KIJKWIJZER - Museum Jan Cunen

KIJKWIJZER
ALMOST NATURE
GERCO DE RUIJTER
Dit is de CKV kijkwijzer voor het voortgezet
onderwijs. Loop door de tentoonstelling en
bekijk de foto’s goed. Beantwoord de vragen
en maak de opdrachten ter voorbereiding op je
CKV-verslag.
Na de school voor fotografie in Den Haag te
hebben doorlopen, hield Gerco de Ruijter zich
bezig met reportagefotografie. Hij kon hierin
echter zijn draai niet vinden en besloot naar de
Rotterdamse kunstacademie te gaan. In deze
tijd werd er veel abstract geschilderd, hijzelf
schilderde in een abstract-expressionistische
stijl. Door die abstractie, miste De Ruijter het
onderwerp en gebruikte de onderwerpen van
luchtfoto’s ter inspiratie voor zijn schilderijen.
Op advies van een docent ging hij uiteindelijk
volledig over op luchtfotografie.
Met een camera bevestigt aan een vlieger of
hengel fotografeert hij landschappen van bovenaf, zonder door de lens te kijken. Met zijn
foto’s probeert hij een werkelijkheid abstract
te laten lijken, hij stelt zichzelf de vraag in
hoeverre je een landschap abstract kan maken
terwijl het nog steeds op een landschap blijft
lijken.
2. De foto’s van De Ruijter lijken, ondanks dat
ze de gefotografeerde werkelijkheid laten zien,
toch abstract. Wat maakt de foto’s abstract?
De Ruijter heeft boomkwekerijen in Boskoop
en Kesteren gefotografeerd, deze foto’s zijn te
zien in zaal 5. Er zitten foto’s tussen van volledig beplante velden maar op sommige foto’s
missen hier en daar enkele planten of bomen.
Voor de eigenaar hiervan is dit natuurlijk niet
goed omdat dat betekent dat de bomen het
niet gered hebben, maar voor De Ruijter is het
een pluspunt in zijn foto’s.
3. Waarom zijn de missende planten en bomen
een pluspunt in de foto’s van De Ruijter, denk
je?
Jackson Pollock, Lavender Mist, 1950
1. De Ruijter vindt dat kunst een onderwerp
moet hebben. In het bovenstaande werk van
Jackson Pollock is dat niet het geval. Enkel het
materiaal: de verf en de verfspatten zijn het
onderwerp. Wat vind jij, moet een kunstwerk
een onderwerp hebben? Wat vind je mooier?
Bij de fotoserie Undiscover zijn de gewassen
gedeeltelijk of helemaal ingepakt met landbouwplastic. Soms zijn er delen landbouwplastic weg, hierdoor blijft de structuur van de
onderliggende gewassen zichtbaar, maar is het
toch niet helemaal duidelijk wat er zich onder
het plastic bevindt.
Museum Jan Cunen kijkwijzer
Playground en Crops, te zien in zaal 1 en 4.
Bij Playground zijn er afbeeldingen van verschillende American Football velden verzameld
vanaf Google Earth en achter elkaar gemonteerd. Bij Crops is hetzelfde gedaan alleen dan
met afbeeldingen van percelen met cirkelirrigatie.
7. De Ruijter heeft de afbeeldingen van de
cirkelirrigatie verwerkt in een filmpje maar ook
in een groot rechthoekig kunstwerk. Wat vind
jij van de manier van presenteren? Welke van
de twee manieren zou jij gekozen hebben?
4. De foto hierboven is volledig ingepakt in
landbouwplastic. Er zijn donkere vlekken op
de foto te zien. Wat denk jij dat deze donkere
vlekken zijn?
De Ruijter heeft niet alleen in Nederland gefotografeerd. In zaal 2 en 3 zijn de fotoseries
Loop, Outsized en Flow te zien van landschappen in New Mexico en de Verenigde Staten.
5. Welke verschillen en overeenkomsten zie jij
tussen de landschappen in Nederland en die in
het buitenland in de foto’s van De Ruijter?
In zaal 3 bevindt zich de fotoreeks Flow, hier
zijn foto’s te zien die op de een of andere
manier allemaal iets te maken hebben met water. Het water kan op elke mogelijke manier in
de foto terug komen, bijvoorbeeld in vloeibare
toestand, verdampt of bevroren.
6. De foto hierboven zou van alles kunnen
voorstellen. Wat zie jij in deze foto? De titel is
untitled en heeft dus geen naam. Welke naam
zou jij aan deze foto willen geven?
De Ruijter heeft niet alleen met zijn eigen camera gewerkt. Hij heeft ook werken gemaakt
met behulp van Google Earth, bijvoorbeeld
8. De Ruijter heeft van zijn afbeeldingen van
cirkelirrigatie ook een groot kunstwerk gemaakt dat te zien is op de omloop. De percelen
zijn er in verschillende kleuren. Waardoor denk
je dat al deze verschillende kleuren ontstaan
zijn?
Op de omloop zijn ook foto’s te zien van een
eiland op IJsland en een ‘nutteloze’ rotonde in
Dubai.
9. Op de foto van het eiland is de hoogte
waarop de foto gemaakt is, niet goed in te
schatten. Toch kun je aan de eenden op de foto
de hoogte inschatten. Hoe groot denk je dat dit
eiland is?
Loop nog een keer door de tentoonstelling heen
en bekijk alle werken goed. In de bovenkamer,
de trap op naar het torentje, kun je een kijkje
nemen in het hoofd van De Ruijter en kun je
zien hoe hij te werk gaat en wat hij er van vindt. Denk goed na over wat jij van de foto’s, de
gehele tentoonstelling en de werkwijze van De
Ruijter vindt. Misschien kun je een foto maken
van het werk dat jou het meest aanspreekt of
wat jij het mooist vindt. Dit is leuk om te gebruiken in je CKV-verslag!
10. De tentoonstelling heet Almost Nature, vind
jij dit een passende titel? Waarom wel/niet?
Heb je alles bekeken en alle vragen beantwoord? De antwoorden op de vragen zijn af te
halen bij de receptie van het museum.
Museum Jan Cunen kijkwijzer