C O N T A C T - Hervormde gemeente Wester

CONTACT
kerkblad van de
HERVORMDE GEMEENTE
WESTER-KOGGENLAND
NOVEMBER - DECEMBER 2014
Avenhorn
Berkhout
Ursem
COLOFON
CONTACT is het kerkblad van de Hervormde Gemeente
Wester-Koggenland.
Bankrekeningnummer NL18 RABO 0364 0036 77 ten name van
Kerkblad Contact, te Ursem. Giften zijn welkom!
Predikant
dr. A. Reitsma (werkdagen woensdag en donderdag) 0227-820490
Meerlaan 40A, 1671 EG Medemblik
spoed: 06-22827681
[email protected]
Pastorale zorg (melding overlijden, trouwen, doop)
mw. H.C. Bruyel Bruinewoud
0229-540204
Grosthuizen 96, 1633 ER Avenhorn; [email protected]
Wijkpastoraat
voor Avenhorn: mw. H.C. Bruyel Bruinewoud
Grosthuizen 96, 1633 ER Avenhorn
voor Ursem: mw. I. van der Hoek-Vink
Gabriëlstraat 7, 1645 SP Ursem
voor Spierdijk e.o.: mw. G.J. Hoffman-Weijtze
Dokter Bloemstraat 58, 1641 LR Spierdijk
voor Berkhout: mw. G.A. Klaij-Waard
Westeinde 249, 1647 MK Berkhout
Diaconie
J. Jonker, voorzitter
Grosthuizen 121A, 1633 ES Avenhorn
D. Schuijtemaker, penningmeester
Grosthuizen 59, 1633 EM Avenhorn
0229-540204
072-5021678
0229-561591
0229-551783
0229-541993
0229-541407
College van Kerkrentmeesters
Bankrekeningnummer NL18 RABO 0307 6328 06 ten name van
Hervormde Gemeente Wester-Koggenland
U kunt CONTACT ook digitaal ontvangen. Daarvoor kunt u zich
aanmelden op http://www.hervormdegemeentekoggenland.nl.
2
Kerkdiensten
2 november 10.00 uur
Berkhout
9 november
16 november
23 november
30 november
10.00 uur
10.00 uur
10.00 uur
10.00 uur
Avenhorn
Ursem
Berkhout
Avenhorn
7 december
14 december
21 december
24 december
10.00 uur
10.00 uur
10.00 uur
21.30 uur
Ursem
Berkhout
Avenhorn
Avenhorn
25 december 10.00 uur Berkhout
31 december 19.00 uur Ursem
4 januari
10.00 uur Avenhorn
ds. A. Reitsma
Gedachtenisdienst
ds. K.D. Goverts
ds. H.A. van Olst
dhr. C. van Lenten
drs. B. Jonker-Voort
na de dienst Adventsbrunch
dhr. T. Heijboer
ds. H.A. van Olst
dhr. C. van Lenten
ds. A. Reitsma
Kerstnacht zangdienst
ds. G. Toes
Kerstochtend
dhr. C. van Lenten
Oudjaarsdienst
ds. A. Reitsma
Tijdens de kerkdiensten in Berkhout is er kindernevendienst.
Voor een toelichting bij de diensten, zie het stukje ‘Van de
predikant’ op pagina 4.
Na de kerkdienst nodigen we graag een ieder
uit om gezamenlijk een kopje koffie of thee te
blijven drinken. U bent van harte welkom.
Hulpverlening Westfriese Kerken
Bent u het spoor kwijt? Wilt U praten over uw problemen. De Stichting
Hulpverlening vanuit de Westfriese Kerken is er voor iedereen. Zij
biedt gratis hulp en begeleiding
aan mensen in moeilijke
crisissituaties. Samen met u
zoeken we naar een weg om
verder te gaan.
Telefoon 0229-271684.
3
Van de predikant
In de allereerste plaats wil ik vanaf deze plek, mede namens mijn vrouw
Hyun-Ah, alle gemeenteleden bedanken die aandacht hebben geschonken aan ons huwelijk. Velen waren erbij. Vele anderen hebben een
kaartje gestuurd. Hyun-Ah en ik hebben dat zeer gewaardeerd. Het
heeft de dag extra feestelijk gemaakt en wij zijn blij dat wij het met een
grote vertegenwoordiging van mijn beide gemeentes konden vieren.
Omdat er in dit nummer van Contact al vele schrijfsels van mijn hand
staan, volsta ik met enkele korte mededelingen.
Bezoekwerk
Helaas lukt het mij nog onvoldoende om in mijn beperkte werktijd van
twee dagen per week veel bezoekwerk te doen. Ik probeer dat wel, maar
het vergaderen, diensten voorbereiden, crisispastoraat en daarnaast nog
de ‘kleine’ werkzaamheden zoals voorgaan in tehuizen, schrijven voor
het kerkblad en het volgen van verplichte werkbegeleiding, kost veel
tijd. Voor mij is het belangrijk dat u dat weet, omdat mensen al snel
roepen “we zien de dominee nooit!” Wel wil ik benadrukken, dat àls u
bezoek wilt, u dat altijd mag aangeven. Daarvoor hoeven er niet altijd
ernstige dingen aan de hand te zijn: ik ben voor alle gemeenteleden
beschikbaar en kan u prioriteit geven als u eens een gesprek wilt.
Ik ben blij te melden dat er, ondanks dat, wel degelijk bezoekwerk
wordt gedaan. Elders in dit blad leest u over het Pastorale Netwerk dat
nu actief is in de gemeente, waarbij we ons eerst richten op
ouderenpastoraat.
Gedachtenisdienst 2 november
De komende tijd gaan we een aantal bijzondere kerkdiensten tegemoet.
Op 2 november (met een na het verschijnen van dit blad ) zal er een
gedachtenisdienst zijn. Vlak na het overlijden is er vaak veel aandacht
voor de nabestaanden. Maar na verloop van tijd neemt dat af. Om uit te
4
drukken dat wij onze geliefde gestorvenen niet vergeten, willen wij op
2 november (de datum van Allerheiligen!) de namen van onze overleden gemeenteleden van afgelopen jaar noemen.
Wij noemen ze in het midden van de gemeente en voor het aangezicht
van God, omdat wij geloven dat zij geborgen zijn in Zijn hand.
Voor deze dienst zullen nabestaanden en familieleden van de
overledenen worden uitgenodigd. Zij hebben daartoe allen een brief
ontvangen. Bij het noemen van de namen ontsteken we een kaars voor
iedere overledene. Ook krijgt u de mogelijkheid een kaarsje aan te
steken voor een geliefde uit uw omgeving die is overleden. Wij zullen
daarbij gezang 730 uit het Nieuwe Liedboek zingen:
Heer, herinner u de namen
van hen die gestorven zijn,
en vergeet niet dat zij kwamen
langs de straten van de pijn,
langs de wegen van het lijden,
door het woud der eenzaamheid,
naar het dag en nacht verbeide
vaderhuis, hun toebereid.
Kerstnachtdienst
De kerstnachtdienst, waarin ik hoop voor te gaan, zal dit jaar
plaatsvinden in Avenhorn. Wij doen dat jaarlijks om en om in Berkhout
en Avenhorn. De kerstochtenddienst is dan steeds in de andere kerk.
Voor dit jaar hebben wij geen koor uitgenodigd, juist omdat we een
zangdienst willen houden, waarin u allen de bekende kerstliederen mee
kunt zingen onder leiding van onze organist Jan Stens. Neemt u vooral
uw familie en bekenden mee, zodat we met elkaar het feest van de
Geboorte van onze Heer kunnen vieren.
5
Overige diensten
U wordt allen van harte uitgenodigd voor de adventsbrunch, die we
jaarlijks op de eerste adventszondag houden, dit jaar op 30 november in
Avenhorn. Altijd weer een gezellig samenzijn.
Kerstochtend zal mijn collega ds. Toes van de Bobeldijk voorgaan en
op oudejaarsavond is er een korte viering in Ursem, waar de heer
van Lenten de dienst leidt. U ziet een overzicht van de diensten vooraan
in dit kerkblad.
ds. Oane Reitsma
Netwerk Pastoraat
In het vorige nummer van het kerkblad deed ik een oproep om
bezoekwerk te doen in de gemeente. Het is verheugend u te kunnen
melden dat wij in alle dorpen van onze gemeente vrijwilligers hebben
gevonden om bezoekwerk te doen. Met een stuk of negen mensen
vormen wij nu dat ‘Pastorale Netwerk’, dat onder leiding staat van de
predikant. Het pastorale netwerk richt zich eerst op de 75+-ers. Dat is
een grote groep van bijna tachtig personen, maar in veel gevallen wel
mensen die vanwege hun leeftijd eenzamer worden en een bezoekje op
prijs stellen. Echter, ook mensen die buiten deze groep vallen, hebben
soms wat aandacht nodig. Hebt u zelf dat gevoel of kent u iemand in uw
omgeving die dat nodig heeft, dan mag u altijd contact opnemen met de
contactpersoon in uw dorp. Op de binnenkaft van dit kerkblad ziet u de
namen van de contactpersonen per dorp.
Alleen als wij zo naar elkaar omkijken, kunnen wij op een
waarachtige manier gemeente van Christus zijn, namelijk een gemeente
van warmte en liefde.
ds. Oane Reitsma
6
MEDEDELING VAN DE KERKENRAAD
BEZOEK COLLEGE VOOR DE VISITATIE
10 NOVEMBER a.s.
In de kerk kijken we naar elkaar om. Pastoraat noemen we dat. Maar
ook op het niveau van de gemeente als geheel wordt er ‘naar elkaar
omgekeken’. In de Protestantse Kerk is het zo geregeld, dat iedere
gemeente eens in de vier jaar bezoek krijgt van een tweetal
ambtsdragers van elders. Zij komen kijken hoe het gaat in de gemeente
in algemene zin, hoe de gemeente haar taak als geloofsgemeenschap
vervult, hoe de kerkenraad functioneert, enzovoorts. De visitatie is
bedoeld tot opbouw van de gemeente.
Dit jaar is onze gemeente weer aan de beurt om bezoek te krijgen. En
dat gebeurt al op korte termijn: 10 november aanstaande. Ds. J.C. Bos
en dhr. H.A. de Boer, beiden uit de regio Haarlem, komen naar WesterKoggenland, om een gesprek te hebben met de predikant en met de
kerkenraad. De visitatoren hebben daarbij de leiding en maken een
verslag voor het college van visitatoren.
Maar ook gemeenteleden hebben het recht om een gesprek te
hebben met de visitatiecommissie, indien zij daar behoefte aan
hebben. Middels dit bericht wordt u daarvoor uitgenodigd. Hiervoor is
ruimte op 10 november, van 19 tot 20 uur, in de consistorie van de
kerk in Ursem. Verplicht is het niet maar het is wel handig als u zich
tevoren aanmeldt bij het visitatieteam: [email protected].
7
DRINGENDE OPROEP
voor
NIEUWE AMBTSDRAGERS
De kerkstructuur van de Protestantse kerk in Nederland, waartoe onze
gemeente behoort, kent een viertal ambten: de predikant, de diaken,
de ouderling en de ouderling-kerkvoogd.
Een gemeente behoort minimaal 2 ouderlingen, 2 ouderlingkerkvoogden en 3 diakenen te hebben. De huidige bezetting van onze
kerkenraad is (in volgorde van aftreden):
D. Schuijtemaker, diaken
J. Jonker, diaken
I. van der Hoek-Vink, ouderling-kerkrentmeester
H.C. Bruyel Bruinewoud, ouderling
Dat betekent dat alle ambten onderbezet zijn. Daardoor kan de
kerkenraad zijn bestuurstaken niet naar behoren uitvoeren en bovendien
wordt de predikant te weinig ondersteund om goed en volledig te
kunnen functioneren in de gemeente. Bovendien zitten een aantal
ambtsdragers al een zeer lange termijn in de kerkenraad, terwijl de
huidige kerkorde maximaal 8 jaar voorschrijft.
De kerkenraad doet een dringend beroep op alle gemeenteleden om
namen te noemen voor mogelijke ambtsdragers. Zij zullen aan de
gemeentevergadering worden voorgelegd en daar worden verkozen.
Indien er voldoende ambtsdragers in ieder van de colleges zitten, zijn de
langstzittende kerkenraadsleden als eerste aan de beurt om af te treden.
Wij streven ernaar in het voorjaar een wisseling van de wacht te
hebben, maar daarvoor hebben wij namen nodig van mogelijke
ambtsdragers. Die kunt u melden aan de voorzitter of aan de predikant.
Mocht u vragen hebben of een gesprek willen naar aanleiding van deze
oproep, neemt u dan contact op met de predikant, ds. Oane Reitsma,
0227-820490 of [email protected].
De kerkenraad rekent op u!
ds. Oane Reitsma
8
Zeven brieven over het ambt
In november 2013 hield de synode van de Protestantse Kerk in
Nederland een verkennende bespreking over het ambt. Insteek waren
zeven knelpunten rond het ambt. “Ambten zijn een gave van God aan
de kerk,” aldus synodescriba Arjan Plaisier. ‘En toch zitten we er mee.
Om ambtsdrager te zijn. Om ambtsdragers te vinden. Hoe blijf je
geïnspireerd, ook als met minder mensen en minder geld het werk
gedaan moet worden? Voel je je geroepen of geronseld?’
Gesprek aangaan
In de april-synode 2014 stond het onderwerp weer op de agenda. Scriba
Plaisier had de opmerkingen uit de novembervergadering verwerkt in
zeven brieven over het ambt. De brieven zijn gericht aan de gemeente,
de kerkenraad, de ouderling en diaken, de predikant, de classis, de
bisschoppenconferentie en de missionair werker. Zeven keer over het
ambt, vanuit zeven verschillende perspectieven.
Bezoek ook de website: www.pkn.nl/ambt
Aan u als plaatselijke gemeente
Beste gemeenteleden,
Ze zijn er al eeuwenlang in onze kerk: predikanten, ouderlingen en
diakenen. Ambtsdragers, noemen we ze. Een tijdje geleden maakte ik
een rondje langs een aantal kerkenraden om te vragen hoe het vandaag
de dag met de ambtsdragers en hun ambt stond. Dat leverde veel mooie
en ontroerende verhalen op. Maar ook verhalen van moeite en zelfs
verdriet. Wat dat laatste betreft: in de synode hebben we het over
‘knelpunten en uitdagingen’ rond het ambt gehad. Dat zegt genoeg. ‘We
hebben een nieuwe ambtstheologie nodig’, werd toen zelfs gezegd.
Dat laatste zou best kunnen, maar we kunnen het paard ook achter de
wagen spannen. Volgens mij hebben veel vragen over ‘het ambt’ vooral
te maken met de vraag wat eigenlijk een kerk, een gemeente is. Je kunt
je wel druk maken over het ambt, maar wat helpt dat, wanneer we het
9
zicht op wat een gemeente is kwijt zijn? Om het maar eerlijk te zeggen:
ik heb het idee dat dit laatste een gevaar is dat niet denkbeeldig is. En
daarom schrijf ik u deze brief. Ik beschouw deze brief zelfs als de basis
voor alle brieven die ik over het ambt schrijf.
De kerk
Er bestaat nog steeds een hardnekkig beeld om bij kerk te denken aan
de organisatie, het gebouw, regelingen, financiën, enzovoort. Natuurlijk
is een kerk ook een organisatie, maar daarmee heb je de kern niet te
pakken. De kerk is in de eerste plaats een geloofsgemeenschap, een
samenleving van zusters en broeder in Christus’ naam. Midden in de
wereld bevindt zich een gemeenschap van mensen die leerling van Jezus
zijn. De kerk is niet begonnen als organisatie maar als een levende
gemeenschap. Lees maar wat er over de eerste gemeente in de Bijbel
staat:
De leerlingen van Jezus … bleven trouw aan het onderricht van de
apostelen, vormden een gemeenschap, braken het brood en wijdden
zich aan het gebed (Hand. 2:42).
De inhoud
Deze tekst helpt om de kerk onder het stof van de gewoonte tevoorschijn
te laten komen. Het staat er met zoveel woorden dat die eerste kerk een
geloofsgemeenschap is. Hoe die gemeenschap er precies uitzag, staat er
niet bij. Wel horen er een paar dingen bij, die wezenlijk zijn, en waar
een kerk mee staat of valt. Daarom leg ik die graag aan u voor. Er staat
dat de leerlingen van Jezus trouw bleven aan het onderricht van de
apostelen. Wat moet je je daar bij voorstellen? Bijvoorbeeld dit: één
van de apostelen, Petrus, had net een preek gehouden over Jezus. Hij
verkondigde dat Jezus aan een kruis was geslagen maar door God tot
leven is gewekt. ‘Hij is door God als Heer en Messias aangesteld’. Dat
raakte de toehoorders diep. Velen bekeerden zich en gingen in deze
Jezus geloven. Zo is het nog steeds. Wat is de kerk? Dat is een dak
boven het evangelie.
10
Onder dat dak komen we samen om te horen wat nergens anders te
horen is. Over Jezus, die bereid was aan het kruis te gaan, die is
opgestaan en die ons raakt door de heilige Geest. We horen er woorden
van apostelen en profeten die ons hart laten branden en die ons de
schellen van de ogen doen vallen. Een kerk is eenvoudigweg een plaats
om die woorden te horen en de betekenis ervan steeds dieper op je te
laten inwerken.
Het brood
Dan wordt er ook gesproken over het breken van het brood. Wat een
prachtige uitdrukking. De kerk is een plaats van ontmoeting en dat doe
je bijvoorbeeld door samen ‘het brood te breken’, te eten dus. Met een
heuse kookdominee in onze kerk komen we er steeds meer achter hoe
belangrijk dat is. Je kunt bij die uitdrukking ook denken aan het heilig
avondmaal. We delen brood en wijn en worden zo verbonden met het
lichaam en het bloed van Christus. De Heer heeft ons deze uniek
tekenen geschonken en hij heeft ons aangemoedigd dit brood en deze
wijn met elkaar te blijven delen tot de dag dat hij terugkeert. Voor het
gevoel van veel mensen zijn we in onze protestantse kerken erg
‘praterig’. Rond de tafel van de Heer worden we stil. Daar geven we
onszelf aan de Heer en daar ontdekken we elkaar opnieuw als broeders
en zusters.
Het gebed
Ten slotte wordt het gebed genoemd. Ook dat is wezenlijk voor een
kerk. Het is de plaats om je te concentreren op waar het ten diepste om
gaat en je hart te openen voor God. In een hectische wereld waarin van
alles op ons afkomt, ook in onze huizen, komen we bij elkaar om stil te
worden voor God. Om God te aanbidden als de Eeuwige en Hem te
danken voor al zijn goede gaven. Om te vragen om vergeving en
vernieuwing. Om voor elkaar te bidden, soms heel persoonlijk, maar
ook voor de mensen om ons heen, dichtbij en veraf.
Vele vormen
Dit is kerk. Een geloofsgemeenschap die leeft door het evangelie, door
de tekenen van Christus en door het gebed. Daar heb je nu een kerk
voor nodig. Misschien moeten we die kerk opnieuw ontdekken. Vaak
11
zien we door de bomen het bos niet meer. Dat veel mensen afknappen
op de kerk komt misschien omdat er veel organisatie is en weinig hart,
veel instituut en weinig ziel. De kerk opnieuw ontdekken, dat is de kerk
van een kerkdienst op zondagmorgen onder leiding van een dominee.
Maar het is ook een gespreksgroep van jongeren die spreken over
geloof en leven. Het is een groep gemeenteleden die in een koor zingen.
Het is een huisgemeente waar de Bijbel wordt gelezen. Het een groep
gemeenteleden die helpen bij de voedselbank. Dat alles kan overal: in
kerken, in huizen, in zaaltjes, in een kroeg. De kerk heeft een hart en
een ziel. Die kan overal kloppen. Het gaat erom die hartklop te horen.
Ambt van alle gelovigen
Aan het slot van deze brief wil ik graag nog iets kwijt. Ik gaf eerder aan
dat we het in onze kerk over de ambten hebben, over de predikant, de
ouderling en de diaken. Het eerste echter dat je over het ambt moet
zeggen, is dat elke gedoopte christen een ambt heeft. Dat noemen we in
onze kerk het ambt van alle gelovigen. U bent geen onmondige
gelovigen die worden bediend door ambtsdragers. Door de Geest weet
u van God en bent u medewerkers van God. Priesters en koningen
noemde Petrus de gemeenteleden (1 Petr. 2:9). En Paulus had het over
de gaven van de Geest die aan iedereen worden uitgedeeld. Met die
gaven dienen we elkaar. We troosten elkaar, bouwen elkaar op en
helpen elkaar om samen gemeente te zijn, naar binnen en naar buiten.
Er is dus een ambt van alle gelovigen. Vervolgens zijn er ook
bijzondere ambten. Daar heb ik het nog wel in een andere brief over.
Een aantal gemeenten ken ik van dichtbij, de meeste niet. Ik hoop dat u,
ook als het tij tegenzit, met elkaar de kerk als geloofsgemeenschap
opnieuw mag ontdekken. En dat u opnieuw het voorrecht ervaart van
die gemeenschap een levend lid te mogen zijn. Ik wens u daarbij veel
Geest en kracht toe.
Met vriendelijke groet, dr. Arjan Plaisier,
scriba van de generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland.
12
Begroting 2015 en jaarrekening 2013
College van kerkrentmeesters
Totaal exploitatie
begroting
2015
begroting
2014
rekening
2013
baten
baten onroerende zaken
€
11.500
€ 11.800
€
12.025
rentebaten en dividenden
€
opbrengsten uit
stichtingen/kassen en fondsen €
13.225
€ 14.500
€
13.853
€
-
€
-
bijdragen levend geld
€
10.900
€
14.300
€
13.011
door te zenden collecten
€
-
€
-
€
-
subsidies en bijdragen
€
24.560
€
31.000
€
18.561
totaal baten €
60.185
€
71.600
€
57.450
€ 11.450
€
14.257
-
lasten
lasten kerkelijke gebouwen
exclusief afschrijvingen
lasten overige eigendommen
en inventarissen
€
12.750
€
4.650
€
4.350
€
4.409
afschrijvingen
€
5.774
€
5.774
€
5.774
pastoraat
lasten kerkdiensten,
catechese, etc.
verplichtingen/bijdragen
andere organen
€
37.400
€ 43.904
€
12.270
€
750
€
600
€
436
€
2.660
€
3.350
€
2.473
salarissen
kosten beheer en
administratie
€
1.950
€
1.850
€
1.925
€
3.212
€
3.287
€
3.547
rentelasten/bankkosten
€
750
€
750
€
598
totaal lasten €
69.896
€ 75.315
€
45.689
Saldo baten - lasten €
- 9.711
€
€
11.761
13
- 3.715
toevoegingen aan fondsen en
voorzieningen
onttrekkingen aan fondsen en
voorzieningen
€
-
€
-
€
-
€
-
€
-
€
-
streekgemeenten
€
-
€
-
€
-
aandeel in lasten federatie
€
-
€
-
€
-
overige lasten en baten
€
1.080
€
980
€
652
totaal €
1.080
€
980
€
652
Resultaat € - 10.791
€
- 4.695
€
11.109
Later dan gebruikelijk is op de kerkenraadsvergadering van 1 oktober
jongstleden het jaarverslag over 2013 van het College van
Kerkrentmeesters uitgebreid behandeld.
Het jaar 2013 was zoals verwacht een financieel een redelijk jaar. De
resultatenrekening laat dan ook een voordelig resultaat zien van
€11.100,-. Toch dienen daar enkele aantekeningen bij gemaakt te
worden:
- de kosten van het pastoraat zijn duidelijk lager dan gebruikelijk door
de vacante periode waarin we geen vaste predikant hadden, hierdoor
waren de kosten voor het invullen van de kerkdiensten door
gastpredikanten wel hoger .
- ook zijn de kosten voor onderhoud van de twee kerken (Avenhorn en
Ursem) in eigendom binnen de perken gebleven door alleen het
noodzakelijke onderhoud uit te voeren.
De belangrijkste aantekeningen zijn te maken bij de posten welke
betrekking hebben op de ontvangsten zoals:
- steeds maar lagere inkomsten uit de opbrengst van bezittingen van
landerijen en belegde gelden. Dit wordt veroorzaakt door de
langdurige lage rentestand en verlaging van pachtopbrengsten.
14
-
-
Ook moet worden vastgesteld dat de inkomsten uit levend geld, dit
zijn de inkomsten uit de Aktie Kerkbalans, Solidariteitskas en
collectes, steeds verder verminderen.
Toch zullen we ook het komende jaar iedereen opnieuw persoonlijk
benaderen en vragen zich te bezinnen over zijn of haar bijdrage.
Gelukkig hebben we in de eigen diaconie, maar ook in de
Vereniging van Vrijzinnige Gemeente in Noord-Holland bereid
gevonden om ons ruimhartig te ondersteunen in het pastorale werk
dat in onze gemeente noodzakelijk is.
De begroting voor het aankomende jaar 2015 ziet er door de hogere
kosten voor het pastoraat meteen weer anders uit. We verwachten dan
ook dat het komende jaar de rekening weer een tekort zal laten zien
terwijl in de overige posten weinig verandering zal optreden.
De gehele rekening ligt gedurende de maand november voor lidmaten
ter inzage op het bij uw administrateur ter inzage, Reigerlaan 45,
Ursem.
A. van Doornum
15
Actie Kerkbalans komt in januari 2015 met een nieuwe campagne
Actie Kerkbalans is al jaren een van de grootste fondsen wervende
acties in Nederland, waarmee plaatselijke kerken van vijf Kerkgenootschappen hun leden om een financiële bijdrage vragen. Voor
2015 komt de Actie met een nieuwe campagne, die in de week van 18
januari zal worden gelanceerd. De actie heeft dit jaar als thema: “Mijn
Kerk in Balans”.
De nieuwe campagne richt zich in de eerste plaats op de actieve leden
van de deelnemende Kerken. Daarnaast zullen ook de minder actieve
leden worden aangesproken en iedereen die de kerk in zijn of haar dorp
of wijk een warm hart toedraagt ook al is men zelf geen lid.
Sociaal samenbindend
Veel kerken staan om verschillende redenen financieel onder druk.
Toch zouden velen, en niet alleen actieve kerkleden, het jammer vinden
als de plaatselijke kerk definitief de deuren moet sluiten. Dit is een
verlies dat verder gaat dan een krimpende kerk. Ook op
maatschappelijk en sociaal samenbindend vlak betekent dit een
verarming voor een stad of dorp. Uit een onderzoek naar armoede in
Nederland in 2013 bleek dat de gezamenlijke kerken onder meer goed
zijn voor 30 miljoen euro besteed aan concrete hulpvragen en voor 53
miljoen euro aan onbetaalde inzet van vrijwilligers op allerlei gebied.
Dit is mogelijk als en omdat het met de lokale kerken goed gaat en dat
kost geld. Het geld dat daarvoor wordt bijgedragen via de Actie
Kerkbalans is een investering die rendeert. Het wordt niet alleen
besteed aan het gebouw, maar ook aan pastorale zorg, plaatselijke
projecten en activiteiten.
Bent u handig met de computer?
Het zijn ook vrijwilligers die de Actie Kerkbalans uitvoeren in hun
woonplaats. Elk jaar is er weer een groep mensen die hier met
bewonderenswaardige inzet de schouders onder zet. Sommige teams
zijn op zoek naar versterking, bijvoorbeeld naar nieuwe teamleden die
handig zijn met de computer.
16
Hebt u hart voor uw kerk en bent u handig met Excel, of bent u creatief
ingesteld en draait u uw hand niet om voor het maken van een folder op
de computer? Vraag eens aan uw plaatselijke kerkbestuur of het college
van kerkrentmeesters of u iets voor hen kunt betekenen in de uitvoering
van de Actie Kerkbalans. Dit geldt ook als u iemand bent die graag
eens bij de kerkleden langs zou gaan voor Kerkbalans.
De samenwerkende kerken in de Actie Kerkbalans zijn de RoomsKatholieke Kerk, de Protestantse Kerk Nederland, de Oudkatholieke
kerk, de Algemene Doopsgezinde Sociëteit en de Remonstrantse
Broederschap.
******
Als wij mensen elkaar de hand geven,
en niet langer leven als ieder voor zichzelf,
dan ontstaat er nieuw leven.
Waar wij mensen langs elkaar heen leven,
elkaar opzij schuiven, blind zijn voor elkaar
geen oog hebben voor elkaar, daar gaat
het leven dood.
Als wij mensen onze deur, onszelf openen
voor elkaar en elkaar uitnodigen om binnen
te komen en bij elkaar veilig kunnen zijn
in alle kwetsbaarheid, dan ontstaat er
nieuw leven.
Marinus van den Berg
17
Iets over collecten
Op 2 november in Berkhout zal door de diaconie worden ingezameld
voor Artsen zonder grenzen. Voor dit doel wordt in alle kerken
gecollecteerd. Behalve professionele artsen doen in hun medische
hulpposten ook veel semi-professionele en stagiaires hun prachtige en
heel nuttige werk. Oorlogsgebieden zijn er nog steeds in Afrika, maar
minstens zo heftig bevecht men elkaar nu in het Midden-Oosten.
In Avenhorn op 9 november vullen we de klinkbuul voor plaatselijk
diaconaal werk. Het is een beleidsregel dat we ongeveer een derde deel
van ons te besteden budget plaatselijk besteden. Vanaf 2010, nu de
overheid steeds meer sociale hulp ging inkrimpen, vult de diaconie deze
gaten op. We kunnen steeds minder deze beleidsregel handhaven en de
hulp aan plaatselijke armoede groeit nog steeds.
Op 16 november in Ursem gedenken we Kerk in Aktie met onze
liefdadigheid. Dit grote fonds van de gezamenlijke kerken in Nederland
werkt mondiaal en heeft voor het sociale werk geschoolde krachten om
toe te zien op de wereldwijde verdeling van de door ons bijeengebrachte
gelden. We verlaten ons hierbij geheel op hen. Wij blijven hun grote pot
gevuld houden.
De 23e november in Berkhout is de hele opbrengst voor Stille Hulp.
Dit is financiële hulp aan mensen binnen onze dorpen. Behoeftigen die
in de zogenaamde Schuldhulpverlening terecht zijn gekomen kunnen
rekenen op ons (uw) ondersteuning. Het geeft ons moed als we af en toe
een gezin, mede door een maandelijkse diaconale ondersteuning, ten
slotte uit die Schuldhulpverlening zien komen.
In Avenhorn op 30 november staat hulp aan het protestantisme in
het zuiden op onze collectelijst. Vroeger dachten we met “het zuiden”
aan katholieke landen als Frankrijk, Spanje, Portugal of Italië; nog
verder zuidwaarts en zuidoostwaarts gebeuren met de kleine groepjes
protestanten de vreselijkste dingen. We mogen hen niet in de steek laten
en handhaven dit doel nog steeds.
18
Op 7 december in Ursem gedenken we onze offerande het werk dat
vrijwilligers doen in het verpleeghuis “Lindendael”. Een praatje met de
verpleegden, fietstochtjes op de duofietsen, uitjes met de rolstoelbussen,
muziekuitvoeringen,
kerkdiensten,
Kersten
Paasvieringen,
Sinterklaasfeestjes; prachtig werk! Maar alles kost geld en daar hielpen
we hen al vaker mee.
In Berkhout gaat op 14 december de zak rond voor het Opvanghuis
(de opvanghuizen) in Hoorn. We waren bij de stichting ervan. Heel
eenvoudig startte dit helaas zo nodige werk. Ook hierin gaat wegens
crisis het mes in. Een reden te meer voor ons om dit werk voor
ongelukkigen die thuis niet meer veilig zijn, te blijven helpen. Een
goede zaak zo dicht in de buurt!
21 December in Avenhorn gaan we nog één keer in dit jaar
collecteren voor het Leger des Heils. Hun werk aan verslaafden, dak- en
thuislozen, zwervers en meer “ongeregeld volk” steunen we met heel
ons hart en op 21 december met ons hart en onze portemonnee. Onze
bijdrage gaat dan in de zo bekende kerstpotten. In december komen we
die altijd tegen als we eens in de stad lopen – altijd wat ingooien, hoor.
De 24e december wederom in Avenhorn zijn we weer voor dit doel,
het Leger des Heils, in aktie; onder de wetenschap: “Wij een feest, zij
een feest”.
Op 25 december gaan diakenen rond in Berkhout om de
kerstcadeautjes te helpen financieren. De opbrengst hiervan blijft zo wel
heel dicht bij huis. We stellen voor dat ieder van ons deze morgen voor
diaken gaat spelen en helpt om de banketstaven en kerststerren te
bezorgen bij adressen waar u het leuk of nodig vindt.
De 31ste december in Ursem gaat we inzamelen voor een verplichte
collecte voor Noodlijdende gemeente en personen. Deze collecte die al
sinds heugenis op oudjaar wordt gehouden gedenken ook wij graag in
de hoop dat ons geld daar wordt gezet waar men op eigen benen niet
overeind blijft.
D. Schuijtemaker
19
Op 23 december 2014 zijn
de heer A. van Doornum en mevrouw B. van Doornum-de Baat
50 jaar gehuwd.
Zij wonen: Reigerlaan 45, 1645 TB Ursem
Hartelijk gefeliciteerd en nog vele goede jaren samen!
20
ONZE HARTELIJKE GELUKWENSEN GAAN NAAR DE
JARIGEN! Zij allen zijn 70+:
November
1/11 de heer A.J. Schouten, Drecht 32, 1633 HX Avenhorn
2/11 mevrouw J. Broertjes-Kroes, Henneland 36, 1645 RW Ursem
9/11 de heer D. Schuijtemaker, Grosthuizen 59, 1633 EN Avenhorn
11/11 mevr. K. Bosch-Barkema,Bavohof 1A,Kamer 117,1645VP Ursem
14/11 mevr. J. Hartendorp-Klijn, D. Laanstraat 1, 1647 AN Berkhout
17/11 de heer P.C. Groot, Grosthuizen 18, 1633 EK Avenhorn
20/11 de heer S. van Tol, Berkenlaan 25, 1647 AW Berkhout
25/11 de heer D. de Haas, Kerkebuurt 161, 1647 ME Berkhout
27/11 mevrouw C. Worp-Naber, Kolblei 315, 1633 DX Avenhorn
29/11 mevr. H. Smit-van der Veer, Schuitenmaker 4, 1647 BN Berkhout
30/11 de heer W. van der Ploeg, Het Veer 75, 1633 HC Avenhorn
December
1/12 de heer J.B. Bouw, D. Laanstraat 60, 1647 As Berkhout
11/12 de heer J.C. Dierx, Berkenweide 37, 1647 BG Berkhout
16/12 mevr. J.F.M. Admiraal-Haksteen, Noorddijkerweg 86,
1645 VH Ursem
18/12 de heer N.A. Braas, Westeinde 289, 1647 MP Berkhout
20/12 mevr. A.Gazan-van de Velde,Ammerdorfferstr.27,1645SH Ursem
21/12 de heer P.G. Aaij, Rustenburgerdijk 7, 1645 RB, Ursem
23/12 mevrouw I. Prinsen, Stationsweg 4, 1634 EC Scharwoude
24/12 de heer P.R. Kramer, Het Veer 153, 1633 HD Avenhorn
25/12 mevr. M. Blokker-Bakker, Kerkebuurt 224, 1647 MJ Berkhout
29/12 de heer H. Goote, Bobeldijk 37, 1647 CG Berkhout
21
Zo maar een gesprek
Ze is in de 90. Eigenlijk heeft ze niet echt een ziekte, of het moest haar
leeftijd zijn. Ze is op, helemaal verzwakt. Na een poosje praten zegt ze:
"dominee, wilt u mijn hand even onder de deken leggen, hij is zo koud".
Ze is niet verlamd, maar te zwak om zich te bewegen. "Eigenlijk hè,
eigenlijk wil ik niet meer. Waarom zou ik toch verder leven? Wat moet ik
hier nog? Eigenlijk wil ik wel dood. Het wordt toch niet meer beter en ik
lig hier maar te liggen. Eigenlijk wil ik er wel uitstappen. Maar waar kom
ik dan terecht hè? Wat vindt God daar van? Dan kom ik zomaar uit mezelf
binnen bij Hem..."Ik zeg: "God is ruimdenkender dan wij mensen...""Ja,
maar toch, waar kom ik terecht. Ik weet niet wat ik moet. Ik voel me zo
alleen. God wat voel ik me alleen..."
Ik weet even niet waar ik kijken moet en kijk dus in ieder geval niet
naar haar. Ik kijk naar het prikbord boven haar bed. Het is
hartverwarmend om te zien wat ze aan kaarten en goede wensen boven
haar bed heeft hangen. Maar God, wat voelt ze zich alleen...
O ja, natuurlijk, psalm 23 hangt er ook weer. Een zoetekaart, met
mooie bloemen in een groen gazon, een herder en wat schapen er bij. "De
Heer is mijn herder". Het zijn altijd van die mooie plaatjes. En altijd weer
psalm 23. "De Heer is mijn Herder", maar God wat voelt ze zich alleen...
Is er dan geen kaart met de tekst: "De Heer is mijn herder niet"? Het
verhaal en de ervaring van deze mevrouw passen helemaal niet bij die
zoete plaatjes van de Heer die onze herder is. Die verhalen passen veel
beter bij psalm 22, dat oude wanhoopsgebed, woorden van eenzaamheid
en vertwijfeling waarin Jezus zich ook herkend heeft.
Dus waarom nou nooit eens een kaart met psalm 22: "Mijn God, mijn
God, waarom hebt Gij mij verlaten?". Dat is hier toch veel meer op zijn
plaats? Ik durf haar weer aan te kijken en zeg wat ik net allemaal dacht,
over die kaarten. Ze knikt. "Dat is zo, maar ja, wat zou je daar voor plaatje
bij moeten zetten?".
Als ik aan zo'n bed zit dan denk ik: psalm 22 ligt in bed en psalm 23
hangt er boven. Het lijkt wel of ze elkaar tegenspreken. En toch is dat niet
zo. We moeten niet denken dat de zanger van dit lied zijn geloof zomaar
22
kon belijden. Ook hij had er een lange weg voor moeten afleggen, hij was
een mens als wij. Hij is door een dal van diepe duisternis gegaan: vijanden
vervolgden hem, en of dat nu mensen waren die hem achterna zaten of dat
het gedachten waren die hem kwelden, dat maakt niet zoveel uit. Hij
moffelt het allemaal niet onder tafel. Er was voor hem reden genoeg om te
belijden dat de Heer zijn herder niet was.
En toch zingt hij nu als een kind: de Heer is mijn herder. Want; hij
heeft ook zoveel tekenen van Gods goedheid ervaren, en die winnen het
uiteindelijk. "Gij richt voor mij een maaltijd aan voor de ogen van wie mij
benauwen." Maar nee, de benauwenis zal mij niet achtervolgen, heil en
goedertierenheid zullen mij volgen. Je bent in dit leven niet voor
rampspoed gevrijwaard, er zijn dalen van diepe duisternis waardoor je
moet gaan, al was het alleen maar het dal beschaduwd van de dood. Maar
met Israëls God als herder hoeft een mens geen kwaad te vrezen. Heil en
goedertierenheid zullen hem volgen.
Bijzonder is dat. Meestal is het zo dat wij achter het geluk aanjagen. In
dit lied wordt beleden dat het geluk ons volgt. Je hoeft je alleen maar om
te keren om het te zien. Mooi he? De schrijver schreef echt geen halleluja
liedje waar de lommerd geen geld op geeft. Er is dood en er is leven, maar
er is voor hem een overwicht van leven op dood.
Hij heeft een kinderlijk vertrouwen in God. Maar let op, dat is niet een
kinderlijk vertrouwen dat hij behouden heeft. Hij heeft het herwonnen. Hij
is gewórden als een kind, hij is geen kind gebléven.
Net als die vrouw die een ingewikkeld leven te leven kreeg en in een
ochtendgebed aan het begin van weer een zware dag schreef. 'Heer, help
me dat ik u mij herinner. Want u was toch mijn herder? Het ontbrak mij
toch aan niets?" Soms zing je deze psalm ook niet omdat je zo gelovig
bent, maar om het al zingend misschien weer een beetje te worden. Je
kunt er je geloof mee verwoorden maar ook je verlangen naar geloof.
Het is soms een lange weg van psalm 22 naar psalm 23. Ze liggen in
elkaars verlengde en zijn geen tegenstelling. God is er voor de dichter niet
alleen aan de lichtzijde van het leven: al ga ik door een dal van diepe
duisternis, ik vrees geen kwaad, want gij zijt bij mij.
23
Maar wat ik me dan eerlijk gezegd wel weer afvraag is, waar haalt de
dichter de rust vandaan? Hoe komt het dat zijn vertrouwen het won van
zijn angst? Hoe redde hij dat? En niet alleen hoe redde hij dat, maar ook:
hoe redde Jezus dat? Ik bedoel: Hoe kwam Jezus van "mijn God, mijn
God, waarom hebt Gij mij verlaten?" bij "In uw handen beveel ik mijn
geest"?
Het gaat in ons leven precies zo als in die psalmen: soms ga je over
grazige weiden een aan waat'ren der rust en soms moet je door dalen heen.
Soms zelfs door een dal van diepe duisternis.
In die benauwdheid kóm je, hoe dan ook. Als blijkt dat je ernstig ziek
bent en je niet meer beter zult worden. Als je je liefste verliest aan de dood
of aan het leven. Als je als vluchteling op pad gaat zonder te weten waar
je uitkomt. Dan ga je door de diepte heen. Er zijn gebeurtenissen in je
leven die je benauwen, gedachten die je kwellen. "Waarom toch, God wat
voel ik me alleen..." Wat je dan nodig hebt is geborgenheid. En daarom
hangen die kaarten denk ik boven die bedden van de zieken. Er spreekt
ook geborgenheid uit die psalmen. Als íets van die geborgenheid op ons
zou afstralen zou dat prachtig zijn. Want, hoe meer wij ons geborgen
weten, hoe ruimer we zullen leven en denken. Dat is iets om over na te
denken.
Als we ons geborgen weten hoeven we geen ruimtevrees te hebben
voor een "grote boze wereld", maar dan gaat er een wereld voor ons open.
Dan hoeven we ons niet terug te trekken in ons eigen kleine wereldje.
Nee, dan gaan we de wereld in. Hoe meer wij ons geborgen weten, hoe
ruimer we zullen leven en denken. Of, zoals in die prachtige psalm van
het verloren schaap, door Karel Eykman:
Was ik een schaap,
was hij mijn herder.
Was ik een schaap
bracht hij mij verder.
Hij wist waar groen grasland was
en fris helder water.
24
Als ik weg wilde lopen
gaf hij mij een tik met zijn stok.
En was ik zoek,
ging hij mij zoeken.
Was ik stom
ging ik verdwalen,
hij keerde om
om mij te halen.
Ik was niet bang
want hij was bij me.
Al moesten we langs
smalle enge paden,
ik durfde best,
want leeuwen of wolven
jaagt hij de stuipen op het lijf.
Wie kwaad wil doen
die lacht hij vierkant uit.
Ik voelde mij goed,
kon op hem bouwen.
Ik kreeg weer moed,
had weer vertrouwen.
Hij moedigt mij aan,
en maakt mij dapper.
Met hem erbij lukt het mij
alle dagen van het leven.
Was ik een schaap
dan wist ik het wel.
ds. Gert Toes
25
De vier kleuren van de stola
Het gebruik van liturgische kleuren
Oane Reitsma
Stola
Over de toga (waarover ik in het vorige Contact schreef) heen, draag ik
als ik voorga een brede reep stof over de schouders, die aan de voorkant
bijna tot aan de grond raakt. Een stola noemen we die reep stof. Ik
kreeg hem omgehangen op 16 februari, toen ik werd bevestigd in het
ambt van predikant. Daaruit blijkt al wat het is: waar het witte gewaad
in principe door iedereen kan worden gedragen, zoals dopelingen en
koorleden, is de stola voorbehouden aan de predikanten. Bij de
bevestiging wordt hij omgehangen, volgens de bevestigingsliturgie in
Dienstboek II van de PKN. En verlaat men de gemeente weer, dan
wordt hij weer afgenomen. In dit symbool resoneert de uitspraak van
Jezus: “Mijn last is licht en mijn juk is zacht.”
Sommige stola’s bevatten symbolen, zoals het kruis, de wijnstok en
de ranken, korenaren, een duif, vuur, de broden en de vissen, maar
andere stola’s bevatten geen symbolen. Dan is puur een kwestie van
ontwerp en voorkeur. Uiteindelijk gaat het om de kleur van de stola.
Iedere zondag komt die overeen met de kleur van het kleed dat over de
liturgische tafel hangt, dat traditioneel het ante-pendium heet (letterlijk:
voorhangsel, ontleend aan de tempelpraktijk uit het Oude Testament).
Waarom maken wij gebruik van deze kleuren? Wel, voornamelijk
omdat we in de kerk niet alleen met woorden, maar ook met symbolen
willen spreken. Die werken op andere zintuigen dan het gehoor: het
gezicht, het gevoel. Bovendien sluit dit aan bij de huidige maatschappij,
die steeds meer een beeldcultuur wordt en als nooit te voren visueel is
ingesteld.
De vier kleuren
De liturgische basiskleur is groen. Deze kleur wordt het grootste deel
van het jaar gedragen, van de zomer tot en met de herfst, en van januari
26
tot aan de veertigdagentijd, de voorbereidingstijd voor Pasen. Dit zijn
de perioden dat de evangelie verhalen over Jezus’ leven op deze aarde
centraal staan: de genezingsverhalen, wonderverhalen en de
gelijkenissen. Het zijn de liturgisch ‘neutrale’ perioden, ze worden niet
bepaald door de kerkelijke feestdagen. Groen staat voor hoop, groei en
toekomst, zoals we vinden in lied 747 uit het Nieuwe Liedboek: “God
zal op aarde komen met groene eeuwigheid.”
De tweede kleur is paars. Paars is de kleur van inkeer, van
ingetogenheid en rouw. De kleur paars keert tweemaal per jaar voor
enige periode terug, namelijk tijdens de voorbereidingstijd voor Pasen
(40-dagentijd) en tijdens de voorbereidingstijd voor Kerst (advent). In
beide perioden is de liturgie ook ingetogener, zo zingen wij dan
bijvoorbeeld geen lofliederen. Beide zijn perioden van bezinning en
voorbereiding op de kerkelijke hoogfeesten. Op Goede Vrijdag mag
paars zelfs verintensiveren tot zwart – al heeft onze gemeente die kleur
niet in huis, wat de tafelkleden betreft.
De hoogfeesten, Pasen en Kerst, dragen de kleur van feest: wit. Wit
is de enige kleur die direct teruggaat op bijbelteksten, zoals de witte
gewaden die de uitverkorenen in Openbaring dragen. Het staat symbool
voor reinheid, licht en feest. Wit wordt gedragen vanaf de Kerstnacht
tot aan Driekoningen (6 januari). De tijd daarna, Epifaniëntijd (de tijd
van de verschijning van de Heer) is immers weer ‘gewoon’ groen. En
het wordt gedragen vanaf de Paasnacht, de hele periode gedurende
vijftig dagen tot aan Pinkster, dat de vijftigste Paasdag is. Die periode is
dus, ook aan de kleur te zien, liturgisch de meest feestelijke periode van
het kerkelijk jaar. Behalve deze twee perioden, breekt het wit ook al
éven door op ‘Klein Pasen’ (drie dagen voor Pasen), de dag die niet
voor niks Witte Donderdag wordt genoemd.
De vierde en laatste kleur is meteen ook de meest zeldzame. Het is
de kleur rood. In de gewone loop van het jaar komt deze kleur maar op
één zondag voor, namelijk met Pinkster. Dat komt doordat
roodsymbool staat voor vuur (en dus Geest). Ook staat rood
tegelijkertijd symbool voor bloed, het bloed van de martelaren. Omdat
27
de Tweede Kerstdag in de traditie de gedenkdag is van de
martelarendood van de Heilige Stephanus (zie Handelingen 7 en 8),
wordt ook dan rood gedragen. Maar omdat in onze gemeente op die dag
niet gekerkt wordt, slaan we die keer over (tenzij 26 december toevallig
op een zondag valt!). Toch kan rood vaker gedragen worden dan slechts
één keer per jaar. Hoe zit dat?
Kleuren bij bijzondere gelegenheden
Omdat rood de liturgische kleur is die vuur en Geest(drift)
symboliseert, wordt rood bovendien gedragen bij de bevestiging van
ambtsdragers, zowel bij de bevestiging van predikanten als
ouderlingen en diakenen. In zo’n geval doorbreekt het dus de kleur die
zo’n zondag normaalgesproken zou hebben.
Hetzelfde gebeurt bij doop en belijdenis. Dan is de kleur altijd wit,
namelijk gelieerd aan teksten, zoals die uit Openbaring 7, 9-10: “Hierna
zag ik dit: een onafzienbare menigte, die niet te tellen was, uit alle
landen en volken, van elke stam en taal. In het wit gekleed en met
palmtakken in hun hand stonden ze voor de troon en voor het lam.”.
Om dezelfde reden wordt bij huwelijksdiensten altijd de meest
feestelijke kleur gedragen: wit. En niet de kleur die gewoonlijk de
betreffende periode van het kerkelijk jaar beheerst.
Bij uitvaarten ligt dat anders. Bij uitvaarten kan men heel bewust
met de liturgische kleuren omgaan. Meestal wordt er voor wit gekozen,
omdat het geloof in het eeuwig leven centraal staat. Maar als iemand
onverwacht of jong is gestorven, kan men de nadruk op het verdriet en
de rouw leggen door paars te gebruiken. Zo roept de kleur al een
bepaalde sfeer op, van hoop, of juist van ingetogenheid en rouw.
In sommige gevallen, zoals een gewelddadige dood, zou men bij
uitvaarten zelfs aan rood kunnen denken.
Hoe zit het dan bij avondmaalsvieringen? Avondmaalsvieringen
hebben geen vaste kleur, maar volgen de kleuren van het kerkelijk jaar,
groen, wit, paars of rood. Dit komt natuurlijk doordat de maaltijdviering
in de katholieke traditie een wekelijkse viering is – anders zou men
28
iedere week dezelfde kleur moeten hanteren. Juist omdat avondmaal
meekleurt met het jaar, kunnen er verschillende accenten gelegd worden
met de maaltijdviering. Daarover zal de volgende aflevering in deze
reeks artikelen in Contact gaan.
29
Gespreksgroep
In onze gesprekgroep bespreken wij het boek Zo zou je kunnen geloven
van Maarten Wisse. Het functioneert vooral als aanleiding om
gezamenlijk in gesprek te komen over wat ons beweegt in ons geloof, in
ons kerkzijn en in ons persoonlijke leven. De volgende bijeenkomsten
zijn op 5 november en 3 december (steeds de eerste woensdag van de
maand), om 19.30 uur. We zijn met 9 deelnemers begonnen. Wie
alsnog wil deelnemen kan zich aanmelden bij mij:
[email protected] of 0227-820490.
Voorkennis is niet vereist. Iedereen is welkom om mee te praten.
ds. Oane Reitsma
Bijbelkring
Enthousiast zijn we weer bezig met het bestuderen van de
Openbaring van Johannes. De eerstvolgende avond is 23 oktober a.s.
in onze kerk in te Ursem, ’s avonds om 20.00 uur. Ds. Goverts leidt
deze bijeenkomsten. De avonden daarna zijn 13 november, 4
december en dan pas weer 29 januari 2015. Er zijn geen kosten aan
deze cursus verbonden. Het is een project van onze gemeente.
U bent van harte welkom!
30
Droom
In een droom liep ik een winkel binnen,
achter de toonbank stond een engel.
Ik vroeg; “Wat verkoopt u hier?”
“Alles wat u maar wilt”, zei de engel.
“O,” zei ik, “echt waar?”
Ik wil graag vrede op aarde,
geen honger en armoede meer,
gezondheid en onderdak,
wijsheid en respect
voor iedereen.
“Wacht even,” zei de engel,
“u begreep me verkeerd.
Wij verkopen hier geen vruchten,
alleen maar zaden,
die kunt u zelf zaaien.”
31
Lied van de goede tijding
Vertel aan alle volken,
vertolk in ieder land,
dat God de mensen lief heeft,
Hij reikt aan elk de hand.
Breng overal ter wereld
de waarheid aan het licht;
God heeft zijn Zoon gezonden
die ware vrede sticht.
Als minste van de mensen
geboren in een stal,
is Hij het die de hemel
op aarde brengen zal.
Hij schenkt de zondaar gratie
en doet de arme recht,
Hij heelt die was gebroken,
bevrijdt die was geknecht.
Hij roept niet op de straten
en schreeuwt niet op het plein,
Hij noodt ons aan zijn tafel,
deelt met ons brood en wijn.
Vermoeiden en verdrukten,
bij Hem is ruimte en rust,
Hij schenkt u levend water,
kom, drink naar hartelust.
uit: Wij hebben de zon.
tekst: Jaap Zijlstra, melodie: ‘Roept uit naar alle stranden’.
32
De zwarte Madonna
Met Kerstmis vieren wij allen, over de hele aarde, dat Gods Zoon op
aarde geboren werd om ons van de zonde te verlossen.
Dat iedereen dat op zijn eigen wijze kan beleven, bewijst het prachtige
schilderijtje van J.F. West van een zwarte Maria met haar, eveneens,
zwarte kind Jezus.
Ja, Hij is er voor alle mensen.
Rini Leeflang
33
--- Kinderverhaal ---Kleine Ster
Er stond een grote groene kerstboom in de kamer en tientallen dozen
stonden er naast. Mythe was druk bezig om deze dozen één voor één te
openen om te kijken wat er in zat. Ze was op zoek naar de rode en
glanzende ballen, die ze elk jaar weer het eerst ophing. “Jaaa, daar heb
ik ze, Kleine Ster, met deze bal begin ik, die vind ik de allermooiste” en
toen deze bal er eenmaal hing, ging Mythe verder met de andere
prachtige hangers. Het waren boompjes, klokjes, engeltjes en
sneeuwmannen, een prachtig geheel.
De lampjes had haar moeder er al voor haar in gehangen en samen
versierden ze de boom nog met een slinger. Het zag er allemaal heel
kleurrijk uit en Mythe keek zeer voldaan naar haar creatie. Kleine Ster
had zo nu en dan advies gegeven en ook had hij geluisterd naar wat
Mythe ondertussen allemaal te vertellen had. De ene keer sprak ze tegen
de sneeuwman die natuurlijk weer bij het raam moest hangen, want dan
kon hij zo nu en dan naar buiten kijken. Het belletje mocht van Mythe
zelf weten waar het wilde hangen en de engel met zilveren vleugels was
helemaal boven in de boom geëindigd.
Onder de boom vond Mythe het te donker dus ging ze op zoek naar
een kaarsje of een lampje dat daar de ruimte kon verlichten. Het werd
het kleine leeslampje van mama dat volgens Mythe daar wel heel goed
zijn best kon doen. Het had een verstelbaar armpje waardoor het achter
het stalletje en toch ook nog wel een beetje in de boom kon schijnen.
Kleine Ster ontdekte echter een lege plaats. Halverwege de boom,
bevond zich een plekje waar niets was komen te hangen. De ballen
waren op, de belletjes rijkelijk verdeeld, de glitter groene boompjes en
de sneeuwpopjes hadden allemaal hun posities ingenomen.
34
Wat nu? “Mythe, ik zie een plekje waar het nog wel heel groen
is….” sprak Kleine Ster uiteindelijk. Met een geheimzinnig lachje
draaide Mythe zich om en vroeg met een heel beleefde stem: “Waar dan
Kleine Ster?”
Kleine Ster wees naar dat stukje groen, maar wist niet goed waarom
Mythe zo sprak, totdat zij lachend op hem afkwam en hem heel
voorzichtig van z’n haakje haalde. “Dit allermooiste plekje is voor jou
Kleine Ster! Want jij geeft het licht van de lampjes zo mooi door, ik zie
jou in het rood en dan geef je weer blauwe kleuren en daar word ik zo
blij en vrolijk van.” Kleine Ster was aangenaam verrast en sprong vol
blijdschap op het takje van de lege plek. “Het is een fijne plek hoor,
Kleine Ster, want nu kan ik het lampje ook op jou laten schijnen en
weet je wat er dan gebeurt? Je straalt dan jouw licht verder omhoog,
wel tot aan de hemel, waar alle andere sterretjes staan, waardoor deze
natuurlijk weer een groetje terugsturen, naar iedereen hier op aarde. Stel
je eens voor Kleine Ster, onze lichtstraal, die eerst nog maar heel klein
is, wordt door alle sterren gezien en dan teruggekaatst als één grote
bundel, voor alle mensen die dan, net als ik, blij en vrolijk worden
gemaakt. En stel je eens voor Kleine Ster, als al die mensen dan ook
weer een lichtstraaltje door gaan geven, dan zal er op een ogenblik
alleen maar licht zijn. Stel je voor … Stel je toch eens voor …
----------------------------------------------
35
Kerstlied
Daar is uit ’s werelds duistere wolken
een licht der lichten opgegaan.
Komt tot zijn schijnsel, alle volken,
En gij mijn ziele, bid het aan!
Het komt de schaduwen beschijnen,
de zwarte schaduw van de dood.
De nacht der zonde zal verdwijnen.
Genade spreidt haar morgenrood.
`
Wat heil, een Kind is ons geboren,
een Zoon gegeven door Gods kracht!
De heerschappij zal Hem behoren,
zijn last is licht, zijn juk is zacht.
Zijn naam is “wonderbaar”, zijn daden
Zijn wonderen van genade alleen.
Hij doet ons, hoe met schuld beladen,
verzoend voor ’t oog des Vaders treën.
O Vredevorst, Gij kunt gebieden
De vreed’ op aard en in mijn ziel!
Doe elke zondaar tot u vlieden,
Dat al wat ademt voor u kniel’!
Dit zal de God des heils bewerken,
dat Hij de zetel, U bereid,
met recht en met gericht zal sterken.
Hem zei de lof in eeuwigheid!
tekst: Nicolaas Beets; melodie: Johannes Gijsbertus
Bastiaans
36
Kerstgedachte
Vier kaarsen brandden op de adventskrans. Het was heel stil, zo stil.
Dat was pas goed te merken tot de kaarsen begonnen te spreken. De
eerste kaars zuchtte en zei; “Ik heet Vrede. Mijn licht straalt, maar de
mensen hebben geen vrede. Zij willen me niet.” Zijn vlam werd steeds
kleiner en doofde uiteindelijk uit.
De tweede kaars flakkerde en zei; “Ik heet Geloof, maar ik ben
overbodig. De mensen willen niets van God weten. Het heeft geen zin
meer dat ik brand.” Een zuchtje wind blies de tweede kaars uit.
Zacht en bedroefd sprak de derde kaars; “Ik heet Liefde. Ik heb geen
kracht meer om te branden. De mensen laten mij links liggen. Ze zien
slechts zichzelf, niet de ander die vraagt om hun liefde.” Het kaarsje
flakkerde nog even op en doofde toen uit.
Toen kwam er een kind de kamer binnen. Het zag de kaarsen en zei;
“Maar jullie moeten toch branden!” Terwijl het kind begon te huilen
nam de vierde kaars het woord; “Wees niet bang! Zolang ik brand,
kunnen we ook de andere kaarsen weer aansteken. Ik heet Hoop.” Met
glanzende ogen nam het kind de kaars van DE HOOP en stak de andere
kaarsen weer aan.
De vlam van DE HOOP zou nooit uit uw leven mogen verdwijnen en
een ieder zou “DE HOOP, HET VERTROUWEN, DE VREDE en DE
LIEFDE” moeten koesteren.
37
Maria met Jezus en Johannes, Rafael (ca. 1515)
Schilderij van de Italiaanse schilder Rafael, ongeveer anno 1515. Maria
met Jezus en Johannes, de latere Johannes de Doper. De kinderen
houden een staf met aan het uiteinde een kruis vast. Maria en Johannes
kijken naar dit kruis. Jezus kijkt Johannes indringend aan. Beide
kinderen zijn door de aartsengel Gabriel bij hun moeder aangekondigd
en hebben een lotsverbondenheid reeds in de moederschoot. (Lucas 1).
Johannes zal Jezus later ten doop houden. Dan verbindt Gods Zoon,
Christus zich met Jezus.
Beste lezers,
Zo langzamerhand begint de Advent- en Kersttijd weer in zicht te
komen. De tuincentra beginnen hun kerstspullen al uit te stallen. Wij
beginnen na te denken hoe wij de kerstdagen dit jaar zullen
doorbrengen. Voor de huisvrouw vaak een stressperiode. Maar met
Kerstmis is het feest. Moeten wij ons toch niet steeds weer afvragen
wat de geboorte van Gods Zoon werkelijk nog voor ons betekent? Het
is zo’n andere tijd dan ruim 2000 jaar geleden. En toch kwam die
geboorte toen op het juiste moment. De geboorte van Christus wordt
beschouwd als het keerpunt in de geschiedenis van de mensheid. De
goddelijke wereld weet wat zij doet.
38
Maar in onze tijd van geestelijke vervlakking ziet het er in de wereld
in toenemende mate somber uit. Overal
bijvoorbeeld die
oorlogshaarden met de angst voor verdere uitbreidingen. Miljoenen
mensen die slachtoffer zijn van deze oorlogen. Het is diep triest. Overal
duikt het woord “vrede” op. Maar het wordt aan de overheden over
gelaten om voor vrede te zorgen. Wat daar van terecht komt ervaren wij
elke dag. Wij gewone burgers doen niets, laten over, wachten af en
klagen. Demonstreren hooguit. Maar er komt geen verandering.
Is het niet zaak dat wij zelf vredestichters worden en wel in ons
diepste zelf? Hebben wij niet de aanleg en de mogelijkheid daartoe
door onze verbondenheid met de Christus?
Worden wij niet
gestimuleerd door Hem zelf wanneer Hij in de zaligsprekingen zegt:
“zalig zijn de vredestichters, want zij zullen kinderen Gods genoemd
worden”?
Hoe worden wij vredestichters? Wat is vrede? De vrede waar we
hier mee te maken hebben is niet van deze wereld. De kern van deze
vrede is de onbegrensde Liefde van Christus voor Zijn hele schepping.
Wanneer wij ons daar steeds meer bewust van leren worden, wetende
met het hart dus, dan ontstaat langzamerhand die zekerheid, die
geestelijke harmonie, die innerlijke vrede in ons , die ons doen en laten
in de wereld bepaalt. Christus met Zijn Liefde in ons, is de draagkracht
van ons leven.
Het is een hele moeilijke weg. Er zijn geen regels voor. Ook zit de
burger van de ene wereld de burger van de andere wereld in ons nog al
eens in de weg! Maar we zullen die strijd moeten aangaan als wij
vredestichters willen worden om zo een bijdrage aan een menselijkere
samenleving te geven. In stilte. Geen tromgeroffel.
Laten wij met grote dankbaarheid en liefde Kerstmis vieren in het
bewustzijn dat Gods Zoon zich uit Liefde voor zijn mensenkinderen,
met de uitverkoren mens Jezus verbond. Johannes de Doper maakte
dat met de doop mogelijk. Christus is tot het uiterste gegaan. Hij stierf
een mensendood maar overwon die. Stond op, is ten hemel gevaren en
heeft zich tenslotte met ons definitief verbonden, om ons de kans te
geven Zijn vredestichters te worden. Wat een eer, wat een uitdaging!
Een gezegend Kerstfeest!
Hanneke Bruyel Bruinewoud
39
Kerstlied
Midden in de Winternacht
Midden in de winternacht, ging de hemel open.
Die ons heil der wereld bracht, antwoord op ons hopen
Elke vogel zingt zijn lied, herders waarom zingt gij niet
Laat de citers slaan, blaast de fluiten aan
Laat de bel, laat de trom, laat de beltrom horen:
Christus is geboren!
Vrede was er overal, wilde dieren kwamen
Bij de schapen in de stal, en zij speelden samen.
Elke vogel zingt zijn lied, herders waarom zingt gij niet
Laat de citers slaan, blaast de fluiten aan
Laat de bel, laat de trom, laat de beltrom horen:
Christus is geboren!
Ondanks winter sneeuw en ijs, bloeien alle bomen,
want het aardse paradijs is vannacht gekomen.
Elke vogel zingt zijn lied, herders waarom zingt gij niet
Laat de citers slaan, blaast de fluiten aan
Laat de bel, laat de trom, laat de beltrom horen:
Christus is geboren!
Zie daar staat de morgenster, stralend in het duister
Want de dag is niet meer ver, bode van de luister
Die ons weldra op zal gaan, herders blaast uw fluiten aan
Laat de bel bim-bam, laat de trom rom-bom
Kere om, kere om, laat de bel-trom horen
Christus is geboren!
40
Kleurplaat
41
MIJN (ONZE) PERSOONSGEGEVENS ZIJN VERANDERD
Naam: …………………………………………………..
Oud adres: ………………………………………………
…………………………………………………………..
Nieuw adres: …………………………………………….
…………………………………………………………..
Wij kregen een zoon/dochter: …………………………..
…………………………………………………………...
Wij trouwden: ……………………………………………
Onze zoon/dochter vertrok uit de gemeente:
……………………………………………………………
Mijn vader, moeder, echtgenoot, huisgenoot
is gestorven: ……………………………………………..
…………………………………………………………...
- HOUD CONTACT MET UW KERK!! -
42
KOPIJ
voor
CONTACT
januari - februari 2015
vóór 19 december 2014
inleveren bij
Hanneke Bruyel Bruinewoud
[email protected]
Grosthuizen 96, 1633 ER Avenhorn
redactieteam:
Hanneke Bruyel, Greet Hoffman, Bea Otjes
43

Download Report