Trouw, 9 mei - Radboud Universiteit

22
VRIJDAG 9 MEI 2014
Trouw
opinie
Stop bashen Europa,
schat het op waarde
VVD, speel
open kaart
over klimaat
Jan Paul van Soest
auteur van ‘De twijfelbrigade’
VVD-Kamerlid Remco Dijkstra sabelt de klimaatwetenschap neer
(Opinie, 7 mei). Het IPPC ‘overdrijft’, is een stel ‘onheilsprofeten’
en er is te weinig plek voor kritische ‘klimaatsceptische’ geluiden.
Kennelijk passen inzichten uit
de klimaatwetenschap niet bij
Dijkstra’s wereldbeeld. Dan bedenkt het brein een verhaaltje,
een redenering bij een al vaststaande conclusie. En is het behulpzaam als er al veel hapklare
verhaaltjes en redeneringen
klaarliggen die het eigen gelijk
bevestigen.
De twijfelindustrie, die vooral in
de verenigde Staten draait, produceert die redeneringen aan de lopende band, op grond van ideologische motieven (vrije markten)
en met geld van bedreigde industrietakken. Dijkstra echoot ze
kritiekloos na. Roepen dat de klimaatwetenschap niet deugt is de
makkelijkste uitweg voor wie
geen klimaatbeleid wil. Als de
VVD, bij de huidige klimaatkennis, géén klimaatbeleid wil, is dat
een legitieme politieke positie.
Maar laat Dijkstra dát dan met zoveel woorden zeggen.
Politici die denken het beter te
weten dan duizenden wetenschappers staan een hoognodig
debat in de weg. In de politieke
arena hoort de discussie te gaan
over vragen als: gegeven de kennis, hoe zwaar tillen we aan de risico’s? En hoe verminderen we
deze? Wat voor soort maatregelen
horen daar dan bij? Politici die inhakken op de klimaatwetenschap
houden dit soort vragen ten onrechte buiten het debat.
Cidi had wel
wat gemeen
met PVV
Marcel Poorthuis
hoogleraar interreligieuze dialoog
Universiteit van Tilburg
De wijze waarop de directeur van
het Centrum voor Informatie en
Documentatie Israël (Cidi), Esther
Voet, zich distantieert van de PVV
(Trouw, 8 mei) is onvolledig. Het
Cidi heeft zich steeds meer tot
een ‘ambassade’ van Israël ontwikkeld.
Opmerkelijk was dan ook dat de
rechtse Wim Kortenoeven van
2000 tot 2010 medewerker van
het Cidi is geweest. Zijn commentaar beperkte zich niet tot de staat
Israël, maar wees ook op het
vermeende gevaar van de ‘islamisering’ van Nederland. Dat hij
daarna zijn carrière voortzette bij
de PVV was dan ook geen verrassing.
Dat de impasse in het PalestijnsIsraëlische conflict louter op rekening van de islam (en van critici
van Israël!) te schrijven zou zijn,
zoals Kortenoeven betoogt, kan
als ‘informatie en documentatie’
niet serieus worden genomen.
Pessimisme en
cynisme kenmerken
het debat over de
komende Europese
verkiezingen, vindt
Carla Hoetink,
historica. ‘De EU
wordt in clichés
gevat.’
2
Carla Hoetink
historica aan de Radboud Universiteit
Nijmegen
tom
I
edereen die de opiniepagina’s
en nieuwsachtergronden de
afgelopen weken heeft gevolgd, weet het nu wel. De komende Europese verkiezingen zullen niets uithalen; het
Europees Parlement is een
lam instituut en de werkelijke macht
ligt bij de regeringsleiders. En vooral:
bij bondskanselier Angela Merkel.
‘Vergeet de 400 miljoen kiezers, de
vrouw die de eurozone heeft gered
zit aan de echte knoppen’, schreef
EU-watcher Joop Hazenberg onlangs.
De cynici en de teleurgestelden hebben elkaar weer gevonden in een
treurzang over de Europese democratie. En zoals vaak sneuvelt hierin de
nuance.
De zwart-witschema’s die in de
krantenkolommen domineren, helpen ons alleen maar verder af van
een begrip van de zo complexe Europese Unie. Zo wordt het voor ons burgers, die worden uitgenodigd om een
standpunt in te nemen over ‘Brussel’,
lastiger een oordeel te vormen over
waar het bij de verkiezingen in mei
nu wél om gaat.
Dat de EU in clichés wordt gevat is
wel te verklaren. In elk gepolariseerd
debat tussen voor- en tegenstanders
– en dat geldt zeker voor het huidige
EU-debat – wordt graag gebruikgemaakt van simplificaties of karikaturen.
Het helpt vervolgens ook niet mee
dat de EU eigenlijk een uniek fenomeen is. Dit maakt de ontwikkeling
van het Europees Parlement echter
ook veel spannender dan die van de
nationale parlementen. Het machtiger worden van de Europese volksvertegenwoordiging behoort tot de
Frau Merkel durft haar gezicht te
verbinden aan de Europese
verkiezingen.
meest opvallende institutionele vernieuwingen in de laatste decennia:
een raadgevende vergadering in een
technocratisch systeem transformeerde tot een parlementair orgaan
in een politiek-economisch verband,
met bijbehorende bevoegdheden.
Sinds 2009 is de samenwerking tussen het EP en de nationale parlementen geïntensiveerd. Kamerleden en
Europarlementariërs hebben samen
extra instrumenten in handen gekregen om nieuwe wetgeving van de
Commissie te toetsen. Dit getuigt
van het besef dat de democratische
controle van de EU niet uitsluitend
in Brussel of Straatsburg moet gebeuren. Het EP neemt besluiten en oefent controle uit op de terreinen
waar de lidstaten over hebben besloten om gezamenlijk beleid te voeren.
De Eerste en Tweede Kamer gaan
over het nationaal beleid: zorg, onderwijs en sociale zekerheid, om
maar wat te noemen. Het EP gaat –
als ware het een ‘Derde Kamer’ – primair over het samenwerkingsbeleid:
over het beperken van de uitstoot in
de atmosfeer boven het Europese
continent, over de aanpak van Afrikaanse migranten die over Europa
uitwaaieren, over bescherming van
grensoverschrijdend dataverkeer.
Kortom: willen we de relevantie
van het EP scherper in beeld krijgen,
dan moeten we dit parlement op zijn
eigen merites beoordelen, niet als
slap aftreksel van ons eigen parlement. Daarmee is niet gezegd dat er
niets mis is het met Europees Parlement. Europakenners houden ons
volkomen terecht voor dat we het EP
niet moeten overschatten. Maar afgaande op de geluiden links en
rechts, lijkt dat nu niet het grootste
risico. Voordat we weer beginnen
over de matige effectiviteit van het
EP, ons opwinden over de reiscarrousel Brussel-Straatsburg, of de verkiezing van de nieuwe Commissievoorzitter op voorhand als een blamage
afserveren, moeten we ons eerst eens
afvragen of we het EP sowieso wel op
waarde schatten.
Maar wie durft dat nog? Nederlandse politieke partijen in elk geval niet,
lijkt het. In Duitsland siert de vrouw
die de euro heeft gered de verkiezingsposters van de Duitse christendemocraten. Dat is zonder meer veelzeggend voor de verhoudingen in
Duitsland én in de EU. Maar het zegt
ook dit: Frau Merkel durft in elk geval haar gezicht te verbinden aan de
Europese verkiezingen.
contact
Redactie
Opinie
Trouw
Postbus 859
1000 AW
Amsterdam
t 020-5629444
[email protected]
2
Opinie is een vrijplaats voor discussie.
Alle stukken zijn op
persoonlijke titel. Artikelen tellen maximaal 650 woorden,
Brieven maximaal
150. De redactie behoudt zich het recht
voor bijdragen te
weigeren, te redigeren of in te korten.
Bijdragen worden
ook via internet, databank of anderszins
verspreid. Eventuele
auteursrechten blijven berusten bij de
schrijver. Inzendingen graag voorzien
van naam, adres en
telefoonnummer,
ook de e-mails.