Gedaan met mijnGoesting doen

Gedaan met mijnGoesting doen
In 2010 kreeg mijnLeuven de kans om samen met 30CC en MAGDA het project mijnGoesting uit te
werken. In verschillende middelbare scholen (Miniemeninstituut, Heilig Hartinstituut Heverlee, KA2
de Ring en KA Redingenhof) maakten we succesvol de verbinding tussen jongeren en cultuur.
Leuvense kunstenaars zoals Ief Spincemaille, Sammy Ben Yakoub, en Jo Zanders en Leuvense
kunstenorganisaties zoals Artboem, MOOSS en fABULEUS werkten samen cultuurprojecten uit met
leerlingengroepjes die luisterden naar spitsvondige namen zoals HARTATTACK, de Artbuddies, ARTis’t,
en BASEart.
Samen met de kunstenaars en mijnLeuven organiseerden de leerlingen workshops voor hun
medeleerlingen, gingen ze naar museum M, bezochten ze cultuurhuizen als 30CC, Het Depot en OPEK
en beleefden ze naast cultuur ook veel pret.
Als we één ding kunnen onthouden is het wel dat jeugdwerk op school best kan. En dat jeugdwerk en
cultuur eigenlijk niet zo’n vreemde combi is. Het project ‘mijnGoesting’ is niet toevallig een
‘voorbeeld’ brede schoolproject.
Na 4 jaar is dit project ten einde. We kijken graag terug op 4 jaar ‘mijnGoesting’ met enkele
spilfiguren uit het project: leerling Andreea, kunstenaar Ief Spincemaille, 30CC medewerker Fernande
Stas, Braakland medewerker Adriaan Van Aken, leerkracht Edelhard Moens, kunstenaar Sammy Ben
Yakoub, muzikant Jo Zanders, leerling Lies en mijnLeuven jeugdwerker op school Hans Dockx.
Andreea, leerling van het Miniemeninstituut, werkte mee aan het ‘Smokey color box’ project met
kunstenaar Ief Spincemaille. “In het begin van het project wist ik niet precies wat ik moest
verwachten. Maar het was wel dadelijk duidelijk dat je bij mijnLeuven je eigen mening mocht zeggen
en dat de kans heel groot was dat dat idee ook echt meetelde. Zo konden we onze droom in realiteit
veranderen. Ik werkte samen met mensen die ik niet altijd kende en maakte nieuwe vrienden op
school. Het project zat vol met creativiteit, leuke mensen en leuke activiteiten. Toen alles klaar was
en ik zag hoe blij de andere deelnemers waren, en hoe enthousiast het publiek reageerde, wist ik het
wel: mijnLeuven helpt ons, de jongeren, onze binnenste stem te laten horen!
Kunstenaar Ief Spincemaille erkent de ervaring van Andreea. “Ook voor mij als kunstenaar was het in
het begin heel erg spannend. Er was nog geen groep en de deelnemers kenden elkaar niet en wisten
niet waar het project zou eindigen. Op een bepaald moment gebeurde er iets magisch: al onze
voorbereidingen werden verkeerdelijk weggehaald door de kuisploeg van de school. We moesten op
één week tijd van nul herbeginnen. Dat maakte van de verschillende jongeren, Hans en mij als
kunstenaar, dadelijk een groep. We wandelden door de gangen op zoek naar de juiste locatie en
plotseling was het gebouw niet meer de school, maar werd het onze speelruimte, onze
gezamenlijke creatieve uitlaatklep. Dat moment zorgde ervoor dat we op korte tijd een mooi
resultaat boekten”. Dat resultaat was de ‘Smokey Color Box’. Ik zie mijn samenwerking met de school
en mijnLeuven vooral als een unieke ervaring waar ik samen met jongeren “mocht” creëren. Het
resultaat mocht dan wel vergankelijk zijn, de ervaring zal me voor altijd bijblijven. Voor mij als
kunstenaar was mijnLeuven een belangrijke houvast. In onze tijdelijke driehoeksverhouding kon ik op
hen terugvallen om te weten welke elementen werkten voor de jongeren, hoe we samen een goede
relatie konden opbouwen en hoe we echt vanuit hen konden werken zonder alles in een strikte
schoolstructuur te gieten.”
Fernande Stas, 30CC, beaamt. “Niet ons of hun, maar mijnGoesting.”
“Met mijnGoesting wilden we in plaats van actieve, creatieve jongeren naar statische cultuurhuizen
te laten komen, de beweging in de tegenovergestelde richting maken. “Cultuur” ging als het ware
op pad en op zoek naar jongeren. Zo kwamen we al snel uit op school: de plek waar jongeren
sowieso moeten zijn. Maar niet het onderwijs of cultuur was het doel, de wetten van de jongeren
waren de belangrijkste, maar broze pijlers om contact te zoeken met de grote en de kleine kunsten.
Geen oplettend vingertje, geen competitie, geen opgelegde stukjes… Ieder zijn zin en geen zin was
ook oké. En dat is wat mij betreft toch wel het belangrijkste en unieke aan mijnGoesting. Goesting
krijgen, goesting hebben en ‘mijn’ goesting kunnen doen, desnoods met een vettige hamburger erbij.
En het werkte…
Zalig… Er bewoog wat, ondanks dat Hans (maatwerk op elke school, in elk jongerengroepje en elk
project!) en de leerkrachten (schoolstructuur) al eens tegen grenzen aanbotsten. Tot opeens de
bron (centen) opdroogde. Jammer, te vroeg en te snel. We hadden nog veel van mekaar kunnen
leren: onderwijs, jongeren, school en jeugdwerk.
Dat jongeren er van leerden, staat buiten kijf, leerling van KA2 de Ring Lies Defever kreeg zelfs meer
zin om naar school te gaan: “door het mijnGoesting project op school heb ik nieuwe mensen leren
kennen en kreeg ik meer zin om naar school te gaan. Ik vind het fantastisch, al het plezier dat we
hadden.”
Ook kunstenaar Sammy Ben Yakoub duidt op de meerwaarde voor de jongeren zelf: “Sterk aan
mijnGoesting is dat ze aan jongeren de kans geven om het project zelf in handen te nemen en dit
over de schoolmuren heen of in het algemeen, verder dan wat ze voordien gewoon waren. Het geeft
de kans een momentum te ervaren. Wanneer je goed oplet, kan je zien dat de jongeren op een
bepaald moment "ontwaken", ze vinden aansluiting, de ogen gaan open, ze begrijpen dat de wereld
"maakbaar" kan zijn, en dat ze zichzelf kunnen verwezenlijken. Ik herinner mij nog goed een aantal
leerlingen die met kartonnen dozen een monument in de publieke ruimte hebben gemaakt: een
monument in de vorm van een oog dat ze in de buurt van een bewakingscamera plaatsten. Het werd
een monument voor het zien en bekeken worden.“
Met mijnGoesting werden bruggen geslagen die blijvende impact hadden. Muzikant Jo Zanders
werkte op K.A. Redingenhof een project uit rond percussie en vertelt: “Na afloop van het project
bleven de gasten mij contacteren met de vraag waar ze kunnen leren drummen. Het heeft dus
degelijk "goesting" opgewekt.” Niet alleen voor de leerlingen zo blijkt, ook de artiesten en de
scholen blijven inzetten op samenwerking. “Na het spelen van een teaser voor mijnGoesting met
Velotronix stonden we zo versteld van de respons van de leerlingen dat wij er goesting van kregen en
er een schoolvoorstelling van maakten die het afgelopen seizoen voor het eerst heeft gespeeld in
voornamelijk Brusselse scholen. Leerlingen kunnen door hun enthousiasme ook "kunstenaars"
goesting geven om iets te maken.” Goesting genoeg gebracht met mijnGoesting dus, maar jongeren
werden ook actief voorbereid om van een voorstelling te genieten. Adriaan Van Aken van
Braakland/Zhebilding zag jongeren van mijnGoesting bij de voorstelling ‘Dansen, Drinken, Betalen’.
“De doortocht van de gasten van mijnGoesting was deugddoend voor de hele ploeg van Dansen
Drinken Betalen. Je voelde goed dat ze op een allesbehalve klassieke manier voorbereid waren op de
voorstelling. Het maakte hen niet alleen tot fijne toeschouwers, maar ook tot collega-makers in een
notendop.“
Edelhard Moens, leerkracht van het Miniemeninstituut was er van bij de prille opstart van het
project bij. “In het begin ging het allemaal moeizaam, de leerlingen kenden het niet, en het was een
zoeken en aftasten van de school, leerlingen en mijnLeuven. Maar toen iedereen de ‘wie-wat-hoe’
begreep, werd het voor de leerlingen iets echt plezants. mijnLeuven en 30CC boden iets wat
leerkrachten er anders bovenop moeten doen en ze brachten een netwerk van kunstenaars en
organisaties aan. De leerlingen vonden het wild en zot, en wilden meer!
Er is in onze school door mijnGoesting meer goesting gekomen in cultuur, zowel bij leerkrachten als
leerlingen. De beslissing om dit project stop te zetten, is waanzinnig dom. De kiempjes werden
gezaaid, maar nu er eindelijk kan geoogst worden, stopt het.
De slotbeschouwingen zijn van Hans Dockx, jeugdwerker op school en spilfiguur vanuit mijnLeuven
“In het begin dacht ik: 'gratis cultuur voor jongeren en gratis workshops op hun school, dat gaan ze
allemaal willen'... Opnieuw het bewijs dat we maar al te vaak naar anderen kijken vanuit onze eigen
achtergrond.
Dit project gaf me de kans aan den lijve te ondervinden hoe ver cultuur van de meeste jongeren hun
bed staat en hoe belangrijk het is om echt vanuit hun leefwereld te vertrekken. Jongeren weten vaak
zelf nog niet goed wat ze echt interessant vinden, waar hun ware kwaliteiten liggen en waartoe ze in
staat zijn. Net daarom is het zo belangrijk om jongeren van heel verschillende dingen te laten
proeven en hen de mogelijkheid te bieden om te experimenteren.
Als 'jeugdwerker op school' kreeg ik de kans jongeren aan mijnLeuven, cultuur en het project te
binden. De belangrijkste succesfactor was altijd vertrekken vanuit hun interesses, hun bezigheden
en hun ‘goestingen’.
Hierdoor stelden ze zich veel opener op voor iets nieuws. Een mooi voorbeeld is hoe we jongeren uit
het hout- en metaalatelier hebben toegeleid naar de percussieworkshop, simpelweg door hen de
drums zelf te laten bouwen. Door de binding die ontstaat, gingen ze makkelijker participeren! Als ik
hen had gevraagd: 'Wie heeft zin om een percussieworkshop te volgen?' hadden ze nooit
deelgenomen.
Ik heb onthouden dat het essentiëel is om een 'bekende toegangspoort' te vinden als je jongeren
een nieuw pad wil laten verkennen.”
Nu is het gedaan met mijnGoesting doen, maar vanuit mijnLeuven zullen we blijven inzetten op fijne
projecten die vertrekken vanuit jongeren.