tilburg29012014 versie 2

Spoorzone Tilburg, Beyond Borders, Grenzen voorbij
Aanleiding
Spoorzones veranderen in snel tempo zo ook de
Tilburgse Spoorzone. 150 jaar lang was dit een
barrière tussen het noorden en het zuiden van de
stad, toen de spoorwerkplaats, later NedTrain, er
groot onderhoud pleegde aan treinen. In het
gebied zijn veel bijzondere elementen aanwezig
waaronder een polygoonloods. Deze gesloten
stad wordt momenteel opengebroken en de
komende jaren een bruisend deel van Tilburg.
De Spoorzone is altijd een plek geweest met een
grote dynamiek. Hier vertrokken mensen naar
andere steden en landen. Ook in tijden van
oorlog was het spoor belangrijk. Ondanks de
neutraliteit van Nederland ging WOI niet
ongemerkt aan ons land voorbij. 40.000 soldaten
en 1 miljoen vluchtelingen zochten hun heil in
Nederland. De trein was daarvoor hét vervoermiddel en de Spoorzone de plek waar de oorlog
voelbaar was. De realisatie van het project vindt
plaats in het jaar van het mobiele erfgoed.
Te realiseren waarden
Oude restauratiewagon
Gebruik restauratiewagon
• Info. / exposities over grenzen en WOI
• Kleinschalige horeca
• Debatten, lezingen, symposia op
regionaal en internationaal niveau
• Ontmoetingsplek, muziek en theater
Erfgenamen en sociaal
ondernemerschap
Spoorzone Tilburg er zijn
nog veel grenzen te slechten
Ons initiatief
2013
planvorming
Stimuleren gebruik erfgoed
• Initiatief als start voor organische
ontwikkeling van de Spoorzone
• Functioneel en openbaar gebruik van
polygoonloods
• Gebruik restauratiewagon
• Voorbeeldfunctie voor andere
spoorzones in Brabant
Bewaken van erfgoed
• Immaterieel erfgoed, erfenis WOI
• Behouden van elementen uit de
Spoorzone (bijv. draaischijf, seinen, rails)
• Behoud van de identiteit van het gebied
• Historie van Spoorzone, zichtbaar en
tastbaar maken
Onze visie
WOI markeerde een nieuwe tijd voor Europa. De
Volkenbond was een eerste poging om tot
samenwerking te komen. Pas na WOII krijgt de
Europese eenwording meer gestalte, tot op de
dag van vandaag is dit een hot item. Fysieke
grenzen werden minder belangrijk, vrij verkeer
van personen werd in grote delen van Europa
mogelijk. De Spoorzone is voor ons een symbool
voor het slechten van grenzen. Mentale grenzen
zijn er echter altijd gebleven. Juist op deze plek
hier willen we ons initiatief ontplooien, en als
zodanig overstijgt de Spoorzone zelfs het
regionale belang. De Spoorzone als plek van
waaruit je de wereld kunt verkennen, letterlijk
door met de trein te vertrekken naar andere
steden en landen, figuurlijk door met elkaar het
gesprek aan te gaan over grenzen, mensen en
wensen voor Europa.
Vrijdenkers vanuit kunst, cultuur en wetenschap,
verenigd in het forum kunst en cultuur Tilburg
zijn de initiatiefnemers van dit project.
Renovatie restauratiewagon
• Transport restauratiewagon naar Tilburg
• Renovatie en inrichting t.b.v. nieuw
gebruik, de “DENKTREIN”
Slechten van grenzen
Onze aanpak
Belevingswaarde
• Historie Spoorzone
• Historische restauratiewagen /
denktrein
• Industrieel erfgoed
• Geschiedenis van het gebied
• Betekenis eerste WOI voor Tilburg /
Brabant
Partijen
• Stichting Forum Kunst&Cultuur
Tilburg (initiatiefnemer)
• Gemeente Tilburg
• Universiteit van Tilburg
• Fontys Hogescholen
• ROC
• L'Avventura
• Luycks Gallery
• Uitgeverij teleXpress
• Stadsmuseum Tilburg
• Centrum voor Architectuur en
Stedenbouw Tilburg (Cast)
• Kunstpodium T
• Cultuur in School Tilburg (CiST)
• Dans Brabant
• Spoorwerkplaats Nedtrain
• Transportbedrijven
• Jan Hein van Melis, mobiele
gastronomie
• Provincie Noord-Brabant
Toekomstwaarde
• Denktrein in de Spoorzone
• Stimulans voor verdere ontwikkeling
in Spoorzone
• Nieuwe functies in oude panden
• Doorbreken van grenzen
• Bewustwording van vooroordelen en
remmingen
Gebruikswaarde
• Functioneel gebruik van erfgoed in
Spoorzone
• Verbindende schakel tussen noord en
zuid
• Plek voor evenementen, bezinning
• Mobiele gastronomie
Rol van onderwijs
• Restauratiewerkzaamheden wagon
• Opzetten en mede-exploiteren
horeca
• Maken promotiemateriaal
• Onderwijsprojecten over het omgaan
met grenzen (vooroordelen,
opfokken, negeren, uitsluiten etc.)
Eerste Wereldoorlog
• Informatie verstrekking WOI, bijv. de
betekenis voor lokaal / regionaal
niveau, voor het Europa van nu en voor
de kunst en cultuur
• Discussies over eenwording van Europa,
bijv. de Ned-Belgische grens (Bels lijntje)
• Informatie / expertise verzamelen over
betekenis van WOI voor Brabant,
vastleggen van verhalen uit verleden
• ‘Denktrein’ als basis
Mentale en fysieke grenzen
• Organiseren van activiteiten over
bijvoorbeeld:
- Vluchtelingen
- Vooroordelen
- Grenzen in de kunst
- Censuur en privacy
• Denktrein als basis
2014
uitvoering
Financiering
De totale kosten voor dit initiatief
bedragen € 173.950. Wij vragen de
provincie een bijdrage voor de eerste
fase, restauratie en inrichting van de
denktrein en het opknappen van de
polygoonloods.
• Eerste fase: € 113.750
• Bijdrage provincie: € 40.850
Overige inkomsten vanuit gemeenten,
fondsen, inzet vrijwilligers, sponsoring
en entreegelden.
Pulygoonhal als ‘eendagsrestaurant’, 2005
2015
beheer