JAARVERSLAG 2013

JAARVERSLAG 2013
Stichting de Vruchtenburg
Begeleiding bij kanker
Straatweg 171
3054 AD Rotterdam
Voorwoord
De ondersteuning aan mensen met kanker en hun naasten staat meer dan ooit onder
druk. Een organisatie als de Vruchtenburg heeft goede vrienden nodig om de
ondersteuning die wij geven mogelijk te maken, met de hoge kwaliteit die cliënten en
wij noodzakelijk achten. Die goede vrienden hebben wij al tien jaar. En gelukkig
hebben zij de Vruchtenburg in dit jubileumjaar extra goed willen steunen.
Ons 10-jarig jubileum hebben we groots gevierd met een benefietgala. Na maanden
van voorbereiding door vele vrijwilligers hebben we op donderdag 12 september met
onze gasten op de locatie Straatweg in Rotterdam een fantastische avond beleefd.
Uiteraard stond dit gala in het teken van onze cliënten en het binnenhalen van
sponsorgelden. Dankzij vele gulle gevers hebben we dankzij dit gala een prachtig
bedrag aan giften mogen ophalen. Dank aan allen die dit voor ons mogelijk hebben
gemaakt!
Ten opzichte van 2012 is het aantal het aantal cliënten in 2013 fors gestegen: van
905 naar 1058. Gelukkig is de eigen bijdrage voor cliënten die in 2012 was
gelanceerd, weer vervallen. Dankzij intensieve gesprekken met de zorgverzekeraars,
hebben we voor 2013 meer budget van hen gekregen dan in 2012. Dat betekende
echter wel dat we meer cliënten moesten helpen tegen een lager tarief. Hadden we in
2012 een budget van € 989.000, in 2013 ontvingen we € 1.008.000 van de
zorgverzekeraar. De verlaging van het tarief betekende dat elke therapeut meer
cliënten is gaan begeleiden. Dit heeft dus niet geleid tot een evenredige toename van
de kosten. Het is ons desondanks gelukt de kwaliteit hoog te houden. Dit was en is
alleen maar mogelijk dankzij de geweldige betrokkenheid en inzet van onze
medewerkers. Dank hiervoor!
Vele sponsoren ondersteunen gelukkig ook onze bedrijfsvoering omdat het reguliere
zorgbudget hiervoor niet toereikend is. Denk hierbij aan leveranciers van ICT of
kantoorartikelen of aan administratieve ondersteuning. Wij werken er hard aan om
afhankelijkheid van sponsorgelden ter dekking van de organisatiekosten zo minimaal
mogelijk te laten zijn.
Dankzij alle gulle gevers tijdens en buiten het gala, het kinderfonds, en zeker ook de
sponsors in natura (gereduceerde dienstverlening) hebben wij in 2013 voor een
bedrag van € 56.000 extra cliënten kunnen ondersteunen buiten de zorgfinanciering
om.
Dankzij deze giften hebben wij dit jaar dus veel cliënten extra mogen helpen, hebben
we gewerkt aan de ontwikkeling van de organisatie en de patiëntenzorg en kunnen
we dit jaar financieel afsluiten met een positief resultaat van € 13.464.
Niet alleen financieel mogen we 2013 positief afsluiten. Ook onze cliënten geven onze
ondersteuning weer een dikke 8. Hier zijn we erg trots op. Dat betekent niet dat alles
2
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg
goed is gegaan, dat er geen ontevreden cliënten waren. Ook wij zijn mensen en soms
gaan er dingen niet goed. Dat betekent dat we verder zullen gaan in het verbeteren
van ons werk en juist de kritische feedback van cliënten met aandacht lezen en
gebruiken om kwaliteit te blijven leveren.
Er waren in 2013 ook minder prettige zaken. Veel energie is uitgegaan naar de op
stapel staande veranderingen in de GGZ-financiering. Inmiddels weten we dat al deze
zaken werkelijkheid zijn geworden. Deze veranderingen blijken juist voor de
gespecialiseerde psycho-oncologische zorg een bedreiging voor de kwaliteit en
toegankelijkheid. Om die reden hebben de belangrijkste partijen uit de sector zich in
2013 verenigd om gezamenlijk de belangen en behoeften van mensen met kanker uit
te dragen aan zorgverzekeraars, de politiek en de Nederlandse Zorg Autoriteit. De
Vruchtenburg heeft daar zeer actief aan bijgedragen. Een en ander zal met volle
kracht voorgezet worden in 2014 om zodoende minder speelbal te zijn en meer aan
de tafel te komen waar de beslissingen worden genomen.
Eind 2013 heeft Ton van de Ven, na bijna 5 jaar werkzaam te zijn geweest als
directeur- bestuurder van de Vruchtenburg afscheid genomen. Zijn functie wordt op
dit moment tijdelijk ingevuld door ondergetekende.
Tot slot
De Vruchtenburg heeft de afgelopen jaren erg zijn best gedaan om de
toegankelijkheid van de psychologische zorg voor mensen met kanker verder te
vergroten. De psycho-oncologische zorg levert een aantoonbare bijdrage aan de
vergroting van kwaliteit van leven en veerkracht voor mensen met kanker.
Het afgelopen jaar (2013) en de veranderingen in de financiering (per 2014) hebben
ons nog scherper dan voorheen duidelijk gemaakt hoe kwetsbaar we zijn als zeer
kleine zorginstelling die haar inkomsten moet halen uit de zorgverzekeringswet en
aanvullende sponsorgelden. De opdracht voor 2014 wordt om maatregelen te nemen
om deze financiële kwetsbaarheid terug te dringen, om ook voor de toekomst deze
belangrijke en goede zorg te kunnen blijven leveren.
Marcel Coerver, directeur-bestuurder ad interim
Maart 2014“De gesprekken hebben mij een spiegel voor gehouden, waardoor ik
mezelf en de kanker beter leerde kennen, beter met de situatie om kon gaan en beter
in mijn vel ging zitten. Rust.”
De citaten in dit jaarverslag zijn citaten uit de cliëntenevaluatie 2013.
3
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg
De Vruchtenburg
Stichting de Vruchtenburg ziet het als haar maatschappelijke taak om zoveel mogelijk mensen
met kanker en hun naasten die behoefte hebben aan psychologische zorg, deskundige
begeleiding te bieden. Onze zorg is laagdrempelig ons zorgaanbod gedifferentieerd en
evenwichtig. De begeleiding is bedoeld voor iedereen met kanker, ongeacht de aard en de
ernst van de ziekte, de fase van behandeling of het perspectief dat men heeft.
Mensvisie
De medewerkers van de Vruchtenburg scheppen een sfeer waarin cliënten en bezoekers
ervaren dat zij meer zijn dan hun ziekte; de cliënten worden benaderd met deskundigheid,
respect en aandacht. Ons uitgangspunt is een totale mensvisie die recht doet aan de
lichamelijke, psychische, levensbeschouwelijke en relationele dimensies van de zieke mens
met kanker. Het unieke, individuele karakter van iedere persoon en zijn levensloop staan bij
ons centraal. Omdat kanker ook mensen uit hun sociale omgeving raakt, is de begeleiding ook
beschikbaar voor de directe naasten. Dit kan familie zijn zoals partners en kinderen, maar ook
vrienden of buren, die de zorg en begeleiding op zich hebben genomen.
In aansluiting op de standaard oncologische zorg stelt de Vruchtenburg zich ten doel
mensen met kanker en hun naasten:
te ondersteunen bij het verbeteren van hun welbevinden en kwaliteit van leven
erkenning te geven voor en zo mogelijk helpen te verzachten van de belastende gevolgen
van de ziekte c.q. de behandeling
stimuleren van de eigen weerbaarheid en kracht
leren om te gaan met de ziekte
Hierbij is steeds het uitgangspunt dat de cliënten en bezoekers van de Vruchtenburg zelf een
verantwoorde beslissing nemen over hun gezondheid.
Samenwerking
De Vruchtenburg is een GGZ-instelling en stelt zich uitdrukkelijk ten doel voortdurend
aansluiting te zoeken bij de standaard oncologische zorg. Daarom leggen en onderhouden wij
contacten met verschillende instanties en organisaties die zich in de regio bezighouden met de
(medische) zorg, sociaal-maatschappelijke dienstverlening en geestelijke gezondheid (bijlage
1). Deze partijen zijn belangrijk voor het ontwikkelen van draagvlak en verdere samenwerking
op het gebied van psychosociale begeleiding van mensen met kanker en hun naasten. Met hen
wordt ook samengewerkt op het gebied van deskundigheidsbevordering en
informatieuitwisseling. Het verzorgingsgebied betreft de gehele regio Zuid-Holland en een deel
van Zeeland en West-Brabant.
4
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg
Inhoud
1
De zorg door de Vruchtenburg in 2013
Ontwikkeling zorgverlening
Profiel cliënten
Effectiviteit van de zorg en cliënttevredenheid
Cliëntgerichtheid
Klachten
6
7
8
9
11
11
2
De ontwikkelingen in 2013
Locatie Straatweg
Locatie Rotterdam-Zuid
Locatie Leiden
Samenwerking ziekenhuizen en andere projecten
Aanvullende Inkomsten
Public Relations
Kwaliteit
Meerjarenbeleid
Scholing
12
12
12
12
13
15
15
17
18
19
3
De organisatie in 2013
Raad van Toezicht
Raad van Advies
Cliëntenraad
Klachtencommissie
Medewerkers
Interne communicatie
Vrijwilligers
28
21
21
22
22
22
24
25
4
De financiën in 2013
Balans per 31 december 2013
Resultatenrekening over 2013
26
27
27
BIJLAGE
BIJLAGE
BIJLAGE
BIJLAGE
BIJLAGE
1
2
3
4
5
Samenwerkingspartners
De Vruchtenburg in de media
Deskundigheidsbevordering,voorlichting en lezingen in 2013
Functies en werkzaamheden Raad van Toezicht, maart 2013
Functies leden Raad van Advies, maart 2013
5
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg
28
29
31
33
34
1
De zorg door de Vruchtenburg in 2013
De impact van kanker is groot. Niet alleen direct na diagnose of tijdens de
behandeling, maar vaak nog jaren daarna. Als je weet dat je niet meer beter wordt
maar ook als de prognose gunstig is. Dan is behoefte aan een plek waar naar je
geluisterd wordt, waar problemen (h)erkend worden en veerkracht versterkt wordt
door goede informatie, concrete handvatten en deskundigheid. De Vruchtenburg wil
kwalitatief hoogwaardige psycho-oncologische zorg bieden, dicht bij huis en met een
veelzijdig aanbod. Bovendien geldt: “Kanker heb je niet alleen.” Daarom zijn bij de
Vruchtenburg zowel mensen met kanker als hun naasten welkom.
Naast de locaties in Rotterdam (locatie Straatweg en locatie Rotterdam-Zuid) heeft de
Vruchtenburg ook een locatie in Leiden (voorheen: LeShan). Daarnaast zijn er
spreekuurlocaties in het Maasstad Ziekenhuis in Rotterdam-Zuid, in het van Weel
Bethesda Ziekenhuis in Dirksland, in Delft en in Inloophuis Ademas in Nieuw-Vennep.
Alle begeleiding viel in 2013 onder de tweedelijnszorg, vergoed door de
basisverzekering bij een doorverwijzing door een medische specialist, bedrijfsarts of
huisarts.
De Vruchtenburg kent een divers zorgaanbod, waaronder: individuele begeleiding
(zoals onder andere gesprekken met een psycholoog, haptotherapie, kunstzinnige
therapie, begeleiding bij terugkeer naar het werk), maar ook partner- en/of
familiegesprekken en groepsbegeleiding (met daarbij onder andere Mindfulness Based
Cognitive Therapy (MBCT), het revalidatieprogramma Herstel & Balans en diverse
begeleide lotgenotengroepen.
Voordat met het begeleidingstraject wordt begonnen, vinden één of twee
intakegesprekken tussen de cliënt en één van de psychologen plaats. Hierin wordt
bekeken of er een indicatie voor zorg is en welke vorm(en) van begeleiding het best
bij de cliënt past/passen. Ook wordt in het gesprek nagegaan of er sprake is van
eventuele andere problematiek. De intake wordt besproken in het indicatieoverleg,
waarna de definitieve indicatie en de best passende ondersteuning wordt vastgesteld
(eventueel buiten de Vruchtenburg). Daarna stelt de therapeut samen met de cliënt
een behandelplan op.
In gevallen waarin cliënten fysiek niet (meer) in staat zijn om de locaties in
Rotterdam, Leiden of Delft te bezoeken, bezoeken de therapeuten de cliënten thuis of
op het zorgadres. Ook vinden telefonische gesprekken plaats, zowel met cliënten als
met huisartsen, bedrijfsartsen en/of thuiszorg.
In crisissituaties wordt binnen 24 uur hulp verleend. In 2013 was dat net als in
voorgaande jaren in enkele situaties ook buiten kantooruren noodzakelijk.
6
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg
Ontwikkeling zorgverlening
In 2013 zijn er 903 nieuwe cliënten door de Vruchtenburg in behandeling genomen.
De nieuwe inschrijvingen welke rechtstreeks bij de Vruchtenburg in zorg zijn gekomen
krijgen een eigen Vruchtenburg DBC. Daarnaast biedt de Vruchtenburg psychooncologische zorg aan cliënten van het OCA (instelling voor poliklinische
revalidatieprogramma’s) en het Maasstad Ziekenhuis.
Het aantal nieuwe cliënten is ten opzichte van 2012 toegenomen met bijna 6 procent.
Daarmee wordt de opgaande lijn van de voorgaande jaren weer herpakt en blijkt dat
steeds meer cliënten en verwijzers de Vruchtenburg weten te vinden. Overigens
zonder dat de Vruchtenburg veel naar buiten treedt in de publiciteit. Dit zou mogelijk
een dermate groot aantal cliënten geven waarvoor wij, vanwege het gelimiteerde
zorgverzekeringsbudget, niet voldoende opvang zouden hebben. Wel worden steeds
meer mensen met complexe problematiek naar de Vruchtenburg verwezen. Een
tendens die ook de andere IPSO instellingen waarnemen. Dit wordt zichtbaar in
zwaardere diagnostiek en meer individuele dan groepsbehandelingen.
Ten opzichte van 2012 is het aantal behandelactiviteiten afgenomen met 16%. Dat wil
zeggen dat het aantal uren zorg dat cliënten kregen verminderd is ten opzichte van
2012. Dit is een rechtstreeks gevolg van de opgelegde verplichting van de
zorgverzekeraars om met iets meer budget veel meer mensen zorg te bieden.
Het aantal groepsbegeleidingscontacten in 2013 is afgenomen met bijna 25 procent
(zie tabel 1) terwijl in dezelfde periode de individuele begeleiding met ongeveer 20
procent afnam. Van het totaal aantal begeleidingscontacten vond 82 procent op
individuele basis plaats en 18 procent in groepsverband. Naast psychologische
begeleiding vindt er ook begeleiding plaats door vaktherapeuten: haptotherapie (9
procent) en kunstzinnige therapie (11 procent).
Tabel 1 | Activiteiten ten behoeve van cliënten 2013
2012
2013
12 13
854
903
106%
Intake 1 en 2*
1.232
1.273
103%
Individuele begeleiding
5.566
4.437
80%
Groepsbegeleiding
1.256
948
75%
Telefonische consulten
1.237
1.045
84%
7
0
0%
Nieuwe inschrijvingen
Behandelactiviteiten
Onderzoekscontacten door psychiater
Crisiscontacten (binnen en buiten kantoortijden)
Huisbezoeken
Totaal
26
5
19%
385
413
107%
9.709
8.121
84%
* Verschil inschrijvingen en intakes wordt verklaard doordat niet bij elke nieuwe inschrijving twee
intakegesprekken nodig zijn.
7
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg
Er hebben in 2013 413 huisbezoeken plaatsgevonden, een stijging van 7 procent ten
opzichte van 2012. Ook hier wordt de toenemende complexiteit van onze cliëntenpopulatie zichtbaar.
In 2013 maakte de Vruchtenburg voor psychiatrische consultatie gebruik van de
Polikliniek Soma en Psyche van het Erasmus MC. Via deze poli zijn ook de psychiaters
van het Erasmus MC - Daniel den Hoed Oncologisch Centrum bereikbaar voor advies.
Tabel 2 | Groepsbegeleiding; meest voorkomende vormen
2012
Stressreductie door aandachttraining/Mindfulness
770
Cognitieve Gedrags Therapie stress en angst
0
Herstel & Balans
336
Verder na kanker
53
Inloopatelier
87
Kanker in perspectief
10
Omgaan met verlies
0
Jongvolwassenen met kanker
0
2013
547
35
238
17
61
0
50
0
De instroom naar MBCT, Herstel & Balans en ‘Verder na kanker’ is afgenomen. De
aanmeldingen voor het Inloopatelier en ‘Kanker in perspectief’ waren in 2013 minder.
De daling in het aantal behandelingen voor Herstel & Balans is in werkelijkheid
minder, omdat in dit staatje de dienstverlening voor het OCA en het Maasstad
Ziekenhuis niet is meegenomen.
De groep ‘Jongvolwassenen met kanker’ en ‘Kanker in perspectief’ vond in 2013 niet
plaats, vanwege te weinig aanmeldingen.
Profiel cliënten
Zowel de man-vrouw verdeling als de verhouding tussen het aantal cliënten met
kanker en cliënten die als partner of naaste in begeleiding komen, laat in 2013 een
vergelijkbaar beeld met 2012 zien (zie tabel 3).
Tabel 3 | Profiel cliënt
2012
(n=154)
72%
2013
(n=149)
74%
28%
26%
100%
100%
Vrouw
71%
72%
Man
29%
28%
100%
100%
Cliënt heeft kanker
Cliënt is partner/naaste van iemand met kanker
8
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg
In tabel 4 is te zien dat er in 2013 beduidend meer cliënten met borstkanker en
minder cliënten met hematologische maligniteiten begeleid zijn dan in 2012.
Hiervoor is geen duidelijke reden geen aanwijsbaar.
Tabel 4 | Vormen van kanker (op basis van de steekproef)
Percentage Percentage
in 2012
in 2013
(n=131)
(n=149)
33%
53%
Borstkanker
13%
0,5%
Prostaatkanker
8%
4%
Maag-darmkanker
6%
9,5%
Andere urologische maligniteiten
3%
2,5%
Nierkanker
1%
2,5%
Longkanker
6%
4%
Gynaecologische maligniteiten
5%
9%
Hoofd-,en halskanker
6%
5%
Alvleesklierkanker
2%
0%
Melanoom
0%
3,5%
Hematologische maligniteiten
Diverse
17%
6,5%
100%
100%
De cliëntpopulatie ‘partner/naaste’ krijgt een eigen DBC en dus ook een eigen
classificatie en is niet in tabel 4 opgenomen.
“Bij mijn man is sprake van uitgezaaide prostaatkanker. Ik ben in paniek
geraakt en kon mijn man niet meer ondersteunen zoals ik tot dan toe gedaan had. Ik
had hulp nodig om zelf weer overeind te krabbelen zodat ik mijn man kon steunen.
Nu kan ik dat weer en begrijp ik alles zelf weer beter.”
Effectiviteit van de zorg en cliënttevredenheid
Om te weten of het aanbod van de Vruchtenburg aansluit bij de wensen en behoeften
van de cliënten, wordt het zorgaanbod jaarlijks geëvalueerd. In dit onderzoek wordt
gebruik gemaakt van gestandaardiseerde, gevalideerde vragenlijsten die vaker
worden gebruikt in onderzoek onder mensen met kanker.
In 2013 is deze evaluatielijst aan 426 cliënten toegestuurd na afloop van het
behandeltraject. Het betrof hier cliënten die de begeleiding afgerond hadden en bij
9
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg
wie de ziekte zich niet in een palliatief terminaal stadium bevond, of, naar inschatting
van de therapeut, cliënten die niet met een dergelijke vragenlijst belast konden
worden vanwege hun fysieke toestand.
Van de 426 cliënten hebben 200 cliënten de vragenlijst geretourneerd, een respons
van 47 procent. In 2012 bedroeg de respons 64% procent, maar waren veel minder
cliënten benaderd. Door therapeuten en onderzoekers wordt het belang van evaluatie
nadrukkelijker benoemd naar de cliënt.
Tabel 5 | Algemene evaluatie begeleiding
2012(n=141*)
Ja,
Ja,
Nee** enigszins
zeker
Het begeleidingsplan
naar wens uitgevoerd
De begeleiding was de
juiste aanpak van
klachten
De begeleiding heeft aan
de verwachtingen
voldaan
2013 (n=184*)
Nee**
Ja,
enigszins
Ja,
zeker
7%
18%
75%
6%
17%
77%
9%
21%
70%
7%
21%
72%
8%
21%
71%
7%
20%
73%
* N is lager dan het totaal geretourneerde vragenlijsten, omdat niet alle respondenten deze
vragen hebben ingevuld
** Samenvoeging van de antwoordmogelijkheden: nee, niet echt en helemaal niet.
Vergelijkbaar met 2012 geeft 73 procent van de cliënten in 2013 aan dat de
begeleiding aan de verwachtingen heeft voldaan. Het overgrote deel van de cliënten
vindt dat het begeleidingsplan naar wens is uitgevoerd en de juiste aanpak was voor
de klachten.
Tabel 6 | Welk rapportcijfer zou u geven aan de totale behandeling
of begeleiding?
2012
2013
2%
Lager dan 6,00*
3%
6,00
9%
3%
7,00
13%
11%
8,00
40%
40%
Hoger dan 8,00
36%
43%
100%
100%
* In 2012 was het niet lager dan een 4, in 2013 was er één 2
10
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg
Het gemiddelde rapportcijfer dat is toegekend aan de begeleiding is een 8,3. Deze
waardering is 0,1% hoger dan vorig jaar. Slechts 3 procent gaf in 2013 een zes of
lager.
De HADS-vragenlijst (Hospital Anxiety and Depression Scales) wordt sinds 2011
afgenomen. In het kader van vergelijking tussen GGZ zorginstellingen is dit een
verplichting van de kant van de zorgverzekeraar. De IPSO instellingen hebben met de
HADS wel een specifiek voor de oncologie relevante en geschikte vragenlijst mogen
invoeren.
De vragenlijst wordt aan het begin en bij de afsluiting van de begeleiding afgenomen
en biedt inzicht in het effect van de geboden zorg. Therapeuten en cliënten kunnen op
individueel niveau zichtbaar maken wat de voor- en na-score is. Een zeer ruime
meerderheid van de cliënten heeft een score boven de grenswaarden voor angst en/of
depressie.
In 2013 is voor de gesloten DBC’s het responspercentage 38%. Het landelijk
responspercentage bedroeg 26%.
Cliëntgerichtheid
De gemiddelde wachttijd tot het intakegesprek bedroeg in 2013 10 kalenderdagen.
De vriendelijke en gastvrije bejegening van de cliënt door alle medewerkers en
vrijwilligers is kenmerkend voor onze organisatie, zo blijkt ook uit de evaluatie. We
zijn er zeer op gebrand dit zo te houden.
Vragen en kritische opmerkingen van cliënten worden besproken in het Management
Team, waarna terugkoppeling naar de cliënt plaats vindt en, waar nodig, structurele
verbeteringen doorgevoerd worden.
Klachten
De Vruchtenburg hecht er veel waarde aan om kwalitatief goede zorg te verlenen.
Wij hebben een Procedure Klachtenbemiddeling en – indien bemiddeling niet
toereikend is – een Klachtenprocedure. Beide procedures zijn vermeld op de website.
De Klachtencommissie heeft in 2013 geen formele klachten in behandeling hoeven
nemen. Naast dit formeel kanaal neemt de Vruchtenburg overige cliëntenfeedback
(over bijvoorbeeld wachttijden) zeer serieus. Deze feedback wordt structureel
vastgelegd en besproken in het managementteamoverleg. Op deze wijze streeft de
Vruchtenburg naar voortdurende tevredenheid van de cliënten over zowel de
begeleiding als de organisatie.
“Ik was neerslachtig en negatief. Enorm boos op mijn lichaam en het leven. In paniek
na de diagnose en behandeling. De begeleiding heeft me geleerd met spanningen in mijn
lichaam om te gaan, ze te herkennen ook. Daarnaast kreeg ik goede en praktische tips om met
bepaalde situaties om te gaan en mijn zelfvertrouwen te vergroten .”
11
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg
2
De ontwikkelingen in 2013
De drie zelfstandige Vruchtenburg-locaties hebben een uniform zorgaanbod, waarbij
bepaalde therapievormen op de ene locatie nadrukkelijker vertegenwoordigd zijn dan
op de andere.
De verschillende locaties hebben in 2013 op eigen wijze gewerkt aan het versterken
van hun positie in de regio. Op alle locaties vinden individuele- en partner
begeleidingsgesprekken plaats.
Locatie Straatweg
Op locatie Straatweg wordt naast individuele gesprekken en een uitgebreid
groepsaanbod ook kunstzinnige therapie, de kinderbegeleiding en haptotherapie
aangeboden. De groepen betreffen onder andere MBCT-trainingen, de groep
“Omgaan met verlies”, de partnergroep en de cursus “Verder na kanker”.
Locatie Rotterdam-Zuid (gelegen in het Centrum voor Optimale Ondersteuning bij
Kanker (Stichting OOK), voorheen het Roparun Centrum)
Op de locatie Rotterdam-Zuid is het bestaande zorgaanbod uitgebreid met
vaktherapie als Kunstzinnige therapie en MBCT, zodat het aanbod op de noord- en
zuidoever van de Maas vrijwel identiek is.
De gehoopte toestroom van cliënten vanuit ‘Zuid’ is daadwerkelijk op gang gekomen.
Ongeveer 30% van de cliënten van de Vruchtenburg wordt begeleid op locatie
Rotterdam-Zuid en is grotendeels afkomstig uit de regio ten zuiden van de Maas. Bij
een belangrijk deel van deze cliënten speelt meer complexe problematiek, vaak in
samenhang met sociaal economische problematiek. Dit betekent ook intensievere
contacten met verwijzers en andere hulpverleners uit de regio.
De wegwijzer van Stichting OOK heeft een belangrijke rol als schakel voor
Vruchtenburg. Waar nodig neemt zij deel aan cliëntbesprekingen. In 2013 was de
wegwijzer van OOK één van de psychologen van de Vruchtenburg. Daarnaast is er
regelmatig partneroverleg waaraan de teamcoördinator van de Vruchtenburg
deelneemt.
De Vruchtenburg participeert in open dagen van de Zorgboulevard en draagt
inhoudelijk bij aan themabijeenkomsten die worden georganiseerd vanuit Stichting
OOK. Het hoofd therapie participeert in de training voor vrijwilligers van OOK.
De zorg die de Vruchtenburg biedt in het Maasstad Ziekenhuis vindt vanuit locatie
Rotterdam-Zuid plaats. De training aan verpleegkundigen in de toepassing van de
Lastmeter wordt gegeven vanuit de Vruchtenburg.
Locatie Leiden (voorheen: LeShan)
Locatie Leiden biedt MBCT, naast individuele- en partnerbegeleidingsgesprekken. Het
team van de locatie Leiden bewoont samen met het Inloophuis Scarabee één pand. In
2013 zijn de eerste aanzetten gedaan voor het optimaliseren van de samenwerking in
de keten. Er vindt al op kleine schaal wederzijdse doorverwijzing plaats. Vanouds kent
12
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg
deze locatie goede contacten met de huisartsen in de regio. Hier komen de meeste
verwijzingen vandaan.
De contacten met de ziekenhuizen in de regio zijn versterkt. Er zijn werkbezoeken
afgelegd in het Rijnland Ziekenhuis (Leiderdorp) en het Diaconessen Ziekenhuis
(Leiden) en er is een lezing gegeven in het Reinier de Graaf Ziekenhuis in Delft over
psycho-oncologische zorg aan professionals.
Vanuit de locatie Leiden wordt de spreekuurlocatie in Delft verzorgd.
Vanuit de Straatweg wordt de spreekuurlocatie in het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis
te Dirksland verzorgd. Op de spreekuurlocaties in Delft en Dirksland vindt individuele
begeleiding plaats.
Samenwerking ziekenhuizen en andere projecten
De samenwerking met het Maasstad Ziekenhuis en het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis
in Dirksland werd voortgezet en deels ook geïntensiveerd.
Multi Disciplinair Overleg(MDO)
De teamcoördinator van locatie Rotterdam-Zuid participeert in het psychosociale Multi
Disciplinair Overleg van beide ziekenhuizen. Op beide locaties wordt actief gewerkt
aan optimalisering van deze overleggen over alle oncologische afdelingen.
In het Maasstad Ziekenhuis geldt dat voor de specialismen Interne Oncologie,
Longziekten, Oncologische Chirurgie en Gynaecologie.
In het van Weel-Bethesda Ziekenhuis wordt geparticipeerd in het MDO van de
specialismen Interne Oncologie, Urologie, Mamma-chirurgie, Gynaecologie en de
Colon-Rectumgroep.
Projecten ziekenhuizen
Het hoofd therapie en de teamcoördinator van de locatie Rotterdam-Zuid nemen deel
aan de werkgroep Spiritualiteit en Psychosociale zorg en het overleg Oncologische
Revalidatie van het Maasstad Ziekenhuis.
Project Ontwikkeling Individuele Zorgarrangementen
Om patiënten en verwijzers te ondersteunen bij het aanbieden van zorg op maat werd
vanuit de Vruchtenburg, in samenwerking met het Maasstad Ziekenhuis, het project
“Ontwikkeling Individuele Zorgarrangementen” gestart. Stichting OOK werd bereid
gevonden dit project in beheer te nemen en te ondersteunen door de aanstelling van
een projectmedewerker. Onderdelen van het project zijn een (te ontwikkelen) ICT tool
en netwerkbijeenkomsten. De ICT tool wil meer bieden dan alleen een regionale
sociale kaart. De tool wil ook de patiënt en de zorgverlener houvast geven bij het
verhelderen van de vraag rond de gewenste ondersteuning.
Gezamenlijk werden twee subsidieaanvragen geschreven om het project ingaande
2013 daadwerkelijk van start te kunnen laten gaan.
Op 27 mei 2014 is de tool gelanceerd, in eerste instantie voor cliënten, naasten en
13
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg
zorgverleners in de regio Rijnmond. Begin 2015 krijgt het hulpmiddel landelijke
dekking.
Project Implementatie Lastmeter
Met behulp van de lastmeter kan psychosociale problematiek gesignaleerd worden.
De Vruchtenburg heeft gedurende het verslagjaar verpleegkundigen in het Van Weel
Bethesda Ziekenhuis en het Maasstad Ziekenhuis getraind in het gebruik en de
afname van dit instrument. Ook werden landelijke trainingen verzorgd in
samenwerking met het IKNL.
Oncologische Revalidatie
Met betrekking tot Oncologische Revalidatie werd in samenwerking met het OCA1 in
2013 2 maal het revalidatieprogramma Herstel & Balans uitgevoerd.
Daarnaast wordt in samenwerking met de afdeling Revalidatie van het Maasstad
Ziekenhuis en Stichting OOK uitvoering gegeven aan de tweede Rotterdamse locatie
voor Herstel & Balans. Op deze locatie is het programma vier maal uitgevoerd. Er
blijkt hiermee aan een behoefte te worden voldaan om op beide oevers van de Maas
Herstel & Balans beschikbaar te hebben.
Richtlijn Oncologische Revalidatie
De richtlijn Oncologische Revalidatie is in 2013 verder uitgerold. In deze richtlijn
wordt beschreven hoe oncologische revalidatie vorm gegeven moet worden. De
revalidatiearts krijgt hierin een belangrijke(r) rol. De richtlijn is aanleiding voor
diverse revalidatiecentra om te exploreren in hoeverre zij ook een rol willen spelen in
de revalidatie voor mensen met kanker. De aansluiting van de zorg door
revalidatiecentra met de Lastmeter screening in de ziekenhuizen, de bestaande
locaties Herstel & Balans, de IPSO instellingen en de eerste lijn wordt nader
uitgewerkt. In onze regio is het contact versterkt tussen revalidatiecentrum Rijndam
en de Vruchtenburg.
Zorgstandaard
In 2013 is door alle bij de oncologie betrokken beroepsverenigingen gewerkt aan het
opstellen van de eerste Zorgstandaard voor de oncologie. Tevens is een
patiëntenversie van de zorgstandaard ontwikkeld. De psychosociale oncologie werd
daarbij vertegenwoordigd door het hoofd Therapie van de Vruchtenburg.
1
OCA is een Instelling voor Medisch Specialistische Zorg (IMSZ) en biedt poliklinische
revalidatieprogramma’s
14
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg
Aanvullende inkomsten
We hebben in 2013 in totaal € 223.557 netto ontvangen aan giften en donaties.
De opbrengsten bestaan uit bijdragen van fondsen en uit particuliere donaties. In
2013 is een groot bedrag ontvangen door alle inspanningen voor en tijdens het
benefietgala ter ere van ons 10-jarig jubileum.
Alle bijdragen zijn even belangrijk. We zijn helaas niet ieder jaar in staat om een
groot gala te organiseren.
Zoals eerder aangegeven zijn er drie belangrijke categorieën waarvoor De
Vruchtenburg afhankelijk is van aanvullende gelden:
Bestedingsverantwoording 2013
Bedrag
Percentage
Directe cliëntenondersteuning
€
56.000,00
25%
Ontwikkeling van cliëntenzorg
€
21.000,00
9%
Het functioneren van de organisatie
€
146.557,88
66%
Totaal verantwoord
€
223.557,88
100%
We zijn blij dat we in 2013 voor € 56.000 hebben kunnen gebruiken voor de
ondersteuning van cliënten buiten de zorgfinanciering van de overheid. Hiervoor was
€ 10.000 specifiek voor de begeleiding van kinderen, dank zij een speciaal fonds!
Via diverse kleine projecten hebben we €21.000 mogen gebruiken voor de
ontwikkeling van cliëntenzorg.
Onze vele donateurs zijn we uiteraard weer zeer dankbaar.
Public Relations
In 2013 heeft de Vruchtenburg een nieuwe website gelanceerd. In het verlengde
hiervan is een nieuwe algemene informatiefolder gemaakt, voor cliënten,
zorgverleners en het algemene publiek. De stijl is compact en met dezelfde uitstraling
als de website.
In 2013 is de Nieuwsbrief één maal verschenen. Ook deze is qua stijl passend bij de
website en folder en verzonden aan zorgverleners, donateurs, sponsoren, oudcliënten en algemene relaties.
Algemeen publiek en cliënten
In 2013 heeft de organisatie van diverse evenementen met de daarbij behorende
publiciteit aandacht gegenereerd bij het algemene publiek en cliënten.
Begin 2013 is er in de Leidse regio veel publiciteit voor Locatie Leiden geweest
rondom wereldkankerdag. Artikelen in de krant en een interview op een locale
radiozender.
Ook fusie van IPSO met de Federatie van Inloophuizen en de presentatie van de
vernieuwde IPSO website leverde publiciteit op. Minister Schippers van VWS bezocht
15
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg
deze dag en vanuit de psychosociale zorg werd een lezing gehouden door het hoofd
therapie van de Vruchtenburg over de knelpunten in onze zorg.
Naast publiciteit rondom de jaarlijkse Oldtimertour in Hillegersberg en de chequeoverhandiging van Wijnhandel Grapedistrict was het hoogtepunt de Benefietavond in
september ter ere van het 10-jarig bestaan. Naast publiciteit in de lokale bladen heeft
dit evenement ook aandacht gekregen in een landelijk nieuwsblad.
In oktober was de opening van (en samenwerking met) Inloophuis Scarabee op de
Oude Vest in Leiden opnieuw reden voor aandacht van de lokale pers.
Naast bovenstaande evenementen heeft de Vruchtenburg op diverse
informatiemarkten in ziekenhuizen voor patiënten gestaan en hebben therapeuten op
meerdere voorlichtingsbijeenkomsten presentaties gegeven voor het algemene
publiek.
Het vernieuwde digitale tijdschrift JIJ van de Nederlandse Federatie van
Kankerpatiënten verenigingen publiceerde in haar themanummer over de
psychosociale oncologie een uitgebreid interview met het hoofd Therapie van de
Vruchtenburg.
Ook cliënten van de Vruchtenburg genereerden landelijk aandacht door een interview
met een oud-cliënt van de Vruchtenburg in een speciale bijlage bij het blad Arts &
Auto (met het thema Oncologie) en een interview met een oud-cliënt in de Libelle.
Tenslotte was er zelfs internationale aandacht voor de Vruchtenburg. Tijdens het
congres van de International Psychology Oncology Society (de internationale
organisatie voor psychosociale oncologie) werd o.a. door een delegatie uit Zuid Korea
een kennismakingsbezoek afgelegd aan de Vruchtenburg. Ook presenteerde
Vruchtenburg onderzoeker Adriaan Visser met enkele stagiaires enkele onderzoeken,
waar ook de Vruchtenburg bij betrokken was.
Een overzicht van berichtgeving in de media en een overzicht van de
informatiemarkten en voorlichtingsbijeenkomsten is terug te vinden in bijlage 2 en 3.
Professionals
De Vruchtenburg gaf in 2013 weer een groot aantal lessen en lezingen voor zowel
algemeen publiek als voor professionals .
Onze therapeuten zijn experts in de psycho-oncologische zorg en worden vaak
gevraagd hun kennis en ervaringen te delen met andere zorgverleners.
Er werden trainingen, lezingen en presentaties gegeven aan vakgenoten, waaronder
bedrijfsartsen, medisch specialisten, verpleegkundigen, thuiszorgmedewerkers, GZpsychologen, maatschappelijk werkers en anderen (zie bijlage 3).
16
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg
Vanuit de Vruchtenburg werd in bijzijn van minister Schippers een presentatie
gegeven over de psychosociale oncologie bij de startbijeenkomst van het vernieuwde
IPSO.
Vrijwilligers van de Vruchtenburg waren, zoals elk jaar, aanwezig op tal van
patiënteninformatiemarkten in ziekenhuizen, verspreid over de regio (zie bijlage 2).
Kwaliteit
In 2013 is bij de Vruchtenburg wederom volgens de geldende HKZ-criteria (versie
2009) gewerkt. Daarnaast is er in mei een risico-inventarisatie uitgevoerd op het
gebied van cliëntveiligheid. Naast omgevingsveiligheid is er bijzondere aandacht
besteed aan eventuele risico’s rondom de behandeling van cliënten.
Na de interne audit in oktober is in januari 2014 de Vruchtenburg bezocht door DNV,
een organisatie die namens HKZ (Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de
Zorgsector) kwaliteitsaudits uitvoert.
Op 6 februari 2014 is het nieuwe certificaat ontvangen. De vruchtenburg is sinds 30
januari 2008 gecertificeerd en het huidige certificaat is geldig, als de jaarlijkse
externe audits geen bezwaren opleveren, tot 30 januari 2017.
De Vruchtenburg werkt volledig met het geautomatiseerde cliëntenadministratiesysteem IRIS, zowel voor de cliëntgegevens, de rapportages en de afspraken, als
voor het aanleveren van productiegegevens. Dit systeem ondersteunt bij de
professionalisering van de (cliënten)administratie, verschaft managementinformatie
en draagt bij aan de verantwoording van de productiegegevens.
De Vruchtenburg voldoet aan alle voorwaarden van de Wet op de Geneeskundige
Behandelingsovereenkomst (WGBO). Zo hanteren we een klachtenregeling en een
dossier- en privacybewakingsregeling. Deze reglementen staan op de website van de
Vruchtenburg.
Samenwerking IPSO, regionaal en landelijk
In 2013 zijn belangrijke stappen gezet rond samenwerking en afstemming. Zowel
binnen het IPSO als in de bredere sector. Binnen het IPSO is voor de therapeutische
centra (Helen Dowling Instituut, Ingeborg Douwes Centrum, het Behouden Huys en
de Vruchtenburg) sprake van steeds intensievere samenwerking oa rond afstemming
rond zorginkoop, zorginhoud en organisatie. Met name aangaande de grote
veranderingen in de GGZ die in 2014 ook op de Vruchtenburg af komen is intensief
samengewerkt om het hoofd te kunnen bieden aan alle eisen en veranderingen waar
ook de IPSO instellingen mee te maken krijgen. Naast noodzaak is dit ook een
belangrijke positieve impuls geweest voor nog betere samenwerking in de toekomst.
Op landelijk gebied is de samenwerking geïntensiveerd met partners als KWF
Kankerbestrijding, de Nederlandse Federatie van Kankerpatiënten Verenigingen, de
Integrale Kankercentra en Stichting OOK. Gezamenlijk optreden rond bijvoorbeeld de
bezuinigingen is noodzakelijk om de psychosociale zorg voor mensen met kanker te
17
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg
beschermen en, ook tegen de bezuinigingsstroom in, te blijven uitbouwen. Zo heeft
de sector gezamenlijk gereageerd op de veranderingen in de GGZ en specifiek de
bedreiging daarvan aangemerkt voor goede zorg aan mensen met kanker. Ook heeft
de samenwerking ertoe geleid dat KWF Kankerbestrijding de psychosociale oncologie
voor 2012-2014 tot speerpunt van haar beleid heeft benoemd. Bewustwording,
zichtbaarheid en deskundigheid zijn daarbij de pijlers. De Vruchtenburg zet zich zeer
actief in bij deze samenwerking. Het hoofd therapie nam afscheid van het NVPO
bestuur aan het einde van de zittingstermijn.
Regionaal is Stichting OOK een belangrijke partner. Niet alleen vanwege de
samenwerking ‘onder 1 dak’ in het Roparuncentrum aan de Zorgboulevard, maar ook
bij de ontwikkeling van bijvoorbeeld een ICT instrument dat patiënten én
zorgverleners moet helpen bij het vinden van goede ondersteuningsmogelijkheden
voor mensen met kanker en hun naasten. Niet alleen door een sociale kaart aan te
bieden maar ook door op maat toegesneden vraagverheldering en informatie over
regionale zorgaanbieders. De app komt in het voorjaar van 2014 beschikbaar.
Meerjarenbeleid
Het actuele Meerjarenbeleidsplan had betrekking op de periode 2010 – 2103. Hierin
stonden ambities centraal op het gebied van groei, kwaliteit en innovatie.
Op beide terreinen hebben we in de afgelopen beleidsperiode belangrijke stappen
gezet.
De Vruchtenburg is in die periode, o.a. door de fusie met de Leshan stichting in 2012,
sterk gegroeid. In termen van ZVW-budget heeft dit geleid tot een budget van
€ 1.000.008,Daarnaast is de dienstverlening van de Vruchtenburg in ziekenhuizen in deze periode
toegenomen. We hebben inmiddels een stevige samenwerking met het Maasstad
Ziekenhuis in Rotterdam en het Weel Bethesda Ziekenhuis in Dirksland. We staan op
het punt op onze werkzaamheden ook naar andere ziekenhuizen uit te breiden.
De Vruchtenburg heeft inmiddels een jarenlange traditie van HKZ-certificering en het
jaarlijks uitvoeren van cliënt-tevredenheidsonderzoeken. We zijn erg trots op het feit
dat we ieder jaar weer het HKZ-certificaat behalen en telkens weer onze werkwijzes
verder weten te verbeteren. Wat betreft de cliënt-tevredenheid scoren we de
afgelopen jaren en ook dit jaar weer een dikke 8!
In 2013 zijn we gestart met het ontwikkelen van een nieuwe strategie voor de
komende beleidsperiode 2014 – 2018. Een belangrijk onderwerp in deze periode is
financiële stabiliteit. Begin 2014 zullen we de nieuwe strategie en het bijbehorende
nieuwe meerjarenbeleidsplan afronden.
18
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg
“ Ik heb de begeleiding als zeer prettig ervaren, ik kan nu alles weer beter aan en
zit goed in mijn vel. Ik weet wat er kan gebeuren en welke reacties dat geeft.”
Scholing
Om de kennis van de therapeuten op peil te houden, stimuleert de Vruchtenburg bijen nascholing. In 2013 was daarvoor een beperkter budget dan andere jaren. Wel
volgden therapeuten o.a de IPSO therapeuten dag (allen), het jaarcongres van de
NVPO (5), de cursus Seksualiteit en Kanker van de RINO Utrecht (1) en de MBCT
training (1) en het congres van de International PsychoOncology Society (IPOS) dat in
Rotterdam plaats vond.
Binnen de Vruchtenburg wordt tweewekelijks intervisie georganiseerd. Regionaal
wordt door de psychologen deel genomen aan het regionale intervisienetwerk van
NVPO/IKNL voor psychologen werkzaam in de oncologie.
19
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg
3
De organisatie in 2013
Figuur 1
Organisatie
Raad van
Toezicht
Cliëntenraad
Directie
Raad van
Advies
Klachtencommissie
Hoofd Therapie
Supervisor
Teamcoördinatoren
Therapeuten
Officemanager
Communicatieadviseur
Onderzoeker
Medewerkers
Cliëntenadministratie
Vrijwilligers
De Vruchtenburg is een stichting, met als toezichthouder de Raad van Toezicht. De
Vruchtenburg heeft een tweehoofdige directie met een directeur-bestuurder en een
adjunct-directeur (tevens hoofd Therapie). De directeur-bestuurder legt
verantwoording aan de Raad van Toezicht af over de grote lijnen van de
bedrijfsvoering. De stichting hanteert dit Raad van Toezicht-model sinds januari 2011,
wat betekent dat de Vruchtenburg vanaf dat moment voldoet aan de vereisten van de
Zorgbrede Governance Code.
20
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg
Raad van Toezicht
De Raad van Toezicht en de directie zijn in 2013 6 maal in vergadering bijeen
geweest.
Naast de genoemde vergaderingen heeft de Auditcommissie van de Raad van Toezicht
meerdere malen overlegd met de directeur over de tussentijdse voortgang en de
financiële zaken die aandachtspunt zijn van deze commissie.
De Remuneratiecommissie is eveneens een aantal keren bijeengeweest ter bespreking
van personele aangelegenheden en de samenstelling van en vervulling van vacatures
in de Raad van Toezicht.
De directie heeft telkenmale op individuele basis een beroep kunnen doen op leden
van de Raad van Toezicht voor specifieke onderwerpen hun aandachtsgebied
betreffende.
De Raad van Toezicht was op 31 december 2013 als volgt samengesteld:
de heer drs. P.F.B.R. Teeuwen, voorzitter a.i.
de heer drs. J.A.R. Coopmans
mevrouw dr. C.F. Dagnelie
mevrouw prof. dr. C.C.D. van der Rijt
mevrouw J. Veenendaal
Per 1 juli 2013 heeft de heer drs. J.H. van Dorp zijn functie als voorzitter neergelegd.
conform het aftredingsschema. De Vruchtenburg is de heer van Dorp zeer erkentelijk
voor zijn bijzondere inzet gedurende vele jaren voor de Vruchtenburg.
Het lidmaatschap van de Raad van Toezicht is onbezoldigd. In bijlage 4 is een
overzicht te vinden van de functies die de leden vervullen en, voor zover relevant,
van hun overige werkzaamheden.
Raad van Advies
De Raad van Advies fungeert als klankbord voor de directeur-bestuurder inzake onder
andere strategie en positionering. De contacten in 2013 hebben vooral op bilaterale
basis plaatsgevonden.
De Raad van Advies bestond in 2013 uit de volgende leden:
de heer F.J. Lavooij
de heer prof. dr. B. Löwenberg
de heer prof. dr. R. Veenhoven
de heer prof. mr. J.H. Wansink
De leden van de Raad van Advies ontvangen geen financiële vergoeding voor hun
werkzaamheden. In bijlage 5 staan de functies vermeld op grond van de leden van de
Raad van Advies.
21
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg
“Doelbewust, met respect en getuigen van veel ervaring en inlevingsgevoel.”
Cliëntenraad
De Cliëntenraad geeft gevraagd en ongevraagd advies aan de directeur-bestuurder en
aan het hoofd Therapie van de Vruchtenburg. De cliëntenadministratie biedt de raad
administratieve ondersteuning.
De Cliëntenraad, de directeur en het hoofd Therapie zijn in het verslagjaar vier keer
bij elkaar geweest. Daarbij is gesproken over het jaarverslag, de veranderingen en
bezuinigingen in de GGZ, de consequenties voor de zorg door de Vruchtenburg, het
beleidsplan, versterking van de Cliëntenraad en de bestuurswisseling. De
Cliëntenraad bracht een werkbezoek aan de Cliëntenraad van het Sint Franciscus
Ziekenhuis. Er werd, met veel waardering voor haar jarenlange inzet, afscheid
genomen van mevrouw B.D. Buitelaar.
De Cliëntenraad bestond eind 2013 uit:
de heer D.W. Beltman
mevrouw S. Binsma
Versterking van de Cliëntenraad is een belangrijk aandachtspunt voor 2014.
Klachtencommissie
In 2013 is de commissie niet bijeen geweest. Ook dit jaar heeft de Vruchtenburg geen
officiële klachten ontvangen.
De leden van de Klachtencommissie zijn:
de heer mr. M. Hooykaas (voorzitter)
mevrouw L.E. Bruijn-Weijers MA
mevrouw C. Pot
Medewerkers
Het team van medewerkers was in 2013 als volgt samengesteld.
Therapeuten
mevrouw drs. M.E. Remie (Margot), psycholoog, adjunct-directeur, hoofd
Therapie
mevrouw drs. S.S. Baron (Sascha), GZ-psycholoog
mevrouw drs. E. Brink (Ellen), psycholoog
mevrouw drs. N. Borst (Nel), psycho-oncologisch therapeut/andragoog
mevrouw L.H.M. van der Burg (Loekie), kunstzinnig therapeut
mevrouw J.E. van Dorp (Elisabeth), mindfulnesstrainer
de heer drs. B. de Jong (Bob), GZ-psycholoog
mevrouw drs. M.T. Merkus (Marije), GZ-psycholoog/haptotherapeut
22
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg
de heer F. Meulmeester (Frans), psycho-oncologisch
therapeut/Gestalttherapeut
mevrouw drs. M. Murovec (Mihela), GZ-psycholoog
mevrouw drs. N.I. van den Tol (Nelly), psycholoog en GZ-haptotherapeut
mevrouw drs. M.C.C. Reus (Mira), GZ-psycholoog
mevrouw drs. C. Vogel (Ineke), GZ-psycholoog/mindfulnesstrainer
De volgende therapeuten hebben in 2013 de Vruchtenburg op freelance basis
ondersteund:
mevrouw drs. W. Hudig (Welmet), psycho-oncologisch therapeut
de heer drs. T. C.C. van Kouteren, GZ-psycholoog
mevrouw J.W.M. van Lingen (Marjoke), integratief therapeut ECP
Op 31 december 2013 waren er 13 therapeuten bij de Vruchtenburg in loondienst, in
totaal 6,88 fte (inclusief twee medewerkers met een nulurencontract). Daarnaast
werken bij de Vruchtenburg 3 therapeuten op freelancebasis.
Per locatie is een teamcoördinator: voor locatie Zuid is dat Bob de Jong; voor de
locatie Straatweg Sascha Baron en voor locatie Leiden Mira Reus. Voor alle
vestigingen is Margot Remie hoofd Therapie.
Management en ondersteunend personeel
de heer drs. A.P.M. van de Ven (Ton), directeur tot 1/12/2013
mevrouw drs. A.F. de Bot (Andrea), officemanager
mevrouw P. Bertelink (Petra), communicatieadviseur
de heer S. Hofstede (Lomon), medewerker cliëntenadministratie
mevrouw E.D. de Willigen – Nuhaan (Ingrid), medewerker financiële- en
cliëntenadministratie
mevrouw M.H.T.D. Goddijn (Mirjam), medewerker cliëntenadministratie
mevrouw D. van der Burg (Didi), medewerker cliëntenadministratie
De heer dr. A.P. Visser (Adriaan) is op free-lance basis als wetenschappelijk
onderzoeker aan de Vruchtenburg verbonden.
Op 31 december 2013 waren er 7 medewerkers ‘Management en ondersteunend
personeel’ in loondienst, in totaal 3,78 fte.
In dienst in 2013
mevrouw P. Bertelink (Petra), communicatieadviseur (m.i.v. 02-02-2013)
mevrouw D. van der Burg (Didi), medewerker Cliëntenadministratie (m.i.v. 01-042013)
mevrouw drs. E. Brink (Ellen), psycholoog (m.i.v. 01-04-2013)
mevrouw M.H.T.D. Goddijn (Mirjam), medewerker Cliëntenadministratie (m.i.v. 01-
23
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg
04-2013)
mevrouw S. Snoei (Simone) medewerker Cliëntenadministratie (m.i.v. 19-08-2013)
mevrouw E.D. de Willigen – Nuhaan (Ingrid), medewerker Financiële- en
Cliëntenadministratie (m.i.v. 11-03-2013)
Uit dienst in 2013
Mevrouw I. Van Rooijen, cliëntenadministratie (m.i.v. 15-04-2013)
mevrouw J.E. van Dorp (Elisabeth), mindfulnesstrainer (m.i.v. 28-02-2013)
mevrouw drs. E. Brink (Ellen), psycholoog (m.i.v. 31-12-2013)
mevrouw S. Snoei (Simone) medewerker cliëntenadministratie (m.i.v. 30-11-2013)
mevrouw J.P. van Trirum (Hanneke), communicatieadviseur (m.i.v. 15-01-2013)
mevrouw M. Juffermans (Marlies), medewerker administratie/boekhouding (m.i.v.
10-04-2013)
Het verzuimpercentage bedroeg in 2013 3,54%, dit is een enorme verbetering ten
opzichte van 2012:8,3%).
Interne communicatie
Managementteam
In het Managementteam (MT) overleggen elke twee weken de directeur, het hoofd
Therapie en de officemanager over de lopende en zaken en toekomstplannen.
Teamcoördinatorenoverleg
Dit betreft een maandelijks overleg tussen directie en teamcoördinatoren over de
lopende werkzaamheden, knel- en aandachtspunten op de drie locaties.
Cliëntbespreking, intervisie, supervisie
De teams van de drie locaties houden tweemaal per week een indicatieoverleg/
cliëntenbespreking. Intervisie wordt ook door de teams afzonderlijk gehouden; het
team Zuid eens per twee weken en het team aan de Straatweg op onregelmatige
basis omdat men hier minder vaak voltallig aanwezig is.
De Vruchtenburg is er, ondanks intensief zoeken, tot op heden nog niet in geslaagd
een nieuwe supervisor met kennis van de psychosociale oncologie te vinden. Tot die
tijd zijn er extra intervisiebijeenkomsten.
Werkoverleg
Naast de hierboven genoemde overleggen is er drie maal per jaar een overleg waarbij
alle medewerkers bijeen komen. In dit overleg komen alle lopende zaken aan de orde.
Eens per maand vindt er op de Leidse locatie een overleg plaats met alle
medewerkers en vrijwilligers die aan die locatie verbonden zijn (inclusief management
en ondersteunend personeel).
Eens per half jaar vindt er op locatie Straatweg een overleg met alleen de vrijwilligers
van die locatie plaats.
24
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg
Vrijwilligers
De vrijwilligers van de Vruchtenburg spelen een belangrijke rol in de dagelijkse gang
van zaken op de verschillende vestigingen; zo ontvangen zij onze cliënten, nemen de
telefoon aan, onderhouden het bibliotheeksysteem, helpen de medewerkers bij ad hoc
klussen en houden de locaties op orde. Ook vertegenwoordigen zij de Vruchtenburg
regelmatig op informatiemarkten voor patiënten, waar zij de bezoekers vertellen wat
de Vruchtenburg is en doet. Wij zijn heel blij met hun inzet!
Een groot woord van dank voor alle vrijwilligers van 2013:
mevrouw M. Basilon (Marika)
mevrouw E. van Huijgevoort (Ellen)
mevrouw M. Bodt (Marja)
mevrouw M.M.A. Legerstee (Monique)
mevrouw B. Bosland (Barbara)
mevrouw J. Leijendeckers (José)
mevrouw A. Brouwer (Andrien)
mevrouw D. Ooms (Dineke)
mevrouw N. van Doornik (Nel)
mevrouw S. St. Maarten (Sandra)
mevrouw A. Evers (Ans)
mevrouw T. Stofberg (Trijny)
mevrouw D. Garland (Daisy)
mevrouw M. van de Veer (Michelle)
mevrouw C. Geerlofs (Conny)
mevrouw C. de Vriend (Claire)
mevrouw H. de Groot (Hetty)
mevrouw I. Wubben, (Irene)
mevrouw I. van Ham (Ingrid)
mevrouw R. van den Heuvel (Riet)
Ten tijde van het uitkomen van het jaarverslag zijn er 17 vrijwilligers actief.
“Het was even een steun in de rug die ik nodig had. Ik ben nu weer sterk genoeg
om het zelf aan te kunnen.”
25
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg
4
De financiën in 2013
De begeleiding die de Vruchtenburg biedt, wordt vergoed door de basisverzekering.
Betaling vindt plaats op declaratie basis nadat de Diagnose Behandel Combinatie
(DBC) is afgesloten. Als alle DBC’s die in 2013 zijn gestart zijn afgesloten vindt pas
een definitieve afrekening plaats. Dit is meestal een jaar na afsluiten van het
boekjaar.
De totale bedrijfsopbrengsten bedragen € 1.251.242 in 2013. Deze zijn opgebouwd
uit opbrengsten afkomstig van de zorgverzekeraars als vergoeding van de geboden
zorg ( € 954.388), vergoeding voor dienstverlening in ziekenhuizen (€68.594), en van
fondsen, giften (€289.575 - € 69.603) en overige activiteiten, zoals lezingen (€
8.288). De totale bedrijfslasten bedragen € 1.237.778. De Vruchtenburg is in 2013
uitgekomen op een resultaat van € 13.464.
Het eigen vermogen bedraagt ultimo 2013 € 81.653, exclusief de voorziening ter
hoogte van € 44.477 ter dekking van de afschrijving verbouwingskosten in Leiden.
De ontwikkeling in het ZVW-budget in 2013 laat het volgende beeld zien. Het budget
is toegenomen van € 989.000 naar € 1.008.000. Deze toename is het resultaat van
onderhandelingen met Achmea, de representerende verzekeraar. Verschillende
gesprekken en andere contacten zijn nodig is geweest om het eerste bod van Achmea
(een korting van 15%) om te buigen in een kleine groei van het budget.
Belangrijke positieve ontwikkeling is ten opzichte van de jaarrekening 2012 de
afname van de posten onderhanden werk DBC’s (van €233K naar €163K) en
openstaande debiteuren (van € 233K naar € 149K) en de vergroting van het saldo
liquide middelen (van € 16K naar € 250K).
Ondanks het positieve exploitatie resultaat is de financiële kwetsbaarheid van De
Vruchtenburg ook dit jaar weer gebleken. Hebben we in 2013 nog een groei in het
ZVW budget weten te realiseren, dit zal in de komende jaren eerder dalen. De
aandacht in de komende jaren zal daarom uitgaan naar het verwerven van
aanvullende zorg opbrengsten, zoals in 2013 reeds is gerealiseerd in ziekenhuizen.
Een tweede aandachtspunt voor de komende jaren is de discrepantie tussen het
afgesproken budget per nieuwe cliënt (€ 953) en de gerealiseerde kosten per nieuwe
cliënt (€ 1200). Deze discrepantie wordt veroorzaakt door een te hoge kostprijs
binnen de Vruchtenburg. De hoge kostprijs werd ook in 2013 opgevangen door de
omvangrijke bijdrage aan giften en donaties.
Over 2013 is het financieel jaarverslag opgesteld, met goedkeurende verklaring van
de accountant van Stolp accountants. Voordat het jaarverslag is vastgesteld, is
overleg geweest met de accountant en een auditcommissie uit de Raad van Toezicht,
bestaande uit mevrouw Dagnelie en de heer Coopmans.
26
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg
BALANS OVER 2013
€
ACTIVA
Vaste Activa
Materiele vaste activa
Totale vaste activa
64.182
64.182
Vlottende activa
Onderhandenwerk uit hoofde van DBC’s
Vorderingen
Liquide middelen
Totaal vlottende activa
104.446
149.216
250.902
504.564
TOTAAL ACTIVA
568.746
PASSIVA
Eigen vermogen
Collectief gefinancierd gebonden vermogen
Voorzieningen
Overige voorzieningen
81.653
44.477
Kortlopende schulden
Schulden uit hoofd van financieringsoverschot
Schulden aan kredietinstellingen
Crediteuren
Overige belastingen en sociale verzekeringen
Overige schulden en overlopende passiva
Totaal Kortlopende schulden
195.043
15
34.268
60.393
152.897
442.616
TOTAAL PASSIVA
568.746
RESULTATENREKENING OVER 2013
€
BEDRIJFSOPBRENGSTEN:
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten en/of subsidie
Overige bedrijfsopbrengsten
Som der bedrijfsopbrengsten
954.388
296.854
1.251.242
BEDRIJFSLASTEN:
Personeelskosten
Afschrijvingskosten
Overige bedrijfslasten
Financiële baten en lasten
Som der bedrijfslasten
1.008.746
11.371
213.820
3.841
1.237.778
Saldo
13.464
27
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg
BIJLAGE 1
Samenwerkingspartners
(Medische) zorgverleners in de regio, zoals huisartsen, medisch specialisten in
ziekenhuizen, oncologie- en mammacareverpleegkundigen, bedrijfs- en arboartsen, revalidatieartsen, maatschappelijk werkers, psychologen,
fysiotherapeuten
Van Weel Bethesda Ziekenhuis (spreekuren, MDO en training Lastmeter)
Maasstad Ziekenhuis (zorgpaden,ketenzorg, spreekuren, zorg aan bed, MDO)
Erasmus MC
Laurens Cadenza
Centrale RINO groep GZ opleiding Utrecht-Rotterdam-Leiden
GGZ/Riagg-instellingen in de regio
Hospices in de regio
Humanitas (rouwverwerking en buddyzorg)
Integraal Kankercentrum Nederland, locatie Rotterdam en landelijk
Netwerk Palliatieve Zorg Rotterdam
OCA Rotterdam (Orthopedic Consultancy and Advising) (Herstel & Balans)
Patiëntenverenigingen en de Nederlandse Federatie van
Kankerpatiëntenverenigingen
Stichting Allochtonen & Kanker
Stichting OOK (voorheen Roparun Centra)
Stichting Roparun Palliatieve zorg
Thuiszorginstanties in de regio
Verzorgings- en verpleeginstellingen
Ziekenhuizen
Zorgkantoor Achmea en CZ (inkoop)
Zorgverzekeraars
Inloophuis Scarabee
Inloophuis Adamas
De Vruchtenburg maakt deel uit van de volgende netwerken of participeert in
activiteiten van:
Instellingen Psycho Sociale Oncologie (IPSO)
Netwerk Palliatieve Zorg Rotterdam (NPZR)
Nederlandse Vereniging voor Psycho Oncologie (NVPO)
Integraal Kankercentrum Nederland, locatie Rotterdam (IKNL) (netwerk
psychologen, netwerk Herstel & Balans en voorzitterschap werkgroep
Psychosociale zorg)
Nederlandse Kankerbestrijding Koningin Wilhemina Fonds (KWF)
28
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg
BIJLAGE 2
De Vruchtenburg in de media in 2013
Wereldkankerdag 2013: kanker heb je samen
Leidsch Nieuwsblad, 30 januari
Wereldkankerdag 2013: kanker heb je samen
Oegstgeester Courant, 30 januari
Wereldkankerdag 2013: ‘Waarom moest ik dit overleven?’
Leidsch Dagblad, 1 februari
Lions Kraalberg en wijnhandel Grapedistrict helpen de Vruchtenburg
De Dichtbij Rotterdam-Hillegersberg-Schiebroek, 29 mei
‘Waarom moest ik dit overleven?’
Interview oud cliënt in Oncologie, special bij Arts & Auto, juli
Rotterdam geeft wel geld uit
Algemeen Dagblad, 13 september
Geestelijke hulp bij kanker is hard nodig
De Havenloods, 17 september
Benefiet Vruchtenburg goed voor ruim twee ton
De Dichtbij Rotterdam-Hillegersberg-Schiebroek, 18 september
Tour voor het goede doel
De Dichtbij Rotterdam-Hillegersberg-Schiebroek, 9 oktober
Ontmoetingshuis Scarabee open
Oegstgeester Courant, 30 oktober
Scarabee officieel geopend
Kwartaal Nieuws Scarabee, 3e jaargang, extra nummer
Vruchtbare benefietavond
Friends in Business, december
Wij zijn nergens bang voor
Interview oud-cliënt in Libelle, 27 december
29
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg
Radio, digitale nieuwssites
Wereldkankerdag 2013: kanker heb je samen
Interview Radio Sleutelstad met oud-client Vruchtenburg LeShan, 30 januari
Wereldkankerdag 2013: kanker heb je samen
Artikel www.sleutelstad.nl Wereldkankerdag 2013: kanker heb je samen, 30 januari
Lions Kraalberg en wijnhandel Grapedistrict helpen de Vruchtenburg
Artikel www.dichtbij.nl , 23 mei
Lionsclub Kraalberg halen 6000 euro op voor de Vruchtenburg
Artikel www.dichtbij.nl, 1 oktober
Oncologische Revalidatie in het Maasstad Ziekenhuis
Artikel in ‘De Krant’ van het Maasstadziekenhuis – nr 42, 31 oktober
30
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg
BIJLAGE 3
Deskundigheidsbevordering, voorlichting en lezingen
Psychologische gevolgen van prostaatkanker, voorlichtingsbijeenkomst voor
patiënten
Rijnland Ziekenhuis Leiderdorp, 3 april (Mira Reus)
Haptotherapie bij kanker, presentatie voor opleiding ’Massage bij kanker’
Nijkerk, 24 mei (Nelly van Tol)
Presentatie Marije Merkus Reinier de Graaf Ziekenhuis
Psychologische ondersteuning bij kanker, voorlichtingsbijeenkomst voor
geïnteresseerden
Adamas Inloophuis Nieuw Vennep, 20 november (Mira Reus)
Deskundigheidsbevordering
IPSO-therapeutendag 2013
25 januari (Nelly van Tol)
Congres Haptotherapie ‘Wetenschappelijk Onderzoek’
Universiteit van Amsterdam, 16 maart (Nelly van Tol)
IPSO-symposium 2013 ‘Kanker heb je samen’
Claus Event Centre Hoofddorp, 15 april (Mira Reus)
Bijscholing ‘Ontwikkelen van zorgpaden angst en depressie’
Vereniging van Haptotherapeuten, Arnhem 4 juni (Nelly vanTol)
Basisopleiding tot Mindfulnesstrainer voor professionals
Opleidingsinstituut See True (Mira Reus)
Nascholing ‘Kunst in contact met kinderen’
Kick-sova opleiding Hogeschool Leiden, 13 en 27 september, 11 en 18 oktober
(Loekie van der Burg)
15th World Congress of the International Psycho Oncology Society (IPOS)
WTC Congres Centrum Rotterdam, 4 en 5 november (Margot Remie, Mira Reus)
Bijscholing ‘Trauma’
Vereniging van lichaamsgericht werkende psychologen, Driebergen 28 november
(Nelly vanTol)
31
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg
Congres Stichting Herfstcongres ‘Angst op de drempel tussen macht en
onmacht’
Geert Groote College Amsterdam, 29 en 30 november (Loekie van der Burg)
Informatiemarkten
Informatiebijeenkomst ‘Mindfulness en kanker’
Locatie LeShan Leiden, 16 januari (Ineke Vogel)
Informatiebijeenkomst ‘Relatie en kanker’
Locatie LeShan Leiden, 27 maart (Ineke Vogel)
Informatiebijeenkomst ‘Vermoeidheid en kanker’
Locatie LeShan Leiden, 22 mei (Ineke Vogel)
Verborgen Tuinen-weekend
Locatie Straatweg, 15 en 16 juni (Trijny Stofberg, Monique Legerstee en Margot
Remie)
Informatiebijeenkomst Prostaatkanker
Roparun Centrum Rotterdam, 14 november (Bob de Jong)
Informatiemarkt Borstkanker
Sint Franciscus Gasthuis, 10 oktober (Trijny Stofberg en Sandra St Maarten)
Patiëntenvoorlichtingsdag over kanker
Havenziekenhuis, 21 oktober (Trijny Stofberg en Petra Bertelink)
Informatiemarkt Borstkanker
Vlietland Ziekenhuis, 28 oktober (Monique Legerstee en Petra Bertelink)
32
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg
BIJLAGE 4
Functies en werkzaamheden Raad van Toezicht, december 2013
De heer drs. P.F.B.R. Teeuwen
Directeur Almip Consult
Directeur Henderson & Teeuwen, Career Management Services
Adviseur Stichting Tilmanshof ‘s-Hertogenbosch
De heer drs. J.A.R. Coopmans
Directeur / Eigenaar Nitesco BV
Interim Executive
Mevrouw dr. C.F. Dagnelie
Huisarts te Rotterdam
Huisarts Hospice de Vier Vogels te Rotterdam
Docent huisartsopleiding UMC Utrecht
Mevrouw prof. dr. C.C.D. van der Rijt
Internist-oncoloog Erasmus MC-Daniel den Hoed
Bijzonder hoogleraar Palliatieve Oncologische Zorg Erasmus MC
Lid bestuur Familiehuis Daniel den Hoed
Lid bestuur Palliactief
Lid Commissie Sociale Oncologie KWF
Lid Bestuur Netwerk Palliatieve Zorg Rotterdam
Mevrouw J. Veenendaal
Lid Rotterdamse raad voor kunst en cultuur
Voorzitter beroepenveld commissies Willem de Kooning academie
Vice voorzitter stichting de Vlaggenparade
Bestuurslid alumni economic development board Rotterdam
Raad van advies Rotterdamse salon
33
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg
BIJLAGE 5
Functie leden Raad van Advies, december 2013
De heer F.J. Lavooij, directeur Nedspice Holding BV
De heer prof. dr. B. Löwenberg, hoogleraar hematologische oncologie in het
Erasmus Medisch Centrum
De heer prof. dr. R. Veenhoven, hoogleraar sociale condities van het menselijk
geluk aan de Erasmus Universiteit Rotterdam
De heer prof. mr. J.H. Wansink, hoogleraar verzekeringsrecht aan de Erasmus
Universiteit Rotterdam en Universiteit Leiden
34
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg
de Vruchtenburg – begeleiding bij kanker
locatie Straatweg
locatie Rotterdam-Zuid
locatie Leiden
Straatweg 171| 3054 AD Rotterdam | t 010 285 95 94
Maasstadweg 90 | 3079 DZ Rotterdam | t 010 292 36 20
Oude Vest 17 | 2312 XP Leiden | t 071 361 62 60
Ook spreekuur in Van Weel-Bethesda Ziekenhuis | Dirksland en aan de Ezelsveldlaan 108 |Delft
[email protected] | www.devruchtenburg.nl | www.twitter.com/devruchtenburg
Kamer van Koophandel: 24322409
Rekeningnummer: 59.91.56.899
De Vruchtenburg dankt Knijnenburg Producties voor het gratis grafisch opmaken van dit
jaarverslag. www.knijnenburgproducties.nl
35
Jaarverslag 2013
de Vruchtenburg