Eindrapportage bevindingen Mts. Hartmann-Marx

Eindrapportage bevindingen Mts. Hartmann-Marx Maastricht in het kader van het project Van
Papier naar Praktijk.
Er wordt hoofdzakelijk wintertarwe en korrelmaïs op het bedrijf geteeld. Daarnaast hamsterbeheer
op een gedeelte van het bedrijf. In dat kader teelt hij luzerne, wintergranen en zomergranen.
Drijfveer van de ondernemer is optimale benutting van dierlijke mest in de verschillende gewassen.
In het hele wintertarwe areaal wordt in het voorjaar dierlijke mest geïnjecteerd. Dit wordt uitgevoerd
met een zodebemester met schijfkouterinjecteur. Belangrijk hierbij is dat gebruik gemaakt wordt van
grote schijven. Hiermee kun je de mest goed in de grond injecteren, waardoor er nauwelijks mest
aan de oppervlakte komt te liggen. Kans op verstoppingen is hierbij ook veel kleiner. Henny heeft
goede ervaringen opgedaan met injecteren van mest in de wintergranen. De aanvoer van
kunstmeststikstof kan hierdoor duidelijk worden beperkt. Een aantal punten is hierbij belangrijk.
Op het moment van toepassing moet de grond voldoende droog zijn. Als de grond voldoende
draagkracht heeft (eind maart), wordt dierlijke mest toegepast met een mestvoertuig met
zodebemester dat in hondegang over het perceel kan rijden. De insporing wordt hierdoor zoveel
mogelijk beperkt. Het is belangrijk de mest zo vroeg mogelijk in het groeiseizoen in te zetten. Als het
voldoende droog is, bij tarwe in het 3-bladstadium, kan de mest al geïnjecteerd worden. Bij een
vroege toepassing herstelt de tarwe het beste. Ervaring van een aantal jaren is dat een vroege
toepassing de minste schade aan het gewas oplevert. De rijsporen zie je na een tijdje helemaal niet
meer terug. Bij een toepassing einde uitstoeling van de tarwe zie je de rijsporen vaak veel langer in
het gewas.
Bij injecteren van dierlijke mest moet de dosering afgestemd worden op de lengte van het perceel.
Het vullen van het mestvoertuig moet op de kopakker gebeuren. Altijd proberen om met een tank in
een werkgang heen en weer te bemesten. De dosering moet hierop worden afgestemd. Hiermee
wordt vermeden dat er extra transportbewegingen over het veld plaats moeten vinden met een lege
en vervolgens weer met een volle tank. Dit veroorzaakt onevenredig veel schade aan de tarwe. Ziet
het er vroeg in het seizoen naar uit dat de grond nog lang nat blijft, dan wordt een eerste
kunstmestgift gegeven vóór de toepassing van dierlijke mest. Het graangewas moet afhankelijk van
het groeistadium altijd over voldoende stikstof kunnen beschikken. In dat geval wordt een gift van 80
kg N gegeven in de vorm van Urean. Zodra de grond voldoende droog is, wordt de mest geïnjecteerd.
Nadat de analyseresultaten van de mest binnen zijn wordt bekeken of nog een aanvullende 3e
stikstofgift nodig is. Indien nodig wordt deze half mei gegeven. De opbrengst van de wintergranen is
vergelijkbaar met percelen die met kunstmest bemest worden.
Naast toepassing in de granen is afgelopen jaren veel ervaring opgedaan met striptill bemesting voor
korrelmaïs. Hierbij is ervaring opgedaan met de machine van Duport en de Orthmann Maxplacer. De
mest wordt direct in de toekomstige maïsrij geïnjecteerd. Hartmann maakt de grond voor het
injecteren met een woelbewerking los, om er zeker van te zijn dat de bouwvoor voldoende los is. Het
is ook mogelijk om met deze bemester in een keer de grond te bewerken en te bemesten. Er moeten
dan geen verdichte lagen in de bouwvoor aanwezig zijn. Vervolgens wordt dan op de bemeste
stroken maïs ingezaaid. De mineralen worden korter bij de maïs rijen geplaatst, waardoor een betere
opname van mineralen mogelijk is. De stikstof- en fosfaatgebruiksruimte voor de geteelde gewassen
is te beperkt. De afvoer aan stikstof en fosfaat is hoger dan er via bemesting mag worden toegepast.
Ervaring van 2013 is dat de maïs op de minimaal bewerkte percelen trager ontwikkelde dan op de
percelen die van te voren met de woeler losgemaakt waren. In 2012 was er nauwelijks verschil in
opbrengst tussen de striptill bemeste percelen en de traditioneel behandelde percelen.
In 2013 is een strokendemo aangelegd waarbij verschillende hoeveelheden dierlijke mest in de rij
geïnjecteerd zijn, aangevuld met kunstmest in de rij. De opbrengst van de drijfmesttoepassing in de
rij was iets hoger in vergelijking met de strook waar de drijfmest volvelds was toegepast. Striptill
bemeste stroken gaven vergelijkbare opbrengst in vergelijking met de traditioneel bewerkte stroken.
Henny Hartmann en Sjef Crijns. Februari 2014.

Download Report