30 januari 2014 , pag. 1 Minder pillen er pill len voor oor ouderen oud deren Arend van Wijngaarden GRONINGEN Ouderen krijgen vaak meer pillen dan goed voor ze is. Ook op andere gebieden volgt de ouderenzorg niet altijd de wetenschappelijke richtlijnen. Tien ouderenzorginstellingen in Noordoost-Nederland sluiten vandaag een convenant met het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) om dat te veranderen. Vanuit hun ivoren toren hebben wetenschappers gemakkelijk praten. Demente, sombere of angstige ouderen krijgen nogal eens meer pillen en druppels toegediend dan – volgens de richtlijnen – de bedoeling is. ,,Maar de verzorgenden op de werkvloer hebben misschien wel heel goede redenen om toch die medicatie te geven’’, zegt Sytse Zuidema van het UMCG. ,,We kunnen onze protocollen niet zomaar opleggen.’’ In het samenwerkingscontract met het UMCG beloven de tien organisaties de zorg in hun instelling meer te baseren op wetenschappelijke kennis. Dat moet leiden tot nieu- we wetenschappelijke inzichten over ouderenzorg en dan vooral op de gebieden dementie, medicijnen en zorginnovatie. ,,Dat is nodig omdat in de ouderenzorg veel dingen gedaan worden die niet op wetenschappelijke kennis gebaseerd zijn’’, zegt Zuidema, hoofd van de sectie ouderengeneeskunde van het UMCG. ,,Veel zaken zijn in de praktijk zo gegroeid. Bovendien is er gewoon erg weinig wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de oudste ouderen, van boven de 80 jaar.’’ Doordat 80-plussers vaak aan meerdere ziektes tegelijk lijden, zijn ze uitgesloten van onderzoek. Neem het gebruik van pillen. Veel ouderen slikken jarenlang rustgevende middelen of pilletjes tegen angst of depressie. Het personeel vraagt erom, om de bewoners rustig te krijgen. Familieleden vragen erom, omdat ze het zielig vinden dat opa of oma zo angstig is. Of de oudere vraagt er zelf om, om eindelijk eens lekker te kunnen slapen. ,,Een antipsychotisch middel als haldol mag eigenlijk maar drie maanden achter elkaar geslikt worden, volgens de richtlijn’’, zegt Zuidema. ,,Maar in praktijk blijkt dat een derde van de ouderen het meer dan twee jaar of zelfs langer slikt. Nu kunnen wij vanuit de wetenschap wel zeggen dat dat niet moet, maar we kunnen beter eerst kijken waaróm het gebeurt. Blijkbaar zijn er redenen voor.’’ Antipsychotica mogen eigenlijk alleen bij probleemgedrag worden gebruikt. Maar in praktijk gaat het gebruik vaak door als de problemen allang verleden tijd zijn. >> 2