Leerpunten o.b.v. LOB geïnspireerde pilootprojecten i.k.v. PDPO II

Leerpunten o.b.v. LOB geïnspireerde pilootprojecten i.k.v. PDPO II (maart 2014)
Beknopte omschrijving project
Leerpunten
Werkpunten (mogelijke knelpunten)
Project: LOB Westhoek (7/2012-06/2015)
Promotor: Regionaal Landschap West-Vlaamse Heuvels
Inhoud: focus op (regie van het) beheer van landschappelijke recreatieve
infrastructuur na realisatie ruilverkavelingen, met wandelnetwerken als
leidraad voor beheerplan, klachten van recreanten als aanleiding, preLOB als proeflabo voor de ontwikkelde ICT-tool (i.k.v. het EU
Interregproject “Accessing The Country side”) ter raming van de
gemeentelijke beheerkosten.
Meer info:
http://ruraalnetwerk.be/projecten/loket-onderhoud-buitengebied-westhoek
http://www.rlwh.be
http://www.rlijp.be
−
−
−
−
−
−
− Grootte omvang van het projectgebied (macroschaal)
− Gemeenten alleen kunnen beheerkosten niet dragen en kijken
hiervoor naar LOB
− Beperkte personeelsmiddelen (1 VTE)
− Beperkte projectfinanciering in de tijd
− Coördinatie van beheer enkel haalbaar na inventarisatie
beheerwerken
− Sterkere focus op inventarisatie dan op coördinatie
− Oorlogserfgoed momenteel niet meegenomen als te onderhouden
infrastructuur
− Snelheid LOB niet in overeenstemming met snelheden gemeentelijk
onderhoud
− Projecttermijn LOB (lange termijn denken) botst op verschillen in
politieke overtuigingen binnen lokale besturen (korte termijn denken)
Project: Samenwerken aan Vlaanderens mooiste landschap (01/201206/2014)
Promotor: Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen
Inhoud: pre-LOB slechts onderdeel van een ruimer gedifferentieerd
project met meerdere projectpromotoren (knotteams, alternatieve
financiering, landschapsonderhoudsplannen, agrobeheergroepen), focus
op pilootgebieden (3 in leader, 1 in PDPO-gebied)
Meer info:
http://ruraalnetwerk.be/projecten/lopende-projecten/samen-werken-aanvlaanderens-mooiste-landschap
http://www.leadervlaamseardennen.be/project%2059.html
http://www.rlva.be/landschapsloket.html
− Inventaris van onderhoudswerken aan de hand van pilootgebieden
(microschaal) (= zonering van een beekvallei, meersengebied,
thematisch : holle wegen Kluisbergen)
− Bevraging van gemeenten naar gewenste, op te nemen
infrastructuur en groen-elementen
− Beschikbare GIS-data bewijzen hun nut
− Werklast afhankelijk van de aard van de landschappelijke
infrastructuur en de visie op het beheer ervan op micro- of
macroschaal
− Beperktheid van beschikbare informatie (nog te inventariseren) kan
leiden tot vertraagde LOB werking (coördinatie)
− Politieke agenda’s bepalen opstart en snelheid (vertraging) van LOB
− Personeelsinzet van gemeenten sterk afhankelijk van beleidskeuzes
op Vlaams / EU niveau (bijv. reductieplan bestrijdingsmiddelen)
Project: Samenwerken in landschapsonderhoud (01/2011-12/2012)
Promotor: Regionaal Landschap Meetjesland
Inhoud: intergemeentelijke samenwerking stimuleren, bereidheid tot
samenwerking onderzoeken, focus op onderhoud van houtige KLE’ s
Meer info:
http://ruraalnetwerk.be/projecten/samenwerking-landschapsonderhoud-0
http://ruraalnetwerk.be/projecten/samenwerking-landschapsonderhoud
http://leadermls.be/rlm-vzw-samenwerking-voor-landschapsonderhoud/
− Groot gemeentelijk draagvlak voor LOB
− Sterke regionale dynamiek bij aanvang van het project
− Lokaal ambitieniveau onderhevig aan onvoorziene wendingen
Interne Staatshervorming (integratie bestaande structuren tot 1
streeknetwerk)
− Politieke agenda’s bepalen opstart en haalbaarheid van LOB
(initiatief on hold)
− Interne rendementskeuze bepaalt uitvoering onderhoud en bijgevolg
slaagkans LOB
− Problematiek van eigendom statuten (trage wegen)
Gemeenten voorstander van het LOB concept
LOB als middel om bestuurskracht te verhogen
Duidelijke meerwaarde voor het beheer in een regio
Opsporing achterstallig beheer
Coördinatie van beheer
Reeds aanwezige kennis via valorisatie van resultaten van
voorgaande EU projecten
Algemene conclusies:
- Positieve houding en feedback op het LOB initiatief: PDPO biedt mogelijkheden om LOB op te starten
- LOB focust op regie en coördinatie terwijl beheerwerken door anderen worden uitgevoerd met andere en beperkte middelen. Vraag naar meer uitvoeringsgerichte middelen blijft bestaan. Dit herbevestigt de IPO
beleidsaanbevelingen. Er is duidelijk sprake van achterstallig beheer op het terrein die de nood aan een LOB motiveert.
- Gebiedsdekkende streefdoel van het LOB is op te vatten als een groeitraject omwille van de hoeveelheid en diversiteit van de aanwezige te onderhouden landschappelijke infrastructuur (zie LOB: KLE, KHE, RRI)
- Projecttermijn LOB (lange termijn denken) botst op verschillen in politieke overtuigingen binnen lokale besturen (korte termijn denken)
- Werklast afhankelijk van de aard van de landschappelijke infrastructuur en de visie op het beheer ervan op micro- of macroschaal
- Beperktheid van beschikbare informatie (inventarisatie onderhoudswerken) kan leiden tot vertraagde LOB werking (coördinatie onderhoudswerken)
- Politieke agenda’s bepalen opstart en snelheid (vertraging) van LOB
- Het gebrek aan structurele LOB middelen hypothekeert mogelijks de levensvatbaarheid van het LOB
- Uitsluitend projectmatige middelen (zoals PDPO) bieden onvoldoende garantie voor het LOB in de tijd (projectperiode)
- Gemeenten moeten de meerwaarde zien om vervolgens zich te kunnen engageren om financiële ondersteuning te bieden aan het LOB
- Regionale landschappen kunnen een belangrijke trekkersrol op zich nemen bij het overtuigen van gemeenten om in te stappen in het LOB, en in een latere fase naar promotorschap van het LOB