werkbundel voor de leerlingen

A
B
C
D
E
F
T
G
Standbeelden
in
Leuven
1
H
Deel 1: Wat zagen we tijdens onze
wandeling?
1. Welke standbeelden hebben we gezien? Zet bij elk verhaal de letter
van het bijhorende standbeeld.
De Kotmadam
Leuven is een stad met veel studenten. Die gaan ofwel elke dag naar huis, ofwel huren ze in Leuven
een “kot”, meestal een kamertje. Daar wonen ze dan tijdens de week, en in het weekend gaan ze
naar huis.
Vroeger waren er heel veel “kotmadammen” in Leuven. Een kotmadam was een vrouw die een
kamer in haar huis verhuurde aan studenten. Een kotmadam zorgde ook als een extra mama voor de
studenten die in haar huis op kot zaten.
Het beeld staat er sinds 1985, en sindsdien hebben er al heel wat mensen op de schoot van de
kotmadam gezeten. Niet iedereen vindt het een goed beeld van een kotmadam. De meeste
kotmadammen waren immers wat ouder en ronder dan de vrouw in het standbeeld.
Standbeeld:………………………….
Dorre, de bakker
Dorre de bakker stelt een bakker voor die opgewekt over straat loopt met een broodplank op zijn
schouders. Op deze plank ligt brooddeeg dat hij net bij zijn klanten heeft opgehaald, en dat hij in de
bakkersoven gaat ‘schieten’ of steken.
Het beeld werd geschonken aan de stad om te tonen hoe mooi het bakkersberoep is, en dat het een
lange geschiedenis heeft.
Standbeeld:………………………….
Ode aan de vriendschap
“De ballon” staat symbool voor de vriendschappen in Leuven. Het is een luchtballon van acht meter
hoog met vier 'vrienden' in. Een van de vrienden werd jaren geleden gestolen en nooit meer
teruggevonden. Dat was een goede reden om alle beelden te vervangen door nieuwe, stevige,
bronzen beelden in 2007.
Het werd geschonken door het Verbond der Jaartallen, dat is een vereniging van mensen die in
hetzelfde jaar geboren zijn, en die tussen hun 40 en 50 jaar allerlei activiteiten organiseren.
Standbeeld:………………………….
2
Fons sapientiae (uitspreken als ‘fons sa-pi-jen-ti-jaai’)
Het ‘Fonske’ is misschien wel het bekendste beeldje van Leuven. De echte naam is Latijn, en betekent
“de bron van de wijsheid”. Het is een beeld van een student met een boek en een glas in de hand.
De wijsheid wordt voorgesteld door het boek, de bron door het glas. De wijsheid wordt via het glas
in het hoofd gegoten. Sommige mensen beweren echter dat er geen wijsheid maar bier in het glas
zit. Het zou zo het fijne studentenleven voorstellen.
Standbeeld:………………………….
De ontvoering van Europa
Dit beeld stelt een bekend verhaal uit de Griekse mythologie voor: Europa was een prinses. Zeus, de
sterkste god van de Grieken, was verliefd op haar en veranderde zichzelf in een vriendelijke stier. Op
een dag was Europa met haar vriendinnen op het strand. Voor de grap klom de prinses op de rug van
de stier. Deze zwom toen de zee in en nam haar mee naar een ver eiland.
Standbeeld:………………………….
Oorlogsmonument
Dit monument werd gebouwd in 1925. Het herinnert ons aan het doodschieten van 200 burgers door
de Duitsers in augustus 1914, bij het begin van de eerste wereldoorlog. Het herdenkt ook de
verwoesting van het stadscentrum in diezelfde periode.
Bij het begin van de tweede wereldoorlog werd het monument door de Duitsers beschadigd: ze
vonden het ongepast.
Pas in 2004 werd het terug hersteld. De burgemeester wil graag dat het een vredesmonument wordt.
Standbeeld:………………………….
Paepe Thoon
Dit beeld stelt een nar voor met een bochel. De man waar het over gaat leefde in de 15e eeuw. Het
was de zoon van een pastoor. Hij was vooral bekend voor zijn vele grappen.
Op een keer had hij iets gedaan wat echt niet mocht, en moest hij de stad verlaten. Na een tijdje
keerde hij vermomd onder een dikke laag klei terug. Omdat iedereen blij was dat hij terug was in de
stad (zonder hem was het veel te saai) mocht hij dan toch blijven.
Toen hij stierf heeft hij gevraagd om hem onder een fontein te begraven, zodat hij nooit dorst zou
hebben.
Standbeeld:………………………….
3
Totem
Deze hoge omgekeerde naald met een gespieste kever bovenaan heet “Totem”. Een totempaal is in
veel culturen het centrum van het dorp.
Deze totem is een geschenk van de universiteit aan de stad Leuven. De kever die bovenaan hangt,
overleeft al 400 miljoen jaar op onze Aarde. We kunnen daar dus heel erg veel van leren. Aan het
plein grenst ook de universiteitsbibliotheek waarin ongelofelijk veel kennis wordt bewaard.
Jan Fabre, de kunstenaar die de totem gemaakt heeft vond het leuk van insecten te spiesen toen hij
klein was en maakte in het koninklijk paleis zelfs een heel plafond vol van dit soort kevers.
Standbeeld:………………………….
2. Welke 3 standbeelden hebben iets te maken met de universiteit van
Leuven?
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
4
Deel 2: Naar welke tijdsperiodes
verwijzen de beelden en de jaartallen?
1. Hieronder vind je een aantal foto’s die jullie maakten tijdens de
wandeling. Omcirkel het oudste jaartal.
5
2. Op een van de foto’s staat 14e eeuw in plaats van een jaartal. Van
welk jaar tot welk jaar loopt de 14e eeuw? Dat kan je hieronder
achterhalen…
Onze tijdrekening begint met het jaar 1. De Christenen dachten dat in dat jaar Jezus Christus
geboren werd en begonnen daarom op dat moment te tellen.
De tijdrekening wordt ingedeeld in eeuwen van 100 jaar. De eerste eeuw na Christus begint in het
jaar 1 en hij duurt dus tot het jaar 100.
In 101 begint de tweede eeuw. Ga zo maar verder. Je moet er zelfs ‘na Christus’ niet bijvoegen. Als je
zegt: de zevende eeuw, dan weet iedereen dat je de zevende eeuw na Christus bedoelt.
Welke jaartallen liggen nu in de 14de eeuw? Vul de tabel in om dat te weten te komen…
Van het jaar 1 tot 100
1ste eeuw
Van 1001 tot 1100
11de eeuw
Van 101 tot 200
2de eeuw
………………………………….
………………………………
Van 201 tot 300
…………………………….
.…………………………………
13de eeuw
Van …………………………….
4de eeuw
.…………………………………
14de eeuw
Van …………………………….
5de eeuw
Van 1401 tot 1500
………………………………
Van 501 tot ………………..
6de eeuw
.…………………………………
16de eeuw
Van 601 tot 700
………………………………
Van 1601 tot 1700
17de eeuw
Van 701 tot 800
………………………………
………………………………….
………………………………….
Van 801 tot 900
………………………………
………………………………….
19de eeuw
Van …………………………….
10de eeuw
Van 1901 tot 2000
………………………………….
Welk jaartal zijn we nu? …………………………………………………………………………………..
In welke eeuw zijn we dan nu? …………………………………………………………………………………..
Welke van de jaartallen op de foto’s liggen in de 14de eeuw?.......................................................
6
3. Wanneer zou de stad Leuven ontstaan zijn?
Hoe komt het volgens jou dat jullie geen jaartallen voor 1000 vonden in Leuven?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Bekijk het filmpje “Ontstaan van steden” op de computer. Beantwoord dan de vraag:
Hou zou het komen dat Leuven ontstaan is waar het nu ligt?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
I
Zoek de Dijle op de kaart van Leuven en kleur ze blauw op je eigen kaartje. Tip: weet je nog welk
standbeeld er juist naast de Dijle lag?
4. Leuven werd 2 keer verwoest.
Op heel veel huizen in Leuven zagen jullie dit kenteken:
Bekijk het filmpje “Leuven tijdens de eerste en de tweede wereldoorlog” op de computer en
beantwoord de volgende vragen.
1. Wat zou er gebeurd zijn met de huizen met dit kenteken?
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. Hoeveel keren werd de universiteitsbibliotheek verwoest en terug opgebouwd?
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
7
5. Een tijdlijn met de belangrijkste Leuvense gebeurtenissen
Duid op je tijdlijn de belangrijkste Leuvense gebeurtenissen aan en schrijf erbij wat er toen gebeurde.




rond 1150: Leuven wordt een stad
1425: stichting van de universiteit
1914: Leuven brandt (Eerste Wereldoorlog)
1940 – 1945: zware bombardementen (Tweede Wereldoorlog)
6. Je eigen leven op de tijdlijn
Duid nu ook de volgende data op de tijdlijn aan. Vraag hulp aan je mama of papa als je niet alle data
kent.




vandaag
je eigen geboorte
de geboorte van je mama of papa
de geboorte van je oma of opa
8
Deel 3: Waar zijn we geweest?
1. Op je kaartje is de weg die we volgenden aangeduid. Duid met de
letters op de eerste pagina aan welk standbeeld op welke plaats
stond.
2. Onderaan je kaartje staat de lijnschaal van de kaart. We gaan
daarmee berekenen hoe ver we gewandeld hebben.
De lijnschaal ziet er zo uit:
100m
Een lijntje van deze lengte op de kaart is dus in het echt 100m lang.
Hoe kunnen we nu de afstand van onze hele tocht berekenen?
1. Teken 9 blokjes van 100m bij. Elk blokje moet vasthangen aan het vorige zodat je een lange
lijn krijgt van 10 keer 100m of 1km.
2. Neem een touwtje en leg dat op de weg die we gevolgd hebben. Knip het touwtje af op de
juiste lengte.
3. Leg het touwtje nu langs de lijnschaal om te berekenen hoe ver je in het echt gewandeld
hebt.
We hebben ongeveer ………………………………………. km en ……………………………………… m gewandeld.
3. De afstand berekenen op de computer.
Ga naar de website afstandmeten.nl. Op deze website kan je zelf een route ingeven en de afstand
wordt dan voor jou berekend.
1. Typ links bovenaan in het tekstvakje bij “Ga naar” Rijschoolstraat Leuven. Je krijgt dan een
plannetje van Leuven rond de school.
2. Zoek de school en klik op die plaats. Daar verschijnt dan een groen ballonnetje. Dat groene
ballonnetje is het beginpunt van de tocht.
3. Maak dan je hele wandeling door telkens een beetje verder op de route te klikken. In het
blauw wordt dan de hele tocht getekend.
4. Als je per ongeluk een foutje maakt kan je met “ongedaan maken” aan de linkerkant het
laatste stukje van je route terug verwijderen.
5. Links bovenaan zie je telkens de afgelegde afstand.
Volgens de computer hebben we ongeveer ………………………………………. km en
……………………………………… m gewandeld.
9