Schoolgids 2014-2015 Helmond

De Zwengel
…op zoek naar evenwicht…
Schoolgids 2014/2015 Helmond
De Schoolgids wordt verstrekt aan ouders / verzorgers / voogden bij inschrijving van de leerling.
Inhoudsopgave
1.
Toelatingsprocedure en aanmelding _____________________________________________________ 3
2.
De organisatie van het onderwijs ________________________________________________________ 4
3.
Volgsysteem ________________________________________________________________________ 8
4.
Onderwijsondersteunende activiteiten __________________________________________________ 10
5.
Wat gaan we doen in schooljaar 2014/2015 ______________________________________________ 11
6.
Schoolteam ________________________________________________________________________ 13
op zoek naar evenwicht
2
1. Toelatingsprocedure en aanmelding
Bij de toelating van een leerling op De Zwengel worden de criteria als beschreven in de Wet Passend Onderwijs (artikel 71c)
bepalend.
1.
2.
3.
4.
Er is sprake van een psychiatrische problematiek of een vermoeden daarvan;
Er is sprake van een integrale benadering volgens het uitgangspunt één kind – één plan;
Plaatsing is op moment van aanmelding op een andere vorm van onderwijs niet haalbaar / niet realiseerbaar;
De leerling is beheersbaar binnen de setting van De Zwengel.
De vier criteria gelden voor alle aangemelde leerlingen op De Zwengel.
op zoek naar evenwicht
3
2. De organisatie van het onderwijs
Alle afdelingen werken met onderwijs ontwikkelperspectieven. De groepsgrootte varieert van 10 tot 14 leerlingen.
Het onderwijs ontwikkelperspectief (OPP) steekt in op een zo optimaal mogelijke ontwikkeling van de leerling op alle gebieden. Zowel de bevorderende als de belemmerende factoren worden in kaart gebracht. Er wordt resultaatgericht beschreven waar aan wordt gewerkt. Ouders worden in dit proces betrokken en vanaf een bepaalde leeftijd de leerling.
De gestelde doelen kunnen naar aanleiding van (tussentijdse) evaluaties met betrokkenen op een beredeneerd verantwoorde wijze worden bijgesteld.
Veel leerlingen die bij De Zwengel worden aangemeld zijn om diverse (en vaak nog niet zo heldere) redenen vastgelopen in
het onderwijs. Een van de belangrijkste doelstellingen binnen onze onderwijskundige omgeving is de leerlingen ondersteunen naar een situatie waarin zij weer optimaal kunnen profiteren van het onderwijs.
De SO-afdeling
De SO-afdeling is bestemd voor leerlingen van 4 tot 12 jaar. De groepsgrootte varieert van 11 tot 14 leerlingen. Elke groep
wordt geleid door een groepsleerkracht, met ondersteuning van een onderwijsassistent. De leerlingen krijgen voornamelijk
les in de eigen groep en van hun eigen leerkracht. Andere werksamenstellingen zijn mogelijk.
Het SO wordt inhoudelijk begeleid door een interne begeleider en door een orthopedagoog/GZ- psycholoog.
De SO-afdeling onderscheidt drie ontwikkelingsniveaus:

Kleuters.
Bij de kleuters is de omgang met elkaar erg belangrijk. Daarnaast ligt de nadruk op het ontwikkelen van een
leer/werkhouding, zodat een kind positieve ervaringen opdoet met leren en zich de leervoorwaarden eigen maakt.
We bieden een dagprogramma aan waarbij steeds sprake is van afwisseling tussen inspanning en ontspanning. Er
wordt vaak gewerkt met projecten, bij de verwerking wordt rekening gehouden met individuele doelen.

Aanvankelijk leerniveau.
Bij deze leerlingen wordt gestart met het aanvankelijk lees-, taal- en rekenonderwijs. Wij werken met een individueel
rooster, maar er wordt ook daar waar mogelijk is in leergroepen gewerkt.

Voortgezet leerniveau.
Deze leerlingen werken met individuele leerprogramma’s, aansluitend op hun leerniveau. Ook hier wordt gewerkt met
een klassikaal rooster en kunnen de leerlingen voor een aantal vakken ingedeeld worden in leergroepen.
op zoek naar evenwicht
4
De VSO-afdeling
De afdeling VSO kent twee uitstroomprofielen:
1. Uitstroomprofiel vervolgonderwijs.
2. Uitstroomprofiel arbeidsmarkt.
Daarnaast kent de afdeling VSO de uitstroombestemming dagbesteding.
En drie opleidingsroutes:



Praktijk- en werkvoorbereidende route
In de werkvoorbereidende route wordt gekozen uit het leerstofaanbod van het voortgezet onderwijs (VO). Met deelcertificaten kan een leerling aantonen het onderwijs op niveau 1, 2 en 3 van het mbo in vakken aan te kunnen. Stage is
een belangrijk onderdeel.
vmbo/b-kgt
Het leerstofaanbod omvat de niveaus van vmbo-b tot en met vmbo-t.
havo/vwo
Het leerstofaanbod biedt de leerjaren 1 tot en met 2 havo/vwo.
VSO werkvoorbereidende route
Praktijkroute: De leerlingen krijgen onderwijs dat meer praktisch is ingericht en vergelijkbaar is met het onderwijs op het
niveau van de praktijkscholen. De meeste leerlingen volgen het klassikale rooster, waarbij wisseling van docent en lokaal zo
weinig mogelijk voorkomt.
Werkvoorbereidende route: In deze route zitten leerlingen die een (leer)traject volgen dat voorbereidt op een toekomstige
arbeidssituatie. Wij begeleiden deze leerlingen bij het ontwikkelen van werknemersvaardigheden en het maken van een
beroepskeuze. Om te komen tot een goede beroepskeuze wordt gebruik gemaakt van AVMB-lessen, de SIWIT (beroepsinteressetest), oriënterende stages en evt. arbeidskundig onderzoek middels Melba. Er wordt gekozen uit het leerstofaanbod
van het voortgezet onderwijs en van het examenbureau van het IVIO (Instituut Voor Individueel Onderwijs), zij verzorgen
toetsing in alle vakken). Daarnaast maken we ook gebruik van de toetsen Toolkit Onderwijs en Arbeidsmarkt , de zgn. TOAtoetsen. TOA verzorgt door de onderwijsinspectie goedgekeurde toetsen op leergebieden zoals Nederlands en Engels om
hierdoor beter aan te sluiten bij het MBO. Met deelcertificaten van het IVIO en met het behalen van de TOA toetsen kan
een leerling aantonen het onderwijs op niveau 2 of 3 van het middelbaar beroeps onderwijs in vakken als bijvoorbeeld
Nederlands, Engels of rekenen aan te kunnen. Deelname hieraan is niet gratis. De hoogte van het examengeld is afhankelijk
van het vak waarin examen wordt afgelegd. De Zwengel betaalt deze kosten.
Oriënterende, arbeidstrainende en beroepstoeleidende stages zijn een belangrijk onderdeel van het onderwijsprogramma
in de werkvoorbereidende route. Er bestaat ook de mogelijkheid om binnen de locatie Helmond middels branche gerichte
cursus bloemsierkunst of consumptieve technieken een door de branche erkend certificaat te behalen wat gelijk is aan
niveau 1 van het middelbaar beroepsonderwijs.
op zoek naar evenwicht
5
De Zwengel Helmond is partner binnen het netwerk arbeid regio Helmond en werkt nauw samen met het UWV, MEE (arbeidsconsultent), (re)integratiebedrijf Peijnenburg & van de Velden en collega-scholen uit de regio om tot een sluitende
uitstroom richting de arbeidsmarkt te komen.
VSO vmbo b/kgt route
Het leerstofaanbod omvat de niveaus van vmbo-b tot en met vmbo-t.
Wij werken toe naar een startkwalificatie tot maximaal MBO-3 niveau en maken hierbij zoveel mogelijk gebruik van IVIOexamens. Aan deze examens zijn kosten verbonden. Deze worden door De Zwengel betaald.
Havo/vwo route
In het VSO hebben we de mogelijkheid om tot havo-vwo tweede leerjaar les te geven.
Dit gebeurt veelal met een individueel rooster, waar mogelijk proberen we te clusteren.
Voor de doelstellingen en methodieken per vakgebied verwijzen wij u naar het schoolplan. Dit ligt ter inzage op de school.
Naast het onderwijs op De Zwengel verzorgen wij ook ambulante begeleiding/ trajectbegeleiding.
Ambulante begeleiding/trajectbegeleiding
De Wet Passend Onderwijs is per 1 augustus 2014 van start gegaan. Hiermee is REC Chiron opgeheven. De totale ambulante
dienst van REC Chiron is overgenomen door drie schoolbesturen. In de regio ’s-Hertogenbosch zijn de twee schoolbesturen
Stichting Saltho-onderwijs en Stichting Speciaal Onderwijs De Zwengel gaan samenwerken onder de naam Vlechtwerk. Er
wordt doorontwikkeld in nauwe samenwerking met het regulier onderwijs, om verder vorm te geven aan de inhoud van
ambulante begeleiding. De optimalisering van de leerlingenzorg in het totale onderwijsveld staat hierbij centraal.
Een van de functies binnen de ambulante begeleiding is de trajectbegeleiding vanuit De Zwengel. Hierin zijn de contacten
met de school van herkomst en indien nodig, met het samenwerkingsverband, belangrijk. Onze trajectbegeleiders nemen
altijd contact op met de vorige school als een kind op De Zwengel geplaatst wordt. In dit contact wordt besproken hoe de
leerling functioneert, zowel op didactisch als op sociaal/emotioneel niveau. Ook worden de wensen van de school van
herkomst besproken m.b.t. een eventuele terugkeer. Indien de leerling op een wachtlijst staat kan er, indien nodig, ambulante ondersteuning geboden worden. Bij terugplaatsing is het streven van De Zwengel om de leerling weer goed te laten
functioneren op de school van herkomst of in een andere vorm van passend onderwijs. Soms is onderwijs niet meer mogelijk / wenselijk en dan zorgt De Zwengel voor een overdracht naar de arbeidsmarkt. Het nazorg traject is maatwerk en voor
de duur van maximaal een jaar. Na het tweede jaar gaat De Zwengel na of de leerling nog op de ontvangende school aanwezig is en nog op hetzelfde niveau zit.
op zoek naar evenwicht
6
Uitgangspunten:






Ambulante begeleiding/trajectbegeleiding richt zich op overdracht van specialistische kennis en vaardigheden. Hiermee draagt de begeleiding bij aan verdere professionalisering van leerkracht en school in het regulier onderwijs.
Ambulante begeleiding/trajectbegeleiding richt zich op leerlingen en leerkrachten. Ouders worden betrokken bij het
proces.
Ambulante begeleiding/trajectbegeleiding zoekt integrale samenwerking met Herlaarhof. Het gewenste resultaat is
een vorm van begeleiding die zowel “zorg” als “onderwijs” kan omvatten.
Ambulante begeleiding/trajectbegeleiding werkt vraaggestuurd en biedt dus begeleiding op maat.
We werken expertise versterkend.
Wij gaan kritisch om met de hulpvragen: vallen deze onder ambulante begeleiding/trajectbegeleiding of onder een
andere discipline?
op zoek naar evenwicht
7
3. Volgsysteem
Binnen De Zwengel wordt lesgegeven in speciaal onderwijs (SO) en voortgezet speciaal onderwijs (VSO). Binnen deze sectoren worden daarom verschillende leerlingvolgsystemen gebruikt.
Leerlingvolgsysteem SO
De vorderingen van de leerlingen worden 2 keer per jaar vastgelegd in het leerlingvolgsysteem. Om een goed beeld te
krijgen van de vorderingen wordt gebruik gemaakt van de volgende methode onafhankelijke toetsen:
Voor de kleuters:

CITO Rekenen voor kleuters.

CITO Taal voor kleuters.
Voor leerlingen op een functioneringsniveau van midden groep 3:

Herfstsignalering van het dyslexieprotocol.

Fonemen en grafemen toets van CITO.

Auditieve synthese.
Voor leerlingen op een functioneringsniveau van groep 3 t/m 8 worden de volgende methode onafhankelijke toetsen gebruikt:

Technisch lezen:
AVI en DMT

Begrijpend Lezen:
Begrijpend lezen (CITO Volgsysteem)

Spelling:
Spelling (CITO Volgsysteem)

Rekenen:
Rekenen-wiskunde (CITO Volgsysteem)

Woordenschat:
Woordenschat (CITO Volgsysteem)
We werken met de op dit moment nieuwste CITO-toetsen.
Bij schoolverlaters wordt een schoolverlatertoets afgenomen. In het schooljaar 2014-2015 komt hier verandering in als
gevolg van de wettelijke aanpassingen. De centrale eindtoets voor het basisonderwijs gaat veranderd worden. De ouders
van leerlingen die hier mee te maken krijgen zullen in de maand november hier voorlichting over krijgen.
Leerlingen met leerstoornissen of leerproblemen worden getoetst in afstemming met intern begeleiders, remedial teacher
en de orthopedagoog.
Naast de methode onafhankelijke toetsen worden ook de toetsen uit de methodes gebruikt om de vorderingen van de
leerlingen in kaart te brengen.
Daarnaast wordt de sociaal -emotionele ontwikkeling van de leerlingen, gevolgd door middel van de SCOL (Sociale Competentie ObservatieLijst). De verkregen gegevens worden verwerkt in het OPP.
op zoek naar evenwicht
8
Leerlingvolgsysteem VSO
Binnen het VSO worden TOA toetsen (Toolkit Onderwijs en Arbeidsmarkt) gebruikt als onafhankelijk toetssysteem. Dit is
een digitaal toetssysteem dat onder andere de taal- en rekenvaardigheid van leerlingen meet.
Naast de uitslag van de TOA toetsen worden elk schooljaar ook in het niveauadvies betrokken:

De resultaten van de methodetoetsen van de diverse vakken (de rapportcijfers).

De evaluatie van het OPP.

De resultaten m.b.t. de IVIO-examinering.
Naast het bovenstaande wordt binnen de werkvoorbereidende route ook standaard de Siwit (beroepsinteresse test) afgenomen. De resultaten worden met de leerlingen en ouders doorgenomen en in het OPP verwerkt. Indien nodig kan de Siwit
per jaar herhaald worden.
In het komend jaar zullen we ook vaker Melba- onderzoek afnemen om zodoende scherper de beroepsvaardigheden van de
leerling in beeld te brengen.
De sociale –emotionele ontwikkeling wordt voor leerlingen tot 15 jaar gevolgd middels SCOL. De verkregen gegevens worden besproken met direct betrokkenen en verwerkt in het OPP.
op zoek naar evenwicht
9
4. Onderwijsondersteunende activiteiten
Remedial teaching
Leerlingen van De Zwengel hebben de mogelijkheid om remedial teaching te krijgen. Remedial teaching kan individueel of
in groepsverband plaatsvinden. Leerlingen krijgen remedial teaching (RT) op grond van een duidelijke indicatie. Vaak komt
de vraag naar onderzoek of remedial teaching voort uit de leerlingbegeleiding. Dit is een structureel overleg tussen leerkrachten, intern begeleider en orthopedagoog. Het is belangrijk dat de leerling op zowel sociaal - emotioneel gebied als in
leerwerkhouding voldoende kan profiteren van de remedial teaching. Indien dit niet het geval is geeft de remedial teacher
didactische ondersteuning in de klas en/of aan de leerkracht.
Remedial teaching start meestal met een vooronderzoek waarna een handelingsplan wordt geschreven. Gedurende de gehele periode dat de leerling remedial teaching krijgt, wordt de voortgang in de gaten gehouden waarna verslaglegging volgt. Indien nodig wordt het handelingsplan bijgesteld. De ouders worden via de leerkracht en indien gewenst schriftelijk geïnformeerd. Op verzoek kan er altijd overleg met de remedial teacher plaatsvinden.
Het is mogelijk dat de leerling gevraagd wordt om ter ondersteuning van het leerproces ook thuis oefeningen te doen. Dit
gebeurt altijd in overleg met leerkracht, ouders en remedial teacher.
School Video Interactie Begeleiding (SVIB)
School Video Interactie Begeleiding (SVIB) is één van de begeleidingsmethoden die onze school hanteert om alle aspecten
van het onderwijs zo goed mogelijk af te stemmen op de leerlingen.
Er worden alleen video-opnames gemaakt van uw zoon of dochter, wanneer u toestemming hebt gegeven door middel van
het aanmeldingsformulier van De Zwengel. Meer informatie hierover is te vinden in het Protocol SVIB, dat gepubliceerd
staat op onze website.
op zoek naar evenwicht
10
5. Wat gaan we doen in schooljaar 2014/2015
We hebben voor komend schooljaar een werk- en actieplan, met daarin diverse thema’s waar we dit schooljaar aan willen
werken.
Ouders:




Betrokkenheid van ouders blijvend intensiveren.
Actief werven van ouders om deel te nemen aan de medezeggenschapsraad.
Extra informele ouderbijeenkomsten organiseren.
Als de leerling de school verlaat wordt zowel aan de leerling als aan de ouders gevraagd om een enquête in te vullen.
Dit is voor ons van belang om steeds te toetsen of ouders en leerling tevreden zijn en waar mogelijke ontwikkelpunten
zitten.
Algemeen:










Implementatie vernieuwd ontwikkelingsperspectief.
Verdere ontwikkeling van de visie één kind, één plan in samenwerking met Herlaarhof.
Veiligheid binnen De Zwengel: om veiligheid voor leerlingen en medewerkers goed vast te leggen in afspraken, protocollen en voldoende trainingen voor alle medewerkers.
Public Relations: ontwikkelen van beleid, met de nadruk op oudercontacten en externe netwerken.
Wetgeving Passend onderwijs: uitvoering en implementatie in beleid en organisatie.
Cultuureducatie: Leerlingen door middel van workshops/ projecten kennis laten maken met kunst en cultuur in samenwerking met culturele instellingen.
Invoeren SCOL: sociaal-emotioneel leerlingvolgsysteem en verwerken in de doelen van het ontwikkelingsperspectief
(OPP).
Implementatie van Magister.
Dit jaar wordt er gewerkt aan het helder/smart beschrijven van de didactische doelen voor de leerlingen.
Extra investeren op gebied van didactiek (het leerrendement vergroten).
SO-afdeling:




Implementatie van de nieuwe methode sociaal emotionele ontwikkeling.
Vorm en invulling geven aan opbrengstgericht werken.
Er wordt gewerkt aan een onderwijs ontwikkelperspectief met daaraan gekoppeld het uitstroomprofiel van de leerling.
Implementatie dyslexieprotocol kleuters.
op zoek naar evenwicht
11
VSO-afdeling:








Er wordt gewerkt aan het ontwikkelingsperspectief met daaraan gekoppeld het uitstroomprofiel van de leerling.
Vorm en invulling geven aan opbrengst gericht werken.
Arbeidsmarkttoeleiding: kwaliteitsversterking AVMB, ontwikkelen van leerlijnen naar aansluiting op de arbeidsmarkt.
Uitvoering geven aan het projectplan “Ik wil werken”. Hieronder valt onder ander de invoering van de MELBA (competentieonderzoek) en de SIWIT (beroepsinteressetest) als toetsinstrumentarium.
Implementeren maatschappelijke stages.
Het toets systeem TOA wordt geïmplementeerd.
Vormgeven competentiegericht onderwijs o.a. door verdere invoering portfolio.
passend aanbod voor burgerschap onderzoeken.
Onderwijsondersteuning:



Verder inrichten en invoeren van materiaal, met name op digitaal gebied, voor oudere leerlingen met ernstige lees- en
spellingstoornissen.
Verder inrichten en uitvoeren ICT beleid.
Fasegewijs invoeren van Magistersoftware.
Personeel:



Invulling deskundigheidsbevordering.
Invulling studiedagen.
Uitvoeren van bij- en nascholingsbeleid, afgestemd op toekomstvisie van De Zwengel.
op zoek naar evenwicht
12
6. Schoolteam
Liesbeth van den Oever
William Bressers
Rob van Seters
Eline Hansen
Esther Schepers
José van Bommel
Carie van der Kruijs
Willeke Bens
Odile van Eck
Iris Schellekens
Sander van de Waarsenburg
Koen van Leeuwen
Lotte Swinkels
Yvon Gerrits
Loes van Stratum
Floor Magis
Walther van den Elshout
Jürg Bertens
Eefke Daniëls
Moniek Arts
Hennie van Rijt
Tom Scheepers
Inge Hansen
Willy van Gerven
bestuurder
directeur locatie Helmond
intern begeleider VSO / beleidsmedewerker De Zwengel
intern begeleider SO
remedial teacher
trajectbegeleider
leraar SO-1 en vertrouwenspersoon
onderwijsassistent SO-1
leraar SO-2
leraar SO-2
onderwijsassistent SO-2
leraar SO-3
onderwijsassistent SO-3
leraar VSO-1
leraar VSO-1
onderwijsassistent VSO-1
leraar VSO-2
leraar Individuele leertrajecten/leraar VSO
onderwijsassistent individuele leertrajecten en VSO-2
leraarondersteuner creatieve vakken
leraarondersteuner techniek / conciërge SO/VSO
leraar SO/VSO
psycholoog
medewerker personeelszaken / senior secretaresse
op zoek naar evenwicht
13