persdossier vliegtuiglawaaiMei2014

PLAN-WATHELET:
245.000 BRUSSELAARS MEER SLACHTOFFER VAN VLIEGTUIGLAWAAI!
TOESPRAAK VAN EVELYNE HUYTEBROECK,
BRUSSELS MINISTER VAN LEEFMILIEU,
ENERGIE EN STADSVERNIEUWING
BRUSSEL, 6 MEI 2014
Sinds februari van dit jaar hebben honderdduizenden Brusselaars last van
vliegtuiglawaai ingevolge het nieuwe spreidingsplan van de staatssecretaris voor
Mobiliteit, Melchior Wathelet. Het plan werd uitgewerkt zonder overleg met de
gewesten, zonder milieubeoordeling en zonder toepassing van de structurele
oplossingen die al jarenlang worden gevraagd. Een strategische fout van Melchior
Wathelet, met rampzalige gevolgen voor de levenskwaliteit van de Brusselaars.
Op mijn verzoek evalueert mijn administratie, Leefmilieu Brussel, de milieu-impact
van het plan-Wathelet. De eerste conclusies van die analyse, die enkele dagen
geleden bekendgemaakt zijn, bevestigen dat dit plan een vergissing is. Ze versterken
mijn overtuiging dat dit plan absoluut moet worden opgeschort en dat nieuwe
vliegroutes moeten worden ingesteld.
Momenteel is het Brusselse luchtruim een grote chaos. Door deze spreiding van de
vliegroutes zijn het aantal overtredingen door de luchtvaartmaatschappijen en het
aantal klachten van de inwoners verveelvoudigd. De stijgingen bewijzen dat dit plan
een ware catastrofe is voor de Brusselaars. De door Leefmilieu Brussel uitgevoerde
analyse bestaat in een vergelijking van de geluidsimpact in de drie weken vóór en
ná de invoering van het plan-Wathelet.
A. Belangrijkste vaststellingen
1) Explosie van het aantal overvlogen Brusselaars door de nieuwe bocht naar links
Sinds de invoering van de nieuwe bocht naar links is het aantal overvlogen
Brusselaars sterk toegenomen. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (de rand niet
meegerekend):




worden nu de gemeenten Evere, Schaarbeek, Etterbeek, Oudergem, Elsene,
Watermaal-Bosvoorde, Sint-Pieters-Woluwe en Sint-Lambrechts-Woluwe
overvlogen;
is het overvlogen grondgebied toegenomen met 144%;
is de overvlogen bevolking gestegen van 152.000 personen tot 388.000
personen;
worden 244.535 Brusselaars sinds kort overvlogen, terwijl 1.100 personen
geen last meer hebben van het vliegtuiglawaai.
1
2) Explosie van het aantal inbreuken op de Brusselse geluidsnormen
Een netwerk van negen sonometers op plaatsen onder de vliegroutes registreert
voortdurend het vliegtuiglawaai. Op 28 maart werd een tiende sonometer
geïnstalleerd in Etterbeek (Jachtwijk). Op die manier detecteren de sonometers
voortaan alle vliegtuigen boven het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De
meettoestellen hebben een duidelijke stijging van het aantal schendingen van de
Brusselse geluidsnormen vastgesteld.
In het oosten:



Het vliegverkeer is verplaatst naar zones waar striktere geluidsnormen
gelden.
De meest dramatische situatie wordt waargenomen door de sonometer in
Etterbeek. Dit toestel werd geplaatst om de nieuwe ruime bocht naar links
te monitoren. De metingen tonen aan dat 26% van de dagvluchten en 49%
van de nachtvluchten de Brusselse geluidsnormen niet respecteren en dus in
strijd zijn met de Brusselse regelgeving.
De sonometer in Schaarbeek (Roodebeeklaan) stelt eveneens een sterke
stijging van het aantal schendingen vast: voor 15% van de vluchten worden
de normen niet nageleefd. Bovendien registreert deze sonometer een sterke
toename van het vliegtuiglawaai: + 7,3 dB(A) overdag en + 7,6 dB(A) 's
nachts, oftewel vijf keer meer overlast dan voordien.
Voor het kanaal:




De kanaalroute situeert zich boven Brussel-Stad, Molenbeek, Sint-Gillis,
Vorst en een deel van Schaarbeek.
Het aantal overvlogen personen bedraagt er 230.575.
De sonometer in het stadscentrum (Hopstraat), die de kanaalroute monitort,
stelt een toename van de geluidsoverlast vast: + 2,6 dB(A) overdag en + 3,3
dB(A) 's nachts, oftewel twee keer meer dan voordien.
Daarnaast registreert deze sonometer meer inbreuken: + 60% overdag en
+ 25% 's nachts.
3) Stijging van het aantal klachten
Het aantal klachten over vliegtuiglawaai dat Leefmilieu Brussel ontvangt, is
eveneens explosief toegenomen: 1.056 klachten tussen 6 februari en 6 april 2014,
tegenover slechts 9 klachten in dezelfde periode vorig jaar. Deze klachten zijn
hoofdzakelijk afkomstig uit de gemeenten Oudergem, Etterbeek en WatermaalBosvoorde. Voor deze cijfers is geen rekening gehouden met het aantal klachten dat
bij de bemiddelaar werd ingediend en evenmin met het aantal handtekeningen van
petities.
2
B. Conclusies
In tegenstelling tot wat de staatssecretaris beweert, geeft het plan-Wathelet geen
voorkeur aan routes boven minder dichtbevolkte gebieden, wel integendeel.
Vandaag worden veel meer Brusselaars blootgesteld aan vliegtuiglawaai. Deze
duidelijke evolutie zal er niet op verbeteren nu de zomer voor de deur staat, want in
de zomermaanden nemen het luchtverkeer en de overlast gewoontegetrouw toe.
Het plan-Wathelet dreigt het plan-Anciaux te overtreffen op het vlak van
geluidsoverlast voor de bevolking en schending van de geluidsnormen.
Deze eerste analyse, die nog moet worden uitgediept en aangevuld, levert alvast
voldoende elementen op om een milieustakingsvordering in te stellen bij de
rechtbank van eerste aanleg van Brussel, om een opschorting van het planWathelet te vragen. De rechtsvordering steunt op twee pijlers:
1) Niet-naleving van de Brusselse wetgeving betreffende het vliegtuiglawaai
In het plan-Wathelet wordt geen rekening gehouden met het besluit van 27 mei
1999 betreffende de bestrijding van geluidshinder voortgebracht door het
luchtverkeer. Het plan voorziet in routes boven het volledige Brusselse gewest, met
inbegrip van de gebieden die het verst van de luchthaven zijn gelegen en waar dus
de geluidsnormen het striktst zijn (kanaalzone). Het leidt tot een heel grote
toename van de schending van de Brusselse geluidsnormen. Voor sommige routes
(nieuwe bocht naar links en kanaal) is de naleving van de normen door de
luchtvaartmaatschappijen onmogelijk geworden. Het plan is dus onwettig.
2) Onwettigheid van de goedkeuringsprocedure van het plan-Wathelet
Het plan-Wathelet is aan geen enkele effectenbeoordeling of publieksraadpleging
onderworpen. Dat is in strijd met de Europese regels. Het gaat om een cynische
beslissing van de Federale Regering die erop gericht is gebieden die door de een of
ander worden beschermd, te vrijwaren.
In de loop van de volgende dagen zal ik de stakingsvordering indienen, want ik wil
dat dit plan wordt opgeschort, dat de schendingen ophouden, en dat de
levenskwaliteit van de bevolking wordt gegarandeerd. We hebben het hier immers
over de gezondheid en de veiligheid van honderdduizenden Brusselaars. Vandaag
kan de realiteit van de overlast niet meer in twijfel worden getrokken.
EVELYNE HUYTEBROECK
www.evelyne.huytebroeck.be
www.evelyne.be
www.sustainablecity.be
3