53
Inhoudsopgave
Leeswijzer
1
1 Inleiding en participatie
1.1
Kleurrijk Delfshaven
1.2
Naar een nieuwe cultuus van samen stad maken
1.3
Participatie in de praktijk
1.4
Participatie en het gebiedsplan
2 Spangen, Oud-Mathenesse en Witte Dorp
2.1 De ambitie voor de wijken
2.1.1 Wijkbeschrijving
2.1.2 De ambitie
2.2 De doelen
2.3 De aanpak
2.3.1 Strategieën
2.3.2 Prioriteiten
3 Bospolder-Tussendijken
3.1 De ambities voor de wijk
3.1.1 Wijkbeschrijving
3.1.2 De ambitie
3.2 De doelen
3.3 De aanpak
3.3.1 Strategieën
3.3.2 Prioriteiten
4 Middelland en het Nieuwe Westen
4.1 De ambities voor de wijk
4.1.1 Wijkbeschrijving
4.1.2 De ambitie
4.2 De doelen
4.3 De aanpak
4.3.1 Strategieën
4.3.2 Prioriteiten
5 Delfshaven, Schiemond en het Lloydkwartier
5.1 De ambities voor de wijk
5.1.1 Wijkbeschrijving
5.1.2 De ambitie
5.2
De doelen
5.3
De aanpak
5.3.1 De strategieën
5.3.2Prioriteiten
6 Prioriteiten en knelpunten
1
Bewonersinitiatieven
2
Veiligheid
3
Jeugd
4
Problematiek achter de voordeur
5
Aanpak hoofdroutes en winkelstraten Delfshaven
3
3
3
4
4
7
7
7
7
8
8
8
11
13
13
13
13
14
14
15
17
19
19
19
19
20
20
20
23
25
25
25
26
27
29
29
33
35
35
36
37
39
40
Bijlagen
1
2
3
43
45
46
Participatieproces gebiedsplan
Enquêteresultaten
Beknopte weergave DIN per gebied
Colofon
50
Leeswijzer
Voor u ligt het gebiedsplan Delfshaven. Op hoofdlijnen worden hierin de ambities en doelen
voor dit deel van Rotterdam beschreven. Delfshaven bestaat uit vier deelgebieden: Spangen en
Oud-Mathenesse-het Witte Dorp, Bospolder-Tussendijken, Middelland en het Nieuwe Westen.
Het oude historische Delfshaven en Schiemond is het vierde gebied. Per deelgebied zijn de
belangrijkste prioriteiten beschreven. Hieraan wordt de komende jaren gewerkt om, met vereende
krachten, de doelen te realiseren.
Hoofdstuk 1 bestaat uit de inleiding en een paragraaf over de participatie waarmee dit gebiedsplan
tot stand is gekomen. De hoofdstukken 2, 3, 4 en 5 beschrijven de deelgebieden van het
totaalgebied Delfshaven. Deze hoofdstukken beginnen met een korte wijkbeschrijving, gevolgd door
de ambitie voor het betreffende deelgebied. Ook is hierna een paragraaf over de doelen die we in
2018 willen bereiken, te vinden.
Omwille van de leesbaarheid is ervoor gekozen om minimaal cijfers in de tekst op te nemen.
Daarvoor zijn de zogenaamde DIN schema’s opgesteld. DIN is de afkorting van ‘Doel Inspanningen
Netwerk’. Hierin zijn wél concrete cijfers vermeld. Per deelgebied is een beknopte DIN als bijlage
gevoegd.
Iedere hoofdstuk sluit af met een paragraaf van strategieën, gericht op het realiseren van de
genoemde doelen. Per gebied zijn daarbij maximaal vijf prioriteiten geformuleerd. Om recht te doen
aan de eigenheid van de gebieden, verschilt de indeling per deelgebied.
Binnen de deelgebieden is er ook een aantal openstaande vraagstukken. Daarvoor zijn
verschillende redenen. In een aantal gevallen vraagt dit verdere uitwerking en daarmee meer tijd.
In andere gevallen is de financiering niet geregeld. Ook kan het zijn dat de uitvoering pas na 2018
plaatsvindt.
In hoofdstuk 6 staan de vijf topprioriteiten van gebied Delfshaven; prioriteiten en soms knelpunten
die onder de aandacht van gemeenteraad en college gebracht worden.
Dit gebiedsplan is nadrukkelijk ook een uitnodiging aan bewoners, lokale initiatieven, netwerken,
instellingen, ondernemers én ambtenaren om gezamenlijk bij te dragen aan een positieve
ontwikkeling van Delfshaven, zoveel mogelijk vanuit een integrale aanpak.
Gebiedsplan Delfshaven 2014 - 2018
1
2
1
Inleiding en participatie
1.1
Kleurrijk Delfshaven
Aan het begin van de Achterhaven staat een standbeeld van Piet Heijn. Goed zichtbaar vanaf
de brug in de Havenstraat. Het staat er al vanaf 1870. Delfshaven was toen nog een zelfstandig
havenstadje. Zestien jaar na de onthulling van het standbeeld werd het onderdeel van Rotterdam.
Piet Heijn is waarschijnlijk de bekendste inwoner van Delfshaven. Geboren in 1577 groeide hij uit
tot een icoon van de vaderlandse geschiedenis. Een onverschrokken zeeheld die furore maakte
in de strijd ‘der lage landen’ tegen de Spaanse overheersing. Een geschiedenis van zeeslagen,
veroveringen en nederlagen. Met trotse en met donkere kanten. Het standbeeld van Piet Heijn,
hoog op zijn sokkel aan de Achterhaven, staat symbool voor de rijke geschiedenis van Delfshaven.
Door de eeuwen heen breidde ‘historisch Delfshaven’ zich uit; Coolhaveneiland, BospolderTussendijken, Spangen, Oud Mathenesse en het Witte Dorp, het Nieuwe Westen, Middelland. En
nog maar relatief kort geleden kwamen daar de wijken Schiemond en Lloydkwartier bij. Het gebied
Delfshaven telt ca. 75.000 inwoners en ‘de meeste voeten per vierkante meter’. Dat wil zeggen dat
er veel mensen op een relatief kleine oppervlakte wonen, werken en winkelen Iedere wijk heeft
zijn eigen geschiedenis, zichtbaar in de vele historische gebouwen, monumenten en symbolen die
door heel Delfshaven te vinden zijn. En niet in de laatste plaats, in de mensen die er wonen en
hun geschiedenis. Iedere wijk heeft een eigen schoonheid én eigen aandachtpunten. Delfshaven is
kleurrijk.
Op 15 juni 2013 werd aan de Lloydkade, aan de Maas, het Slavenmonument onthuld. Hemelsbreed
niet ver van het standbeeld van Piet Heijn. Het monument, getiteld ‘Clave’, is gemaakt door de
kunstenaar Alex da Silva. Een klein bord aan de voet van het monument geeft uitleg en eindigt met
de woorden: “Voor alle Rotterdammers, omdat zij niet alleen erfgenaam zijn van het verleden, maar
ook verantwoordelijkheid dragen voor de toekomst van deze stad!”
Tegen deze achtergrond zijn wijkplannen voor het gebied Delfshaven opgesteld. Plannen die tot
doel hebben de wijken verder te ontwikkelen, passend bij de toekomst. Een toekomst waarin iedere
wijkbewoner volwaardig meedoet. Een toekomst waarin kinderen kunnen opgroeien in een veilige
en positief uitdagende omgeving en waarin waardering is voor verschillen.
1.2
Naar een nieuwe cultuur van samen de stad maken
De samenleving verandert; mensen bepalen steeds meer zelf op welke wijze zij willen leven, hoe zij
hun leefomgeving willen inrichten en welke keuzen zij maken. Daarbij is de samenleving complexer
geworden, meer gedifferentieerd, individualistischer en minder overzichtelijk. Waar in het verleden
sprake was van een overheid die regels stelde en die handhaafde, verschuift dit naar faciliteren en
ruimte geven. Betrokken burgers willen participeren; meedenken, meedoen en meebeslissen.
Door de snelle ontwikkeling van digitale mogelijkheden en nieuwe media is er veel snellere
informatie-uitwisseling. Mensen vinden elkaar meer en meer in (gelegenheids)netwerken die
voortdurend veranderen en moeilijker voorspelbaar zijn1.
In het vorm geven van de stad vervaagt de traditionele rolverdeling overheid, burgers en markt.
Waar in het verleden iedere partij een duidelijk afgebakende rol speelde, ontstaat meer en meer
een nieuw en open speelveld, waarin we elkaar ontmoeten, belangen delen en samenwerken.
Bewoners, ondernemers, instellingen, sportverenigingen, initiatieven, ambtenaren, opleidingsinstituten: we vinden elkaar steeds vaker in het nastreven van onze gezamenlijke belangen2.
1.In februari 2010 is hierover een boeiend essay verschenen: ‘De boom en het rizoom’, geschreven door
dr. M. van der Steen, drs. R. Peeters en prof. Dr. M. van Twist, in opdracht van het ministerie van VROM
Gebiedsplan Delfshaven 2014 - 2018
3
Tegen deze achtergrond verandert de rol van de overheid. De overheid initieert en faciliteert
waar nodig en stelt kaders en randvoorwaarden. Handhaving vindt meer en meer plaats als het
écht moet. Uit oogpunt van veiligheid of uit oogpunt van overstijgende belangen. Hierbij past
een overheid die optreedt met betrokken bescheidenheid; een overheid die luistert, waar nodig
verbindingen tot stand brengt en snel handelt waar dat verwacht wordt.
Gebied Delfshaven wil werken op een manier die past bij de huidige tijd; geworteld in de wijken
om kennis te hebben van wat er leeft. En met antennes; om steeds en vroegtijdig signalen op te
kunnen vangen. In de interactie met bewoners en wijkpartners wil zij inspireren en geïnspireerd
worden. Met ruimte voor verrassing. Deze houding is tevens gelinkt aan de uitgangspunten van het
coalitieakkoord van Rotterdam.
1.3
Participatie in de praktijk
Delfshaven is één van de armste gebieden van Rotterdam en ook het gebied met de hoogste
bevolkingsdichtheid. Aan de andere kant weet de beter opgeleide nieuwe stedeling in toenemende
mate Delfshaven te vinden als aantrekkelijk woongebied (Delfshaven kent de meeste variëteit
en het grootste aantal pioniers voor wat betreft bewonersinitiatieven). Deze bijzondere mix biedt
mogelijkheden. Delfshaven wil haar voortrekkersrol continueren door proeftuin te zijn voor allerlei
maatschappelijke initiatieven van bewoners en ondernemers. In synergie met instellingen en
wijkpartners, gemeentelijk en privaat.
Met de overgang van deelgemeente naar gebiedscommissie ontstaat een nieuwe ruimte waarin
invulling gegeven kan worden aan de veranderende rollen in de stad. Het coalitieakkoord spreekt
over 'The Right to Challenge'. Een juiste duiding van de tijdsgeest waarbij een buurt of wijk
het recht krijgt om lokale voorzieningen over te nemen, als zij dat zelf anders en beter kunnen
organiseren. Delfshaven wil hier actief aan meewerken door te experimenteren met ‘The right to
coöperate’. Wel moet worden gekeken naar de condities die nodig zijn en per initiatief kunnen
verschillen.
In 'The right to coöperate' realiseren gemeentelijke partners en partijen naar wie is aanbesteed,
brede maatschappelijke doelstellingen. Zij doen dit in samenwerking met lokale netwerken en
initiatieven. Als voorbeeld kan hierbij een percentage van de begroting terugvloeien naar lokale
partijen, als tegenprestatie voor de waarde die zij toevoegen. Anders gezegd; eerst kijken wat
(georganiseerde) bewoners zelf willen en kunnen en daaromheen dienstverlening organiseren.
Delfshaven wil hierin een voortrekkersrol vervullen en experimenteren met verschillende vormen.
Delfshaven wil hiermee stimuleren dat bestaande en nieuwe partijen toegang krijgen tot dat nieuwe
speelveld van co-productie van de stad.
1.4
Participatie en het gebiedsplan
Bewoners hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan het gebiedsplan. Wat gebeurt er in de
wijk, wat is de ambitie van de bewoners en welke prioriteiten leven bij hen, waren uitgangspunt bij
het opstellen van dit gebiedsplan. Gaandeweg is daar een goed beeld van ontstaan. Niet alleen
door gebiedskennis die er al was - zoals in bijlage 1 is weergegeven -, maar ook door de vele
gesprekken die zijn gevoerd met bewoners en ondernemers.
Om richting en doelen in het plan te toetsen bij een brede groep bewoners is een enquête
opgesteld met open vragen. Niet alleen voor het verkrijgen van feitelijke informatie, maar vooral om
daarmee het gesprek aan te gaan; op straat, op de markt, in het park en bij evenementen. Met de
enquêteformulieren in de hand gingen de commissieleden op vier zaterdagen de wijken in.
2.Lezing Klaus Overmeyer, Van der Leeuwkring, november 2013
4
Waar mogelijk werd aangehaakt bij bestaande evenementen of activiteiten (Lentemarkt
Oud-Mathenesse, Singeldingen, markt Visserijplein). In andere wijken werd een wijkontmoeting
georganiseerd. Tijdens die ontmoetingen spraken de commissieleden met bezoekers en passanten.
Daarnaast leverden ‘meet-en-greet-gesprekken’ in alle wijken informatie op voor dit gebiedsplan.
Ook digitaal sloten de leden van de gebiedscommissie aan bij bestaande netwerken. Met name
sociale media speelden hierin een belangrijke rol. Bewoners en ondernemers werden via Facebook
en Twitter uitgenodigd een bezoek te brengen aan de wijkontmoetingen. Betrokken mensen die
niet aanwezig konden zijn, vulden een digitaal enquêteformulier in via de website. Partijen in de
wijken die zelf over een website en/of andere vormen van sociale media beschikken, kregen het
verzoek om de wijkontmoetingen daar te vermelden. Tot besluit kregen partners in de wijken, zoals
bewonersorganisaties, verenigingen en scholen, het enquêteformulier toegestuurd met het verzoek
deze ingevuld terug te sturen of tijdens de wijkontmoetingen in te leveren. Ca. 300 mensen hebben
de enquête ingeleverd. In bijlage 2 is de uitkomst op hoofdlijnen weergegeven.
De resultaten van de wijkbezoeken presenteerde de gebiedscommissie op 25 juni jl. aan bewoners,
ondernemers en partners. In Park 1943 werden de uitkomsten gedeeld met geïnteresseerden.
Dat gebeurde onder aangename (weers)omstandigheden, met een hapje en een drankje. Het was
goed om te zien dat ongeveer 100 mensen hier met belangstelling en betrokkenheid op af kwamen.
Onder voorzitterschap van verschillende commissieleden werden aan lange tafels levendige
discussies gevoerd.
Ter afsluiting van deze bijeenkomst deelden commissieleden de uitkomsten van de discussies met
alle aanwezigen. Deze uitkomsten hebben een plek gekregen in dit gebiedsplan.
Gebiedsplan Delfshaven 2014 - 2018
5
6
2
Spangen, Oud Mathenesse en Witte Dorp
2.1 De ambitie voor de wijken
2.1.1 Wijkbeschrijving
De dagelijkse samenleving in Spangen wordt gevormd door ca. 10.300 bewoners, mensen die een
omvangrijke mix vertegenwoordigen van verschillende culturele en sociale aspecten.
De afgelopen jaren is enorm geïnvesteerd in wonen en woonomgeving Bekende voorbeelden zijn
de klushuizen en het Justus van Effenblok. Dit heeft onder andere geresulteerd in een geleidelijke
verschuiving van de bevolkingssamenstelling; meer midden- en hogere inkomens hebben de weg
naar de wijk gevonden, veelal jonge gezinnen. Dat maakt Spangen tot een kinderrijke wijk. Dit is
destijds aanleiding geweest om de wijk tot Kindvriendelijke wijk (KIWI) te benoemen en daaraan
gekoppeld projectbudget beschikbaar te stellen. De kinderen kunnen in hun eigen wijk naar school;
er zijn maar liefst vier basisscholen. Ook heeft Spangen met sportcomplex Vreelust geen gebrek
aan sportfaciliteiten.
De wijk is groener dan op het eerste gezicht verwacht wordt. Spaanse Bocht, Spangense Kade
en Mathenesserdijk vormen samen een groene ring van bomen, struiken en gras. Sinds vorig
jaar wordt een deel daarvan enkele keren per jaar door een schaapskudde begraasd. Dit heeft
bijgedragen aan een veranderd imago van de wijk en het gevoel dat mensen daarbij hebben.
Oud Mathenesse heeft circa 7.000 inwoners en in het Witte Dorp wonen zo’n 550 mensen.
Ondanks de oud stedelijke omgeving is het er rustig wonen. Temidden van bedrijvigheid van
Spaanse Polder en Stadshavens. De Franselaan is een doorgaande winkelstraat richting
Schiedam. De laan verdeelt de wijk in twee buurten: de Schepenbuurt en de Landenbuurt. De
aanwezige voorzieningen zijn van goede kwaliteit en worden intensief benut. Het Vreelustcomplex
vormt een sportieve en groene verbindingsstrook met het naburige Spangen. Even verderop ligt
kinderboerderij De Bokkesprong. Vanuit buurthuis De Put zetten bewoners zich onvermoeibaar in
voor de wijk. Jaarlijks is er op en rond het Pinasplein een drukbezochte Lentemarkt en trekken de
kinderen met Halloween in optocht door de wijk.
Het Wijkprofiel van Oud Mathenesse laat zien dat de wijk vooral laag scoort op belevingsaspecten.
Veiligheids-, woon- en algemene beleving scoren ver onder het gemiddelde van Rotterdam. Het
verhoudingsgewijs groot aantal verhuisbewegingen is illustratief voor een lage binding met de wijk.
De wijk is mede door de woningvoorraad in het goedkopere, particuliere segment populair
onder starters. Woningcorporatie Woonbron en gemeente Rotterdam werken samen in de
Adoptiewijkaanpak. Beoogd resultaat is om tot goed onderhoud van vastgoed te komen, door
ondersteuning van woningbezitters en/of Verenigingen van Eigenaren (VvE).
Mede door de gunstige ligging ten opzichte van het Westland (werkgelegenheid in de glastuinbouw) is de wijk sinds een aantal jaren ook vestigingsplaats voor veel EU-arbeidsmigranten.
2.1.2 De ambitie
In Spangen en Oud Mathenesse-Witte Dorp woont en werkt men graag; men doet en telt mee en
het is er veilig voor jong en oud
In beide wijken, met een rustig, stedelijk profiel, wonen en leven jeugd en volwassenen goed
samen, benutten kansen en krijgen de zorg die nodig is. De herstructurering van Spangen is
afgerond en in Oud Mathenesse heeft de adoptiewijkaanpak geleid tot zichtbare verbeteringen aan
het particuliere vastgoed.
Deze ambitie geeft richting aan de inspanningen voor de komende jaren. Onderstaande doelen
kleuren de ambitie verder in.
Gebiedsplan Delfshaven 2014 - 2018
7
2.2 De doelen
Hieronder volgen de belangrijkste doelen voor beide wijken; bij de uitwerking in de DIN is meer
maatwerk per wijk aangebracht.
1. Iedereen doet mee
Minder mensen hebben moeite met rondkomen; meer mensen werken en minder mensen doen
een beroep op een uitkering; de taalbeheersing is beter; meer kansen voor de jeugd en hun
talenten; meer onderlinge hulp en contacten. Dit betekent: creëren van werkgelegenheid en
daarmee verkleinen van de groep mensen die een beroep doen op een uitkering. Het verhogen
van de taalbeheersing, het opleidingsniveau en talentontwikkeling en daarmee het verbeteren van
de kansen voor de jeugd. Het versterken van de onderlinge samenhang en het netwerk in de wijk,
bijvoorbeeld aandacht voor de participatie van EU arbeidsmigranten in Oud Mathenesse.
2. Woonmilieu/leefomgeving
Spangen en Oud Mathenesse-Witte Dorp zijn aantrekkelijker om te (blijven) wonen; meer gevarieerd
in huishoudens en inkomensgroepen, met betere aansluiting van voorzieningen en woningen op
wensen van bewoners en ondernemers; de kwaliteit van de buitenruimte is hoger en winkelgebieden
zijn aantrekkelijker door een gevarieerd aanbod en goede kwaliteit. Anders gezegd; het verbeteren
van het woonmilieu en de leefomgeving en met het aanbod aan voorzieningen en woningen een
gevarieerde bewonersgroep te interesseren of geïnteresseerd te houden voor deze wijken.
3. Basis is op orde
In beide wijken is de veiligheid verbeterd, zowel in cijfers, objectief en subjectief (veiligheidsgevoel); voor Schoon en Heel geldt dat de stedelijke normen behaald worden; bewoners zijn met
Buurt Bestuurt actief betrokken. Het voorzieningenniveau faciliteert in voldoende mate de vele
(vrijwilligers)activiteiten die onder andere in buurthuis De Put plaatsvinden.
2.3
De aanpak
In de wijken wordt in een integrale samenwerking tussen wijkpartners, bewoners en gemeentelijke
partners (clusters) gewerkt aan realisatie van de doelen. Gemeentelijke partners hebben zich
gecommitteerd aan de hieronder beschreven inspanningen, gerelateerd aan hun eigen uitvoeringsprogramma’s.
• Activering van mensen heeft meer resultaat in samenhang met programma’s en inzet op
gezondheid, taalonderwijs volwassenen, maatschappelijke activering, sportparticipatie en
preventie vroegtijdig schoolverlaten. Dit gebeurt in samenwerking met cluster Maatschappelijke
Ontwikkeling.
• In samenwerking met Stadsontwikkeling staan enkele bouw- en inrichtingsplannen op de
agenda, naast verbeteren van particuliere woningen in Oud Mathenesse en van kleinere
verbindingen.
• Met Stadsbeheer wordt gewerkt aan schoon- en heel in de buurten, ook Buurt Bestuurt speelt
hierin een belangrijke rol. Waar nodig worden kleine buitenruimte aanpassingen gerealiseerd.
• Met Directie Veiligheid wordt vinger aan de pols gehouden voor wat betreft High Impact Crimes.
Inspanningen gericht op voorkomen van Overlast vallen onder reguliere inzet.
2.3.1 Strategieën
- Inzet op binding, op zelfredzaamheid en op gezondheid
De actieve inzet in de buurt stijgt. Bewoners participeren en kennen elkaar. Aandacht voor bewoners
waarvoor deelname aan de samenleving niet vanzelfsprekend is.
Verbeteren van de taalbeheersing doormiddel van het aanbieden van passend taalaanbod, het
verbeteren van schoolprestaties door in te zetten op preventie van vroegtijdig schoolverlaten, het
8
preventief aanpakken van gezondheidsproblemen (onder andere met het programma Lekker Fit),
de aanpak van overgewicht en te weinig bewegen (onder andere via Leefstijl) en aandacht voor
psychosociale problematiek1.
Arbeidsmigranten uit Oost Europa worden gestimuleerd om deel te nemen aan wijkactiviteiten
door middel van voorlichting en informatie over regelgeving zodat zij meer participeren in de
(wijk) samenleving. In het woonservicegebied Oud Mathenesse wordt het woningaanbod zodanig
aangepast dat ouderen of mensen met een beperking zelfstandig kunnen blijven wonen. Op deze
manier blijven zij (langer) verankerd in hun wijk.
- Investeren in talent
Meer jongeren gaan naar school, ronden een schoolopleiding af of behalen startkwalificaties.
Ook jongeren participeren in de buurt. Jeugdproblematiek vindt in Oud Mathenesse niet plaats
op straat, maar achter de voordeur. Samen met partner Maatschappelijke Ontwikkeling en het
wijkteam wordt ingezet op het betrekken van ouders en intermediairen bij de aanpak hiervan. Voor
talentontwikkeling is kunst een mooi instrument. De cultuurscout van Delfshaven is hierin een
belangrijke partner.
- Inzet kindvriendelijke wijken
Spangen is kindvriendelijk; kinderen gaan zoveel als mogelijk in de wijk naar school; er is een
gezamenlijke visie op opgroeien; kinderen leren in de natuur en durven buiten te spelen. Er
is aandacht voor kinderen in huiselijk geweldsituaties en er is een aanpak op problemen met
gezinsmanagement.
- Goed woon- en leefmilieu
Er wordt ingezet op een stijging van woontevredenheid en een stijging van het aandeel bewoners
dat (zeer) tevreden is met hun woonomgeving.
De herstructurering van Spangen is voor een belangrijk deel afgerond. Dat geldt ook voor de
renovatie en sloop- nieuwbouw in de Staringbuurt, alsook voor de nieuwbouw op Schieoevers 1.
In Oud Mathenesse wordt de particuliere woningvoorraad door middel van de VvE aanpak
opgeknapt. Dit betreft met name de Adoptiewijkaanpak in Schepenbuurt noord.
In Spangen/Staringbuurt wordt een deel van de opgave van wateropvang gerealiseerd door de
aanleg van twee waterpleinen. Naar verwachting wordt de 2e pas in de volgende bestuursperiode
gerealiseerd.
Voor de Spoorzone tussen NS-spoor en Horvathweg bestaan al langer plannen voor een
bescheiden economische ontwikkeling. In de vorige bestuursperiode is dit gekoppeld aan
optimalisering van de voorzieningen op Vreelust. Hiermee kan de sport- en recreatiefunctie verder
worden verbeterd. Vreelust biedt met haar faciliteiten kansen aan bewoners voor ontmoeting, sport,
gezondheid en werkervaring.
De nieuwe status van de Van Nellefabriek als Werelderfgoed en het bijzondere Justus van
Effenblok gaan meer betekenen voor het imago van Spangen.
De strategische relatie met Stadshavens krijgt een concrete uitwerking.
Er is minder grootschalige herinrichting mogelijk. Gekeken wordt daarom naar de mogelijkheden
van kleinere ingrepen waarmee de wijken beter bereikbaar worden, net even fraaier en beter op
elkaar aansluiten. Het betreft aanpassingen voor voetgangers en fietsers. Uitgangspunt is dat de
inrichting van de buitenruimte aansluit bij de behoefte en ideeën van bewoners. Waar mogelijk
wordt de buitenruimte verder vergroend. Voor het groenbeheer wordt stevig ingezet op het
betrekken en enthousiasmeren van bewoners.
1 In het kader van de decentralisaties van Jeugdzorg, AWBZ en de participatiewet is een belangrijk uitgangspunt:
lokale netwerken versterken, zodat mensen daar met hun eerste hulpvraag terecht kunnen. Daarnaast het realiseren
van laagdrempelig zorgaanbod dicht bij huis, waar professionals werkend in wijkteams in iedere wijk maatwerk kunnen leveren.
Gebiedsplan Delfshaven 2014 - 2018
9
- De basis is op orde
Voor de wijken Spangen en Oud Mathenesse wordt door de veiligheidspartners inzet gepleegd
op High Impact Crimes (overvallen, woninginbraken, straatroof). De veiligheidsbeleving verbetert
daardoor. De aandacht is vooral gericht op preventie van inbraak in woningen, diefstal van en uit
voertuigen en verminderen van overlast. Ook jeugdoverlast is nadrukkelijk aandachtsgebied; geen
drugsgerelateerde overlast en bestrijding van huiselijk geweld.
Winkelgebieden ontvangen veel bezoekers en worden dus intensief gebruikt. Ook hier is
nadrukkelijk aandacht voor schoon en heel. Het Gebied investeert in bewonersparticipatie,
gericht op versteviging en verdere ontwikkeling van Buurt Bestuurt. Andere aandachtgebieden
zijn: een schone, hele leefomgeving, verkeersveiligheid (snelheid), verzakkingen in trottoirs, afval
bijplaatsingen naast containers, etc.
10
Prioriteiten Spangen en Oud Mathenesse
• Verbindingen tussen bewoners(groepen)
Voor Oud Mathenesse gaat het om behouden en doorontwikkelen
van onderlinge contacten en contacten met EU arbeidsmigranten;
in Spangen gaat het om contacten tussen de oude en de
nieuwe bewoners en het faciliteren van ontmoetingen. Dit legt
fundamenten voor participatie, gezamenlijke initiatieven en
aandacht en zorg voor elkaar. Migranten zelforganisaties en
andere bewonersinitiatieven zijn betrokken bij deze opgaven.
• Investeren in jeugd
De fysieke buitenruimte is kindvriendelijk en er is aandacht en
zorg voor de jeugd. Er wordt geïnvesteerd in talent; wijkteam en
wijknetwerk zorgen ervoor dat jeugdvragen worden opgepakt en
een effectieve follow-up krijgen, onder meer door opvoedingsondersteuning en het stimuleren van ouderbetrokkenheid.
• Veiligheidsbeleving verbeteren
Concreet betekent dit dat er ingezet
wordt op de veiligheidsonderwerpen
die kwantitatief hoog scoren. Al enkele
jaren betreft dit het verminderen van
woninginbraken, inbraken van en uit
voertuigen, overvallen (HIC) en aandacht
voor overlast. Bewoners werken samen met
politie en Stadsbeheer in Buurt Bestuurt en
agenderen de veiligheidsonderwerpen.
• Ontwikkeling Vreelust
Optimalisering door het intensief benutten
van de sportfaciliteiten en meer aandacht
voor het avontuurlijk spelen. Dit gebeurt
in samenwerking met bewoners en
nabijgelegen voorzieningen. Hier wordt
meer bekendheid aan gegeven.
• Welzijn en zorg in relatie tot de komende decentralisaties
Wijkaanbod en wijkmogelijkheden moeten laagdrempelig aansluiten
op het aanbod en de mogelijkheden van de zorgpartners. Er moet
immers maatwerk geleverd worden. De inzet op gezondheid en de
focus hierbij wordt in het Wijkgezondheidsplan opgenomen. Goed
functionerende netwerken, met kennis en kunde op een breed
zorgterrein, zijn hierbij een voorwaarde.
Gebiedsplan Delfshaven 2014 - 2018
11
12
3
Bospolder - Tussendijken
3.1 De ambities voor de wijk
3.1.1 Wijkbeschrijving
Een eeuw na de aanleg van de wijk Bospolder - Tussendijken is anno 2014 een aantal ontwikkelingen in gang gezet, die erop gericht is de bevolkingssamenstelling meer gevarieerd te maken.
De wijk is een té eenzijdig woongebied geworden voor lager opgeleide bewoners, vaak met een
laag inkomen en voor een steeds groter deel van niet-westerse afkomst. Inspanningen om ook
andere doelgroepen voor de wijk te winnen (of te behouden) hebben geresulteerd in de bouw van
een aantal eigentijdse wooncomplexen. Le Medi is daar een sprekend voorbeeld; hoogwaardige
woningen, passend in een veelkleurige stadswijk waar deze woningen staan. Tegelijk is gewerkt
aan het renoveren van de karakteristieke oude bebouwing, zoals De Fabriek en de kluswoningen op
de Mathenesserdijk.
Er is ook nog veel te doen; verschillende blokken in de Schans-Watergeusbuurt zijn hard toe
aan renovatie, terwijl langs de Hudsonstraat en op de Mathenesserdijk tijdelijke inrichting van
bouwlocaties het langdurig uitblijven van nieuwbouw zichtbaar maakt.
Bospolder telt 7.250 inwoners. Tussendijken heeft ongeveer 7.000 inwoners. Het is een kinderrijk gebied, ongeveer een kwart van de bevolking is jonger dan 15 jaar. De wijk is stenig en
dicht bevolkt. Het Dakpark en Park 1943 zijn dan ook welkome aanvullingen. De aanwezige
voorzieningen worden intensief gebruikt. Tweederde van de woningen in de wijk zijn huurwoningen.
Ongeveer de helft van alle woningen zijn sociale huurwoningen. De verhouding tussen het totaal
aantal bewoners en bewoners met een baan is 13 werkenden op 100 bewoners. Dit is een derde
van het stedelijke cijfer. Deze verhouding is terug te zien in de inkomensgegevens. Bijna driekwart
van de huishoudens valt in de categorie ‘laag inkomen’.
Bospolder-Tussendijken heeft het allemaal: ligging dichtbij de binnenstad, goede ontsluiting met de
Ring Rotterdam, scholen, voorzieningen, historisch Delfshaven om de hoek.
Desondanks kampen de wijken met ernstige problematiek waardoor ze de minst aantrekkelijke
woonwijken van de Rechter Maasoever zijn. Bospolder-Tussendijken, met name Tussendijken, doen
op het vlak van capaciteiten (taal, opleidingsniveau), arbeidsparticipatie, schuldenproblematiek, etc.
niet onder voor de focuswijken op Zuid. Tot op heden ontbreekt het echter aan dezelfde urgentie
voor het aanpakken van deze problematiek als de genoemde focuswijken op Zuid krijgen.
Er zijn ook kansen die van Bospolder-Tussendijken een aantrekkelijke woonwijk voor een
kansrijkere doelgroep kunnen maken. Deze kansen moeten worden benut! Dat kan door ruimte te
creëren voor maatschappelijke innovatie; door te luisteren naar de wensen van deze doelgroep en
daarmee aan de slag te gaan.
De woningvoorraad die corporatie Havensteder wil verkopen, leegstaande bedrijfspanden, het
omliggende groen en het profiel van bepaalde voorzieningen zijn hier kansrijke handvatten voor.
3.1.2 De ambitie
Bewoners-ondernemers van Bospolder-Tussendijken participeren, komen vooruit en wonen naar
hun zin.
Bospolder-Tussendijken is een wijk tussen binnenstad en buitenwijk, het beste van beide werelden
wordt hier verenigd: het centrum van de stad met alle voorzieningen en bedrijvigheid is onder
handbereik. Datzelfde geldt voor recreatiemogelijkheden en uitvalswegen.
Bospolder-Tussendijken is minder druk dan de binnenstad en levendiger dan een buitenwijk. Dat is
aansprekend voor een gevarieerde bevolkingsgroep, die deze kwaliteit van het gebied waardeert.
Gebiedsplan Delfshaven 2014 - 2018
13
In Bospolder-Tussendijken is het mogelijk om wooncarrière te maken en waar dat nodig is, zijn de
sociale structuren van bewoners sterk genoeg om elkaar hulp te bieden.
3.2 De doelen
Op basis van de ambitie voor het gebied zijn de volgende drie doelstellingen geformuleerd. De
genoemde indicatoren zijn onderdeel van het wijkprofiel. Bij de uitwerking in de DIN (zie bijlage) is
meer maatwerk per wijk aangebracht.
1. Iedereen doet mee
Bewoners zijn meer zelfredzaam en meer verbonden met de buurt. Zij hebben daarvoor
beschikking over de benodigde capaciteiten en vaardigheden. De onderwijs- en arbeidsmarktpositie van jongeren is beter.
Deze doelstelling wordt concreet door te sturen op een toename van het aandeel van de bevolking
met een startkwalificatie en het aandeel schoolgaande jeugd. Ten aanzien van arbeidsparticipatie
zijn het beroep op de bijstand, het aantal niet werkende werkzoekenden van 18 tot 22 jaar en het
aantal langdurige werkzoekenden de indicatoren. De binding met de wijk geldt als overkoepelende
maatstaf voor het behalen van deze doelstelling.
2. Basis is op orde
Bewoners zijn meer tevreden met hun woonomgeving. Bewoners voelen zich veilig en de
buitenruimte en de voorzieningen zijn op orde.
Een stijging van de tevredenheid over de totale woonkwaliteit geeft hier een algemene indruk. Meer
specifiek wordt gewerkt aan een verbetering op het feitelijke aantal meldingen en aangiften van
overlast, geweld en vandalisme. Ook de beleving van overlast is een belangrijke indicator: van de
vijf sterkst ervaren buurtproblemen wordt ingezet op een daling van het percentage bewoners dat
vaak overlast ervaart. Bronnen van overlast, zoals vervuiling door de markt, worden aangepakt.
Hierdoor stijgt de score van de veiligheidsindex als onderdeel van het wijkprofiel.
3. Woonmilieu/leefomgeving
Bewoners en bezoekers vinden de wijk aantrekkelijker. Men wil hier graag wonen én verblijven.
De gemeente onderzoekt de vraag of bewoners anderen de wijk als woonomgeving aanbevelen.
Inzet is om hier een stijging te realiseren, als uiting van de aantrekkelijkheid van de wijk. De kansen
die de wijk biedt, worden beter benut. De resultaten van deze doelstelling worden meetbaar door
een afname van het percentage mensen dat kort in de wijk woont, gecombineerd met een groei van
het eigen woningbezit.
3.3 De aanpak
In deze paragraaf worden de strategieën en thema’s beschreven waar de prioriteit ligt. Met deze
strategieën worden de genoemde doelstellingen gerealiseerd. De prioriteiten gelden als focus voor
de totale gemeentelijke inzet.
Tussendijken is een focuswijk. Niet alleen ten aanzien van Veiligheid, door de score van een 4,7 op
de Veiligheidsindex, maar ook voor wat betreft de Maatschappelijke Inspanning1 en gezondheid.
Hierdoor is voor deze wijk een aanvullende aanpak geformuleerd. Deze aanpak wordt ook intensief
gevolgd door de Stuurgroep Veilig. Het gebiedsplan en de genoemde aanpak als focuswijk worden
als één geheel uitgevoerd, waarmee de verschillende doelstellingen voor de wijk in samenhang zijn
gebracht.
1.De maatschappelijke inspanning is hier vooral gericht op het leveren van een tegenprestatie voor een WWB-uitkering
14
3.3.1 Strategieën
- Inzet op binding en op zelfredzaamheid
Om de zelfredzaamheid van bewoners te bevorderen wordt een impuls gegeven aan de
capaciteiten van bewoners en aan de arbeidsparticipatie. Taalachterstanden worden teruggedrongen, onderwijsprestaties verbeterd en de algehele gezondheid van de wijkbewoners wordt
versterkt.
Zelfredzaamheid van ouderen wordt bevorderd door de toegankelijkheid van voorzieningen te
verbeteren. Het beroep op uitkeringen wordt teruggedrongen door meer toeleiding naar werk.
Daarnaast wordt ook de toeleiding naar vrijwilligerswerk geïntensiveerd en is er meer aandacht
voor kansarme gezinnen. Sociale binding wordt bevorderd door participatie in de wijk te stimuleren,
bijvoorbeeld bij programmering, beheer en onderhoud van het Dakpark. Emancipatie en contact
wordt door programmering van het Vrouwen Empowerment Centrum bevorderd. Ook sport en
cultuur worden ingezet als middel om binding met de wijk en met elkaar te vergroten.
- Goed woon- en leefmilieu
Problemen die zich in Bospolder-Tussendijken voordoen op het gebied van veiligheid worden
aangepakt. Het gaat hierbij met name om overlast, inbraken en geweld. De verkeersveiligheid
is vooral van belang op de Schiedamseweg en bij de verbinding met Marconiplein. Fietsroutes
moeten veilig zijn voor kinderen. De tevredenheid van bewoners met hun woonomgeving is alleen
te realiseren als de algehele kwaliteit van de buitenruimte in de wijk toeneemt.
Vuil op straat en versleten of kapot straatmeubilair werkt de beleving van een veronachtzaamde
en onveilige omgeving in de hand. De vervuiling door de markt is hierbij een doorn in het oog.
Investeren in onderdelen en acties die de beleving van de buitenruimte verbeteren, is in wijken
met meervoudige problemen als Bospolder-Tussendijken cruciaal. Door het aanzien van de
buitenruimte in algemene zin te verbeteren, leveren investeringen als de aanpak van winkellinten
Schiedamseweg en Mathenesserweg veel meer op.
Een nieuwe invulling van leegstand en het vullen van bouwlocaties rendeert beter in een wijk waar
de buitenruimte op orde is. Op plekken waar de gebruikelijke werkwijze niet voldoet, zoals op de
Grote Visserijstraat en in de Schans-Watergeusbuurt wordt de methode van Intensief Beheer
ingezet. Daarnaast is op sommige plekken in de wijk, zoals de Schans-Watergeusbuurt, het
uitblijven van renovatie van de woningen een groot probleem. Dit probleem moet opgepakt worden.
- Inzet op wonen
Veel inzet is gericht op realiseren van een zelfredzame bevolking en een buitenruimte die op orde
is. Om de wijk structureel van deze investeringen te laten profiteren moet het beter mogelijk worden
om binnen Bospolder-Tussendijken wooncarrière te maken. Dat betekent dat de herstructurering
moet worden afgemaakt en de woonservicegebieden moeten worden doorontwikkeld.
Prioriteit wordt gegeven aan het Schans-Watergeusstraat gebied. Daarbij wordt rekening gehouden
met aspecten die het imago van de wijk verbeteren. Gedacht wordt aan het bieden van woonruimte
en voorzieningen aan bijvoorbeeld studenten, starters en de creatieve sector en aan het beter
benutten van Historisch Delfshaven. Ook het benutten van imagobepalende gebouwen en
voorzieningen, zoals het Dakpark, het Parkpodium, de markt, Schiezicht, het Prinses Theater en
verschillende (voormalige) schoolgebouwen dragen hieraan bij.
Gebiedsplan Delfshaven 2014 - 2018
15
16
Prioriteiten Bospolder - Tussendijken
• Focusaanpak Tussendijken
De status van Tussendijken als focuswijk Veilig heeft geleid tot een eigen aanpak,
gericht op het verbeteren van de veiligheidsscores. Deze aanpak richt zich voor
een belangrijk deel op het blok voor blok in beeld brengen en aanpakken van
de problematiek in Tussendijken. In de huishoudens in Tussendijken doet zich
veel individuele problematiek voor. Armoede, gezondheidsproblemen en een
gebrekkige beheersing van het Nederlands staan te veel Tussendijkers in de weg
om volwaardig mee te doen in de samenleving. Bewoners worden bezocht en
waar nodig wordt hulp en steun aangeboden. Hierbij is de beleving van bewoners
leidend. Om die reden is communicatie een belangrijk onderdeel van dit plan.
• Investeren in jeugd
Jongeren die opgroeien in BospolderTussendijken worden geconfronteerd met
achterstanden op verschillende terreinen.
Schooluitval, talentontwikkeling, hulp verlening en activering zijn thema’s die
aandacht behoeven om de ambitie voor de
jongeren uit de wijk te kunnen realiseren.
Kinderen die opgroeien in armoede
krijgen prioriteit. Ook ondersteuning bij het
opvoeden en ouderbetrokkenheid hebben
hierbij volle aandacht.
• Aanpak Schiedamseweg
De winkelstraat Schiedamseweg verkeert
in zwaar economisch weer. Tegelijkertijd
is de Schiedamseweg een voorname
toegangsweg, belangrijke ontmoetingsplek,
verbinding tussen Bospolder en Tussen dijken en gezicht van de wijken erachter.
Aanpak van panden, verbetering van winkel aanbod en waar nodig een nieuwe invulling
van leegstaande winkelruimten moet deze
belangrijke straat weer in ere herstellen.
Gebiedsplan Delfshaven 2014 - 2018
• Bewonersbetrokkenheid Dakpark
Het Dakpark is er gekomen vanwege
de wens van bewoners; zij hebben dan
ook een grote rol bij het beheer en de
programmering. Dit heeft al elementen in
zich van het Right to challenge. Daarbij is
een goed gebruik van het park belangrijk:
bewoners worden uitgenodigd om actief
te worden en aan activiteiten mee te
doen. Daarnaast biedt het dakpark ruime
mogelijkheden voor ontspanning en spelen.
• Leegstand en tijdelijk gebruik
Leegstaand van (gemeentelijk) vastgoed en braakliggende bouwgrond
heeft met tijdelijke goede en
aan- trekkelijke programmering
een meer- waarde voor de wijk.
Zolang er op de vastgoedmarkt
onvoldoende vraag is naar de
bouwlocaties en leegstaande
panden, worden deze benut om
bruggen te leggen en ambities uit
dit gebiedsplan dichterbij te brengen
en doelstellingen te realiseren.
17
18
4
Middelland en het Nieuwe Westen
4.1 De ambities voor de wijk
4.1.1 Wijkbeschrijving
Middelland en Het Nieuwe Westen zijn rond 1900 gebouwd. Het is een mix van wonen met
grootstedelijke allure én typische volksbuurten. De wijken liggen dicht bij het centrum van
Rotterdam.
Middelland en Het Nieuwe Westen tellen respectievelijk circa 12.000 en 19.000 inwoners. De
Nieuwe Binnenweg en de 1e en 2e Middellandstraat hebben een decennialange bekendheid als
winkel- en uitgaansgebied. Helaas was hier en daar sprake van achteruitgang. Om de Nieuwe
Binnenweg iets van zijn charme en grandeur terug te geven is een ambitieus revitaliseringsprogramma uitgevoerd. Creatieve ondernemers, vrolijke winkeltjes en trendy restaurants kleuren
inmiddels het straatbeeld. Deze ontwikkeling is helaas nog niet stabiel. Er is sprake van stagnatie.
Het bestrijden van leegstand blijft een opgave.
Het Nieuwe Westen heeft goede voorzieningen op het gebied van onderwijs en gezondheidszorg.
Aan het Tidemanplein ligt het drukbezochte Post West; een wijkcentrum waar voor jong en oud
van alles te doen is. Het Heemraadsplein is de centrale plek voor de buurt, vooral in de zomer.
Een mooi voorbeeld is het Kaapverdiaanse feest Sao Joao. Waakzaamheid is echter geboden;
zonder goede afspraken en handhaving van die afspraken kunnen evenementen tot overlast voor
omwonenden van het Heemraadsplein leiden.
De wijken Middelland en Het Nieuwe Westen kennen een groot aantal initiatiefrijke bewoners en
veel betrokken professionals. De Opzoomerstraat, Speeltuin Binnenste Buiten, de Woonkamer
van de burgemeester, Singeldingen, Thuis in West zijn voorbeelden van initiatieven in Rotterdam
West die belangrijk zijn voor de leefbaarheid en de levendigheid voor de buurt. In #ditiswest halen
Rotterdammers het beste uit zichzelf, de buurt en de stad. Dit sluit aan bij de stedelijke visie en
uitdagingen in het nieuwe coalitieakkoord. De gemeente Rotterdam vraagt bewoners om initiatieven
die bijdragen aan de maatschappelijke opgave rond buurtbinding, emancipatie en gezondheid.
#ditiswest is graag een laboratorium voor maatschappelijke innovatie en een andere rol van de
gemeente. Die rol gaat uit van nieuwsgierigheid van de overheid naar de Rotterdammers. Handelen
van de overheid begint met luisteren. Om Rotterdammers ruimte te geven, moet de overheid weten
wat er gebeurt en waarom Rotterdammers doen wat ze doen. Op de facebookpagina voorwestdoorwest daagt de gemeente Rotterdam Rotterdammers uit mee te doen1.
4.1.2 De ambitie
Rotterdammers in Middelland en het Nieuwe Westen halen het beste uit zichzelf, de buurt en de
stad.
Rotterdammers halen het beste uit zichzelf, uit de buurt en uit de stad. De ambitie is gericht op
het stimuleren en ondersteunen van ondernemerschap, in de ruimste zin van het woord. Deze
uitdaging geldt niet alleen voor de Rotterdammers, maar ook voor de gemeente Rotterdam zelf. De
ruimte en faciliteiten die geboden worden maken het immers mogelijk dat Rotterdammers het beste
uit zichzelf, de buurt en de stad (kunnen) halen. In Middelland en het Nieuwe Westen maken we de
‘right to challenge’ concreet door openbaar uitvraag te doen.
1.www.facebook.com/voorwestdoorwest
Gebiedsplan Delfshaven 2014 - 2018
19
4.2 De doelen
Bewonersinitiatieven worden erkend in hun maatschappelijke waarde en kracht.
1. Iedereen doet mee
Bewoners hebben meer binding met elkaar en met de buurt. Achterstanden in taal en armoede zijn
verminderd. Speeltuinverenigingen, zelforganisaties, actieve Buurt Bestuurt groepen en bewonersinitiatieven kenmerken Middelland en het Nieuwe Westen. Door de activiteiten die deze organisaties
ontplooien, is er binding met elkaar en de buurt. Inzet is om deze binding verder te versterken. Dit
gebeurt vooral door het versterken van de relatie van kansarmere bewoners met de kansrijkeren.
Achterstanden van kansarmere bewoners zijn verbeterd door relaties en netwerken met de
kansrijkere bewoners. Schulden van bewoners staan ondernemerschap in de weg. Daarom zijn
schulden aangepakt en wordt gewerkt aan het voorkomen ervan. Ook zijn initiatieven ontplooid die
‘zorg voor elkaar’ mogelijk maken, zoals Zorgvrijstaat Rotterdam West.
2. Woonmilieu/leefomgeving
Het milieu is verbeterd; evenals (een deel van) het de staat van het vastgoed. Tevredenheid
van bewoners en ondernemers over het beheer van buurten, straten en pleinen is toegenomen.
Bewoners in Middelland en het Nieuwe Westen beheren graag zelf hun straat en buurt.
Bewoners krijgen zeggenschap over (een deel van) het beheer van een wijk of buurt, zoals
het Heemraadspark. Daarnaast is de luchtkwaliteit verbeterd. Ook is inzet gepleegd op het
minimaliseren van de schadelijke en overlastgevende gevolgen van de luchtkwaliteit op de
’s-Gravendijkwal voor de rest van de wijken. Er is onderzoek gedaan naar de verbetering van de
waterkwaliteit van de singels en onderzocht waar extra wateropvang kan worden gerealiseerd.
Vergroening van de wijken door bewonersinitiatieven is hiervoor een geschikt middel. Funderingsprobleem van Middelland heeft aandacht gekregen.
3. Veiligheid
Ook in Buurt Bestuurt vindt samenwerking plaats tussen diverse bewoners van Middelland en
het Nieuwe Westen. De vele actieve Buurt Bestuurt groepen dragen bij aan het verminderen
van onveiligheidsgevoelens van bewoners. Door zeggenschap en concrete samenwerking met
gemeente en politie over de veiligheidsaanpak in hun buurt stijgt de bewonerstevredenheid. Dit
proces van verbinden en faciliteren wordt doorontwikkeld.
4.3 De aanpak
Het speelveld voor de maatschappelijke opgaven van de wijken Middelland en het Nieuwe Westen
moet worden verruimd. Bewonersinitiatieven doen mee als professionele partij op het terrein van
onder andere zorg en welzijn, sociale cohesie, inrichting en beheer van straten en buurten; de
gemeente Rotterdam laat zich verrassen door de inzet en ideeën van anderen.
4.3.1 Strategieën
Middelland en het Nieuwe Westen zijn focuswijken Veiligheid. In het Nieuwe Westen staat de
aanpak woninginbraak hoog op de agenda. Voor Middelland is er een aanvullende aanpak; vorm
geven in de Alliantie Middelland.
Deze aanpak is gericht op het vergroten van de veiligheid en op een duurzame verbetering van de
leefbaarheid. De aanpak bestaat uit:
• verminderen van overlast van opvangvoorzieningen op en rond de ’s-Gravendijkwal
• verminderen van overlastgevende horeca, waaronder het mogelijk verplaatsen van coffeeshops
• revitaliseren van de Middellandstraat
• verminderen van achterstallig onderhoud van panden
• verminderen van overlast van personen (drugsgebruikers, stelselmatige daders, etc.)
• verbeteren van de luchtkwaliteit (onder andere de ’s-Gravendijkwal)
20
- Inzet op zorg en welzijn en sociale cohesie
Dit gebeurt vooral door het ondersteunen van door bewoners geïnitieerde en/of georganiseerde
aanpak van het verbeteren van gezondheid en welzijn, het bestrijden van eenzaamheid en
armoede en het verminderen van taalachterstand. Waar (bewoners)initiatieven actief zijn op
genoemde terreinen, worden deze initiatieven ondersteund. Dit gebeurt door het verstrekken
van kennis en informatie, het faciliteren in o.a. (openbare)ruimte en waar nodig het beschikbaar
stellen van middelen om activiteiten uit te voeren. Dit biedt de mogelijkheid om maatschappelijke
aanbestedingen1 uit te voeren waardoor we inderdaad andere partijen ruimte geven.
- Inzet op beheer en inrichting buitenruimte
Inrichting van buurt, straat of park, gebruik van gemeentelijk (leegstaand) vastgoed en verbetering
van luchtkwaliteit is een zaak van bewoners. De gemeente biedt hierbij, waar nodig, zoveel mogelijk
ondersteuning. Een belangrijk uitgangspunt is dat de gemeente bewoners en ondernemers actief
betrekt bij de inzet in en de ontwerpen van de buurt.
Dit geldt ook voor het beheer van buurt, straat of plein. Dit is bij uitstek een zaak van bewoners.
De gemeente heeft hierin vooral een ondersteunende rol. Bewoners en ondernemers worden
actief betrokken bij de inzet die door de gemeente gepleegd wordt en nemen zo nodig een initiatief
over in het kader van ‘right to challenge’. Om eigen invulling te geven aan de wooncarrière van
Rotterdammers in dit deel van de stad wordt de mogelijkheid van klushuizen nader beschouwd.
Middelland en het Nieuwe Westen zijn hier als ‘bakfietswijk’, zoals het College het noemt, geschikt
voor.
Aan de Essenburgsingel is de bereidheid van bewoners hiertoe goed zichtbaar; diverse bewonersinitiatieven hebben deze rafelrand van dit deel van de stad omgetoverd tot een aantrekkelijk
groen gebied. Actieve buurtbewoners rond de verschillende tuinen organiseren activiteiten voor
jong en oud, creëren een gemeenschap rond de tuinen en weten anderen dan de overheid hun
activiteiten te laten financieren. De aanwezigheid van deze groepen en groenactiviteiten maken
de Essenburgsingel tot een ideale locatie voor een stadspark. Een niet te missen kans voor het
serieus nemen van bewoners; Rotterdammers die zelf een stadspark nabij het centrum willen
realiseren.
Het stadspark Essenburg begint vlakbij het Centraal Station. Van hieruit begint een wandeling door
het groen, in westelijke richting. Deze loopt door naar het Roel Langerak Park, één lange groene
verbinding.
Naar het oosten kan de verbinding van deze groene long worden versterkt in de richting van de
Luchtsingel en straks ook de Hofbogen. Door bewoners geïnitieerd. Hiermee zet Rotterdam de
vindingrijkheid en betrokkenheid van Rotterdammers op de (groene) kaart.
1.Maatschappelijk aanbesteden is een vergaande manier om burgers en maatschappelijke partners bij beleid en
uitvoering te betrekken. Het eigenaarschap verschuift van de opdrachtgever, vaak de overheid, naar de samenleving.
Het gaat daarbij om publieke taken die (deels) worden overgedragen. Hiervoor worden kaders geformuleerd en hierover wordt verantwoording afgelegd.
Gebiedsplan Delfshaven 2014 - 2018
21
22
Prioriteiten Middelland en het Nieuwe Westen
• Veiligheidsaanpak Middelland
De aanpak van de overlast van verouderde panden, opvangvoorzieningen en coffeeshops in de wijk, in bijzonder
in de Middellandstraat, alsook de verbetering van de
luchkwaliteit van (de omgeving) van de ’s-Gravendijkwal en
Middellandstraat.
• Initiatieven op het gebied van zorg en welzijn
Het ondersteunen van een concreet bewonersinitiatief dat de
zorg terug de wijk in brengt; de buurt gaat meer voor elkaar
zorgen en werkt aan de ontwikkeling van een zorgcoöperatie voor
Rotterdam West. Dit initiatief is gericht op het realiseren van een
duurzame en toekomstbestendige oplossing voor de uitdagingen
van zorg en welzijn in de wijk. Dit initiatief kan mogelijk als
voorbeeld dienen voor andere wijken van de stad.
• Bewonersbetrokkenheid
Bewoners nemen (delen van) het
beheer van de buitenruimte over, te
beginnen bij het Heemraadspark.
Realisatie van stadspark Essenburg,
nabij het centrum, gelegen in de
spoorzone van het Nieuwe Westen.
De groene route daarheen loopt vanaf
het Centraal Station langs het spoor
richting west.
• Leegstand en tijdelijk gebruik
De aanpak van het verminderen van leegstand,
samen met Stadsontwikkeling, wordt
gestuurd door bewonersinitiatieven en andere
werkwijzen dan standaard verhuur of verkoop.
Maatschappelijke innovaties vinden hier plaats.
• Aanpak en preventie van schulden
Met schulden krijgt ondernemerschap geen
kans. In Middelland en het Nieuwe Westen
halen bewoners het beste uit zichzelf, de buurt
en de stad. Het wegwerken van schulden en
het voorkomen daarvan bij een deel van de
bewoners is een belangrijke opgave.
Gebiedsplan Delfshaven 2014 - 2018
23
24
5
Delfshaven, Schiemond en het Lloydkwartier
5.1 De ambities voor de wijk
5.1.1 Wijkbeschrijving
De wijk Delfshaven wordt gevormd door de buurten Historisch Delfshaven en het Coolhaveneiland.
Beide hebben hun eigen specifieke, mooie én probleemkanten. Delfshaven heeft ruim 6.500
inwoners.
Historisch Delfshaven bestaat uit woningen en bedrijven; veelal kleinere ondernemingen, passend
bij de omgeving (galeries, antiquariaten, etc.). Daarnaast is er horeca. Ondanks duidelijke regels
en afspraken, en de handhaving daarvan, ervaren bewoners hiervan soms overlast. Dit blijft een
aandachtspunt voor de komende jaren. Temeer omdat horeca als kans voor de verdere ontwikkeling
van het gebied wordt gezien. Medio 2014 staat ca. 20% van de totale winkelvoorraad leeg. De
hoge huurprijzen in dit gebied zijn een belangrijke oorzaak. Winkelplinten worden doorbroken door
leegstaande panden. Historisch Delfshaven is een belangrijke toeristisch en recreatieve trekpleister
van Rotterdam.
Het aangrenzende Coolhaveneiland is tegenwoordig vooral een ontwikkelgebied voor creatieve
ondernemers. Daarnaast heeft Coolhaveneiland ook een stedelijke functie voor culturele
opleidingen en voorzieningen. Voorbeelden zijn Centrum voor wereldmuziek en dans, Hogeschool
Rotterdam, Theaterschool en het aangrenzende theater Maas. In Coolhaveneiland wonen
studenten, starters (vaak met goede arbeidsvooruitzichten), mensen die tijdelijk woonruimte nodig
hebben en relatief veel kansarme huishoudens. Een gevolg hiervan is veel doorstroming en weinig
sociale cohesie.
In de directe omgeving van Coolhaveneiland is veel aantrekkelijks te vinden; winkelstraten, pleinen
met recreatiemogelijkheden en evenementen; een rustige woonbuurt en op loopafstand de
voorzieningen van een dynamische havenstad. Tegelijkertijd is er ook zorg.
Het binnengebied van Coolhaveneiland kent bijna 400 geregistreerde opvang- en woonvoorzieningen voor specifieke doelgroepen. Daarnaast zijn er nog andere projecten van begeleid
wonen. Concreet gaat het om mensen met een psychiatrische achtergrond, daklozen en andere
vormen van aandacht- en begeleidingsbehoeften. Ruim 6% van de bewoners valt in de categorie
bijzondere doelgroepen. Dit aantal is uniek in Rotterdam; het stedelijk gemiddelde is 0,98%. In
combinatie met aard en staat van bebouwing en het gebrek aan groen, geeft dat de buurt op
bepaalde plekken een onprettige uitstraling.
Buitendijks, aan de Nieuwe Maas, ligt de wijk Schiemond. Ook deze wijk bestaat uit twee
verschillende buurten: het ‘oude’ Schiemond en het nieuwe Lloydkwartier.
Schiemond is gebouwd als overlooplocatie voor de stadsvernieuwing in Bospolder-Tussendijken en
Delfshaven en een sociale huurwijk bij uitstek; de woningen zijn sober en doelmatig.
Ongeveer 85% van de 3300 bewoners is van allochtone afkomst en er wonen veel jongeren. De
solitaire ligging van de buurt, in combinatie met de vervlechting van ruimtes en functies in de
gebouwen heeft in het verleden tot veel beheersproblemen geleid, met name in de periode van de
tippelzone aan de Keileweg. Woonbron, bezitter van alle woningen in de buurt, heeft de afgelopen
jaren stevig geïnvesteerd in verbetering van de buurt. Daarmee is de sociale veiligheid toegenomen
en het uiterlijk verbeterd.
Gebiedsplan Delfshaven 2014 - 2018
25
Schiemond is een aandachtwijk; de focus ligt op armoedebestrijding en inbraak. Met extra
aandacht voor de jeugd en hun perspectief. Bewoners van Schiemond zijn over het algemeen
trots op hun buurt. Binnen de verschillende bevolkingsgroepen is er vaak een sterke binding.
Daartussen is die er nauwelijks. Het bevorderen van de sociale cohesie tussen de verschillende
bevolkingsgroepen wordt dan ook als een belangrijke uitdaging gezien. Hierdoor wordt ook meer
zichtbaar welke problemen zich achter de voordeuren afspelen. Er is één Buurt bestuurtgroep, die
een zieltogend bestaan leidt.
In de negentiger jaren werd een begin gemaakt met de bouw van het Lloydkwartier. Er
werd gebouwd en bestaande oude gebouwen kregen een nieuwe bestemming; wonen en
kleinschalige bedrijvigheid. Het Jobsveem, gebouwd in 1913, is daar een voorbeeld van. De
oude bedrijfsgebouwen geven de buurt een eigen karakter. Dit heeft weer andere bewoners
aangetrokken; hoog opgeleid, ondernemend, creatief en met hogere inkomens. Het Lloydkwartier
is een aantrekkelijke plek om te wonen, te midden van restaurants, cafés, theater en creatieve
bedrijven. Ook heeft de buurt een basisschool, supermarkt, sportvelden en medische
voorzieningen. Er wonen op dit moment ca. 1700 mensen in het Lloydkwartier.
Het Lloydkwartier is niet af; door de recessie is de ontwikkeling gestagneerd. Het doorontwikkelen
van dit gebied is dan ook de grootste uitdaging voor de komende jaren. In de tussentijd zijn
er op braakliggende terreinen een aantal mooie bewonersinitiatieven ontstaan op het gebied
van vergroening, ontmoeting en speelgelegenheid voor kinderen; een gevolg van de grote
betrokkenheid van bewoners op hun leefomgeving. Bovendien heeft dit een vliegwieleffect; meer
bewoners doen hier enthousiast aan mee. Waar mogelijk wordt dit gefaciliteerd, waar nodig worden
kaders gesteld. In het Lloydkwartier vraagt de ouderenproblematiek in de brede zin om aandacht.
De grootste kwaliteit van Lloydkwartier en Schiemond is het wonen aan het water.
5.1.2 De ambitie
Bewoners-ondernemers van Delfshaven en Schiemond participeren, komen vooruit, wonen naar
hun zin.
De vertaling van bovenstaande, algemeen geformuleerde ambitie naar de verschillende wijken
heeft andere speerpunten en prioriteiten tot gevolg. Om die reden zijn de ambities voor Historisch
Delfshaven, Coolhaveneiland, Schiemond en Lloydkwartier afzonderlijk verwoord.
Voor Historisch Delfshaven is het de ambitie dat er meer balans ontstaat tussen wonen en
bedrijvigheid. Horecaoverlast is tot een aanvaardbaar niveau teruggebracht, ondernemers hebben
voldoende ruimte hun bedrijf te kunnen voeren. Er zijn weinig leegstaande bedrijfsruimten en
de buitenruimte is toegankelijk en ziet er aantrekkelijk uit. Waar nodig is die aangepast op basis
van lokale behoeften. Voor bezoekers van buiten de buurt is er een aantrekkelijk verblijfsklimaat,
gevormd door aanbod en sfeer.
In Coolhaveneiland is de betrokkenheid van bewoners, bedrijven en instellingen op hun directe
leefomgeving en op elkaar toegenomen. Er is meer balans tussen bewoners en voorzieningen
voor doelgroepen die nu nog oververtegenwoordigd zijn. Er is meer zicht op problemen achter
de voordeur, met name huiselijk geweld en schulden. Deze problemen zijn afgenomen als gevolg
van een goed functionerend wijknetwerk. Door renovatie zijn woningen verbeterd. Er zijn meer
mensen maatschappelijk actief; het aantal uitkeringen in dit gebied is afgenomen. Mede door de
toegenomen betrokkenheid op de omgeving voelt men zich veiliger. Coolhaveneiland biedt ruimte
aan een toenemend aantal culturele voorzieningen; in 2018 staat dit gebied op de culturele kaart
van Rotterdam.
26
Ook in Schiemond is de sociale cohesie merkbaar toegenomen. Er zijn verbindingen ontstaan
tussen de verschillende bewonersgroepen onderling, door etnische achtergronden heen. Daardoor
is de betrokkenheid op de directe leefomgeving zichtbaar groter geworden. Ook hier zijn er
meer mensen maatschappelijk actief en is het aantal uitkeringen afgenomen. De onderwijs- en
marktpositie van jongeren is versterkt. De toegenomen betrokkenheid en het verbeterde perspectief
voor jongeren draagt ook bij tot meer zicht op problemen achter de voordeur; deze worden gericht
aangepakt en nemen daardoor af. Datzelfde geldt voor inbraak en vervuiling van de buitenruimte.
De inzet is om vanuit omliggende wijken verbindingen te leggen naar Schiemond. Dit gebeurt in
de vorm van experimenten, impliciet gericht op het leveren van bijdragen aan de oplossingen. Dit
wordt gedaan onder de noemer ‘laboratorium Schiemond.’
In het Lloydkwartier is het proces van het doorontwikkelen van de buurt de grootste uitdaging.
In geplande of aangepaste vorm. Ondertussen zijn bewoners aan de slag gegaan met de
braakliggende terreinen. Hieraan wordt ruimte gegeven en waar nodig ondersteuning. Een andere
uitdaging is om verbinding tot stand te brengen met aangrenzende wijken, in het bijzonder het
‘oude’ Schiemond. De buitenruimte van het Lloydkwartier blijft op een hoog peil en de overlast van
jongeren op een aanvaardbaar niveau.
Voor de vier buurten geldt dat de aanwezige cultuurinstellingen een nuttige bijdragen kunnen
leveren aan het vergroten van sociale cohesie, bewonersparticipatie, talentontwikkeling en imago
van en in de wijken. Theater Formaat doet al mooie dingen in dit gebied. Het nieuwe theater Maas,
gevestigd in het voormalige OT gebouw, heeft naar de gebiedscommissie uitgesproken betekenis te
willen hebben voor de omgeving. Ook de cultuurscout vervult hierin een belangrijke initiërende en
verbindende rol.
5.2 De doelen
Vanuit de ambities is voor de wijken een drietal algemene doelen geformuleerd.
1. Iedereen doet mee
Bewoners zijn meer zelfredzaam en meer verbonden met de buurt. Zij hebben daarvoor
beschikking over de benodigde capaciteiten en vaardigheden. De onderwijs- en arbeidsmarktpositie
van jongeren is beter.
2. Basis is op orde
Bewoners zijn meer tevreden met hun woonomgeving. Er is participatie en verbindingen met
andere partijen in de omgeving. Bewoners voelen zich veilig. De buitenruimte en de voorzieningen
zijn op orde.
3. Woonmilieu/leefomgeving
Bewoners, ondernemers en bezoekers vinden de wijk aantrekkelijker. Er is meer balans en
aanvaardbare overlast. Men wil hier graag wonen, werken en recreëren.
Vanuit deze algemene doelen zijn voor Historisch Delfshaven, Coolhaveneiland, Schiemond en
Lloydkwartier per buurt specifieke doelen geformuleerd. Dit is gedaan op basis van indicatoren uit
het wijkprofiel en andere onderzoeksinformatie, waaronder enquêtes van de gebiedscommissie.
Historisch Delfshaven: Er is meer balans tussen bewoners en bedrijvigheid/ ondernemers.
Horecaoverlast is op een (voor bewoners) aanvaardbaar niveau, bewoners en ondernemers zijn
constructief met elkaar in gesprek en onderschrijven een gezamenlijke verantwoordelijkheid.
Er zijn weinig leegstaande bedrijfsruimtes, de buitenruimte ziet er aantrekkelijk uit en er is een
aantrekkelijk verblijfsklimaat.
Gebiedsplan Delfshaven 2014 - 2018
27
28
Coolhaveneiland: Bewoners voelen zich meer verbonden met hun buurt, ze zijn meer tevreden met
hun woonomgeving. De onderlinge contacten tussen bewoners en (doelgroep)instellingen zijn
toegenomen en bewoners voelen zich veiliger. De buitenruimte is op orde. Er is een groter aantal
bewoners maatschappelijk actief, er is meer zelfredzaamheid en problemen achter de voordeur zijn
afgenomen. Cultuur en culturele voorzieningen hebben een verbindende functie binnen en buiten
de wijk. Opvangvoorzieningen zijn beter verbonden; onderling en met de buurt. Er is meer balans
ontstaan.
Schiemond: Bewoners voelen zich meer verbonden met hun buurt, de onderlinge verbinding
tussen bewonersgroepen is toegenomen. De tevredenheid met de eigen woonomgeving wordt
nog sterker gevoeld dan nu. Bewoners voelen zich veiliger en de buitenruimte voldoet aan de
stedelijke normen. Er is een groter aantal bewoners maatschappelijk actief, er is een afname
van uitkeringsafhankelijkheid, problemen achter de voordeur zijn afgenomen. De onderwijsen marktpositie van jongeren is verbeterd, omdat zij beschikken over de hiervoor benodigde
capaciteiten en vaardigheden.
Lloydkwartier: Het proces van het doorontwikkelen van de buurt is weer op gang gebracht. Eigen
initiatief van bewoners wordt gefaciliteerd waar dat nodig is. Bewoners en creatieve ondernemingen
leggen verbindingen met aangrenzende wijken.
5.3 De aanpak
In deze paragraaf wordt beschreven welke acties inzetten worden om de genoemde doelstellingen
te realiseren. Bijkomende beperking is dat in de wijkprofielen steeds twee wijken zijn
samengetrokken. Dit vlakt de cijfers af, zowel aan de bovenkant, alsook aan de onderkant.
5.3.1 Strategieën
Om de doelen per wijk te realiseren worden onderstaande strategieën ingezet.
- Bevorderen capaciteiten bewoners
Coolhaveneiland en Schiemond: ingezet wordt op het verhogen van de zelfredzaamheid van
bewoners. Dit gebeurt door programma’s op het gebied van taal, cultuur en sociale vaardigheden,
gericht op ouders en opvoeders. Verder worden taaltrainingen voor specifieke doelgroepen
georganiseerd. Waar mogelijk wordt gebruik gemaakt van sport- en culturele verenigingen en
worden vrijwilligers(organisaties) ingezet.
Met de cultuurscout wordt gezocht mogelijkheden om vormen van kunst en cultuurinitiatieven
te initieren, gericht op talentontwikkeling. Met scholen wordt gesproken over hoe en waar de
kwaliteit van het onderwijs beter kan, toegespitst op de specifieke wijksituatie. Daarbij speelt het
schoolmaatschappelijk werk een belangrijke rol. Continuïteit van het programma Beter presteren
is hiervoor een voorwaarde. Gezondheidsproblemen belemmeren vaak participatie. Onderzocht
wordt of hiervoor een programma gemaakt kan worden. Speciale aandacht is er voor de speeltuin
van Schiemond, die een belangrijke functie heeft voor de wijk. Zowel voor de kinderen, als voor de
ouders (ontwikkeling en binding).
- Bevorderen arbeidsparticipatie
Voor Coolhaveneiland en Schiemond is de toeleiding naar werk een speerpunt. Instrumenten
hiervoor zijn de lopende stedelijke programma’s van Werk en Inkomen. En verder het organiseren
van vrijwilligersmarkten, gericht op wijkbehoeften en wijkmogelijkheden. Ook het wijkteam voor
Jeugd en Gezin gaat hierin een rol spelen; signalerend en randvoorwaardelijk. Schuldhulpverlening
is zo’n randvoorwaarde. Met de Welzijnsorganisaties Zowel en Radar zijn afspraken gemaakt over
hun inzet op het gebied van schuldhulpverlening. Het leveren van bijdragen aan verbetering van de
leefbaarheid in de wijk is hierbij nadrukkelijk onderdeel.
Gebiedsplan Delfshaven 2014 - 2018
29
30
- Bevorderen sociale binding
Op basis van de specifieke situatie in de vier verschillende buurten wordt constant ingezet op
het versterken van de band tussen bewoners onderling en de gemeente en andere partners. In
Schiemond is een Buurt Bestuurt groep. In de andere drie wijken is die er niet. Met behulp van de
bestaande wijknetwerken wordt ingezet op het verhogen van de participatiegraad en het stimuleren
van Buurt Bestuurt groepen. Datzelfde geldt voor sportverenigingen. Kunst en cultuur bieden
hiervoor tal van mogelijkheden.
Voor Coolhaveneiland en Schiemond worden ‘deuraandeur’- en portiekgesprekken als
instrument ingezet, om de contacten met bewoners te vergroten als ook andere vormen van
bewonersbijeenkomsten. Op Coolhaveneiland worden bestaande culturele instellingen benut om
de participatie in de directe omgeving te vergroten. In het algemeen zijn ook buurtambassadeurs
hierbij zeer belangrijk. Waar mogelijk en nodig worden nieuwe initiatieven ook financieel
ondersteund. Voor Schiemond wordt het nieuwe dakpark als kans gezien om op aan te haken
vanuit bewoners.
- Verbeteren veiligheid
Voor alle buurten geldt dat, samen met directie Veilig, Politie en andere partners, situationeel
maatwerkmaatregelen georganiseerd worden, gericht op de aanpak van overlast, geweld en
inbraak. Voor dat laatste worden preventiemaatregelen gestimuleerd. Hiervoor zijn verschillende
instrumenten, vooral gericht op voorlichting. Datzelfde geldt voor jeugdoverlast, woonoverlast en
drugsoverlast. Bewoners worden optimaal betrokken.
Overwogen wordt om het Politiekeurmerk Veilig Wonen (weer) in te voeren. Op Coolhaveneiland
en in Schiemond vervult het wijkteam voor Jeugd en gezin, samen met de wooncorporatie en de
wijkagent een belangrijke rol in het vat krijgen op huiselijk geweld en woonoverlast.
- Buitenruimte, basis op orde
Onderdeel van het bevorderen van participatie is het schouwen van de buitenruimte met bewoners.
Het is geen gemakkelijke opgave gebleken om hier bewoners warm voor te krijgen. Er zijn gebieden
in Rotterdam waar dit wel goed gaat. Onderzocht wordt of Delfshaven voordeel kan halen uit deze
ervaringen. Dit heeft betrekking op alle wijken. Zelfbeheer van Buitenruimte door burgers wordt
gestimuleerd. De Gebiedsorganisatie enthousiasmeert, faciliteert en stelt kaders, samen met
Stadsbeheer. Die kaders worden vastgelegd in afspraken.
Met gemeentelijke partners, buurt en partners in de buurt wordt situationeel een pand- en/
of straatgerichte aanpak afgesproken, gericht op bouwkundige staat, gebruik en functie. Die
aanpak heeft een harde en een zachte kant (handhaven en verleiden). In bepaalde situaties wordt
voorgesteld om een bestemming en/of inrichting te wijzigen. Het accent ligt daarbij nadrukkelijk op
Historisch Delfshaven.
- Verhogen woontevredenheid/ bevorderen eigen woningbezit
Voor Historisch Delfshaven wordt ingezet op de aanpak van leegstand en het ontwikkelen van
een ‘Plintenfunda’. Transformatie van leegstaande panden naar wonen of wonen/werken is daar
onderdeel van. Voorbeelden zijn strategische panden als: VOC magazijn, Dubbelde Palmboom
en Zakkendragershuisje. Daarbij kan het voorkomen dat bestemmingsplannen aangepast moeten
worden op een veranderde wijkeconomie. Te organiseren inspiratiebijeenkomsten geven richting
aan de toekomst. Tijdelijk beheer en gebruik moeten de ‘hier en nu’ situatie verbeteren. Kunst en
cultuur bieden hiervoor vaak inspirerende aanknopingspunten.
Voor Schiemond en Coolhaveneiland wordt verkoop van corporatiebezit gestimuleerd, bedoeld om
mensen met midden en hogere inkomens te verleiden zich in deze buurten te vestigen. De ervaring
leert dat dit een wijk evenwichtiger en beter maakt. De grootste uitdaging van het Lloydkwartier is
een herprogrammering van de oorspronkelijke plannen.
Gebiedsplan Delfshaven 2014 - 2018
31
- Verbeteren imago wijken
Er ligt een belangrijke opgave in het verbeteren van het imago van de buurten Coolhaveneiland en
Schiemond. Deze opgave is er zowel naar de bewoners zelf, alsook naar de omgeving (naar binnen
en naar buiten). Beide hebben een imago van buurt met veel problemen te zijn. Interessant detail is
overigens dat de bewoners in Schiemond heel tevreden zijn over het wonen in de eigen buurt.
Voor verbetering van het imago van Coolhaveneiland is een belangrijke rol weggelegd voor de
creatieve sector. Waar mogelijk wordt deze verder versterkt. Dat geldt hier voor de wijkeconomie
in het algemeen. Daarnaast wordt onderzocht of de functie van studentenhuisvesting in dit gebied
vergroot kan worden.
Voor Historisch Delfshaven en het Lloydkwartier wordt geïnvesteerd in het doorontwikkelen van
stedelijk toerisme, gekoppeld aan een plan van aanpak voor Historisch Delfshaven. Naast horeca
spelen de culturele instellingen hierin een belangrijke rol; private initiatieven worden dan ook
gestimuleerd.
32
Prioriteiten Historisch Delfshaven, Coolhaveneiland, Schiemond
en Lloydkwartier
• Historisch Delfshaven: Aanpak spanning
tussen wonen, horeca en leegstand
strategische gebouwen.
Deze spanning wordt veroorzaakt door
huidige inrichting van de buitenruimte
en door verschillende behoeften
en verwachtingen bij bewoners en
ondernemers. Het is belangrijk dat er een
plan van aanpak voor dit gebied wordt
opgesteld in samenwerking met lokale
stakeholders en wordt gecommuniceerd
naar iedereen die daar woont en werkt.
Daaraan gekoppeld vraagt de buitenruimte
om aanpassing die leidt tot betere
toegankelijkheid.
• Voor Coolhaveneiland en Schiemond
is arbeidsparticipatie en toeleiding
een speerpunt
Tegelijkertijd is het ook een knelpunt;
het cluster Werk en Inkomen heeft
onvoldoende capaciteit om hier goed op
in te zetten. Op een andere manier geldt
dat voor gezondheidsprogramma’s van
Publieke Gezondheid & Zorg (PG&Z).
• Coolhaveneiland:Een onevenredig
doelgroepvoorzieningen en een geringe
sociale cohesie in de wijk.
Er zijn afspraken dat er geen verdere
uitbreiding van doelgroepvoorzieningen
meer plaatsvindt en dat de huidige opvang
geleidelijk ‘verdund wordt’ naar een
aanvaardbaar evenwicht. Ook verbetering
van bebouwing en buitenruimte speelt
hierbij een belangrijke rol. Dit samen
heeft grote invloed op de veiligheid en het
veiligheidsgevoel. Om die reden dienen
bewoners en partners nauw bij de aanpak
betrokken te zijn.
• Schiemond: geringe betrokkenheid van bewoners op hun
omgeving en het aantal inbraken.
Om vat te krijgen op sociale
problemen is het noodzakelijk dat
bewoners actiever participeren
in hun omgeving, samen met
partners. Focus op jongeren en
het terugdringen van inbraken
zijn hierbij de belangrijkste
aandachtspunten.
• Lloydkwartier
Doorontwikkelen van de wijk naar een eindfase en het realiseren
van verbindingen met de omgeving. Het Lloydkwartier is niet af; door
de recessie is de ontwikkeling gestagneerd. Het doorontwikkelen
van dit gebied is de grootste uitdaging voor de komende jaren.
In de tussentijd zijn er op braakliggende terreinen bewonersinitiatieven genomen op het gebied van vergroening, ontmoeting en
speelgelegenheid voor kinderen. Dit heeft ook een vliegwieleffect;
meer bewoners doen hier enthousiast aan mee. Waar mogelijk
wordt dit gefaciliteerd. De genoemde stagnatie zet hier en daar de
leefbaarheid onder druk.
Gebiedsplan Delfshaven 2014 - 2018
33
34
6
Prioriteiten en knelpunten
In dit hoofdstuk benoemen we op basis van de prioriteiten in de vier deelgebieden de vijf
topprioriteiten voor het hele Gebied Delfshaven. Deze prioriteiten komen voor een groot gedeelte
overeen met punten uit het coalitieakkoord. Delfshaven kijkt er naar uit om deze zaken in een
goede samenwerking met de clusters, de vele wijkpartijen zoals corporaties, politie, ondernemers
en de zeer vele goede bewonersinitiatieven die Delfshaven rijk is, op te pakken. Soms zal in de wijk
goed geprioriteerd moeten worden en zal samen met bewoners creatief gekeken moeten worden
om het basisniveau in de woonomgeving op orde te houden. Dit betekent een buitenruimte en
voorzieningenniveau die voldoen aan de Rotterdamse standaarden. Ook binnen deze standaarden
zal vaak goed geprioriteerd kunnen worden. Dit eveneens op basis van de inbreng van bewoners.
Toch blijven er dan nog veel zaken over die extra inzet vragen. Er is hierin streng gekozen voor
vijf topprioriteiten. Ten aanzien van onze vijf topprioriteiten benoemen we hier daarom een aantal
kansen en knelpunten die wij graag onder de aandacht van het College en de Gemeenteraad
brengen.
1Bewonersinitiatieven
Het Gebied Delfshaven geeft prioriteit aan initiatieven die uit het Gebied zelf komen. In die zin
voelen we ons erg verbonden met de opmerking ‘Right to Challenge’, zoals beschreven in het
coalitieakkoord van Rotterdam.
Daarnaast wil Delfshaven ook invulling geven aan 'Right to Cooperate'; waar clusters of
aanbestedende partijen brede maatschappelijke doelstellingen realiseren in samenwerking met
lokale netwerken en initiatieven. Er ligt ook een mooie kans in het verbinden van vrijwilligers (onder
andere vanuit maatschappelijke inzet) aan initiatieven die soms moeilijk nieuwe vrijwilligers en
mede-initiatiefnemers kunnen vinden. Omdat deze initiatieven door sociaal ondernemerschap sterk
in ontwikkeling zijn is er ook de kans voor vrijwilligers om mee te groeien met deze organisaties
als zij steeds meer maatschappelijke meerwaarde (sociale binding, lokale economie, vergroening,
bestrijding eenzaamheid, etc) produceren. Dit biedt voor mensen perspectief om hun (lokale)
netwerk te versterken, maatschappelijk betrokken te zijn en mogelijkheden om door te groeien
naar nieuw werk of eigen (sociaal) ondernemerschap. En voor de initiatieven kan een bijdrage
voor de begeleiding van deze vrijwilligers helpen in de professionalisering, verzelfstandiging en
verbreding van hun activiteiten. In die zin zou er ook meer aandacht en begrip moeten komen
voor de waardering van vrijwilligers (beperkte vergoeding, attentie, deskundigheidbevordering) en
initiatiefnemers (sociaal ondernemers).
Aan bewonersinitiatieven die bijdragen aan een verbetering van de sociale cohesie en
infrastructuur, aan verbindingen tussen de diversiteit (meerdere culturen, meer en minder kansrijke
bewoners, enzovoort) van bevolkingsgroepen, aan een grotere mate van zelfbeheer van de
buitenruimte en leegstaande panden, aan het verbinden van bedrijven, instellingen en clusters aan
bewonersinitiatieven en aan vergroening van Delfshaven geven we extra prioriteit. Bij een aantal
initiatieven zien we grote mogelijkheden om samen met de stad maatschappelijke meerwaarde
te realiseren en deze willen we de komende periode extra ondersteunen. In een aantal situaties
zal een minimale inzet van beheer of professionele begeleiding nodig zijn en/of zal creatief met
kostendekkende huur moeten worden omgegaan. Het gaat daarbij o.a om:
• Het in zelfbeheer geven van parken zoals het Heemraadspark en het ‘Dakpark’ en het op deze
locatie laten ontstaan van allerlei initiatieven zoals activiteiten voor ouderen, activiteiten met de
speeltuinvereniging en een bewonerstuin;
• Het in zelfbeheer geven (aan onder andere jongeren) van (leegstaande) accommodaties, zoals
buurthuis ‘De Pupillen’;
• De ontwikkeling van een wijkpark met stedelijke allure aan de Essenburgsingel in nauwe relatie
met daar bestaande bewonersinitiatieven;
Gebiedsplan Delfshaven 2014 - 2018
35
• Vernieuwende initiatieven op het gebied van zorg en welzijn, zoals lokale initiatieven
Zorgvrijstaat Rotterdam West en Wilskracht Werkt;
• Het opzetten van laboratoria waarin kansrijke bewoners uit andere wijken helpen bij
versterking van de sociale cohesie; bijvoorbeeld tussen het ‘armere’ Schiemond en het ‘rijkere’
Lloydkwartier;
• Het faciliteren en ondersteunen van wijkhuiskamers (zoals de Woonkamer van de Burgemeester
en het buurtatelier aan de Zwaerdecroonstraat) en andere initiatieven die bijdragen aan de
aanpak van de sociale cohesie zoals bijvoorbeeld op Coolhaveneiland;
• Het aanpakken van de leegstand in winkels en vastgoed door initiatieven van bewoners een
kans te geven en zo nodig te faciliteren.
Relatie met coalitieakkoord
De prioriteit bewonersinitiatieven sluit goed aan bij de prioriteiten uit het coalitieprogramma.
Het sluit o.a. aan op de thema’s meer direct bestuur en het Right to challenge, bruisende
woonstad, duurzaamheid en zorg voor jeugd en ouderen. In het thema Werk moet lonen zien wij
mogelijkheden om de stijgende behoefte aan vrijwilligers in te vullen.
Binnen het thema groene en schone leefomgeving in het coalitieakkoord stellen wij voor om
het wijkpark aan de Essenburgsingel verder te ontwikkelen tot ‘stadspark’ bij het centrum. De
participatie van bewoners bij inrichting en activiteiten hierbij is al enorm groot. Het stadspark
Essenburg begint vlakbij het Centraal Station en maakt een wandeling in westelijke richting, door
het groen, naar het Roel Langerak Park en richting Midden Delfland mogelijk. Naar het oosten
kan de verbinding van deze door bewoners geïnitieerde groene long worden versterkt richting
Luchtsingel en straks ook de Hofbogen. Hiermee zet Rotterdam de vindingrijkheid en betrokkenheid
van Rotterdammers op de (groene) kaart.
Knelpunten
Wij zien in het coalitieakkoord veel afspraken waarmee onze prioriteiten ondersteund worden. In
de uitwerking in het collegeprogramma hopen wij concrete maatregelen terug te zien om deze
bewonersinitiatieven te ondersteunen.
Vaak gaat het om een stimulerende houding en ondersteuning om vernieuwende ontwikkelingen
en bewonersinitiatieven mogelijk te maken en om bureaucratie tegen te gaan. Deels gaat het om
- vaak geringe - financiële middelen voor kosten die hier uit voortvloeien, zoals inrichtingskosten
bij zelfbeheerprojecten in de buitenruimte of bewonersinitiatieven in leegstaande panden op
belangrijke doorgaande routes zoals de winkelstraten mogelijk maken. Bij het aanpakken van de
leegstand is de hulp van corporaties en particuliere woningeigenaren nodig. Het kan ook zijn het
hulp geven bij het vinden van financiën, bijvoorbeeld bij fondsen.
Nu er steeds meer een beroep op bewoners wordt gedaan, hopen wij in het collegeprogramma
mogelijkheden te zien waarbij mensen iets terug doen voor hun uitkering als vrijwilliger in en voor
de wijk.
Speciale aandacht vragen we voor het mogelijk maken van het stadspark aan de Essenburgsingel.
Wij zien op deze locatie niet alleen een mogelijkheid tot een stadspark maar ook een grote
mogelijkheid dit te doen met veel inzet vanuit initiatieven van bewoners. Daarnaast is er een
enorme mogelijkheid een groene doorloop naar het centraal station en richting Spangen te
realiseren. De groene doorloop naar het centraal station kan zowel in Noord als in het Centrum
doorgetrokken worden. We gaan hierover in overleg met Noord, de NS en het Stadscentrum.
2.Veiligheid
In een aantal wijken in het Gebied Delfshaven is de veiligheid ver beneden het Rotterdamse
gemiddelde. Het gaat daarbij met name om de wijken Middelland en Tussendijkenen in een aantal
straten en buurten in de wijken het Nieuwe Westen, Bospolder en Coolhaveneiland.
We willen ons bij de veiligheidsaanpak vooral focussen op de wijken Middelland en Tussendijken.
Voor deze wijken hebben we dan ook een plan van aanpak opgesteld.
36
In Tussendijken willen we aandacht besteden aan de uitkomsten uit de ‘blok-voor-blok’ aanpak
waarin van adres tot adres achter de voordeur wordt gekeken.
In Middelland willen we aandacht besteden aan de overlast van coffeeshops en overlast van
sommige maatschappelijke opvangvoorzieningen.
In de overige wijken: Schiemond, Lloydkwartier, Spangen en Oud Mathenesse-Het Witte Dorp, moet
de veiligheid minimaal op het huidige niveau blijven.
We constateren dat sommige jeugdgroepen vooral als overlastgevend worden gezien. Daar waar
dit tot problemen leidt, moet dit dan ook goed worden opgepakt. Hiervoor zijn al veel programma’s
waaronder de schouder-aan-schouder aanpak, beschikbaar. Om overlast te voorkomen denken we
dat het ook belangrijk is dat de jeugd goede kansen krijgt.
Relatie met coalitieakkoord
Ten aanzien van de prioriteit Veiligheid voelen we ons erg gesteund door het coalitieakkoord.
We constateren o.a. dat de aandachtspunten in Middelland grotendeels zijn opgepakt. Ook de
aandacht voor (overlast van) maatschappelijke opvang zien we terug in het coalitieakkoord. Voor
Coolhaveneiland is hiervoor al eerder een afspraak met het vorige college gemaakt. De goede
samenwerking met de stadsmariniers blijft noodzakelijk.
Knelpunten
Knelpunten liggen nog in Tussendijken. Om deze knelpunten aan te pakken is voor de stuurgroep
Veilig een plan van aanpak geschreven. Uit dit plan van aanpak blijkt welke zaken gerealiseerd
kunnen worden door herprioritering van bestaande middelen en voor welke zaken de komende
jaren extra gelden nodig zijn.
Wij nemen aan dat de aanpak van criminele jeugd wordt voortgezet en waar nodig uitgebreid met
programma’s als de schouder-aan-schouder aanpak.
3.Jeugd
Delfshaven is naar verhouding een Gebied met veel Jeugd. Dit biedt grote kansen, maar ook
bedreigingen. Het is dan ook logisch dat dit voor ons Gebied een belangrijke prioriteit is. Onze
jeugd verdient een goede toekomst met goede scholing en goede mogelijkheden tot werk. Als we
deze taak niet oppakken dreigt een situatie met een grote groep permanent gedesillusioneerde
jong volwassenen. We constateren dat sommige jeugdgroepen vooral als overlastgevend worden
gezien. Daar waar dit tot problemen leidt, moet dit dan ook goed worden opgepakt. Hiervoor zijn
al veel programma’s waaronder de schouder-aan-schouder aanpak, beschikbaar. Wij gaan vooral
uit van kansen van de jeugd en niet van problemen. In het coalitieakkoord staat al veel over
de verbetering van het onderwijs en de aansluiting op de arbeidsmarkt. Daarnaast moeten we
jongeren meer mogelijkheid geven om te sporten, spelen en andere activiteiten te verrichten. We
denken dat een aantal zaken hierbij kunnen helpen. In ons Gebied denken we dan aan:
a. Activering en talentontwikkeling; bijvoorbeeld door vergroten van mogelijkheden om te sporten,
waaronder op Vreelust, of om deel te nemen aan maatschappelijke, culturele of creatieve
cursussen en initiatieven als ‘huiskamers’ voor jongeren te stimuleren;
b. Kindvriendelijker maken van de buitenruimte, zoals groene routes door wijken en veilige
oversteekplaatsen naar scholen en bij speeltuinen het toezicht (door vrijwilligers en BSW)
minimaal te handhaven op het huidige niveau;
c. Voorschoolse voorzieningen en extra leertijd met nadruk op taal;
d. Goede huiswerkbegeleiding en tegengaan van schooluitval;
e. Voortzetten en uitbreiden van preventieve programma’s om jongeren kansen te geven, zoals
projecten met individuele coaching en begeleiding (bijvoorbeeld The Urban Family en College
Delfshaven);
f. Toeleiding naar werk- en stageplekken, zoals bij de maakindustrie ‘Made in 4Havens’ en bij
sponsoren van Sparta.
Gebiedsplan Delfshaven 2014 - 2018
37
38
Relatie met coalitieakkoord
In het coalitieakkoord staat het thema jeugd ook als belangrijk speerpunt beschreven.
We hopen dat bij de beschrijving van het Rotterdams Onderwijs Beleid en het op te stellen
masterplan onderwijs 2015 - 2025 onze punten worden meegenomen.
Knelpunten
Een mogelijk knelpunt voorzien wij bij het doen van fysieke aanpassingen om de buitenruimte
kindvriendelijker te maken. Daarnaast denken we dat er alles aan moet worden gedaan om jeugd
voldoende te activeren en kansen en mogelijkheden te geven om hun talent te ontwikkelen. Dit
kan onder andere door (individuele) coaching, maar ook door initiatieven als huiswerkbegeleiding,
‘huiskamers’ voor jongeren en ondersteuning bij de opvoeding.
4.Problematiek achter de voordeur
Delfshaven kent vele gezichten. Het is een gebied met veel potentie en veel bewonersinitiatieven.
Delfshaven bruist. Hierdoor is niet altijd aan de oppervlakte zichtbaar welke problemen zich
afspelen achter de voordeuren. Dit is op de hoofdstraten van Delfshaven niet zichtbaar en vaak
ook niet in de zijstraten van de hoofdstraten. Maar wel in een aantal zijstraten van de zijstraten.
Problemen die daar voorkomen zijn niet minder dan de problematiek van de focuswijken op Zuid,
zoals schulden, eenzaamheid en huiselijk geweld.
Omdat we vele schrijnende gevallen zien, zijn we in de wijk Tussendijken gestart met een integrale
‘blok-voor-blok’ aanpak waarin van adres tot adres achter de voordeur wordt gekeken. In de
komende maanden willen we ook een beperkt aantal (maximaal vijf) straten in de andere wijken
benoemen om een soortgelijke aanpak op te richten. De meeste straten zijn bij ons bekend maar
we willen hierin strak prioriteren. Het gaat hierbij om:
a.Eenzaamheid;
b.Inkomen;
c. Aanpak en preventie van schulden;
d.Taal;
e. Gezondheid, waaronder mensen met een persoonlijkheidsstoornis;
f. Huiselijk geweld;
g. Langdurige zorg en begeleiding (WMO);
h. Aandacht voor vrouwen empowerment;
i. Aandacht voor één oudergezinnen met specifieke problemen.
Relatie met coalitieakkoord
Het coalitieakkoord besteedt op verschillende plekken aandacht aan (afgeleiden van) problematiek
achter de voordeur. Zo sluiten de thema’s samenleven gaat niet vanzelf, werk moet lonen en zorg
voor jeugd en ouderen in de wijk, aan bij onze prioriteiten.
Knelpunten
Ten dele hopen we door herprioriteren van middelen de aanpak van problemen haalbaar te
maken. Afhankelijk van de beschikbaarheid van middelen en mede op basis van de grootte van
de problematiek in de diverse wijken van Delfshaven willen we scherp prioriteren in de aanpak.
De wijk Tussendijken krijgt daarbij veel prioriteit ook via de reeds bij prioriteit Veiligheid genoemd
‘blok-voor-blok’ aanpak. Ook een aantal straten in de wijk Bospolder en in een aantal andere
straten in Delfshaven is door een cumulatie van veel problemen in een klein gebied extra aandacht
nodig. We hopen dat het college open staat voor het bestemmen van extra financiële middelen, dan
wel de gebieden ontziet bij bezuinigingen.
Wij zijn blij met de start van het integrale wijkteam voor Coolhaveneiland. Graag willen wij versneld
de wijkteams jeugd en volwassenen in Spangen bijeen voegen.
Gebiedsplan Delfshaven 2014 - 2018
39
Samen met het college willen we de juiste wijze van doorverwijzen van mensen met een
persoonlijkheidsstoornis in kaart te brengen en hiervoor goede aanpak en voldoende capaciteit
realiseren en hierbij een samenwerking met Vraagwijzer en Zowel aan gaan.
Wij zien vooral een knelpunt bij de continuïteit in het taalaanbod voor volwassenen met een
taalachterstand. Juist dit aanbod kan zorgen voor het versterken van het arbeidspotentieel en het
verbeteren van de cohesie in onze wijken.
Wij hopen op de mogelijkheid van extra inzet volgens de frontlijnsystematiek bij de aanpak van
schuldenproblematiek in de meest schrijnende situaties.
Nadrukkelijk aandacht vragen wij voor het capaciteitsknelpunt bij cluster Maatschappelijke
Ontwikkeling om voldoende inzet voor maatschappelijke inspanning te leveren
5.Aanpak hoofdroutes en winkelstraten Delfshaven
In Delfshaven hebben we een aantal hoofdstraten en winkelstraten met veel allure en ook eigen
problemen. De allure en levendigheid van deze straten hebben een belangrijke uitstraling naar
het hele Gebied Delfshaven. Voor de winkelgebieden sturen wij op resultaatsniveau conform de
stedelijke normen voor schoon (4), heel (3,5) en veilig (6)
Een aantal winkelstraten willen we prioriteit geven ten aanzien van de levendigheid, de verkeersveiligheid en de uitstraling.
In Bospolder-Tussendijken heeft met name de Schiedamseweg een opgave. Hier moeten winkels
worden geconcentreerd en vierkante meters winkeloppervlak worden teruggebracht om de
winkelstraat toekomstbestendig te maken. Wat er terug komt voor de winkels en welke branchering
wordt toegepast is onderwerp van gesprek tussen ondernemers, bewoners, vastgoedpartijen en
gemeente.
De Nieuwe Binnenweg heeft de afgelopen jaren een stevige verandering doorgemaakt dankzij de
inzet van vele partijen. Om ervoor te zorgen dat de gedane investeringen niet meteen verdampen,
is inzet van zowel de vastgoedeigenaren als gemeente Rotterdam nodig. Leidraad bij deze inzet
is dat de ondernemers en de ondernemersvereniging samen met de bewoners van de Nieuwe
Binnenweg de dragers zijn. De gemeente zal de gang van zaken op de winkelstraat monitoren en
zal ondersteunend zijn aan de te ontwikkelen activiteiten.
De Middellandstraat is een winkelstraat waar sinds kort een actieve ondernemersvereniging is.
Ook is er relatief weinig leegstand. De staat van het vastgoed is wel zorgelijk. Een aantal panden
zorgt voor een verloederde uitstraling. Ook twee grote gezichtsbepalende panden van de gemeente
Rotterdam. Het winkellint loop over in de Vierambachtsstraat. Hier is de situatie met betrekking tot
activiteit van ondernemers en leegstand zorgelijker dan de Middellandstraat.
Daarnaast is er ook een aantal winkelgebieden waar transformatie van een surplus aan vierkante
meters getransformeerd moet worden naar andere functies zoals de Grote Visserijstraat /
Mathenesserweg en de Schiedamseweg. Hierbij zijn de winkelgebieden al benoemd als stedelijke
aandachtsgebieden.
Relatie met coalitieakkoord
De aanpak van de ’s-Gravendijkwal staat duidelijk genoemd in het coalitieakkoord en wij gaan er
van uit dat dit ook wordt opgenomen in het collegeprogramma.
De revitalisering van de Nieuwe Binnenweg dreigt af te glijden. Hier is aandacht voor nodig.
De in het coalitieakkoord genoemde mogelijkheid om via ‘stop en shop’ tarieven kwetsbare
winkelgebieden aantrekkelijk te houden, biedt mogelijkheden voor de Nieuwe Binnenweg en de
Schiedamseweg.
Het thema Bruisende woonstad uit het coalitieakkoord geeft ruimte voor innovatieve ideeën om
leegstand te bestrijden.
40
Knelpunten
In het plan van aanpak Middelland is geconstateerd dat de Middellandstraat aandacht behoeft.
De aanpak van de Schiedamseweg en Historisch Delfshaven worden in een krachtenveldanalyse
betrokken waar een opgave uit naar voren komt, waarvoor middelen benodigd zijn. Ook bij de
hiervoor genoemde prioriteiten ‘Veiligheid’ en ‘Problematiek achter de voordeur’ wordt over de
aanpak Tussendijken gesproken. Voor de Schiedamseweg ligt reeds een toezegging voor het
maken van een analyse. De aanbevelingen uit de plannen brengen kosten met zich mee. Wij gaan
hierover graag in gesprek met het college.
Gebiedsplan Delfshaven 2014 - 2018
41
42
Bijlage 1 1.1
Participatieproces gebiedsplan
Participatie voorafgaand aan het gebiedsplan
In Spangen en Oud Mathenesse-Witte Dorp zijn bewoners op verschillende niveaus en terreinen
actief; in een bewonersorganisatie, buurthuis, groenbeheer, etc. Organiserend, netwerkend,
imagoverbeterend, zorgend voor elkaar. Voor het realiseren van DIN en gebiedsplan is gestart
met een update van de ontwikkelingen aan de hand van het wijkprofiel; de cijfers geven een
ontwikkeling op de verschillende thema’s weer. Hierbij zijn clusteraccounthouders van Stadsontwikkeling, Stadsbeheer, Maatschappelijke Ontwikkeling en Directie Veiligheid betrokken. En ook
Woningcorporaties. De analyses die volgden uit het besproken wijkprofiel zijn in een vijftal netwerkbijeenkomsten gedeeld. Daarbij zijn vooral bewoners en wijkpartners betrokken. De analyses zijn
getoetst aan de praktijk in de wijken, waarna doelen en inspanningen zijn benoemd.
In Middelland en het Nieuwe Westen zijn DIN en gebiedsplan tot stand gekomen door de
praktijken, initiatieven en bewoners uit de wijken als uitgangspunt te nemen en na te gaan wat
bewoners beweegt om actief te zijn in speeltuin, buurthuis of tuin. Hierdoor ontstaat een agenda
van wat bewoners en ondernemers belangrijk vinden.
In de zomer van 2013 is een start gemaakt met het organiseren van ontmoetingen tussen de wijken
en de gemeente; ambtenaren zijn op zomersafari geweest met de opdracht zich te laten verrassen.
De opdracht was vooral nieuwsgierig te zijn. Van deze ontmoetingen is verslag gedaan op
Facebookpagina Voor West, Door West (250 likes). Zo werd voor iedere geïnteresseerde zichtbaar
welke ontmoetingen plaatsvonden en welke verbindingen er ontstonden. Naast de Facebookpagina
zijn er bijeenkomsten voor en door bewoners geweest rond thema’s als: zorg, vuil en groen. Daarin
stond de vraag naar de eigen initiatieven en wat de buurt voor elkaar kan betekenen centraal.
Deze ontmoetingen zijn gemiddeld door 50 bewoners bezocht. De kracht van Middelland en het
Nieuwe Westen zit in bewoners en ondernemers die van hun buurt iets willen maken. Deze kracht
is het uitgangspunt voor het gebiedsplan. Deze manier van werken vraagt een ander type overheid.
Professionals die relaties aangaan, zich kwetsbaar opstellen, stelling nemen en durven handelen.
In januari 2013 is gestart met het opstellen van DIN en gebiedsplan voor de wijken Bospolder,
Tussendijken, Delfshaven en Schiemond. Voor dit gebied is een gezamenlijke sessie
georganiseerd in samenwerking met het Nicis, dat naast inhoudelijke ondersteuning heeft
geadviseerd over de toepassing van de laatste inzichten in het gebiedsgericht werken. Bij deze
gezamenlijke sessies waren de betrokken ambtenaren aanwezig, wijkpartners, politie, woningcorporaties en een aantal bewoners. In werkgroepen zijn onderdelen van DIN en gebiedsplan
uitgewerkt.
Op basis van deze uitwerkingen zijn gesprekken gevoerd met groepen bewoners in de
verschillende wijken, is gevarieerd in de vorm, passend bij die betreffende wijk. Zo is in Schiemond
een toelichting gegeven tijdens een meer formele bijeenkomst en in het Lloydkwartier in een
informeel wijkgesprek.
Tijdens een bijeenkomst van de Stuurgroep Veilig in Bospolder-Tussendijken zijn veiligheidsthema’s
besproken met een groep van circa 100 bewoners. Conclusies uit andere bijeenkomsten en
gesprekken zijn als (DIN)input gebruikt.
Over de meeste punten is vaak na een goed gesprek consensus gevonden. Minder overeenstemming was er over het ambitieniveau. Een afname van enkele procenten in de werkloosheidscijfers bijvoorbeeld is in ambtelijke ogen vaak een hele klus. Vooral tegen de achtergrond van
een internationale economische crisis. Bewoners zagen dat vaak anders en vonden dat de lat best
hoger gelegd mocht worden.
Gebiedsplan Delfshaven 2014 - 2018
43
1.2 Participatie en het gebiedsplan
Uiteraard hebben ook na de verkiezingen van maart 2014 bewoners een belangrijke bijdrage
geleverd aan het gebiedsplan. Wat gebeurt er in de wijk, wat is de ambitie van de bewoners en
welke prioriteiten leven bij hen? De afgelopen tijd is daar een goed beeld van ontstaan door de vele
gesprekken die zijn gevoerd met bewoners en ondernemers. Die gesprekken vormden onder meer
de basis van het gebiedsplan. Om de richting van het plan te toetsen bij een nog bredere groep uit
Delfshaven is een korte enquête met open vragen opgesteld.
Met de enquêteformulieren in de hand gingen de commissieleden op vier zaterdagen de wijken
in. Waar mogelijk sloten de commissieleden aan bij bestaande evenementen of activiteiten zoals
de Lentemarkt, Singeldingen of de zaterdagmarkt op het Visserijplein. In andere wijken werd een
wijkontmoeting georganiseerd. Tijdens ontmoetingen spraken de commissieleden met bezoekers
en passanten en namen met hen de enquêtevragen door. Daarnaast leverden zogenaamde
“meet-en-greet” gesprekken in alle wijken informatie op voor het gebiedsplan.
De resultaten van de wijkbezoeken presenteerde de commissie op 25 juni aan bewoners,
ondernemers en partners. In Park 1943 bespraken zij de uitkomsten, prioriteiten en knelpunten met
ruim 100 aanwezigen tijdens een gezamenlijke maaltijd.
De commissie koos ervoor zoveel mogelijk aan te sluiten bij bestaande initiatieven. Dat deden zij
onder meer door de wijkontmoeting op die plek te organiseren waar een evenement of activiteit
was. Maar digitaal sloten de leden aan bij bestaande netwerken om bewoners over de streep te
trekken een bijdrage te leveren. Met name sociale media speelden hier een belangrijke rol in.
Bewoners en ondernemers werden via Facebook en Twitter uitgenodigd een bezoek te brengen
aan de wijkontmoetingen. Zij die niet aanwezig konden zijn maar wel hun mening wilden geven,
konden een digitaal enquêteformulier invullen via de website. Uiteraard kregen partijen in de wijken
die zelf een communicatiemiddel bijhouden het verzoek de wijkontmoetingen ook te vermelden op
hun site, blog of in hun krantje. Partners in de wijken zoals bewonersorganisaties, verenigingen en
scholen kregen het enquêteformulier toegestuurd met het verzoek dit terug te sturen of tijdens de
wijkontmoetingen in te leveren. Bijna 300 mensen hebben de enquête ingeleverd. In de bijlage is de
uitkomst op hoofdlijnen weergegeven.
1.3 Participatie na het gebiedsplan
Delfhaven gaat ook na de totstandkoming van het gebiedsplan door met een continue dialoog met
mensen die zich vanuit welke hoek dan ook betrokken voelen bij hun wijk en buurt. Consequente,
heldere en uitnodigende communicatie is daarbij van wezenlijk belang. In de overgang van
deelgemeente naar gebiedscommissie en onder de krappe planning voor het gebiedsplan is er nu
met kunst en vliegwerk het maximale uitgehaald.
Naast een actuele en functionele website, een levendige facebookpagina, een mobiliserend
twitteraccount en evenementen en bijeenkomsten in de wijken zijn er nog een aantal nieuwe
instrumenten nodig om op een slimme actuele manier de dialoog aan te gaan. Een plek, platform
of speelveld waar betrokken bewoners, instellingen en ambtenaren gezamenlijk aan de opgaven
voor Delfshaven kunnen werken (zie bijvoorbeeld samenwerkingssoftware Mett en KNHM). Niet
alleen voor externe maar ook voor interne communicatie. Delfshaven wil - samen met partners als
bijvoorbeeld het kennispunt inspraak en participatie - graag invulling geven aan de voortrekkersrol
van Rotterdam als laboratorium op het gebied van sociale innovatie.
44
Bijlage 2
Enquêteresultaten
In aanloop naar het gebiedsplan gingen de commissieleden op vier zaterdagen de wijken in met
enquêteformulieren in de hand. Partners in de wijken zoals bewonersorganisaties, verenigingen en
scholen kregen het enquêteformulier toegestuurd met het verzoek dit terug te sturen of tijdens de
wijkontmoetingen in te leveren. Bijna 300 mensen hebben de enquête ingeleverd.
Uitkomst op hoofdlijnen
290 mensen geven antwoord op de vraag ‘Bent u actief in de buurt?’
60% is actief, ongeveer 40% niet actief.
Actief:
Vrijwilliger, helpen schoonmaken, Buurt bestuurt, bewonersinitiatief.
Niet actief:
Geen tijd, kinderen, weet niet wat er allemaal te doen is.
Ongeveer 300 mensen geven antwoord op de vraag ‘Wat vindt u plezierig aan de buurt?’
Bijna iedereen noemt ten minste 1 ding, 67% noemt 2 zaken, 36% noemt drie dingen.
Er zijn ongeveer 10 mensen die niets of alleen maar negatieve zaken noemen.
Trend: het is gezellig (mensen en de omgeving), mix van alle culturen, in de buurt van scholen en
BSO, gezellig / goede buren, veel winkels dichtbij, pleintje waar je kunt spelen.
Ongeveer 300 mensen geven antwoord op de vraag ‘Waar maakt u zich zorgen over in
uw straat of buurt?’
Iedereen noemt 1 ding, 65% noemt er 2 en 35% noemt er 3.
Trend: vuil op straat en bij de containers, overlast van jongeren, inbraak en dealen, hard rijden van auto’s, geen activiteiten voor jongeren (met name 12+), weinig cohesie tussen de verschillende
groepen.
Bovenstaande zaken worden echt vaak genoemd en worden dus door veel mensen als probleem
ervaren.
Vuil op straat en jongerenoverlast springen er echt uit.
Ongeveer 300 mensen geven antwoord op de vraag ‘Wat moet de gebiedscommissie als eerste
oppakken/aanpakken?’
Trend: aanpakken van de vervuiling, zorgen voor activiteiten voor jongeren, zorgen voor meer
veiligheid (politie, handhaving, verkeer).
Ongeveer 240 mensen geven antwoord op de vraag ‘Kunt/wilt u een bijdrage leveren?’
60% wil dat doen, 40% wil dat niet doen.
Trends:
• Veel van de mensen die iets willen doen, doen dat ook al.
• Wat willen ze doen, meedenken, helpen organiseren van zaken voor jongeren, actief zijn in de
buitenruimte, meedoen aan Buurt bestuurt.
• Redenen om niets te doen: geen tijd, is zaak van de gemeente, te oud, gezondheid.
Gebiedsplan Delfshaven 2014 - 2018
45
46
Thema
- Activering en
zorg voor elkaar
- Woonservicegebied vraag en
aanbod sluit op
elkaar aan
- Verhogen
participatie EU
arbeidsmigranten
Strategie
Prioriteiten
Verbindingen tussen bewoners(groepen)
Investeren in jeugd
Welzijn en zorg in relatie tot decentralisaties
taalaanbod
- Verbeteren huishoudinkomen
- Toeleiding naar werk
- Vrouwen in hun
kracht
- Preventie en aanpak
op overgewicht en te
weinig bewegenleefstijl
- Aandacht Psychische
problematiek
- Aanpak alcohol/
drugsgebruik jeugd
- Er is een passend
Thema
Inzet op
zelfredzaamheid en
gezondheid
Inzet op binding
schooluitval &
behalen startkwalificaties
- Jeugd betrekken
bij wijkactiviteiten
ism scholen
- Meer benutten
van kunst als
middel tot
talentontwikkeling
Thema
- Preventie
Strategie
Investeren in
talent
Spangen is afgerond
- adoptiewijkaanpak in
Oud Mathenesse
doorontwikkelen
- Wateropgave in
Spangen is volgens plan
en noodzaak op orde
- Strategisch relatie met
Stadshavens krijgt meer
concrete uitwerking
- Economische
ontwikkeling Spoorzone
- De wijken zijn goed
bereikbaar
Thema
- herstructurering
Strategie
Goed woon- en leefmilieu
Prioriteiten
Investeren in jeugd
Welzijn en zorg in relatie tot decentralisaties
Thema
- Spangen is kindvriendelijk; kinderen
gaan zoveel als
mogelijk in de wijk
naar school;
- Er is een gezamenlijke visie op opgroeien;
- Kinderen leren in de
natuur en durven
buitenspelen;
- Aanpak problemen
met gezinsmanagement
Strategie
Inzet kindvriendelijke
wijken
Doel
Basis is op orde
Thema
- Focus op High Impact
Crimes (overvallen,
woninginbraken,
straatroof)
- Geen jeugdoverlast
- Aandacht op
drugsgerelateerde overlast
- Aandacht huiselijk geweld
- De buitenruimte is schoon
& heel, conform stedelijke
normen; dit geldt zeker voor
de winkelgebieden
- Buurt Bestuurt: participatie/
samenwerking met
bewoners
Strategie
Basis op orde
Prioriteiten
Veiligheidsbeleving verbeteren
Ontwikkeling Vreelust
Thema
- De inrichting van de
buitenruimte sluit aan
bij behoefte en ideeën
van bewoners
- Gebied Vreelust/
sport en recreatie
wordt verder
ontwikkeld
- Meer groen en meer
bewoners betrokken bij
beheer van (groene)
buitenruimte
Strategie
Veiligheidsbeleving verbetert. Aandeel bewoners
dat (zeer) tevreden is met wonen in de buurt
stijgt van 69% naar 73% in Spangen. In Oud
Mathenesse van 64% naar 67%
- Waardering (gebruiks) groen: in Spangen
verbeterd van 53% naar 58%. In Oud
Mathenesse van 48% naar 52%
Investeren in
buitenruimte
- Het aandeel mensen in Spangen dat (zeer) tevreden is over de
huidige woonsituatie is gestegen van 55% naar 60%.
In Oud Mathenesse van 58% naar 68%
- Het aandeel mensen in Spangen dat (zeer) tevreden is over kwaliteit
van het aanbod van voorzieningen in de wijk is gestegen van 30% naar
33%. In Oud Mathenesse van 34% naar 37%
- Waardering veiligheid voetpaden in Spangen van 56% naar 60%.
Voor de fietspaden in Spangen van 41% naar 45%
- Aandeel bewoners met een laag huishoudensinkomen is gedaald,
in Oud mathenesse van 27% naar 25%. In Spangen van 33% naar
31%.
- Aandeel mensen dat aangeeft taalhulp nodig te hebben daalt in
Spangen van 11% naar 9%
- Actieve inzet buurt stijgt. In Spangen van 49% naar 52%. In Oud
Mathenesse van 56% naar 60%
- Meer jongeren gaan naar school. In Oud Mathenesse stijgt dit
aandeel van 57% naar 60%. Spangen scoort gelijk aan stedelijke
score (64%)
Strategie
Doel
Aantrekkelijker woonmilieu en leefomgeving
Doel
Iedereen doet mee
het veilig is voor jong en oud
Spangen en Oud Mathenesse-Witte Dorp zijn wijken in Delfshaven waar men graag woont en werkt, waar men meedoet en meetelt en
Ambitie
Bijlage 3
Beknopte weergave DIN per gebied
DIN Spangen, Oud Mathenesse - Witte Dorp
Ambitie
Gebiedsplan Delfshaven 2014 - 2018
Doel
Thema
Aanpak Schiedamseweg
Leegstand en tijdelijk gebruik vastgoed
Prioriteiten
Thema
- Buitenruimtekwaliteit
verbeteren
- Intensief beheer
Bewonersbetrokkenheid Dakpark
Thema
- Overlast
- Inbraak
- Geweld
- Verkeersveiligheid
Strategie
Buitenruimte basis
op orde
Investeren in jeugd
Thema
- Wijkspecifieke
participatieplannen
- Programmering
Dakpark
Bospolder
- Sport en Cultuur
Strategie
Verbeteren
veiligheid
Focusaanpak Tussendijken
Prioriteiten
- Maatschappelijke inspanning
- Toeleiden naar
vrijwilligerswerk
- Aanpak kansarme gezinnen
Strategie
Focusaanpak Tussendijken
- Verminderen
taalachterstand
volwassenen
- Schooluitval
voorkomen
- Inzet op
gezondheid
Thema
Bevorderen
capaciteiten
bewoners
Bevorderen
sociale binding
Thema
- Parkboulevard
afmaken
- Aanpak
winkellinten
- Wederzijds
profijt
Stadshavens
Strategie
Economie/
voorzieningen
Leegstand en tijdelijk gebruik vastgoed
Thema
- Aanpak leegstand
- Meer studenten
huisvesten
- Private initiatieven
ondersteunen
Strategie
Verbeteren imago
wijken
Prioriteiten
Focusaanpak Tussendijken
Thema
- Herstructurering
afmaken
- Woonservicegebieden
doorontwikkelen
Strategie
Woonmilieu
verbeteren
Openbare ruimte: objective score in wijkprofiel in BO handhaven (120%
van R'dams gemiddelde). In TU op 85% R'dams gemiddelde (80 naar
85, 2013)
Aandeel bewoners dat aangeeft taalhulp nodig te hebben daalt.
In BO van 14% naar 10%. in TU van 16% naar 11%.
Strategie
Tevredenheid voorzieningen stijgt in BO van 37% naar 40%.
In TU van 34% naar 37%
Aandeel bewoners zonder startkwalificatie. is gedaald. In BO van
36% naar 33%, in TU van 43% naar 39%
Bevorderen
(arbeids)participatie
Koopwoningen: in BO van 17% naar 18%.
In TU van 11% naar 12%
Veiligheidsbeleving: tevredenheid buurt stijgt in beide wijken van 58%
naar 65%
Aandeel bewoners met een laag huishoudensinkomen is gedaald.
In BO van 41% naar 38%. In TU van 45% naar 41%
Strategie
Verhuisgeneigdheid daalt. In BO van 35% naar
32%. In TU van 26% naar 24%
Aandeel huishoudens (zeer) tevreden huidige woonsituatie stijgt. In BO
van 57% naar 62%. In TU van 54% naar 59%
Lange(re) woonduur. In BO van 46% naar 49%.
In TU van 40% naar 44%
Aantrekkelijker woonomgeving
Actieve inzet voor de buurt is in BO gestegen van 53% naar 57%.
In TU van 65% naar 67%
voorzieningen zijn op orde
Doel
Bewoners voelen zich veilig en de buitenruimte en
Doel
Meer economische en sociaal krachtige bewoners
Bewoners en ondernemers van Bospolder-Tussendijken participeren, komen vooruit en wonen naar hun zin
DIN Bospolder-Tussendijken
47
48
Prioriteiten
Initiatieven op het gebied van zorg en welzijn
Aanpak en preventie van schulden
Buurt bruist
-
1) serieus aanbod door
Rotterdammers (andere, minder
vanzelfsprekende partijen) waarmee
de gemeente Rotterdam zichtbaar aan
de slag is
2) mate van betrokkenheid van
Rotterdammers bij inzet/aanpak
Thema
Strategie
inzet door MO
gemeente Rotterdam laat zich leiden
door initiatieven van anderen
Strategie
Veiligheidsaanpak Middelland
Leegstand en tijdelijk gebruik
Bewonersbetrokkenheid
Prioriteiten
Prioriteiten
Veiligheidsaanpak Middelland
Buurt bestuurt
Buurt bestuurt
Buurt bruist
Prioriteiten
1) serieus aanbod door Rotterdammers
waarmee de gemeente Rotterdam
zichtbaar aan de slag is
2) mate van betrokkenheid van
Rotterdammers bij inzet/aanpak
Thema
inzet door veilig
gemeente Rotterdam laat zich leiden
door initiatieven van anderen
1) serieus aanbod door Rotterdammers
waarmee de gemeente Rotterdam
zichtbaar aan de slag is
2) mate van betrokkenheid van
Rotterdammers bij inzet/aanpak
Thema
Strategie
inzet door SB
gemeente Rotterdam laat zich leiden
door initiatieven van anderen
1) serieus aanbod door Rotterdammers
waarmee de gemeente Rotterdam
zichtbaar aan de slag is
2) mate van betrokkenheid van
Rotterdammers bij inzet/aanpak
Thema
Strategie
inzet door SO
gemeente Rotterdam laat zich leiden
door initiatieven van anderen
Daadwerkelijk andere partijen/spelers doen mee met een serieus aanbod
OndernemendER
Doel
* Rotterdammers zijn bewoners en ondernemers
De gemeente Rotterdam maakt het mogelijk dat Rotterdammers* het beste uit zichzelf, uit de buurt en uit de stad halen
Ambitie
DIN Middelland en het Nieuwe Westen
Ambitie
Gebiedsplan Delfshaven 2014 - 2018
Prioriteiten
- uitvoeren wijkspecifieke
participatieplannen
- Cultuur
Thema
- het beroep op
uitkeringen
terugdringen
- toeleiding naar
vrijwilligerswerk
- aanpak kansarme
gezinnen
Thema
Strategie
Bevorderen sociale
binding
Strategie
Bevorderen
(arbeids)-participatie
Aanpak (driehoek) Coolhaveneiland
Sociale cohesie en (arbeids)participatie bewoners Schiemond en
Coolhaveneiland
- Verminderen
taalachterstand
volwassenen
- kwaliteit onderwijs
verbeteren
- Aanpak Voortijdig
Schoolverlaten
- Inzet op gezondheid in Schiemond
Thema
Bevorderen
capaciteiten
bewoners
Strategie
- Actieve inzet voor de buurt is in DH gestegen van 50% naar 53%.
In Schiemond handhaven op 66%
- Aandeel bewoners met een laag huishoudensinkomen is gedaald.
In Delfshaven van 28% naar 25%. In Schiemond van 18% naar 17%
- Aandeel leerlingen in 3e Havo/VWO is gestegen. In Schiemond van
20% naar 24%
- Gezondheid: ervaren slechte gezondheid in Schiemond van 15%
naar 12%
Prioriteiten
Thema
- Buitenruimtekwaliteit
verbeteren
- uitrol intensief beheer
Strategie
Buitenruimte basis op
orde
Plan van aanpak Historisch Delfshaven
Aanpak (driehoek) Coolhaveneiland
Sociale cohesie en participatie bewoners Schiemond
Thema
- Overlast, vooral
gericht op jongeren,
burengerucht
(Delfshaven)
- Inbraak
- Geweld
Strategie
Verbeteren veiligheid
- Aandeel huishoudens (zeer) tevreden huidige woonsituatie stijgt. In
Delfshaven van 58% naar 62%. In Schiemond handhaven op 72%
- Veiligheidsbeleving: tevredenheid buurt stijgt in Schiemond van 66%
naar 69%. In Delfshaven handhaven op 78%
- Tevredenheid voorzieningen stijgt met 5%. In Delfshaven van 39%
naar 44%. In Schiemond van 49% naar 54%
- Openbare ruimte: objectieve score in wijkprofiel in handhaven in
Schiemond 140% van R'dams gemiddelde, in Delfshaven 109% van
R'dams gemiddelde (inzet vuil, zwerfvuil, vernieling)
zich veilig en de buitenruimte en voorzieningen zijn op orde
buurt, de onderwijs- en arbeidsmarktpositie van jongeren is
beter.
Doel
Bewoners zijn meer tevreden met hun woonomgeving, voelen
Doel
Bewoners zijn meer zelfredzaam en meer verbonden met de
Doel
Prioriteiten
Thema
- Participerende rol creatieve sector versterken
- Onderdelen visie
Historisch Delfshaven
uitvoeren (toerisme, uitgaan)
- Investeren in woningaanbod en imago bepalende
kenmerken
- Aanpak leegstand
- Gedifferentieerde aanpak
studentenhuisvesting
(Coolhaveneiland)
- Binnenwijks verhuizen
faciliteren
Strategie
Verbeteren imago wijken
Plan van Aanpak Historisch Delfshaven
Aanpak (driehoek) Coolhaveneiland
Doorontwikkelen Lloydkwartier
Thema
- een betere aansluiting van vraag en
aanbod voorzieningen
in de wijken realiseren
via Woonservicegebied
- verbeteren woningvoorraad driehoek
Coolhaveneiland
- Herprogrammeren
woningbouwplannen
Lloydkwartier
- Verkoop
huurwoningen
Strategie
Verhogen woontevredenheid, bevorderen
eigen woningbezit
- Verhuisgeneigdheid daalt. In Delfshaven van 33%
naar 30%. In Schiemond van 20 naar 18%
- Koopwoningen: in Delfshaven van 21% naar 22%.
In SCHIE van 31% naar 32%
Aantrekkelijker woonomgeving
Bewoners en ondernemers van Delfshaven en Schiemond participeren, komen vooruit en wonen naar hun zin
DIN Delfshaven en Schiemond
49
Colofon
Gebiedsplan Delfshaven 2014 - 2018 is tot stand gekomen door de samenwerking van
Gebiedscommissie Delfshaven, Gebiedsorganisatie Delfshaven, accounthouders van de clusters,
professionals en vele bewoners en ondernemers.
Tekst: gebied Delfshaven
Vormgeving: RSO
Fotografie: Ruben Hamelink
Rotterdam - Delfshaven, juli 2014
50
Gebiedsplan Delfshaven 2014 - 2018
Meer informatie: www.rotterdam.nl/delfshaven
juli 2014

Waardecreatie boom RVO

Kiné en animatie organiseren elke dinsdag een uitstap naar het

Delfshaven gaat goed!

Corporaties willen sociaal actief blijven

LEEF PRECIES ZOALS THUIS

Raadsbrief 55 Bijlage 2c Uitnodiging bewonersbijeenkomst 14

1 begeleider (m/v)

Volkskrant 22 januari 2014

Stichting Vrienden van Trivium locatie P.C. Borsthuis