MAART 2014 · 9 PROFESSIONEEL INZICHT Chronische pijn multidisciplinair benaderd Dr. Eric Vanduynhoven ANESTHESIST EN COÖRDINATOR VAN HET MULTIDISCIPLINAIR PIJNCENTRUM VAN GZA ZIEKENHUIZEN CAMPUS SINT-AUGUSTINUS Hulpverleners uit verschillende vakgebieden ontwikkelen samen een programma op maat, waarbij ze streven naar een verbetering van zowel de fysieke, psychische als sociale gezondheid van de patiënt M aar liefst 23% van de Belgen lijdt aan een chronische pijn, en dit gemiddeld meer dan zeven jaar. Dit langdurige leed heeft een grote invloed op het denken en handelen, waardoor 15% zijn of haar baan verliest en meer dan de helft “Chronische pijn is geen acute pijn die langdurig aanhoudt. De signaalfunctie van de pijn is immers verdwenen, waardoor het een chronische aandoening op zichzelf is geworden die negatieve cognities, emotionele instabiliteit, vermijdingsgedrag en competentieverlies veroorzaakt. Een meer systematische, analytische en gerichte aanpak met bijzondere aandacht voor de emotionele, relationele en sociaal-maatschappelijke impact van deze pijnbeleving is dus van kapitaal belang.Dit moet de patiënt toelaten om zich terug maatschappelijk te re-integreren”, opent dr.Vanduynhoven. Biopsychosociaal “Hiervoor werkt men met het biopsychosociaal model, dat verder gaat dan enkel pijnverlichting via medicatie of interventionele technieken. De psychologische erkenning, mentale switch en reactivatie zijn immers minstens even belangrijk. Deze sociale re-integratie in het arbeidscircuit gebeurt met behulp van kinesitherapeuten en ergotherapeuten, maar ook in overleg met het RIZIV, de VDAB, GTB, de arbeidsgeneesheer en de adviserende geneesheer.” “Daarom heeft de overheid in alle ziekenhuizen een structuur voorzien waarin op zoek wordt gegaan naar patiënten met chronische pijn of waarbij het gevaar bestaat dat deze zich zal ontwikkelen”, aldus dr. Vanduynhoven. Multidisciplinair “Deze zogenoemde ‘multidisciplinair algologische functie’ bestaat uit (pijn)verpleegkundigen, een geneesheer-algoloog en een psycholoog. Zij fungeren als voelspriet om gehospitaliseerden te detecteren en eventueel in aanmerking te laten komen voor een verwijzing naar het ‘multidisciplinair pijncentrum’. De overheid heeft 35 van deze multidisciplinaire pijncentra erkend, die elk gecoördineerd worden door een algoloog die meestal een anesthesist is. Na een eerste consultatie wordt het merendeel van de patiënten doorverwezen naar een pijnpsycholoog.Ook hulpverleners uit andere vakgebieden worden betrokken, zoals fysische geneesheren, kinesitherapeuten, neurologen, neurochirurgen en ergotherapeuten.” Patiënt centraal “Samen ontwikkelen ze een programma op maat, waarbij ze streven naar een verbetering van zowel de fysieke, psychische als sociale gezondheid. Het is bovendien van belang dat de patiënt ook zelf actief deelneemt en de behandelingen niet enkel ondergaat. Chronische pijn is dus een complex probleem waarvoor niet meteen een pasklare oplossing bestaat. Men kan dit vergelijken met andere chronische aandoeningen die niet meer genezen, maar waarbij getracht wordt patiënten beter te laten functioneren”, besluit dr. Vanduynhoven. JORIS HENDRICKX [email protected] FOTO: ALEX DEYAERT depressief wordt. Chronische pijn heeft dus een grote maatschappelijke invloed, waardoor een geïntegreerde aanpak zich opdringt. Dr. Eric Vanduynhoven,anesthesist en coördinator van het Multidisciplinair Pijncentrum van GZA Ziekenhuizen campus Sint-Augustinus, geeft uitleg. LEVEN MET CHRONISCHE PIJN Dr. Jean-Pierre Van Buyten MEDISCH DIENSTHOOFD PIJNCENTRUM AZ NIKOLAAS Dr. Annick Debuysscher MEDISCH DIENSTHOOFD FYSISCHE GENEESKUNDE & REVALIDATIE AZ NIKOLAAS “Patiënten leren hoe ze moeten leven om de pijn draaglijk te maken” S inds 1 juli 2013 is het multidisciplinair centrum voor chronische pijn van het AZ Nikolaas in gebruik. Dokter Annick Debuysscher, medisch diensthoofd Fysische geneeskunde & Revalidatie en dokter Jean-Pierre Van Buyten, medisch diensthoofd Pijncentrum, lichten de werking ervan verder toe. Het multidisciplinair chronisch pijncentrum van het AZ Nikolaas is één van de 36 erkende centra in Vlaanderen waar patiënten met subacute of chronische pijn terechtkunnen voor een diagnose en een behandeling aangepast aan hun behoeften.Hiervoor werd een samenwerking tussen het revalidatiecentrum en de pijnkliniek uitgewerkt. De patiënt in kaart gebracht “Sommige mensen hebben een duidelijk letsel dat hen pijn bezorgt. Er zijn ook patiënten die in het verleden een letsel hebben opgelopen, maar waarbij een duidelijk verband ontbreekt met de pijn die ze blijven ervaren. Er moet dan gezocht worden naar de reden waarom zij niet herstellen. Bepaalde personen zijn van nature kwetsbaar. Zij zijn bijvoorbeeld angstig,perfectionistisch of nemen te veel hooi op hun vork. Eens we weten wat hen vatbaar maakt voor pijn, gaan we na welke gebeurtenis de emmer deed overlopen. Tot slot sporen we ook factoren op die de pijn onderhouden en het herstel verhinderen zoals bewegingsangst en een slechte conditie. Deze informatie helpt de pijn te kaderen en de patiënt inzicht te geven in de reden waarom hij pijn lijdt”,aldus dr.Debuysscher.Op basis van een intakegesprek wordt een persoon in kaart gebracht en doorverwezen voor de juiste behandeling. Biopsychosociale behandeling De behandeling wil de patiënt allereerst de tools aanreiken om op een ‘gezondere’ manier met pijn om te gaan. “Patiënten mogen niet verwachten dat wij hen een wondermiddel tegen de pijn zullen geven. Ze moeten er zelf iets aan te doen”, aldus dr.Van Buyten. Daarnaast bevat de therapeutische behandeling enkele essentiele elementen. Via onder andere lichaamsbewustwording en fysieke reactivering wordt fysieke revalidatie bewerkstelligd. Psychologen reiken de nodige educatie en psychologische begeleiding aan. Sociale assistenten evalueren de mogelijkheden in de beroeps-, school- of gezinsomgeving om de integratie van de patiënt te bevorderen. Het beheer van de medicamenteuze behandeling moet voorkomen dat patiënten te veel, te weinig of verkeerde analgetica of co-analgetica innemen.Tot slot kan ook door middel van technische interventies – bijvoorbeeld epidurale injecties, neuronstimulatie en medicatiepompen – pijn worden bestreden. VOOR MIJN INFORMATIE KAN JE TERECHT OP MULTIDISCIPLINAIR CENTRUM VOOR CHRONISCHE PIJN AZ NIKOLAAS 03 760 27 86 03 760 23 18 LISE RYCKAERT [email protected]
© Copyright 2024 ExpyDoc
