OZW Bedrijfsethiek: Verslag bedrijfsbezoek : Triodos en Alterfin te

OZW
Bedrijfsethiek:
Verslag bedrijfsbezoek :
Triodos en Alterfin te Brussel
Nele Debonné
2FVA n° 4
Financie- en Verzekeringswezen
De Heer J. Cottyn
Korte inleiding
Op dinsdag 13 december zijn we naar Brussel vertrokken om een bezoekje te brengen aan de
Triodosbank en aan Alterfin.
Veel mensen zouden het nu horen donderen in Keulen, maar ze waren tot voor kort niet
alleen!
Vorig jaar had ik daar ook nog nooit van gehoord, maar door het vak Ethiek moeten we dit
jaar een paper maken over een ethisch thema en onze groep heeft gekozen voor het thema
ethisch beleggen en sparen. Als je een beetje informatie over dit onderwerp wil vinden in
België, dan kan je niet rond de Triodosbank heen, want dit is wat zij doen: duurzaam sparen
en beleggen.
Nu zullen de mensen zich afvragen: hoe kan een bank zich ethisch inzetten?
De grote banken in België die wij kennen investeren hun geld in ondernemingen die de
mensenrechten schenden of wapens produceren. Dit werd onlang vastgesteld door een
onderzoek van Netwerk Vlaanderen.
Triodos daarentegen wil het geld van hun klanten enkel beleggen in ondernemingen die op de
een of de andere manier hun steentje bijdragen tot een duurzame en ethische wereld.
Triodosbank heeft verschillende criteria waarop de ondernemingen onderzocht worden en op
basis van deze criteria worden ondernemingen of kleine zelfstandigen gekozen om hun geld
erin te investeren.
Het verslag van het bezoek
Het bezoek bestaat uit 2 delen: een uiteenzetting van de Triodosbank en een korte infosessie
over Alterfin. Ik zal enkel Triodos bespreken.
Triodosbank
De uiteenzetting van Triodos was heel interessant, mede doordat we er een werkje moeten
over maken, maar ook het feit dat het de enige bank in België is dat duurzaam omspringt met
geld. Ik kan er mij wel in vinden in hun manier van omgaan met het uitlenen van
investeringen, want de dag van vandaag komt er heel wat geld in de verkeerde handen terecht
die dan voor verkeerde doeleinden te gebruiken. Omdat zij zware selectiecriteria hanteren,
weet de spaarder dat het geld voor nuttige acties wordt gebruikt.
Triodosbank is een internationale onafhankelijke bank, met de hoofdzetel in Nederland en
drie filialen respectievelijk in België, Groot-Brittannië en Spanje. Men zou nog willen
uitbreiden indien dit mogelijk is over het gehele Europese vasteland. Hun doel is om bij te
dragen tot een menswaardige samenleving met respect voor de mens en het milieu. Daarom
biedt deze bank enkel ethische producten aan.
Het geld dat Triodosbank verkrijgt van hun spaarders wordt gebruikt om kredieten uit te
geven in drie sectoren: sociaal, milieu en cultuur. Als je heel specifiek wilt zijn, dan
investeren ze hun geld in: het grootste deel in de sociale economie, onderwijs,
gezondheidszorg, kunst en cultuur, maatschappelijke projecten en Noord-Zuid.
Enkele voorbeelden van kredieten dat men geeft zijn:
• De investering in andere energiebronnen zoals de milieuvriendelijke
windmolenparken.
• In scholen met een bepaalde visie, zoals de Steiner- en de Frenetscholen.
• Theaterprojecten, zoals het theater van Anna Teresa de Keersmaker.
• Alterfin, een onderneming waarmee ze nauw samenwerken om
financieringsmiddelen in het Zuiden te krijgen.
Omdat Triodos een duurzame bank wil zijn, wil het ook dat hun klanten weten wat ze
allemaal doen met hun geld, daarom hameren ze op de transparantie zodat wie hun
maandelijks magazine raadpleegt, onmiddellijk kan zien in welke projecten hun geld werd
geïnvesteerd.
Triodos biedt niet alleen producten aan die meedragen tot een duurzaam beleid, ook de gehele
bank staan in teken van de fair trade, een goede economie en een ecologische visie.
• De mensen die in de banken werken, moeten niet enkel een economisch diploma
hebben, maar moeten zich ook kunnen vinden in de visie van de bank, met andere
woorden, je moet een bepaald engagement of levensvisie hebben die past bij het
duurzame beleid die de bank voert.
• Alle materialen die gebruikt worden in Triodos, zijn ofwel gerecycleerd materiaal
(zoals schrijfgerief en papier), producten met een langere levensduur (de
spaarlampen) of producten van bedrijven die ook streven naar een duurzame wereld
(zoals de drank van Oxfam Wereldwinkel of de zeep van Ecover in het toilet). Zo
wordt toch wel heel duidelijk gemaakt dat men niet enkel producten verkoopt die
daartoe bijdragen, maar dat ook zij effectief meewerken aan een betere wereld.
Triodos werkt nauw samen met organisaties zoals Greenpeace, Vredeseilanden, Oxfam
Wereldwinkel, ...
Niet alleen omdat zij verenigingen zijn die streven naar een duurzame wereld, maar ook
omdat deze verenigingen hun adressenbestand aanspreken om reclame te voeren voor
Triodos. Als één iemand van hun adressenbestand dan besluit om klant te worden bij Triodos,
krijgt die vereniging een commissie van Triodos voor het aanbrengen van een nieuwe klant.
Voor Triodos biedt dit twee pluspunten:
• Er worden nieuwe klanten aangetrokken zonder al te veel kosten te maken voor
reclame en marketing.
• Triodos maakt handig gebruik van mond-op-mond reclame binnen het
adressenbestand van de verenigingen.
Het heeft ook een nadeel: men moet een commissie betalen aan die verenigingen, wat
natuurlijk ook weer geld kost.
Zoals eerder al gezegd draagt Triodos een duurzaam beleid hoog in het vaandel. Dit wordt
ook nog eens in de verf gezet door de vele certificaten die men heeft. (Zoals het ISO 14001,
een internationaal certificaat.)
Triodos is ook CO2-neutraal: alle uitstoot wordt beperkt en indien men toch een te hoge
uitstoot zou hebben, koopt men certificaten om bijvoorbeeld nieuwe bossen aan te leggen.
Als jaarverslag maakt Triodos een Global Reporting Initiative op, een sociaal jaarverslag.
Alhoewel Triodos niet een bank is zoals alle andere banken, wordt het wel gecontroleerd door
de CBFA en door de Nederlandse bank. Eigenlijk is dit meer dan normaal, want het biedt
bancaire producten aan, zoals een spaarrekening en een termijnrekening en deze zijn aan
strenge regels onderworpen.
Triodos biedt een spaarrekening aan, met dezelfde premies als de gewone banken (1.25%
basis en 0.25% aangroeipremie), maar er zijn twee verschillen:
• De rentebestemming: je kunt een deel van de rente die je verkrijgt afstaan aan een
organisatie waarmee Triodos samenwerkt.
Dit lijkt wel niet zo een succes, want slechts 10% maakt hier gebruik van. Dit is
eigenlijk wel logisch, want het is de bedoeling van een spaarrekening dat je
spaargeld aangroeit, en dit is niet het geval als je een gedeelte of een deel van je
rente afstaat aan een andere organisatie.
• Het geld dat je ter beschikking stelt van Triodos wordt ethisch wederbelegd in
kredietprojecten actief in de sociale, ecologische of culturele sector. Dit is in feite
het grote verschil met de gewone banken.
Triodos biedt ook een termijnrekening aan, aandelen, fondsen en de mogelijkheid tot
vermogensbeheer (enkel vanaf 400.000€). Het enige wat men niet aanbiedt, is een
termijnrekening, wat in feite heel normaal is. Triodos heeft maar 1 kantoor in België en de
kost om nieuwe filialen te openen is te hoog. Men kan ook geen kredietkaart aanbieden, want
ook die kost is niet onmiddellijk recupereerbaar.
Je kunt beleggen in het Triodos beleggingsfonds met beursgenoteerde ondernemingen, maar
enkel in bedrijven die geslaagd zijn in een duurzaamheidonderzoek uitgevoerd door Ethibel.
• Bepaalde uitsluitingscriteria: bijvoorbeeld: geen wapenhandel, het schenden van de
mensenrechten, ...
• Duurzame activiteiten: bijvoorbeeld de windmolenindustrie, eerlijke handel, ...
• Vergelijkende criteria: the best-in-class worden geselecteerd (de 50 best presterende
bedrijven van 1 sector)
De lijst van ondernemingen wordt altijd bijgewerkt, zodat het vaak gebeurt dat een
onderneming uit de lijst wordt geschrapt en dat er nieuwe ondernemingen in de lijst worden
opgenomen.
Zoals eerder al gezegd is, is Triodos een kleine bank en dit is ook merkbaar in de Belgische
markt: slechts 2% van het sparen wordt besteed aan duurzaam beleggen en sparen.
Triodos wil dit percentage proberen te vergroten. Maar ondanks het feit dat Triodos dit
percentage wil zien stijgen, wil het dat de klanten de bank slechts als hun tweede bank
beschouwen. Ze werken samen met de andere banken om de opbrengsten van bijvoorbeeld
hun beleggingen van hun klanten door te storten op de zichtrekening. Je kunt Triodos ook
enkel bereiken in Brussel of via briefwisseling en mail. De bereikbaarheid van de bank is met
andere woorden zeer beperkt!
Ik zie het zeker zitten om later mijn spaarcentjes op een rekening te zetten bij Triodos. Je weet
dat je geld evenveel zal opbrengen als bij een gewone bank, maar je weet ook dat je geld goed
besteed zal worden. Het draagt bij tot een betere en duurzamere wereld en het steunt projecten
die anders geen kans zouden krijgen bij de gewone banken.