Tunnelinstallaties effectief centraal besturen

Tunnelinstallaties effectief centraal besturen
Het is een in de praktijk bewezen concept: de bediening en besturing van de tunnelinstallaties
vooraf ontwerpen, inrichten en testen met als een gevolg een bijna vlekkeloze overgang naar de
ingebruikname in de praktijk. Spoorzone Delft plukte de vruchten van een doordacht Centraal
Besturing Systeem voor de tunnelinstallaties.
Het Centraal Besturing Systeem (CBS) voor Spoorzone Delft is tot stand gekomen op basis van een
bedienings- en besturingsconcept en goede afstemming met het test- en integratieproces. Voor het
bedieningsconcept zijn allereerst de gebruikers, hun takenpakket en onderlinge verbanden in beeld
gebracht. Van de procesoperator, die vanuit Den Haag verantwoordelijk is voor de verkeersleiding
tot de technisch operator, die huist in de commandoruimte van het dienstgebouw Tunnel Delft en
verantwoordelijk is voor het onderhoud en herstel na calamiteiten.
Van veiligheidsconcept naar besturingsconcept
Vervolgens is het besturingsconcept ontworpen, uiteraard op basis van de lines of defense (LOD’s)
preventie, mitigatie, zelfredzaamheid en hulpverlening door overheidsdiensten: de definitie van
tunnelveiligheid.
Voorbeeld: binnen de LOD zelfredzaamheid is de functie “ beheersen omstandigheden vluchtroute”
omschreven. Dit wordt ingevuld door de systemen ventilatie en verlichting. De concrete besturing
moet zijn dat er bij overgang naar een calamiteit verlichting wordt ingeschakeld en ventilatie
opgestart.
Real-time overzicht
Alle tunneltechnische installaties zijn gedetailleerd in beeld gebracht. Denk aan tunnelventilatie,
rook- en warmte afvoer en vluchtdeur verlichting. Door de grafische weergave ontstaat er real-time
overzicht op de bedrijfstoestand van de 8 tunnelbuisdelen en 2 perrons van Spoorzone Delft. De
toestand van een buisdeel of perron, zoals in bedrijf, calamiteit of onderhoud, is van invloed op de
toestand van de andere delen.
De gebruikte software architectuur is gebaseerd op de ISA 88, de internationale standaard voor het
beschrijven van (geautomatiseerde) processen, en de ISA 95, de internationale standaard voor de
integratie van automatiseringssystemen. Dit kan goed gevisualiseerd worden middels onderstaande
piramide.
Test- en integratiefase
Het deelproject met betrekking tot het ontwerp van het CBS werd afgesloten met een integrale
Fabrieks Acceptatie Test (iFAT). Bijzonder aan deze test was de opgestelde modelspoorbaan. Zo
konden de besturingssystemen opgesteld worden en de installaties aangesloten. Bovendien werd de
aansturing van grote componenten gevisualiseerd. Door op deze manier integraal te testen ontstond
er vooraf voldoende kennis over de software bij de gebruiker. De integratie van het CBS, na een
succesvolle Site Accepatie Test (SAT), verliep succesvol en maakte dat er achteraf geen
softwarewijzigingen nodig waren.

Download Report