Download PDF - The Real Health Institute, Sint Maartenskliniek

8 MM | herfst 2013
Achtergrond
MM | herfst 2013 9
RealHealth: minder pijn en betere kwaliteit van leven
Laatste hoop voor veel patiënten
met chronische lagerug pijn
Stel, u heeft last van uw rug. Die kans is groot, want bijna de helft
van de Nederlanders heeft wel eens pijn in zijn of haar onderrug. De pijn gaat maar niet over, u gaat naar de huisarts en wordt
doorverwezen naar de fysiotherapeut. Dit heeft ook geen effect.
Een doorverwijzing naar een specialist volgt. Deze specialist kan
u niet behandelen. Een doorverwijzing naar de volgende specialist volgt. Ook die kan u niet helpen. U gaat zelf verder zoeken,
of wordt nogmaals doorverwezen. Uiteindelijk luidt de diagnose:
chronische lagerugklachten. En nu?
Vaak is voor patiënten met chronische
lagerugpijn een operatieve behande­ling niet mogelijk of niet nodig. Voor
deze patiënten is de Sint Maartens­
kliniek – op initiatief van de wervel­
kolom­chirurgen – begonnen met het
RealHealth-programma. De deelnemers
aan het programma hebben gemiddeld
al meer dan twee verschillende specialisten gezien, naast de huisarts. Ze zijn
al bij fysiotherapeuten, orthopeden,
reuma­tologen, neurologen en revalidatieartsen geweest. Bovendien heeft
een derde van de patiënten al eens een
rugoperatie ondergaan. Het RealHealthprogramma wordt zoveel mogelijk
buiten het medische circuit getrokken.
De patiënten verblijven dan ook twee
weken in hotel Landgoed Holthurnsche
Hof in Berg en Dal, nabij Nijmegen. In
een bosrijke omgeving en zonder witte
doktersjassen worden ze begeleid door
de medewerkers van RealHealth: zogeheten ‘trainers’ met verschillende achtergronden, zoals fysiotherapeuten en
psychologen, die gespecialiseerd zijn in
de behandeling van rugproblemen.
Weg uit de eigen sociale omgeving
Een van de trainers bij RealHealth is
Marja Smit. “Een belangrijke voorwaar-
de voor deelname aan het programma
is dat mensen medisch uitbehandeld
zijn”, legt zij uit. “Mensen moeten dat
zelf inzien en bereid zijn om te stoppen
met zoeken naar behandelingen om de
pijn weg te halen. Dat is een essentiële
overgang.” RealHealth is niet gericht op
weghalen van de pijn, maar op het verbeteren van het functioneren en van de
kwaliteit van leven. Mensen met chronische lagerugklachten uit heel Nederland
komen twee weken in het hotel overnachten. Smit: “Voor het programma is
het namelijk belangrijk dat de mensen
weggaan uit hun normale thuissituatie
en dat de behandeling buiten het ziekenhuis plaatsvindt. De zelfmanagementtraining wordt gegeven in een groep.
Het proces dat wordt doorlopen met
lotgenoten is voor veel mensen ondersteunend en stimulerend. Na deze twee
weken komen ze na een maand en een
jaar nog een keer een dag terug.”
Chronisch of acuut?
“Een andere voorwaarde voor deelname
aan het programma is dat de mensen
van tevoren gescreend zijn door een
orthopeed van de Sint Maartenskliniek”,
zegt Smit. “Het is essentieel dat het om
chronische pijnklachten gaat. Voor acute
pijnklachten bestaan behandelingen, want
daar is sprake van weefselschade. Maar bij
chronische pijnklachten heb je geen weefselschade meer. Mensen zijn dan ondanks hun
pijn, wel volledig belastbaar.”
Zorgkosten omlaag
De Sint Maartenskliniek biedt het RealHealthprogramma sinds 2006 aan. Continu doen we
onderzoek naar de resultaten van het programma. Zo ook onderzoeker Miranda van
Hooff: “We hebben eerst onderzoek gedaan
naar hoe goed RealHealth werkt. Het blijkt dat
de deelnemers na twee weken al veel minder
pijnklachten hebben, beter kunnen functioneren en een betere kwaliteit van leven hebben.
Na een jaar is dit nog steeds het geval.
Onlangs hebben we onderzocht hoe het twee
jaar na het programma met de mensen gaat.
Daarbij hebben we ook gekeken naar het
medicatiegebruik en het zorggebruik.” Wat
blijkt? Na twee jaar komt een groot deel van
de mensen nog maar af en toe bij de huisarts.
Bovendien is het medicatiegebruik drastisch
afgenomen. Van Hooff: “Bijna iedereen kon
overstappen van hele zware pijnstillers naar
paracetamol. Of ze gebruikten zelfs helemaal
geen pijnstillers meer.”
Meer opties gekregen
Ook de medische staf is content met het programma. “RealHealth vormt een geweldige
aanvulling op onze mogelijkheden om de kwaliteit van leven van patiënten met chronische
lagerugklachten te verbeteren”, vertelt orthopedisch chirurg Marinus de Kleuver. “Vroeger
konden wij als wervel­kolomchirurgen alleen
maar beoordelen of we iets met een operatie
konden verhelpen. Als dat niet het geval was,
waren we uitgepraat. Nu kunnen we een deel
van de patiënten het RealHealth-programma
aanbieden. Met veel succes!” •
Sneller op de goede plek
Veel mensen die bij RealHealth terechtkomen, zeggen: “Goh, was
ik hier maar veel eerder geweest.” Het blijkt dan ook lastig om
patiënten met rugklachten meteen op de juiste plek te krijgen.
Er wordt veel ‘geshopt’ bij alle zorgverleners, omdat men niet
weet voor wie welke behandeling het beste is. Onderzoeker
Van Hooff vertelt wat hieraan gedaan kan worden: “Om rug­
patiënten op de goede plek te krijgen, moet je ze eerst screenen.
Dan krijg je een soort profiel voor de meest geschikte behandel­
vorm, waarbij de kans op een succesvolle behandeluitkomst het
grootst is. Dat wordt in Nederland echter nog niet gedaan.”
Wervelkolomregister
Daarom is de Sint Maartenskliniek in 2012 begonnen met het
zo­geheten ‘wervelkolomregister’. Voordat patiënten op consult
komen, vullen ze op internet vragenlijsten in. Dit doen zij tot
twee jaar na de behandeling op verschillende vaste momenten.
Deze vragenlijsten komen allemaal in het wervelkolomregister.
Van Hooff: “Aan de hand van de resultaten kan de arts het con­
sult goed voorbereiden en kunnen we onderzoeken wat de meest
geschikte behandeling is voor een patiënt.” Orthopedisch chirurg
De Kleuver vult aan: “Met het wervelkolomregister willen we
uiteindelijk patiënten beter kunnen adviseren. We willen samen
met de patiënt alle informatie op een rijtje zetten en dan samen
kiezen welke behandelvorm het beste past. Maar voor dat zover
is, moet eerst meer onderzoek worden gedaan.”