Jaarverslag 2013 en werkplan 2014 - Onderzoek

Auteur
Daan Andriessen & René Butter
Inlichtingen
Lectoraat Methodologie van Praktijkgericht
Onderzoek
06-42605375
06-27037777
Datum
12 februari 2014
Versie
1.0
© Hogeschool Utrecht,
Utrecht, 2014
Bronvermelding is verplicht.
Verveelvoudigen voor eigen gebruik
of intern gebruik is toegestaan.
Jaarverslag 2013
en werkplan 2014
Lectoraat
Methodologie van
Praktijkgericht
Onderzoek
Jaarverslag 2013 en werkplan 2014 Lectoraat Methodologie van Praktijkgericht Onderzoek
Inhoudsopgave
1
Overzicht van het lectoraat
3
1.1 Doel................................................................................................................ 3
1.2 Onderzoeksthema’s ....................................................................................... 3
1.3 Onderzoekslijnen ........................................................................................... 5
1.4 Samenstelling en taakverdeling ..................................................................... 5
1.5 Governance ................................................................................................... 6
1.6 Werkwijze ...................................................................................................... 6
2 Jaarverslag 2013
7
2.1 Overzicht afgeronde en lopende activiteiten ................................................. 7
2.2 Personele bezetting ....................................................................................... 10
2.3 Gerealiseerde inkomsten voor onderzoek 2013 ............................................ 10
2.4 Output ............................................................................................................ 11
3 Werkplan 2014
14
3.1 Verder inventariseren van behoeften faculteiten ........................................... 14
3.2 Onderzoeken per onderzoekslijn ................................................................... 14
3.3 Overige activiteiten ........................................................................................ 16
© Hogeschool Utrecht, 2014
2
Jaarverslag 2013 en werkplan 2014 Lectoraat Methodologie van Praktijkgericht Onderzoek
1 Overzicht van het lectoraat
Het Lectoraat Methodologie van Praktijkgericht Onderzoek (MPO) is door het College van Bestuur van de Hogeschool Utrecht opgericht per 1 september 2013. De structuurnota van het lectoraat is terug te vinden op www.methodologie.hu.nl. Tussen 1 mei en 1 september 2013 hebben we gewerkt aan het opzetten van het lectoraat en het samenstellen van de kenniskring zodat we een vliegende start konden maken. Dit document bevat het jaarverslag voor de periode
september – december 2013 en een concept werkplan voor 2014.
1.1 Doel
Het lectoraat is een HU-breed lectoraat dat als opdracht heeft het verder ontwikkelen van de
methodologie van praktijkgericht onderzoek op een manier die recht doet aan het contextuele
karakter van dit type onderzoek. Wij vullen deze opdracht in door enerzijds zelf onderzoek te
doen en aanpakken te ontwikkelen en anderzijds onderzoekers en opleidingen binnen en buiten
de HU te faciliteren. Beide typen activiteiten versterken elkaar omdat onderzoek plaatsvindt tijdens het faciliteren en andersom.
In de eerste periode van het lectoraat hebben we gemerkt dat het soms goed is ook te benadrukken wat het lectoraat niet gaat doen. We gaan geen oordelen geven over de kwaliteit van
onderzoek, van individuele onderzoekers of van onderzoekslijnen in het curriculum, tenzij de betreffende onderzoeker of opleiding daar zelf on vraagt. We zijn geen politieman die bekeuringen
uitdeelt of rechter die bepaalt welk onderzoeksvoorstel mag worden ingediend. Zodra wij die positie gaan bekleden kunnen wij niet langer op een goede manier de rol van facilitator vervullen.
Wij zijn primair onderzoekers en ondersteuners.
Wij faciliteren onderzoekers en docenten binnen en buiten de HU. Op hun beurt bedienen docenten weer de studenten. Wij ondernemen zelf geen activiteiten die op studenten zijn gericht.
1
Zo is de Eerste Hulp Bij Onderzoek op de teamsite van het lectoraat alleen toegankelijk voor
medewerkers en niet voor studenten.
1.2 Onderzoeksthema’s
Het onderzoeksprogramma van het lectoraat bestrijkt drie thema’s: methodologie van praktijkgericht onderzoek, didactiek van praktijkgericht onderzoek en assessment van onderzoeksvaardigheden.
Methodologie van praktijkgericht onderzoek
Praktijkgericht onderzoek is onderzoek dat is geworteld in de beroepspraktijk en bijdraagt aan
de verbetering en innovatie van die beroepspraktijk. Dit vindt plaats door het genereren van
kennis en inzichten, maar ook door het leveren van toepasbare producten en ontwerpen en
concrete oplossingen voor praktijkproblemen. Daarbij is het onderzoek doorgaans multi- en/of
transdisciplinair van aard en ingebed in een scala van interne en externe organisatorische verbanden, met behoud van de wetenschappelijke betrouwbaarheid en validiteit van het onderzoek
1
https://onderwijsteams.sharepoint.hu.nl/fem/lectoraten/Methodologie/Lists/EHBO%20Eerste%20Hulp%20Bij%20Onderzoek/AllItems.aspx
© Hogeschool Utrecht, 2014
3
Jaarverslag 2013 en werkplan 2014 Lectoraat Methodologie van Praktijkgericht Onderzoek
zelf. Het onderzoek kent een nauwe relatie met het onderwijs via de bijdrage aan de onderwijsactiviteiten, de professionalisering van docenten en curriculumvernieuwing.
Het praktijkgerichte karakter is in de ontwikkeling van dit soort onderzoek nog onderbelicht gebleven, terwijl de praktijkgerichte eigenschappen grote consequenties hebben voor de methodologie, de didactiek en de kwaliteit van dit onderzoek. Zo benadrukken Tavecchio & Gerrebrands
(2012) dat praktijkgericht onderzoek altijd te maken heeft met het dilemma van interne versus
externe validiteit. “Immers, hoe sterker de onderzoekers populatie en behandeling of interventie
begrenzen en inperken om de interne validiteit van de onderzoeksopzet te optimaliseren, hoe
minder extern valide de resultaten zullen zijn“ (p. 71-72).
Ook het dilemma tussen het voorstructureren van het onderzoek door het kiezen van concepten
en variabelen versus het openlaten van perspectieven om de praktijk te laten spreken is prominent aanwezig in praktijkgericht onderzoek. Praktijkgericht onderzoek dient vragen te beantwoorden die "qualitate qua" ingebed zijn in specifieke beroepscontexten en/of communities of
practice.
Binnen het thema Methodologie van praktijkgericht onderzoek doen wij onderzoek naar deze dilemma’s. Ervaren onderzoekers de dilemma’s en hoe gaan ze daar mee om? Welke oplossingen hebben ze gevonden om ermee om te gaan wat kunnen anderen daarvan leren?
Didactiek van praktijkgericht onderzoek
Studenten in het HBO dienen te beschikken over onderzoekend vermogen (HBO-raad, 2009).
Deze eis roept in heel Nederland bij opleidingen vragen op als: hoe hoog ligt dan de lat? Hoe
geef ik een goede onderzoeksleerlijn vorm in het curriculum? Hoe moet je onderzoekend vermogen toetsen in het afstuderen? Wat betekent dit voor de docenten? Het lectoraat ontwikkelt
visies op de rol van onderzoek in beroepsonderwijs en doet onderzoek naar de didactiek van
onderzoekend vermogen in bachelor en master onderwijs en wat er nodig is om te zorgen dat
docenten zich voldoende bekwaam voelen om studenten te begeleiden in het doen van een
praktijkgericht onderzoek.
Assessment van onderzoeksvaardigheden
Praktijkgericht onderzoek doen is voor veel spelers in het HBO een relatief nieuwe activiteit. Dit
geldt voor veel docenten en uiteraard ook voor de studenten. Bij het opleiden van docenten en
studenten is het bevorderen van onderzoeksenthousiasme en onderzoeksvertrouwen (researchselfefficacy, Griffioen, 2013) van groot belang. Onzekerheid vormt een onlosmakelijk deel van
het onderzoeksproces. De teneur in veel publicaties met betrekking tot onzekerheid is dat deze
het onderzoeksproces belemmert, en zoveel mogelijk dient te worden uitgebannen door concepten als logica en meetbaarheid, validiteit en betrouwbaarheid, en verantwoording. Daarmee
wordt echter voorbij gegaan aan de positieve bijdrage die onzekerheid kan leveren aan het onderzoeksproces. Onzekerheid helpt de onderzoeker alert te blijven, tot keuzes te komen, vaart
te maken, en naar creatieve oplossingen te zoeken. Maar de onderzoeker moet leren te voorkomen dat onzekerheid verlammend werkt, zonder de nuttige werking van onzekerheid teniet te
doen. Om dit te kunnen doen, is veiligheid van groot belangrijk.
Het lectoraat wil er graag door het ontwikkelen van tools bijdragen dat onderzoekers in opleiding
het doen van praktijkgericht onderzoek meer ervaren als een spannende ontdekkingsreis en
minder als een loodzwaar blok aan het been. Belangrijk instrument daarbij is het gebruik van
asessments die formatief de onderzoeker in opleiding informatie geven op welke terreinen hij of
zij zicht verder kan ontwikkelen op het gebied van onderzoekend vermogen. Dit kunnen as-
© Hogeschool Utrecht, 2014
4
Jaarverslag 2013 en werkplan 2014 Lectoraat Methodologie van Praktijkgericht Onderzoek
sessment zijn rond onderzoeksvaardigheden, onderzoeksvertrouwen, onderzoekende houding
etc.
1.3 Onderzoekslijnen
Het onderzoek van het lectoraat MPO draagt bij een het beantwoorden van de volgende vraag:
Op welke wijze kan de kwaliteit van praktijkgericht onderzoek verder worden verhoogd? Uitwerking van deze vraag heeft geleid tot vijf deelvragen die samen de onderzoekslijnen van het lectoraat vormen:
1. Kwaliteit van methodologie: onderzoek naar typen methoden en technieken die voorkomen
binnen praktijkgericht onderzoek, in hoeverre die voldoen en wat daarvan is te leren.
2. Kwaliteit van externe legitimering: onderzoek naar de eisen die de omgeving stelt aan praktijkgericht onderzoek en de consequenties daarvan voor de methodologie.
3. Kwaliteit van onderzoeksproducten: onderzoek naar kwaliteitscriteria voor onderzoek binnen het onderwijs en lectoraten.
4. Kwaliteit van onderzoekonderwijs: onderzoek naar manieren om de onderzoekslijn in het
bachelor- en masteronderwijs vorm gegeven.
5. Kwaliteit van onderzoeksbegeleiding: onderzoek naar manieren om de begeleiding van bachelor, master en PhD studenten bij het doen van onderzoek vorm gegeven.
1.4 Samenstelling en taakverdeling
Tabel 1 Samenstelling van de kenniskring
Thuisbasis
Lid kenniskring
Jonas
Moons
Functie
Fte
Docent
0,4
MPO
Dr. Daan
Andriessen
Lector
0,8
FG
Karlijn Karsten
Dr. Lisette
Munneke
Martine
Ganzevles
Onderzoeker
0,4
Hogeschool Hoofddocent
Docent
0,4
FNT
Dan Greve
Docent
0,4
FMR
Dr. Stijn Bollinger &
Irene van
der MarelKoning
Karien Hagemeijer
Dr. René
Butter
Docent
0,2
Docent
FCJ
FE
FMR
FEM
Diensten
MPO
© Hogeschool Utrecht, 2014
Aandachtsgebied
2014
Gebruik van big data
in praktijkgericht onderzoek
Typologie van praktijkgericht onderzoek
Visie op rol onderzoek
in beroepsonderwijs
Ethiek in praktijkgericht onderzoek
Onderzoeksleerlijnen
en hun eindniveau
Ontwikkelen leerlijn
‘onderzoekend leren –
leren onderzoeken’ in
brede bachelor
Onderzoekend vermogen in projectonderwijs en afstuderen
Veilige onzekerheid
Thema
Onderzoeklijn
Methodologie
1
Methodologie
(Thematrekker)
1, 3
Methodologie
2
Didactiek
(Thematrekker)
Didactiek
4
Didactiek
4
Didactiek
4
0,4
Begeleiding van afstuderen
Didactiek
5
Beleidsmedewerker
0,4
Didactiek
5
Hogeschool Hoofddocent
0,4
Begeleiding van promovendi
(Self-)assessmenttools
voor docenten en studenten
Assessment
(Thematrekker)
5
0,4
4
5
Jaarverslag 2013 en werkplan 2014 Lectoraat Methodologie van Praktijkgericht Onderzoek
Het lectoraat bestaat uit functioneel lector Dr. Daan Andriessen en Hogeschool Hoofddocent Dr.
René Butter. Zij sturen een kenniskring aan met daarin vertegenwoordigers vanuit iedere faculteit van de HU en de Diensten. In de eerste drie maanden van het lectoraat hebben de kenniskringleden onder meer verkend aan welke onderzoekslijn zij willen bijdragen. Iedere kenniskringlid heeft een eigen werkplan ontwikkeld waarin zowel de faciliterende taken staan richting
de thuisbasis als de onderzoeken waaraan ze willen bijdragen. In januari vinden RGW gesprekken plaats om deze plannen te bekrachtigen. Een overzicht op hoofdlijnen staat in tabel 1.
1.5 Governance
Het lectoraat legt verantwoording af aan Rob van Lambalgen, de faculteitsdirecteur die het lectoraat namens het CvB in zijn portefeuille heeft. Iedere twee maanden vindt een gesprek plaats
tussen de Daan en Rob. In zijn toezichthoudende taak wordt Rob ondersteund door een Stuurgroep waarin Andre Henken (FNT) en Dick de Wolff (FE) zitten. Deze raad komt twee tot drie
maal per jaar bij elkaar en bespreekt naast inhoudelijke thema’s de werkplannen en jaarverslagen.
Het lectoraat wordt geadviseerd door een klankbordgroep van lectoren uit alle kenniscentra. De
samenstelling van de klankbordgroep is als volgt:








Stijn Verhagen (FMR)
Anneke Menger (FMR)
Pascal Ravenstein (FEM)
Harriet Wittink (FG)
Thoni Houtveen (FE)
Elly de Bruijn (FE)
Ruben Vrijhoef (FNT)
Reint Jan Renes (FCJ)
1.6 Werkwijze
De taak van ieder kenniskringlid is om de brug te slaan tussen het lectoraat en de faculteit .
Kenniskringleden hebben de eerste drie maanden gewerkt aan het leggen van contacten binnen
de eigen faculteit en aan het geven van bekendheid aan het lectoraat. Het voorstel is om ieder
kenniskringlid periodiek contact te laten hebben met de lector van zijn of haar faculteit in de
klankbordgroep om de dienstverlening van het lectoraat aan de faculteit af te stemmen.
De kenniskringleden zijn het eerste aanspreekpunt voor de faculteit. Verzoeken tot ondersteuning door het lectoraat lopen zoveel mogelijk via het betreffende kenniskringlid.
Een van de belangrijke taken van het lectoraat is het faciliteren van kennisuitwisseling tussen
faculteiten en stimuleren dat onderzoekers en opleidingen van elkaar leren. Om die reden houden we iedere één á twee weken een bijeenkomst waarin de ervaringen en ontwikkelingen binnen de faculteiten worden besproken. In die bijeenkomst wordt ook de invulling en voortgang
van het werkplan besproken.
© Hogeschool Utrecht, 2014
6
Jaarverslag 2013 en werkplan 2014 Lectoraat Methodologie van Praktijkgericht Onderzoek
2 Jaarverslag 2013
De eerste drie maanden van de kenniskring stonden in het teken van:
1. Kennismaking en teambuilding. De kenniskringleden hebben elkaar leren kennen tijdens
kenniskring bijeenkomsten en het werken een het eerste gemeenschappelijke onderzoek.
2. Kennismaking binnen de eigen faculteit en het onder de aandacht brengen van de faculteit. Alle kenniskringleden zijn binnen de eigen faculteit gesprekken gaan voeren. De
meeste hebben via een of meer presentaties het lectoraat onder de aandacht gebracht
bij het kenniscentrum en/of de docenten.
3. Het opstarten van een gezamenlijk onderzoek typen praktijkgericht onderzoek binnen
de kenniscentra van de HU.
Daarnaast zijn er kleinere en grotere opdrachten uitgevoerd voor faculteiten en voor externe opdrachtgevers. Hier ronder volgt een overzicht. Uitgebreid overzicht van alle activiteiten van de
kenniskring is te vinden op de teamsite van het lectoraat:
https://onderwijsteams.sharepoint.hu.nl/fem/lectoraten/Methodologie/Lists/Projecten/Activiteiten.aspx
2.1 Overzicht afgeronde en lopende activiteiten
FCJ
Afgerond


Methodologisch ondersteunen van het mobiliteitsonderzoek van de HU
Methodologisch ondersteunen van het liefde en seks onderzoek van de Trajectum
Lopend


Adviseren over onderzoeksleerlijn
Methodologische ondersteuning bij het project Touchpoints
FE
Afgerond

Advies over de onderzoeksopzet van het academieteam internationalisering binnen Instituut Archimedes
Lopend




Professionalisering docenten bij Instituut Archimedes binnen de masteropleidingen op
gebied van praktijkgericht onderzoek
Adviseren bij de ontwikkeling van een cursus kwalitatieve methoden HU promovendi
door Hartger Wassink.
Deelname aan beleidsteam onderzoek vanuit Instituut Archimedes en lectoraat methodologie van praktijkgericht onderzoek.
Lidmaatschap Klankbordgroep Expertisecentrum Docent hbo van Elly de Bruijn.
© Hogeschool Utrecht, 2014
7
Jaarverslag 2013 en werkplan 2014 Lectoraat Methodologie van Praktijkgericht Onderzoek
FEM
Afgerond



Ondersteunen MOA (Center for Information Based Decision Maing & Marketing Research) bij maken reader over onderzoek.
Gesprek met accreditatiecommissie CE over voornemens versterken afstuderen CE en
de rol van het lectoraat.
Ondersteunen audit BMER en L&E.
Lopend






Ondersteunen van de Taskforce Onderwijskwaliteit
Het beschrijven van de competentie onderzoekend vermogen voor de opleiding Business Management.
Kalibreersessie beoordelen afstuderen opleiding SBRM faculteit FEM.
Kalibreersessie beoordelen afstuderen opleidingen AC, BE en FSM faculteit FEM.
Review van 6 scripties van de opleiding SBRM en leiden van een reviewsessie met afstudeerbegeleiders.
Train-the-trainer sessie voor begeleiden van kalibreersessies examinatoren.
FG
Afgerond



Bijdrage aan heidedag Kenniscentrum FG
Presentatie over kwalitatieve data-analyse aan onderzoekers van het lectoraat vraaggestuurde zorg van Hogeschool Utrecht.
Lezing Landelijk Opleidingsoverleg Fysiotherapie over onderzoek en afstuderen.
Lopend


Adviseren Fysiotherapie over inbedden praktijkgericht onderzoek in het afstuderen.
Begeleiding bij de onderzoeksopzet en het maken van een vragenlijst voor een onderwijskundig onderzoek binnen de master MANP.
FMR
Afgerond


Presentatie Probation Works site voor European Organisation for Probation op World
Congres on Probation in Londen
Advies aan Kenniscentrum Sociale Innovatie over onderzoekskwaliteit en borging daarvan.
Lopend





Ontwikkeling begeleidingstool voor de kwaliteit van praktijkgericht onderzoek aan het
kenniscentrum Sociale Innovatie
Methodologische ondersteuning Master Forensisch Sociale Professional HU
Adviseren onderzoeksleerlijn FMR
Opzetten zelfbeoordelingsinstrument Praktijkgerichte Onderzoeksvaardigheden voor
docenten.
Methodologisch begeleiden van 2 promotieonderzoeken.
© Hogeschool Utrecht, 2014
8
Jaarverslag 2013 en werkplan 2014 Lectoraat Methodologie van Praktijkgericht Onderzoek
FNT
Afgerond


Paper presentatie CARPE met Steven Nijhuis
Advies aanscherpen onderzoekend vermogen in professional skills ICT.
Lopend



Trainen van docenten ICT in onderzoeksbegeleiding
Workshop FNT congres afstudeerbegeleiden
Bijdragen aan pre-promotietraject FNT
CvB
Afgerond

Bijdrage aan het boek “Prikken in praktijken”
Lopend

Lidmaatschap Project indicatoren praktijkgericht onderzoek
Extern
Afgerond








Workshop op Studiedag Vereniging Hogescholen over beoordelen van afstuderen
Presentatie bij de Uitgebreide Bestuurscommissie Onderwijs Vereniging Hogescholen
Lezing op FACTA conferentie Toetsen en Beoordelen over rol onderzoek in HBO
Lezing bij ICT opleiding Hogeschool Inholland over 1e fase afstuderen
Ondersteunen LOO Commerciële Economie
Lezing Innovative Conservatoire Seminar Finland
Workshop Balanceren tussen inspiratie, relevantie en precisie: praktijkgerichte onderzoeksvaardigheden in het pedagogiek onderwijs
Afnemen proefvisitatie 2 lectoraten Christelijke Hogeschool Ede
Lopend





Secretariaat Design Science Research Group
Training Doen van TOP onderzoek Ministerie van SZW
Voorzitterschap Expertgroep Protocol Vereniging Hogescholen
Lezing en workshop bij studiedag Theoretische Natuurwetenschappen Fontys Hogescholen
Training PhD Project Management voor promovendi UvA
Eigen initiatief
Afgerond




Artikel voor Loopbaan Visie
Lezing CARPE 2013 over onderzoek in de bachelor
Lezing CARPE 2013 over zelfbeoordelingsinstrument Praktijkgerichte Onderzoeksvaardigheden voor docenten.
Interview Trajectum
© Hogeschool Utrecht, 2014
9
Jaarverslag 2013 en werkplan 2014 Lectoraat Methodologie van Praktijkgericht Onderzoek




Presentatie bij de Design Science Research Group over het lectoraat
Lezing First Congress on Research Integration and Inplementation Londen
Boekbespreking Tijdschrift voor Hoger Onderwijs
Research Inspirator app voor Ipad en IPhone
Lopend






Onderzoek naar typen methodologieën binnen de HU
Minimumeisen voor onderzoekend vermogen in professional bachelors en masteropleidingen
Artikel over onderzoek en organisatieprofessionals
Ontwikkelen tool voor de assessment van onderzoeks- en innovatiecompetenties van
studenten in samenwerking met Hamburg University of Applied Sciences
Uitvoeren van selectie en ontwikkelassessments voor promovendi
Schrijven van artikel over PhD Personality Questionnaire
2.2 Personele bezetting
Tabel A1. HBO-raad: Onderzoeksinzet personeel van lectoraat (peildatum 31 december 2013)
Categorie
1. Lectoren
Totaal aantal
1
Totaal fte’s
0,8
Aantal gepromoveerden
1
2. Docenten en andere onderzoekers
9
3,4
3
3. Promovendi
0
0
4. Ondersteuning
1
0,5
5. Studenten
0
2.3 Gerealiseerde inkomsten voor onderzoek 2013
Tabel A2. HBO-raad: Gerealiseerde inkomsten lectoraat (peildatum 31 december 2013)
Rijksbijdrage (1e geldstroom)
SIA/RAAK (2e geldstroom)
Internationaal (3e geldstroom)
Overig (3e geldstroom)
Gerealiseerde inkomsten
€145.446
Uit middelen HU
€103.646
Spiegelfinanciering kenniskringleden
€41.800
€1.000
Voor het gehele schooljaar 2013-2014 is inmiddels €18.000 euro externe middelen geworven.
Het budget is €20.000,- per jaar.
© Hogeschool Utrecht, 2014
10
Jaarverslag 2013 en werkplan 2014 Lectoraat Methodologie van Praktijkgericht Onderzoek
2.4 Output
Overzicht
Tabel B.1 Output lectoraat
Domein
Cat 1
Professionele praktijk (P)
Cat 2
1a
1b
1c
2a
1
1
1
7
Onderwijs en scholing (O)
Wetenschap/onderzoek (K)
Totaal:
8
1
1
2
2
2b
Cat 3
3a
3b
Cat 4
4a
4b
4c
4d
1
20
1
%
10
26%
22
56%
7
18%
39
100%
4e
13
5
1
Totaal
13
Categorie 1a: wetenschappelijk: publicaties, rapporten, (hfd in) boeken, artikelen
Categorie 1b: vak: publicaties, rapporten, (hfd in) boeken, artikelen
Categorie 1c: overig
Categorie 2a: lezingen, presentaties, workshops, demonstraties, symposia, congressen/conferenties, expertmeetings, coaching/intervisie, trainingen/opleidingen
Categorie 2b: overig
Categorie 3a: uitingen in media: radio- en tv-interviews, krantenartikelen
Catgeorie 3b: overig
Categorie 4a: bijdragen aan onderwijs HU-ba: minoren, (studieloopbaan)begeleiding, onderwijsmodulen, bijstelling/verbetering curriculum, (verzorging) colleges/lessen
Categorie 4b: bijdragen aan onderwijs HU-ma: (studieloopbaan)begeleiding, onderwijsmodulen,
bijstelling/verbetering curriculum, (verzorging) colleges/lessen
Categorie 4c: bijdragen aan onderwijsmateriaal HU-ba: (hfd in) studie/moduleboeken, overig
onderwijsmateriaal
Categorie 4d: bijdragen aan onderwijsmateriaal HU-ma: (hfd in) studie/moduleboeken, overig
onderwijsmateriaal
Categorie 4e: overig
KOP index
Voor alle activiteiten houden we bij wat hun bijdragen zijn aan Kennis, Onderwijs en Praktijk. De
indeling in Kennis, Onderwijs en Praktijk is voor het lectoraat MPO lastig. Onze praktijk is namelijk het onderwijs en onderzoek in het hbo. Hierdoor dreigen alle categorieën uit elkaar te gana
lopen. Onze interpretatie is nu als volgt:
Kennis = bijdrage aan kennisontwikkeling in de wetenschap
Onderwijs = bijdrage aan onderwijs HU
Praktijk = bijdrage aan onderzoek binnen en buiten HU, alsmede onderwijs buiten de HU.
Uit onderstaande tabel blijkt dat de activiteiten aan het verschuiven zijn naar bijdrage aan onderwijs HU. Dit is een teken dat we steeds beter worden gevonden door de faculteiten. Tegelij-
© Hogeschool Utrecht, 2014
11
Jaarverslag 2013 en werkplan 2014 Lectoraat Methodologie van Praktijkgericht Onderzoek
kertijd wordt het een uitdaging een goede balans te blijven houden tussen K, O en P en niet
‘opgeslokt’ te worden door dienstverlening aan het onderwijs.
Tabel B2: KOP index MPO stand 1 januari 2013
Activiteiten
Afgeronde activiteiten
Afgeronde en lopende activiteiten
Afgeronde, lopende en nog
niet gestarte activiteiten
Kennis
(bijdrage aan wetenschap)
2,1
1,8
Onderwijs
(bijdrage aan onderwijs HU)
2,7
3,6
Praktijk
(bijdrage aan onderzoek binnen en buiten
HU, alsmede onderwijs buiten de HU)
5,1
4,6
1,8
3,7
4,5
Wetenschappelijke publicaties
Andriessen, D. & Greve, D. (2013, November), Incorporating research in professional bachelor
programmes, paper presented at the CARPE conference 2013, Manchester, UK. (K)
Butter, R. (2013, November) Online self-assessment as a quality assurance tool in higher professional education, paper presented at the CARPE conference 2013, Manchester, UK. (P)
Vakpublicaties
Andriessen, D. (2013) Boekbespreking Integratie van onderzoek in het Onderwijs, Tijdschrift
voor Hoger Onderwijs, Vol. 31, 1-2, pp. 113-116. (P)
Andriessen, D. (2013), Ontwerpgericht onderzoek in het moeras van de praktijk, in: De Jong, H.,
Tops, P. en Van der Land, M., (Red.) Prikken in Praktijken, Den haag: Boom Lemma (K)
Overige publicaties
Butter, R. (2013) Research Inspirator app voor Ipad en IPhone (P)
Lezingen
Lezingen, presentaties, workshops, demonstraties, symposia, georganiseerde congressen/conferenties, expertmeetings, coaching/intervisie, trainingen.
Lezing
Workshop op Studiedag Vereniging Hogescholen over beoordelen van afstuderen
Presentatie bij de Uitgebreide
Bestuurscommissie Onderwijs
Vereniging Hogescholen
Lezing op FACTA conferentie
Toetsen en Beoordelen over
rol onderzoek in HBO
Lezing CARPE 2013
© Hogeschool Utrecht, 2014
Op
dra
cht
gever
Extern
K
O
P
Toelichting
P
Kenniscafe op Studiedag Vereniging Hogescholen over beoordelen van afstuderen
Extern
P
Extern
P
Presentatie als voorzitter van de Expertgroep Protocol bij de Uitgebreide
Bestuurscommissie Onderwijs Vereniging Hogescholen over rol onderzoek
in hbo en gebruik van beoordelingsmodellen bij visitaties
Lezing op FACTA conferentie Toetsen en Beoordelen over rol onderzoek
in HBO
Extern
P
Lezing op CARPE 2013 over onderzoek in de BA
12
Jaarverslag 2013 en werkplan 2014 Lectoraat Methodologie van Praktijkgericht Onderzoek
Lezing CARPE 2013
Extern
P
Design of a tool to assess
learning gains in project management tuition/training
Lezing bij ICT opleiding Hogeschool Inholland over 1e fase
afstuderen
Presentatie World Congres on
Probation in Londen
Lezing Innovative Conservatoire Seminar
Balanceren tussen inspiratie,
relevantie en precisie: praktijkgerichte onderzoeksvaardigheden in het pedagogiek
onderwijs
Presentatie bij de Design Science Research Group over
het lectoraat
Lezing First Congress on Research Integration and Inplementation
Lezing: broodje lectoraat
Extern
P
Extern
P
Lezing over het houden van intakegesprek voor docenten ICT Inholland op
basis van het boekje Van probleem naar prestatie van Jan Dik Zegel.
Extern
Extern
Extern
K
Presentatie Probation Works site voor European Organisation for Probation op World Congres on Probation in Londen
Bijwonen en lezing geven Innovative Conservatoire Seminar Helsinki over
onderzoek in de kunsten.
Workshop te houden op het congres van de Vereniging ter Bevordering
van der Studie der Pedagogiek aan de hand van de door de auteur ontwikkelde Research Inspirator App voor praktijkgericht onderzoeksdesign
Extern
K
Presentatie bij de Design Science Research Group over het lectoraat
Extern
K
Geven lezing op First Congress on Research Integration and Inplementation in Den Haag.
FC
J
FE
M
O
Lunchlezing over praktijkgericht onderzoek
O
Kennismakingspresentatie over het lectoraat bij het kenniscentrum InnBus
FE
M
FG
O
FG
O
FG
O
FG
O&
O
O
O
Gesprek met accreditatiecommissie CE over voornemens versterken afstuderen CE en de rol van het lectoraat.
Lezing Landelijk Opleidingsoverleg Fysiotherapie over onderzoek en afstuderen
Presentatie over kwalitatieve data-analyse aan onderzoekers van het lectoraat vraaggestuurde zorg van Hogeschool Utrecht.
Presentatie gegeven over het lectoraat methodologie van praktijkgericht
onderzoek tijdens de periodieke flowbijeenkomst. Het thema van deze bijeenkomst was de vervlechting tussen onderwijs en onderzoek. Opbrengst:
contact met coordinatoren onderzoeksleerlijn bachelor en master fysiotherapie
Bijdrage aan heidedag Kenniscentrum FG
Presentatie over lectoraat MPO aan collega's beleidsmedewerkers van de
Dienst O&O; in gesprek over mogelijke samenwerking tussen O&O en
MPO
Presentatie over lectoraat
MPO aan kenniscentrum InnBus
Gesprek met accreditatiecommissie CE
Lezing Landelijk Opleidingsoverleg Fysiotherapie
Inleiding Kwalitatieve Dataanalyse
Presentatie Flowbijeenkomst
Vervlechting Onderzoek en
Onderwijs
Heidedag Kenniscentrum FG
Presentatie lectoraat MPO
aan Dienst O&O, lunchlezing
K
K
O
Lezing Consortium on Applied Research in Professional Education 46 November 2013 in Manchester. Online Self-assessment as a Quality Assurance Tool in Higher professional Education.
Paper gepresenteerd op CARPE Conference in Manchester 4-6 november
2013 samen met Steven Nijhuis, coordinator projectmanagement van FNT.
Radio- en tv-interviews en krantenartikelen
Janssen, M. (2013) Eerste hulp bij onderzoek, Trajectum 10-09-2013 (O)
Bijdragen aan onderwijs
Zie overzicht activiteiten per faculteit in paragraaf 2.1. (O)
© Hogeschool Utrecht, 2014
13
Jaarverslag 2013 en werkplan 2014 Lectoraat Methodologie van Praktijkgericht Onderzoek
3 Werkplan 2014
De activiteiten in 2014 staan in het teken van:
1. Het verder inventariseren van de behoefte aan ondersteuning binnen de faculteiten.
2. Het uitvoeren van onderzoeksprojecten binnen de vijf onderzoekslijnen, waaronder het
schrijven van vouchers voor een aantal promotieonderzoeken.
3. Het houden van een openbare les op 10 april 2014.
3.1 Verder inventariseren van behoeften faculteiten
In 2013 is een begin gemaakt met het per faculteit inventariseren van issues en thema’s op het
gebied van methodologie, didactiek en assessment van praktijkgericht onderzoek. Kenniskringleden hebben gesprekken gevoerd en documenten bestudeerd. Op advies van de klankbordgroep van het lectoraat MPO die op 16 december 2013 voor het eerst bij elkaar is gekomen
wordt deze inventarisatie nog iets grondiger aangepakt om daarmee het draagvlak voor de
noodzakelijke keuzes te vergroten.
Het doel van de inventarisatie is om bij de belangrijkste stakeholders binnen de faculteiten te inventariseren welke thema’s er spelen en wat de belangrijkste onderwerpen zijn waarop behoefte
bestaat aan ondersteuning. Vervolgens dienen prioriteiten gesteld te worden, aangezien de capaciteit van het lectoraat beperkt is. Bij die prioritering spelen dient gekeken te worden naar 1)
waar ligt de grootste behoefte, 2) welke onderwerpen passen in de onderzoekslijnen van het
lectoraat en 3) welke capaciteit is beschikbaar. Binnen de faculteiten moet gekeken te worden
wie bij de besluitvorming betrokken dient te worden.
Uit de verkenningen die het lectoraat al heeft uitgevoerd is gebleken dat er grote behoefte is aan
ondersteuning rond twee thema’s:
1. De onderzoeksleerlijn in het curriculum (onderzoekslijn 4). Dit thema komt voort uit het
toenemend belang van onderzoekend vermogen in het curriculum. Opleidingen binnen
een aantal faculteiten zullen door het lectoraat worden ondersteund bij het vormgeven
van onderzoeksleerlijnen. Het lectoraat zal good practices verzamelen en samen met de
ervaringen die in faculteiten worden opgedaan zal dit uitmonden in een handreiking voor
het opzetten van een onderzoeksleerlijn.
2. De begeleiding en beoordeling van onderzoek in het afstuderen (onderzoekslijn 5). Dit
thema komt voort uit de toegenomen onduidelijkheid rond afstuderen en het vereiste
eindniveau. Alle kenniskringleden zullen worden getraind in het modereren van zogenaamde kalibreersessies. Dit zijn bijeenkomsten van examinatoren per opleiding waarin
de examinatoren werken aan een gezamenlijke interpretatie van het beoordelingsmodel
dat gebruikt wordt bij het beoordelen van afstudeerwerken. Dit moet leiden tot verheldering van de prestatiecriteria en verhoging van de validiteit en betrouwbaarheid van de
beoordeling.
3.2 Onderzoeken per onderzoekslijn
In 2014 krijgen de vijf onderzoekslijnen die in hoofdstuk 1 zijn genoemd verder inhoud. In het
onderstaande overzicht staan de onderzoeken die lopen of in 2014 gaan lopen. Voor de details
verwijzen wij naar het activiteitenoverzicht op de website.
© Hogeschool Utrecht, 2014
14
Jaarverslag 2013 en werkplan 2014 Lectoraat Methodologie van Praktijkgericht Onderzoek
1.
Kwaliteit van methodologie
Onderzoek
Typologie van praktijkgericht onderzoek
Rigor & Relevance in praktijkgericht onderzoek
Gebruik van onderzoek door organisatieprofessionals
Praktijkgericht onderzoek in de kunsten
Gebruik van data verzameld door studenten in praktijkgericht onderzoek
Big data in praktijkgericht onderzoek
2.
Output
Openbare les
Artikel in vakblad
Paper op wetenschappelijk congres
Paper op wetenschappelijk congres
Artikel in wetenschappelijk tijdschrift
Lezing
Artikel in vakblad
Mogelijk een promotievoorstel
Mogelijk een promotievoorstel
Kwaliteit van externe legitimering
Onderzoek
Project Kliniek: onderzoek naar de ethische kant van het gebruik van data uit de HU klinieken
3.
Kwaliteit van onderzoeksproducten
Onderzoek
Minimumeisen voor onderzoekend vermogen in de professional bachelor en master
4.
Output
Artikel in vakblad
Kwaliteit van onderzoekonderwijs
Onderzoek
Onderzoeksleerlijnen in het curriculum en hun eindniveau
Inventariseren en classificeren weblectures HU over onderzoek
Ontwikkelen van een protocol voor afstuderen in het HBO in opdracht van de Vereniging Hogescholen
Kwaliteit van onderzoek in studentopdrachten
Ontwikkelen leerlijn ‘onderzoekend leren – leren onderzoeken’ in brede bachelor
Veilige onzekerheid
Assessment van onderzoeks- en innovatiecompetenties van studenten ism Hamburg
University of Applied Sciences
5.
Output
Rapport
Protocol
Output
Handreiking voor faculteiten
Artikel in vakblad
Wegwijzer in bestaande weblectures
Rapport
Protocol
2 Handreikingen
Mogelijk een promotievoorstel
Artikel in vakblad
Artikel in vakblad of paper voor
congres
EU projectvoorstel
Assessmenttool
Kwaliteit van onderzoeksbegeleiding
Onderzoek
Kalibreren van beoordelingen in afstuderen
Opzetten zelfbeoordelingsinstrument Praktijkgerichte Onderzoeksvaardigheden
Begeleiding van promovendi
PhD Personality Questionnaire
© Hogeschool Utrecht, 2014
Output
Getrainde moderatoren voor het houden van kalibreersessies.
Aanpak voor kalibreersessies.
Zelfbeoordelingsinstrument
Artikel in vakblad
Artikel in vakblad
Artikel in wetenschappelijk tijdschrift
15
Jaarverslag 2013 en werkplan 2014 Lectoraat Methodologie van Praktijkgericht Onderzoek
3.3 Overige activiteiten
Diensten en CvB
Het lectoraat ondersteunt bij het verbeteren van de criteria die worden gebruikt bij het beoordelen van aanvragen voor promotievouchers. Tevens neemt het lectoraat deel aan het project Indicatoren Praktijkgericht Onderzoek.
Externe opdrachtgevers
Het lectoraat krijgt erg veel verzoeken van opleidingen in het land voor het geven van workshops en trainingen en het houden van lezingen. Aan deze verzoeken wordt zoveel mogelijk
voldoen mits de agenda’s het toelaten. Altijd wordt een vergoeding gevraagd. Voor een overzicht zie de teamsite.
© Hogeschool Utrecht, 2014
16