1 Reflectie Thema 1 Vaardigheden – Biologie vmbo

Wat is er gedaan met de reflectie?
Reflectie Thema 1 Vaardigheden – Biologie vmbo-kgt onderbouw
Vak: Biologie
Thema: 1: Vaardigheden of Wat doe je bij biologie? De titel is niet meer duidelijk; er staan nl 2
Is aangepast
verschillende. Op het voorblad van het thema staat de titel: Wat doe je bij biologie? , maar
halverwege de bladzijde staat nog vaardigheden......
1 Gekozen leerstof
De leerstof is leuk voor zowel jongens als meisjes. De variatie die in dit thema zit, is voor
iedereen. De leerstof is zo neer gezet dat het een breed onderwerp is , met allerlei
verschillende vaardigheden die ze de rest van het jaar nog moeten gebruiken.
Tijdens de lessen kwamen de leerlingen al snel zelf met initiatieven en voorbeelden. Daarnaast
gingen ze zichzelf verdiepen, als ze meer wilde weten over een onderdeel. Dit is een voordeel
met het digitale lesmateriaal en google. De leerlingen konden elkaar goed helpen zowel met
het herhalen van de vaardigheden, als met een nieuw practicumonderdeel.
Alleen het onderdeel: organisme- organenstelsel-orgaan-weefsel-cel blijft moeilijk.
2 Ordening van de leerstof
Zie het werkplan voor de opmerkingen.
Ik vind er een duidelijke lijn in te herkennen is. De opbouw is goed van de meeste onderdelen.
Een intro en dan langzaam de uitwerking en verdieping van het onderwerp. Alle leerlingen
kunnen er mee uit de voeten, zowel de langzame als snelle leerlingen.
Het zijn een aantal vaardigheden die een leerling goed moet beheersen en een aantal feiten
die tijdens de meeste lessen weer terug kwamen tijdens het afgelopen jaar. Voor dit
onderwerp moet echt de tijd uitgetrokken worden, want anders krijgen ze het niet voor elkaar
om het te onthouden en de vaardigheden onder de knie te krijgen. Dit vraagt veel oefening en
herhaling ook de rest van het jaar.
Voor de snelle leerlingen mis ik af en toe een uitdagingsopdracht, waardoor ik deze leerlingen
wat extra krijgen. Maar dan mag het de langzame leerlingen niet te kort doen in hun
ontwikkeling. Dus het moet echt een extraatje zijn.
Het niveau van de onderwerpen is goed en soms echt te moeilijk. Alle methoden behandelen
deze onderwerpen in de eerste klas.
3 Sturing leerproces
Ik heb een invulsamenvatting gemaakt die ik aan het begin van elke opdracht uitdeel. Anders
klikken de leerlingen door het onderwerp heen en dan weet ik zeker dat ze niets opgenomen
hebben. Op deze manier moeten ze bewust de tekst lezen en de opdrachten maken. Deze
samenvattingen bespreek ik ook met ze. Deze samenvattingen moeten ze leren en daar krijgen
ze een schriftelijke overhoring en uiteindelijk ook een toets van. De ontwikkelaar heeft een
groot deel van mijn samenvattingen. De stercollectie van biologie is elke keer op dezelfde
manier opgezet. Waardoor het overzichtelijk is. De leerlingen moeten elke keer hetzelfde doen.
De leerdoelen voor de leerlingen zijn duidelijk. Ik mis de zelftoetsopdrachten,
feedbackmomenten en reflectieopdrachten. Daarom dat ik de leerlingen mijn samenvattingen
laat maken. De eindtoetsen geven geen feedback. Een leerling kan hem maken en maken en
maken tot hij/zij 100% heeft, zonder eigenlijk iets van het onderwerp te weten. Dit vind ik
jammer. Ik zou graag zien dat de leerlingen hem 1 keer kunnen maken en dan een reflectie en
certificaat krijgen en daarna wel hem meerdere malen kunnen maken, maar geen certificaat
meer kunnen krijgen.
Reeds goed,
niet aangepast.
Reeds goed,
niet aangepast.
Staat op de
ontwikkel
agenda.
Toetsen worden
dit schooljaar
ontwikkeld.
1
4 Werkvorm(en)
Door de verschillende werkvormen is het een leuk en afwisselend onderwerp. De
leeractiviteiten sluiten goed aan bij de leerdoelen. Om tot de leerdoelen te komen werden er
verschillende werkvormen gebruikt. De leerlingen moesten gebruik maken van tekst, filmpjes,
diashows, opdrachten en werkbladen. De basis was van goed niveau. De werkbladen waren
van verschillend niveau, van makkelijk tot moeilijker, maar ook te moeilijk (staafdiagram
maken). Daarnaast had ik eigen opdrachten toegevoegd voor de verdieping en extra
aanspreken op vaardigheden. Elke leerling kon op zijn/haar eigen niveau er door heen werken.
De snellere leerling had minder/geen huiswerk, maar de langzamere leerling moest nog wel
eens een beetje thuis doen. Door de leerlingen aan te spreken op de kwaliteit, kreeg je minder
grote verschillen. De werkbladen zorgden ervoor dat de leerlingen zich verder in de leerdoelen
moesten verdiepen.
5 Taalgebruik
Zie het werkplan voor de opmerkingen.
Algemeen: het taalgebruik is goed. Een bladzijde indeling is goed. Er zijn duidelijke alinea’s en
tussenkopjes. Daarnaast zijn belangrijke woorden vetgedrukt.
6 Gebruik beeldmateriaal en filmpjes
Het beeldmateriaal en de filmpjes zijn inhoudelijk goed. Ze sluiten goed aan bij het onderwerp
en ze zijn over het algemeen begrijpelijk voor de leerlingen. In het werkplan heb ik een aantal
keren opmerkingen gezet over de filmpjes, mn hoe de leerlingen deze filmpjes ervaarde. Ze
verduidelijken de leerstof.
Er staat niet altijd een onderschrift bij de beelden.
7 Layout
Er is een goede layout. Het lettertype is goed. Ik heb hier geen opmerkingen over en anders
staan ze in het werkplan.
Reeds goed,
niet aangepast.
Reeds goed,
niet aangepast.
Reeds goed,
niet aangepast.
Reeds goed,
niet aangepast.
2
Werkplan Thema VAARDIGHEDEN
(alleen de stappen waar een reflectie op gegeven is , hebben we laten staan).
B
Opdrachten
Opdracht 1
Aan de slag
Levend-dood-levenloos
Intro: het filmpje hapert soms
Is niet aangepast,
deze melding konden we niet reproduceren
Stap 1:
tabblad 3: het is niet duidelijk te zien waar het hoofd van de vogelverschrikker van
is gemaakt. (graag even vermelden dat dit een bal is). tabblad 4: alle antwoordmogelijkheden gaan over het plaatje en dan staat er in één keer een plastic bal
(waarschijnlijk wordt hier het hoofd mee bedoeld)tussen ipv de stenen die er
steeds zijn geweest. Graag of alle antwoorden over het plaatje of allemaal andere
antwoorden.
Is aangepast en staat online
Stap 3: tabblad 2: een erg raar schema. Het lijkt een zin en dat ze dan de zin moeten aanvullen,
maar dat is niet zo. Kan het zo’n schema worden als van tabblad 1?
Tabblad 4: 1e filmpje: moeilijk filmpje, omdat het in het Engels is. Filmpje mens: wel erg confronterend
voor 1e jaars leerlingen die net met biologie beginnen. Liever een minder ‘eng’ en ‘bloederig’ filmpje.
Tabblad 5: wat stelt het rechter plaatje voor? Middelste plaatje: duidelijker een plant van maken. Ik
kreeg hier veel vragen over.
Is aangepast en staat online
Stap 5: tabblad 2: Tabblad 1 gaat over waarnemen en in tabblad 2 gaat het weer over ontwikkeling.
Ik zou hier liever een vraag zien over waarnemen.
Is aangepast en staat online
Tabblad 5: raar begin en einde bij het filmpje over de bacteriën. Kan dat eraf geknipt worden?
Is aangepast en staat online
Stap 6: Tabblad 1: de tekst gaat over de 9 levenskenmerken, maar de vraag gaat weer over de
richting (stap 5, tabblad 4) van de zonnebloem en niet over de levenskenmerken.
Is aangepast en staat online
Opdracht 2
Tekenen bij biologie
Aan de slag
Stap 1: Tabblad 2: de tekeningen zijn te licht en te klein om te zien wat er staat.
Het zou fijn zijn als je op de tekening kan klikken en dan een vergroting krijgt.
Is gedeeltelijk aangepast en staat online
Stap 2: tabblad 2: er komt geen vinkje als je de opdracht afgerond hebt.
Is aangepast
Stap 3: tabblad 1: de natuurgetrouwe tekening die er staat is te licht om goed te zien. Zie de
opmerking bij stap 1.
Is niet aangepast
Subjectief
3
Opdracht 3
Waarnemen
Opdracht 4
Onderzoeken
Stap 7: De uitleg van de tabel is niet duidelijk. Het is beter om een voorbeeld goed uit te werken,
want dan kunnen leerlingen het nadoen met hun eigen resultaten.
Is aangepast
Opdracht 5
Microscoop
Stap 5: Het is moeilijk te zien welk onderdeel van het plaatje bedoeld wordt. Bijvoorbeeld de tafel of
de klemmen.
Is aangepast door tekst erbij te plaatsen
Stap 8: tabblad 3: er staat: ga naar pagina 14......de pagina’s zijn niet genummerd.
Is aangepast
Stap 9: De eerste vraag van de eindtoets is wel erg moeilijk.
Is aangepast
Opdracht 6
Je lichaam
Stap 3: tabblad 3: de nummers van de afbeeldingen al op de juiste plaats neerzetten, want anders
blijven de leerlingen fout slepen.
Niet aangepast. Subjectief.
Afbeeldingen moeten van klein naar groot gesleept worden, daarom staan ze nog niet in de juiste volgorde.
Opdracht 7
Meten: ik heb deze opdracht minimaal gedaan. Het is een erg moeilijke opdracht. De
leerlingen hebben veel moeite met het rekenen, waardoor ze tegen de opdracht
opzien. Het trappetje snappen ze al niet. Bij wiskunde komt dit onderwerp aan het
einde van het jaar aan bod en dan snappen ze het nog niet. Een staafdiagram maken
is ook erg lastig. Deze heb ik samen met mijn leerlingen moeten doen, want 1 van
de 25 leerlingen snapte wat er gedaan moest worden. Ik heb mijn leerlingen ook
alleen laten meten. Wegen doe ik niet, want leerlingen schamen zich hiervoor.
Ik zie liever nog een zoekkaart bij de vaardigheden. Deze moeten de MAVOleerlingen kunnen als vaardigheid voor het eindexamen.
Staat op de ontwikkelagenda
C
Eindopdracht: ik heb eigen opdrachten als eindopdracht gepakt. Mijn leerlingen moesten een
poster maken over de verschillende levensfasen en een ander microscopie opdracht. Daarnaast
moesten ze ook de 2 tekeningen van de appel maken, een meetopdracht en het werkblad van je
lichaam.
Is niet aangepast
subjectief
4