Ken ook uw plichten!

MZLeeuw
Maatschap in medezeggenschap
Ken ook uw plichten!
Veel, zo niet de meeste, ondernemingsraden volgen het doen en laten van hun bestuurder
met de WOR in de hand. Vraagt hij advies als dat moet; legt hij nieuwe regelingen tijdig aan
de OR voor; verschaft hij wel alle inlichtingen die de raad voor zijn werk nodig heeft? Maar
geldt dat ook voor uw eigen gedrag? Houdt uw ondernemingsraad zich ook zo netjes aan de
wet? Ken niet alleen uw rechten, maar ook uw plichten!
De plichten die de Wet op de ondernemingsraden (WOR) u oplegt vallen in twee delen
uiteen. Er zijn allerlei procedurele bepalingen waaraan u zich hebt te houden en die vooral te
maken hebben met de kandidaatstelling, de verkiezingen en de zittingsperiode. Daarnaast
spreekt de wetgever zich uit over uw werk en bepaalt hij waar u zich mee bezig moet
houden.
1. Reglement vaststellen
Zonder reglement geen OR, want het reglement regelt hoe de kandidaatstelling en
verkiezingen moeten plaatsvinden. En aan uw reglement moet u zich nauwgezet houden.
Maar dan moet dat reglement ook wel in overeenstemming zijn met de wet. Veel
voorkomende reglementsfouten: uitsluiten van kleine deeltijders of mensen met een
jaarcontract; termijnen voor kandidaatstelling en uitoefenen stemrecht zo kort maken dat het
niet meer in overeenstemming is met de geest van de wet; tussentijdse vacatures vervullen
op basis van benoeming.
2. Reglement naleven
Als uw reglementsbepalingen wel in overeenstemming zijn met de WOR, dan bent u ook nog
verplicht deze nauwkeurig na te leven. U kunt dan niet zomaar uw zittingsperiode verlengen
omdat u dat beter uitkomt. De kandidaatstellers en kiezers gaven u een mandaat voor de
zittingsperiode zoals uw reglement dat destijds vermeldde. Als die termijn afloopt dan
behoort u tijdig nieuwe verkiezingen te organiseren. Wie een lopende klus nog wil afronden,
stelle zich opnieuw kandidaat. Bij tussentijdse vacatures moet u de bepalingen uit uw
reglement daarover naleven en niet doen alsof uw neus bloedt en zelf iemand uitkiezen. Of
zelfs helemaal geen tussentijdse verkiezingen organiseren terwijl de zittingsperiode nog
zeker langer dan zes maanden zal duren. Ook moet u zich realiseren dat
reglementswijzigingen pas bij de volgende zittingsperiode van kracht worden!
3. Overlegverplichtingen
De wetgever legt heel veel nadruk op het belang van het overleg tussen OR en bestuurder.
Zo mag u geen agendapunten die de bestuurder aanbrengt, weigeren. Wel kunt u eisen dat
deze zo tijdig worden aangekondigd dat uw raad ze nog kan meenemen in zijn voorbereiding
op de betreffende overlegvergadering. U mag geen gevraagd advies uitbrengen of een
besluit nemen over al dan niet instemmen zonder dat over die kwestie tenminste eenmaal in
de overlegvergadering (OV) is gesproken. De secretaris van de OR is tevens secretaris van
de OV, tenzij partijen anders overeenkomen.
4. Algemene opdracht
De OR is er voor de vertegenwoordiging van het personeel en voor het bijdragen aan alle
organisatiedoelen. Deze algemene opdracht uit de WOR is zo ruim dat u er alle kanten mee
op kunt. En uw tijd is beperkt; u moet dus keuzes maken. Wel is het duidelijk dat u tijd moet
steken in uw vertegenwoordigende rol. Minimaal door het publiceren van de agenda's en
verslagen van de vergaderingen – ook de overlegvergaderingen – en door het opstellen en
verspreiden van een jaarverslag.
1
MZLeeuw
Maatschap in medezeggenschap
5. Bijzondere opdrachten
Daarnaast zijn er een aantal in de wet met zoveel woorden genoemde meer specifieke
doelen waarmee u aan de slag moet. De wettekst spreekt daarbij uitdrukkelijk over 'naar
vermogen'. U bent dus niet verplicht grote successen te boeken, maar wel om u hiervoor in
te spannen. Het gaat daarbij om de volgende taken, alles uiteraard binnen de eigen
organisatie:
∫ Het toezien op de naleving van geldende arbeidsvoorwaarden, regelingen op het
gebied van arbeidsomstandigheden, werk- en rusttijden. Dit betreft zowel de
afspraken uit de wet, de cao en de met instemming van de OR vastgestelde
regelingen.
∫ Het bevorderen van het werkoverleg én het delegeren van bevoegdheden naar een
lager niveau in de organisatie zodat werknemers meer kansen krijgen zelf hun werk
in te richten.
∫ Het waken tegen discriminatie, het bevorderen van gelijke behandeling van mannen
en vrouwen en de inschakeling (aanstelling en doorstroming) van gehandicapte en
allochtone werknemers.
∫ Het bevorderen van de interne milieuzorg; beleidsmatig, organisatorisch en
administratief.
Eerder gepubliceerd in OR Rendement
MZLeeuw
Maatschap in medezeggenschap
www.mzleeuw.nl
2