VCLB-Vigez samenwerking aanbod

Onderwerp
Samenwerkingsovereenkomst VCLB-VIGeZ
Aanbod aan de vrije centra voor leerlingenbegeleiding
Datum
03.06.2014
S a m e n w e r k i n g V I G e Z–V C L B i n k a d e r va n
schoolondersteuning gezondheidsbeleid
In de samenwerkingsovereenkomst van VIGeZ en VCLB werd de mogelijkheid gecreëerd om op verschillende
wijzen als organisaties samen te werken aan de professionalisering van CLB-medewerkers in
gezondheidsbevordering:
 CLB’ers en gezondheidswerkers informeren over nieuwe ontwikkelingen via de communicatiekanalen
van beide organisaties.
 Gezamenlijk lobbyen in beleidsdossiers van Welzijn of Onderwijs.
 Beide organisaties betrekken elkaar bij de ontwikkeling van nieuwe methodieken of materialen.
 Vormingen geven.
 Samen een ‘consultancyfunctie’ opnemen voor CLB’s die hun scholen willen begeleiden op vlak van
gezondheidsbeleid.
Deze laatste vorm van samenwerking wordt onderstaand meer in detail beschreven om de centra een helder
aanbod te doen dat voor alle betrokkenen leerzaam én haalbaar is. De haalbaarheid wordt concreet in de
doelen (wat kunnen we met een consultancyfunctie voor mekaar krijgen?, wat mag een centrum aan
meerwaarde verwachten van zo’n consultancy?, wat kunnen we niet voor mekaar krijgen met dit aanbod?) en
de ‘resources’ (hoeveel tijd, mensen, middelen willen we op jaarbasis inzetten?).
Doelstelling
Het project heeft tot doel om te komen tot een verdere professionalisering van VCLB-teams op vlak van
schoolondersteuning gezondheidsbeleid. Het project wil hiervoor inzetten op:
de optimalisatie van de opdracht schoolondersteuning van het gezondheidsbeleid binnen de werking
van de centra/teams;
de sensibilisering en deskundigheidsbevordering van verschillende schoolondersteuners
gezondheidsbeleid in vrije CLB’s;
het stimuleren van samenwerking in het CLB-team en met andere schoolondersteuners en externe
partners.
Het project kiest met andere woorden voor een impuls die een duurzaam effect in de werking van de vrije
centra nastreeft. Uit de ervaring met de testbegeleidingen in enkele centra willen we komen tot good practices
rond organisatie en taakverdeling bij schoolondersteuning. Good practices die nadien naar alle centra kunnen
verspreid worden. Deze conclusies aangaande schoolondersteuning en gezondheidsbevordering door het CLB
zullen ook input geven aan de ontwikkeling van innovatieve organisatiemodellen voor de centra.
Uitgangspunten
Het project vertrekt vanuit de verschillende referentiekaders in onderwijs (schoolondersteuning,
zorgcontinuüm, beleidsvoerend vermogen, VOET, schoolbegeleiding …) en gezondheid
(gezondheidsbevordering, gezonde school …) en de evidence die hierrond bestaat.
De erkenning van de expertises bij de CLB en de verschillende andere partners (in de eerste plaats PBD), vormt
hierbij een tweede uitgangspunt.
Het project wil organisatie-elementen van het CLB-team (interne structuur, taakverdeling, processen …) in
beschouwing nemen i.f.v. een optimale uitbouw van de schoolondersteuning gezondheidsbeleid. Daarnaast wil
het project de verschillende schoolondersteuners binnen het centrum sensitief maken en (verder)
professionaliseren. Ten slotte streeft het project er ook naar om via samenwerkingsmodellen de werking en
samenwerking tussen het team/de individuele CLB-medewerkers en andere schoolondersteuners/externe
partners betrokken bij het gezondheidsbeleid in scholen te faciliteren.
Met de deelnemende centra/teams wordt bekeken wat hun behoeftes zijn m.b.t. interne samenwerking,
verdere professionalisering en operationele samenwerking met andere schoolondersteuners en partners. Zo
worden met de deelnemende VCLB ‘s begeleidingstrajecten op maat uitgewerkt.
Hoe
VCLB en VIGeZ willen met het project in maximaal 3 VCLB’s het team begeleiden in de professionalisering van
de opdracht schoolondersteuning voor het gezondheidsbeleid (ongeacht het thema). De begeleiding van het
CLB-team gebeurt door VCLB-Koepelmedewerkers en VIGeZ-medewerkers.
De begeleiding (centrumondersteuning) gebeurt via een traject op maat in functie van de concrete casus
waaraan het centrum wil werken. Volgende werkvormen kunnen worden voorzien:
Vorming
Met de deelnemende centra/teams worden de vormingsbehoeften in kaart gebracht en een vormingstraject op
maat ingericht.
Mogelijke inhouden:
Visie van VCLB op schoolondersteuning, visie VCLB-PBDKO op de externe ondersteuning van de
zorgbrede werking op school: operationaliseren
Kadermethodiek Gezonde School: gezondheidsmatrix + kwaliteitscirkel + spinnenweb gezondheid
Kwaliteitsvolle materialen: kennismaking, waar kan je die vinden? (zie competenties)
Inoefenen van vaardigheden: bv. onderhandelingstechnieken en vergadertechnieken (zie
competenties)
Samenwerking met partners (bv. wanneer doorverwijzen naar PBD of externe partners?)
Integratie van het gezondheidsbeleid in het schoolbeleid (andere referentiekaders)
Is het een nood die door een team wordt aangegeven, dan kan hiervoor een vormingsmoment in het centrum
voorzien worden. Indien het individuele noden betreft of de deskundigheid slechts door een deel van het team
dient verworven te worden, kan eventueel overheen de deelnemende CLB’s gezocht worden naar een gepaste
vorming.
Procesbegeleiding
Met de deelnemende centra wordt via o.a. een intakegesprek een begeleidingsplan uitgewerkt waarin zowel
de organisatie en interactie in het team als cases schoolondersteuning worden opgenomen.
Binnen dit begeleidingstraject zullen/kunnen medewerkers van de VCLB-koepel en/of VIGeZ aanwezig zijn op
contactmomenten m.b.t. schoolondersteuning, zowel in centrumteam als in subteam (bv. schoolteam in
centrum) en eventueel ook op contactmomenten tussen individuele CLB-medewerkers en scholen.
Ervaringsuitwisseling/intervisie/casusbespreking
-
Maximaal 3 x in de loop van het project
CLB-overschrijdend, voor de deelnemende CLB’s
2
Inhoudelijke aandachtspunten in het project
1.
De organisatie en invulling van de opdracht schoolondersteuning gezondheidsbeleid in het
centrum/het team:
a. Hoe vult het centrum zijn opdracht schoolondersteuning van het gezondheidsbeleid in? Hoe
ziet het centrum/team zijn rol in de verschillende stappen van de kwaliteitscirkel die de
school doorloopt?
b. Hoe organiseert het centrum/team zich om de opdracht schoolondersteuning van het
gezondheidsbeleid te operationaliseren? Hoe wordt kwaliteitszorg gerealiseerd?
c. Wat zijn voor-/nadelen van de huidige structuren/invulling? Zijn er modellen voor
teamorganisatie die (bv. onder bepaalde omstandigheden) voordeel bieden?
d. Hoe is de expertise schoolondersteuning gezondheidsbeleid verspreid in het team? Hoe
wordt tussen de expertises samengewerkt?
e. Hoe is de opdracht schoolondersteuning gezondheidsbeleid geïntegreerd binnen de bredere
werking van het VCLB?
2.
De opdracht schoolondersteuner en de functie-/competentieprofielen:
a. Hoe bekijkt het centrum momenteel de opdracht schoolondersteuning gezondheidsbeleid
binnen de functie- en competentieprofielen?
b. Welk profiel wordt nagestreefd/dient nagestreefd te worden? Welke expertises,
deskundigheid is hiervoor nodig?
c. Hoe dienen de competenties verworven en onderhouden te worden en actief
verspreid/ingezet te worden binnen het team? Hoe kan binnen het team samengewerkt
worden om de aanwezige (of te verwerven) expertises optimaal te benutten (in het kader van
kwaliteitszorg, zie ook vroeger)?
3.
Samenwerking met andere schoolondersteuners en externe partners in het kader van
schoolondersteuning van het gezondheidsbeleid:
a. Welke visie en rolverdeling hanteert het centrum/team voor wat betreft de samenwerking en
afstemming met schoolnabije partners (PBD) en externe partners?
b. Hoe is de afstemming en samenwerking concreet ingevuld zowel op niveau van centrum en
team als op niveau van CLB-medewerkers in individuele schooltrajecten?
c. Wat zijn aandachtspunten en succesfactoren? Hoe kan betere afstemming en samenwerking
gerealiseerd worden, zowel tussen de organisaties als in concrete ondersteuningstrajecten
van scholen?
Planning
Aantal centra die traject kunnen lopen
Maximaal 3
Duurtijd
2 schooljaren (2014-2015 & 2015 -2016), het CLB-team en de medewerkers moeten voldoende tijd hebben om
processen schoolondersteuning (via intervention mapping, kwaliteitscirkel) te doorlopen met de school.
Verloop
Juni-september 2014:
Informeren van centra over project
Vragen omtrent project beantwoorden
September-december 2014:
Intakegesprek met kandidaat-centra
Voor elk deelnemend centrum een begeleidingstraject op maat uitwerken (met inbegrip van
vormingstraject, intervisies, processen schoolondersteuning)
3
-
Verzamelen/distilleren van vragen schoolondersteuning door het centrum (via evaluatie/planningsgesprekken met scholen, analyse van bijzondere bepalingen, schoolcontacten)
Januari 2015 – april 2016:
Doorlopen van processen schoolondersteuning en organisatie in centra/team in samenwerking met
VCLB-Koepel en VIGeZ
April-juni 2016:
Opmaak evaluatieve eindrapportage
Voorbereiding transfer naar andere centra: eerste bespreking binnen VCLB-overlegplatformen
(directieoverleg & werkgroep schoolondersteuning)
Najaar 2016:
Terugkoppeling van de verworvenheden van het project kenbaar maken (vb. op een studiedag, directiedag)
Input en return
Engagement van deelnemende centra
-
-
Deelname is gedragen door team en directie (voldoende motivatie)
Deelname aan vormingsdagen
Deelname aan intervisie/ervaringsuitwisseling
Binnen het team is er ruimte om processen schoolondersteuning met een (of – indien zo afgesproken een aantal) scholen te lopen.
Bereidheid om binnen centrum/team oplossingsgericht te werken i.f.v. professionalisering van
opdracht schoolondersteuning (concreet: bereidheid om in centrum/team veranderingsprocessen op
te starten)
Bereidheid om samen te werken en af te stemmen met andere schoolondersteuners (o.a. PBD) in de
ondersteuningstrajecten van individuele scholen en op niveau van het centrum
Leerwinst voor het CLB dat op het aanbod ingaat
SWOT-analyse van de ondersteuning van het gezondheidsbeleid op school.
Op vraag zullen de VCLB-Koepel en VIGeZ ook een reflectiemoment voorzien waarbij wordt
geanalyseerd op welke vlakken (bv. organisatie, visie, netwerking, mensen en middelen) het centrum
sterk staat in het ondersteunen van scholen in hun gezondheidsbeleid, en waar er nog groeipotentieel
zit (bv. professionalisering in de CLB-rollen).
Ondersteuning bij het planmatig aanpakken van wat er samen met de school kan gebeuren. De kwaliteitscirkel
wordt samen doorgewerkt, voor een heel concrete aanpak op school. We geven enkele voorbeelden opdat
concreet wordt wat dit oplevert, uitgaand van de premisse dat de school gemotiveerd is om samen met het
CLB aan gezondheidsbeleid te werken.
Probleem-/wensanalyse. Waarom wil de school iets doen rond gezondheidsbeleid? Zien ze een
probleem dat ze willen oplossen of vermijden? Denken andere betrokkenen daar ook zo over? Wiens
mening moeten we zeker beluisteren? De medewerkers van de VCLB-Koepel en VIGeZ helpen u bij het
in kaart brengen van de situatie.
Doelen stellen. Hoe maken we de stap van het probleem dat er nu is (of kan komen) naar de gewenste
situatie? Wat zouden we voor elkaar moeten krijgen? Wat zijn realistische doelen voor deze school?
VCLB-Koepel en VIGeZ reiken u hulpmiddelen aan om de doelen scherp te krijgen en maken de
oefening samen met u.
Doen wat werkt. Hoe bepalen we wat echt helpt om een doel voor elkaar te krijgen? Welke
interventies hebben hun succes al bewezen? Waar vinden we die? Zijn er ook ongewenste
neveneffecten mogelijk van de interventie die we in ons hoofd hebben? Op welke manier kan
materialenkennis verhoogd worden? Dit gaat niet alleen over welke materialen in de handel zijn maar
ook over leren erkennen wat ze waard zijn, welke vaardigheden/attitudes ze wel/niet aanspreken.
VIGeZ en VCLB-Koepel overlopen samen met u de sterktes en zwaktes van verschillende soorten
interventies en maken samen met u een coherent geheel op.
4
-
Veranderingen initiëren, begeleiden en borgen. Op welke manier kan men mensen geïnteresseerd
krijgen om mee te werken aan het gezondheidsbeleid? Hoe kan men het proces gaande houden als de
startfase achter de rug is? Wat helpt om goede effecten te borgen? VCLB-Koepel en VIGeZ delen met u
ervaringen in onderhandelingen over gezondheidsbeleid.
Engagement van VCLB-Koepel
-
Informeren vrije centra
Selectie van deelnemende CLB’s
Voorbereiding trajecten (o.a. intakegesprek)
Bijdrage aan vormingstraject
Aanwezigheid op teamoverleg m.b.t. schoolondersteuning en ondersteunen van schooltrajecten (o.a.
door aanwezigheid op contactmomenten)
Begeleiden van intervisies/ervaringsuitwisseling
Bijsturing en evaluatie door regelmatig overleg met VIGeZ
Transfer naar andere centra
Leerwinst voor VCLB-Koepel
-
-
-
-
-
Het ondersteunen van een CLB-team in haar coachende rol ten aanzien van de school helpt de Koepel
om haar ‘evidence base’ over schoolondersteuning gezondheidsbeleid op te bouwen. Als we CLBmedewerkers willen vormen in deze materie, is het immers zeer leerzaam om te kunnen
documenteren wat deze aanpak in concrete casussen oplevert. We kunnen zo ook documenteren wat
de ondervonden nadelen zijn van deze coachingswijze, en wat de randvoorwaarden zijn om de
methodiek naar behoren te kunnen toepassen.
Via de ervaringen in de concrete casussen kan de VCLB-Koepel een vinger aan de pols houden. Zo
ondervinden we welke vragen CLB’ers van hun scholen krijgen, aan welke doelen scholen willen
werken, welke methodieken op scholen aanslaan en waar er leemten in het aanbod zitten.
Via de ervaringen in de concrete casussen kan de VCLB-Koepel een goed beeld krijgen op de impact
die organisatorische aspecten uitoefenen (vb. welke teamorganisatie maakt het gemakkelijker of net
moeilijker om aan schoolondersteuning in gezondheidsbeleid te doen? Ziet men op centra een
evolutie naar specialisten-schoolondersteuners?). Deze reflecties zijn van belang in het verder
ontwikkelen van instrumenten voor het kwaliteitsbeleid van Koepel en centra (vb. CLB-rollen).
Via haar nauwe samenwerking met VIGeZ aangaande concrete vragen van scholen en CLB’s leert
VCLB-Koepel het beschikbare arsenaal aan methodieken en materialen voor de ondersteuning van
gezondheidsbevordering op school beter kennen en kan ze vakkundiger inzetten op advisering.
Wij hopen ook op een ‘transfer’ van de kennis opgedaan op het domein gezondheid naar preventie in
andere domeinen waarop het CLB werkzaam is.
Engagement van VIGeZ
-
Voorbereiding trajecten (o.a. intakegesprek)
Bijdrage aan vormingstraject
Aanwezigheid op teamoverleg m.b.t. schoolondersteuning en ondersteunen van schooltrajecten (o.a.
door aanwezigheid op contactmomenten)
Begeleiden van intervisies/ervaringsuitwisseling
Bijsturing en evaluatie door regelmatig overleg met VCLB-Koepel
Leerwinst voor VIGeZ
-
-
Door haar structurele samenwerking met VCLB-Koepel kan VIGeZ zich verzekeren van professionele
intermediairen voor de implementatie van preventieve gezondheidszorg. Uit de ervaringen van
concrete casusbegeleiding kan VIGeZ leren wat er wel en niet binnen de mogelijkheden van CLB-teams
ligt.
VIGeZ kan via deze projecten de vinger aan de pols houden. Ze ondervinden welke aspecten van het
gezondheidsbeleid leven op scholen en in CLB’s, welke aspecten vaak in de vergeethoek blijven zitten,
welke methodieken door scholen en CLB’ers geapprecieerd worden en waar er nog lacunes zitten.
5
-
VIGeZ leert door haar bijdrage in de projecten welke impact de organisatievorm van een CLB heeft op
haar mogelijkheden tot schoolondersteuning. Op die manier kan VIGeZ bij het ontwikkelen van
materialen en methodieken beter rekening houden met de grenzen (en mogelijkheden) waarbinnen
de intermediairen op CLB dienen te werken.
Interesse?
Op 23 september willen we graag weten welke centra geïnteresseerd zijn om deel te nemen aan dit project.
Neem contact op met Trees Ameloot ([email protected]) of An Victoir ([email protected]) als u meer informatie wil of uw deelname wil bevestigen.
6

Download Report