View/Open - DSpace at Howest

Projectdossier
Authentiek Wallis als topbestemming
voor culinair toerisme
Studiegebied
Handelswetenschappen en
Bedrijfskunde
Opleiding
Bachelor in het Toerisme en
recreatiemanagement
Academiejaar
2013-2014
Interne begeleider
Mevrouw Jeannine Allyns
Docente
Student
Cindy Callens
Projectdossier
Authentiek Wallis als topbestemming
voor culinair toerisme
Studiegebied
Handelswetenschappen en
Bedrijfskunde
Opleiding
Bachelor in het Toerisme en
recreatiemanagement
Academiejaar
2013-2014
Interne begeleider
Mevrouw Jeannine Allyns
Docente
Student
Cindy Callens
Woord vooraf
Met deze bachelorproef is het einde van mijn driejarige bacheloropleiding Toerisme en
recreatiemanagement aan de Howest te Kortrijk in zicht. Het was een leuke tijd, met als persoonlijke
hoogtepunten WOW Berlin tijdens het tweede jaar en de afstudeerreis naar Hamburg en
Kopenhagen in het derde en laatste jaar. Daarnaast kon ik stage lopen bij de Oostenrijkse Dienst voor
Toerisme. Dit was een unieke ervaring, maar enigszins tegenstrijdig met het onderwerp van mijn
bachelorproef. Toch betekende dit een meerwaarde voor mijn eindwerk. Oostenrijk en Zwitserland
zijn allebei Alpenlanden met een sterke traditionele cultuur.
Het onderwerp “een culinaire rondreis door Zwitserland” koos ik op basis van mijn grote interesse in
Zwitserland. Sinds mijn kindertijd ben ik gefascineerd door dit Alpenland, zowel op vlak van cultuur
als natuur. Na enkele reizen naar Zwitserland werd deze interesse alleen maar groter. Ik opteerde
voor het thema “culinair toerisme” omdat Zwitserland heel wat te bieden heeft op dit vlak en
bovendien beschikt het land over meerdere wereldwijd bekende producten. Het was voor mij erg
interessant om rond dit onderwerp te werken, omdat ik op culinair gebied nog niet zo veel afwist van
Zwitserland.
Enkele mensen wens ik graag te bedanken voor hun medewerking aan mijn bachelorproef:
 Mijn ouders, voor de kansen die ze me gaven en de steun doorheen mijn opleidingstraject.
 Mevrouw Jeannine Allyns, mijn interne begeleider en docente aan de Howest. De informatie
die ik meekreeg op de feedbackmomenten heeft me erg vooruit geholpen. Ook voor het
nakijken van mijn werk, de bijkomende tips en de tijd die ze voor mij vrijmaakte, wil ik haar
graag nog eens bedanken.
 Meneer Max Vanden Eynden, docent aan de Howest, voor het nalezen en corrigeren van
mijn prijsberekening. Dit hielp me heel wat vooruit wat het financiële aspect van mijn
bachelorproef betreft.
 Mevrouw Hanne De Cock, mijn externe evaluator. Zij is reisagente bij Tramontana Reizen te
Waregem en oud-studente Toerisme en recreatiemanagement aan de Howest te Kortrijk.
Door het nalezen van mijn projectdossier wist ik dat het de goede richting uitging.
 Mevrouw Patrice Speleers, reisagente bij Atlas Reizen te Waregem, voor de uitgebreide
feedback op mijn projectdossier en de bijkomende tips.
 De verschillende leveranciers (hotels, restaurants, …), voor het meedelen van prijzen en
menukaarten. Hierdoor kon ik mijn bachelorproef beter op punt stellen en een specifieke
prijsberekening maken.
 Tot slot wil ik graag nog mijn grootvader vermelden, Achille Sirjacobs, die op 4 mei 2014
overleed. Dit was geen gemakkelijke periode. Wij herinneren hem als een doorzetter en
tijdens deze bachelorproef dacht ik op moeilijke momenten dan ook vaak terug aan zijn
mentaliteit.
Abstract
In deze bachelorproef wordt onderzocht welk product de Belgische reissector op de markt kan
brengen om Zwitserland te profileren tot een volwaardige bestemming voor culinair toerisme.
Aanvankelijk werd geopteerd om een gastronomische rondreis door Zwitserland uit te werken. Na
enig onderzoek bleek dat culinair toerisme in Zwitserland meer troeven heeft dan gastronomisch
toerisme. Daarom werd uiteindelijk gekozen om een culinaire rondreis door Zwitserland te
ontwikkelen. In eerste instantie was er het idee om een rondreis doorheen volledig Zwitserland te
creëren, maar later werd beslist deze rondreis te beperken tot het kanton Wallis. Zwitserland als
geheel is veel te ruim gezien en zou om praktische redenen vrij lastig uit te werken zijn. Aangezien er
nog geen culinaire reizen door Zwitserland worden aangeboden op de Belgische reismarkt, was het
een grote uitdaging om het culinaire aspect aan het toeristische aspect te koppelen.
In het eerste hoofdstuk wordt het doelpubliek voor deze culinaire rondreis toegelicht. Het tweede
hoofdstuk toont het reisoverzicht met de reisroute en het reisprogramma. Vervolgens gaat het derde
hoofdstuk dieper in op de accommodatie tijdens de rondreis met een beschrijving en beoordeling
van de gekozen hotels. Het vierde hoofdstuk geeft een beschrijving van de gekozen restaurants waar
de reiziger tijdens de rondreis luncht of dineert. In hoofdstuk vijf volgt uiteindelijk de eindconclusie.
Inleiding
Het kiezen van een onderwerp voor mijn bachelorproef was een relatief moeilijke opdracht. Mijn
interessegebieden zijn vrij uiteenlopend aangezien mijn ene passie sport is en mijn andere passie
reizen met de Scandinavische landen en Alpenlanden voorop. Uiteindelijk koos ik ervoor om een
bachelorproef over Zwitserland te schrijven, het land waar ik al jaren gepassioneerd door ben.
Zwitserland geniet een centrale ligging in Europa en is uitstekend bereikbaar met de auto en het
openbaar vervoer. Daarnaast beschikt het land over het dichtste verkeersnetwerk ter wereld dat
gekend is voor zijn stiptheid, netheid en veiligheid. Op toeristisch vlak is Zwitserland een echte parel.
Een prachtige bergwereld, een cultuur vol tradities en volksfeesten, etc. Toch is Zwitserland eerder
een buitenbeentje binnen Europa. Betalen doen de Zwitsers met de Zwitserse Frank en het land is
eerder een “prestigebestemming”. Hierdoor bieden relatief weinig Belgische touroperators
rondreizen aan in Zwitserland. Aangezien culinair toerisme mij ook aansprak, vond ik dit een ideale
combinatie en zeker omdat Zwitserland een groot aanbod aan streekproducten heeft.
Dat Zwitserland heel wat potentieel heeft op culinair vlak, werd duidelijk in de researchpaper. Het
eten in Zwitserland is een mengelmoes van verschillende invloeden van de buurlanden. Van een
echte Zwitserse keuken is niet echt sprake. Toch ontwikkelden de Zwitsers doorheen de jaren een
inheemse keuken met specialiteiten zoals fondue en rösti. Bovendien zijn ook de Zwitserse chocolade
en kazen wereldberoemd. Naast deze wereldwijd bekende producten zijn er tal van minder bekende
producten die zeker de moeite waard zijn om te ontdekken. Denk maar aan de Walliser wijn en
enkele lokale specialiteiten. In tegenstelling tot wat sommige mensen denken, staat de Zwitserse
keuken zeker niet altijd gelijk met boerenkost. Zwitsers beschikken wel degelijk over heel wat finesse
en hun producten behoren tot de hoogste kwaliteit.
Aanvankelijk was het de bedoeling om een rondreis door volledig Zwitserland te ontwerpen, maar
naarmate mijn researchpaper vorderde, bleek dat dit geen goede keuze was. Wegens het grote
culinaire aanbod werden slechts drie van de 26 Zwitserse kantons verder uitgediept, namelijk Waadt,
Wallis en Graubünden. Deze kantons beschikken over een ruim aanbod aan culinaire activiteiten met
een hoge belevingswaarde. In dit projectdossier wordt de culinaire rondreis door Zwitserland
uiteindelijk beperkt tot het kanton Wallis. Na onderzoek bleek dat dit de meest efficiënte oplossing
was. Ten eerste is het aanbod aan culinaire activiteiten in de drie kantons erg groot en ten tweede
zouden reizigers lang onderweg zijn om van het ene kanton naar het andere te reizen. Een keuze
maken was dus de boodschap en zo werd de focus op het kanton Wallis gelegd. Dit vind ik
persoonlijk het mooiste en meest traditionele kanton van Zwitserland. Zelf heb ik driemaal naar
Wallis gereisd, telkens met de trein. Saas-Fee, Zermatt en Bettmeralp, drie dorpen die in deze
culinaire rondreis opgenomen zijn, heb ik reeds bezocht en een aantal van de aangeboden
toeristische attracties zijn me ook niet onbekend. Voor mij was het enorm leuk om mijn eigen
ervaringen in dit eindwerk te verwerken. Daarnaast is Wallis tevens het kanton met de hoogste
bergtoppen in Zwitserland én de wereldberoemde Matterhorn. Niets is hier onmogelijk op
architecturaal vlak en Wallis beschikt over een groot aanbod aan cultuur, natuur en unieke culinaire
activiteiten.
In de researchpaper wordt aangetoond dat er een duidelijk verschil is tussen gastronomisch toerisme
en culinair toerisme. Gastronomisch toerisme is hoofdzakelijk gebaseerd op het dineren in
sterrenrestaurants. Culinair toerisme is een ruimere term en omvat alles wat met eten en drinken te
maken heeft. In Zwitserland zijn er minder sterrenrestaurants dan in België. Hieruit kan
geconcludeerd worden dat Zwitserland geen topland is op gastronomisch vlak. Daarom staat de
rondreis doorheen het kanton Wallis in het teken van culinair toerisme.
Een culinaire rondreis bestaat uit een evenwichtige mix tussen culinaire activiteiten en het
ontdekken van de lokale cultuur en natuur. Meestal logeren klanten in de betere hotels en beleving
is een erg belangrijk aspect tijdens dit soort reizen. Dagelijks staat er minstens één culinaire activiteit
op het programma, zoals een workshop, eten in een speciaal restaurant, een bedrijfsbezoek, etc.
Deze achtdaagse culinaire rondreis voldoet aan alle bovenstaande criteria, zodat de reiziger zowel de
eetcultuur als de prachtige omgeving en traditionele cultuur kan ontdekken.
Na onderzoek blijkt dat culinaire rondreizen echter niet worden aangeboden op de Belgische
reismarkt. Zwitserland Toerisme biedt heel wat aparte bouwstenen aan, zodat reizigers hun eigen
culinair programma kunnen samenstellen, maar een georganiseerde culinaire rondreis doorheen
Zwitserland bestaat momenteel nog niet. Slechts acht Belgische touroperators bieden
georganiseerde rondreizen, hotels of vakantiewoningen aan in Zwitserland. Wat de rondreizen
betreft zijn er slechts vier touroperators die een programma op Zwitserland in hun aanbod hebben.
Deze touroperators zijn gespecialiseerd in fiets- en wandelvakanties. Meestal gaat het om
georganiseerde individuele rondreizen, waarbij het transport naar Zwitserland niet inbegrepen is in
de prijs. De aangeboden rondreizen situeren zich hoofdzakelijk in het noorden en het zuiden van
Zwitserland. Met deze bachelorproef hoop ik dan ook aan te tonen dat Zwitserland, en in het
bijzonder het kanton Wallis, zeker potentieel heeft om zich te profileren tot een volwaardige
bestemming voor culinair toerisme.
Tijdens de reis staat de Walliser wijn centraal, maar ook thema’s als kaas, chocolade en lokale
gerechten komen ruimschoots aan bod. De reis bevat alle elementen waarvoor Zwitserland op
culinair vlak bekend is. De klant ontdekt tijdens deze reis het echte Wallis op vlak van eten en
drinken, maar daarnaast wordt ook overnacht in typische Walliser dorpjes die authenticiteit
uitstralen. De reis duurt acht dagen en zeven nachten. Deze reisduur werd gekozen op basis van de
standaard reisperiode. De reis duurt niet te lang, waardoor mensen die enigszins twijfelen toch voor
deze reis kunnen opteren. De reis werd ook niet korter gemaakt omdat de klant op die manier toch
heel wat van dit kanton kan ontdekken. Het is met andere woorden een erg complete rondreis. De
klant heeft bovendien ook de mogelijkheid om de reis te verlengen. Dit kan door een stadsbezoek
aan de reis te koppelen, of door een bezoek aan een aangrenzend kanton zoals Graubünden, Waadt,
etc. Dit moet echter wel op voorhand aangevraagd worden, aangezien de heen- en terugreis
inbegrepen is in de prijs.
Het doel van deze rondreis is het samenbrengen van verschillende culinaire hoogtepunten tot één
rondreis die zo veel mogelijk variatie en beleving bevat. Treinreizen, kabelbanen, bedrijfsbezoeken,
themawandelingen, uitstekende restaurants, etc. worden gecombineerd. Verder zorgt de magnifieke
bergwereld en de unieke cultuur van Wallis voor een optimale totaalervaring. Zo ontdekt de reiziger
heel wat mooie landschappen en kan hij gelijktijdig genieten van de culinaire troeven die het kanton
te bieden heeft. Bovendien kan het kanton Wallis door deze casestudy ook meer bekendheid
genieten. De bedoeling van mijn productontwerp is om Wallis op een originele manier te koppelen
aan culinaire activiteiten en zo een volwaardige culinaire rondreis te ontwikkelen. Tijdens deze reis
wordt het dineren in uitstekende restaurants gecombineerd met unieke culinaire belevenissen. Deze
beleving is erg belangrijk voor de meerwaarde van de reis en hierop wordt dan ook ingespeeld.
Deze culinaire themareis werd gekozen om te beantwoorden aan de toenemende vraag naar
culinaire producten in de reissector. Steeds meer mensen zijn geïnteresseerd in een culinaire reis en
willen de streek waar ze naartoe reizen letterlijk ‘proeven’. Aangezien de Belgische reismarkt nog
geen dergelijke culinaire rondreizen aanbiedt op Zwitserland, zit er zeker potentieel in deze reis.
Inhoudsopgave
Woord vooraf
Abstract
Inleiding
Inhoudsopgave
1 Doelpubliek ......................................................................................................... 9
2 Reisoverzicht ..................................................................................................... 10
2.1 Reisroute ........................................................................................................................ 10
2.2 Reisprogramma…………………………………………………………………………………………………………11
3 Accommodatie .................................................................................................. 15
3.1 Schweizerhof Gourmet & Spa Swiss Quality Hotel**** ................................................ 15
3.2 Hotel Bürchnerhof*** ................................................................................................... 17
3.3 Hotel La Cabane****………………………..……………………………………………………………………….19
3.4 Walliserhof Swiss Quality Hotel**** ............................................................................. 21
4 Restaurants ....................................................................................................... 23
4.1 Revolving Restaurant threes!xty.................................................................................... 23
4.2 Lieblingsrestaurant ........................................................................................................ 25
4.3 Restaurant Walliserkanne………………………………………………………………………………………….26
4.4 Restaurant Bürchnerhof…………………………………………………………………………………………….28
4.5 Château de Villa…………….…………………………………………………………………………………………. 29
.
4.6 Restaurant Alpina………..……………………………………………………………………………………………31
4.7 Vis-à-vis restaurant……..…………………………………………………………………………………………….33
4.8 Restaurant Stübli.………….………………………………………………………………………………………….35
4.9 Bergrestaurant Blatten..……………………………………………………………………………………………37
5 Beschrijving van de activiteiten ......................................................................... 39
5.1 Saas-Fee ......................................................................................................................... 39
5.2 Visperterminen .............................................................................................................. 41
5.3 Sierre…………………………….…………………………………………………………………………………………..43
5.4 Bettmeralp………………….…………………………………………………………………………………………….45
5.5 Zermatt…………..…………….…………………………………………………………………………………………..47
6 Transport .......................................................................................................... 49
6.1 Trein ............................................................................................................................... 49
6.2 Postbus........................................................................................................................... 52
6.3 Kabelbaan…………………….……………………………………………………………………………………………52
7 Duurzaamheid ................................................................................................... 54
7.1 Openbaar vervoer .......................................................................................................... 54
7.2 Autovrije dorpen en elektrische voertuigen .................................................................. 54
7.3 Lokale producten..………….…………………………………………………………………………………………55
8 Praktische informatie ........................................................................................ 56
8.1 Inbegrepen ..................................................................................................................... 56
8.2 Niet-inbegrepen ............................................................................................................. 56
8.3 Reisformaliteiten………….………………………………………………………………………………………….. 56
.
9 Prijsberekening ................................................................................................. 57
9.1 Brutoprijs/nettoprijs ...................................................................................................... 57
9.2 Menuprijs ....................................................................................................................... 57
9.3 Prijsdetail…………………….…………………………………………………………………………………………….58
10 Eindconclusie .................................................................................................. 61
Referentielijst ....................................................................................................... 62
Lijst van bijlagen ................................................................................................... 64
9
1 Doelpubliek
De doelgroep voor het productontwerp “Authentiek Wallis als topbestemming voor culinair
toerisme” zijn touroperators en reiskantoren die culinaire reizen naar Zwitserland in hun programma
willen opnemen en dit voor welgestelde 30ers tot gepensioneerden met enige interesse voor eten en
drinken en er eens zonder de kinderen op uit willen.
De reizigers die deze reis bij de touroperator of reiskantoor kunnen aankopen zijn zowel fervente
Zwitserlandreizigers als mensen die Wallis voor de eerste keer willen ontdekken. Voorwaarde is wel
dat deze reizigers interesse hebben in culinaire activiteiten. De rondreis staat vooral in het teken van
eten en drinken, al bestaat het reisprogramma uit een mooie mix van culturele, actieve en culinaire
activiteiten. Het is met andere woorden geen traditionele reis waar alle toeristische trekpleisters
worden aangedaan. Deze reis is bedoeld voor mensen die Wallis op een ietwat andere en
diepgaandere manier willen ontdekken en vooral de lokale keuken willen proeven. Hoofdzakelijk valt
de focus op koppels. Gezinnen met kinderen kunnen echter ook voor deze culinaire rondreis opteren,
al zal de reis de kinderen misschien niet 100 % aanspreken. In het geval dat kinderen toch meegaan,
is er een beperkte kinderkorting voorzien.
Aan de reis hangt een hoog kostenplaatje vast. De klant die geïnteresseerd is in deze rondreis dient
over een relatief hoog reisbudget te beschikken. Er wordt gereisd met het openbaar vervoer, wat de
prijs enigszins duurder maakt. De heen- en terugreis is per trein en het transport ter plaatse gebeurt
eveneens met het openbaar vervoer. Bovendien is het algemeen bekend dat Zwitserland een van de
duurste landen binnen Europa is, wat uiteraard ook effect heeft op de prijs van het product. In de
culinaire rondreis zitten alle maaltijden inbegrepen. De restaurants waar tijdens de reis wordt
geluncht en gedineerd, zijn telkens van zeer hoge kwaliteit. Hierdoor wordt de prijs meteen ook een
stuk hoger.
Toch mag deze prijs geen struikelblok zijn. Mensen die naar Zwitserland wensen te reizen in het
kader van een culinaire rondreis, hebben meestal geen problemen met een ietwat hogere prijs. Met
deze culinaire rondreis wordt gemikt op een geselecteerd publiek die effectief een kwaliteitsvolle en
unieke culinaire ervaring wil meemaken en daar dan ook wenst voor betalen.
10
2 Reisoverzicht
2.1 Reisroute
 Dagindeling
Dag 1: Brussel-Zuid – Saas-Fee
Dag 2: Saas-Fee
Dag 3: Saas-Fee – Bürchen/Visperterminen
Dag 4: Bürchen – Sierre – Bürchen
Dag 5: Bürchen – Bettmeralp
Dag 6: Bettmeralp – Zermatt
Dag 7: Zermatt
Dag 8: Zermatt – Brussel-Zuid
 Kaart met reisroute
Figuur 1: Kaart met reisroute van de culinaire rondreis door Wallis
1
www.worldofmaps.net/uploads/pics/karte_kanton_wallis.png (31/03/2014)
1
11
2.2 Reisprogramma
Dag 1: Brussel-Zuid – Saas-Fee
Vanuit Brussel-Zuid vertrekt de trein richting Brig in Zwitserland. Hier stapt u over op de typisch
Zwitserse postbus. Via de vele haarspeldbochten bereikt de bus het autovrije gletsjerdorp Saas-Fee.
Aan de busterminal wacht de hotelier u op met zijn elektrisch hotelwagentje. Aangekomen in het
Schweizerhof Gourmet & Spa Swiss Quality Hotel ****, hebt u even de tijd om uw bagage rustig uit
te pakken. Daarna wacht een gastronomisch diner in het à la carte Lieblingsrestaurant van het hotel.
Na deze gastronomische maaltijd kan u rustig gaan slapen in dit uitstekende viersterrenhotel.
Foto 1: de postbus naar Saas-Fee
2
Foto 2: het Lieblingsrestaurant
3
Dag 2: Saas-Fee
Vandaag start de dag met een stevig ontbijt, waarna de kabelbaan u naar de Metro Alpin brengt.
Met deze hoogste metro ter wereld gaat u naar Mittelallalin. Hier bezoekt u de grootste en hoogst
gelegen ijsgrot ter wereld. Daarna luncht u in het Revolving Restaurant threes!xty, het hoogst
draaiende restaurant ter wereld. Tijdens de lunch kan u genieten van een 360° panorama op de
bergwereld. Na de middag is er wat vrije tijd voorzien. ’s Avonds wordt gastronomisch gedineerd in
restaurant Walliserkanne. U overnacht in het Schweizerhof Gourmet & Spa Swiss Quality Hotel.
Foto 3: Eispavillon op Mittelallalin
2
4
5
Foto 4: Revolving Restaurant threes!xty
http://images.gadmin.st.s3.amazonaws.com/n51512/images/saasfee_start/postauto_saastal_32.jpg (31/03/2014)
www.mytable.com/r651bc3e3-fda3-4a7f-9cf3-7d273f5aef10/fr/document/Restaurant-Saas-Fee-10 (31/03/2014)
4
http://images.gadmin.st.s3.amazonaws.com/6597/images/buehne/eisgrotte_sf_orig-1.jpg (31/03/2014)
5
www.rolf-wilms.de/Transporter/Drehrestaurant.jpg (31/03/2014)
3
12
Dag 3: Saas-Fee – Bürche/Visperterminen
Na het ontbijt reist u met de postbus van Saas-Fee naar Bürchen. Na het inchecken in Hotel
Bürchnerhof *** wacht een lunch in het bijhorende restaurant dat traditionele Walliser gerechten
serveert. Na de middag wandelt u op het Reblehrpfad langs de flanken van de hoogste wijnberg van
Europa naar het Heidadorpje Visperterminen. Hier brengt u een gegidst bezoek aan de St. Jodern
Kellerei, waar een degustatie van verschillende wijnen mogelijk is, inclusief de Heidawijn en een
lokale kaasspecialiteit: de Hobelkäse. ’s Avonds dineert u in restaurant Bürchnerhof, het restaurant
van het hotel waar u verblijft.
Foto 5: de hoogste wijnberg van Europa
6
Foto 6: degustatie in de St. Jodern Kellerei
7
Dag 4: Bürchen - Sierre - Bürchen
Vanuit Bürchen maakt u vandaag een daguitstapje met de trein naar de Zwitserse wijnhoofdstad
Sierre. Hier brengt u een bezoek aan Chocolaterie Moreillon, waar u de echte Zwitserse chocolade
proeft. ’s Middag luncht u in het gerenommeerde Château de Villa, dat bekend staat voor zijn
uitstekende wijnkaart. In de namiddag bezoekt u de Vinothek van Château de Villa dat over een
uitgebreide collectie wijnen beschikt. Hier kunt u ook genieten van een wijndegustatie. Tot slot
ontdekt u alle geheimen van de Walliser wijn in het Walliser Reb- und Weinmuseum. Daarna keert u
terug naar Bürchen om te dineren in restaurant Bürchnerhof.
Foto 7: wijndegustatie in Sierre
6
8
Foto 8: Chocolaterie Moreillon
9
http://rro.ch/erlebnisbahn/wp-content/uploads/2013/08/Visperterminen-Heida_026_low-1.png (1/04/2014)
http://images.gadmin.st.s3.amazonaws.com/n22840/image/listHeaderImage/pain_brun-z.jpg (5/04/2014)
8
http://images.gadmin.st.s3.amazonaws.com/n22928/image/listHeaderImage/wal3867.jpg (5/04/2014)
9
www.sierretourisme.ch/toerisme/zwitserse-chocolade.html (6/04/2014)
7
13
Dag 5: Bürchen – Bettmeralp
Na het ontbijt reist u verder naar het autovrije dorpje Bettmeralp, dat enkel per kabelbaan
bereikbaar is. Na het inchecken in Hotel La Cabane **** wacht een culinaire panoramawandeling. In
drie verschillende restaurants wordt telkens een streekgerecht geserveerd. Tijdens de wandeling
zorgt de Aletschgletsjer, de langste gletsjer van de Alpen, voor een adembenemend uitzicht. Daarna
brengt u een bezoekje aan de permanente tentoonstelling “Eiswelt Bettmerhorn”. ‘s Avonds keert u
met de gondelbaan terug naar het dorpscentrum. Het diner gaat door in Restaurant Alpina.
Foto 9: bergrestaurant Bettmerhorn
10
Foto 10: Märjelensee
11
Dag 6: Bettmeralp – Zermatt
De zesde dag reist u na het ontbijt met de trein naar het autovrije Zermatt, de laatste bestemming
van deze reis. Zermatt ligt aan de voet van de legendarische Matterhorn en spreekt tot de
verbeelding. Na het inchecken in Hotel Walliserhof **** trekt u de prachtige bergwereld in met de
adembenemende Gornergrat Bahn. Hier luncht u in het Vis-à-vis restaurant met zicht op vele
3000ers en 4000ers. Om de caloriën weer af te werken, maakt u na de lunch een wandeling naar de
beroemde Riffelsee. Bij helder weer ziet u hier het spiegelbeeld van de Matterhorn in het water.
Daarna hebt u wat vrije tijd. Het diner is voorzien in restaurant Stübli van Hotel Walliserhof.
Foto 11: Gornergrat Bahn
10
12
Foto 12: Riffelsee
13
http://2.bp.blogspot.com/-ZKCuRPzKGM/ThnwDIoXTII/AAAAAAAADLo/izHaQ_Zm0qU/s1600/Bettmerhorn+belvedere.JPG (19/04/2014)
11
http://alpinestock.com/m%C3%A4rjelensee_sjpg6824.jpg (19/04/2014)
12
www.seniorenkuleuven.be/drupal/files/u1/Zinal-2013.jpg (9/04/2014)
13
http://images.gadmin.st.s3.amazonaws.com/n15618/images/buehne/orig0-2-1.jpg (16/04/2014)
14
Dag 7: Zermatt
In Hotel Walliserhof kunt u genieten van het uitstekende ontbijtbuffet. De dag gaat zoet van start
met een bezoek aan de Ricola kruidentuin. De gondelbaan vanuit Zermatt gaat richting tussenstation
Furi. Van hieruit wandelt u in vijftien minuten naar de kruidentuin. Op het leerwandelpad komt u het
verhaal te weten achter de dertien kruiden van deze heerlijke bonbons. ’s Middags eet u in het
authentieke bergrestaurant Blatten. Na de middag brengt u een bezoekje aan Alpsennerei Stafel,
een lokale kaasmakerij. Hier kunt u de ambachtelijke bereiding van de bekende Zwitserse kazen van
dichtbij meemaken. U krijgt bovendien een glas zelfgemaakte Alpenmelk aangeboden in de
kaasmakerij. ‘s Avonds kunt u voor de laatste keer genieten van een hoogstaand Zwitsers diner.
Foto 13: de kruidentuin van Ricola
14
Foto 14: ambachtelijk kaas snijden
15
Dag 8: Zermatt – Brussel-Zuid
Vandaag keert u terug naar huis. Na het ontbijt staat werkelijk een hoogtepunt op het programma.
Met een van de mooiste Europese panoramatreinen, de Glacier Express, rijdt u richting Andermatt.
Met deze ‘traagste sneltrein ter wereld’ beleeft u ongetwijfeld een onvergetelijke ervaring. Eenmaal
aangekomen in Andermatt neemt u de trein richting Brussel-Zuid.
Foto 15: de traagste sneltrein ter wereld
14
16
Foto 16: de grote panoramavensters
17
http://images.gadmin.st.s3.amazonaws.com/n26491/images/buehne/foto-uebersichtseite-kraeutergaerten-1.jpg
(19/04/2014)
15
http://com.finalasset.st.pub.s3.amazonaws.com/6913/proxy-6.jpg (19/04/2014)
16
www.swissholidayco.com/Public/Assets/User/images/Scenic%20Holidays/Glacier%20Express/Gallery/gx-09.jpg
(9/04/2014)
17
http://skisnowboardeurope.com/SwitzerlandIntro/fo-bahn.chMatterhornBahn.jpg (19/04/2014)
15
3 Accommodatie
3.1 Schweizerhof Gourmet & Spa Swiss Quality Hotel ****
 Beschrijving
Het Schweizerhof Gourmet & Spa Swiss Quality Hotel **** geniet een rustige en centrale ligging in
het centrum van het autovrije Saas-Fee. Dit kwaliteitshotel opende in 1992 de deuren en telt 45
hotelkamers. Het ontbijtbuffet is uitgebreid en vanuit de hotelbar kunt u ’s avond de sterrenhemel
bewonderen. Het hotel verzorgt een gratis transfer van het postautostation naar het hotel.
Het hotel beschikt over het grote wellnesscentrum ‘The Wave’. De spa heeft een oppervlakte van
1.000 m² en dankzij de panoramische buitensauna is het zicht op de bergwereld adembenemend.
Daarnaast is de spa voorzien van een zwembad, whirlpool, stoombad, fitness, ontspanningsruimte en
infraroodcabine. Schoonheidsbehandelingen en massages behoren eveneens tot de mogelijkheden.
In het hotel is gratis WiFi beschikbaar. De hotelkamer is een Standard Double Room met balkon en
heeft een oppervlakte van 38 m². Deze luxueuze kamer is non-smoking en uitgerust met minibar,
safe, haardroger, badjas, handdoek, slippers, tv/radio en telefoon.
Foto 17: Schweizerhof Gourmet & Spa Swiss Quality Hotel
Foto 18: Standard Double Room met balkon
18
19
18
19
www.mytable.com/r2d1dce3b-c11d-4e40-858a-9357bb2e55e6/en/document/Restaurant-Saas-Fee-e6 (9/04/2014)
www.schweizerhof-saasfee.ch/index.php?option=com_content&view=article&id=206&Itemid=377&lang=en (9/04/2014)
16
 Beoordelingen op TripAdvisor en Booking.com
17
3.2 Hotel Bürchnerhof ***
 Beschrijving
Hotel Bürchnerhof is een driesterrenhotel gelegen in het dorpje Bürchen, een deelgemeente van
Visp. Het hotel opende in 1979 zijn deuren en bevindt zich op een rustige locatie. Hotel Bürchnerhof
is gebouwd in chaletstijl en behoort tot de Typically Swiss Hotels. Dit sympathieke “voel-je-goedhotel” biedt alle comfort én een prachtig uitzicht. Voor het hotel is een postbushalte zodat u direct
op de bus kan stappen.
Het hotel beschikt over een overdekt zwembad van 200 m² met whirlpool, solarium, fitness en een
sauna. Massages zijn tegen betaling mogelijk. Hotel Bürchnerhof telt negentien kamers. Alle
hotelkamers zijn uitgerust met bad, douche, wc, radio/tv, minibar, safe en telefoon. De meeste
kamers hebben ook een balkon.
Foto 19: Hotel Bürchnerhof
20
Foto 20: Tweepersoonskamer in Hotel Bürchnerhof
20
21
21
www.hotelpac.ch/SNETZ/001/Bilder/4158_1.png (11/04/2014)
www.hotel.de/media/hotel/pictures/109/109754/109754_483732_634160106361168518.jpg (11/04/2014)
18
 Beoordelingen op TripAdvisor en Booking.com
19
3.3 Hotel La Cabane ****
 Beschrijving
Hotel La Cabane bevindt zich in het autovrije dorpje Bettmeralp op een hoogte van 2.000 meter. Dit
viersterrenhotel is de ideale uitvalsbasis om het UNESCO Werelderfgoedgebied Jungfrau-Aletsch in
de Zwitserse Alpen te verkennen. ’s Ochtends wacht een uitgebreid ontbijtbuffet met lokale
producten. Hotel La Cabane verzorgt een gratis transfer van het kabelbaanstation naar het hotel.
De gezellige kamers zijn ingericht in alpine stijl. Er wordt overnacht in een Double Room. De kamer
heeft een oppervlakte van 26 tot 29 m² en beschikt over balkon, radio, telefoon, grote badkamer met
wc, tv, minibar, safe en gratis WiFi. Elke kamer heeft zijn eigen SAC naam (Schweizer Alpen Club),
gaande van Hörnli tot Konkordia.
Daarnaast kunnen gasten gratis gebruik maken van de wellnessfaciliteiten zoals de sauna en
stoombad.
Foto 21: Hotel La Cabane
Foto 22: Double Room
22
22
23
www.tnetnoc.com/hotelphotos/761/382761/2631759-Hotel-La-Cabane-Hotel-Exterior-1-DEF.jpg (7/04/2014)
http://i1.bookcdn.com/data/Photos/OriginalPhoto/104/10457/10457641/Hotel-La-Cabane-photos-Room-DOUBLEROOMS.JPEG (7/04/2014)
23
20
 Beoordelingen op TripAdvisor en Booking.com
21
3.4 Walliserhof Swiss Quality Hotel ****
 Beschrijving
Charme en traditie in het hartje van Zermatt. Het Walliserhof Swiss Quality Hotel **** geniet een
centrale ligging in de hoofdstraat van het dorp. Zowel de winkels als de restaurants, bars, kabelbanen
en het treinstation liggen op wandelafstand. Dit viersterrenhotel is gebouwd in chaletstijl, een
bouwstijl dat typisch is voor het kanton Wallis. Traditie, geschiedenis én een hotel met een verhaal.
Het hotel behoort tot de Swiss Quality Hotels, een kwaliteitslabel van de Swiss Quality Hotels
International Organisation. Hotel Walliserhof biedt een gratis transfer aan van het treinstation naar
het hotel.
Hotel Walliserhof telt 34 hotelkamers. Alle kamers zijn gezellig en authentiek ingericht en uitgerust
met viersterrencomfort. Elke kamer beschikt over een haardroger, safe, tv en radio, telefoon, douche
of bad, wc, badjas, slippers, minibar, kamerservice op aanvraag en overal is gratis WiFi beschikbaar.
In het hotel is ook een klein wellnesscentrum met sauna, stoombad, jacuzzi, solarium en
fitnessruimte. Massages zijn tegen betaling mogelijk.
Foto 23: Walliserhof Swiss Quality Hotel
Foto 24: tweepersoonskamer
24
25
24
25
http://hotels.cdn-venere.com/hotels/1000000/860000/851100/851052/851052_63_b.jpg (8/04/2014)
www.walliserhof-zermatt.ch/de/zimmer (8/04/2014)
22
 Beoordelingen op TripAdvisor en Booking.com
23
4 Restaurants
4.1 Revolving Restaurant threes!xty
 Beschrijving
Revolving Restaurant threes!xty in Saas-Fee is het hoogstgelegen draaiende restaurant ter wereld op
3.500 meter hoogte. Dit unieke restaurant draait in één uur 360 graden rond. Na een grondige
renovatie in december 2011 werd het oude “Drehrestaurant” omgevormd tot een nieuw, stijlvol
restaurant.
Binnenin is een gezellige koffiebar, waar trendy warme en koude dranken en verse snacks worden
geserveerd in een duurzaam ingericht interieur. Dagelijks worden er eenvoudige, verfijnde gerechten
klaargemaakt van prima kwaliteit uit de soulkitchen. Lunchen met zicht op de indrukwekkende
Saaser bergwereld is een unieke beleving en wanneer deze bergwereld elke minuut verandert, wordt
de ervaring nog onvergetelijker.
Gasten uit alle uithoeken van de wereld komen naar dit restaurant en het personeel bepaalt een mix
van nationale en internationale delicatessen. Het restaurant werd tevens genomineerd voor „Best of
2014 Activity“ in Zwitserland door Best of Swiss Gastro. Deze gids onderscheidt jaarlijkse de beste
nieuwe gastronomische bedrijven.
Foto 25: Revolving Restaurant threes!xty
26
Foto 26: lunchen met zicht op de Saaser bergwereld
26
27
27
www.rolf-wilms.de/Transporter/Drehrestaurant.jpg (5/04/2014)
http://images.gadmin.st.s3.amazonaws.com/n26384/images/buehne/threesixty1.jpg (5/04/2014)
24
 Beoordelingen op TripAdvisor
25
4.2 Lieblingsrestaurant
 Beschrijving
In het Lieblingsrestaurant van het Schweizerhof Gourmet & Spa Swiss Quality Hotel kan, zoals de
naam al doet vermoeden, heerlijk culinair gegeten worden. Sinds oktober 2010 telt het
Lieblingsrestaurant vijftien GaultMillau punten en staat het tevens vermeld in de Michelingids.
Dit à la carte restaurant serveert gastronomische Zwitserse en internationale gourmetdelicatessen
en hoogstaande maaltijden met mediterrane invloed. De wijnkaart is uitgebreid en bevat meer dan
500 wijnen van topkwaliteit. Hiertussen staan meer dan 300 wijnen uit Wallis.
De hoge scores in de beste restaurantgidsen zijn een bewijs van de culinaire kunsten van dit
uitstekende restaurant. De decoratie bestaat uit wijnvaten en wijnregalen, wat garant staat voor een
gezellige sfeer.
Foto 27: interieur van het Lieblingsrestaurant
28
Foto 28: een van de prachtige culinaire creaties
28
29
www.schweizerhof-saasfee.ch/index.php?option=com_content&view=article&id=113&Itemid=384&lang=en (5/04/2014)
www.tnetnoc.com/hotelphotos/801/1085801/2631759-Hotel-Schweizerhof-Gourmet-amp-Spa-Dining-1-DEF.jpg
(5/04/2014)
29
26
4.3 Restaurant Walliserkanne
 Beschrijving
In het à la carte restaurant Walliserkanne van Hotel Allalin te Saas-Fee kan bij kaarslicht gedineerd
worden in een unieke omgeving. Het restaurant serveert lichte en frisse gerechten in een interieur
dat bestaat uit 350 jaar oud larikshout. De handgemaakte meubelen stralen een typische
alpenhutsfeer uit. Er wordt veel aandacht besteed aan zowel het interieur als het eten.
De menukaart laat klanten kiezen uit heel wat vis- en vleescreaties, vegetarische gerechten en
regionale specialiteiten. Daarnaast staat het restaurant vermeld in de Michelingids. Restaurant
Walliserkanne ligt op ongeveer één km van het Schweizerhof Gourmet & Spa Swiss Quality Hotel.
Foto 29: interieur van restaurant Walliserkanne
Foto 30: culinair topgerecht om van te smullen
30
31
30
31
www.mytable.com/r4bc1abe5-cfc9-40da-b196-a3f144e53df4/de/document/Restaurant-Saas-Fee-f4 (5/04/2014)
www.lacartes.com/images/business/65105/198294/m/391443.jpg (5/04/2014)
27
 Beoordelingen op TripAdvisor
28
4.4 Restaurant Bürchnerhof
 Beschrijving
Restaurant Bürchnerhof van Hotel Bürchnerhof in het dorpje Bürchen serveert regionale en
seizoensgebonden specialiteiten uit een kwaliteitsbewuste en creatieve keuken. Het restaurant is
ingericht als een gezellige Gaststube waar gezelligheid nooit ver te zoeken is.
Het panoramarestaurant biedt een prachtig uitzicht op de omgeving terwijl culinaire hoogtepunten
op het bord verschijnen. Op de wijnkaart worden heel wat uitstekende wijnen aangeboden. Een
groot deel van deze wijnen worden in Wallis zelf geproduceerd.
Foto 31: restaurant Bürchnerhof
32
Foto 32: een maaltijd op zijn Zwitsers
32
33
33
www.connexreisecenter.com/uploads/tx_imagecycle/8_buerchnerhof_03.jpg (11/04/2014)
www.buerchnerhof.ch/Bilder/Foto_Restaurant.jpg (11/04/2014)
29
4.5 Château de Villa
 Beschrijving
In het 16de eeuwse kasteel van een “Maître” uit Sierre is nu een restaurant gevestigd waar Walliser
gerechten ruimschoots aan bod komen. Kaasspecialiteiten zoals raclette en fondue, gedroogd vlees,
roggebrood, etc. Al deze streekgerechten prijken op de menukaart. Daarnaast bevat de menukaart
ook seizoensgebonden gerechten. Deze verse maaltijden worden bereid met lokale producten. De
wijnkaart oogt indrukwekkend en biedt ontelbaar veel wijnen uit de regio aan.
Het restaurant ligt net naast het Walliser Reb- und Weinmuseum en is ingericht in typische Walliser
stijl. Château de Villa straalt zowel van buiten als van binnen een unieke sfeer uit, die nog lang zal
bijblijven.
de
Foto 33: het 16 eeuwse Château de Villa
Foto 34: interieur van het restaurant
34
35
34
35
http://i1.trekearth.com/photos/58694/dsc_5405.jpg (12/04/2014)
www.chateaudevilla.ch/restaurant-oenotheque/salles-restaurant-36.html (12/04/2014)
30
 Beoordelingen op TripAdvisor
31
4.6 Restaurant Alpina
 Beschrijving
Dit restaurant werd gebouwd in typische chaletstijl en sinds eind de jaren ’50 huisvest hier restaurant
Alpina van de familie Imhof-Minnig. Momenteel wordt het restaurant gerund door mevrouw
Catherine Imhof, die al tot de derde generatie behoort. Moeder Elisabeth steekt nog geregeld een
handje toe.
Het gezellige restaurant bevindt zich in het centrum van Bettmeralp en telt meer dan 140 zitplaatsen.
Buiten is een groot zonneterras, waar op zonnige dagen genoten kan worden van de lekker bereide
maaltijden. Chef-kok Fabian Margelisch neemt zijn klanten maar al te graag mee op een culinaire reis
die bestaat uit traditionele en harmonische gerechten.
Foto 35: restaurant Alpina in Bettmeralp
36
Foto 36: traditie ten top in restaurant Alpina
36
37
http://www.alpina-bettmeralp.ch/sites/index.php?id=2&lid=1 (11/05/2014)
http://www.alpina-bettmeralp.ch/sites/index.php?id=3&lid=1 (11/05/2014)
37
32
 Beoordelingen op TripAdvisor
33
4.7 Vis-à-vis restaurant
 Beschrijving
Het gezellige Vis-à-vis restaurant van het 3100 Kulmhotel Gornergrat beschikt over 100 plaatsen in
het restaurant zelf en 80 plaatsen op het zonneterras. Zowel vanuit het restaurant als vanop het
zonneterras kunnen gasten tijdens de maaltijd genieten van het prachtige panorama op het Monte
Rosa massief, de Liskamm, de Breithorn en de majestueuze Matterhorn. Hier kunt u de imposante
bergwereld met 29 vierduizenders en de eeuwige sneeuw van de Gornergletsjer van dichtbij
bewonderen.
De chef-kok verwent haar gasten graag met culinair bereide maaltijden. De creaties met oog voor
detail worden gemaakt van Zwitserse producten. Het Vis-à-vis restaurant staat bekend om zijn
hoogwaardige keuken. De gerechten zijn een combinatie van culinaire lekkernijen en traditionele
Zwitserse gastronomie.
Foto 35: lunchen met zicht op de bergen
38
Foto 36: een smakelijke maaltijd in restaurant Vis-à-vis
38
39
39
www.mytable.com/re9578b15-301d-44de-ac2e-fb83656d9cdd/de/document/Restaurant-Zermatt-dd (10/04/2014)
http://media-cdn.tripadvisor.com/media/photo-s/03/a4/70/20/gornergrat.jpg (10/04/2014)
34
 Beoordelingen op TripAdvisor
35
4.8 Restaurant Stübli
 Beschrijving
Sylvain Stefanazzi Ogi is de chef-kok in restaurant Stübli. Dit klasserestaurant van het Walliserhof
Swiss Quality Hotel in Zermatt is traditioneel ingericht en garandeert een authentieke ervaring.
De menukaart biedt heel wat regionale en traditionele Zwitserse specialiteiten aan zoals fondue,
gedroogd vlees, kaasgerechten, etc. Verder zijn in dit gerenommeerd restaurant ook internationale
gerechten verkrijgbaar. In restaurant Stübli heerst een gezellige sfeer.
Foto 37: restaurant Stübli
40
Foto 38: kaasfondue, een van de specialiteiten
40
41
www.walliserhof-zermatt.ch/de/stuebli (8/04/2014)
www.walliserhof-zermatt.ch/de/stuebli (8/04/2014)
41
36
 Beoordelingen op TripAdvisor
37
4.9 Bergrestaurant Blatten
 Beschrijving
Bergrestaurant Blatten ligt dicht bij de Ricola kruidentuin, waar de reiziger in de voormiddag een
bezoekje aan brengt. Langs het wandelpad staat dit traditionele restaurant, dat op een hoogte van
1.740 meter gelegen is. Het familierestaurant wordt met veel passie uitgebaat door de familie
Taugwalder. Kok Leander en zijn vrouw Simone plaatsen traditie, warmte en gezelligheid centraal.
Hier krijgen gasten culinaire verwennerijen op hun bord met een droomlandschap als decor.
In het restaurant worden hoofdzakelijk Zwitserse en Walliser gerechten geserveerd. Op de wijnkaart
kan men kiezen tussen een groot aantal uitstekende wijnen.
Foto 39: eten in een typisch Zwitserse berghut
42
Foto 40: authenticiteit en gezelligheid binnenin
42
43
www.matterhornparadise.ch/website/var/tmp/image-thumbnails/228/thumb__intro-images/xrestaurant-blatten-14_cl.jpeg.pagespeed.ic.w9e90BOtWQ.jpg (18/04/2014)
43
www.matterhornparadise.ch/website/var/tmp/image-thumbnails/229/thumb__intro-images/restaurant-blatten-indoor2_cl.jpeg (18/04/2014)
38
 Beoordelingen op TripAdvisor
39
5 Beschrijving van de activiteiten
5.1 Saas-Fee
Het gletsjerdorp Saas-Fee ligt op 1.800 meter hoogte en wordt niet voor niets de “Parel van de
Alpen” genoemd. Het dorpje bevindt zich in het Saasdal en wordt omringd door de hoogste bergen
van Zwitserland. Saas-Fee wordt omgeven door dertien vierduizenders en de Dom. Met een hoogte
van 4.545 meter is dit de hoogste geheel in Zwitserland gelegen berg. Het dorp is autovrij, waardoor
enkel elektrische wagentjes toegelaten zijn. Dit maakt het een stuk aangenamer om door de mooie
straatjes van het authentieke dorpscentrum te slenteren. Dankzij de zuidelijke ligging van het dorp
schijnt de zon hier ongeveer 300 dagen per jaar.
Foto 41: gletsjerdorp Saas-Fee
44
Foto 42: de indrukwekkende bergwereld
45
 Metro Alpin / Mittelallalin
De Metro Alpin is bereikbaar met de kabelbaan Saas-Fee Alpin Express. Deze kabelbaan brengt de
reizigers in tien minuten naar Fellskin op 2.570 meter. Vanuit dit tussenstation vertrekt de Metro
Alpin naar Mittelallalin. De metro rijdt aan tien meter per seconde dwars door de bergen naar het
hoogst draaiende restaurant ter wereld. Verder is hier ook een ijspaviljoen en een zomerskigebied
tussen 3.000 en 3.600 meter. Het uitzicht op de Allalinhorn en de prachtige gletsjerwereld is er
adembenemend mooi. Mittelallalin is een bestemming van superlatieven op 3.500 meter hoogte.
Foto 43: Metro Alpin
44
46
Foto 44: Mittelallalin op 3.500 m hoogte
47
www.saas-fee.ch/de/WillkommenSommer (9/04/2014)
http://lensscaper.files.wordpress.com/2012/07/dsc_8125_5109.jpg (9/04/2014)
46
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/26/Metro_Alpin.jpg (9/04/2014)
47
http://images.gadmin.st.s3.amazonaws.com/10558/images/buehne/17_Bergstation_Mittelallain-1.jpg (6/04/2014)
45
40
 Eispavillon
Met 5.500 m³ is het Eispivillon niet alleen het grootste ijspaleis ter wereld, het is ook de hoogst
gelegen ondergrondse ijsgrot wereldwijd. Deze ijswereld bevindt zich middenin de Feegletscher en
onthult de geheimen van de gletsjerwereld. De weg naar het ijsparadijs gaat door een 70 meter lange
tunnel. De ijsgrot is afgewerkt met tunnels, glijbaan, trouwaltaar, … Een belevenis voor jong en oud!
48
Foto 45: het trouwaltaar
Foto 46: ijssculpturen
49
 Vrije activiteit
In Saas-Fee kan de reiziger zomerrodelen op de Feeblitz rodelbobbaan. In kleine karretjes gaat het
eerst in rechte lijn steil de berg op. Daarna wordt het karretje losgelaten. De rem kan de bestuurder
zelf bedienen. Tijdens de 900 meter lange rit kunnen snelheden tot 40 km/u bereikt worden.
Een spelletje pit-pat spelen in de grote hoteltuin van Hotel Waldesruh behoort eveneens tot de
mogelijkheden. Pit-pat is een combinatie van minigolf en biljart. Het spel bestaat uit achttien
speeltafels met hindernissen en het doel is om in zo weinig mogelijk slagen de bal in hole te slaan.
Sinds 1983 is nabij de Dorfplatz in Saas-Fee het Saaser Museum gevestigd. Dit museum geeft de
bezoeker de kans om kennis te maken met het leven van vroeger. Daarnaast huisvest het museum
een oude pastorie en is het gewijd aan de geschiedenis van het Saasdal. Verschillende kamers zijn
ingericht met originele gebruiksvoorwerpen uit het verleden en ook traditionele kledingstukken,
foto’s en gevonden mineralen uit de omgeving worden er tentoongesteld.
Foto 47: zomerrodelbaan Feeblitz
48
50
Foto 48: Saaser Museum
51
www.maroundpartner.com/wp-content/gallery/wallis-tourismus-wallis-ch/eispavillon2.jpg (6/04/2014)
www.beliebte-reiseziele.org/uploads/pics/beliebte_Reiseziele_Winter_Schweiz_Eiswelten.jpg (6/04/2014)
50
http://images.gadmin.st.s3.amazonaws.com/n51527/images/saasfee_start/feeblitz_01.jpg (6/04/2014)
51
http://images.gadmin.st.s3.amazonaws.com/n51528/images/saasfee_start/saaser_museum_21.jpg (6/04/2014)
49
41
5.2 Visperterminen
Midden in de Walliser Alpen ligt het Heidadorpje Visperterminen op 1.390 meter hoogte. In
Visperterminen bevindt zich de hoogste wijnberg van Europa. Hier gedijt de Heida, de “Parel van de
Alpenwijnen”, tot op een hoogte van 1.150 meter boven zeeniveau. Het dorpje ligt in Oberwallis op
ongeveer tien kilometer van Visp. Omringd door de hoogste bergen van Zwitserland biedt
Visperterminen onbeschrijflijke panoramazichten in een aangenaam, mild klimaat.
Foto 49: Heidadorp Visperterminen
52
Foto 50: bergwereld rond Visperterminen
53
 Reblehrpfad
Voor iedereen die graag meer te weten wil komen over de Zwitserse wijn is het Reblehrpfad langs de
hoogste wijnberg van Europa zeker een must. De wijnroute strekt zich uit over een 1,2 kilometer lang
leerwandelpad doorheen wijnvelden die zich bevinden op hoogtes tussen 640 meter en 1.150 meter.
Hierdoor zijn dit de hoogste wijngaarden van Europa en is Visperterminen een begrip geworden in de
wereld van de wijncultuur. De wijnberg heeft een oppervlakte van 40 hectare. Door de grote hoogte
en de vele zonuren worden hier bijzondere wijnen geproduceerd. Onderweg geven zeventien
informatieborden uitleg over de wijn, de verschillende druivensoorten, de kweekmethoden, de
ontwikkeling, etc. De Heidadruif geeft een zeer pittige en speciale smaak aan de witte wijn. Daarom
wordt deze wijn ook wel eens de “Parel van de Alpenwijn” genoemd.
Foto 51: het Reblehrpfad
52
54
Foto 52: Heidadruiven
55
www.myswitzerland.com/de/visperterminen.html (9/04/2014)
www.myswitzerland.com/de/visperterminen.html (9/04/2014)
54
http://images.gadmin.st.s3.amazonaws.com/48861/images/buehne/Visp_hoechsterbergEu-1.jpg (6/04/2014)
55
http://images.gadmin.st.s3.amazonaws.com/n23357/images/detail_gross/reblehrpfad.jpg (6/04/2014)
53
42
 St. Jodern Kellerei
Al meer dan 30 jaar lang worden in de St. Jodern Kellerei wijnen geproduceerd van druiven die
groeien op de hoogste wijnberg van Europa. In deze wijnkelder krijgt de reiziger een rondleiding en
wordt de wijn met alle smaakpapillen ontdekt. De reiziger krijgt een overzicht van alle aangeboden
producten en verschillende wijnen kunnen geproefd worden. Naast de Heidawijn maakt men hier
ook kennis met andere rode en witte wijnen die topkwaliteit garanderen. Er worden zes wijnen
gedegusteerd met brood en een kleine portie Heida Hobelkäse, een lokale kaasspecialiteit.
Foto 53: in de wijnkelder
56
57
56
Foto 54: St. Jodern Kellerei
http://www.jodernkellerei.ch/content/rezepte_von_irma_duetsch.html (6/04/2014)
www.firmen-suchportal.ch/firmenbild/178001/3544/Verkaufsraum7.jpg (6/04/2014)
57
43
5.3 Sierre
Sierre is een stad aan de Rhône in het hartje van Wallis. Het is de tweede belangrijkste stad van het
kanton Wallis. Sierre wordt ook wel eens de “Zwitserse hoofdstad van de wijn” genoemd.
Wijnkelders, wijngaarden, wijnmusea, wijnroutes, etc. Sierre staat helemaal in het teken van de wijn.
Daarnaast is Sierre ook “de stad van de zon”, omdat de zon hier meer dan 300 dagen per jaar schijnt.
Foto 55: wijn uit het kanton Wallis
58
Foto 56: de wijnbergen rond Sierre
59
 Chocolaterie Moreillon
In het Chocorama van Chocolaterie Moreillon te Sierre kan de reiziger met eigen ogen zien hoe de
artisanale Zwitserse chocolade met veel passie en liefde wordt gemaakt. De chocoladeproductie en
de banketbakkers zijn van dichtbij te bewonderen. In de koffiebar kan men genieten van
verschillende dranken zoals koffie en thee. De vers bereide chocoladespecialiteiten kunnen er ook
uitgebreid geproefd worden. In het winkeltje van Chocolaterie Moreillon worden heel wat
chocoladelekkernijen verkocht.
Foto 57: vers bereide chocolade
58
60
Foto 58: bereiding van de chocolade
61
http://images.gadmin.st.s3.amazonaws.com/n23357/image/listHeaderImage/agriculture-1.jpg (14/04/2014)
http://images.gadmin.st.s3.amazonaws.com/48860/images/buehne/Rebweg-1.jpg (13/04/2014)
60
www.facebook.com/photo.php?fbid=395221016369&set=pb.205978336369.-2207520000.1397502620.&type=3&theate
(13/04/2014)
61
www.chocorama.ch/media/media_galerie_3/index.html (13/04/2014)
59
44
 Vinothek
In de Vinothek van Château de Villa staan zo’n 650 wijnen van meer dan 100 wijnbouwers en
wijnproducenten uit Wallis. Deze wijnkelder is de ideale plek voor liefhebbers van Walliser wijn. Hier
staat ook een wijndegustatie op het programma van vier Walliser wijnen. In de winkel kunnen heel
wat regionale producten uit Wallis gekocht worden zoals vruchtensappen, kaas, gedroogd vlees,
chocolade, etc.
Foto 59: de Vinotheek
62
Foto 60: de overweldigende wijncollectie
63
 Walliser Reb- und Weinmuseum
Het Walliser Reb- und Weinmuseum te Sierre ligt in het hartje van de Walliser wijncultuur. In dit
unieke museum komen wijnliefhebbers alles te weten over de wereld van de wijn, de wijngaard en
het werk van de wijnboer. Hier ontdekt de reiziger het geheim achter de Walliser wijnen en krijgt hij
de gelegenheid om een blik in de wijnproductie te werpen. Ga terug in de tijd, ontdek de evolutie
van de gebruiken en tradities, het landschap en de wijnbouwmaterialen.
Foto 61: het Walliser Reb- und Weinmuseum
62
64
Foto 62: genieten van een wijndegustatie
65
http://mobile2.swissgeo.ch/pois/477606/1c9bab7ac040cec14593.jpg (15/04/2014)
www.chateaudevilla.ch/data/images/accroches/cave_garde.jpg (15/04/2014)
64
http://agenda.culturevalais.ch/uploads/thumbs_preview/93/93472ffa50e644187861030d0d821f59.jpg (15/04/2014)
65
www.gate24.ch/Uploads/Images/002/963/606/list_244497_4_2963606.jpg (15/04/2014)
63
45
5.4 Bettmeralp
Het autovrije dorpje Bettmeralp ligt op 1.938 meter hoogte te midden van de bergarena Grote
Aletschgletsjer. Het bronwater is hier kristalherder en de lucht zuiver. In zeven minuten brengt de
kabelbaan reizigers van het dalstation in Betten naar Bettmeralp. De Aletschgletsjer is met zijn 23,6
kilometer de langste gletsjer van de Alpen en staat op de UNESCO Werelderfgoedlijst.
Foto 63: Bettmeralp
66
Foto 64: Bettmersee
67
 Culinaire panoramawandeltocht
Het startpunt van de vier uur durende culinaire ontdekkingsreis is de Bettmerhorn op 2.647 meter
hoogte. Het enige wat u nodig heeft, is een goede wandeloutfit. Voor culinaire hoogtepunten wordt
u onderweg uitgenodigd in drie restaurants. In bergrestaurant Bettmerhorn op 2.647 meter krijgt u
een koffie en croissant geserveerd. Hier hebt u zicht op een 32-tal bergen die meer dan 4.000 meter
hoog zijn. Na dit adembenemend uitzicht start de tocht en wandelt u voorbij alpenweiden en heldere
bergmeertjes, met de Grote Aletschgletsjer bijna voortdurend als decor. Bij de Märjelensee krijgt u in
Berghut Gletscherstube een typische specialiteit voorgeschoteld: Gletscher-Hüetli-pan. Vanaf de
Fiescheralp gaat de tocht verder naar Bättmer-Hitta. Hier kunt u genieten van een raclette of koffie
met gebak. Aan het eind van de laatste etappe krijgt u een herinneringsoordkonde.
Foto 65: de Aletschgletsjer
66
67
68
68
Foto 66: een van de haltes onderweg
69
http://static.panoramio.com/photos/large/61184563.jpg (9/04/2014)
www.tourismuspresse.at/anhang/TPB_20090520_TPB0001.preview.jpg (9/04/2014)
www.alpenfreaks.ophetweb.nu/WebsiteBeelden/SaintLuc/Aletschgletscher/Aletschgletscher_10.JPG
(7/04/2014)
69
www.aletscharena.ch/sites/nl/aletscharena/angebote/top_angebote_sommer.html?list:view=details&id=306&tag=Somm
er&tags=Winter,Sommer (7/04/2014)
46
 Ijswereld Bettmerhorn
De permanente thematentoonstelling “Eiswelt” op de Bettmerhorn vertelt heel wat interessante
weetjes over de Grote Aletschgletsjer en het thema glaciologie. Het is een multimediale
tentoonstelling waar de reiziger de fascinerende gletsjerwereld ontdekt en in de huid kruipt van een
ijstijdonderzoeker. Van dichtbij worden de geheimen van de grootste gletsjer van de Alpen beleefd
en moet men de vermiste professor helpen terug te vinden. De tocht gaat langs negen scènes met
sprekende poppen en natuurlijke decors. Tijdens de tocht leert men onderzoekers en toeristen uit de
19de eeuw kennen, steekt men gletsjerkloven over en worden heel wat interessante feiten over de
Aletschgletsjer verteld.
Foto 67: Eiswelt Bettmerhorn
70
Foto 68: Eiswelt Bettmerhorn
71
70
www.aletscharena.ch/sites/de/bettmeralp/aktivitaeten/kultur_kunst.html?list:view=details&id=117&tag=Sommer&tags=
Winter,Sommer (9/04/2014)
71
http://images.gadmin.st.s3.amazonaws.com/n26194/images/buehne/bettmeralp__092_l1.jpg (9/04/2014)
47
5.5 Zermatt
Zermatt is een autovrij dorp aan de voet van de Matterhorn. Het dorpje ligt op een hoogte van 1.620
meter, aan het uiteinde van een zuidelijk gerichte vallei tegen de Italiaanse grens. Ingebed in een
majestueus berg- en gletsjerlandschap biedt Zermatt een geweldig panorama op 38 vierduizenders,
met de 4.634 meter hoge Monte Rosa aan de ene kant en de 3.089 meter hoge Matterhorn aan de
andere kant. Met ongeveer 300 dagen zon per jaar en minder regen dan gelijk waar in Zwitserland is
het klimaat er ideaal. De Matterhorn is ongetwijfeld hét symbool van Zermatt en Zwitserland. De
berg is een van de bekendste en meeste gefotografeerde bergen ter wereld en spreekt tot ieders
verbeelding.
Foto 69: de nacht valt over Zermatt
72
Foto 70: de Matterhorn, symbool van Zwitserland
73
 Riffelsee
Na een wandeling van tien minuten vanuit het station Rotenboden van de Gornergrat Bahn komt de
reiziger bij de Riffelsee. De Riffelsee is een klein bergmeertje dat via een wandelpad gemakkelijk te
bereiken is. Het meer ligt op 2.770 meter hoogte aan de voet van de Riffelhorn. De Riffelsee is vooral
bekend omwille van de weerspiegeling van de oostwand van de Matterhorn in het water bij helder
weer.
Foto 71: de Riffelsee, iddylisch gelegen aan de Matterhorn
72
74
www.elysiancollection.com/wp-content/gallery/responsive-zermatt/zermatt-dusk.jpg (16/04/2014)
http://swisswatchwire.com/images/2013/06/swiss-flag-with-matterhorn-in-the-background.jpg (20/04/2014)
74
http://images.fotocommunity.de/bilder/berge/bergseen/riffelsee-zermatt-c6a83e6d-9e37-4ffb-9be7-51fb4e521d8b.jpg
(16/04/2014)
73
48
 Ricola kruidentuin
Ricola is een van de modernste en innovatiefste snoepjesfabrikanten ter wereld. Het bedrijf
exporteert kruidenspecialiteiten naar meer dan 50 landen en staat bekend om de Zwitserse
kwaliteit. De productie van Ricola producten vindt voor 100 % in Zwitserland plaats. In Zermatt
komen bezoekers alles te weten over de mix van de dertien kruiden die in alle keelpastilles
verwerkt zijn. Langs een gratis leerwandelpad ontdekt men de verschillende kruiden die in hun
natuurlijke omgeving groeien. De informatieborden vertellen over het telen en de genezende
kracht van de kruiden.
Foto 72: wandelen langs de dertien kruiden
75
Foto 73: kruidentuin op de alm
76
 Sennerei Stafel
Alpsennerei Stafel bevindt zich op de Stafelalp, ietwat buiten het centrum van Zermatt. Vanaf
bergrestaurant Blatten maakt de reiziger een prachtige wandeling van ongeveer één uur langs de
glooiende almen. Eenmaal aangekomen bij Alpsennerei Stafel kan men een kijkje nemen in het
productieproces van de Zwitserse kaas, waar ook een vers glas Alpenmelk aangeboden wordt. Naast
de kaasmakerij is een winkeltje dat de heerlijke authentieke kaasproducten verkoopt.
Foto 74: de Alpenkaas uit Zermatt
75
77
Foto 75: kaas maken op ambachtelijke wijze
78
http://images.gadmin.st.s3.amazonaws.com/n26491/images/buehne/ricola_kraeutergarten_zermatt_3l0q7393-1.jpg
(18/04/2014)
76
http://images.gadmin.st.s3.amazonaws.com/n26491/images/buehne/ricola_kraeutergarten_zermatt_3l0q7402-1.jpg
(18/04/2014)
77
http://images.gadmin.st.s3.amazonaws.com/n5709/images/bigdetail/staffel.jpg (18/04/2014)
78
http://images.gadmin.st.s3.amazonaws.com/n5573/images/detail/zermatt024.jpg (18/04/2014)
49
6 Transport
6.1 Trein
 Dagtrein voor heen- en terugreis
De heen- en terugreis is voorzien per trein. Deze treinreis is inbegrepen in de totaalprijs. Indien
klanten toch wensen met de auto te reizen, kan dit op voorhand aangevraagd worden. In dit geval
valt een gedeelte van het transport weg en wordt de totaalprijs aangepast. Dit productontwerp gaat
echter uit van het standaardpakket dat de reiziger kan aankopen. Dat wil zeggen dat de totaalprijs
berekend is op basis van een reis dat wordt uitgevoerd met het openbaar vervoer.
Voor de heenreis vertrekt de reiziger met de trein vanuit Brussel-Zuid naar het Zwitserse Brig. Deze
reis duurt ongeveer tien uur. De reiziger stapt tweemaal over. De eerste keer in Frankfurt (Main)
Hauptbahnhof en een tweede keer in Bern. Onderweg rijdt de trein door Frankrijk om uiteindelijk in
Zwitserland aan te komen. De trein vertrekt in Brussel-Zuid om 6u25 en komt aan in Brig om 16u11.
Op alle treinen zijn zitplaatsen gereserveerd.
De terugreis met de trein gaat van Andermatt naar Brussel-Zuid, met een overstap in Bazel. Dit
traject duurt eveneens ongeveer tien uur. De trein vertrekt in Andermatt om 12u48 en komt aan in
Brussel-Zuid om 22u51.
Foto 76: de ICE hogesnelheidstrein

79
Zwitserse dagtreinen
In Zwitserland zelf wordt enkele keren gebruik gemaakt van de gewone Zwitserse treinen van de
SBB. De Schweizerische Bundesbahnen, ofwel de Zwitserse federale spoorwegen, is de nationale
spoorwegmaatschappij van Zwitserland. De trein is vaak de snelste manier om zich te verplaatsen in
Zwitserland wanneer grotere afstanden worden afgelegd.
Vanuit Visp neemt de reiziger de trein naar Betten dalstation. Hier wordt vervolgens de kabelbaan
genomen naar het autovrije Bettmeralp.
79
http://photos.techfieber.de/wp-content/uploads/2011/04/bahn_ICE_gruen_berge__cc_oberau-online.jpg (20/05/2014)
50
In Betten dalstation neemt de reiziger opnieuw de trein richting Brig. Vanuit Brig rijdt de reiziger met
de Matterhorn Gotthard Bahn naar Zermatt. Dit is een echt belevingstraject doorheen het hartje van
de Alpen.
Foto 77: met de trein langs de bergflanken
80
Foto 78: een unieke treinervaring
81
 Glacier Express
De Glacier Express vormt de afsluiter van deze reis en wordt een absoluut hoogtepunt. De
wereldberoemde Glacier Express heeft als bijnaam “de traagste sneltrein ter wereld” en bezorgt de
reiziger een onvergetelijke ervaring. Deze trein rijdt tussen St. Moritz/Davos in Graubünden en
Zermatt in Wallis. Tijdens deze culinaire rondreis volgt de reiziger het traject Zermatt-Andermatt.
Onderweg gaat de route over tal van bruggen, viaducten en tunnels. De trein overwint enorme
hoogteverschillen, zodat op bepaalde delen van het traject gebruik wordt gemaakt van een tandrad.
De Glacier Express garandeert uniek avontuur en een onvergetelijke reiservaring. Door de
panoramaramen die tot aan het dak reiken, kan de reiziger tijdens de volledige rit volop van het
landschap genieten.
Foto 79: de Glacier Express baant zich een weg door de bergen
80
82
www.swisstravelsystem.com/nl/ontdekken/trein-bus-en-boot-in-een-oogopslag/trein/matterhorn-gotthard-trein.html
(21/04/2014)
81
http://media7.news.ch/news/680/262987-RB20060921_07.jpg (21/04/2014)
82
http://4zea.files.wordpress.com/2010/05/glacier-express.jpg (20/04/2014)
51
 Gornergrat Bahn
De Gornergrat Bahn wordt ook wel eens de “Matterhorn Express” genoemd en is de hoogste, vrij
aangelegde tandradbaan van Europa. Deze bergtrein brengt u in 40 minuten naar de Gornergrat op
3.089 meter hoogte. Hier bevindt zich ook het Gornergrat Kulm Hotel met het Vis-à-vis restaurant,
waar de reiziger ’s middags luncht.
Deze trein is een echte topattractie in Wallis en een van de beste manieren om de schoonheid van de
Zwitserse Alpen te ontdekken. Tijdens de klim verandert het zicht op de Matterhorn voortdurend en
rijdt de trein door dichte bossen en over alpiene bergweiden. Eenmaal boven aangekomen kan men
genieten van een uitzicht op maar liefst 29 vierduizenders, de wereldberoemde Matterhorn en de op
één na langste gletsjer van de Alpen.
Foto 80: met de trein langs de Matterhorn
83
84
83
Foto 81: over de Findelbachbrücke
www.mattmarkblick.ch/wp/wp-content/uploads/Gornergratbahn.jpg (20/04/2014)
www.gornergratbahn.ch/de/medien/bildergalerie/Pages/default.aspx (20/04/2014)
84
52
6.2 Postbus
De gele postbus (Postauto) vervoert al meer dan 150 jaar passagiers doorheen Zwitserland en is
bekend voor haar punctualiteit en drietonige toeter. De postbussen rijden naar de meest afgelegen
plekjes in Zwitserland en in onoverzichtelijke bochten laten ze hun drietonige hoorn klinken.
Tijdens deze reis wordt meermaals gebruik gemaakt van de postbus. Vanuit Brig brengt de postbus
de reiziger naar het autovrije Saas-Fee. Vanuit Saas-Fee reist de klant met de postbus verder naar
Bürchen. Vanuit Bürchen brengt de postbus de reiziger vervolgens naar Visp, waar wordt overgestapt
op de trein richting Bettmeralp.
Foto 82: de Zwitserse postbus
85
Foto 83: de postbus in haarspeldbochten
86
6.3 Kabelbaan
De kabelbaan komt ruimschoots aan bod tijdens deze rondreis. In Saas-Fee wordt gebruikt gemaakt
van de Saas-Fee Alpin Express. Na dit kabelbaantraject stapt de reiziger over op de Metro Alpin.
In Betten brengt de gondelbaan de reiziger in zeven minuten van Betten dalstation naar het
autovrije Bettmeralp. Dit is de enige manier om het dorpje te bereiken. In Bettmeralp zelf brengt de
kabelbaan Bettmeralp-Bettmerhorn de reiziger naar Restaurant Bettmerhorn. Hier is het startpunt
van de culinaire panoramawandeltocht.
In Zermatt maakt de reiziger gebruik van de Matterhorn-Express. Deze kabelbaan brengt de klant
naar het tussenstation Furi. Van hieruit wordt een wandeling gemaakt naar de Ricola kruidentuin.
Foto 84: Bettmeralp
85
87
Foto 85: naar de Bettmerhorn
88
Foto 86: de Matterhorn-Express in Zermatt
www.bus-bild.de/bilder/der-setra-postbus-wartet-auf-3269.jpg (21/04/2014)
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/75/Picswiss_BE-95-11_Postauto_(Sustenpass_-_Urnerseite).jpg
(21/04/2014)
86
89
53
6.4 Elektrische voertuigen
Drie van de bezochte dorpjes, namelijk Saas-Fee, Bettmeralp en Zermatt, zijn autovrij. Dit wil zeggen
dat auto’s hier niet toegelaten zijn. In principe mogen hier enkel elektrische voertuigen rondrijden.
Zelfs de politie en brandweer rijden met een elektrisch wagentje doorheen het dorp. Dankzij het
autovrij houden van deze gemeenten, kunnen de dorpjes bewaard blijven en is het een stuk
aangenamer om door het centrum te wandelen.
Elk hotel in deze drie dorpen verzorgt een gratis transfer vanaf het trein-, bus- of kabelbaanstation.
Zo wordt de reizer op een eenvoudige manier naar zijn/haar hotel gebracht en maakt men kennis
met de lokale transportwijze.
Foto 87: elektrische taxi in Saas-Fee
87
90
Foto 88: wagentje van Hotel Schweizerhof
91
www.aletscharena.ch/sites/de/bettmeralp/bergbahnen/tickets_preise/luftseilbahn.html?list:view=details&id=102
(21/04/2014)
88
www.valais-community.ch/multimedia/images/img_traitees/2009/09/bergrestaurant_simplebig.jpg (21/04/2014)
89
http://2.bp.blogspot.com/-8wWSZMei5Pg/TlU_oAg9SuI/AAAAAAAAANA/494ILoYoTaM/s1600/DSC_2527.JPG
(21/04/2014)
90
http://images.placesonline.com/photos/53641_zermatt_elettro_taxi_a_saas-fee.jpg (9/04/2014)
91
http://thedromomaniac.com/wordpress/wp-content/uploads/2013/03/zermattcar.jpg (21/04/2014)
54
7 Duurzaamheid
Een van de grootste troeven van deze rondreis is de duurzaamheid en zorg voor het milieu. Voor het
aspect duurzaamheid is bewust gekozen. Zwitserland is een Alpenland met een schat aan natuurlijke
rijkdommen. Het is de bedoeling om de reiziger ervan bewust te maken dat deze mooie natuur
bewaard moet blijven. Aan de hand van enkele criteria werd ervoor gezorgd dat deze culinaire
rondreis zo duurzaam mogelijk verloopt.
7.1 Openbaar vervoer
Tijdens de volledige rondreis door Wallis wordt gereisd met het openbaar vervoer. Zowel de trein als
de postbus en de kabelbaan komen aan bod. Het openbaar vervoer in Zwitserland is gekend om de
stiptheid en goede verbindingen. Hierdoor is het openbaar vervoer een uitstekende manier om
Wallis te verkennen.
De trein is tijdens deze culinaire rondreis een vaak gebruikt transportmiddel. De heen- en terugreis is
voorzien per trein en ook in Zwitserland zelf gebeuren de verplaatsingen af en toe met de trein. Er
wordt voor de trein gekozen omdat reizen per trein na wandelen en fietsen de meest
milieuvriendelijke manier van reizen is. De trein heeft tot 75 % minder CO2-uitstoot dan een vliegtuig
en tot 66 % minder CO2-uitstoot dan een auto. Ook de uitstoot aan fijnstof is bij de trein aanzienlijk
lager in vergelijking met de auto en het vliegtuig.92
Indien er met de auto wordt gereisd, moet er een chauffeur zijn. Deze chauffeur moet zich tijdens
het autorijden concentreren op het verkeer. Hierdoor kan hij minder genieten van het landschap
onderweg. Bovendien mag hij weinig tot geen alcohol drinken. Aangezien de reizigers met de trein
reizen, is er geen chauffeur nodig. Dit wil zeggen dat iedereen van het landschap kan genieten en een
glaasje kan drinken tijdens een wijndegustatie en het middagmaal of diner.
Naast de trein maakt de reiziger ook gebruik van de postbus. Dit is een typisch Zwitserse
transportwijze met een lange geschiedenis. Naast het feit dat de postbus duurzamer is dan de auto,
heeft het ook iets authentieks.
Tot slot komt ook de kabelbaan aan bod. Het is een duurzaam transportmiddel, typisch voor de
bergen en de reiziger kan genieten van spectaculaire uitzichten. De kabelbaan biedt met andere
woorden heel wat voordelen en zorgt voor een onvergetelijke bergervaring.
7.2 Autovrije dorpen en elektrische voertuigen
Het vervoer binnen Zermatt, Saas-Fee en Bettmeralp gebeurt met elektrische voertuigen of paard en
kar. Het grote voordeel hiervan is dat de berglucht niet vervuild is door uitlaatgassen. Bovendien zijn
elektrische voertuigen niet enkel goed voor het milieu, maar bieden ze ook meer rust. Daarnaast wil
Saas-Fee de ongeveer 250 houtvuren in de gemeente van een filter voorzien en daarna saneren.
Hiermee zou de uitstoot van fijnstof met 95 % dalen.93
92
93
www.treinreiswinkel.nl/trein_en_duurzaamheid (29/04/2014)
www.myswitzerland.com/nl-be/fijnstofvrije-gemeente.html (21/05/2014)
55
7.3 Lokale producten
Tijdens de rondreis is het de bedoeling dat de reiziger zoveel mogelijk van het kanton Wallis ontdekt.
Aan dit aspect werd dan ook erg veel aandacht besteed. Het gebruik maken van lokale diensten of
producten draagt positief bij aan de Zwitserse economie en zorgt ervoor dat de reiziger het kanton
op een authentiekere manier leert kennen. De reiziger overnacht in typisch Zwitserse hotels die heel
wat charme en authenticiteit uitstralen. In grote internationale ketens wordt er tijdens deze reis niet
verbleven.
In de restaurants kan de reiziger steeds kiezen tussen typische gerechten uit Zwitserland en vaak
behoren ook echte Walliser specialiteiten tot de keuzemogelijkheden. De verschillende restaurants
stralen steeds iets unieks uit, elk op hun manier. Het ene restaurant is een op en top unieke
belevenis en het andere restaurant is een typische Walliserstube.
De bezoeken gaan hoofdzakelijk door in lokale bedrijfjes. De reiziger bezoekt een authentieke
kaasmakerij, een lokale chocoladefabriek, etc. Dit maakt de ervaring intenser omdat de bedrijven
kleinschaliger en typisch Zwitsers zijn.
56
8 Praktische informatie
8.1 Inbegrepen
 Overnachtingen op basis van kamer en ontbijt in de vermelde hotels
 Lunches en diners in de vermelde restaurants
 Toegangsgelden voor de vermelde bezienswaardigheden
 Transport heen en terug
 Plaatsreservering op de heen- en terugreis per trein
 Plaatsreservering op de Glacier Express
 Transport op de bestemming
 Toeristenbelasting / verblijftaks
 Transfers naar de hotels
8.2 Niet-inbegrepen
 Persoonlijke uitgaven
 Annulerings- en reisbijstandsverzekering (optioneel)
 Lunch op de heen- en terugreis
8.3 Reisformaliteiten
 Reisdocumenten
Geldige paspoort of Europese Identiteitskaart
Kinderen: Kids-ID
 Inentingen
Geen
 Andere
Tijdsverschil
MET + 1 uur
Munteenheid
Zwitserse Frank
Stroom
220/230 volt
57
9 Prijsberekening
De prijsberekening moet gezien worden vanuit het standpunt van een individu die een reisproduct
ontwerpt en dit verkoopt aan een touroperator of reisagentschap. De touroperator brengt het
product op de markt en verkoopt dit ofwel rechtstreeks aan de klant of via een reiskantoor. In het
geval van een reisagentschap verkoopt men het product rechtstreeks aan de klant.
Indien de culinaire rondreis effectief op de markt wordt gebracht, zal de totaalprijs
hoogstwaarschijnlijk nog dalen. Dit komt doordat er onderhandeld kan worden over de prijzen van
de hotelkamers, menu’s, transportmiddelen, bedrijfsbezoeken, etc. Wanneer een touroperator klant
is bij een bepaald hotel, restaurant, … boekt hij meerdere malen klanten bij deze leveranciers.
Hierdoor kan de leverancier een gunstigere prijs voorstellen voor zijn diensten en bijgevolg zal de
prijs van het eindproduct van de touroperator dalen.
In de prijsberekening zit geen enkele verzekering inbegrepen. De reiziger kan wel optioneel een
annulerings- en/of reisbijstandsverzekering afsluiten.
9.1 Brutoprijs / nettoprijs
In deze prijsberekening wordt zowel de brutoprijs als de nettoprijs berekend.
De brutoprijs komt overeen met de leveranciersprijs. Dit is de prijs die aan de leveranciers (hotels,
restaurants, transportmiddelen, ...) wordt betaald.
De nettoprijs staat gelijk aan de klantenprijs. Dit is de prijs die de klant betaalt voor de culinaire
rondreis door Wallis. Deze berekening kwam tot stand door de brutoprijs te vermeerderen met de
btw (2,73 %), de commissie of winst (19 %) en het Garantiefonds Reizen (0,25 %).
9.2 Menuprijs
In elk restaurant werden een aantal menu’s (voorgerechten, hoofdgerechten en desserts)
geselecteerd. De prijzen zijn berekend aan de hand van de tarieven die vermeld staan op de
menukaarten van de restaurants. De duurste prijs werd in de prijsberekening opgenomen. Er werd
gekeken dat de verschillende gerechten in één bepaald restaurant ongeveer binnen dezelfde
prijsklasse vallen.
Klanten die echter hun vrijheid willen, kunnen mits het betalen van een toeslag de menu’s niet
opnemen in hun totaalpakket. Zo kunnen de klanten zelf kiezen welke menu ze wensen te nemen in
de geselecteerde restaurants.
Dranken zijn niet inbegrepen in de menuprijs. Sommige mensen wensen frisdrank te drinken en
andere mensen verkiezen wijn of bier. Om het eenvoudig te houden, werden de dranken niet
opgenomen in de prijsberekening. Zo hebben de klanten alle vrijheid om zelf te kiezen wat ze bij hun
menu wensen te drinken.
58
9.3 Prijsdetail
Deze prijsberekening werd berekend op 2 mei 2014. Op dit moment bedroeg de wisselkoers 1 EUR =
1,21949 CHF. De prijzen zijn berekend per persoon, op basis van een dubbele kamer in de
hotelformule kamer en ontbijt. Dit zijn momentprijzen die onder voorbehoud van wijziging staan.
Op de totaalprijs werd de winstmarge (19 %) berekend. Op dit bedrag werd vervolgens de btw (2,73
%) en het Garantiefonds (0,25 %) berekend. Zo kwam uiteindelijk de klantenprijs tot stand. De
brochureprijs is het afgeronde bedrag waaraan de reis verkocht wordt aan de klant.
Onderstaande prijsberekening is een voorbeeld van de 8-daagse culinaire rondreis door Wallis die
doorgaat tussen 19 juli 2014 en 26 juli 2014. Deze prijzen kunnen wijzigen naargelang de datum.
Prijsberekening 8-daagse culinaire rondreis door Wallis
Activiteit / dienst
Kenmerken
Prijs in CHF
Prijs in EUR
Zaterdag 19 juli 2014
Trein Brussel-Zuid – Brig
2de klasse
128,00
Plaatsreservatie Brussel-Zuid – Brig
2de klasse
10,00
Postbus Brig – Saas-Fee
19,20
15,75
140,00
114,8
Diner in Lieblingsrestaurant
Degustatiemenu
Overnachting Hotel Schweizerhof ****
Standard Double room 170,00
139,40
with balcony – 38 m²
Zondag 20 juli 2014
Saas-Fee Alpin Express & Metro Alpin
Heen en terug
72,00
59,04
Eispavillon
8,00
6,56
Lunch Revolving Restaurant threes!xty
50,00
41,00
Diner in restaurant Walliserkanne
66,00
54,12
Overnachting Hotel Schweizerhof ****
170,00
139,40
Postbus Saas-Fee – Bürchen
22,80
18,70
Lunch in restaurant Bürchnerhof
75,00
61,50
Postbus Bürchen – Visp
8,80
7,22
20,00
16,40
Postbus Visperterminen – Bürchen
14,60
11,97
Diner in restaurant Bürchnerhof
75,00
61,50
100,00
82,00
Maandag 21 juli 2014
Gegidst bezoek St. Jodernkellerei
Overnachting Hotel Bürchnerhof ***
Wijnkelder + degustatie
Tweepersoonskamer
(10 % korting)
59
Dinsdag 22 juli 2014
Postbus Bürchen – Visp
8,80
7,22
14,60
11,97
Postbus naar Chocolaterie Moreillon
3,40
2,79
Postbus naar restaurant Château de Villa
6,40
5,25
Lunch in restaurant Château de Villa
63,50
52,07
Wijndegustatie Vinothek (8 wijnen)
40,00
32,80
Postbus Vinothek naar station Sierre
6,00
4,92
14,60
11,97
Postbus Visp – Bürchen
8,80
7,22
Diner in restaurant Bürchnerhof
75,00
61,50
100,00
82,00
8,80
7,22
2de klasse
Trein Visp – Sierre
2de klasse
Trein Sierre – Visp
Overnachting Hotel Bürchnerhof ***
Tweepersoonskamer
(10 % korting)
Woensdag 23 juli 2014
Postbus Bürchen – Visp
Trein Visp – Betten
2de klasse (10u08)
10,80
8,85
Kabelbaan Betten Tal – Bettmeralp
Heen en terug
18,80
15,41
Culinaire panoramawandeling
Kabelbaan inbegrepen
55,00
45,09
68,00
55,76
107,20
87,89
Diner in restaurant Alpina
Overnachting Hotel La Cabane ****
Double room
(215/2)
Donderdag 24 juli 2014
Trein Brig –Zermatt
2de klasse (vertrek: 9u15)
43,60
35,75
Gornergrat Bahn (Zermatt – Gornergrat)
Heen en terug
82,00
67,23
Lunch Vis-à-vis 3100 Kulmhotel Gornergrat
38,00
31,15
Diner in restaurant Stübli
58,00
47,55
Overnachting Hotel Walliserhof ****
160,00
131,18
19,00
15,59
Lunch in bergrestaurant Blatten
74,50
61,08
Diner in restaurant Stübli
58,00
47,55
Overnachting in Hotel Walliserhof ****
160,00
131,18
71,00
58,22
Vrijdag 25 juli 2014
Kabelbaan Zermatt-Furi
+ Alpsennerei Stafel
Zaterdag 26 juli 2014
Glacier Express Zermatt – Andermatt
2de klasse
60
Plaatsreservatie Glacier Express
Trein Andermatt – Basel SBB
2de klasse
Trein Basel SBB – Brussel-Zuid
Plaatsreservatie trein Basel – Brussel-Zuid
33,00
27,06
66,00
54,12
93,60
2de klasse
10,00
Totaal (brutoprijs)
€ 2278,55
Winstmarge (19%)
€ 432,92
Btw (2,73 %)
€ 74,02
Garantiefonds Reizen (0,25 %)
€ 6,96
Klantenprijs (nettoprijs)
€ 2792,45
Brochureprijs
€ 2795,00
61
10 Eindconclusie
Het productontwerp “Authentiek Wallis als topbestemming voor culinair toerisme” kent een
specifieke doelgroep. De reiziger die het product wenst te kopen dient over een redelijk hoog
reisbudget te beschikken. De hoge prijs van € 2.795,00 kan enerzijds heel wat reizigers afschrikken,
maar anderzijds hebben ook erg veel reizigers het ervoor over om een hoog bedrag te betalen voor
een unieke culinaire ervaring in een relatief duur land. Bovendien is het transport en alle
overnachtingen, maaltijden en excursies inbegrepen in de prijs.
De overnachtingen gebeuren steeds in kwaliteitsvolle hotels met drie of vier sterren. Elk hotel straalt
tevens authenticiteit en gezelligheid uit en geniet een centrale ligging. De hotelformule is steeds op
basis van kamer en ontbijt. In sommige gevallen wordt in het hotelrestaurant geluncht of gedineerd.
De hotelkamers zijn steeds tweepersoonskamers. Indien een klant een single wenst, dient hij
hiervoor een toeslag te betalen.
De restaurants waar de reiziger luncht en dineert, serveren uitstekende gerechten. Het aanbod aan
restaurants is erg groot. Er komt zowel een restaurant met GaultMillau punten aan bod als een
typisch bergrestaurant, een panoramarestaurant en een draaiend restaurant. Elk restaurant is met
andere woorden uniek en zorgt voor een onvergetelijke culinaire ervaring. In de restaurants kan de
klant kiezen tussen verschillende authentieke Walliser specialiteiten en Zwitserse gerechten. Telkens
is een voorgerecht, hoofdgerecht en dessert inbegrepen in de prijs. Dranken zijn echter niet
inbegrepen.
Duurzaamheid geldt als een belangrijk aspect. Er wordt veel aandacht besteed aan het milieu en
hierdoor verplaatst de reiziger zich met het openbaar vervoer. Ook ter plaatse wordt gebruikt
gemaakt van de trein, de bus en de kabelbaan. Dit zijn duurzamere vervoersmiddelen dan de auto.
De bedrijfsbezoeken gaan steeds naar lokale kaas-, wijn- en chocoladeproducenten, in de restaurants
worden authentieke maaltijden geserveerd en de hotels zijn typisch Zwitsers. De inkomsten gaan zo
integraal naar lokale Zwitserse bedrijven en niet naar internationale ketens. Bovendien zijn drie
dorpjes tijdens deze reis autovrij. Autovrije dorpen zijn uniek in Europa en op en top duurzaam.
Tijdens de culinaire rondreis krijgt de reiziger heel wat van het kanton Wallis te zien. De mix van
cultuur, natuur en culinaire activiteiten maakt deze rondreis erg compleet. De activiteiten gaan van
een treinreis met de wereldberoemde Glacier Express tot een bezoek aan een authentieke
kaasmakerij, een themawandeling langs de hoogste wijnberg van Europa, verschillende
degustatiemogelijkheden, etc. Kortom, Wallis wordt tijdens deze reis met alle zintuigen ontdekt. De
productie van de drie Zwitserse topproducten, namelijk de kaas, de chocolade en de Walliser wijnen,
beleeft de reiziger van dichtbij. Hierbij komt nog eens dat de klant unieke topervaringen opdoet zoals
eten in een draaiend restaurant, een rit met de hoogste metro ter wereld, een bezoek aan de
grootste ijspaviljoen ter wereld, etc. Dit alles maakt van deze culinaire rondreis een onvergetelijke
topervaring die naar meer Wallis of Zwitserland smaakt.
Een verlenging van de culinaire rondreis is mogelijk. Dit kan naar een van de aangrenzende kantons
zoals Waadt of Graubünden. Dit moet echter op voorhand aangevraagd worden, want het transport
dient hierdoor aangepast te worden. Deze verlenging wordt vervolgens à la carte uitgewerkt volgens
de wensen van de klant.
62
Referentielijst
Niet-digitale werken
Glacier Express, the slowest express train in the world [brochure]. Zürich: Zwitserland Toerisme.
Michelin (2012). Le Guide Michelin 2013 – Suisse Schweiz Svizzera Hotels & Restaurants. Karlsruhe:
Michelin.
Michelin (2010). De Groene Gids *** Zwitserland. Tielt: Lannoo.
Swiss Travel System [brochure]. (2013). Zürich: Zwitserland Toerisme.
Digitale werken
3100 Gornergrat Kulmhotel. Geraadpleegd op 10 april 2014 via www.gornergratkulm.ch/en/kulmhotel-gornergrat/hotel
Aletscharena. Geraadpleegd op 19 april 2014 via www.aletscharena.ch/sites/aletscharena/index.html
Aletscharena. Bergbaantoppers. Geraadpleegd op 7 april 2014 via
www.aletscharena.ch/sites/nl/aletscharena/angebote/top_angebote_sommer.html?list:view=det
ails&id=306
Bergrestaurant Blatten. Geraadpleegd op 18 april 2014 via
www.blatten-zermatt.ch/willkommen_8.html
Booking.com. Geraadpleegd op 4 april 2014 via www.booking.com
Château de Villa. Geraadpleegd op 5 april 2014 via www.chateaudevilla.ch
Chocolaterie Moreillon. Geraadpleegd op 6 april 2014 via www.chocorama.ch/fr/accueil.htm
Freie Ferienrepublik Saas-Fee. Geraadpleegd op 31 maart 2014 via www.saas-fee.ch/de/Home
Glacier Express. Geraadpleegd op 19 april 2014 via www.glacierexpress.ch/de/Pages/default.aspx
Gornergrat Bahn, the Matterhorn railway. Geraadpleegd op 9 april 2014 via
www.gornergratbahn.ch/de/Pages/default.aspx
Heidadorf Visperterminen. Geraadpleegd op 9 april 2014 via http://heidadorf.com
Heidadorf Visperminen. Reblehrpfad Visperterminen. Geraadpleegd op 5 april 2014 via
www.jodernkellerei.ch/content/documents/ReblehrpfadVisperterminen.pdf
Hotel Allalin. Restaurant Walliserkanne in Saas-Fee. Geraadpleegd op 31 maart 2014 via
http://allalin.ch/dining
Hotel La Cabane. Geraadpleegd op 7 april 2014 via www.lacabane.ch/en
Hotel-Restaurant Bürchnerhof. Geraadpleegd op 1 april 2014 via www.buerchnerhof.ch
63
Matterhorn Gotthard Bahn. Geraadpleegd op 21 april 2014 via
www.matterhorngotthardbahn.ch/de/Pages/default.aspx
MyTable Restaurant Reservation. Restaurant Vis-à-Vis Kulmhotel – Gornergrat. Geraadpleegd op 10
april 2014 via www.mytable.com/r82882663/de
PostAuto. Die gelbe Klasse. Geraadpleegd op 24 april 2014 via www.postauto.ch
Restaurant Alpina. Geraadpleegd op 11 mei 2014 via
www.alpina-bettmeralp.ch/sites/index.php?id=1&lid=1
Ricola. Kruidentuinen van Ricola Zermatt. Geraadpleegd op 19 april 2014 via
www.ricola.com/nl-nl/Kruidenwereld/Kruidentuinen-van-Ricola/Zermatt
Saas-Fee. Geraadpleegd op 9 april 2014 via http://www.saas-fee.nl
SBB. Geraadpleegd op 5 april 2014 via www.sbb.ch/home.html
Schweizerhof Saas-Fee. Geraadpleegd op 31 maart 2014 via
www.schweizerhof-saasfee.ch/index.php?lang=en
Sierre Tourisme. Geraadpleegd op 6 april 2014 via http://www.sierretourisme.ch
St. Jodern Kellerei. Geraadpleegd op 5 april 2014 via
www.jodernkellerei.ch/content/index.html
Swiss Pass. Geraadpleegd op 31/04/2014 via www.swiss-pass.ch/nl/swiss-passThree S!xty.
Geraadpleegd op 31 maart 2014 via www.threesixty-saasfee.com
TripAdvisor. Geraadpleegd op 4 april 2014 via www.tripadvisor.nl
Valais Tourism. Geraadpleegd op 25 maart 2014 via www.valais.ch/en
Walliserhof Zermatt. Geraadpleegd op 8 april 2014 via www.walliserhof-zermatt.ch/de
Walliser Reb- und Weinmuseum. Geraadpleegd op 6 april 2014 via
www.museevalaisanduvin.ch/index_de.html
Wikipedia. Riffelsee. Geraadpleegd op 19 april 2014 via http://nl.wikipedia.org/wiki/Riffelsee
Wikipedia. Saas-Fee. Geraadpleegd op 9 april 2014 via http://nl.wikipedia.org/wiki/Saas-Fee
Wikipedia. Zermatt. Geraadpleegd op 16 april 2014 via http://nl.wikipedia.org/wiki/Zermatt
Zermatt Matterhorn. Geraadpleegd op 4 april 2014 via www.zermatt.ch
Zwitserland Toerisme. Geraadpleegd op 4 april 2014 via
www.myswitzerland.com/nl-be/interesses/eten-drinken.html
Zwitserse treinreizen. Glacier Express. Geraadpleegd op 7/04/2014 via
www.treinreizeninzwitserland.nl/Glacier-Express.asp
64
Lijst van bijlagen
Bijlage 1: menukaart Lieblingsrestaurant (Hotel Schweizerhof)…………………………………………………………65
Bijlage 2: menukaart Revolving Restaurant threes!xty…………………………………………………………………. 66
Bijlage 3: menukaart restaurant Walliserkanne……………………………………………………………………… …68
Bijlage 4: menukaart restaurant Bürchnerhof (Hotel Bürchnerhof)…………………………………………. 70
Bijlage 5: menukaart Heida Restaurant……………………………………………………………………………………. .72
Bijlage 6: menukaart Château de Villa……………………………………………………………………………………… .74
Bijlage 7: menukaart Vis-à-vis restaurant………………………………………………………………………………….75
Bijlage 8: menukaart restaurant Stübli (Hotel Walliserhof)……………………………………………………… .77
Bijlage 9: menukaart bergrestaurant Blatten…………………………………………………………………………… .79
Bijlage 10: printscreen heenreis Brussel-Zuid – Brig………………………………………………………………… 80
Bijlage 11: printscreen terugreis Basel SBB – Brussel-Zuid………………………………………………………. 80
.
.
.
.
65
Bijlage 1: menukaart Lieblingsrestaurant (Hotel Schweizerhof)
66
Bijlage 2: menukaart Revolving Restaurant threes!xty 94
 Voorgerechten
 Hoofdgerechten
94
www.threesixty-saasfee.com/drehrestaurant/menue-drinks (30/04/2014) (onder voorbehoud van wijzigingen)
67
 Desserts
68
Bijlage 3: menukaart restaurant Walliserkanne
 Voorgerechten
 Hoofdgerechten
69
 Desserts
70
Bijlage 4: menukaart restaurant Bürchnerhof (Hotel Bürchnerhof) 95
 Voorgerechten
 Hoofdgerechten
95
www.buerchnerhof.ch/news/Speisekarte.pdf (30/04/2014) (onder voorbehoud van wijzigingen)
71
 Desserts
72
Bijlage 5: menukaart restaurant Château de Villa 96
 Voorgerechten
 Hoofdgerechten
96
www.chateaudevilla.ch/data/documents/Cartedesmets2014Site.pdf (1/05/2014) (onder voorbehoud van wijzigingen)
73
 Desserts
74
Bijlage 6: menukaart restaurant Alpina
 Voorgerechten
 Hoofdgerechten
75
Bijlage 7: menukaart Vis-à-vis restaurant 97
 Voorgerechten
 Hoofdgerechten
97
www.gornergrat-kulm.ch/fileadmin/redaktion/kulmhotel/downloads/gornergrat201314.pdf (1/05/2014) (onder
voorbehoud van wijzigingen)
76
 Desserts
77
Bijlage 8: menukaart restaurant Stübli (Hotel Walliserhof)98
 Voorgerechten
 Hoofdgerechten
98
www.walliserhof-zermatt.ch/de/stuebli (onder voorbehoud van wijzigingen)
78
 Desserts
79
Bijlage 9: menukaart bergrestaurant Blatten 99
 Voorgerechten
 Hoofdgerechten
 Desserts
99
www.blatten-zermatt.ch/essen__und__trinken_9.html (1/05/2014) (onder voorbehoud van wijzigingen)
80
Bijlage 10: printscreen heenreis Brussel-Zuid – Brig
Bijlage 11: printscreen heenreis Basel SBB – Brussel-Zuid