Voorliggend actieplan - Heilig

Brede School De Verrekijker
-----
Actieplan 2014
Inhoud
A.
Buurt en partners. ........................................................................................................................... 3
B.
De doelgroep en de noden .............................................................................................................. 4
C.
Missie en visie.................................................................................................................................. 7
D.
Actieplan. ......................................................................................................................................... 9
1.
Ontwikkelen van samenwerkingsverband .................................................................................. 9
2.
Bestuderen van noden ................................................................................................................ 9
3.
Verder uitdiepen van het samenwerkingsverband. .................................................................... 9
4.
3.1.
Stuurgroep ........................................................................................................................... 9
3.2.
Netwerk ............................................................................................................................. 10
3.3.
Vormgeving samenwerkingsverband ................................................................................ 10
3.4.
Visieontwikkeling............................................................................................................... 10
3.5.
Communicatie ................................................................................................................... 11
3.6.
Overleg, Vorming, evaluatie. ............................................................................................. 11
De grote stap voor de allerkleinsten (KDVH – K0)..................................................................... 11
4.1.
Interactief wenmoment met de allerkleinsten + infofiche (werktitel) ............................. 11
4.2.
Wederzijds werkbezoek. ................................................................................................... 12
4.3.
Kennismaking met het Nederlandstalige scholenaanbod. ................................................ 12
5.
Werkgroep ontmoeting NL-FR.................................................................................................. 13
6.
Breed leren ................................................................................................................................ 13
7.
6.1.
Anders kijken, Brussel zien ................................................................................................ 14
6.2.
Breed in de kijker. .............................................................................................................. 14
6.3.
Pennenvrienden (onder voorbehoud)............................................................................... 15
Talentontwikkeling : talentenarchipel....................................................................................... 16
E.
De vijf kernaspecten ...................................................................................................................... 17
F.
Tijdspad ......................................................................................................................................... 17
2
A. Buurt en partners.
Samenwerkingsverband
De Verrekijker is een lokaal ingebed samenwerkingsverband dat diverse sectoren samenbrengt.
Naast actoren uit het onderwijs en de kinderopvang, maken ook actoren uit het culturele veld, de
gemeente en de collega-brede school Bres deel uit van het samenwerkingsverband.
Momenteel zijn dit de structurele partners: Heilig Hart School, Sint Pieterscollege basisschool
(vestiging in de Leon Theodorstraat), Gemeentelijke school Van Asbroeck, Ecole Primaire du Sacre
Coeur, Kinderdagverblijf Harlekijntje, Openbare bibliotheek Jette, Jetse Academie Muziek-WoordDans, Ploef (Plus on est de fous!), Bres (Brede School Essegem), Gemeenschapscentrum Essegem,
Gemeente Jette (cultuurbeleid)1.
De samenstelling van de stuurgroep is nog aan enige verandering onderhevig. Zo zal verder nog
contact opgenomen worden met de IBO De Puzzel/Margriet, die vermoedelijk vanaf september 2014
in nauw samenwerkingsverband met de gemeentelijke basisschool Van Asbroeck zal van start gaan.
Met Le Rayon Vert, eveneens een cultureel ontmoetingscentrum in de wijk, zal tijdens een
verkennend gesprek nagegaan worden of (hun deelname aan) de stuurgroep van meerwaarde kan
zijn.
De uitbreiding van het samenwerkingsverband naar twee bijkomende scholen is van recentere
datum. De eerste gesprekken met de directie SP (en de overeenkomst) dateert van 27/02/2014. De
eerste kennismaking met de school en het team dateert van 10/03/2014. Het eerste verkennende
gesprek met VAB dateert van 02/04/2014. Deze recente ontwikkeling is voelbaar in het voorliggende
actieplan. Zo zal het zicht op de noden in SP en VAB gaandeweg toenemen. Ook de integratie van de
twee scholen in het actieplan (SP en VAB) zal gaandeweg groeien.
De buurt
De brede school situeert zich in het centrum van Jette. De omgevingsanalyse die gebeurde in het
kader van het lokaal cultuurbeleidsplan geeft aan dat het centrum van Jette gekenmerkt wordt door
een gemiddelde bevolkingsdichtheid, een gemiddelde socio-economische status, een mix van het
soort huishoudens (van gezinnen met kinderen, éénpersoonshuishoudens, éénoudergezinnen tot
gezinnen zonder kinderen), met een gemiddelde bevolkingsstructuur qua leeftijd2.
De scholen bevinden zich in een typische woonzone met voornamelijk eengezinswoningen en lage
appartementsgebouwen. Zij liggen allen in de buurt van een grote groenzone: Boudewijnpark,
Dielegembos, Laarbeekbos beheerd door Leefmilieu Brussel, en het Jeugdpark beheerd door de
1
Verder in de tekst worden volgende afkortingen gebruikt:
HHS:
Heilig Hartschool;
SP:
Sint Pieterscollege, vestiging Leon Theodor
SC:
l’Ecole primaire du Sacre Coeur
VAB:
Gemeentelijke basisschool Van Asbroeck
KDVH: Kinderdagverblijf Harlekijntje
2
Geïntegreerd Lokaal Cultuurbeleid Jette, 2014-2019.
3
gemeente Jette. De recente heraanleg van het Kardinaal Mercierplein in de buurt maakt dat dit een
aangename openbare ruimte is geworden om te vertoeven (banken, ruimte, bomen, terrasjes, …).
Jette is een verjongende gemeente en dit uit zich ook op cultureel vlak. De ambitie, het
enthousiasme en het overleg is groot bij de ‘culturele dragers’ –grotendeels vertegenwoordigd in De
Verrekijker- om met participatieve insteek een jonge, nieuwe dynamiek levendig te houden3.
B. De doelgroep en de noden
De doelgroep
De kinderen van volgende scholen en kinderopvang vormen de doelgroep van De Verrekijker: Heilig
Hart School, Sint Pieterscollege basisschool (vestiging in de Leon Theodorstraat), Gemeentelijke
school Van Asbroeck, Ecole Primaire du Sacre Coeur, Kinderdagverblijf Harlekijntje en later ook IBO
De Puzzel/Margriet
De samenstelling van de schoolbevolking kent per school een grote diversiteit.
Heilig Hartschool4:
- van kansrijk, overwegend modaal tot kleine groep kansarm
- De helft van de leerlingen spreekt Nederlands met vrienden, nog eens een groot deel spreekt Frans,
en een minderheid (1/6) spreekt een andere taal (voor hen is het Nederlands de derde taal).
- 2/3 van de ouders hebben een hogere opleiding genoten (overwegend werkende ouders ook).
- De kinderen zijn afkomstig uit gezinnen met gemengde culturele achtergrond.
- De kinderen wonen niet noodzakelijk in de buurt van de school, maar komen vanuit een straal van 4
km naar de school toe.
SP, VAB en KDVH5:
De bevolkingssamenstelling in deze scholen en in het Kinderdagverblijf is afwijkend van deze van
HHS. Kwetsbare kinderen vormen de meerderheid. Zo kent SP 65% Gokleerlingen, zitten hooguit 15%
Nederlandstalige kinderen op school, 20 % is Franstalig en voor de overgrote meerderheid vormt het
Nederlands de derde taal. Meerdere gegevens worden in de loop van het eerste jaar verzameld.
De directie van VAB meldt nog dat zich in de kleuterklasjes een nieuw kerntje van Nederlandstalige,
hoger opgeleide ouders aan het ontwikkelen is, wat meteen een bijzonder dynamiekje aan het
schoolgebeuren verleent.
3
Zie ook Geïntegreerd Lokaal Cultuurbeleid Jette 2014-2019.
Gegevens afkomstig uit het Schoolwerkplan (Cipo-model), het ingediende project, en de gegevens die
verzameld werden in het kader van het Schoolvervoerplan (2011).
5
De gegevens werden verzameld tijdens gesprekken met de directie.
4
4
De noden
De noden van de kinderen van de Heilig Hartschool, l’Ecole du Sacré Coeur, en het KDV Harlekijntje
zijn rijkelijk bevraagd en omschreven in het kader van de ontwikkeling van het brede schoolproject
dat bij de VGC ingediend werd in 2013 door de Heilig Hartschool. Tevens zorgden de gesprekken met
leerkrachten en ouders tijdens de koffiestop en de boekenbeurs (14/03/2014) voor bijkomende
input. De noden in SP en VAB zullen in de loop het jaar 2014 duidelijker worden.
In grote lijnen komt het hier op neer.
Wat HHS en SC betreft:
Veiligheid
Er bestaat een grote nood inzake het welbevinden van de leerlingen op de site van HHS en SC. De
sfeer van pesten in sommige klassen en het gebrek aan goede verstandhouding op de speelplaats
maakt dat niet alle kinderen zich even veilig voelen op school.
Tussen de kinderen van SC en HHS heerst bovendien een heel sterk wij-zij denken, ook al delen de
kinderen dezelfde speelplaats op hetzelfde tijdstip (over de middag) en delen ze het gebouw. Fysisch
is er een bijzonder sterke verwevenheid tussen de kinderen van beide scholen, maar dit vertaalt zich
niet in een goede verstandhouding.
De overstap van de kleintjes naar de kleuterschool is voor veel kinderen een schokkende gebeurtenis
en kan verzacht worden. Zodat ook deze kinderen meer vertrouwen hebben in hun nieuwe omgeving
en zich veiliger voelen.
Talentontwikkeling en participatie aan de maatschappij
Ouders uit HHS zijn vragende partij voor een groter kwalitatief aanbod inzake naschoolse opvang.
Deze nood wordt ingegeven vanuit een pedagogische bekommernis vanwege de ouders en het
belang dat ze hechten aan talentontwikkeling bij hun kinderen. Anderzijds wordt de vraag ook
ingegeven vanuit een zoeken naar een evenwicht tussen arbeid en gezin. Niet alle ouders zijn in de
gelegenheid om de kinderen zelf te begeleiden naar naschoolse activiteiten.
Voorbereiding op de toekomst
Er is nood aan taalstimulering.
- Taalstimulering Nederlands voor anderstaligen in HHS en in SC;
- Taalstimulering Frans voor alle kinderen in HHS –de gezamenlijke aanwezigheid van een Franstalige
en van een Nederlandstalige school op de site wordt door de ouders en directie als een meerwaarde
ervaren;
- Taalstimulering ook in de moedertaal van de anderstalige kinderen.
Deze gegevens werden verzameld in de aanloop van de projectaanvraag aan de hand van een
uitgebreide ouderenquête, opgesteld door de oudervereniging van HHS, tijdens een uitgebreide
5
leerlingenenquête (babbelbox in de lagere graad en via groeps- en klasgesprekken ahv placemats
vanaf 3de leerjaar), en aan de hand van een SWOTT-analyse met de leerkrachten van HHS tijdens een
personeelsvergadering en tijdens gesprekken.
Ook de informatie uit de schooladministratie (GOK-kenmerken, inschrijvingsfiches, …) en uit het
leerlingvolgsysteem werd geraadpleegd. Gesprekken met leerkrachten werden gevoerd, leerkrachten
werden bevraagd in maart 2014.
Wat KDVH, SP en VAB betreft6,
Gezien de andere samenstelling van het doelpubliek liggen de noden anders. KDVH signaleert een
grote nood inzake opvoedingsondersteuning bij ouders, ondersteuning inzake gezondheid, nood bij
de ouders aan kennismaking met Nederlandstalige initiatieven (Nederlandstalige scholen en andere
instellingen) en met de buurt in zijn geheel. Het in de hand werken van ouderbetrokkenheid is erg
nodig voor scholen en kinderopvang en vraagt veel energie.
Inzake talentontwikkeling zijn de noden gelijk, maar vanuit een andere insteek. Of zoals de directie
van SP het verwoordde tijdens de eerste stuurgroep: “Ouders houden hun kinderen heel dicht bij zich.
De school is vaak de enige instelling waar ze vertrouwen in hebben.” Aanbieden van naschoolse
aanbod gebeurt dan minder op vraag van ouders, zoekend naar een educatieve meerwaarde of naar
een handige combinatie arbeid-gezin, maar vanuit de noden die vastgesteld worden bij de kinderen.
Vanuit de moeilijkheden die kinderen soms ondervinden om toch aan buitenschoolse activiteiten te
kunnen deelnemen, is het verbreden van de leeromgeving een nood. Een aanbod op school van
naschoolse activiteiten werkt niet alleen talentontwikkeling in de hand, maar functioneert
tegelijkertijd als opstap naar maatschappelijke participatie.
Verdere noden inzake gezondheid, veiligheid, voorbereiding op de toekomst zullen in de loop van het
jaar duidelijker worden. Niet alleen de noden van de kinderen op deze scholen of in KDVH, maar ook
de noden van de meer kwetsbare kinderen op HHS. De noden van deze laatsten raken nu makkelijk
ondergesneeuwd door het mondige, beter opgeleide publiek.
En verder
Alle scholen en Harlekijntje geven aan dat leerkrachten en kindbegeleiders vragende partij zijn om de
buurt beter te leren kennen. Het overgrote merendeel van de basiswerkers (en van de directie) zijn
van buiten Brussel afkomstig.
6
Ibo De Puzzel/Margriet gaat pas in september van start. Gegevens over de instroom zijn dus nog niet
beschikbaar. Aangezien zij nauw met de gemeenteschool Van Asbroeck zullen werken, zal de samenstelling
nagenoeg dezelfde zijn als in deze school.
6
C. Missie en visie
Voorliggende visie kwam tot stand tijdens een pedagogische dialoog tijdens de eerste stuurgroep. De
definitieve versie zal nog goedgekeurd worden op de volgende stuurgroep.
WIE ZIJN WE EN VOOR WIE BESTAAN WE (Doelgroep)?
De Brede school De Verrekijker is een samenwerkingsverband van lokale partners uit verschillende
sectoren. Momenteel zijn dit de partners: Heilig Hart School, Sint Pieterscollege basisschool
(vestiging in de Leon Theodorstraat), Gemeentelijke school Van Asbroeck, Ecole Primaire du Sacre
Coeur, Kinderdagverblijf Harlekijntje, Openbare bibliotheek Jette, Jetse Academie Muziek-WoordDans, Ploef (Plus on est de fous!), Bres (Brede School Essegem), Gemeenschapscentrum Essegem,
Gemeente Jette (cultuurbeleid).
Doelgroep: De kinderen van de voornoemde scholen en van het kinderdagverblijf, daar doen we het
voor.
WAAR STREVEN WE NAAR (Missie)?
We streven ernaar dat alle kinderen maximale ontwikkelingskansen krijgen. Daarbij staat een
integrale benadering van kinderen centraal. Zich goed voelen in hun vel (zowel mentaal als
lichamelijk), zich een plaats toe-eigenen binnen een sociaal, of sociaal-cultureel netwerk, om met
vertrouwen de toekomst tegemoet te gaan, maakt integraal deel uit van onze zorg voor brede
ontwikkelingskansen.
Verrassende ontmoetingen en nieuwe ervaringen in de hand werken: ook dat is het streven van de
brede school. De wereld van kinderen vergroten kortom, hen nieuwe horizonten laten verkennen.
De brede school biedt deze mogelijkheid ook voor ouders, leerkrachten en begeleiders, en partners.
Scholen gooien deuren en ramen open om, gestut door de partners, het levensecht leren steeds
meer ingang te laten vinden in het schoolgebeuren
WELKE WAARDEN VINDEN WE DAARBIJ BELANGRIJK? (Visie)
Zekere waarden dragen wij hoog in het vaandel. Wij willen deze voelbaar maken op verschillende
niveaus binnen de brede school. Zowel op het niveau van de kinderen, hun ouders, de leerkrachten
en kindbegeleiders, en de partners.
Betrokkenheid en gedragenheid
We streven naar acties waar kinderen zich kunnen in vinden, zich kunnen in verliezen, zich betrokken
bij voelen. Gedragen acties ook, zowel door ouders, leerkrachten en kindbegeleiders, als door
7
partners. We menen dat betrokkenheid en gedragenheid de beste garantie vormen voor een
diepgaand en duurzaam resultaat.
Plezier, humor en welbevinden
Plezier, humor en welbevinden hanteren wij als motor voor ontwikkelingskansen. Een kind dat zich
niet goed voelt, blokkeert. Een kind dat plezier beleeft, geeft het beste van zichzelf. In al onze acties,
ook in het versterken van leerkrachten of in het ontwikkelen van acties samen met partners, zoeken
we naar genoegen en plezier.
Openheid en dialoog
We streven naar openheid en dialoog. Elkeen treedt de ander tegemoet met respect, vanuit een
fundamenteel vertrouwen in ieders gelijkwaardigheid, wars van alle wij-zij denken, en met oog voor
elk individueel verhaal.
Reflectie en flexibiliteit.
De brede school is een zoekende, lerende gemeenschap. Bovenstaande waarden zijn ons streefdoel.
Met de nodige reflectie op onze acties, ervaringen en belevenissen, kunnen we er geraken. Met de
moed ook om, als we merken dat we niet op het juiste spoor zitten, uitwegen te zoeken of het roer
om te gooien.
Steeds vanuit de gemeenschappelijke zorg voor een brede school als meerwaarde. Meerwaarde
zowel voor de kinderen en hun ouders, als voor de diverse partners en hun werking.
8
D. Actieplan7.
Voorliggend actieplan is dat van een brede school in opstart: met tijd en energie om het
samenwerkingsverband te ontwikkelen, een communicatie uit te bouwen, bevragingen te lanceren,
voeling te krijgen met wat leeft, zowel op scholen, onder kinderen als bij de ouders. Met aandacht
ook voor het ontwikkelen van een gedragenheid bij de leerkrachten. Tegelijkertijd willen we dit jaar
met een aantal insteken ook de meerwaarde van een brede school voelbaar maken, zowel bij
leerkrachten als bij kinderen (cfr Pennenvrienden en Talentenarchipel).
Enkele noden die gebleken zijn uit het onderzoek voorafgaand aan het indienen van het project voor
de brede school, worden dit jaar nog niet ingelost. Zij komen in latere jaargangen aan de beurt.
1. Ontwikkelen van samenwerkingsverband
Verkennende gesprekken hadden plaats met heel wat partners in de loop van de maanden januarimaart.
De recente verbreding van de stuurgroep is voelbaar in het voorliggende actieplan. Omdat we het
belangrijk vonden dat de brede school “van binnenuit” kan groeien –dit is: gedragen door de
basiswerkers en dus aansluitend bij wat leeft op school- zal het enige tijd vragen om ook de scholen
Sint Pieters en de Van Asbroeckschool ten volle mee op te nemen in de brede school. Naarmate de
tijd verstrijkt raken ook deze scholen en later ook de IBO’s steeds meer geïntegreerd in de acties.
2. Bestuderen van noden
Kennis werd genomen met de noden via het ingediende project, het schoolwerkplan en alle
gegevens die zich op het CIPO-model bevinden, via een bevraging van leerkrachten in HHS (februari
2014), groepsgesprekken met kinderen in L3, L4 en L5, individuele gesprekken met kinderen,
observaties op de speelplaats en in het park tijdens de middagpauzes, via gesprekken met ouders op
de koffiestop en tijdens de boekenbeurs (14 maart) en tijdens meerdere gesprekken met de directie
HHS.
3. Verder uitdiepen van het samenwerkingsverband.
3.1.
Stuurgroep
Eén keer per maand/anderhalve maand komt de stuurgroep samen om de activiteiten in
het actieplan vorm te geven, te evalueren en eventueel bij te sturen. De stuurgroep is
gegroeid van een eerder sitegebonden samenwerwerkingsverband (opgebouwd rond de
site van de Heilig Hartschool) naar een breed, webgerelateerd, lokaal ingebed
samenwerkingsverband met partners uit de onderwijswereld en kinderopvang en uit het
socio-culturele veld: Heilig Hart School, Gemeentelijke basisschool Van As1broek, Sint
7
De termen in cursief tussen haakjes verwijzen naar de waarden die vernoemd werden in de visietekst.
9
Pieterscollege basisschool (vestiging in de Leon Theodorstraat, Ecole Primaire du Sacre
Coeur, Kinderdagverblijf Harlekijntje, Jetse Academie Muziek-Woord-Dans, Ploef!
(wijkontmoetingscentrum), Brede School Essegem, Gemeenschapscentrum Essegem,
Gemeente Jette (dienst cultuurbeleid), Openbare bibliotheek Jette.
De samenstelling van de stuurgroep is nog aan enige verandering onderhevig. Zo ligt de
vraag voor of de Ecole Primaire du Sacre Coeur deel zal blijven uitmaken van de
stuurgroep, dan wel zich meer op hun gemak voelt in een sitegebonden werkgroep die
zich buigt over de samenwerking met de Heilig Hart School. Ook de IBO De
Puzzel/Margriet, die hoogstwaarschijnlijk in samenspraak met de Van Asbroeckschool
van start gaat, zal opgenomen worden in de stuurgroep. Met Le Rayon Vert, eveneens
een cultureel ontmoetingscentrum in de buurt, zal eveneens contact opgenomen
worden.
3.2.
Netwerk
De nieuwe brede school zal kenbaar gemaakt worden bij zoveel mogelijk lokale partners.
Met sommige partners loopt al een samenwerkingsverband op de scholen. De
samenwerking Davidsfonds – Heilighartschool is intens. Andere partners geven aan dat
zij de brede school gunstig gezind zijn, en waar mogelijk bereid zijn tot samenwerking.
Vb. KTA Jette, Scouts en Gidsen De Klauwaert, Residentie Park (met een bestaande
samenwerking met Sint Pieterscollege).
Ook bovenlokale partners zullen aangesproken worden. JES voor een buurtwandeling
met leerkrachten, OCB (en VBB) voor een vorming rond breed leren.
3.3.
Vormgeving samenwerkingsverband
Er wordt voorzien om meer duidelijkheid te scheppen in de structuur van het
samenwerkingsverband. Onderverdeling in stuurgroep en werkgroepen en hun onderling
relatie komen aan de orde. De verantwoordelijkheden en rolverdeling van een ieder
(inclusief van de brede schoolcoördinator) zal vastgelegd worden. Hier werd trouwens
nadrukkelijk naar gevraagd tijdens de eerste stuurgroep. Tevens zal nagegaan worden of
het bijeenroepen van een algemene vergadering zinvol is binnen uitgebouwde structuur.
3.4.
Visieontwikkeling.
De visietekst zoals in bovenstaande vermeld, is het resultaat van een gezamenlijke
pedagogische dialoog. De definitieve versie zal op de volgende stuurvergadering
voorgelegd worden en al dan niet goedgekeurd worden. Tevens zal nagegaan worden
- in hoeverre het zinvol is om hier meer concrete korte termijn-doelstellingen aan te
koppelen en
- in welke mate de visie levendig zal gehouden worden in de stuurgroep. Een visuele
voorstelling tijdens de stuurvergaderingen of een gemeenschappelijke
ondertekening van een charter hoort tot de mogelijkheden.
10
3.5.
Communicatie
Website
De website zal ontwikkeld worden. Hiervoor zal gebruik gemaakt worden van het
sjabloon dat door de VGC wordt aangeboden.
Logo
Voor dit jaar is het ontwerpen van een logo voorzien. Dit logo zal gebruikt worden in de
communicatie naar ouders en kinderen toe. Afspraken zullen gemaakt worden over hoe
en wanneer de partners dit logo zullen gebruiken.
De ontwikkeling van een visitekaartje voor de brede schoolcoördinator met logo en
verwijzing naar de website wordt voorzien.
3.6.
Overleg, Vorming, evaluatie.
Naast het maandelijkse/zeswekelijkse overleg, staat ook de vorming voor coördinator en
partners op het programma, evenals de evaluatie van de afgelopen acties en de
ontwikkeling van een volgend actieplan.
4. De grote stap voor de allerkleinsten (KDVH – K0)
Onderstaande acties vinden hun oorsprong in de voorafgaandelijke gesprekken met het
Kinderdagverblijf Harlekijntje, met de kleuterjuf van het Heilig Hart en met de partners
Gemeente Jette, en GC Essegem. Zij vond haar beslag tijdens de stuurgroep van 04.04.2014.
4.1.
Interactief wenmoment met de allerkleinsten + infofiche (werktitel)
Wat?
Er zal een format ontwikkeld worden voor een interactief wenmoment die plaats vindt
enkele dagen vóór de instapdag van de allerkleinsten. Tegelijkertijd zal een infofiche
ontwikkeld en per kind ingevuld worden door KDVH. De infofiche zal meegegeven
worden aan de ouders, die dit op hun beurt kunnen afgeven aan de school tijdens het
wenmoment.
Doelgroep: Ouders, de kleinste kinderen en de juffen.
Doelstelling:
- De kleintjes wennen spelenderwijs aan hun nieuwe omgeving (welbevinden)
- De ouders raken aan de praat met mekaar (ontmoeting en betrokkenheid)
- De ouders en de leerkrachten wisselen heel wat informatie uit (over de werking in de
klas en over de eigenschappen van de kinderen, waardoor de leerkracht van bij het
prille begin beter kan inspelen op de eigenheid van het kind) (welbevinden).
- Via de ouders wisselen ook de begeleiders van het kinderdagverblijf en leerkrachten
informatie uit.
Partners: Kleuterjuffen uit de onthaalklasjes van HHS en uit VAB, de directie van het KDV
en brede schoolcoördinator vormen samen een werkgroepje.
11
Gedragenheid.
Deze actie is ontstaan op aangeven van een kleuterjuf in HHS en biedt een meerwaarde
voor bestaande wenmomenten, die tot nog toe in hoofdzaak beperkt bleven tot het
verstrekken van informatie over de werking van de school.
Communicatie
Er zal gezocht worden naar een aangepaste uitnodiging voor de ouders, zodat ook de
anderstalige lager geschoolde ouders zich aangesproken weten voor het wenmoment.
Het gebruik van iconen wordt overwogen, ook op de infofiche of op de papieren die
gehanteerd worden tijdens het wenmoment.
4.2. Wederzijds werkbezoek.
Wat?
Indien uit de gesprekken tijdens het bovenvermeld werkgroepje blijkt dat leerkrachten
en begeleiders het zinvol vinden om kennis te maken met mekaars werking, zal hier
gevolg aan gegeven worden door het organiseren van wederzijdse werkbezoeken.
Doelstelling
Het beter kunnen afstemmen van de werking op mekaar, waardoor de vertrouwdheid en
het veiligheidsgevoel van kinderen verhoogt (welbevinden.)
Doelgroep: Leerkrachten en begeleiders, en onrechtstreeks de kinderen
Partners: KDVH, Kleuterleerkrachten, Brede schoolcoördinator
Gedragenheid: het initiatief laten we groeien uit het werkgroepje zelf.
4.3.
Kennismaking met het Nederlandstalige scholenaanbod.
Wat? Tijdens een werkgroepje zal gekeken worden hoe de partners ouders kunnen
begeleiden bij hun keuze voor het Nederlandstalig onderwijs. Een rondleiding langsheen
de Nederlandstalige scholen in Jette behoort tot de mogelijkheden. Tevens zullen de
ouders toegeleid worden naar het “aanmeldingsgesprek” dat GC Essegem organiseert
om ouders te helpen bij hun keuze voor het Nederlandstalig onderwijs.
Doelgroep: Ouders KDV
Doelstelling:
- Ouders worden op een laagdrempelige manier toegeleid tot het Nederlandstalige
onderwijsaanbod in Jette
- Tijdens het “aanmeldingsmoment” in GC Essegem worden de ouders begeleid in het
maken van een doordachte keuze voor het Nederlandstalig onderwijs en in de
aanmeldingsprocedure voor de inschrijvingen.
Partners: KDV Harlekijntje, GC Essegem, Gemeente Jette dienst Interval (gemeentedienst
voor wie problemen heeft op en met school).
Gedragenheid. Dit initiatief kwam tot stand tijdens de stuurgroep en komt tegemoet aan
de vastgestelde nood bij ouders in hun zoektocht naar (Nederlandstalig) onderwijs.
Communicatie: De ouders van het KDV zullen schriftelijk en mondeling op de hoogte
gebracht worden door de kindbegeleiders.
12
5. Werkgroep ontmoeting NL-FR
Wat? Een werkgroep zal samengeroepen worden, bestaande uit de directies, eventueel
de leerkrachten turnen van beide secties en eventueel ook van ouders (wordt nog
nagegaan). Samen zal bekeken worden welke eerste stappen zij kunnen zetten vanaf het
schooljaar 2014-2015 om zich zowel naar ouders als naar kinderen toe als partners te
profileren en toenadering te creëren . Gezamenlijke acties die zullen overwogen worden
zijn:
- samenwerking inzake schoolvervoerplannen,
- gemengde (sport-)activiteiten tijdens de middagpauze,
- gemeenschappelijke koffietafel dat door de ouders wordt georganiseerd aan het
begin van het nieuwe schooljaar.
- Pennenvrienden (zie verder).
Doelgroep: leerkrachten, ouders en kinderen van de HHS en van SC
Doelstelling: Ontmoeting en toenadering creëren zowel tussen kinderen van de beide
scholen als tussen de ouders. Het wij-zij-denken van de kinderen doorbreken. (openheid
en dialoog, welbevinden)
Partners: SC, HHS
Gedragenheid. De werkgroep ontstaat vanuit volgende vaststellingen:
- dat er een heel sterk “wij-zij”-denken bestaat onder de leerlingen van de
Nederlandstalige school en van l’Ecole Sacre Coeur, ook al delen zij hetzelfde gebouw en
dezelfde speelplaats (gezamenlijk gebruik tijdens de middagpauze). Er is nood aan
ontmoeting en wederzijds respect.
- dat sommige ouders mekaar kennen van buitenschoolse context, wat een insteek biedt
om het wij-zij denken binnen het scholencomplex te doorbreken.
- dat ouders vragende partij zijn voor een betere kennis van de andere taal (Frans,
respectievelijk Nederlands)
- dat de aanwezigheid van de anderstalige school op de campus als een meerwaarde
wordt ervaren, zowel door ouders als door leerkrachten.
- dat de directies van beide scholen het goed met mekaar kunnen vinden.
Communicatie
- Er zal gezocht worden naar gezamenlijke communicatie met beider logo’s en met het
logo van de brede school op.
6. Breed leren
Inzake het breed leren neemt De Verrekijker een trage start. Precies om die voorwaarden te
scheppen om in de toekomst gedragen acties te ontwikkelen. Vorming van leerkrachten staat dit
jaar centraal, evenals een screenen van/reflectie op de eigen onderwijspraktijk. Om toch voeling
te krijgen met wat breed leren kàn zijn in een brede school-verband, wordt een kleine actie die
ook bij BRES loopt, gelanceerd in De Verrekijker.
13
6.1. Anders kijken, Brussel zien.
Wat? Tijdens een wandeling/buurtverkenning leren de leerkrachten de leer- en
leefomgeving rond de school en in Brussel kennen. De excursie wordt speels opgevat en
fungeert tegelijkertijd als een teambuildingsactie.
Doelgroep: Leerkrachten VAB. Indien de buurtverkenning kan toegespitst worden op
muzische vorming, zal ook HHS ingaan op het aanbod. Dit wordt nagevraagd bij JES. SP
nam eerder al deel aan dergelijke excursie.
Doelstelling: Vorming van het team om breed leren alle kansen te kunnen bieden in de
eigen onderwijspraktijk (gedragenheid) + Teambuilding (plezier en welbevinden)
Partners: VAB, (HHS?), JES vzw (ism OCB).
Gedragenheid. Uit een bevraging van de leerkrachten in HHS blijkt de nood aan
buurtverkenning en aan verkenning van mogelijkheden van Brussel voor het onderwijs.
Het inspectieverslag geeft “aandacht voor een positieve teamsfeer” mee als werkpunt
voor VAB. JES bereidt de wandelingen tijdens een personeelsvergadering voor, zodanig
dat die nauw aansluit bij de noden en verwachtingen van het team.
6.2.
Breed in de kijker.
Wat? Deze actie omvat 3 componenten: vorming, repertoriëring en communicatie.
- Vorming: Een vorming over breed leren, waarbij leerkrachten aangezet worden om
hun eigen onderwijspraktijk onder de loep te nemen (vanuit het perspectief van
breed leren). (Gesprekken hierover zijn lopende bij OCB)
- Repertoriëring waarbij leerkrachten tijdens gesprekken de brede schoolcoördinator
info verstrekken over hun onderwijspraktijk
- Communicatie: reportages over de bestaande brede schoolacties op de website van
de brede school. (Deze reportages worden ook aangeboden voor op de website van
de school, of op de website van de betrokken partnerorganisatie)
Doelgroep: leerkrachten, ouders
Doelstelling: reflectie – voedingsbodem voor een gedragen brede school (cfr infra)
Partners: OCB (ism VBB) voor de vorming, HHS, SP, VAB, Oudercomités.
Gedragenheid staat centraal in deze actie. Ze vertrekt vanuit de vaststelling (tijdens
eerdere gesprekken met het leerkrachtenteam in HHS en in SP en tijdens het
doornemen van het schoolwerkplan in HHS) dat er al heel wat acties lopen op de scholen
met een sterk “brede schoolgehalte”. Denken we maar aan de fietslessen met Provélo in
HHS en in SP, aan de samenwerking met het Davidsfonds (Junior Journalistenwedstrijd
en boekenbeurs).
Deze actie wil een voedingsbodem creëren voor een gedragen brede school in de
toekomst. Om te voorkomen dat de leerkrachten de brede school ervaren als “iets
nieuws dat er nog eens bovenop komt”, worden leerkrachten bevestigd in hun “brede
schoolacties” of in hun acties die aardig in de richting van een brede school gaan.
Tevens biedt deze actie de inspiratie voor toekomstige acties die naadloos aansluiten bij
wat al leeft in de school én die de bestaande acties versterken dankzij de input uit het
samenwerkingsverband.
14
Communicatie. (cfr supra) De communicatie gebruikt vnl beeldmateriaal met kort
tekstmateriaal. Er wordt naar gezocht om in de loop van de reportages alle spelers aan
het woord te laten: kinderen, leerkrachten, ouders, partners.
6.3.
Pennenvrienden (onder voorbehoud)
Wat? De leerlingen van enkele parallelklassen leren mekaar beter kennen door het
project 'pennevrienden'. Elk krijgen ze een pennenvriend toegekend van een andere
school. In de maand oktober zullen ze (papieren) brieven naar elkaar schrijven. In
november krijgen ze een workshop 'veilig internet en hoe communiceer ik via mail' en
maken ze een eigen mailadres aan. Nadien sturen ze gedurende de hele maand
november mails naar hun mysterieuze vriendje. In de maand december volgt er een
workshop 'film maken' alwaar de kinderen in een film hun klas en school voorstellen aan
de andere klassen. Nadien volgen er skypesessies waar de kinderen voor het eerst hun
mysterievriendje zullen zien. De filmpjes die ze maakten worden apart in elke klas
getoond. Eind december volgt er een messageparty waar alle kinderen elkaar zullen
ontmoeten. Eerst volgen er workshops waar de kinderen in duo met hun
mysterievriendje aan deelnemen, en nadien volgt er een feestje waar de kinderen naar
elkaar briefjes kunnen schrijven en dansen.
In het tweede semester (2015) zullen de kinderen de mogelijkheid krijgen om tijdens
vrije momenten te blijven communiceren met hun mysterievriendje, zowel via mail als
via papieren brieven.
De directie van SP en HHS tekenen in voor deze actie. Met de leerkrachten wordt
bekeken of ze de extra werkload kunnen dragen (corrigeren van heel wat brieven).
Eveneens wordt gekeken of dit als een meertalige uitwisseling tussen de leerlingen van
HHS en SC kan lopen. (zie werkgroep NL-FR, punt 3.) “Dan hebben de kinderen een echt
goede reden om de andere taal te leren”, aldus de leden van de afgelopen stuurgroep.
Doelgroep: Kinderen die brieven schrijven. Leerjaren worden later bepaald.
Onrechtstreeks ook de leerkrachten.
Doelstelling:
- Kinderen leggen nieuwe contacten (waarvan we hopen dat zekere vooroordelen de
wereld worden uitgeholpen) en beleven hier plezier aan (Plezier, openheid en
dialoog). Ze leren brieven schrijven en omgaan met media in een levensechte
omgeving (ontmoeting, levensecht leren).
- Leerkrachten ervaren de meerwaarde van het samenwerkingsverband met meerdere
(lokale) partners en ervaren hoe eindtermen en leerplandoelstellingen makkelijk op
levensechte en integrale wijze in de hand kunnen gewerkt worden. Als eerste opstap
naar breed leren lijkt deze actie uiterst geschikt.
Partners: JES (voor Beam), Child Focus (voor workshop over veilig online gaan), BRES
voor ondersteuning en uitwerking format, HHS, SP, SC (onder voorbehoud), vzw Sint
Goedele voor ICT-ondersteuning bij het vormen van matches tussen de kinderen .
Gedragenheid. Directie (en wellicht ook de leerkrachten) ervaren deze actie als een
“naadloze aansluiting” bij eindtermen en leerplannen voor Nederlands en voor
15
Muzische vorming (domein Media). Met de leerkrachten wordt bekeken of ze de extra
werkload kunnen dragen (corrigeren van heel wat brieven). Zeker bij een meertalige
uitwisseling vraagt het begeleiden van kinderen die anderstalige brieven ontvangen een
extra-inspanning van leerkrachten.
7. Talentontwikkeling : talentenarchipel.
Wat? Deze actie is geïnspireerd op de talentenarchipel ontwikkeld door het CEGO. Zij
bestaat uit 5 componenten:
- Bevraging van kinderen en ouders over de buitenschoolse activiteiten en de
drempels die ze daarbij ervaren.
- Startmoment waarbij via verschillende (korte) workshops kinderen kunnen proeven
van de verschillende archipels. De workshops worden gedragen door
partnerorganisatie uit de buurt die naschoolse activiteiten aanbieden (en uit de
stuurgroep). Hierdoor vorm het startmoment een kennismaking én opstap voor de
kinderen en ouders van de school.
Verbreding of versterking van het naschoolse aanbod. Uit de bevraging zullen de
drempels blijken en zal duidelijk worden of de leer- en leefomgeving verbreed, dan
wel versterkt dient te worden.
- Opvolging tijdens de klasuren en in de contacten met de ouders. We streven naar de
aanwezigheid van 1 leerkracht per school tijdens deze werkgroep. In
schoolteamverband zal verder nagedacht worden hoe het zoeken naar talent en naar
aanleg binnen de school en in de loop van het jaar levendig zal gehouden worden.
- Tijdens de werkgroep zal al even nagedacht worden hoe deze actie feestelijk kan
worden afgesloten (voor in actieplan 2015)
Doelgroep: Kinderen van de drie Nederlandstalige scholen en van het IBO
Doelstelling: De doelstelling is meervoudig: talentontwikkeling; het toegankelijk maken
van activiteiten (verbreden of versterken naargelang de noden); Nederlands stimuleren
ook in buitenschoolse context, plezier en welbevinden verhogen; reflectieve houding in
de hand werken, zowel bij kinderen als bij ouders in het zoeken naar hun aanleg/talenten
in de kiem; de brede school lanceren in SP en VAB (in HHS gebeurde dit al via een brief
aan de ouders, aanwezigheid op de koffiestop en boekenbeurs, op de kriebeldag en
tijdens klasbezoeken).
Partners: Een werkgroep zal samengesteld worden om de actie verder uit te werken
(voorzien op 9 mei). De partners worden op dat moment duidelijker. Voorafgaandelijk
wordt al eens gepolst of ook organisaties uit de buurt (denk aan Kinderboerderij, JNM,
Scouts, atelier 340) bereid zijn om een workshop te organiseren tijdens het
startmoment.
Gedragenheid: De leerkrachten van HHS werken al langer met de talentenarchipel, ook al
geraakt dit soms wat in de marge van het klasgebeuren. Ook in SP volgt één van de
collega’s vorming hierover en de CEGO-publicatie ligt boven op het bureau van de
directeur van VAB. Kortom de voedingsbodem is er om aansluitend bij een klassieke
brede-schoolactie (verbreden en versterken van de leer- en leefomgeving) verder te
laten leven in het klasgebeuren.
Communicatie: wordt nog verder uitgewerkt.
16
E. De vijf kernaspecten
De vijf kernaspecten komen geïntegreerd in de actiepunten aan bod. Met de talentenarchipel wordt
volop aan talentontwikkeling en plezier gedaan. In de scholen met een kwetsbaar publiek vormt de
verbreding en de versterking van de school meteen ook een opstap naar maatschappelijke
participatie.
Veiligheid komt rijkelijk aan bod bij de initiatieven die ontwikkeld worden om de instap in de
kleuterschool te verzachten en om het welbevinden –lees de verstandhouding tussen de kinderen
onderling- op de HHS te verhogen.
De uitwisseling NL-FR en alle andere taalstimulerende activiteiten (denk aan Pennenvrienden, de
ontwikkeling (verbreding of versterking) van het Nederlandstalige naschoolse aanbod) zijn een goede
voorbereiding op de toekomst.
Via het project breed in de kijker zal duidelijk worden dat scholen ook aandacht besteden aan de
fysieke en mentale gezondheid van de kinderen.
F. Tijdspad
Voor de verspreiding van de verschillende acties over het jaar 2014 verwijs ik naar het tijdspad in
bijlage (Excel-document).
17