RFI Platforms t.b.v. gepersonaliseerd leren

RFI Platforms t.b.v. gepersonaliseerd leren
Versie 1.1 – 20 december 2013
Inleiding
In het onderwijs is een gemeenschappelijke tendens zichtbaar naar het bieden van meer maatwerk
en het inzetten van ict daarbij. In het VO wordt vaak gesproken in termen van maatwerk,
gedifferentieerd en/of gepersonaliseerd leren. In het PO over maatwerk en adaptief onderwijs. Met
gepersonaliseerd leren als parapluterm wordt bedoeld: onderwijs waarin de talenten en behoeften
van de individuele leerling centraal staan, differentiatie en maatwerk worden ingezet, en dat (waar
van toegevoegde waarde) ondersteund met de inzet van ict.
Zowel bij de scholen aan de vraagkant, als bij private partijen aan de aanbodzijde, vindt veel
beweging plaats op dit onderwerp. Om vraag en aanbod beter op elkaar af te stemmen en de
gewenste innovatieve doorbraak te bewerkstelligen is in 2013 een drietal initiatieven gestart: Via
het project Leerling 2020 (uitgevoerd door Schoolinfo) ondersteunt de VO-raad een aantal
koploperinitiatieven van scholen, ontsluit die resultaten voor de rest van de sector en bundelt
daarbij input op de randvoorwaarden t.b.v. sectorale belangenbehartiging. Via het Sectoraal
Leermiddelenbeleid voeren PO-Raad en VO-raad regie op de vraag en keten van leermiddelen en
zijn aan de hand van een visiedocument en concept Programma van Eisen in gesprek met de
aanbodzijde. In het Doorbraakproject willen de PO-raad, VO-raad en de ministeries van EZ en OCW
samen met het onderwijs en publieke en private partijen de randvoorwaarden en condities creëren
waardoor scholen die dat willen, hun eigen invulling kunnen geven aan gepersonaliseerd leren met
ict.
De bij deze projecten betrokken initiatiefnemers werken in onderlinge samenhang aan hun
gewenste resultaat. In de activiteiten van Leerling 2020 is bij aanvang een RFI rond ‘platforms’
opgenomen. De resultaten daarvan moeten onder andere leiden tot verdere invulling van het PvE
voor het Sectoraal Leermiddelenbeleid. Daarbij voorzien de betrokken partijen van alle drie de
projecten ook een publiek-private tafel rond dit thema voor het Doorbraakproject. Daarom
ontvangt u deze RFI en wordt u verzocht onderstaande vragenlijst in te vullen als u meent dat de
RFI op uw organisatie of een van uw producten van toepassing is
RFI ‘Platforms’
In de ontwikkelingen rond gepersonaliseerd leren komt vaak het begrip ‘platform’ naar voren. Er
wordt in de markt geen eenduidige afgebakende definitie voor platform gehanteerd, maar in het
algemeen wordt gedoeld op een ICT-oplossing die gepersonaliseerd leren met behulp van digitale
content mogelijk maakt. Genoemde ICT-oplossingen variëren van een adaptief systeem tot een
ontsluitmechanisme voor digitale content, van omgeving voor arrangeren en variëren tot een
nieuwe generatie elektronische leeromgevingen. Scholen die zich oriënteren op gebruik van een
platform geven aan overzicht in het aanbod en onderscheid in functionaliteiten te missen, terwijl
aanbieders in de (door)ontwikkeling van deze producten ruis ervaren in de functionele vraag van
scholen.
Om overzicht in vraag en aanbod m.b.t. platforms ten behoeve gepersonaliseerd leren te
verkrijgen is deze RFI (Request for Information) opgezet. Ontwikkelaars van producten die onder
de term ‘Platform’ kunnen vallen, worden uitgenodigd bijgevoegde vragenlijst in te vullen. De
vragenlijst met antwoorden kan schriftelijk, per e-mail naar [email protected], tot uiterlijk
maandag 27 januari 2014 worden aangeleverd.
Eenzelfde vraag gaat uit naar de scholen die hebben aangegeven behoefte te hebben aan een
platform. De functionele vragen worden daarbij waar nodig omgezet naar gebruikersperspectief.
Vervolg
De resultaten van de RFI onder zowel aanbieders als scholen:

worden in het kader van Leerling 2020 in Q1 van 2014 door de VO-raad aangeboden aan
de scholen, tezamen met de andere resultaten van fase 1 van Leerling 2020;



worden waar mogelijk vertaald naar principes voor de uitwerking van de visiedocumenten
in het kader van het Sectoraal Leermiddelenbeleid;
dienen als input m.b.t. marktcondities en benodigde publieke voorzieningen voor de nog te
vormen publiek-private tafel over ‘de verbindingslaag’ in het Doorbraakproject;
worden in februari 2014 teruggekoppeld aan de aanbiedende partijen die hun input op de
RFI hebben geleverd.
Vraagstelling
1 Algemeen
1.1 Wat is uw naam?
1.2 Wat is de naam van uw organisatie?
1.3 Wat is de naam van uw product?
1.4 Kunt u kort uw product, zoals dat nu in
gebruik is, beschrijven? Kunt u daarbij
aangeven voor welke doelgroep
(niveau/leerjaar/vakken/…) het systeem
gebruikt kan worden?
1.5 Kunt u een korte ‘roadmap’ schetsen van de
verwachte ontwikkeling en uw toekomstbeeld
van uw systeem?
2 Leermateriaal
2.1 Welke vormen van leeractiviteiten
ondersteunt u? (oefenen, instructie,
kennisreproductie, toetsen, …)
Linette Eveleens
Muiswerk Educatief
Muiswerk test- en oefenmateriaal, inmiddels
meer dan 50 verschillende producten.

Muiswerk testen signaleren
leerachterstanden of meten of een
bepaald Meijerinkniveau wordt
beheerst.

Muiswerk Oefenmodules zijn er
vervolgens om die achterstanden weg
te werken.
Een automatische koppeling tussen de
twee productsoorten zorgt ervoor dat
de docent zijn handen vrij houdt en
leerlingen direct na het maken van de
testen, kunnen werken aan hun
achterstanden. De programma’s zoeken
voor elke leerling uit welke
onderwerpen hij nog niet beheerst,
bieden volop uitleg en feedback tijdens
het oefenen en zorgen voor een
doorlopende leerlijn, op maat. Alles is
web-based, dus installatie op de
schoolserver is niet nodig en leerlingen
kunnen ook thuis vandaan aan hun
oefenprogramma werken. Voor alle
niveaus van het vo (overigens ook voor
po, mbo en hbo), voor alle leerjaren,
voor Nederlands, voor rekenen en
wiskunde, voor Engels en in minder
complete mate voor Frans en Duits.
Economie is op dit moment in
ontwikkeling.
Uitbreiding vooral naar meer vakken en
natuurlijk naar nieuwe functionaliteit:
verbeterde rapportagemogelijkheden, Muiswerk
voor het digibord, het kunnen afdrukken van
diploma’s en veel meer. De ontwikkeling van
nuttige apps zal ook worden uitgebreid. Op dit
moment zijn er al hulpapps zoals het Muiswerk
Woordenboek, de Muiswerk Rekenapp,
MuisMeter (waarmee ouders de inspanning van
hun kinderen kunnen volgen) en MuisMeter
Leraar (waarmee docenten hun klassen
makkelijk kunnen volgen).
Wij ondersteunen alle genoemde
leeractiviteiten. De oefenprogramma’s zijn er
om grote sprongen vooruit te maken. Elke
module bevat honderden uitlegschermen met
theorie. Die uitlegschermen zie je niet in één
keer, maar bij het starten van een oefening
doorloop je als leerling eerst de uitlegschermen
die je bij die oefening nodig hebt. Ook tijdens
het oefenen ontvang je continu feedback en
reageert het programma op de gemaakte
fouten met zinnige feedback waar de leerling
iets aan heeft.
2.2 In hoeverre is het mogelijk om andere
materialen toe te voegen danwel te
verbinden/koppelen?
2.3 Zo ja, wie kunnen dat doen? (denk zowel
aan gebruikers binnen de school als daarbuiten,
zoals ontwikkelaars en andere leveranciers)
3 Persoonlijke leeromgeving
3.1 Welke beperkingen zijn er voor het
plaatsonafhankelijk gebruiken van het systeem?
3.2 Welke beperkingen zijn er om het systeem
tijdonafhankelijk te gebruiken?
3.3 Welke beperkingen zijn er om het systeem
device-onafhankelijk te gebruiken?
3.4 Welke mogelijkheden biedt het systeem
voor het faciliteren van communicatie en
samenwerking binnen of tussen
gebruikersgroepen (leerlingen, docenten,
ouders, …)? En op welke manieren is dit
mogelijk?
De toetsen zijn er om uit te zoeken wat een
leerling wel en niet beheerst. Deze producten
worden gebruikt voor screening (achterstanden
en leerproblemen worden opgespoord), voor
evaluatie (beheerst de leerling een bepaald Fniveau op een bepaald gebied wel of niet) en
om uit te zoeken welk oefenmateriaal de
leerling het beste kan gebruiken.
Via Kennisnet Federatie Entree is een SSO
koppeling mogelijk met LLV systemen. Binnen
het Muiswerk Online platform zijn de
testprogramma’s te koppelen aan de
oefenprogramma’s voor een krachtig
persoonlijk oefenplan.
Alle gebruikers kunnen gebruik maken van de
SSO koppeling vanuit het LLV systeem of ELO.
Het instellen hiervan gebeurt door de uitgever
en de applicatiebeheerder van de instelling.
Het oefenmateriaal is volledig plaats
onafhankelijk. Er is wel altijd een
internetverbinding nodig om te werken.
In principe kunnen de testen alleen vanuit een
schoollocatie gebruikt worden. Om te bepalen
of er vanaf een schoollocatie of een andere
locatie wordt gewerkt, kijken we naar het ipadres. Op verzoek zetten we deze beveiliging
uit en kan er ook vanaf andere plekken getoetst
worden. Dit is bijvoorbeeld gebeurd voor het
Johan Cruijff College, waar de
topsportleerlingen bijna nooit fysiek op school
zijn. Er kan dus plaatsonafhankelijk gewerkt
worden.
Geen. Zowel binnen als buiten schooltijden kan
er gewerkt worden met het oefenmateriaal. Wat
betreft het testmateriaal, bepaalt de leerkracht
wanneer dit afgenomen wordt. Hij/zij zet de
testen klaar en alleen op dat moment zijn de
testen zichtbaar voor de leerlingen.
Technisch gezien zijn hier geen beperkingen: de
online versie van de Muiswerkprogramma’s
werkt op alle grote browsers en op Android en
iOS tablets. Zelf vinden we het fijner werken als
er een apart toetsenbord gebruikt wordt.
Bij het in-en uitloggen geeft Muiswerk Online
informatie over werktijd van deze week en
afgelopen week en is ook te zien hoe de leerling
staat t.o.v. andere klasgenoten.
De nieuwste app van Muiswerk Educatief geeft
ouders inzicht in het gebruik van Muiswerk
Online t.o.v. de rest van de klas. Kijk op
www.muiswerk.nl/muismeter.
Docenten worden ondersteund door
rapportages die uitstekend geschikt zijn voor
gebruik tijdens oudergesprekken, zie
www.muiswerk.nl/voortgangsmeter
De docent kan na het behalen van een oefening
een diploma afdrukken als beloning voor het
harde werken.
4 Adaptiviteit
4.1 In hoeverre past het systeem zijn gedrag
aan individuele resultaten, gedrag en
kenmerken van de leerling aan? Op welke
elementen wordt daarbij onderscheid gemaakt
(tempo, niveau, leerstijl, volgorde en keuze
leerdoelen en –materiaal, …)?
4.2 Welke beslissingen maakt het systeem
daarin zelf en welke legt hij voor aan de
gebruiker (leerling dan wel docent)?
Het systeem past zich aan naar de opleiding
van de leerling en vervolgens naar de gemaakte
fouten van de leerling. Het systeem zoekt
hierbij niet per se naar een bepaald niveau,
maar vooral naar de onderwerpen: wat
beheerst hij wel al en waar heeft hij extra
oefening in nodig. Zelfs het oefenmateriaal
bevat kleine diagnostische toetsjes die
uitzoeken welke oefeningen er in het
persoonlijk programma van elke leerling
moeten komen.
De docent stelt het testmateriaal in en bepaalt
daarmee:
- of de Muiswerk testen direct de resultaten
doorgeven aan de oefenmodules en ook de
juiste oefenmodules direct voor elke leerling
selecteren
- of dat er geen automatische koppeling is en
de docent de resultaten eerst zelf interpreteert
of vervolgens voor elke leerling de juiste
modules klaar te zetten.
De docent stelt het oefenmateriaal in en bepaalt
daarmee:
- of leerlingen overal direct bij kunnen
- of dat zij in de didactische mode gezet worden
en continu alleen kunnen werken aan de
onderwerpen die zij het hardst nodig hebben.
5 Inzicht gegevens
5.1 Welke gegevens worden (in welke vorm)
beschikbaar gesteld binnen de context van de
school? En aan wie (leerlingen, docenten,
ouders, schoolmanagement, …)? Is er
onderscheid tussen informatie op het niveau
van de individuele leerling en op groepsniveau
(klas/leerjaar)?
5.2 Welke mogelijkheid tot benchmarken biedt
De leerling ziet zijn eigen scores van de
oefeningen en van de toetsjes van het
oefenmateriaal. De leraar kan de scores en de
profielen bekijken van alle leerlingen.
Daarnaast kan hij voortgangsrapportages
opvragen waarin het kennisniveau en de inzet
van de leerlingen wordt aangegeven van
meerdere weken, meerdere maanden of zelfs
meerdere kwartalen. Wil hij echt alles weten,
dan is het zelfs mogelijk om een logboek te
bekijken waarin elke actie van de leerlingen is
terug te vinden. De docent bepaalt vervolgens
met wie hij die informatie deelt: wat koppelt hij
terug aan de leerling, wat laat hij zien met
ouderavonden, etc. Ouders kunnen zelf de app
MuisMeter downloaden om de inspanning van
hun kind in beeld te krijgen en aan de hand
daarvan eventueel bij te sturen of aan te
moedigen. Voor de directie zijn rapportages
beschikbaar waarin het aantal oefeningen of
toetsen per klas en per vak en bijvoorbeeld ook
de verhouding tussen thuis werken en op school
werken, wordt weergegeven.
De screeningprogramma’s hebben een
uw systeem (om bijvoorbeeld te vergelijken
met andere instellingen)?
5.3 Welke gegevens worden (in welke vorm)
beschikbaar gesteld buiten de context van de
school op basis van het gebruik van het
systeem? En aan wie (uitgevers, leveranciers,
...)?
5.4 In hoeverre bent u bereid gegevens uit uw
systeem beschikbaar te stellen voor onderzoek?
6 Uitwisseling gegevens
6.1 In hoeverre is het mogelijk om
geaggregeerde gegevens over de voortgang
van leerlingen te exporteren naar een integraal
dashboard? Kunt u daar een voorbeeld van
geven?
landelijke normering: wij ontvangen de
resultaten van de scholen en aan de hand
daarvan is de normering bepaald. Sommige
testen hebben een normering op basis van
duizenden resultaatgegevens, per opleiding. De
andere programma’s gebruiken
Meijerinkniveaus om goed te kunnen
vergelijken.
Zoals genoemd bij 5.1 kunnen ouders buiten de
school om de inspanning van hun kind bekijken
via de app MuisMeter. Gegevens van gebruik
zijn bekend bij de uitgever, maar worden op dit
moment niet aan derden verstrekt.
Zolang de gegevens anoniem aangeleverd
mogen worden, zouden wij dat in overweging
nemen. Overigens hebben er al veel
onderzoeken plaatsgevonden waarin het effect
van de Muiswerkproducten werd onderzocht of
waarin de programma’s gebruikt werden om
iets anders te onderzoeken. Deze onderzoeken
zijn tot nu toe steeds door de scholen
uitgevoerd en niet door ons.
Muiswerk Online bevat meerdere
exportmogelijkheden: o.a. export van
toetsresultaten van een hele klas (testprofiel)
en de export van voortgangsresultaten per klas,
per vak of per school. Muiswerk Online
exporteert naar het opgegeven e-mailadres en
levert een csv bestand met alle relevante
informatie. Een voorbeeld is als bijlage
toegevoegd.
Meer informatie
Meer informatie over genoemde projecten en gerelateerde marktconsultaties is te vinden op:

Website Leerling 2020: www.leerling2020.nl

Website VO-raad, dossiers Gepersonaliseerd Leren en Leermiddelen:
www.vo-raad.nl/dossiers/gepersonaliseerd-leren
www.vo-raad.nl/dossiers/leermiddelen

Website PO-Raad: www.poraad.nl

Website Doorbraakproject: www.doorbraakonderwijsenict.nl
Vragen over deze RFI kunt u stellen aan Schoolinfo via [email protected]

Download Report