Overzicht deelname sector- en keteninitiatieven - CO2

Overzicht deelname sector- en keteninitiatieven
Auteur
Datum
Marianne van Haaren – van
de Wiel
27 november 2014
Status
Kenmerk
Versie
Definitief
P958645
1.0
Actieve deelname aan initiatieven rond de reductie van CO2 in de sector of daarbuiten
(Eis 3D)
Naam initiatief
Deelname Railforum Netwerk
Omschrijving
Railforum bestaat sinds 1992 en is het onafhankelijke kennisnetwerk van ruim 85 bedrijven en
organisaties die actief zijn in de brede railsector. Centraal in de vereniging staat het uitwisselen
van kennis en ervaringen, om zo het maatschappelijk en economisch rendement van
spoorvervoer te vergroten. Accent ligt op het versnellen van (proces) innovaties. Railforum
biedt daarbij haar diensten aan en zorgt voor afstemming met andere sectoren, de politiek en
wetenschap.
Binnen Railforum is het kennisplatform Duurzaam Spoor opgezet. De Kenniskring
Duurzaamheid formuleerde het volgende doel voor haar eerste project: Maak de CO2voetafdruk van de volledige Nederlandse spoorketen inzichtelijk, zodat de spoorsector
gezamenlijk gerichte CO2-reductiemaatregelen kan nemen om de CO2-uitstoot per
reizigerskilometer tot een minimum te beperken (zie ook CO2 visie 2050, bij eis 5D).
Daarnaast is ProRail ook actief betrokken bij de werkgroep ‘Duurzame Innovaties Aannemers’
(DIA) Binnen deze werkgroep is plaats voor kennisuitwisseling, kennisopbouw en eventuele
samenwerking tussen aannemers onderling en ProRail. Zwaartepunt van de kennisuitwisseling
ligt bij CO2 reductie in het materiaalgebruik.
Naam initiatief
Groene netten
Omschrijving
Kennisuitwisselingsplatform voor diverse netbeheerders over het verduurzamen van deze
netwerken, met name op het gebied van energie en CO2. De volgende netbeheerders zijn
aangesloten: Alliander, MVO NL, Enexis, Stedin, Gasunie, Tennet, KPN, NS, Waternet, Vitens.
Naam initiatief
Green Business Club Utrecht Centraal
Omschrijving
De Green Business Club Utrecht Centraal is een initiatief van een aantal bedrijven in het
stationsgebied. De partners (NS, Movares, Gemeente Utrecht, Jaarbeurs, Rabobank NL, ABN
Amro NL, NH hotels) zetten zich gezamenlijk in om het Stationsgebied van Utrecht verder te
verduurzamen en te verlevendigen. Daarnaast werken de partijen ook aan de verduurzaming
van de eigen bedrijfsvoering. Kennisdeling en de uitvoering van best practices zijn hiertoe de
middelen. Waar mogelijk trekken de partners gezamenlijk op om duurzame projecten te
realiseren. Dit zijn project als de inventarisatie van de huidige CO2 uitstoot van partners, het
project ‘Circulair Atelier’ tijdens de Dag van De Duurzaamheid op 10-10-14 en deelname aan
de Nacht van de Nacht op 25-10-2014. Op de langere termijn gaat GBC Utrecht Centraal
onder andere aan de slag onder andere het verkleinen van de CO2 Footprint.
Initiatieven tot ontwikkelingsprojecten die de sector faciliteren in CO2-reductie (Eis 4D)
Naam initiatief
CO2 prestatieladder en SKAO
Omschrijving
De CO2-Prestatieladder is een instrument dat bedrijven helpt bij het reduceren van CO2. De
Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden & Ondernemen (SKAO) is verantwoordelijk voor alle
zaken die de ladder betreffen: het gebruik, de doorontwikkeling, het beheer van het
certificeringschema, verbreding van deelnemende sectoren e.d.
De CO2-prestatieladder is ontwikkeld vanuit ProRail. Inmiddels is de ladder ondergebracht in de
stichting SKAO. ProRail is voorzitter van het bestuur. Daarnaast levert ProRail een
vertegenwoordiger voor het centraal college van deskundigen (CCvD). Deze vertegenwoordiger
neemt ook deel aan de Technische Commissie waarin de SKAO in overleg met de Certificerende
Instellingen de ladderbeoordelingen harmoniseert.
Het Centraal College van Deskundigen (CCvD) is operationeel beheerder van de ladder. Het CCvD
is primair verantwoordelijk voor het up-to-date houden van het certificeringsschema en functioneert
als aanspreekpunt voor de Certificerende Instellingen. Het CCvD adviseert het bestuur en de
Certificerende Instellingen (CI) over de te hanteren systeemeisen, de beoordelingsmethoden, de
criteria en de interpretatie daarvan, en de doorontwikkeling van het schema.
De betrokken ketenpartners zijn Rijkswaterstaat, Hier Klimaatbureau, MKB Infra, Bouwend
Nederland, NL Ingenieurs, Vereniging voor Waterbouwers, Crow, Carbon Constraint Initiatives
Naam initiatief
Samenwerkingsverband Circulair Spoor
Omschrijving
Circulair Spoor is een samenwerkingsverband tussen RailPro, BAM Rail, RHDHV, Asset Rail
en Prorail. Deze samenwerking heeft tot doel om de eerste concrete baten van circulair spoor
in kaart te brengen en ervoor zorg te dragen dat de hele sector aangehaakt is. Op basis van
een quick scan van de materiaal intensieve spoorelementen zal er een circulaire businesscase
voor ballast, spoorstaven, wissels, rijdraden en etagefietsrekken. Iedere partner in het
samenwerkingsverband is ‘sponsor’ van één casus. Aan ProRail de uitdaging om te
onderzoeken hoe ballast een meer circulair karakter kan krijgen.
Naam initiatief
Duurzaam GWW
Omschrijving
Duurzaam GWW (Grond-, Weg- en Waterbouw) betreft een sectorgerichte aanpak voor duurzame
projectontwikkeling. Op 10 juni 2013 heeft ProRail samen met 20 andere organisaties
(marktpartijen, overheidsopdrachtgevers en kennisinstituten) in de GWW sector een Green Deal
gesloten, waarin het commitment is gedaan om de Aanpak Duurzaam GWW toe te passen in
projecten. Deze aanpak bestaat uit een generiek stappenplan en instrumentarium waarmee
Ons kenmerk
2/4
123456
duurzaamheid daadwerkelijk kan worden geïmplementeerd in projecten. De kern van de Aanpak
Duurzaam GWW is het meewegen van duurzaamheidsaspecten vanaf een vroege planfase, met
een focus op de hele levenscyclus van de aan te leggen infrastructuur of object(en). Zodat in elk
project een goede afweging wordt gemaakt tussen People, Planet en Profit.
De aanpak voor Duurzaam GWW is geëvalueerd aan de hand een aantal pilots. Op basis
hiervan is een implementatieplan opgesteld, deze zal komen jaar verder bij de afdeling
Projecten uitgerold worden.
Naam initiatief
PRIME
Omschrijving
PRIME omvat het promotieonderzoek van 2 PhD’s aan de TU Delft naar een nieuwe generatie
rails die een 30% tot 50% langere levensduur hebben en reductie van CO2-uitstoot bij ProRail
van 15% tot 25%. Gebaseerd op fundamentele inzichten in de relaties tussen mechanische
belasting, ontstaan van beschadiging en de microstructuur van het staal. ProRail heeft samen
met Technologiestichting STW en NWO dit initiatief opgestart als onderdeel van het research
programma ExploRail, vanuit de markt is Tata Steel betrokken. Het promotieonderzoek wordt
uitgevoerd aan de TU Delft, dit is in 2013 gestart en loopt door in 2016.
In het kader van het promotieonderzoek zijn diverse stukken gepubliceerd, waaronder:
1. J. Wu, R. H. Petrov, M. Naeimi, Z. Li, J. Sietsma, Microstructural study of rolling contact
fatigue in rails, Proceedings of the Second International Conference on Railway Technology,
Ajaccio, Corsica, France, April 2014.
2. X. Deng, M. Naeimi, Z. Li, Z. Qian, R. Dollevoet, Residual fatigue life evaluation of rail at
squats seeds using 3D explicit finite element analysis, Proceedings of the First International
Conference on Ageing of Materials & Structures, Delft, The Netherlands, May 2014.
Naam initiatief
SusStations/Stationscan
Omschrijving
ProRail is partner in SusStation, een internationaal project dat samen met NS, Translink, DB,
Lancashire County Counsel, Boulogne sur Mer, Network Rail, Northern Rail is opgezet om
stations te verduurzamen. Dit project heeft een tool, de Stationscan, opgeleverd die ingezet
kan worden om stations te verduurzamen. Toegang tot de Stationscan is tot en met juni 2019
gratis beschikbaar.
ProRail, NS Poort en W/E adviseurs hebben de Stationscan Duurzaamheid ontwikkeld om de
sterke en zwakke punten van een station op het gebied van duurzaamheid in kaart te brengen.
Dit gebeurt aan de hand van de thema’s energie, milieu, gezondheid, gebruikskwaliteit en
toekomstwaarde. De Stationscan geeft een rapportcijfer voor elk van deze thema's. Met de
uitkomst van de scan kan worden bepaald welke maatregelen er nodig zijn om een station
duurzamer te maken
Inmiddels zijn er 100 stations en meerdere ontwerpen in Nederland gescand op vijf
duurzaamheidsaspecten. Momenteel wordt er een nieuwe versie van de scan ontwikkeld, deze
Ons kenmerk
3/4
123456
zal in 2015 gereed zijn. Daarnaast zal de Stationscan in toenemende mate bij stationsprojecten
ingezet worden.
Actieve deelname aan het opzetten van een sector breed CO2-emissie
reductieprogramma (Eis 5D)
Naam initiatief
3kV
Omschrijving
Door ombouw van het huidige geëlektrificeerde netwerk van 1500V naar 3000V gelijkspanning
kunnen energienetverliezen worden gereduceerd en recuperatie-mogelijkheden worden
verbeterd. Eveneens kunnen hierdoor verbeterde rijtijden- en snelheden gerealiseerd worden.
De baten zijn niet op korte termijn (2013-2020) te incasseren wegens de grootte en
complexiteit van het project. Echter er dienen nog wel besluiten genomen te worden om een
implementatie van 3kV mogelijk te maken. Het onderzoek naar de mogelijkheden van 3kV
worden samen met NSR, I&M en regionale- en goederenvervoerder uitgevoerd. ProRail is
initiatiefnemer en trekker in deze processen. In 2014 heeft ProRail een presentatie over 3kV
gegeven op het KIVI Congres.
Naam initiatief
CO2 visie 2050
Omschrijving
Duurzaamheid is belangrijk voor de spoorsector in Nederland. Hoewel het vervoer per spoor al
zeer duurzaam is, streeft de sector continu naar verdere verbetering. Zowel vanuit de MJA-3
(MeerJarenAfspraak Energie-efficiency) als vanuit de Railforum werkgroep Duurzaamheid is
de behoefte ontstaan om een gezamenlijke visie voor de lange termijn neer te zetten. Een visie
rond de meest omvattende duurzaamheidsindicator, koolstofdioxide. Een gezamenlijk stip op
de horizon, inclusief marsroute om daar te komen: een CO2-visie 2050 met tussenliggende
mijlpalen. In het voorjaar van zal deze visie worden bekrachtigd door de sector. ProRail vormt
samen met NS, Rijkswaterstaat, Railforum, Agentschap NL en I&M het kernteam dat
verantwoordelijk is voor onder andere het opdrachtgeverschap, het beoordelen van de
resultaten.
Ons kenmerk
4/4
123456

Download Report