Download PDF - Kenniscentrum Duurzaam MKB

Natuurlijke koudemiddelen in koel- en vrieshuizen
Bekijk deze tip online: http://www.duurzaammkb.nl/tips/tip/723
Beschrijving
Ruim 50 % van de koel- en vrieshuizen gebruikt het chloorhoudende koudemiddel R22 (Freon). Dit koudemiddel is slecht
voor de ozonlaag en daarom is het sinds 1 januari 2010 verboden om bestaande installaties met nieuwe R22 bij te
vullen. Vanaf 1 januari 2015 is ook het bijvullen met gerecyclede R22 verboden.
U heeft de volgende 3 mogelijkheden:
• De R22 installatie in gebruik houden. Zorg dan dat er geen lekkages optreden, zodat bijvullen niet nodig is. Indien
bijvullen toch nodig is, kiest u voor gerecycled R22. De installatie moet voor 1 januari 2015 worden vervangen.
• Nu investeren in een nieuwe koelinstallatie. Veel nieuwe installaties gebruiken fluorhoudende HFK’s (onder
andere R404A, R407C en R507), die een sterke bijdrage leveren aan het broeikaseffect. Een energiezuinig,
milieuvriendelijk alternatief is het gebruik van natuurlijke koudemiddelen, zoals CO2, propaan, isobutaan en NH3
(ammoniak).
• De installatie geschikt maken voor het koudemiddel propaan (of isobutaan). En het koudemiddel vervangen.
Toepasbaarheid
Bij vervanging van de koel- en/of vriesinstallatie.
• Ammoniak (NH3) is toepasbaar in een lekdicht systeem. Deze systemen zijn voldoende beschikbaar. NH3 is giftig
en vereist daarom veiligheidsmaatregelen tegen lekken. Voor installaties met meer dan 400 kilogram ammoniak
heeft u een vergunning nodig. In de praktijk blijft u hier meestal onder.
• Er zijn ook gecombineerde NH3/CO2 systemen beschikbaar. Deze hebben een hoger vermogen dan CO2systemen (maar lager dan NH3) en zijn veiliger dan NH3-systemen.
• Een koelsysteem met CO2 als koudemiddel vereist leidingen met dikkere wanden en een kleinere diameter, door
de hogere druk die op dit systeem staat. Het systeem is wel compacter, waardoor het minder ruimte inneemt.
Een systeem met CO2 heeft een lager koelvermogen dan vergelijkbare systemen met een ander koudemiddel.
• Propaan (en isobutaan) is explosief. In kleine systemen is dit geen probleem. Bij grote systemen (>25 kg
koudemiddel) moeten veiligheidsmaatregelen getroffen worden.
Bij koelvrieshuizen is de energie-efficiëntie van propaan/NH3/CO2 versus HFK ca. 25% beter. Isobutaan koelt tot -12 °C
andere natuurlijke koudemiddelen koelen tot lagere temperaturen (tot ca. -40 °C).
Milieuaspecten
Koudemiddelen ontsnappen bij installatie, gebruik (lekkage) en de afvalfase van een koel- of vriesinstallatie.
Synthetische koudemiddelen hebben een negatief effect op het milieu. R22 is slecht voor de ozonlaag en HFK’s hebben
een sterk broeikaseffect. CO2 als koudemiddel heeft een relatief laag broeikaseffect. Ammoniak draagt helemaal niet bij
aan het broeikaseffect, propaan (en isobutaan) nauwelijks. Zowel ammoniak al propaan vragen wel extra
veiligheidsvoorzieningen. Alle natuurlijke koudemiddelen verminderen ook het energieverbruik van de installatie.
Financiële aspecten
De meerkosten van een koelsysteem op basis van natuurlijke koudemiddelen zijn beperkt en verdienen zich terug door
lagere exploitatiekosten (waaronder een lager energieverbruik). Een installatie die gebruik maakt van natuurlijke
koudemiddelen verbruikt 10 tot 30% minder energie doordat de warmteoverdracht van deze stoffen groter is dan van
HFK’s. Ook wordt 2 tot 5% bespaard op de inkoop van koudemiddelen. Extra veiligheidsmaatregelen zorgen bij
ammoniak, propaan of isobutaan voor hogere kosten. De exacte kosten zijn sterk afhankelijk van de grootte van het
systeem en de gewenste koeltemperatuur. Ook de kosten van het ombouwen van een bestaand systeem zijn sterk
afhankelijk van het systeem, de vereiste aanpassingen en het gekozen natuurlijke koudemiddel.
DuurzaamMKB.nl is een initiatief van Stichting Stimular
Deze tip is met zorg samengesteld. Stimular sluit echter iedere aansprakelijkheid uit voor onjuistheden, onvolledigheden en eventuele
gevolgen van het handelen op basis van deze informatie. Aan de informatie kunnen op geen enkele wijze rechten of aanspraken
worden ontleend.
De Vereniging van Nederlandse Koel- en Vrieshuizen (Nekovri) kan u adviseren bij het maken van een verantwoorde
keuze bij aanschaf van een nieuwe koel- of vriesinstallatie.
Bron: www.agentschapnl.nl/rob1 (hier ook meer informatie over het gebruik van koudemiddelen)
1. http://www.agentschapnl.nl/rob
DuurzaamMKB.nl is een initiatief van Stichting Stimular
Deze tip is met zorg samengesteld. Stimular sluit echter iedere aansprakelijkheid uit voor onjuistheden, onvolledigheden en eventuele
gevolgen van het handelen op basis van deze informatie. Aan de informatie kunnen op geen enkele wijze rechten of aanspraken
worden ontleend.

Download Report