Intelligente Monitoring Licht Verstandelijk Gehandicapten Case study Zorg Innovatie Inhoud ■ ■ ■ ■ ■ ■ Achtergrond & aanleiding project Innovaties Zorg & Technologie Relatie met ondernemerschap Project: opzet, partners en ambitie De case: ‘Licht verstandelijk gehandicapten’ Thema’s ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ 8-5-2014 Techniek Gebruikers Organisatie Cliënten Markt & financieel-economisch Juridisch-ethisch Verbinding met onderwijs Lectoraat New Business & ICT Aanleiding Algemene constatering in de zorg (en andere markten): • Arbeidsmarktvraagstuk – Vergrijzing & Ontgroening: acuut tekort aan personeel verwacht in de Zorg; in Noord-Nederland vanaf 2013 • Kostenvraagstuk – meer mensen vragen meer zorg – minder mensen dragen bij • Kwaliteitsvraagstuk – Hoe kwaliteit van zorg te handhaven & verbeteren Oplossing: • Technologie !? 8-5-2014 Lectoraat New Business & ICT Innovaties Zorg & Technologie Veel projecten en pilots; weinig duurzame toepassingen Geconstateerde bottlenecks ■ Gebruikersacceptatie ■ Geen positieve businesscase voor alle partijen in de keten ■ Organisatorische inbedding ■ Juridisch-ethische issues ■ Infrastructurele problemen ■ Sterk geprotocolleerd beroepenveld ■ ‘Cost of failure’ ■ Opschaling / “not invented here” Bronnen: gesprekken, workshops, paneldiscussies, LinkedIn-discussies 8-5-2014 Lectoraat New Business & ICT Relatie met ondernemerschap Succesvolle innovatie heeft vele kritische succesfactoren ■ Goed ondernemerschap = succesvolle innovatie ■ Opdracht van CvB aan KCO: ondersteun bij ontwikkeling spin off-business o.b.v. resultaten Healthy Ageing en Energie Transitie ■ Behoefte aan meer inzicht hoe nieuwe business opportunities in de Zorg- en Energiemarkt van de grond kunnen komen ■ Lector New Business Development met speciale aandacht voor Healthy Ageing en Energie Transitie wordt momenteel geworven binnen KCO 8-5-2014 Lectoraat New Business & ICT Project IM LVG Welke kritische succesfactoren moeten geadresseerd worden? Partners • Stichting NOVO • AVICS • Hanzehogeschool Groningen (penvoerder) Financiering • Budget € 250.000 • 60% door Provincie Groningen i.h.k.v. IAG2-programma • AVICS levert apparatuur en kennis • NOVO levert zorgdeskundigheid • HG levert kennis & ervaring (lector, docenten) en onderzoekscapaciteit & handjes (studenten) 8-5-2014 Lectoraat New Business & ICT Looptijd • Augustus 2009 – Juli 2011 • Basissysteem ontwikkeld • Installatie, nul- en effectmetingen vanaf oktober 2010 Ambitie Middels een multidisciplinaire aanpak grip krijgen op al die randvoorwaarden die van belang zijn om te komen tot een duurzame innovatie in de Zorg. Stichting NOVO Noord-Nederland / begeleiding verstandelijk gehandicapten • • • • • NOVO: ca 1850 cliënten / 1300 medewerkers NOVO begeleidt in de regio stad 390 cliënten: stad Groningen, Haren, Hoogkerk, Roden, Nieuw Roden, Leek, Tolbert, Paterswolde, Kornhorn en Ulrum 175 cliënten in een woongemeenschap en 65 clienten bij een steunpunt 150 cliënten ambulant, extramuraal waarvan 40 cliënten met een PGB Gezins- en leefsituatie: 80 tot 100 65 tot 80 – De meeste cliënten zijn ongetrouwd en wonen niet duurzaam samen – In de regio stad begeleidt NOVO 28 vrouwelijke cliënten met 1 of meer kinderen – NOVO begeleidt 8 echtparen – Cliënten ambulant wonen vaak in een 45 tot 65 bedreigende omgeving – 70 cliënten hebben geen contactpersoon 8-5-2014 Lectoraat New Business & ICT 18 tot 30 30 en 45 Stichting NOVO Activiteiten: wanneer je geen huis en geen thuis hebt Eerst voorzien in de Basisbehoeften Veilige huisvesting ■ Betrouwbare begeleider ■ Veilige sociale omgeving, uit de criminaliteit, veilige relaties ■ Gezondheid: verslaving, regelmatig eten en drinken, juist medicijngebruik, hygiène ■ Werk of dagbesteding: dagstructuur ■ Schuldenvrij maken, inkomen regelen, administratie op orde maken Daarna: ■ Blijvend voorzien in de basisbehoeften ■ Leren daarin zo veel mogelijk zelf te doen: met ondersteuning op eigen benen staan, zelfvertrouwen Daarna: ■ Ontwikkeling en ontplooiing 8-5-2014 Lectoraat New Business & ICT NOVO Woongemeenschappen WGS Lohman WGS Kornalijn WGS Antillenstraat WGS JG Huis 8-5-2014 Lectoraat New Business & ICT WGS Confiance NOVO Ambulant 8-5-2014 Lectoraat New Business & ICT AVICS Zeer ervaren in ICT-projecten in de Zorg     Sinds 2002 35 werknemers Omzet van ca €6 M per jaar Ruim 150 projecten gerealiseerd  Systeem Integrator        Leverancier onafhankelijk Geen reseller / distribiteur / producent Nationale projecten met hoge complexiteit Landelijk dekkend Consultancy-Functioneel-Technisch-Realisatie-Service Eigen Research and Development (3 fte) Nationale en internationale subsidietrajecten (WBSO, IAG1, IAG2, AAL Rosetta)  Markt  Zorg  Telecom  Industriele Automatisering 8-5-2014 Lectoraat New Business & ICT 98% 1 % 1 % De Case Licht verstandelijk gehandicapten ■ IQ ca 50-85 ■ Behoefte aan rust, orde en regelmaat ■ Beperkt besef van tijd, tijdsduur, plaats, afstand, risico’s, goed/fout ■ Moeite met oorzaak-gevolg, alsdan, in actie komen, plannen, dingen afmaken ■ Huidige ondersteuning via menselijke interventies: observeren, signaleren en interveniëren ■ Begeleiding voornamelijk reactief 8-5-2014 Lectoraat New Business & ICT De Case Gewenste verbeteringen ■ Zo veel mogelijk observeren, signaleren en interveniëren overnemen door (technische) hulpmiddelen (arbeidsmarkt & kosten) ■ Bevorderen van de zelfredzaamheid van cliënten (‘kwaliteit van leven’) ■ Begeleiding van reactief naar proactief ■ Begeleiding van operationeel naar tactisch ■ Verlaging van het aantal incidenten en escalaties 8-5-2014 Lectoraat New Business & ICT Scenario’s Geselecteerd o.b.v. belang cliënt  Dag-/nachtritme bewoner     Energiebesparing in de woning     Opstaan Wonen Naar bed Temperatuur Verwarming aan/uit Raam open/dicht Woon-/werkverkeer bewoner    8-5-2014 Locatie Tijdstip Duur Lectoraat New Business & ICT Techniek Systeemopzet Hosted Domotica Server Ambulante Team Alarm Server Woon Rapportage Expert Systeem Werk LVG’er Zorgverlener Script Editor Database 8-5-2014 Lectoraat New Business & ICT Techniek Sensoren & actoren kunnen naar believen worden toegevoegd  Sensoren:       Bedmat Bewegingsmelders (slaapkamer, woonkamer, badkamer) Deurcontact (buitendeur) Raamcontacten Temperatuurmeting (bij voorkeur op de radiator zelf) Actoren:    8-5-2014 Verlichtingssturing CV-sturing (optioneel) Spreekluister-unit Lectoraat New Business & ICT Gebruikers Cliënten zijn geen gebruikers ■ Gebruikers zijn: ■ Orthopedagogen: gebruiken het systeem om effectieve interventies te ontwikkelen ■ Begeleiders: gebruiken het systeem om een deel van hun taken naar te delegeren ■ Interactieve, exploratieve en iteratieve ontwikkelmethodiek (Agile) om gebruikersacceptatie te realiseren ■ Intellectueel eigendom is gezamenlijk ontwikkelde kennis over effectieve interventies: co-development ■ Systeem kan ingezet worden voor andere zorginstellingen, andere type cliënten, andere scenario’s 8-5-2014 Lectoraat New Business & ICT Organisatie Project is geen automatisering, maar verandertraject ■ Systeem heeft geen consequenties voor verdeling verantwoordelijkheden ■ Ontwikkelen nieuwe werkwijzen t.b.v. proactief handelen ■ Medewerkers ontwikkelen van operationele naar tactische taken ■ Opschaling naar anderen dan ■ Betrouwbaarheid ■ Systeem betrouwbaar, maar nooit 100% ■ Self test (systeem) ■ Fall back-scenario’s en draaiboeken (organisatie) 8-5-2014 Lectoraat New Business & ICT Cliënten Kwaliteit van leven ■ Doelstelling: minder escalaties, minder lasten om terug te komen in ‘normaal gedrag’, minder inzet ‘blauwe zwaailicht’-diensten ■ Proactieve interventies ook gericht op aanleren gewenst gedrag ■ Hoe leren licht verstandelijk gehandicapten? ■ ■ ■ ■ 8-5-2014 Conditionering vs causaliteit Straffen en belonen Relatie met actoren en effectiviteit interventies Nog redelijk onbekend onderwerp Lectoraat New Business & ICT Markt & Financieel-economisch Wetenschappelijke opzet t.b.v. gevalideerde effectberekeningen ■ Nul- en effectmetingen t.b.v. onderbouwing: ■ Medische effectiviteit ■ Businesscase ■ ■ ■ ■ ■ Businesscases voor schakels in een keten Businesscase moet kloppen voor de hele keten Aannames over marktprijzen en tarieven Aannames over opschaling Aannames over waarde van niet meetbare opbrengsten (bv ‘kwaliteit van leven’) Zorgkantoor/ Zorgverzekeraar 8-5-2014 Lectoraat New Business & ICT Zorgaanbieder ICT-aanbieder Juridisch-ethisch Zorgvuldige belangenafwegingen ■ Systeem betekent een inbreuk op de privacy ■ Is dat erg? ■ Belang cliënt: ■ Recht op privacy, maar ook ■ Recht op goede zorg ■ Belang zorgaanbieder: goede, betaalbare zorg ■ Maatregelen: ■ Duidelijke afspraken met cliënten ■ Zorgvuldig informatiemanagement: onderzoek en operatie ■ Uit-knop ■ Aansprakelijkheid ■ Medisch Ethische Toetsings Commissie 8-5-2014 Lectoraat New Business & ICT Verbinding met onderwijs Tientallen studenten ingezet t.b.v. multidisciplinaire aanpak ■ Stage- en afstudeeropdrachten ■ ■ ■ ■ Informatie & Communicatie Technologie Human Technology HBO Recht Accountancy ■ Minoren ■ Zorg & Technologie ■ CENSI: Sensor Technologie / HIT ■ Als case bij software engineering / Agile ■ Docenten ■ ■ ■ ■ 8-5-2014 ICT HIT AGS IBS Lectoraat New Business & ICT Kenniscentrum Ondernemerschap Zernikeplein 7 9747 AS Groningen www.hanze.nl/kco