Kan (veiligheids-)cultuur ons helpen grote ongevallen te begrijpen? Bijeenkomst ContactGroep Chemie, 23-01-2014 Frank Guldenmund, Safety & Security Science Group, Technische Universiteit Delft Challenge the future 1 Overzicht • • • • • Waarneming en realiteit Cultuur definiëren Veiligheidscultuur Beelden van veiligheidscultuur Cultuur als proces Challenge the future 2 Wat is dit? Challenge the future 3 Challenge the future 4 De handdruk • Observatie • Interpretatie • Attributie Challenge the future 5 Challenge the future 6 Enkele beschrijvingen van afbeelding • Een vrouw geeft wat geld aan een man maar hij wil meer geld zien • Een vrouw die een man probeert om te kopen • Een man neemt geld aan van een vrouw • Een man geeft geld aan een vrouw. Er is een probleem en zij bespreken dit • Onderhandeling • Goed opgeleide mensen die iets bespreken • Een vrouw vraagt de weg en een man legt dit uit • Een discussie onder vrienden • Een heftige discussie • Een ruzie. Zij heeft hem op een of andere manier beledigd • Een dame die haar huisadres aan een man geeft Challenge the future 7 Challenge the future 8 Waarneming en ‘realiteit’ Challenge the future 9 Definitie van cultuur “Cultuur is een ongrijpbare [fuzzy] verzameling van attituden, opvattingen, gedragsconventies, en basisaannamen en waarden die door een groep mensen wordt gedeeld en die het gedrag van ieder van de groepsleden beïnvloedt en ieders interpretatie van de betekenis van het gedrag van andere mensen” Spencer-Oatey, 2000 Challenge the future 10 Definitie van cultuur “Cultuur is een ongrijpbare [fuzzy] verzameling van attituden, opvattingen, gedragsconventies, en basisaannamen en waarden die door een groep mensen wordt gedeeld en die het gedrag van ieder van de groepsleden beïnvloedt en ieders interpretatie van de betekenis van het gedrag van andere mensen” Spencer-Oatey, 2000 Challenge the future 11 ……. ……. ……. Challenge the future 12 In een notendop: cultuur beïnvloedt wat mensen zien, horen, voelen, zeggen en doen Challenge the future 13 Veiligheidscultuur… • • • • Tsjernobyl (1986) > veiligheidscultuur… Piper Alpha (1987) > veiligheidscultuur… Davis Besse NPP Ohio (2002) > veiligheidscultuur… Texas City (2005) > veiligheidscultuur… Challenge the future 14 reports Challenge the future 15 Perspectieven op veiligheidscultuur 1. 2. 3. 4. Cultuur als een stam > antropologisch perspectief Cultuur als een trap > pragmatisch perspectief Cultuur als een nummer > analytisch perspectief Cultuur als een proces > betekenisgeven en overeenstemmen Challenge the future 16 Cultuur als een inheemse stam Challenge the future 17 Antropologisch perspectief • Doel: een cultuur begrijpen, niet beoordelen of evalueren • Methode: veldonderzoek (observaties, interviews, focus groepen, document analyse, vragenlijst) • Resultaat: een zee aan kwalitatieve data • Tijd oriëntatie: verleden (+ heden) Challenge the future 18 Cultuur als een trap GENERATIVE HSE is how we do business around here Toenemende geïnformeerdheid PROACTIVE we work on the problems that we still find CALCULATIVE we have systems in place to manage all hazards REACTIVE Safety is important, we do a lot every time we have an accident PATHOLOGICAL who cares as long as we’re not caught Toenemend vertrouwen en verantwoordelijkheid Challenge the future 19 Pragmatisch perspectief: niveaus van ‘volwassenheid’ • Doel: verbetering > treetje hoger • Methode: behaviourally anchored rating scales (BARS) • Resultaat: kwantificaties drukken mate van ‘volwassenheid’ uit • Tijd oriëntatie: heden (+ toekomst) Challenge the future 20 Cultuur als een nummer Challenge the future 21 Analytisch perspectief • Doel: beschrijving (en diagnose?) van veiligheidsklimaat • Methode: vragenlijsten (attituden, percepties) • Resultaat: getallen (gemiddelden, standaard deviaties, correlaties, etc.) • Tijd oriëntatie: heden (nu) Challenge the future 22 Cultuur als een proces Challenge the future 23 Het ontwikkelingsproces van cultuur naar Berger & Luckmann, 1966) Challenge the future 24 Betekenisgeven Wat is er hier aan de hand? Challenge the future 25 Uitwisselen Wat denken wij dat er hier aan de hand is? Challenge the future 26 Formaliseren Laten wij vastleggen wat er hier aan de hand is Challenge the future 27 Opleiden, trainen Dít is wat er hier aan de hand is Challenge the future 28 Versterken Wij denken allen dat alleen dít hier aan de hand is Challenge the future 29 Een nieuwe definitie van cultuur… Cultuur is de verzameling van gemeenschappelijke normen, waarden en wereldbeelden die zich ontwikkelen in een groep wanneer de leden met elkaar in een bepaalde context samenwerken Bang, 1999 Challenge the future 30 Cultuur als product van betekenisgeving en afstemming Challenge the future 31 Cultuur als product van betekenisgeving en afstemming Eend! Challenge the future 32 Kan (veiligheids-)cultuur ons helpen grote ongevallen te begrijpen? Frank Guldenmund :: [email protected] Challenge the future 33
© Copyright 2024 ExpyDoc
