Inbrengen van een Peg- sonde

Interne geneeskunde
Inbrengen van een PEGsonde
Percutane Endoscopische Gastrostomie
Wat is een PEG sonde?
De afkorting PEG staat voor Percutane Endoscopische Gastrostomie. Dit is een
voedingssonde. De arts plaatst de voedingssonde (dun slangetje) rechtstreeks door
uw huid in de maag. Dit gebeurt met behulp van een endoscoop (flexibele slang).
Het uiteinde van de sonde bestaat uit twee schijfvormige plaatjes, waarmee de
sonde wordt vastgemaakt. Het eerste plaatje zit aan de binnenkant van uw maagwand en zorgt ervoor dat de sonde er niet uitvalt. Aan de buitenkant schuift de
arts het andere plaatje tegen de buikwand en maakt het daar vast.
Welke soorten PEG- sondes zijn er?
Er zijn twee soorten PEG- sondes. Bij de ene ligt het uiteinde in de maag. Bij een
verlengde PEG- sonde ligt het uiteinde in de dunne darm.
Hoe bereidt u zich voor?
Een paar dagen voordat u de PEG- sonde krijgt, geeft de verpleegkundige van het
voedingsteam u uitleg over de plaatsing. Zij neemt ook alle gegevens met u door,
die belangrijk zijn voor het plaatsen van een PEG sonde. Toch kan het wel eens
voorkomen dat het plaatsen van een PEG sonde niet mogelijk is. Uw arts of de
verpleegkundige van het voedingsteam bespreekt dan andere mogelijkheden
met u.
Hoe brengt de arts de PEG- sonde in?
Voor de plaatsing van een PEG- sonde krijgt u een roesje. De arts plaatst de
PEG- sonde met behulp van een gastroscoop. Dat is een flexibele buis die de arts
via uw keel naar de maag brengt om de binnenkant van uw maag te onderzoeken. Daarna wordt uw maag met lucht gevuld. Boven op uw buik stippen we de
geschikte plaats aan. Deze plek wordt plaatselijk verdoofd.
Deze informatie voor patienten is met de grootste zorg samengesteld. Het betreft
algemene informatie. Aan deze informatie kunnen geen rechten worden ontleend.
© Jeroen Bosch Ziekenhuis 2011 www.jeroenboschziekenhuis.nl
(INT-055, uitgave december 2014)
De arts maakt boven op uw buik een opening in de buikwand. Daardoor maakt
een inbrenghuls met een voerdraad contact met de gastroscoop die in uw maag
ligt. Daarna verwijdert de arts de gastroscoop en wordt de PEG sonde door de voerdraad op de juiste plaats gebracht.
Het plaatsen van een PEG- sonde duurt 10 tot 15 minuten.
Waarom krijgt u een PEG sonde?
Als u niet voldoende kunt eten en drinken, dan kan de arts ervoor kiezen om een
PEG- sonde te plaatsen. Hiermee kunnen wij u de voeding geven die uw lichaam
nodig heeft. Ook is het mogelijk om door de PEG- sonde extra vocht en medicijnen te
geven.
Heeft u voor langere tijd sondevoeding nodig via een neus- of maagsonde? Dan kan
het zijn dat uw arts besluit om een PEG- sonde te plaatsen. De voordelen hiervan zijn:
• u heeft minder ongemak van de sonde;
• u heeft geen zichtbare sonde meer in uw neus;
• de PEG sonde gaat langer mee en verstopt minder snel.
Hoe lang kan de PEG- sonde worden gebruikt?
De PEG- sonde is gemaakt van polyurethaan. Dit is een middel dat uw lichaam goed
verdraagt. Als u de PEG- sonde goed verzorgt, dan gaat deze meestal één tot drie jaar
mee. Raakt de sonde verstopt of gaat deze door ouderdom lekken? Dan moet er een
nieuwe PEG- sonde worden ingebracht.
Hoe verzorgt u de PEG- sonde de eerste zeven dagen na het plaatsen?
• U kunt de PEG- sonde dagelijks schoonmaken met een washandje of onsteriele
gazen en lauw water.
• Maak de huid rondom de insteekplaats schoon met lauw water en droog deze
voorzichtig af.
• Maak de boven en onderkant van het afdekplaatje schoon met lauw water en dep
het voorzichtig droog. Veeg hierbij van de insteekopening weg.
• Komt er nog wat wondvocht uit de insteekopening? Dan kunt u eventueel een
steriel gaasje rondom de PEG- sonde onder het afdekplaatje schuiven. Het beste is
om het wondje niet te verbinden.
• Gebruik geen jodium of Betadine zalf. Dit kan de sonde aantasten.
• Plak de PEG- sonde niet af met pleisters of ander afplakmateriaal.
• De eerste week mag u niet douchen, zwemmen of in bad.
Plaatjes waarmee de PEG- sonde is vastgemaakt
Het is belangrijk dat de huidlagen tussen de maag en de buitenkant van de buik de
eerste week worden aangetrokken. Daarom legt de arts het plaatje aan de buitenkant, strak tegen uw buik aan. Dit plaatje mag niet losser worden gemaakt.Hierdoor
verkleven de wondranden met elkaar. Waardoor kan er geen lekkage van vocht naar
de buikholte kan optreden en er wordt een mooie fistel gevormd.
Na één week mag u het plaatje wat losser maken, zie verzorging PEG- sonde vanaf
dag zeven.
Als u pijn heeft, overleg dan met de verpleegkundige van het voedingsteam wat u kunt
doen.
Patientenvoorlichting jeroen bosch ziekenhuis 2 van 4
Wanneer spuit u de sonde door met 10 ml lauw water?
• Voor en na iedere medicijn toediening.
• Gebruikt u continu voeding door de sonde, dan twee keer per dag doorspoelen.
• Bij toediening van de voeding via bolussen. Voor en na iedere bolus doorspuiten
• Gebruikt u de sonde tijdelijk niet, dan één keer per dag de sonde doorspuiten.
• Als de continue sondevoeding wordt onderbroken, spuit dan altijd de sonde door.
Zorg ervoor dat er geen voedingsresten of medicijn achterblijven in de sonde.
• Gaat het doorspuiten van de sonde moeilijk, dan kunt u tijdelijk de sonde zes tot
acht keer per dag doorspuiten. Hiermee kunt u verstopping voorkomen.
Hoe verzorgt u de PEG- sonde vanaf dag zeven?
• Verzorg de insteekopening dagelijks met water en eventueel een milde zeep.
• U mag douchen, zwemmen en in bad.
• Breng bij lekkage eventueel een gaasje aan rondom de PEG- sonde.
• Het is belangrijk dat u de insteekopening dagelijks controleert op roodheid, zwelling,
huidirritatie en drukplekken.
• Om ervoor te zorgen dat de PEG- sonde niet vastgroeit, moet u vanaf dag zeven,
dagelijks dompelen en draaien.
Dompelen en draaien
• Schuif de externe fixatiedisk (plaatje aan de buitenkant van uw buikwand) ongeveer
twee centimeter over de PEG- sonde naar boven.
• De sonde en insteek opening kunt u nu ook gemakkelijk schoonmaken.
• Pak de sonde tussen uw duim en wijsvinger vast en beweeg de sonde een keerop
en neer door de insteek opening.
• Draai vervolgens de PEG- sonde één keer helemaal rond en schuif de fixatiedisk
weer terug.
• De ruimte tussen uw buik en de externe fixatiedisk mag twee millimeter zijn.
• Pak iedere dag nieuwe materialen, voor losse hulpstukken zoals spuiten, dopjes en
toedieningsystemen voor voeding.
Medicijnen via de PEG- sonde
Het is mogelijk om medicijnen door de PEG sonde te geven. Het moet wel mogelijk
zijn om de medicijnen op te lossen of de apotheek moet vloeibare medicijnen kunnen
leveren. Soms kunnen medicijnen niet op die manier gemaakt worden. In overleg met
uw arts kunt u deze medicijnen dan ook rectaal of toch via uw mond innemen. Bij
onduidelijkheden kunt u overleggen met uw behandelend arts of met de verpleegkundige van het voedingsteam.
Wat kunt u doen bij mogelijke complicaties?
Waarschuw de verpleegkundige van het voedingsteam, uw behandelend arts of uw
huisarts bij de volgende problemen:
• Lekkage van vocht of pus uit de insteekopening. Lekkage van wondvocht in de
eerste week is normaal.
• Koorts.
• Buikpijn.
• Wild vleesgroei.
Patientenvoorlichting jeroen bosch ziekenhuis 3 van 4
Mondverzorging
Als u via uw mond geen voeding of vocht binnen krijgt, dan is het erg belangrijk dat u
zorgt voor een goede mondhygiëne. Hoe kunt u dat doen:
• U moet minimaal twee keer per dag uw gebit reinigen of poetsen. Dit om tandplak
te voorkomen.
• Heeft u last van een droge mond, dan kunt u dit verminderen met een kauwgom of
een zuurtje.
• U kunt ook uw apotheek vragen om een middel dat de mond vochtig houdt.
De sonde is per ongeluk verwijderd, wat nu?
Als de sonde per ongeluk is verwijderd moet u dit zo snel mogelijk melden. Het
fistelkanaal tussen de buikwand en uw maag groeit namelijk snel weer dicht, al binnen enkele uren. Daarom moeten we dan snel handelen. Een medewerker van de
thuiszorg of de verpleegkundige die voor u zorgt, kan bijvoorbeeld een tijdelijke sonde
inbrengen.
Tijdens kantooruren neemt u contact op met de verpleegkundige van het voedingsteam. In de avond, weekend of feestdagen neemt u contact op met uw behandelend
arts of met de spoedeisende hulp van het ziekenhuis waar de PEG- sonde ingebracht
is.
Contactgegevens
Voedingsteam,
telefoonnummer (073) 553 28 22.
Polikliniek Maag- Darm- Leverziekten, telefoonnummer (073) 553 30 51.
Patientenvoorlichting jeroen bosch ziekenhuis 4 van 4