Protocol Coalitiebesprekingen Bussum 20140418

"
"
"
"
"
"
Protocol
Coalitiebesprekingen
Bussum 2014
"
Voorstel
ter bespreking op 22 april 2014
"
"
"
"
"
"
"
Auteurs:
Marieke Munneke Smeets
René Sweijen
"
"
18 april 2014
!1
"
"
"
"
Inhoud
"
"
"
1.
Inleiding
2.
Doelstelling
3.
Uitgangspunten
4.
Processtappen
I – Proces vaststellen
IIa – Inhoud: vaststellen bespreekpunten
IIb – Inhoud: inhoudelijke bespreking/debat
IIIa – Formatie: fase 1
IIIb – Formatie: fase 2
IIIc – Formatie: fase 3
5.
Communicatie rondom coalitiebesprekingen
6.
Rol informateur
7.
Rol formateur
8.
Rol burgemeester
9.
Rol griffie
10.
Rol gemeentesecretaris
11.
Rol externe adviseurs
12.
Rol inwoners en stakeholders
"
"
"
Bijlagen:
"
"
"
"
I.
Format bespreekpunten
II.
Planningsvoorstel I
III.
Planningsvoorstel II
!2
"
"
"
1. Inleiding
Op dinsdag 15 april jl. heeft de VVD Bussum haar opdracht teruggegeven om te komen
tot een coalitieakkoord. Na de verkiezingen van 19 maart heeft de VVD als grootste
partij het voortouw genomen. De coalitieonderhandelingen zijn gevoerd met D66,
PvdA, GroenLinks, CDA en Gooise Ouderen Partij. Nadat eerst het CDA zich had terug
getrokken uit de gesprekken heeft vervolgens ook D66 aangegeven niet verder te
willen gaan.
"
Als eerstvolgende partij in grootte is Hart voor Bussum gevraagd het stokje over te
nemen. Hart voor Bussum heeft het voorstel gedaan aan de VVD om gezamenlijk, als
twee grootste partijen in de gemeenteraad van Bussum, de verantwoordelijkheid voor
de formatie op te pakken. De VVD heeft aangegeven dat zij wil dat Hart voor Bussum nu
het voortouw neemt. Hart voor Bussum aanvaardt deze opdracht om te komen tot een
coalitieakkoord dat kan rekenen op brede steun in de raad én op draagvlak bij de
inwoners van Bussum.
"
Hart voor Bussum vindt het van belang dat het proces om te komen tot een
coalitieakkoord voldoet aan de volgende criteria:
• openbaar en transparant
• gestructureerd en strak geleid
• meedoen, meedenken en meebeslissen.
"
In dit voorstel wil Hart voor Bussum komen tot een protocol waarin alle partijen zich
kunnen vinden. Doel van het protocol is dat er een duidelijk, voorspelbaar proces
wordt afgesproken. De spelregels worden met elkaar vastgelegd, iedereen weet waar
hij/zij aan toe is en de kans op succes wordt gemaximaliseerd.
"
"
2. Doelstelling
Doel van dit protocol is het vastleggen van het proces om te komen tot:
1. Het opstellen van een raadsbreed programma
2. Het vaststellen van een coalitieakkoord
3. Vormen van een college
"
De planning is er op gericht om te zorgen dat uiterlijk vrijdag 6 juni het coalitieakkoord
op papier staat en het nieuwe college bekendgemaakt kan worden.
"
"
3. Uitgangspunten
Bij het opstellen van dit protocol zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd:
• Er wordt een onafhankelijke informateur benoemd die het gehele proces leidt
tot het moment van aanstellen van een formateur. Fractievoorzitters kunnen
(gesteund door één persoon) zich volledig richten op de inhoud.
• Alle partijen mogen meedoen. Geen partij wordt uitgesloten van het proces.
Partijen kunnen wel op elk moment aangeven uit het proces te stappen.
• Er wordt een raadsbreed programma opgesteld. Alle partijen worden
uitgenodigd om op ieder onderdeel (=bespreekpunt) hun standpunt kenbaar te
maken.
!3
• Bespreekpunten worden besproken aan de hand van clustering van de
verschillende standpunten. Gekeken wordt welke standpunten dicht bij elkaar
liggen en vervolgens wordt een meerderheidsstandpunt geformuleerd en
minderheidsstandpunt(en).
• Het gehele proces is zoveel mogelijk openbaar. Pas op het moment dat tot
formatie wordt overgegaan (=vaststellen college en uitwerken coalitieakkoord)
zal sprake zijn van beslotenheid.
• Openbaarheid houdt ook in dat de openbare besprekingen toegankelijk zijn
voor publiek en pers. Inwoners en stakeholders worden uitgenodigd om in te
spreken en zienswijzen in te dienen.
• Het proces wordt zo zorgvuldig mogelijk ingericht; dat betekent dat er goede
afspraken worden gemaakt over vastleggen van gemaakte afspraken, notulen,
toesturen van stukken, etc.
"
"
4. Processtappen
"
Proces
!
1.
Proces
Vaststellen
2.
Inhoud
Bespreken
3.
Vorm
Definiëren
Gezamenlijk eens
worden over proces
Alle bespreekpunten
behandelen
Formatie;
Coalitie en college
"
I – Proces vaststellen (dinsdag 22 april 17.30 - 19.30 uur)
Als eerste stap wordt er een korte verkenning uitgevoerd. Hart voor Bussum zal hiertoe
alle partijen uitnodigen en het eerste gedeelte van de bijeenkomst voorzitten. Tijdens
deze openbare vergadering komen de volgende punten aan de orde:
• Korte terugblik en vooruitblik
• Presentatie informateur
• Bespreken protocol
"
!4
Na een schorsing waarin partijen de gelegenheid hebben met hun fractie te
overleggen, wordt het volgende besproken en vastgesteld:
• Benoemen informateur, waarna de informateur het voorzitterschap overneemt.
• Alle partijen geven hun visie op het protocol en kunnen wijzigingen voorstellen
in de vorm van schriftelijke of mondelinge amendementen.
• Alle partijen geven hun visie op de twee planningsvoorstellen.
• Vervolgens wordt er gestemd over het protocol en planning en kan deze worden
vastgesteld.
"
"
IIa - Inhoud: vaststellen bespreekpunten (donderdag 24 april 17.00 – 20.00
uur)
Onder leiding van de informateur wordt een eerste sessie gehouden om alle
bespreekpunten te benoemen. Deze bijeenkomst wordt genotuleerd en verslagen
worden na elke bijeenkomst z.s.m. verspreid onder de fractievoorzitters.
• Alle partijen wordt gevraagd om van tevoren maximaal 8 bespreekpunten aan te
dragen (format in de bijlagen). Hierbij wordt met klem verzocht de focus te
leggen op welke punten van belang zijn voor de komende raadsperiode.
• De formats met bespreekpunten worden op woensdag 26 april vóór 16.00 uur
aan de griffier gestuurd, die deze samenvoegt per onderwerp en daarna
verzendt naar de fractievoorzitters.
• De griffie is verantwoordelijk voor de communicatie tussen (in)formateur en de
fractievoorzitters. De fractievoorzitters zijn vrij om de stukken te verspreiden
binnen hun fractie.
• Tijdens de sessie lichten partijen hun ingebrachte bespreekpunten kort toe. Er
is gelegenheid om toelichtende vragen te stellen. Er wordt geen discussie
gevoerd.
• Na een korte schorsing, waarbinnen partijen met hun fractie kunnen overleggen
over de ingebrachte bespreekpunten, toelichting en standpunten, start het
tweede gedeelte van de bijeenkomst.
• Partijen kunnen hun standpunten aanpassen, maar er vindt geen discussie
plaats.
• Daarna vindt gezamenlijke agendering plaats van de onderwerpen waaronder
de bespreekpunten vallen, ten behoeve van de volgende bijeenkomsten.
• De bespreekpunten worden vervolgens uitgewerkt (meerderheidsstandpunt,
minderheidsstandpunt) en dit wordt rondgestuurd aan de fractievoorzitters.
"
"
IIb - Inhoud: inhoudelijke bespreking/debat (6, 8 en 13 mei 18.00 - 22.00
uur of 6 en 8 mei 18.00 – 22.00 uur en 10 mei 9.00 – 15.00 uur, zie bijlagen voor
twee planningsvoorstellen)
Naar verwachting zullen in 3 sessies de bespreekpunten worden behandeld.
Agendering van de punten vindt zoveel mogelijk plaats op basis van logische
samenhang. De informateur stelt prioriteit bij de volgorde van de te bespreken
onderwerpen. De griffie zal gevraagd worden indien dit nodig is om onderliggende en
relevante stukken per bespreekpunt te verspreiden. Hierdoor is het mogelijk dat de
fractievoorzitter zich per sessie kan laten vergezellen door iemand die op die punten
goed ingevoerd is. De overige raadsleden en commissieleden zijn welkom op de
publieke tribune.
"
!5
Per sessie opent de informateur de vergadering met een korte introductie van de
verschillende bespreekpunten. Daarna is er gelegenheid tot inspreken door inwoners
(max. 3 minuten) over alle bespreekpunten. Tevens wordt de insprekers verzocht hun
inspraak op papier mee te nemen ter verspreiding onder de partijen.
Er is geen ruimte voor aanvullende vragen, uitzonderingen hierop lopen via de
voorzitter.
Behandeling van de bespreekpunten vindt plaats binnen een vast stramien:
• 1e termijn: per partij enkele minuten om een standpunt toe te lichten waarbij
interruptie voor verduidelijkende vragen mogelijk is
• mogelijkheid voor een korte schorsing voor overleg met fractie
• na de schorsing vindt de 2e termijn plaats
• de informateur vat per bespreekpunt het meerderheidsstandpunt en
minderheidsstandpunt samen.
"
Na elke bijeenkomst worden er notulen rondgestuurd. Wijzigingen op de notulen
kunnen middels het indienen van tekstvoorstellen bij de volgende bijeenkomst
plaatsvinden.
"
Ieder bespreekpunt wordt verder uitgewerkt en er wordt een verslag op hoofdlijnen
gemaakt van de sessie. De informateur wordt hierbij ondersteund door de griffier.
Dat wordt binnen 24 uur na behandeling rondgestuurd aan de fractievoorzitters.
De informateur is verantwoordelijk voor het verslag op hoofdlijnen.
"
Bij de laatste bijeenkomst wordt door partijen aangegeven welke bespreekpunten voor
hen onderhandelbaar zijn en welke niet.
"
"
IIIa - Formatie: fase 1
Onder leiding van de informateur wordt, als alle bespreekpunten aan bod zijn geweest,
het verslag op hoofdlijnen besproken. Middels amendementen/ tekstvoorstellen
kunnen partijen wijzigingen voorstellen. Het verslag op hoofdlijnen wordt ter
vaststelling voorgelegd aan de partijen.
"
Het tweede gedeelte van fase I wordt gebruikt om na te gaan in welke vorm
(=samenstelling van partijen) het raadsbreed programma uitgevoerd gaat worden.
"
Tijdens deze sessie worden 4 vragen gesteld aan alle partijen:
• welke combinatie van partijen ziet men?
• is de partij bereid mee te doen in een coalitie?
• hoe ziet iedere partij dat het college er kwantitatief uitziet (aantal FTE, aantal
wethouders)?
• met welke partij wil men onder geen beding in een college zitten?
"
De informateur geeft op basis van de uitkomsten een openbaar advies over
coalitievorming en adviseert welke partij de formatie op zich moet nemen.
"
"
"
"
"
!6
IIIb – Formatie: fase 2 (openbaar gedeelte)
In een openbare vergadering wordt het advies over coalitievorming en de formatie van
de informateur besproken. De informateur is door partijen aanspreekbaar op het
proces tot en met het moment van het bespreken van de adviezen.
"
In deze bespreking wordt de formateur benoemd.
"
IIIc – Formatie: fase 3 (besloten gedeelte)
De formateur roept de partijen die bereid zijn deel te nemen in een college bij elkaar.
De formatie kan verschillende besprekingen in beslag nemen. In de planning is
rekening gehouden met 3 sessies.
"
Deze sessies worden gebruikt om:
• alle punten van het raadsbreed programma nader uit te werken
• hiervoor wordt ambtelijke ondersteuning geboden en worden de relevante
dossiers beschikbaar gesteld
• alle onderdelen van het akkoord worden waar nodig SMART gedefinieerd
• samenstelling en omvang van het college wordt bepaald
• verdeling van portefeuilles vindt plaats
• vastgesteld wordt welke wethouders in het college komen.
"
E.e.a. wordt vervolgens uitgeschreven in een coalitieakkoord dat dan naar de raad
gestuurd kan worden. Indien de meerderheid van de raad dit wenst kan er een aparte
sessie worden georganiseerd voor raad en inwoners om het coalitieakkoord te
presenteren en bespreken.
"
"
5. Communicatie rondom coalitiebesprekingen
Het grootste deel van het proces is openbaar en dus toegankelijk voor pers en publiek.
De (in)formateur geeft aan in overleg met onderhandelaars wanneer eventuele
persberichten worden verzonden.
"
Na afloop van de onderhandelingen legt de informateur verantwoording af aan de raad
over het eindresultaat.
Hierna kan de raad het coalitieakkoord bespreken, waarna het nieuwe college kan
worden benoemd.
"
"
6. Rol informateur
De informateur heeft de volgende taken:
• hij/zij krijgt de opdracht om te komen tot een raadsbreed programma en een
advies voor een nieuw college dat kan rekenen op brede steun in de
gemeenteraad en steun bij de inwoners van Bussum.
• onder zijn/haar verantwoordelijkheid loopt het onderhandelingsproces tot het
moment dat een formateur wordt benoemd.
• de informateur heeft desgewenst bij de start van het proces een oriënterend
gesprek met de burgemeester waarbij alle voor het proces van belang zijnde
punten aan de orde kunnen komen.
• de informateur heeft leiding over de besprekingen en zorgt in samenwerking
met de griffie voor agendering van de te bespreken onderwerpen, toesturen
van relevante stukken en voortgang van het proces.
!7
"
"
• de informateur adviseert welke partij de formatie, gezien de onderhandelingen,
het beste op zich kan nemen.
• de informateur legt verantwoording af over het gehele proces en het resultaat in
een openbare bijeenkomst van de raad.
7. Rol formateur
De formateur heeft de volgende taken:
• Hij/zij krijgt de opdracht tot het opstellen van een coalitieakkoord en het vormen
van een college.
• Hij/zij is verantwoordelijk voor het onderhandelingsproces van de formatie.
• Hij/zij is ondersteund door de griffier scribent van het coalitieakkoord.
• Hij/zij legt verantwoording af aan de raad over het formatieproces en het
resultaat hiervan.
"
8. Rol burgemeester
De burgemeester heeft minimaal de rol zoals omschreven in de Gemeentewet, artikel
35, lid 2: ”De burgemeester wordt geïnformeerd over de uitkomsten van de
collegeonderhandelingen. Hij wordt alsdan in de gelegenheid gesteld zijn opvattingen
over voorstellen ten behoeve van het collegeprogramma kenbaar te maken.”
"
Daarnaast kan de (in)formateur de burgemeester om advies vragen voor
werkzaamheden van procesmatige aard. Vanuit zijn onafhankelijke rol kan hij de
emoties, die vaak ontstaan tijdens een formatieproces, verzachten door middel van
handreikingen gericht op functionaliteit, zakelijkheid en begrip.
"
Desgewenst is er bij de start van het proces een oriënterend gesprek met de
informateur.
"
De burgemeester wordt uitgenodigd door de onderhandelende partijen om een
inbreng te leveren gelet op de taken en bevoegdheden van het bestuursorgaan
burgemeester.
"
"
8. Rol griffie
De (in)formateur en de onderhandelaars worden ambtelijk ondersteund door de
griffie, tot het moment van benoeming van het nieuwe college. De griffie heeft als taak
om het proces te faciliteren, te (laten) notuleren, het noteren van afspraken en, vanuit
de eigen deskundigheid en ervaring, gevraagd en ongevraagd de onderhandelaars te
adviseren over het proces.
"
De griffie ondersteunt de informateur en de formateur. De formateur wordt
ondersteund door de griffie bij het schrijven van het coalitieakkoord.
De griffie is uitdrukkelijk geen tussenpersoon of bemiddelaar tussen onderhandelende
partijen.
"
"
9. Rol gemeentesecretaris
De gemeentesecretaris zorgt vanuit de ambtelijke organisatie voor de door de
onderhandelaars gevraagde facilitaire en ambtelijke ondersteuning (”standby”), die
!8
nodig is in aanvulling op hetgeen de griffie bijdraagt. Tevens zorgt hij voor toegang tot
relevante dossiers.
"
"
10. Rol externe deskundigen
De onderhandelaars kunnen overeen komen dat er bij opkomende vraagstukken
externe deskundigen worden ingeschakeld. Eventuele reis- en verblijfkosten van deze
deskundigen worden vergoed.
"
"
11. Rol inwoners en stakeholders
Inwoners en stakeholders worden actief gevraagd mee te doen in dit proces. Iedereen
kan schriftelijke zienswijzen indienen. Deze worden als ingekomen stuk op de agenda
voor de eerstvolgende bespreking geplaatst. Deze worden na binnenkomst,
onmiddellijk aan alle onderhandelaars ter beschikking gesteld. Het is aan partijen te
bepalen wat zij met de zienswijzen doen.
"
Inwoners kunnen vragen om in te spreken bij openbare sessies. Inwoners wordt
gevraagd zich uiterlijk 6 uur van tevoren aan te melden bij de griffie. Inspreken
gebeurt altijd aan het begin van iedere sessie. Het is aan de informateur te bepalen
hoeveel tijd insprekers krijgen.
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
Bijlagen:
"
"
"
"
"
"
"
"
I.
II.
III.
Format bespreekpunten
Planningsvoorstel I
Planningsvoorstel II
!9
"
I
"
Format bespreekpunten
Format Bespreekpunten - Coalitiebesprekingen Bussum 2014
Onderwerp:
Partij:
Achtergrond
Standpunt
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
1
! 0
"
II
"
Planningsvoorstel I
Datum
Tijd
Onderwerp
Toelichting
Dinsdag 22 april
17.30 – 19.30
Verkenning
Vaststellen proces
Benoemen informateur
Donderdag 24 april
17.00 – 20.00
Informatie
Inventariseren
bespreekpunten
28 april t/m 5 mei
Meivakantie
Dinsdag 6 mei
18.00 – 22.00
Inhoud - sessie 1
Bespreekpunten
Donderdag 8 mei
18.00 – 22.00
Inhoud - sessie 2
Bespreekpunten
Dinsdag 13 mei
18.00 – 22.00
Inhoud - sessie 3
Bespreekpunten
Donderdag 15 mei
18.00 – 22.00
Formatie – fase1 (tevens
reserve Inhoud - sessie 4)
Bespreekpunten/
opstart formatie
Dinsdag 20 mei
18.00 – 22.00
Formatie – fase 2(openbaar)
Formatie – fase 3 (besloten
Uitwerken akkoord
Samenstellen college
Donderdag 22 mei
18.00 – 22.00
Formatie – fase 3 (besloten)
Uitwerken akkoord
Samenstellen college
Dinsdag 27 mei
18.00 – 22.00
Formatie – fase 3 (besloten)
Uitwerken akkoord
Samenstellen college
Woensdag 28 mei
18.00 - 22.00 uur Formatie – reserve
29 mei t/m 6 juni
Uitschrijven coalitieakkoord
Maandag 9 juni
Persmoment coalitie en
uitsturen coalitieakkoord
Dinsdag 10 juni
Donderdag 19 juni
20.00 - 22.00 uur Openbare bespreking
coalitieakkoord
Raadsvergadering
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
1
! 1
Beëdigen nieuw college
"
III
"
Planningsvoorstel II
Datum
Tijd
Onderwerp
Toelichting
Dinsdag 22 april
17.30 – 19.30
Verkenning
Vaststellen proces
Benoemen informateur
Donderdag 24 april
17.00 – 20.00
Informatie
Inventariseren
bespreekpunten
28 april t/m 5 mei
Meivakantie
Dinsdag 6 mei
18.00 – 22.00
Inhoud – sessie 1
Bespreekpunten
Donderdag 8 mei
18.00 – 22.00
Inhoud – sessie 2
Bespreekpunten
Zaterdag 10 mei
9.00 – 15.00
Inhoud – sessie 3 (reserve
Inhoud – sessie 4) en
Formatie – fase 1
Bespreekpunten/
opstart formatie
Dinsdag 13 mei
18.00 – 22.00
Formatie – fase 2(openbaar)
Formatie – fase 3 (besloten
Uitwerken akkoord
Samenstellen college
Donderdag 15 mei
18.00 – 22.00
Formatie – fase 3 (besloten)
Uitwerken akkoord
Samenstellen college
Dinsdag 20 mei
18.00 – 22.00
Formatie – fase 3 (besloten)
Uitwerken akkoord
Samenstellen college
Donderdag 22 mei
18.00 – 22.00
Formatie – reserve
Uitwerken akkoord
Samenstellen college
22 mei t/m 30 mei
Uitschrijven coalitieakkoord
Maandag 2 juni
Persmoment coalitie en
uitsturen coalitieakkoord
Dinsdag 3 juni
20.00 – 22.00
Openbare bespreking
coalitieakkoord
Donderdag 12 juni
20.00
Raadsvergadering
1
! 2
Beëdigen nieuw college