Dit document wordt u aangeboden door: XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX klik hier voor meer artikelen WORK-OUT R E P O R T A G E 40 SPORT&FITNESS magazine N U M M E R 1 7 2 / 2 014 REPORTAGE WORK-OUT Rugklachten en krachttraining In de fitness- en sportpraktijk kom je veelvuldig mensen tegen met rugklachten. Ze behoren tot de meest voorkomende aandoeningen van het bewegingsapparaat en zorgen voor veel blessureleed. Het Rug revalidatiesysteem (RRS) van Toine van de Goolberg biedt concrete handvatten voor een veilige en effectieve training van sporters met rugklachten. Tekst Erik Hein Een actieve benadering Bij veel patiënten en behandelaars leeft het idee dat je bij rugpijn vooral rust moet houden en de rug niet moet belasten. Er zijn echter ook veel deskundigen die menen dat de rug juist onderbelast wordt en dat het trainen van de rug de sleutel tot het terugdringen van rugklachten is. Zo schrijft rugexpert Bert van Wingerden: ‘De wet van de adaptatie, welke de gehele evolutie heeft bepaald, doet in onze maatschappij ook zijn (vernietigende) werk. De hieruit resulterende afname van de algemene belastbaarheid (conditie algemeen en lokaal) en specifieke belastbaarheid van homo sapiens is een logische verklaring voor de grote waslijst aan civilisatie en zogenaamde ‘overbelastingsaandoeningen’. Niet de overbelasting is de oorzaak, maar de onderbelasting van de mens.’ Het Rug revalidatiesysteem Toptrainer en directeur van International Institute for Training Toine van de Goolberg ontwikkelde een veilig en effectief protocol voor de behandeling van rugklachten. De aanleiding hiervoor was dat reguliere krachttrainingprincipes niet geschikt bleken om sporters met rugklachten terug te brengen naar gewenste belast- baarheid voor trainingen en wedstrijden. Het RRS is in de praktijk ontstaan, gebaseerd op algemeen geaccepteerde trainingsprincipes en waar mogelijk op wetenschappelijke inzichten. In het Rugrevalidatiesysteem wordt gekozen voor vrije gewichten (dumbbells, barbells) zodat de rug vanaf het begin driedimensionaal moet worden gestabiliseerd. Het gebruik van standaard fitnessapparatuur wordt alleen overwogen indien de patiënt nog geen alzijdige stabilisatie uit kan voeren of indien de bewegingsangst (het pijngedrag) nog te groot is. Beknopt samengevat zijn voor het Rug revalidatiesysteem de volgende uitgangspunten van belang: - De opbouw van de oefenstof is gerelateerd aan de bewegingsfuncties van de wervelkolom - De oefenstof benut zo veel mogelijk de volledige bewegingsmogelijkheid (range of motion) van de wervelkolom - De opbouw van de rugbewegingen is van axiale compressie naar extensie, lateroflexie, rotatie en flexie - In een gevorderd revalidatiestadium is het toegestaan om twee of meer bewegingsrichtingen te combineren in één oefening (combinatieoefeningen) - De bewegingssnelheid is in aanvang laag en heeft in het eindstadium (sportniveau) meer het karakter van het trainen van snelkracht - Een oefening wordt doorgaans uitgevoerd in twee tot vier series van vijftien herhalingen. - Pijnklachten tijdens en na de training zijn leidend in de voortgang van de opbouw De oefenkaarten De kern van het RRS is de indeling van de oefenstof in tien verschillende fases: de oefenkaarten. Deze indeling is gebaseerd op de mogelijke bewegingen van de wervelkolom in de verschillende vlakken. Bij het doorlopen van de oefenkaarten nemen de range of motion, de snelheid en de complexiteit van de oefeningen toe. Hierbij spelen de wetten van wondgenezing en trainingsleer een belangrijke rol. Elke oefenkaart is een weergave van een oefenfase waarin aan de bewegingen van de wervelkolom beperkingen zijn opgelegd. Een oefenkaart bevat diverse oefeningen die daaraan voldoen. In onderstaande tabel staan de tien oefenkaarten weergegeven. Als de patiënt/sporter de oefenstof van een bepaalde oefenkaart beheerst, mag hij verder met de volgende oefenkaart. Het is bijvoorbeeld niet wenselijk om een patiënt/sporter rotatieoefeningen te laten N U M M E R 1 7 2 / 2 014 SPORT&FITNESS magazine 41 WORK-OUT R E P O R T A G E Voorbeeldkaart RRS kaart 1: Axiale Compressie Oefening Serie 1 Serie2 Serie 3 Kg / HH Kg / HH Kg / HH Kg / HH Hack squat - - - - Dumbell squat - - - - Weight squat - - - - Upright row - - - - Front squat - - - - Basic squat - - - - Military press - - - - Barbell neck press - - - - Dumbell neck press - - - - Overhead squat - - - - doen zonder dat er voldoende laterale stabiliteit aanwezig is. Het einddoel van de patiënt/sporter bepaalt tot welke oefenkaart getraind wordt. De methodische opbouw van de tien oefenkaarten qua bewegingsstructuur is als volgt: Oefenkaart 1 (axiale compressie) zijn oefenvormen waarbij de wervelkolom in een stabiele rechtopstaande positie blijft. Oefenkaart 2 zijn oefenvormen waarbij de wervelkolom in een stabiele positie blijft en vooral in extensierichting wordt belast, bijvoorbeeld zoals in de front press. Oefenkaart 3 zijn oefenvormen waarbij de wervelkolom gecontroleerd roteert en/of in het frontale vlak beweegt, bijvoorbeeld side raises. Oefenkaart 4 zijn oefenvormen in extensie in de full range of motion. Daarbij vindt meer heupflexie plaats dan bij oefenkaart 1 en 2 waardoor de wervelkolom in sterkere mate in extensie wordt belast. Oefenkaart 5 zijn oefenvormen in de volledige bewegingsuitslag van de wervelkolom waarbij combinaties van extensie en rotaties zijn toegestaan. Oefenkaart 6 zijn oefenvormen zoals op oefenkaart 4, met de nadruk op opbouw naar een explosieve bewegingsuitvoering, bijvoorbeeld de snatch. Oefenkaart 7 zijn oefenvormen zoals op oefenkaart 5, met de nadruk op opbouw 42 Serie 4 SPORT&FITNESS magazine N U M M E R 1 7 2 / 2 014 naar een explosieve bewegingsuitvoering. Oefenkaart 8 zijn oefenvormen waarbij de wervelkolom in flexiestand in een lage bewegingssnelheid getraind mag worden. Oefenkaart 9 zijn oefenvormen zoals op oefenkaart 8, met de nadruk op opbouwen van de bewegingssnelheid. Oefenkaart 10 zijn oefenvormen waarbij in alle richtingen explosieve bewegingen van de wervelkolom zijn toegestaan, bijvoorbeeld de dumbbell row. Per oefenkaart is een aantal krachtoefeningen opgenomen. Voor oefenkaart 1 (axiale compressie) staan deze beschreven in onderstaande tabel. Het rugrevalidatie systeem (RRS) is een zeer bruikbare en overzichtelijke methode om door middel van actieve revalidatie (krachttraining) rugklachten aan te pakken. Het blijft tenslotte in alle gevallen belangrijk om een protocol ten dienste van de sporter in te zetten en niet het volgen van het protocol als doel te stellen. Elke training is een try out op zichzelf en het is van groot belang de prestaties op dat moment goed te observeren en te gebruiken voor de planning van de volgende training. Dat gezegd hebbende is het RRS een betrouwbare routeplanner voor krachttraining bij rugklachten waardoor er veilig, opbouwend en effectief getraind wordt.
© Copyright 2024 ExpyDoc
