© Copyright 2013 Dagblad De Limburger / Limburgs Dagblad. Het auteursrecht, ook ten aanzien van artikel 15 AW, wordt uitdrukkelijk voorbehouden. Vrijdag, 31 oktober 2014 DUBBELTENTOONSTELLING Kennismaken met de sfeer die in de oorlogstijd heerste De Joodse gemeenschap in Valkenburg, ook bij leerlingen van basisschool de Plenkert was er niet veel over bekend. Tot vandaag. foto Diana Scheilen Joodse feestvreugde en verdriet in Valkenburg Herinneringen aan Joods Valkenburg komen tot leven in de dubbelexpositie ‘Even zo vrolijk is het treurig’ in Museum Land van Valkenburg. „Sip, dat is jouw huis!” door Gwen Teo Z e zijn diep onder de indruk, de vierentwintig leerlingen van basisschool de Plenkert in Valkenburg aan de Geul. Het huis van klasgenoot Sip Lemmens op een foto aan de muur van Museum Land van Valkenburg - het is wat. „Cool.” Zo wordt een bezoek aan de dubbeltentoonstelling ‘Even zo vrolijk is het treurig’ wel heel erg spannend. Sip kan het bijna niet geloven. Dat nou uitgerekend in zijn huis Jozef Günsberg heeft gewoond - een van de 42 Valkenburgse Joden die tijdens de Tweede Wereldoorlog door de Duitse vijand naar een concentratiekamp werden gedeporteerd, om nooit meer terug te keren. Slechts een van hen overleefde de gruwelen, zo valt op te maken uit documenten die deel uitma- ken van de expositie. Volgens de lijst woonden er in 1970 ongeveer 70 Joden in het stadje aan de Geul. Drie jaar later waren de meesten gedeporteerd of ondergedoken. Voor het merendeel van de Valkenburgers voornamelijk een gegeven heel ver van het bed, weet Herman Mücher. De secretaris van de stichting Struikelstenen Valkenburg probeert de leerlingen kennis te laten maken met de sfeer die gedurende de oorlog heerste. Angst. Misleiding. De noodzaak om te zwijgen. Hij vertelt verhalen, terwijl voortdurend vingers de lucht ingaan. Julie Huntjens weet aardig wat over de Joodse gemeenschap. Haar opa deelt regelmatig verhalen over geschiedenis en de oorlog. Elisa Chen heeft Het Achterhuis van Anne Frank gelezen. „Maar ik wist niet dat het overal donker moest zijn.” Kiki Pisters, net als haar klasgenoten tien jaar oud, vindt het verschrikkelijk „hoe de mensen in de oorlog zijn gestorven”. Ze is bang dat ze ooit zelf in dergelijke onmen- selijke tijden belandt. Overigens is de tentoonstelling niet alleen maar beladen. Waar in de ene zaal zwart-witbeelden domineren, vullen kleurrijke doeken de andere. Daar is plaats voor het werk van Mels Sluyser. Zoon van Meijer Sluyser, politiek radiocommentator bij de VARA halverwege de vorige eeuw. En Jood. Even zo vrolijk is het treurig; het was een bekende uitdrukking van hem. De schilderijen van Mels tonen vreugde. Joodse bruiloften, een Jiddische broodjeswinkel. De mooie, kleurrijke kant van het leven als tegenhanger van de zwarte bladzijden. Conservator Rob Kooiman spreekt van ‘niet zomaar schilderkunst’. „Het is ook een vorm van herinneren.” Niet vreemd dat de aanleiding voor de dubbelexpo het Stolpersteineproject van de Duitse kunstenaar Gunter Demnig is. Hij maakt messing plaatjes, voorzien van de namen van Holocaustslachtoffers, die met bijbehorende vierkante stenen in stoepen worden geplaatst bij huizen waar de Joodse slachtoffers eens hebben gewoond. In Europa zijn inmiddels ruim 46.000 struikelstenen gelegd. Valkenburg is 7 november voor het eerst aan de beurt. Zodat ook daar de herinnering levend blijft.