Valorisatie van biomassa in de agrosector Jan de Wilt Inleiding Demoweek Bioraffinage De Peel 8 september 2014 InnovatieNetwerk Het ontwikkelen én in de praktijk (doen) brengen van grensverleggende innovaties in landbouw/ agribusiness, voeding en platteland • Focus: (M)LT en sprongen in duurzaamheid • 2 Organisatie • • • • • 3 Publiek gefinancierd Onafhankelijk Kleine staf Projectenbudget In pre-concurrentiële fase Fossiel intermezzo 4 Kringlopen CO2 H N, P, K H2O CH4 5 ECOPYRAMIDE 6 Voorbeelden • • • 7 Bioraffinage voer Bioraffinage mest Kringloopboerderij Raffinage voer: Gras en mais 8 Wat eet de Nederlandse veestapel? 9 Grassa! 10 Huidige eiwitvoorziening 11 Raffinage: meer en hoogwaardiger eiwit 12 Voerraffinage • • • • 13 Minder import van eiwitgrondstoffen Minder mineralenoverschot Lokale kringlopen beter sluitend Hoger bedrijfsrendement? Raffinage mest: Markt voor mest 14 Mest als cascade van grondstoffen • Biogas • Biochar • Groen gas • Water • Elektriciteit • Vezels • Warmte • Eiwit (SCP) • CO2 • PHA (bioplastics) • Struviet • Cyanophycine • Mineralenconcentraat • Fumaarzuur • Organische mestkorrels • Ureum etc • • etc 17 Bestaande mestmarkt Interventie Overheid Cash driven Plaatsing eigen grond: 53 mio ton Verhandelde mest: 18 mio ton Ca. € 300 mio Waarde door schaarste Fondsvorming Productie Capaciteit + Know how Wie investeert en neemt risico? Verwerkte grondstof uit mest Groen Gas Electriciteit CO2 Mineralen Biochar Gebruikers Afnemers Chemie Energie Landbouw Particulier Materialen Eiwitten Papier Bouw Voeding Water Landbouw Valley of Death 19 INTERREG NederlandVlaanderen (2015-2020) Nederland: - InnovatieNetwerk/EZ - Stadsregio Eindhoven (SRE - Brabantse Ontwikkelingsmij (BOM) - REWIN - Vlaams Centrum Mestverwerking - Universiteit Gent - Inagro 20 Kringloopboerderij: ECOFERM 21 ECOFERM in Uddel 22 ECOFERM Reststromen Kroos + algen Algen Mais Warmte CO2 Urine Digestaat Pigs Vlees Rose kalveren Kroos Mest Biogas Electriciteit Biogas Warmte 23 Warmte CO2 Hoge eiwitproductie kroos en algen product protein content yield (t dm/ha) protein production (t/ha) soy bean 40% 2,5 1,0 rape seed 25% 3 0,8 sunflower 23% 3 0,7 peas 22% 4,5 1,0 beans 28% 4 1,1 lupins 35% 2,5 0,9 grass 12% 12,5 1,5 lucerne 19% 13 2,5 sugar beet leaves 12% 4,5 0,5 micro-algae 50% 15 7,5 duckweed 30% 25 7,5 wheat 11% 10 1,1 Kroos in de kas op de stal 25 Kroos 26 Algenbuizen 27 Aftappen algenwater 28 Conclusies 1. Raffinage haalt meer uit gras en mais en verbetert mineralenkringlopen 2. Raffinage van mest maakt het mogelijk nieuwe markten te bedienen 3. Gebruik van reststromen (CO2, warmte, mineralen) op de boerderij biedt kansen 29