andere weg in. Een nieuwe weg. Waarom? Omdat
juist nu de rijksoverheid aan het decentraliseren is, de participatiesamenleving zich ontwikkelt en er
meer ruimte komt voor initiatieven ‘van onderop’, er meer dan ooit een RWS nodig is die midden in de
lokale maatschappij staat en daar zijn bestaansrecht aan ontleent. De RWS wil huurders en de
samenleving échte invloed geven. Tijd voor De Nieuwe RWS!
Wat nu? Staat de ‘oude’ RWS dan niet midden in de samenleving? Natuurlijk wel. De huurders en tal
van andere belanghouders denken en praten volop mee en hebben invloed op het beleid van de
woningcorporatie. De leden in de Algemene Ledenvergadering, de huurders via de
Huurdersvereniging en de samenleving als geheel in de Maatschappelijke Adviesraad (MAR).
Het kan altijd beter
Dat is goed, maar het kan beter, zo is de overtuiging van RWS en van de initiatiefgroep ‘De Nieuwe
RWS’, een breed maatschappelijk samengestelde groep van actief betrokken mensen rondom RWS.
En het móet beter om in, voor en door de maatschappij te blijven functioneren. Er zijn immers allerlei
ontwikkelingen gaande die vragen om een krachtige woningcorporatie met diepe wortels in de
samenleving. Denk aan de hogere huren en energielasten: de betaalbaarheid van het wonen komt
steeds meer onder druk te staan. Denk ook aan de scheiding van wonen en zorg: hoe houden we de
zorg op peil en hoe gaan we eenzaamheid tegen? De leefbaarheid in dorpen en buurten is ook zo’n
thema dat RWS, in samenwerking met anderen, moet blijven bezighouden. Net als de gevolgen van
de taakverschuiving van het Rijk naar lokale overheden.
1
‘De nieuwe RWS’
Met het oog op deze maatschappelijke ontwikkelingen – er zijn er maar een paar aangestipt – en in
het gure klimaat voor woningcorporaties, die ook via de wet steeds meer aan banden worden gelegd,
zet RWS belangrijke stappen voorwaarts. Stappen die leiden naar ‘De Nieuwe RWS’. Naar een stevig
lokaal netwerk. Naar wezenlijke invloed en legitimatie vanuit de maatschappij. Vitaal en bruisend.
RWS: niet alleen voor de lokale samenleving, maar ook er van.
Dat past bovendien uitstekend bij de participatiesamenleving die zich langzaam maar zeker aan het
ontwikkelen is. Mensen nemen initiatieven en geven vorm aan de manier waarop ze wonen en leven.
In nauwe samenwerking met faciliterende organisaties, zoals RWS.
Vernieuwing langs drie lijnen
Mooie plannen, maar wat moet er allemaal veranderen om De Nieuwe RWS te worden? Er is
vernieuwing nodig langs drie lijnen, stelt de initiatiefgroep `De Nieuwe RWS`, te weten: de
maatschappelijke activiteiten, het relatienetwerk en de bestuurlijke inrichting.
De eerste lijn is die van de maatschappelijke activiteiten die RWS onderneemt. Deze moeten ook in
de toekomst meerwaarde hebben voor bewoners, buurten en dorpen binnen het werkgebied. Dat
staat voorop. Het ligt daarbij voor de hand dat RWS zich richt op maatschappelijke activiteiten die
nauw samenhangen met de kerntaken. Vanzelfsprekend moeten ze passen bij de visie en missie van
RWS en maatschappelijk rendement opleveren. Verder wil RWS zich concentreren op activiteiten die
georiënteerd zijn op de buurt of wijk en die de zelfredzaamheid van bewoners bevorderen.
De tweede lijn richting De Nieuwe RWS is de vernieuwing van het relatienetwerk. RWS heeft
‘medestanders’ nodig om de maatschappelijke opdracht te kunnen vervullen. Zonder samenwerking
kom je nergens. Maar ook: medestanders die de inzet van RWS erkennen, herkennen en waarderen.
Die ‘ambassadeurs’ van RWS zijn. Die de woningcorporatie verankeren, bestaansrecht geven in de
maatschappij. Daar is nog wel een slag te maken. Het huidige netwerk is lang niet compleet;
bijvoorbeeld jongeren, ouderen en ondernemers zijn niet of onvoldoende vertegenwoordigd. Ook de
relaties in de dorpen en wijken kunnen nog wel een impuls gebruiken. Hetzelfde geldt voor de
profilering van RWS als maatschappelijke onderneming. Dat kan via actieve public relations en
communicatie.
De derde lijn waarlangs De Nieuwe RWS tot stand moet komen is de structuur: de bestuurlijke
inrichting en besturing van de woningcorporatie. Ook daar is een flinke slag te maken. De huidige
bestuurlijke structuur is complex. Rollen en verantwoordelijkheden zijn niet altijd even duidelijk. Niet
vreemd als je alle organen op een rij zet: de Algemene Ledenvergadering, de Huurdersvereniging, de
Maatschappelijke Adviesraad, de Raad van Commissarissen en het Bestuur. Die kunnen elkaar wel
eens in de weg zitten of te weinig toegevoegde waarde ten opzichte van elkaar hebben. Niet in de
laatste plaats is een andere structuur nodig omdat de wetgeving gaat veranderen. Die verandering
heeft ingrijpende gevolgen voor verenigingen als RWS. In feite blijft er van de formele positie van de
vereniging weinig over. De bevoegdheden staan erg op de tocht, die verschuiven grotendeels in de
richting van de Raad van Commissarissen en landelijke toezichthouders. Macht uitoefenen vanuit de
Algemene Ledenvergadering? Dat zit er nauwelijks nog in.
Verbinding in vereniging
Maar invloed vanuit de huurders en de rest van de samenleving is wel essentieel, vindt RWS. Die
moet duurzaam en effectief zijn. Het waarom is al uitgelegd. De woningcorporatie is het meest
gediend met meer daadwerkelijke verbinding met de maatschappij. Niet met formele invloed, zoals het
nu geregeld is, maar met échte, inhoudelijke invloed. In de Nieuwe RWS krijgt de samenleving veel
meer te vertellen.
Om dat te bereiken moet de bestuurlijke structuur van RWS op de schop. De directie leidt de
werkorganisatie van de woningcorporatie. Het toezicht op de directie is in handen van de Raad van
Commissarissen. De Huurdersvereniging is de wettige vertegenwoordiger van de belangen van de
huurders bij de woningcorporatie. De Maatschappelijke Adviesraad (MAR) adviseert de directie over
de inzet van de RWS vanuit maatschappelijk oogpunt.
2
De nieuwe vereniging RWS
Zijn we er dan? Nee, centraal in de nieuwe structuur is de plaats van een nieuwe vereniging RWS.
Daarin komen personen en organisaties bijeen die betrokken zijn bij het wonen en leven in het
werkgebied van RWS en bij RWS. Nieuw in deze vereniging RWS is het Verenigingsplatform RWS.
Daarin komt een dwarsdoorsnede van de lokale samenleving bijeen om ontwikkelingen te signaleren
en te bespreken, om mee te helpen de ‘maatschappelijke agenda’ van RWS te vormen. Om
verbindingen tot stand te brengen tussen sectoren, organisaties en mensen. Dit Verenigingsplatform
RWS vormt een belangrijke schakel tussen RWS en de samenleving. De organen van RWS
(werkorganisatie, Directie, Raad van Commissarissen, Huurdersvereniging, MAR en het
verenigingsplatform) komen met andere betrokkenen samen in de nieuwe Vereniging RWS. Er is
ruimte voor iedereen of iedere organisatie die betrokken is bij goed wonen in de regio. Een nieuw
verenigingsbestuur zorgt voor een goede gang van zaken in de vereniging.
In deze nieuwe vereniging bruist het van de ideeën, de ervaringen, de activiteiten op het gebied van
‘goed wonen’. De nieuwe vereniging RWS is vitaal en heeft maatschappelijke betekenis. In de nieuwe
vereniging komt de publieke verantwoording voor de gerealiseerde inzet door RWS op tafel. De
nieuwe vereniging RWS verleent ‘maatschappelijk decharge’.
Wat RWS met dit alles wil bereiken?
Een bruisende vereniging vormen en maatschappelijk verbonden zijn. Een beleidsdocument met
deze titel staat op de agenda van de Algemene Ledenvergadering op 26 mei 2014. Als de
Algemene Ledenvergadering instemt met de richting die RWS en de initiatiefgroep willen inslaan,
volgt het uitwerken en opbouwen van De Nieuwe RWS en de nieuwe vereniging. Daarvoor trekt
de woningcorporatie anderhalf jaar uit, inclusief het beoordelen van de eerste resultaten. Eind
2015 volgt dan de formele klap van de hamer en is De Nieuwe RWS een feit. Een lonkende
toekomst voor RWS én voor de lokale samenleving.
3

Download Report