column - Factor Vijf

column
FOTOGRAFIE VINCENT BOON
Lesje loslaten
Je hebt vast wel van hem gehoord: Ricardo Semler,
­Braziliaans ondernemer en goeroe van het nieuwer­
wetse organiseren. Verkondiger én uitvoerder van de
bedrijfsfilosofie waarin iedereen zijn eigen werktijden,
functie-inhoud en zelfs salaris kan bepalen. Zodat
medewerkers volop werkplezier hebben en ook nog
eens hartstikke productief zijn. Niks geen autoritai­
re baas, noch een steile hiërarchie. Maar autono­
mie en onafhankelijkheid voor iedereen. Semler
schreef zijn organisatielessen in 1993 op in
het boek Semco-stijl. Toch is Semler pas nu
een ware hype in Nederland. Al meerdere
malen is hij dit v
­ oorjaar voor bedragen
met vier nullen ingevlogen vanuit
­Brazilië, om lezingen te houden voor
ondernemers die erg eager zijn om van
hem te leren. Anno 2014 willen N
­ ederlandse
werkgevers kennelijk niets liever dan organisa­
ties met zelfstandige professionals, die geen
­management meer nodig hebben, maar zich als
mede-­eigenaars opstellen en in goed overleg de
tent ­gezamenlijk draaiende houden.
En toch begrijp ik iets niet. Hoe kan het dat, ondanks dat twin­
tig jaar oude, ever-sellende boek, de Semco-stijl van organiseren
nog steeds geen gemeengoed is? We luisteren dan wel adem­
loos naar Ricardo Semler, maar zijn lessen massaal opvolgen,
ho maar. Nog steeds vinden we Semlers ideeën, behalve inspire­
rend, toch vooral ongebruikelijk, onorthodox en ‘nieuw’. Dankzij
een gloednieuw boek van Hans de
Bruijn en collega’s, getiteld
‘Volgens de
­Nieuwerwets organiseren, denk ik
bedrijfsfilosofie
te snappen hoe dat komt. Deze
auteurs labelen de Semco-stijl van
van Semler
organiseren als ‘loslaten’: van
bepaalt iederhiërarchie, van management en
een zijn eigen
van controle-van-bovenaf. Maar
dat loslaten, dat kunnen de meeste
werktijden,
directies helemaal niet. Dat auto­
functie-inhoud
nome professionals heel hard gaan
én salaris’
werken dankzij gedelegeerde ver­
antwoordelijkheden, dat ziet de top
begrijpelijkerwijs graag. Maar dat
dat ook betekent dat men eigen macht, privileges en misschien
zelfs salaris inlevert, daar willen de meeste topmanagers niet
aan. Een simpele proef op de som is het p
­ arkeerbeleid van orga­
nisaties. Zo lang een organisatie de mooiste parkeerplaatsen
voor zijn eigen directie reserveert weet je het zeker: in die organi­
satie wordt het nooit wat met de Semco-stijl van organiseren.
Aukje
NAutA (46)
is ­eigenaar van
advies­bureau
Factor Vijf
en ­bijzonder
hoog­leraar
Employ­­­ability in
Werk­relaties bij
de Programma­
groep A&O-­
psychologie aan
de ­Universiteit
van Amsterdam.
Haar laatste boek
heet Tango op de
­werkvloer.
M factorvijf.eu
.25