Voorlichtingsbijeenkomst kabel Arti et Amicitiae, 9 februari

Voorlichtingsbijeenkomst kabel
Arti et Amicitiae, 9 februari 2014
De middag werd geopend door Kees Holierhoek,
bestuursvoorzitter van Stichting Lira. De heer Holierhoek
vertelde over de proefprocedure die hij aangespannen
had tegen de NTR. De NTR maakte zonder zijn
toestemming een televisieprogramma dat hij had
geschreven openbaar via een digitaal themakanaal.
Ondanks dat de rechter inbreuk constateerde, moest de
eisende partij voor de eigen proceskosten opdraaien. De
vraag is dus, of het voor auteurs financieel haalbaar is
om tegen inbreuken op te treden. Beter kan er op voorhand voor gezorgd worden dat auteurs
een passende vergoeding ontvangen. Voor de kabelgelden ging dat ruim 25 jaar lang ook goed,
totdat de kabelmaatschappijen in 2012 hun betalingen stopten en Lira de gang naar de rechter
moest maken.
Vera van Buitenen, juriste bij Cedar, gaf de aanwezigen een spoedcursus auteursrecht en lichtte
toe dat het wetsvoorstel Auteurscontractenrecht (dat momenteel bij de Tweede Kamer ligt) de
positie van de makers probeert te verbeteren. Het wetsvoorstel is een stap in de goede richting,
maar de stap is niet groot genoeg. PAM (Portal Audiovisuele Makers, waarin scenarioschrijvers,
regisseurs en acteurs samenwerken) zet zich in voor een verbetering van het wetsvoorstel: een
niet voor afstand vatbare proportionele vergoeding voor de hoofdmakers van de film, collectief te
incasseren bij de eindexploitant. Klik hier voor de presentatie.
Vervolgens vertelde Jacqueline Seignette van Höcker Advocaten de
aanwezigen over de procedure die Lira startte tegen UPC, Ziggo en
Delta na het wegvallen van de kabelvergoedingen als gevolg van de
opzegging van het kabelcontract door de kabelaars per 1 oktober
2012. Klik hier voor de presentatie.
Op de Lira-website kunt u de achtergrond nog eens nalezen. Lira eist
in de rechtszaak eenzelfde kabeltarief als in 2012, met een opslag
voor catch-up diensten en rekening houdend met een uitgebreider
repertoire (ook voor gescripte journalistieke programma’s,
documentaires, speelfilms en commercieel geproduceerde animaties).
De kabelaars stellen zich op het standpunt dat zij al aan de omroepen en producenten betalen,
en dat de scenarist de kabelvergoeding al via zijn honorarium via de producent of omroep heeft
ontvangen. Dat laatste is natuurlijk evident nonsens: de kabelmaatschappijen (niet de
producenten en de omroepen) betaalden immers een kwart eeuw lang die vergoedingen via Lira
aan de schrijvers. Uitspraken in rechtszaken van Vevam (regisseurs) en Norma (acteurs) tegen
de kabelmaatschappijen zijn vooralsnog niet gunstig, maar in die zaken lopen nog hoger beroep
procedures.
Mevrouw Seignette nodigt de scenarioschrijvers uit om naar de rechtszitting te komen op 15
april 2014 om 13:30 uur in de Rechtbank Amsterdam.
Om Lira’s zaak te versterken, kunnen de schrijvers de lobby van PAM voor een verbeterd
Auteurscontractenrecht steunen (zie www.portal-pam.nl) en het belang van de collectieve
kabelincasso via Lira uit blijven dragen.
In de individuele contractonderhandelingen met producenten en omroepen, doen schrijvers er
goed aan om een voorbehoud van de Lira-rechten te blijven maken. Van belang is daarbij om
goed in het oog te houden dat de kabelvergoedingen nooit in een honorarium of afkoop waren
(en zijn) verrekend.
Marc Veerkamp, bestuurslid van het Netwerk Scenarioschrijvers laat weten dat het Netwerk
recent onderzoek heeft verricht naar de inkomenspositie van scenaristen van tv-jeugddrama. Het
gemiddeld jaarinkomen van deze groep is €22.000,- bruto. Daarnaast geeft maar liefst 48% van
de jeugddramaschrijvers aan dat zij niet rond kunnen komen zonder de kabelvergoedingen van
Lira. De cijfers spreken voor zich: het wegvallen van de kabelincasso is voor veel scenaristen
dramatisch. Het Netwerk komt binnenkort met een publicatie over tv-jeugddrama.
Jean van de Velde en Anne Zeegers, voorzitter en coördinator van het Netwerk
Scenarioschrijvers, spraken vervolgens over de bezuinigingen bij de NPO en de gevolgen daarvan
voor scenarioschrijvers. Het Netwerk is betrokken bij consultaties door de Raad voor Cultuur over
de toekomst van de publieke omroep en de plannen om de taak/budget van het Mediafonds
onder te brengen bij de NPO. Zij gingen in ook op de plannen van de omroepen om betaalde
Uitzending Gemist-diensten te starten, waarbij volgens de NPO de inzet is dat makers ook een
aandeel krijgen. Maar intussen doet zich een verontrustende ontwikkeling voor, waarbij publieke
omroepen makers vrijwaringsclausules laten tekenen die hen verplichten om door hen te
ontvangen collectieve vergoedingen aan de omroep af te dragen. PAM heeft daarom aan de bel
getrokken bij de NPO.
De middag werd afgesloten door een vraaggesprek met
scenarist Bert Bouma. Lira-bestuurslid en journalist Keep
Schaepman voerde het gesprek met hem. De heer Bouma
adviseerde de aanwezige scenaristen om contracten met
producenten goed te blijven lezen, omdat hij zelf onlangs
weer verbaasd werd door een rare clausule die hem verplichte
“directe en indirecte aanspraken” op hem aan de producent te
betalen. Hij onderstreepte tot slot het belang van Lira voor de
scenaristen.
De bottom line van de middag: de scenarioschrijver heeft linksom of rechtsom recht op een
vergoeding voor kabeldoorgifte en voor andere exploitaties. De juridische strijd die Lira daarvoor
nu levert, vond brede steun bij de aanwezige schrijvers. Alle scenaristen ontvangen rond begin
april nog een uitnodiging voor de rechtszaak op 15 april in Amsterdam, via Lira en/of via het
Netwerk Scenarioschrijvers.