Bekijk fragment - Buijten en Schipperheijn

Beter nieuws uit
het Nieuwe Testament
Jasper Klapwijk
Buijten & Schipperheijn Motief – Amsterdam
3
090222 Betere nieuws NT.indd
3
woensdag26-augustus-2009
9:24
Onder de naam Telos publiceert een groep christelijke uitgevers boeken die doelgericht
en bijbels georiënteerd zijn.
In de Telos-groep werken samen:
Buijten & Schipperheijn Motief
Uitgeverij Medema
Uitgeverij De Vuurbaak
Omslagontwerp: Theresia Koelewijn
Illustraties binnenwerk: Inger Kamminga
Ontwerp tabellen en schema’s: Peter Wierenga
ISBN 978-90-5881-431-9
www.buijten-motief.nl
© 2009 Jasper Klapwijk
4
090222 Betere nieuws NT.indd
4
woensdag26-augustus-2009
9:24
Inhoud
Woord vooraf 7
1 Inleiding 9
• De lijn van de Bijbel, de verhouding Oude Testament –
Nieuwe Testament, inleiding tot de evangeliën
• Verwerking en bijbelleesrooster 23
2 Matteüs en Marcus 26
• Wat is kenmerkend, enkele aspecten nader belicht
• Verwerking en bijbelleesrooster 33
3 Lucas en Johannes 38
• Wat is kenmerkend, enkele aspecten nader belicht
• Verwerking en bijbelleesrooster 46
4 Handelingen 50
• Hemelvaart en Pinksteren, de verspreiding van
het evangelie van Jeruzalem naar Rome
• Verwerking en bijbelleesrooster 65
5 De brieven van Paulus 69
• W
aar en wanneer werden deze brieven geschreven, wat zijn de belangrijkste thema’s
• Verwerking en bijbelleesrooster 79
6 Romeinen 83
• De kern van het evangelie van de genade in één brief,
hoe is deze brief opgebouwd, wat is de hoofdlijn
• Verwerking en bijbelleesrooster 91
7 De overige brieven 95
• E
en kort overzicht van de overige brieven, wanneer en
voor wie zijn ze geschreven, welke thema’s komen aan de
orde, met extra aandacht voor de brief van Jakobus
• Verwerking en bijbelleesrooster 102
8 Openbaring (1) 106
• Een moeilijk te begrijpen boek, de principes voor de uitleg, een eerste overzicht
• Verwerking en bijbelleesrooster 114
5
090222 Betere nieuws NT.indd
5
woensdag26-augustus-2009
9:24
9 Openbaring (2) 118
• Verdere uitleg van het boek Openbaring met speciale aandacht voor de hoofdstukken 12-14, het duizendjarig rijk, de
val van Babel en de komst van het nieuwe Jeruzalem
• Verwerking en bijbelleesrooster 131
Productinformatie 133
Kort overzicht van een aantal cursussen en andere materialen die bij dit boek
te gebruiken zijn.
6
090222 Betere nieuws NT.indd
6
woensdag26-augustus-2009
9:24
Woord vooraf
Dit boekje is het vervolg op Het goede nieuws van het Oude Testament, dat in het
najaar van 2008 verscheen. Het doel van beide boekjes is om ondersteuning te
bieden bij het lezen van de Bijbel. Ik wil daarbij graag het volgende duidelijk
uit de verf laten komen:
• de Bijbel is één boek met één verhaallijn van schepping naar herschepping;
• in dat verhaal staat van het begin tot het einde Jezus Christus centraal;
• er is een onlosmakelijke eenheid tussen het oude en het nieuwe verbond,
tussen het Oude en het Nieuwe Testament.
Mijn ervaring is dat veel mensen erg gefragmenteerd bijbellezen. Losse teksten
en losse perikopen kunnen echter alleen tot hun recht komen als er een duidelijk zicht is op de grote lijn. Is dat niet het geval dan verschraalt de geloofskennis.
De kern van dit boekje is dan ook het bijbelleesrooster dat aan elk hoofdstuk
voorafgaat. Daarbij adviseer ik ook om steeds grote gedeelten, het liefst hele
bijbelboeken, in één keer te lezen.
In Beter nieuws uit het Nieuwe Testament wordt de meeste aandacht besteed aan
de evangeliën en het boek Handelingen. Daarna volgen drie hoofdstukken
over de brieven van de apostelen, waarbij één hoofdstuk volledig gewijd is aan
Paulus’ brief aan de Romeinen. Het boek sluit af met twee hoofdstukken over
het boek Openbaring.
Na elk hoofdstuk volgen enkele verwerkingsvragen en suggesties voor groepsbespreking. Ik heb deze toegevoegd vanuit de overtuiging dat bijbellezen en
bijbelstudie het best samen met anderen kan worden gedaan.
Na Het goede nieuws van het Oude Testament is er nu dus Beter nieuws uit het
Nieuwe Testament. Met de term ‘beter’ wil ik het Oude Testament absoluut niet
diskwalificeren. Jezus kwam de Schriften van het Oude Testament vervullen. Wat we in het Oude Testament in de knop vinden, bloeit in het Nieuwe
Testament volledig open. De bloemknop is goed en onmisbaar, maar de bloem
zelf is beter.
Ik verwijs in dit boek weinig naar andere literatuur. Toch heb ik veel van wat
ik schrijf overgenomen uit andere boeken. Dit is echter gebeurd in de loop der
jaren, zodat ik nu vaak zelf niet meer weet waar het vandaan komt.
Tenzij anders vermeld, maak ik in dit boek gebruik van de Nieuwe Bijbelvertaling.
7
090222 Betere nieuws NT.indd
7
woensdag26-augustus-2009
9:24
Gebruik dit boekje voor wat het wil zijn: een hulpmiddel bij het lezen van
Gods Woord, in dit geval met name bij het lezen van het Nieuwe Testament.
aDios,
Jasper Klapwijk
8
090222 Betere nieuws NT.indd
8
woensdag26-augustus-2009
9:24
1
Inleiding
1.1 Vele boeken... maar toch één boek
Het woord ‘Bijbel’ is afgeleid van het Griekse biblia en betekent: boeken. Eigenlijk
is de Bijbel een verzameling van verschillende geschriften, geschreven in verschillende talen, in verschillende tijden, door verschillende mensen.
Het onderstaande schema laat dat zien:
1400
40
50 90
0
Oude
Testament
Nieuwe
Testament
De bijbelboeken zijn over een periode van vele eeuwen door verschillende
mensen geschreven. Ze gebruikten verschillende talen en schreven ook heel
verschillende boeken. Wie dat tot zich door laat dringen moet wel tot de vraag
komen: wat maakt de Bijbel eigenlijk tot één boek? En daar komt wat betreft de
boeken van het Nieuwe Testament nog een vraag bij: waarom zijn deze boeken
toegevoegd aan de boeken van Oude Testament? De boeken die de christenen
het Oude Testament noemen werden en worden immers door de Joden als een
afgesloten eenheid beschouwd.
Toch zijn er vanuit de Bijbel zelf argumenten aan te voeren dat de 66 boeken
en boekjes van het Oude en Nieuwe Testament wel degelijk één boek vormen.
Het eerste wat ik wil noemen is het gegeven dat de Bijbel één duidelijke verhaallijn heeft. Het verhaal begint met de schepping van de wereld, en dan lezen
we dat het zeer goed was. Maar daarna komt de mens in opstand tegen God en
hij veroorzaakt daarmee ongelofelijk veel ellende. Vanaf dat moment is er de
spanning: komt het nog goed met Gods wereld en met de mens? En ja, dwars
9
090222 Betere nieuws NT.indd
9
woensdag26-augustus-2009
9:24
door alles heen blijkt God er uiteindelijk voor te zorgen dat deze wereld verlost
wordt van het kwaad. In de slothoofdstukken krijgen we te zien waar dat op
uitloopt: een vernieuwde aarde en een vernieuwde mensheid, die eindelijk is
zoals God het bedoeld had. De kern van het verhaal van de Bijbel is dan ook
alles wat God gedaan heeft om die verlossing te realiseren. Pas aan het begin
van het Nieuwe Testament wordt duidelijk hoever Hij moet en wil gaan om de
mens en de wereld te redden. In de persoon van Jezus Christus werd Hij zelf
mens en nam Hij de zonde en het lijden van de mensen voor zijn rekening.
Jezus Christus is dus het brandpunt in het verhaal van de Bijbel. Hijzelf zegt dan
ook dat de geschriften van het Oude Testament al over Hem gaan (Joh. 5:39) en
dat Hij gekomen is om die geschriften te vervullen (Mat. 5:17). Hij is niet alleen
de hoofdpersoon van het Nieuwe Testament, maar van heel de Bijbel. Het verslag van wat Hij hier op aarde kwam doen en de uitleg van de betekenis daarvan
voor zijn kerk en de wereld, maken het verhaal van de Bijbel compleet.
De Bijbel is een verlossingsverhaal, een heilsgeschiedenis, en het doel dat
Johannes formuleert voor het schrijven van zijn evangelie is het doel van de
hele Bijbel: ‘opdat u gelooft dat Jezus de messias is, de Zoon van God, en opdat u
door te geloven leeft door zijn naam’ (Joh. 20:31).
Het volgende simpele schema geeft deze verhaallijn van de Bijbel weer:
zonde
schepping
nieuwe schep
schepping
Een verzameling van boeken die zijn geschreven over een periode van vele eeuwen en toch duidelijk één boek met één verhaal en één hoofdpersoon vormen.
Hoe kan dat? Het volgende citaat van de apostel Petrus geeft de verklaring: ‘Besef
daarbij vooral dat geen enkele profetie uit de Schrift een eigenmachtige uitleg toelaat,
want nooit is een profetie voortgekomen uit menselijk initiatief: mensen die namens
God spraken werden daartoe altijd gedreven door de heilige Geest’ (2 Petr. 1:20-21).
1.2 Overzicht van de inhoud van de Bijbel
De inhoud van het Oude Testament
Het Oude Testament begint met de schepping van de wereld en vertelt daarna
over de keus van de mens voor de zonde, over de verspreiding van de mens
over de wereld en over de zondvloed (Gen. 1 – 11). Daarna besloot God voorlopig met één volk verder te gaan. Daarom koos Hij Abraham uit, sloot Hij een
verbond met hem en beloofde Hij Abraham dat uit zijn nageslacht de verlosser
zou komen (Gen. 12). De rest van het Oude Testament vertelt hoe het verder
ging met dit volk (Israël) dat God had uitgekozen. Daarin klinkt, ondanks al het
10
090222 Betere nieuws NT.indd
10
woensdag26-augustus-2009
9:24
menselijk falen, toch steeds weer de hoop door op de komst van de verlosser, de
messias die God zou zenden.
De inhoud van het Nieuwe Testament
Het Nieuwe Testament vertelt dat de door God beloofde verlosser inderdaad
gekomen is. We lezen kort over zijn geboorte, wat uitgebreider over zijn drie
jaar durende publieke optreden, en nog uitgebreider over zijn lijden, sterven
en opstanding uit de dood. Als Hij na zijn opstanding naar de hemel gaat, is
het de taak van zijn volgelingen om het evangelie in de wereld bekend te maken. Zij ontvangen daarvoor op Pinksteren de kracht van de heilige Geest. We
lezen hoe het geloof in Jezus zich verspreidt vanuit Jeruzalem en uiteindelijk
ook Rome bereikt, dat toen het centrum van de wereld was. Overal waar het
evangelie verteld wordt ontstaan christelijke gemeenschappen.
Om deze gemeenten en de daar gestationeerde medewerkers te bemoedigen
en op te bouwen in het geloof schrijven de apostelen verschillende brieven,
waarvan een groot aantal in de Bijbel is opgenomen. We krijgen daardoor verder inzicht in wat het geloof in Jezus Christus inhoudt en welke consequenties
het heeft voor het dagelijks leven. Het Nieuwe Testament wordt afgesloten met
een boek vol visioenen van de apostel Johannes. Die geven een beeld van de
geschiedenis van deze wereld tot de dag dat Jezus terugkomt, en van de nieuwe
wereld die dan werkelijkheid zal worden.
In het Nieuwe Testament vinden we de volgende boeken:
• de evangeliën van Matteüs, Marcus, Lucas en Johannes
Zij vertellen in het kort over Jezus’ geboorte en uitgebreider over de laatste
drie jaren van zijn leven: zijn prediking, lijden, sterven, opstanding en hemelvaart.
• Handelingen
Dit is het tweede boek van Lucas en hij vertelt hierin hoe het evangelie zich
over de wereld verspreidde na de hemelvaart van Christus en de komst van
zijn Geest.
• de brieven
Het gaat hier om brieven geschreven aan de jonge gemeenten om hen te
helpen in het geloof te groeien. Het betreft de volgende brieven:
- brieven van Paulus aan de gemeenten (Romeinen – 2 Tessalonicenzen)
- brieven van Paulus aan zijn medewerkers (Timoteüs, Titus en Filemon)
- de brief aan de Hebreeën
- de brief van Jakobus
- twee brieven van Petrus
- drie brieven van Johannes
- de brief van Judas
• Openbaring
Dit boek biedt een weergave van de visioenen van Johannes, die laten zien
wat er zal gebeuren in de periode tot de wederkomst van Christus.
11
090222 Betere nieuws NT.indd
11
woensdag26-augustus-2009
9:24
1400
De lijn van de Bijbel
2200
Egypte
1000
Het land Kanaän
722
Assur
586
400
Babel
0
33
Jezus zal terug komen
Hij zal het kwaad oordelen
en de zijnen zullen met
Hem een plaats krijgen op
de nieuwe aarde
Een nieuwe
schepping
9:24
woensdag26-augustus-2009
12
090222 Betere nieuws NT.indd
Pinksteren: de Geest komt
Het evangelie moet de wereld in
Gods volk uit alle volken
Jezus de Verlosser, geboren,
gestorven aan het kruis en
opgestaan uit de dood
Na 70 jaar komt
Abrahams
een gedeelte van
De periode van
kleinzoon,
het volk terug.
de ‘rechters’
Jakob, en z’n
Later weer
familie naar O.l.v. Mozes bevrijdt
een gedeelte
Egypte
God zijn volk uit
Juda naar Babel
Egypte. Op Sinaï
God kiest
geeft Hij zijn wet
Israël gedeporteerd naar Assur
één volk, en
Na 40 jaar woestijn
begint met
verovert het volk
Periode van de koningen
Abraham
o.l.v.
Jozua
het
land
Kanaän
Zondvloed
Onder Davids zoon Salomo valt het
Noach en de zijnen
Koninkrijk in tweeën uiteen:
gered
Juda en Israël
In Egypte groeit de familie
De eerste grote koning
uit tot het volk Israël
van Israël: David
Ze worden als slaven
gebruikt
Schepping
12
1.3 De verhouding tussen het Oude en het Nieuwe Testament
Eerder bleek al dat het onmogelijk is om het Nieuwe Testament te begrijpen los
van het Oude Testament en het Oude Testament los van het Nieuwe Testament.
Samen vormen ze één boek, de Bijbel, hebben ze dezelfde auteur, God zelf, en
vertellen ze één geschiedenis.
Het verschil tussen het Oude Testament en het Nieuwe Testament
Jezus zegt in de Bergrede: ‘Denk niet dat ik gekomen ben om de Wet of de Profeten
af te schaffen. Ik ben niet gekomen om ze af te schaffen, maar om ze tot vervulling te
brengen’ (Mat. 5:17). Met de woorden ‘de Wet of de Profeten’ verwijst Jezus naar
het hele Oude Testament. Hij is het dus die het hele Oude Testament tot vervulling heeft gebracht. Dat ‘tot vervulling brengen’ kan drie dingen betekenen:
1Jezus kwam om te realiseren wat de Wet en de Profeten hadden voorspeld;
2 Jezus kwam om de geboden te gehoorzamen;
3 Jezus kwam om de diepe betekenis van de geboden te laten zien.
Deze drie betekenissen hebben gemeenschappelijk dat in alle gevallen de werkelijke betekenis van de Wet en de Profeten pas echt duidelijk wordt in Jezus
Christus.
Ik geef daarvan vijf uiteenlopende voorbeelden.
a. De diepte van de geboden wordt duidelijker
Vlak na Jezus’ woorden over het tot vervulling brengen van de Wet en de
Profeten volgt een aantal uitspraken zoals deze: ‘Jullie hebben gehoord dat destijds tegen het volk is gezegd: “Pleeg geen moord. Wie moordt, zal zich moeten verantwoorden voor het gerecht.” En ik zeg zelfs: ieder die in woede tegen zijn broeder
of zuster tekeergaat, zal zich moeten verantwoorden voor het gerecht. Wie tegen hen
“Nietsnut!” zegt, zal zich moeten verantwoorden voor het Sanhedrin. Wie “Dwaas!”
zegt, zal voor het vuur van de Gehenna komen te staan’ (Mat. 5:21-22). Jezus laat
zien dat het in dit gebod niet alleen om gedrag gaat, maar ook om woorden en
intenties. Ja, ten diepste gaat het om je hart: heb je die naaste lief of niet?
b. De diepste betekenis van de offerdienst in de tempel wordt duidelijk
Onder andere in het boek Leviticus staan veel wetten over offers. Dagelijks
moesten er offers gebracht worden in Gods tempel. Heel veel dieren werden
gedood en verbrand als offer voor de Heer. Deze offers lieten zien dat er bloed
nodig was om mensen met God te verzoenen. Zo wezen al deze offers naar
Jezus, die hét lam is dat de zonden van de wereld wegneemt.
In het boek Hebreeën worden de wetten voor de tempel en de offers van het
Oude Testament, in het bijzonder de wetten voor de Grote Verzoendag (Lev.
16), vergeleken met het werk van Jezus Christus. Daarbij is de conclusie dat
Jezus en zijn verlossingswerk de werkelijkheid zijn waar al die oudtestamentische gebruiken naar verwezen.
13
090222 Betere nieuws NT.indd
13
woensdag26-augustus-2009
9:24
c. De geestelijke betekenis van de spijswetten wordt duidelijk
In Leviticus 11 lezen we wetten over reine en onreine dieren. In de tijd van
het Oude Testament mocht Gods volk alleen reine dieren eten. Zo was bijvoorbeeld het eten van varkensvlees verboden. Op die manier werd het volk Israël
tot in zijn maaltijden afgezonderd van de heidenvolken. Maar na Jezus’ hemelvaart krijgt Petrus in een visioen de opdracht om onreine dieren te slachten
en te eten Daarbij hoort hij een stem die zegt: ‘Wat God rein heeft verklaard zul
jij niet als verwerpelijk beschouwen’ (Hand. 10:15). Zo wil de Geest hem duidelijk maken dat de afzondering tegenover de heidenvolken doorbroken moet
worden. Het heil is nu voor alle volken. Het hele verschil rein – onrein komt
in het Nieuwe Testament op een dieper geestelijk niveau te liggen. Het is geen
uiterlijk onderscheid meer, bijvoorbeeld in wat je wel of niet eet, maar een
geestelijk onderscheid: laat je je door Jezus en zijn Geest reinigen en heiligen,
of blijf je steken in de zonde?
d. Zelfstandiger en radicaler
Dat Jezus de wet vervult betekent ook dat van de gelovige in het Nieuwe
Testament nog veel nadrukkelijker gevraagd wordt zijn hele hart aan Jezus te
geven en niet te blijven steken in de uiterlijke vervulling van de regels. Dat is
de reden waarom op veel punten de concrete regels vervallen. Een duidelijk
voorbeeld hiervan is de kwestie van de tienden. In het Oude Testament waren
er wetten die duidelijk voorschreven hoeveel je moest geven voor de dienst
van de HEER. Een tiende deel van de opbrengst was voor Hem. In het Nieuwe
Testament is het vrijer: geef wat je hart je ingeeft en geef vrijwillig (zie bijv. 2
Kor. 9:7), en het is tegelijk radicaler: niemand kan Jezus’ discipel zijn als hij
niet bereid is alles op te geven voor zijn koninkrijk (zie bijv. Luc. 14:33).
e. Alles verwijst naar Christus
In Kolossenzen 2:16-17 schrijft Paulus: ‘Laat niemand u iets voorschrijven op het
gebied van eten en drinken of het vieren van feestdagen, nieuwemaan en sabbat.
Dit alles is slechts een schaduw van wat komt – de werkelijkheid is Christus.’ In de
spijswetten, de offerwetten, de wetten met betrekking tot de feestdagen, en al
die andere instellingen, gaat het ten diepste altijd om Jezus Christus. Zonder
Hem ontgaat je de echte betekenis. En dat geldt niet alleen voor de wetten en
voorschriften. Uiteindelijk kom je Hem tegen op elke bladzijde van het Oude
Testament:
• Hij is hét nageslacht van de vrouw (Gen. 3:15; Op. 12),
• zijn bloed spreekt krachtiger dan dat van Abel (Heb. 12:24),
• het oordeel van de zondvloed en de redding in de ark zijn slechts een schaduw van zijn oordeel en de redding die Hij biedt; het water van de doop is
dieper dan dat van de zondvloed (Mat. 24:37-38; 1 Petr. 3:18-20),
• Hij is de beloofde zoon van Abraham; het offer op Moria dat niet doorging verwijst naar het offer op Golgota dat wel doorging (Gen. 12:3;
Gen. 22:1-14),
14
090222 Betere nieuws NT.indd
14
woensdag26-augustus-2009
9:24
• Jozef werd door zijn broers verguisd, maar uiteindelijk waren zowel zij
als de rest van de wereld voor hun redding van hem afhankelijk; ook dat
was een schaduwbeeld en de werkelijkheid is Christus.
En zo kunnen we wel doorgaan: Hij is de rots in de woestijn waaruit het volk
mocht drinken, Hij is het ware manna uit de hemel, Hij is de profeet groter
dan Mozes, de hogepriester groter dan Aäron, de koning groter dan David,
enzovoort.
Conclusie
Het verschil tussen het Oude Testament en het Nieuwe Testament is een kwestie van minder – meer. In het Nieuwe Testament komt Gods reddingsplan veel
duidelijker in beeld dan in het Oude Testament. Veel zaken die nog slechts een
afschaduwing zijn in het Oude Testament komen werkelijk aan het licht in het
Nieuwe. In het Nieuwe Testament is Gods werk een nieuwe fase ingegaan. In
Jezus Christus wordt duidelijk waar het God om gaat. Daarom kunnen we het
Oude Testament niet begrijpen en uitleggen als we niet begrijpen dat Jezus’
komst een fundamentele verandering met zich meebracht.
Wat het verschil tussen het Oude en Nieuwe Testament niet is
Er is dus een duidelijk verschil tussen het Oude en het Nieuwe Testament,
maar ze zijn op geen enkele manier strijdig met elkaar. Toch wordt er nogal
eens een tegenstelling gemaakt tussen het Oude en het Nieuwe Testament. Ik
noem daar drie voorbeelden van.
a. Oordeel tegenover liefde
Sommige mensen zeggen: het Oude Testament is een boek van oordeel, haat
en oorlog, het Nieuwe Testament is een boek van liefde en vergeving. Dat is
niet waar: in het Oude Testament lezen we veel over Gods liefde voor zijn volk
(zie bijv. Deut. 6:5; Lev. 19:17-18; Ez. 16:1-14). Uit pure genade heeft God zijn
volk bevrijd en een verbond met hen gesloten, terwijl Hij erg veel geduld heeft
met hun fouten en ontrouw. Het is ook niet zo dat we in het Nieuwe Testament
niets lezen over Gods oordeel (zie bijv. Heb. 12:25-29). Onze God is een verterend vuur. Zij die Gods liefde afwijzen worden geconfronteerd met zijn straf en
oordeel; dat geldt zowel in het Oude als in het Nieuwe Testament.
b. Wet tegenover evangelie
Anderen zeggen: in het Oude Testament moesten de mensen zich aan Gods
wet houden om gered te worden, in het Nieuwe Testament draait het om het
geloof in het offer van Jezus. De wet van het Oude Testament is gelukkig vervangen door het evangelie van het Nieuwe Testament. Maar dit is eveneens
een valse tegenstelling. Ook in het Oude Testament is al duidelijk dat er verzoening nodig is, omdat mensen uit zichzelf niet kunnen voldoen aan Gods wet.
En in het Nieuwe Testament is de wet geen gepasseerd station. De kern van de
wet is God liefhebben boven alles en je naaste als jezelf. In onze plaats heeft
15
090222 Betere nieuws NT.indd
15
woensdag26-augustus-2009
9:24
Jezus zich daar volledig aan gehouden en Hij geeft ons nu zijn Geest om daar
steeds meer naar te leven.
c. Vleselijk tegenover geestelijk
Er wordt ook gezegd dat Gods verbond van het Oude Testament volkomen anders is dan het verbond met de gelovigen van het Nieuwe Testament. In het
Oude Testament was het verbond meer vleselijk: door geboorte werd iemand
Gods kind en onderdeel van een vleselijke natie, Israël; de belofte ging over
een concreet aards land, Kanaän. In het Nieuwe Testament is Gods verbond
geestelijk: mensen moeten een besluit nemen en opnieuw geboren worden om
kind van God te worden, zo worden ze deel van een geestelijk volk, de kerk, en
krijgen ze de geestelijke beloften van vergeving van zonden en eeuwig leven.
Deze gedachtegang heeft tot gevolg dat er sprake is van twee totaal verschillende verbonden: het oude met het volk Israël, en het nieuwe met de kerk. Maar de
Bijbel kent die tegenstelling niet: Abraham is de vader van alle gelovigen (Rom.
4; Gal. 3), de beloften van een eigen land en een stad Jeruzalem worden vervuld
op de nieuwe aarde en in het nieuwe Jeruzalem (Heb. 11:10; Op. 21 – 22), ook
in het Oude Testament was geloof het belangrijkste (Rom. 4:11), en ook in het
Nieuwe Testament werkt God nog steeds via de geslachten (Hand. 2:39).
Dat de Bijbel over een ‘nieuw’ verbond spreekt betekent niet dat het om een
compleet ander verbond gaat, maar dat God zijn verbond een nieuwe fase in
laat gaan. Net zoals de nieuwe hemel en de nieuwe aarde geen compleet andere
schepping zullen zijn, maar een helemaal herstelde versie van de huidige.
De naam: Oude Testament – Nieuwe Testament
Wanneer in het Nieuwe Testament verwezen wordt naar het Oude Testament
wordt geen gebruikt gemaakt van de woorden ‘Oude Testament’, maar van
aanduidingen als:
• de Schriften,
• Mozes en de Profeten,
• de Wet en de Profeten,
• de Wet van Mozes, de Profeten en de Psalmen.
De namen Oude Testament en Nieuwe Testament zijn gebaseerd op 2 Korintiërs
3:6 en 14. Daar spreekt Paulus over de periode van het oude verbond en die
van het nieuwe verbond. In de Statenvertaling werd in deze verzen voor het
woord ‘verbond’ het woord ‘testament’ gebruikt. Het Oude Testament wordt
gekenmerkt door het verbond (= testament) dat God gesloten heeft met zijn
volk Israël op de berg Sinai. Het Nieuwe Testament wordt gekenmerkt door
het werk van Jezus Christus. Jezus heeft het verbond van de Sinai vervuld; Hij
heeft dat verbond vernieuwd. Het gaat dus om hetzelfde verbond, maar in een
oude en een nieuwe fase.
16
090222 Betere nieuws NT.indd
16
woensdag26-augustus-2009
9:24