Certificering van kruiscontaminanten

VOEDSELVEILIGHEID & KWALITEIT
VMT . 21 FEBRUARI 2014 . NR 2
Certificering van
kruiscontaminanten
SimplyOK schept duidelijkheid voor consument
Om levensmiddelenfabrikanten te helpen bij hun beslissing de consument wel of niet te waarschuwen voor
kruisbesmettingen, ontwikkelde Stichting SimplyOK
een certificatiesysteem voor productieprocessen. Een
beeldmerk op de verpakkingen geeft de consument
meer zekerheid over de kwaliteit van het allergenenmanagementsysteem. Ook maakt dit beeldmerk de
allergeneninformatie in één oogopslag duidelijk.
Gaandeweg 2014 zullen de beeldmerken op de verpakkingen in de
schappen verschijnen.
‘May contain labelling’ op productspecifica-
of meerdere allergenen boven de VITAL 2
Beeldmerk voor consument
ties en etiketten wordt verschillend toege-
actiegrens, én kan de producent de kruis-
Om de (mogelijk) aanwezige allergenen
past en levert verwarring en onduidelijk-
besmetting niet voorkomen, dan is hij ver-
voor de consument beter zichtbaar te
heid op bij de allergische consument. Ook
plicht de consument daarvoor te waarschu-
maken, ontwikkelde SimplyOK een beeld-
retailers zijn steeds kritischer op het gebruik
wen. Onder die grens hoeft hij geen waar-
merk voor op de verpakking. Dit beeldmerk
van dit soort waarschuwingen, ook al omdat
schuwing op de verpakking te vermelden.
bestaat uit pictogrammen van elk van de
het toenemende aantal recalls leert dat de
Met behulp van het VITAL 2-systeem kan
veertien wettelijke allergenen. Daarbij
ingrediëntendeclaratie niet altijd de aanwezige
de producent dus beter een reëel risico
wordt visueel onderscheid gemaakt tussen
allergenen correct weergeeft.
inschatten en is hij niet meer genoodzaakt
de categorieën ‘aanwezig’ en ‘mogelijk aan-
om disclaimers onnodig te vermelden.
wezig’. Producenten die de SimplyOK audit
Systeem gebaseerd op VITAL 2
succesvol hebben afgelegd mogen dit beeld-
Het certificatieschema SimplyOK stelt eisen
merk op hun verpakking voeren.
aan allergenenmanagement en hanteert een
028
risicobeoordelingssystematiek gebaseerd op
Stakeholders
Sluitend allergenenmanagement
het VITAL 2 (Voluntary Incidental Trace
SimplyOK is uitgebracht door Stichting SimplyOK. Tij-
Voor de voedingsmiddelenindustrie geldt
Allergen Labelling) systeem. Daarin zijn
dens de ontwikkeling vindt er overleg plaats met de
SimplyOK als leidraad voor het verder slui-
wetenschappelijk vastgestelde actiegrenzen
stakeholders (op alfabetische volgorde): Allergenen
tend maken van het allergenenmanage-
voor allergenen vastgelegd. Voldoet een
Consultancy; Diëtistenpraktijk Andermaal; Dutch Spi-
mentsysteem. Allergenenmanagement vol-
product aan VITAL 2 action level 1, dan
ces; ISACert/Nakagro; Jumbo Supermarkten; Lloyd’s
gens SimplyOK is gebaseerd op de volgende
kan 95-99% van de allergische consumen-
Register Nederland; Nederlandse Coeliakie Vereniging;
vijf pijlers: grondstofinformatie, juiste
ten dit product zonder klachten eten; 1-5%
Marfo/Chef Martin; Voedingscentrum; Stichting Voed-
receptuur aanhouden, correct verpakkings-
krijgt hooguit een milde reactie zoals opge-
selallergie; TNO.
ontwerp, voorkomen van verwisseling en
zwollen slijmvliezen. Bevat het product één
VMT02_HA Allergenen.indd 28
kruisbesmetting.
13-02-2014 12:23:46
n
Grondstofinformatie
keten bevindt. Bij inkomende goederen
een jaar; ook mag hij het keurmerk voeren
SimplyOK schrijft voor dat juiste en volle-
moet daarom worden gecontroleerd of het
op zijn verpakkingen.
dige informatie aanwezig moet zijn voor
juiste product is geleverd. Voor ieder pro-
In het voorjaar van 2013 zijn twee proefau-
alle grondstoffen, ingrediënten, verpak-
duct dat staat opgeslagen moet de inhoud
dits uitgevoerd door ISACert/Nakagro en
kingsmaterialen, enzovoorts. Grondstofspe-
en allergenenstatus in iedere fase van het
Lloyd’s Register Nederland bij twee GFSI
cificaties moeten ook informatie bevatten
productieproces zijn te identificeren. Daar-
erkende gecertificeerde bedrijven. Daaruit
over kruisbesmetting vanuit de keten. Enkel
naast is aandacht nodig om verwisseling
bleek dat de SimplyOK audit veel meer
een vraagteken is hierbij niet voldoende. De
van etiketten en verpakkingen bij het ver-
diepgang had en voor deze bedrijven
toeleverancier zal een inschatting moeten
pakkingsproces te voorkomen. Dit laatste is
behoorlijk pittig was.
maken van de maximale hoeveelheid aller-
een veel voorkomende oorzaak van allerge-
geen eiwit dat via kruisbesmetting in de
nen recalls.
Uitrol
In 2014 wordt het certificatieschema afge-
grondstof aanwezig kan zijn. Dat is lastig,
maar zonder informatie over het ingrediënt
Voorkom kruisbesmetting
rond met medewerking van de stakeholders
dat de kruisbesmetting veroorzaakt (vanwe-
Alle mogelijke maatregelen om kruisbe-
(zie kader). De beeldmerken zijn vastge-
ge wisselende eiwitgehaltes) en de hoeveel-
smetting te voorkomen, moeten ketenpar-
steld op basis van consumentenonderzoek.
heid kruisbesmetting in ppm (parts per
tijen nemen, zoals het voorkomen van open
Hierbij is rekening gehouden met de her-
million) kan er geen VITAL 2 berekening
verpakkingen, een productieplanning die
kenbaarheid door consumenten, print/
worden uitgevoerd.
rekening houdt met allergenen, training
druktechnieken en kleurgebruik van ver-
van personeel en bij voorkeur natte reini-
pakkingen.
Juiste receptuur aanhouden
ging op allergenen. Toch zal het niet altijd
In de loop van 2014 zullen de eerste bedrij-
Recepten van producten moeten systema-
mogelijk zijn om kruisbesmetting volledig
ven worden ge-audit en zullen de beeld-
tisch en eenduidig zijn vastgelegd. Alle
uit te sluiten. In die gevallen zal middels
merken op de verpakkingen in de Neder-
ingrediënten moeten op de productie
een VITAL 2 berekening moeten worden
landse supermarkt verschijnen. Aan de
order/bon staan vermeld. Herverwerking is
onderbouwd welke kruisbesmetting rele-
hand van deze ervaringen zal het systeem
alleen mogelijk bij producten die ten minste
vant is. Pas bij mogelijke overschrijding van
stapsgewijs ook in andere Europese landen
dezelfde ingrediënten en allergenen bevat-
de actiegrenzen plaatst de producent een
worden geïntroduceerd.
ten. Hiermee wordt geborgd dat de gebruik-
waarschuwing op de verpakking.
te ingrediënten en allergenen daadwerkelijk
• Daan SibleSz en
overeenkomen met de verpakking/ingre-
Audit
Marjan van ravenhorSt •
diëntendeclaratie.
Iedere producent van voorverpakte voe-
D. Siblesz, M. van Ravenhorst, Stichting SimplyOK,
dingsmiddelen, ingrediënten en halffabrica-
www.simplyok.eu, tel 035-6954009
Correcte verpakking ontwerp
ten, voor zowel consumenten als business-
Voor ieder product wordt een etiket opge-
to-business, kan worden ge-audit voor
steld conform de geldende receptuur en up-
SimplyOK. Dit betreft een onafhankelijke
to-date grondstofinformatie. Voor alle
GFSI+ audit, die door erkende certificatie-
voorbedrukte verpakkingen moet een ver-
instellingen wordt uitgevoerd.
siebeheer aanwezig zijn. Dit geldt ook voor
Het certificatieschema SimplyOk stelt aan-
Vital implementeren
private label-producten. Indien een recep-
vullende eisen bovenop een erkende GFSI
VMT en TNO organiseren dinsdag 13 mei
tuur wijzigt, moeten de aangepaste etiketten
kwaliteitsstandaard, zoals BRC, IFS en
de praktijkdag ‘Hoe VITAL implementeren?’.
op het juiste moment worden doorgevoerd.
FSSC 22000. De audit wordt uitgevoerd
Behalve een workshop over het berekenen
door gekwalificeerde auditoren die daar-
van actiegrenzen, zijn er o.a. lezingen over
Voorkom verwisseling
voor een speciale training hebben gevolgd.
ervaringen in de bakkerij- en zoetwarenin-
Als grondstoffen, halffabricaten of etiketten
Afhankelijk van de omvang en complexiteit
dustrie; het analyseren en het modelmatig
per ongeluk worden verwisseld, zal de
van de organisatie duurt deze op zichzelf
berekenen van hoeveelheden kruiscontami-
informatie op de verpakking niet meer
staande audit (waar de overlap met andere
nanten; SimplyOK; alsook een gedachte-
overeenkomen met de inhoud. Om dit te
GFSI-erkende standaarden is verwijderd)
wisseling over het doorgeven van informatie
voorkomen moet altijd duidelijk zijn welk
één tot twee dagen. Wordt deze audit suc-
in de keten.
product zich in welke verpakking, trans-
cesvol afgerond, dan ontvangt de producent
Voor meer informatie: www.vmt.nl/vital
portmiddel, magazijn of andere plek in de
het SimplyOK certificaat voor de duur van
VMT02_HA Allergenen.indd 29
029
13-02-2014 12:23:46