4-5 Ja, we zijn kwaad! - LBC-NVK

Maandbladvandelandelijkebediendencentrale-nationaalverbondvoorkaderpersoneel
118DEJAARGANG|NUMMER9|NOVEMBER2014
4-5
Ja,wezijn
kwaad!
12-13
JONGEREN WILLEN
VAST W E R K
14-15
U I TS PAT T I N G E N
B I J AG FA
RUBRIEKSNAAM
INHOUD
Standpunt
Politiek
Politiek
Politiek
Socioculturele sector
Arbeidsmarkt
Industrie
Over de grenzen
Industrie
Internationaal
© FOTO: BELGAIMAGE
Actie
Actie
Actie
Vraag van de maand
Non-profit
Financiën
Campagne
Film
Film
Boek
Non-profit
Wat onze lezers ervan denken
Uitbetaling vakbondspremie
Indexaanpassingen
Achterklap
Vanmol
3
4
6
8
9
9
10
12
14
16
17
18
18
19
19
20
21
22
24
25
26
26
27
28
30
30
30
31
32
Besparingen in het onderwijs, in
de kinderopvang, bij de VRT, op
cultuur, noem maar op. De nieuwe
Vlaamse en federale regeringen
zetten flink het mes in de overheidsdiensten en openbare voorzieningen. Wie denkt dat die maatregelen hem of haar ongemoeid
zullen laten, vergist zich serieus.
Lees meer
op p.
6-7. | Ons Recht
2 | NOVEMBER
2014 | 118de
jaargang
De maat is vol!
Ja we zijn kwaad!
Minder overheid leidt tot méér ongelijkheid
Slimme economen zien alternatief voor blinde besparingen
Postkaartenactie om zondagsrust te respecteren
Winsten uit aandelen belasten is goed voor samenleving
Besparen op cultuur is ideologische vetzakkerij
‘Jobhoppen’ is helemaal niet de droom van vele jongeren
“Uitspattingen aan de top en personeel mag inleveren”
Gemengde gevoelens bij Philips Lighting in Turnhout
Kies voor mensenrechten
Samen solidair met Filipijnen op zaterdag 22 november
‘Schone Kleren’ op bezoek bij kledingketen Bel & Bo
LBC-NVK steunt acties tegen besparingen in onderwijs
Werknemers Delhaize houden meer dan honderd winkels dicht
Mag je nevenactiviteiten hebben naast je gewone job?
Flexibiliteit rukt op in gezinszorg en aanvullende thuiszorg
Enquête legt bekommernissen bij verzekeringsmakelaars bloot
Op de bres voor betere omstandigheden in contactcenters
Pride
Lilting
Kom hier dat ik u kus
‘Werkbaar werk’ nog moeilijker in welzijn en gezondheidszorg
standpunt.
De maat is vol!
FERRE W YCKMANS
ALGEMEEN SECRETARIS
Het lijstje van stuitende maatregelen die door de nieuwe federale regering worden gepland is even lang als
het ellendig is. Een greep uit de maatregelen: de indexstop, een verdere en
lange loonblokkering, een heel zware
inperking van de werkloosheidsuitkeringen voor schoolverlaters, tijdelijk werklozen, deeltijds werkenden
(min 23 procent) en oudere werklozen
(min 29 procent). Dat is geen snoeien
om te bloeien, dat is een bloedbad.
Zullen oudere werknemers morgen niet meer
worden ontslagen omdat het brugpensioen haast
wordt afgeschaft? Natuurlijk niet. Iemand ontslaan wordt voor werkgevers goedkoper – ze moeten geen aanvullende uitkering meer betalen – en
oudere ontslagen werknemers zullen geen aanvullende uitkering meer krijgen én als toemaatje een
lagere werkloosheidsuitkering. En zoiets zou met
jobcreatie te maken hebben? Het is totaal te gek
voor woorden.
De slotsom van het verhaal is dat wie werkt minder krijgt en wie werkloos wordt ook nog eens
extra minder. Het woord ‘sociaal’ zou moeten
worden gepatenteerd. Niemand van de huidige
Langgeledendater ministers of staatssecretarissen zou het nog in
de mond mogen nemen.
nogeennationale
stakingwas.Hetwijst Pureprovocatie
opdeernstvan
dezaak. Zal het iemand verwonderen dat de vakbonden oproepen tot actie om deze desastreuze
inleveringsspiraal een halt toe te roepen? Een
vakbond die zich niet tegen deze sociale afbraak
verzet is die naam niet meer waardig. Het wordt
nu al te makkelijk voorgesteld alsof het de werknemers en de vakbonden zijn die het conflict
zoeken. Maar wat is dat federale regeerakkoord
anders dan een pure provocatie?!
Uitgestokenhand
En dan de bewering dat de vakbonden de uitgestoken hand voor overleg zouden weigeren. De
realiteit is heel anders. Voor én na de verkiezingen van 25 mei hebben de vakbonden, formeel
én informeel, aangedrongen op écht overleg. Eén
keer was dat er ook, met een korte ontmoeting.
Maar al heel snel bleek dat de politici zich hardnekkig vastklampten aan ‘het primaat van de politiek’. Lees: “We luisteren wel naar jullie besognes
maar wij, de politici, beslissen toch.” Als er zolang
en gedetailleerd onderhandeld is, weten de coalitiepartijen deksels goed waarvoor ze wel én
niet gekozen hebben. Nadien voor de galerij wat
schijnmanoeuvres uitvoeren heeft niets te maken
met ernstig overleg.
Op basis van deze feiten zullen we op 6 november nationaal manifesteren. We willen de stem
van velen laten horen. We zullen op 24 november in Antwerpen en Limburg, op 1 december in
Oost- en West-Vlaanderen en op 8 december in
Vlaams-Brabant en Brussel met bedrijfsacties duidelijk maken dat het ons niet zint. En de werkgevers mogen dat weten en voelen. Op 15 december
volgt een nationale staking. Zoiets is overigens
lang geleden. Het wijst op de ernst van de zaak.
Het is echt genoeg! OnsRecht|118dejaargang|NOVEMBER2014 |
3
POLITIEK
Ja we zijn kwaad!
Schaamteloze politiek op kap van werknemers en allerzwaksten
Voer mee aktie!
06.11.2014
Nationale manifestatie - Brussel
24.11.2014
Henegouwen, Luxemburg,
Limburg, Antwerpen
01.12.2014
Namen, Luik,
Oost- en West-Vlaanderen
08.12.2014
© GE
VAER
T GR
APHI
Brussel, Vlaams- en Waals-Brabant
15.12.2014
Algemene nationale staking
Ferre Wyckmans, algemeen secretaris van de LBC-NVK, geeft zijn kijk
op de aanpak van Michel & Co. Hij
maakt zich vooral druk over het grote
onevenwicht in de plannen van de regering.
jo p
j e b or d . b
e
www.watkrijgjijopjebord.be
Praktische info en vervoer: neem contact met je gewestelijk verbond of met je beroepscentrale.
Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO)
spreekt van ‘een cadeau voor de tewerkstelling
ONS RECHT: Ferre, waarom vindt de vakbond
en niet aan de werkgevers’.
de recepten van de nieuwe regering-Michel zo FERRE: “Die interpretatie klopt langs geen
kanten. Er komt een indexsprong zonder
verkeerd?
FERRE WYCKMANS: “Wat deze regering
dat de werkgevers enige garantie geven
presenteert, is een hongermaal voor de voor wat ze dat met al dat geld zullen doen.
gewone bevolking en een feestmaal voor De lonen worden nog minstens twee jaar
de vermogenden. Niet alleen de recepten geblokkeerd, mogelijk nog langer. Meer
zijn smakeloos, het hele menu bevalt ons flexibiliteit, meer en goedkopere overuren.
niet. Alles getuigt van een stuitend funda- Lagere uitkeringen voor tijdelijk werklomenteel onevenwicht. De werknemers en zen. Minder inkomen voor wie onvrijwilsociaal verzekerden draaien voor echt alles lig deeltijds werkt. De afschaﬃng van de
op en andere inkomensgroepen worden inschakelingsuitkering voor grote groeongemoeid gelaten of zelfs bevoordeeld. Je pen schoolverlaters. Oudere werknemers
vindt in het regeerakkoord niet één maat- die bij ontslag geen aanvullende uitkering
regel waarvan een werknemer beter wordt. meer krijgen.”
Zelfs de beloofde belastingverlaging voor
werkenden zal volledig worden opgesou- “Gelooft iemand dat er ook maar één nieuwe
peerd door het Vlaamse beleid, gevoerd door job zal bijkomen door alles wat de werknedezelfde Vlaamse partijen als diegene die je mers en werklozen op hun inkomen moein de federale regering aantreft. Hypocrieter ten inboeten? Nee toch. De loonlastenverkan het echt niet meer worden. Er was nog lagingen voor werkgevers bedragen 11,7
nooit zo’n drastische sociale afbraak als wat miljard euro per jaar. Zelfs de Hoge Raad
N-VA, Open VLD, CD&V en MR nu hebben voor Werkgelegenheid uitte al vaker haar
bekokstoofd.”
twijfels over de tewerkstellingseffecten
daarvan. Daar komt nu nog eens zo’n vijf
miljard euro per jaar bij: een indexsprong,
Inleveringen
een eerder besliste lastenverlaging en de
ONS RECHT: De lasten voor de werkgevers
daling van de bijdragen aan de sociale zekerworden verlaagd. Pieter Timmermans van het heid van 33 naar 25 procent. En er wordt
4 | NOVEMBER2014|118dejaargang|OnsRecht
CS
nog aangedrongen op méér. Hoe diep
moeten werknemers en belastingbetalers nog in hun zakken tasten om de
werkgevers ter wille te blijven?”
Verantwoordelijke uitgever: Dominique Leyon, Haachtsesteenweg 579, 1030 Brussel • Vrij van zegel, art. 198.
erveert
s
g
n
i
r
e
g
Deze re rknemers
de we
aal!
m
r
e
g
n
o
h
een
i
Gewone mensen krijgen met
de nieuwe federale regering
onder leiding van Charles
Michel heel wat op hun bord
geschoven. Een indexsprong
van twee procent, gepruts aan
de loonbarema’s, een blokkering van de lonen tot waarschijnlijk 2018, méér accijnzen
en btw, een verhoging van de
wettelijke pensioenleeftijd van
65 naar 67 jaar, minder SWT
(brugpensioen), minder kansen om werk en privéleven op
elkaar af te stemmen. Ook véél
minder bestrijding van fiscale fraude en nog altijd geen
eerlijke taks op grote vermogens. En in de sociale zekerheid wordt duchtig bespaard.
w a t k r ij g j
DENIS BOUWEN
Ongeloofwaardig
ONS RECHT: De nieuwe minister van
Werk, Kris Peeters, steekt naar eigen zeggen de hand uit. Hij wil onderhandelen
over ‘een toekomstplan voor meer werkgelegenheid’.
FERRE: “Hoe geloofwaardig ben je als je
wetens en willens een hele reeks maatregelen bedenkt, daar 140 dagen over
onderhandelt, met eerdere formele
en informele waarschuwingen geen
rekening houdt en dan zegt: ja maar,
we willen nog wel onderhandelen. De
werkgevers hebben over niks moeten
onderhandelen, hun programma werd
gewoon en haast volledig uitgevoerd.
Sterker nog, al na vier dagen verdween
de enige maatregel van tafel die de
werkgevers mogelijk iets ging kosten, een regeling rond twee maanden
gewaarborgd loon bij langdurige ziekte.
Rare vorm van overleg. En vooral heel
ongeloofwaardig. Bijsturingen in het
SWT komen er naar verluidt omdat de werkgevers het vroegen.’
En dan is er de verhoging van de
pensioenleeftijd naar 67. “Tja we moeten nu
eenmaal langer werken, er zit niets anders op.
En anders is het niet meer betaalbaar”, hoor
je wel eens.
FERRE: “Het blijft merkwaardig dat elke partij voor de verkiezingen gezegd heeft vooral
niet aan de pensioenleeftijd te zullen raken.
De nieuwe regering doet dat toch. Zoiets
noemen we kiezersbedrog, zelfs als deze
maatregel pas over een jaar of tien in werking treedt. Het is toch voor iedereen duidelijk dat de pensioenleeftijd verhogen niet de
oplossing zal zijn. De vervroegde uittreding
voor de normale leeftijd van 65 is het echte
pijnpunt. Als je wil dat werknemers niet te
vroeg uitstappen, moet je langer werken
mogelijk én aantrekkelijk maken.”
ONS RECHT:
“De regering-Michel maakt het net niet
financieel aantrekkelijker om langer te werken. Ze schaft de pensioenbonus, een aanmoediging voor wie langer werkt, af en de
barema’s gaan voor de bijl. Langer werken
wordt zo juist ontmoedigd. Je hoeft geen
genie te zijn om vast te stellen dat langer
werken niet wordt beloond maar bestraft.”
geleverd door Gwendolyn Rutten, de voorzitter van de Open VLD. Haar partij, die
ONS RECHT: Op het vlak van belastingen wor- gruwt van het woord belastingen, kondigde
den de grote vermogens nauwelijks getroﬀen. trots aan dat ook de superrijken iets zulEr komt wel een ‘doorkijktaks’ of ‘kaaimantaks’. len moeten bijdragen en dat zo de lasten
FERRE: “De geplande doorkijktaks is vooral
toch wat worden verdeeld. Zoiets voor de
een heel doorzichtig manoeuvre. Er wordt camera’s durven beweren is de burgers in
gemikt op een opbrengst van 200 miljoen hun gezicht uitlachen.”
euro. Dat lijkt veel maar het is slechts
een fractie van wat werknemers en soci- Mensenzonderpapieren
aal verzekerden blijvend inleveren met
hun indexsprong. Met dat verschil dat die ONS RECHT: Ook buiten het economische is
indexsprong zeker is en de doorkijktaks een deze regering niet veel goeds van zin. Zo wil
gok. Bovendien een gok die op niets zal uit- ze bijvoorbeeld mensen zonder papieren nog
draaien. Ze willen met minder ambtenaren strenger behandelen.
meer controle uitvoeren bij fiscale spitstech- FERRE: “De nieuwe staatssecretaris van
nologen die geld naar belastingparadijzen Asiel en Migratie, Theo Francken (N-VA), zei
al na twee dagen dat hij zo’n 1.000 mendoorsluizen.”
“Het beste bewijs dat dit een farce is, werd sen zonder papieren extra en snel over de
Kaaimantaks
grens wilde zetten. Het zegt alles over hoe
hij, en blijkbaar ook deze regering, denkt
als het over de zwaksten der zwaksten gaat.
Het woord ‘mededogen’ is geschrapt uit hun
politieke woordenschat.”
“We herdenken de Eerste Wereldoorlog
met programma’s allerhande over wat
dit aan vluchtelingenleed heeft veroorzaakt. Het Red Star Line museum brengt
de migratie in beeld van vele Europeanen,
onder wie ook Belgen, die de economische
ellende ontvluchtten, op zoek naar beter.
Antwerpen wilde begin oktober met de
Schelde-pontonbrug duidelijk maken wat
vluchten aan narigheid betekent. Blijkbaar
allemaal goed voor wat toeristische opsmukoperaties, maar ho maar als het ‘voor echt’
is. Schaamteloze politiek.” Hoezo, geen alternatief?
Iemand als N-VA-voorzitter Bart
De Wever beweert dat ook de
oppositie ‘diep vanbinnen weet
dat er geen andere weg is’. Wie
wil klagen, mag klagen. De bevolking mag doen wat ze wil, de
regering zal toch niet luisteren.
En toch is er een goed alternatief voor de smakeloze hutsekluts die de ploeg van Charles
Michel de mensen wil aansmeren.
“Blijkbaarisernueennieuwedeﬁnitievandemocratie”,constateertFerre
Wyckmans.“Wietegendenieuweregeringis,isantidemocratisch.InWallonië
heeftderegeringviadeliberaleMR
eenpolitiekgewichtvanamper25procent,allesbehalveeenmeerderheid.De
N-VAbehaaldeeenverkiezingsoverwinningmaargeenmeerderheid.Zekwam
aaneenmeerderheidmetdesteunvan
anderepartijendieerblijkbaargeen
grateninzienomdesocialeverworvenhedenonderuittehalen.”
“Alsonslandalleenwettenzouhebben
diegeenrekeninghoudenmetwater
buitenhetparlementwordtgeëist,zou
hetFranswaarschijnlijknogaltijdde
ofﬁciëlevoertaalzijn.Eenhistoricus
alsBartDeWever(N-VA)zoudatook
mogenbeseffen.Democratieisookrespecthebbenvoordeoppositie,binnen
enbuitenhetparlement.”
“Hetismakkelijktebewijzendathetde
werkendenzijndiederekeningvande
regering-Michelbetalen.Wiedatnietwil
zienofwiedatontkent,liegtgewoon.
Maarliegenmagblijkbaarindepolitiek.”
VoordeLBC-NVKenhetACViserwel
degelijkeenpositiefenhaalbaaralternatief.Datisgebaseerdopeenaantal
krachtlijnen:
1
Dekoopkrachtbeschermenenvergroten.Geblokkeerdelonen,eennietuitgekeerdeindexenverminderdeuitkeringentastendekoopkrachtaan.Zo
wordtdeeconomieviaconsumptieniet
aangezwengeldmaarjuistgefnuikt.
2
Eensterkefederalesocialezekerheidwaardoormensendiepech
kenneninhetlevenofdiehet
slachtofferzijnvaneconomischecrisissenofmetpensioenzijntocheeninkomensgarantiehebben.Diesocialezekerheidwordtgeﬁnancierddoorbijdragen
opdelonenvandewerknemers.Het
iseensolidariteitsmechanismedateen
waardeheeftdiede‘iedervoorzich’gedachteverachterzichlaatenduseen
beschavingskeuzeis.Zoietspuureconomischbekijkenisveelteeng.
3
Investereninduurzaameconomischhersteleninjobs.Deze
regeringvolgtdewerkgeversinde
dwazestellingdatjobsuitdeluchtvallenalszemaargoedkoopenﬂexibelzijn.
Devakbondvindtdatwerknemersrecht
hebbenopwaardigheid,zekerheiden
loonendatzenietalleenplichtenmaar
ookrechtenhebben.‘Gratisbestaat
niet’,zowordtgezegd.Maardiezelfden
menenblijkbaardatwerknemersliefst
zogratisenzolangmogelijkmoeten
werken.
4
Rechtvaardigebelastingen.
Werknemersbetalen,ooknaal
dezeregeringsmaatregelen,in
absolutecijferseninprocentenméér
belastingendanalleandereinkomens.
Erwordtnietsgedaanomdefundamentelescheeftrekking–inhetnadeel
vandewerkendeneninhetvoordeel
vanvennootschappenénvermogenden
–rechttezetten.Aanheteindevande
ritzaldeverhoudingnietzijnveranderd.
OnsRecht|118dejaargang|NOVEMBER2014 |
5
POLITIEK
Minder overheid leidt
tot méér ongelijkheid
Nieuwe regeringen gaan heel driest te werk
MARIJKE PERSOONE
“Er moet worden bespaard.” Van
dat dogma vertrekt het Vlaamse
regeerakkoord. Maar, zo klinkt
het geruststellend, “wie inspanningen vraagt moet zelf het voorbeeld geven. Daarom zal de
Vlaamse overheid in de eerste
plaats ingrijpend besparen op het
eigen apparaat”. Het verhaal geeft
de indruk dat jij en ik niet zullen
worden geraakt. “We verminderen drastisch het aantal entiteiten.”
Begrijpen burgers dat dit eigenlijk betekent dat er dienstverlening
wordt afgeschaft en dat mensen
hun baan dreigen te verliezen?
scholen in je buurt? Goed uitgebouwd openbaar vervoer, zodat je geen tweede auto
nodig hebt? Heb je graag veilige wegen en
fietspaden? Vind je het belangrijk dat je
kinderen schone lucht inademen? Wil je
gemotiveerde en fitte brandweerlui en politieagenten, ten dienste van de bevolking?
Maak je gebruik van de gemeentelijke sportzaal? Ontleen je boeken in de bibliotheek
en pik je wel eens een optreden mee in het
cultureel centrum? Ongetwijfeld wil je een
ziek familielid met een gerust hart kunnen toevertrouwen aan de zorgen van goed
opgeleid en goed betaald medisch personeel.
‘Slanke’overheid
Zoveel verzorging, zoveel collectieve voorzieningen die goedkoop of gratis worden
aangeboden, dat is niet meer van deze tijd,
De nieuwe federale premier, Charles Michel, vinden de nieuwe rechtse, liberale regerinbeweert dat zijn regering ‘jobs, jobs, jobs’ als gen. Het is niet langer betaalbaar en bovenprioriteit heeft. Wie het federale regeerak- dien moet de overheid de burgers niet ‘pamkoord uitpluist komt echter tot het besluit peren’, klinkt het. Van die filosofie is al veel
dat de openbare dienstverlening het in de minder te merken wanneer het gaat om subtoekomst met 10.000 mensen minder zal sidies aan bedrijven en fiscale tegemoetkomoeten doen. ‘Een kleine, slagkrachtige mingen voor mensen met een groot veroverheid’, noemt de nieuwe meerderheid mogen. Om de overheid ‘slanker’ te maken
zoiets.
wordt een aantal activiteiten op de markt
Wil jij een ruim, kwaliteitsvol en betaalbaar gegooid. Dat gebeurt deels in formules van
aanbod aan kinderopvang? Wil je goede ‘publiek-private-samenwerking’. Denk maar
6 | NOVEMBER2014|118dejaargang|OnsRecht
aan de bouw van scholen. En soms zijn het
regelrechte privatiseringen.
Ook een vaste waarde als de openbare
omroep VRT is het slachtoffer van de overdreven besparingsdrift. In het hoger onderwijs richten de besparingen ook veel schade
aan. Daar dreigen ze de sociale ongelijkheid
nog te vergroten.
ReaganenThatcher
Wijlen Ronald Reagan en Margaret Thatcher
inspireerden ooit de wereldwijde drang om
alles en nog wat te privatiseren. Het duo
werd daarbij gesteund door de Wereldbank
en het Internationaal Monetair Fonds (IMF).
We kennen het refrein. Overheidsdiensten
wordt aangewreven dat ze star zijn.
Privébedrijven zouden veel eﬃciënter zijn.
Alleen, de praktijk bewijst vaak het tegendeel. Kijk naar de penibele toestand van
de geprivatiseerde Britse spoorwegen. De
problemen met de drinkwatervoorziening
in Frankrijk. Of het dreigende uitvallen van
de stroom in ons land.
Erg schrijnend is wat de privésector presteerde in Australië. Bij onze tegenvoeters
ontwikkelde zich een commercieel, beursgenoteerd kinderdagverblijf, ABC, goed
voor meer dan 2.000 crèches. Verblind door
winstbejag voerde het bedrijf een agressieve
www.hartbovenhard.be
Ook bij de VRT moet stevig worden bezuinigd.
Een kwalijke zaak, niet alleen voor het personeel maar ook voor de kijkers en luisteraars.
© FOTO: PHOTONEWS
“Studenten en personeel
betalen gelag in hoger
onderwijs”
uitbreidingspolitiek. Met een faillissement
als gevolg. Van de ene dag op de andere
moesten 100.000 nieuwe opvangplaatsen
worden gezocht. Een extreem voorbeeld?
Misschien wel wat de omvang betreft. Maar
ook bij ons gingen al commerciële rusthuizen en kinderdagverblijven failliet.
HartbovenHard
In alle landen waar de overheid minder
diensten aanbiedt nemen de ongelijkheid,
de criminaliteit en de armoede toe. En het
welzijn en de gezondheid van de doorsnee
bevolking gaan erop achteruit. Openbare
dienstverlening werkt immers herverdelend. Producten en diensten ter beschikking
stellen waar iedereen recht op heeft is van
groot belang voor mensen met een laag of
bescheiden inkomen. Daar zwaar op bezuinigen is niet zomaar wat besparen op ‘een
apparaat’ of ‘entiteiten verminderen’. Zoiets
raakt mensen in de kwaliteit van hun dagelijks leven. En dat snijdt in het sociale weefsel. Dat willen we niet laten gebeuren.
Daarom neemt jouw vakbond LBC-NVK ook
actief deel aan het burgerinitiatief ‘Hart
boven Hard’, een breed front van mensen en
organisaties die ervan overtuigd zijn dat je
van solidariteit wel degelijk beter wordt. DenieuweVlaamseregeringheeft
aanzienlijkebesparingenaangekondigdinhethogeronderwijs.Zewil
snoeienindestructurelebasisﬁnancieringenindestudentenvoorzieningen.“Derekeningzalwordenbetaald
doordestudenten,hunoudersenhet
personeel”,zegtJonSneyers,militant
vandeLBC-NVKbijdeKULeuven.
“Hetinschrijvingsgeldzalverhogenvan
620naar890euro.Enookstudentenkoten,studentenrestaurantsenandere
voorzieningenzullenduurderworden.”
Uiteraardzullenerjobsverdwijnen,
waardoordewerkdrukvoorwieoverblijftverhoogtendekwaliteitvanhet
onderwijszakt.Tijdelijkeprojectenen
samenwerkingmetdeprivéworden
nógbelangrijker.Hetonderwijsenhet
onderzoekzullennogmeereenmarktlogicamoetenvolgen.Steedsvaker
zalhetbedrijfslevenbepalenwater
aanbodmoetkomen.Endesectorzal
ookeenstukkwetsbaarderworden.
Dewetenschappelijkeonafhankelijkheidkomtingevaar.
“Denieuweplannenkomenbovenop
jarenlangesluipendebesparingen”,
onderstreeptJon.“Hetaantalstudenteninhethogeronderwijssteegzeer
aanzienlijk,meedoordenoodaan
hogeropgeleideninonzekenniseconomie.”
In1995wareneraandeVlaamseuniversiteiten4.035(voltijdseequivalenten)professorenenassistentenvoor
55.298studenten.Maarin2012had
je4.580proffenenassistentenvoor
bijna124.000studenten.
Dehogescholenzijnvan91.046naar
151.140studentengegaantussen1995
en2012.Terwijlhetonderwijzendpersoneelkrompvan8.378naar8.239
voltijdseeenheden.Erwasdusaleen
enormebesparing.
“Eigenlijkzouerjuistméérmoeten
geïnvesteerdwordeninonderzoeken
onderwijs”,bedenktJon.Devakbond
pleitervooromopnieuw,netalsinde
jaren1980,zevenprocentvanhetBBP
tebestedenaanonderwijs(tweeprocentvoorhethogeronderwijs).
Besparingen
ondermijnen slagkracht
bij de openbare omroep
Dewerknemersvandeopenbare
omroepVRTschreveneenopenbrief
naarhunmiljoenenkijkersenluisteraars.“AlsdenieuweVlaamseregering
haarbesparingendoordrukt,zullen
sommigeessentiëleVRT-opdrachten
sneuvelenwaardoorwijjullieminder
programma’szullenkunnenaanbieden”,zostaatindeopenbrieftelezen.
ServaasLeCompteisbijACVTranscomverantwoordelijkvoorde
cultuursector.Hijkentdesituatiebij
deopenbareomroepdanookgoed.
“Eerderebesparingenkosttenalbijna
400banenbijdeVRT”,legtServaas
uit.“Datdeeddewerkdrukﬂinktoenemen.Ikstavolmondigachterdewaarschuwingdatdenieuwebesparingen
zullenleidentoteenslechtereVRT.”
“Voor46europerjaarenperVlaming
makenwijvoorjullieiederedag
vanhetjaareengevarieerdaanbod
opradio,tveninternet,waaronder
nieuws,sportuitzendingen,kwaliteitsﬁctie,informatieovercultuur,wetenschap,buitenland,kinderprogramma’s
zonderreclameenzoveelmeer”,zeggendeprogrammamakersvande
VRTenhuncollega’s.“Enwedoendat
stukkengoedkoperdaninalleandere
Europeselanden.”
EensterkeVRT,dieoverigenseendeel
vanzijnmiddeleninexternepartners
investeert,isookgoedvoordecommerciëlemediabedrijven;dielaatsten
wordenerdoordeconcurrentietoe
aangezetomookkwaliteitsprogramma’stefabriceren.Zonderuitdagende
openbareomroepzullendecommerciëlensnellergeneigdzijnomgoedkopeAmerikaanseﬁlmsenseriesaan
tekopen.Dekijkerzaldaarvande
dupezijn.
“Alsdeopenbareomroepwordtafgebouwd,zullenmeerenmeerprogramma’szoalsgrotesporttornooien,kwaliteitsreeksenenﬁlmsuitVlaanderenen
uithetbuitenlandalleenalsbetaal-tv
wordenaangeboden”,waarschuwthet
VRT-personeel.“DatzaldeVlaamse
kijkerenluisteraarmeerkostendan
46europerjaar.”
OnsRecht|118dejaargang|NOVEMBER2014 |
7
POLITIEK
Slimme economen zien alternatief
voor blinde besparingen
Laat je niet wijsmaken dat er maar één weg is
FRANS GEERTS
© FOTO: BELGAIMAGE
“Zet drie economen in
een kamer en je hebt
vier meningen.” Het lijkt
een aftandse grap maar
toch zit er veel waarheid in deze zin. In sommige kringen is ‘neoliberaal denken’ erg in de
mode. Maar er zijn nogal
wat slimme mensen die
deze manier van denken
bekritiseren en wijzen op
mogelijke alternatieven.
Ook een gerenommeerde econoom als Paul Krugman vindt dat de overheid meer stimulansen moet geven om te investeren. Maar er moeten wel
voorwaarden worden gekoppeld aan die stimulansen.
Vandaag lijkt het alsof alle economen
dezelfde mening delen en allemaal in koor
roepen dat we stevig moeten besparen. De
traditionele media, de politiek en een deel
van de publieke opinie slikken het kritiekloos. Neoliberale ideeën zijn toch vanzelfsprekend, een kwestie van ‘gezond verstand’?! Wijlen Maggie Thatcher orakelde
al in de jaren 1980: “There is no alternative”.
Flauwekul, natuurlijk.
De nieuwe federale minister van Financiën,
de donkerblauwe Johan Van Overtveldt
(N-VA), was in 2012 nog journalist bij Trends
en sabelde toen gretig Nobelprijswinnaar
Economie Paul Krugman neer. Krugman
hield vol dat overheden hun bestedingen
moesten opdrijven om de wereld uit de crisis te krijgen. En dat wilde Van Overtveldt
maar niet aanvaarden.
ongelijkheid tussen mensen met inkomsten
uit vermogen en de anderen die moeten
werken voor hun boterham. “Je bent trouwens rijk omdat je rijk geboren bent”, stelt
de econoom vast. Piketty is een sterke pleitbezorger van het invoeren van een vermogensbelasting.
Professor Jozef Pacolet (HIVA en KU
Leuven) zegt op basis van zijn onderzoek
dat grote vermogens in België maar weinig
bijdragen tot de overheidsfinanciën. Terecht.
De LBC-NVK zegt al lang dat arbeid te zwaar
wordt belast en dat er een verschuiving
moet komen naar meer belasting op grote
vermogens. Maar de politiek blijft doof.
Crisisvan2008
Toen de financiële crisis losbarstte in 2008,
moesten veel overheden diep in de kas grabbelen om banken te redden. Ze moesten ook
Vermogensbelasten
meer geld uitgeven aan het groeiende leger
Maar er zijn steeds meer afwijkende gelu- werklozen en zagen tegelijk de inkomsten
iden te horen. Zo doet de Franse econoom verminderen. Gevolg: oplopende overheidsThomas Piketty veel stof opwaaien met schulden, minder steun voor bedrijven,
zijn boek ‘Het kapitaal van de 21ste minder geld voor onderzoek & ontwikeeuw’. Piketty haalt de ‘Amerikaanse keling en minder koopkracht voor de
droom’ onderuit. Hij merkt een groeiende mensen. De economie slabakte. Nieuwe
8 | NOVEMBER2014|118dejaargang|OnsRecht
besparingen zullen leiden tot nog minder
koopkracht en minder inkomsten, met een
neerwaartse spiraal als gevolg. Erg respectabele economen als Paul Krugman, Joseph
Stiglitz en Paul De Grauwe (London School
of Economics) willen dan ook dat de overheid meer stimulansen geeft om te investeren.
Er moeten wel voorwaarden worden gekoppeld aan die stimulansen. Volgens de Britse
professor Mariana Mazzucato (University
of Sussex) hebben schatrijke multinationals
als Apple en Google hun rijkdom voor een
deel te danken aan de investeringen die de
Amerikaanse overheid gedaan heeft in fundamenteel onderzoek. “Zodra de bedrijven
succes hebben, doen ze er alles aan om hun
belastingen te ontwijken. De overheid profiteert dus nauwelijks van haar investeringen.”
Hoeft het nog gezegd dat de LBC-NVK aandringt op een rechtvaardige fiscaliteit waarbij àlle vennootschappen hun deel van de
belastingen betalen? En in ruil voor alle vormen van steun aan bedrijven mogen we ook
met recht en reden extra jobs verwachten.
Voor wat hoort wat. Postkaartenactie
om zondagsrust
te verdedigen
LBC-NVK en de collega’s van
BBTK en ACLVB. Sommige
politici vinden dat de zondagsrust voorbijgestreefd is. Maar
het principe staat nog altijd
voorop in onze arbeidswet.
Zondagwerk is de uitzondering en moet de uitzondering
blijven.
Het winkelpersoneel vraagt de
politici om de zondagsrust niet
lichtzinnig op de helling te zetten en hard op te treden tegen
schendingen van de zondagsrust die tegen de wet indruisen.
De werknemers vragen aan de
politici ook om niet lichtzinnig
om te springen met de verdere
Het winkelpersoneel verzet verruiming van de winkelopezich tegen de sluipende evo- ningstijden en met de erkenlutie naar meer zondagope- ning van bijkomende ‘toeristiningen van winkels, zeggen de sche centra’.
De vakbonden van het
winkelpersoneel hebben
in de loop van oktober
op heel wat plaatsen in
België postkaarten verdeeld. Onder het motto
‘Op zondag is er altijd
wat beters te doen dan
winkelen’. Met de actie
wilden de vakbonden
van het winkelpersoneel
een signaal geven, niet
alleen aan de werkgevers maar zeker ook aan
de politici. En ze rekenden ook op de klanten.
Winsten
uit aandelen
belasten is
goed voor
samenleving
Wie belegt in aandelen en
die daarna weer van de
Ook in Diest (foto) werd actie hand doet, verdient daar
gevoerd om de zondagsrust te meestal geld mee. Het
verdedigen. Net als in heel wat zo verdiende geld noem
andere steden konden klanje een meerwaarde. De
ten er postkaarten tekenen en
Leuvense professor Jozef
teruggeven aan de actievoerders. De ondertekende kaarten Pacolet pleit ervoor om
worden bezorgd aan de burge- zulke winsten fair te belasmeesters van gemeenten die ten en zo de staatskas een
vlotjes meegaan in de logica mooie dienst te bewijzen.
van het zondagshoppen.
In Diest werkte de LBC-NVK
samen met het plaatselijke
ACV. Er werden daar enquêtes
verspreid onder het winkelpersoneel. In een infostandje
op de Grote Markt werden
shoppers geïnformeerd over
het belang van de zondagsrust
voor winkelbedienden. Een ‘meerwaardebelasting op aandelen’ draagt ook bij tot een rechtvaardiger belastingsysteem, zeggen Pacolet en zijn collega’s van
het onderzoeksinstituut HIVA (KU
Leuven). Ze merken wel op dat een
meerwaardebelasting alleen doeltreffend is als ze een onderdeel is
van een ruime hervorming van ons
belastingstelsel.
De onderzoekers onderzochten de
meerwaarden die in 2013 werden
geboekt met aandelentransacties.
Het ging toen om 20,7 miljard euro
aan meerwaarden. Wanneer je daar
25 procent belasting op heft, incasseer je voor de staat – dus ons allemaal – 5,2 miljard euro.
Professor Pacolet, die zijn onderzoek kon doen met steun van het
ACV, wil zich niet blindstaren op
de pure cijfers. Hij wil vooral aandacht vragen voor de vaststelling
dat een meerwaardebelasting op
aandelen onze fiscaliteit een stuk
rechtvaardiger kan maken. “Een
meerwaardebelasting op aandelen is een progressieve belasting
die vooral de hoge inkomens zal
treffen. Rechtstreeks beleggen in
aandelen is maar weggelegd voor
15 procent van de Belgen.”
Er zijn almaar meer stemmen te
horen die pleiten voor een ‘tax
shift’. Je kan namelijk arbeid minder belasten en in ruil andere geldstromen correcter belasten zodat de
diverse belastingplichtigen op een
evenwichtiger manier bijdragen.
Recent onderzoek van de Hoge
Raad van Financiën bevestigde overigens dat een meerwaardebelasting op aandelen flink wat geld voor
de gemeenschap kan opleveren.
Waarop wacht onze politiek nog? OnsRecht|118dejaargang|NOVEMBER2014 |
9
SOCIOCULTURELE SECTOR
Besparen
op cultuur
is ideologische
vetzakkerij
Heel wat organisaties en jobs
dreigen te verdwijnen
STEF DOISE
De Vlaamse regering onder leiding
van Geert Bourgeois (N-VA) is nu
enkele maanden aan het werk. Net
als bij de nieuwe federale regering
is de lijfspreuk ‘besparen, besparen,
besparen’. Alles, iedereen, elke sector moet inleveren. De begroting
moet en zal in evenwicht worden
gebracht. En er wordt inderdaad
niemand ontzien, ook de culturele
sector niet. ‘Ideologische vetzakkerij’ is de enige omschrijving die
je kan bedenken voor deze politiek.
© FOTO: DANIËL RYS
Over de collega’s van de kunstensector willen we het hier even niet hebben; in de
wereld van theater en muziek en bij de openbare omroep VRT weten ze ook maar al te
goed wat de zotte besparingsdrift allemaal
teweeg brengt. Waar willen we het wel over
hebben? Over alles wat nu op gang komt in
de socioculturele sector in Vlaanderen. Die
sector valt onder paritair comité 329.01.
De deeldomeinen van de socioculturele sector zitten versnipperd binnen de nieuwe
Vlaamse regering. Sven Gatz (Open VLD)
gaat over de verenigingen, de bewegingen en de jeugd. Philippe Muyters (N-VA)
is bevoegd voor werk, beroepsopleiding
en sport. Hilde Crevits (CD&V) beheert
onderwijs. Liesbeth Homans (N-VA) gaat
over armoedebestrijding, inburgering en
integratie. Joke Schauvlieghe (CD&V) doet
milieu en natuur. En haar partijgenoot Jo
Vandeurzen is verantwoordelijk voor de
samenlevingsopbouw.
In de meeste organisaties uit al deze deeldomeinen wordt een beleid gevoerd dat bij
10 | NOVEMBER2014|118dejaargang|OnsRecht
De jeugdbewegingen blijven nu nog redelijk
buiten schot bij de besparingswoede van de
Vlaamse regering. Maar op lokaal vlak kunnen
ook zij het de komende jaren lastig krijgen.
decreet is vastgelegd. Ze krijgen subsidies
om hun opdrachten te kunnen uitvoeren.
Die subsidies dienen voor een groot deel om
de lonen van de beroepskrachten te betalen.
Veel van hun taken voeren de beroepskrachten uit met de steun van tienduizenden vrijwillige medewerkers. Het is misschien wat
kort door de bocht maar toch: hier ontstaat, werkt, beweegt en organiseert het
zo geroemde ‘middenveld’ zich.
‘Verslaafdaansubsidies’
De Vlaamse regering is niet zo dol op subsidies. Politici uit de meerderheid hebben
het graag over ‘subsidieverslaafden’. Bij de
Voka’s en Unizo’s van deze wereld zijn subsidies trouwens helemaal uit den boze, tenzij dan die voor hun eigen achterban. Wil je
cultuur? Wil je een vereniging? Prima, maar
betaal er dan zelf voor en verspil er toch
geen belastinggeld aan. Want dat geld kan je
veel beter geven aan de Vlaamse ‘hard werkende ondernemers’, de enigen die – volgens sommigen dan toch – ‘zorgen voor de
welvaart in het land’.
Bijhetbepalenvande
besparingenwerdhet
beproefdeprincipe
van‘verdeelenheers’
toegepast.
Misschien heeft u al gehoord van het lastige parket waarin de ‘energiesnoeiers’ nu
terechtkomen? Energiesnoeiers zijn mensen die werken in de sociale economie en
die worden opgeleid om energiebesparende
maatregelen uit te voeren. Zij dreigen met
honderden tegelijk te worden bedankt voor
bewezen diensten.
Het lokale cultuur- en jeugdbeleid wordt
twee keer getroffen: enerzijds door besparingen op de begroting én anderzijds door
de keuze om de overblijvende middelen in
één grote gemeentelijke pot te steken. Die
subsidies zijn dus niet langer ‘gekleurd’ en
kunnen bij wijze van spreken pakweg uitgegeven worden aan straatmeubilair of
strooizout. Vaarwel dus jeugdwelzijnswerker, vaarwel straathoekwerker. We zullen
je missen, maar eigenlijk vinden we dat we
geen gemeenschapsgeld moeten verkwisten
aan jouw baan en jouw werk met ‘moeilijke
jongeren.’
Je kan je ook de vraag stellen wat het nut is
van de besparingen in de sector. Want wat is
eigenlijk de echte meerwaarde ervan in het
licht van de totale besparingswoede van de
Vlaamse regering? Geen misverstand: elke
euro die wordt bespaard in de sector is er
één te veel. Maar je kunt de effecten op de
Vlaamse begroting toch eerder marginaal
noemen.
Verdeelenheers
Bij het bepalen van de besparingen werd
trouwens het beproefde principe van ‘verdeel en heers’ toegepast. De ene deelsector
moet minder besparen dan de andere. En
de minister van Cultuur, de liberaal Sven
Gatz, probeert op twee manieren te sussen.
Subsidies vertegenwoordigen voor vereni- Enerzijds zegt hij graag: “Zo erg is het toch
gingen zowat de helft van hun inkomsten. niet voor jullie organisatie”. En anderzijds
De rest van hun middelen halen ze uit lidgel- wekt hij valse hoop door te vertellen dat
den, projectsubsidies of een combinatie van hij over twee jaar misschien meer financide twee. Als verenigingen willen overleven ele ademruimte zal zien.
of hun werking willen handhaven, zullen ze De indruk overheerst dat de besparingen in
dus misschien niet anders kunnen dan de de socioculturele sector vooral geïnspireerd
lidgelden te verhogen. Voor de goegemeente zijn door de neoliberale kijk die de regeis dat mogelijk niet onoverkomelijk. Maar ringspartijen hebben op de samenleving.
het zal wel degelijk een probleem worden Voor zo’n aanpak is er maar één omschrijving mogelijk: ideologische vetzakkerij.
voor minderbegoede leden.
Er staan de sector en zijn werknemers dus
harde tijden te wachten. Want ook de ‘overVetvandesoep
blijvers’ zullen de gevolgen van de maatreDe vorige Vlaamse regering haalde al bij een gelen van de Vlaamse en de federale regeeerdere besparingsronde het weinige vet ring voelen. Hoeveel kleine of minder kleine
op de soep van veel organisaties vakkundig organisaties zullen er noodgedwongen een
weg. Als gevolg van de nieuwe maatregelen punt moeten achter zetten?
zullen er ontegensprekelijk organisaties De vakbond roept alle werknemers uit de
verdwijnen. Honderden banen dreigen te sector dan ook op om zich stevig te verzetsneuvelen.
ten. En om mee te doen aan alle acties van
Nu al zijn er voorbeelden genoeg. Bij de de vakbonden en het sociale platform ‘Hart
consortia volwassenenonderwijs, die per 1 boven Hard’.
januari 2015 moeten ophouden te bestaan,
gaan meer dan 60 jobs verloren. En bij de Interessante websites om te bezoeken
verenigingen en hun koepels staan tiental- zijn www.watkrijgjijopjebord.be en
www.hartbovenhard.be. len jobs op de tocht.
“Kwaad over
wat collega’s,
vrienden,
kennissen
overkomt”
RonyBraemisvakbondsmilitantvan
deLBC-NVKbijGroepIntro,eenvzw
diezichbezighoudtmetvorming,
leerplichtonderwijs,opleidingen,trajectbegeleiding,jobcoaching,werkervaringensocialeeconomie.“Ikzal
debesparingsmaatregelenweloverleven”,denktRony.“Maarikword
heelkwaadwanneerikrondommij
kijk:collega’s,vriendenenkennissen
zullenveelharderwordengetroffen.
Hoemoetenzijdevolgendejaren
doorkomen?”
InzijnjobzietRonyhoezijnmensen,
zijncliënten,wordengetroffendoor
deveelheidaanmaatregelen.“Ze
wordennogdieperdanvandaagde
armoedeingeduwd.Zondervangnet,
wantvolgensderegeringhebbenze
zelfschuldaanhunsituatie.Zonder
vooruitzichtenopbeterschap,want
deneerwaartsespiraalisallanger
bezigendenieuweregeringgaat
eropdoor.”
VolgensRonywordeninhetbijzonderdeschoolverlatersgeraaktdie
bijGroepIntrowordenbegeleid.
“Hetzelfdegeldtvooronzedoelgroepmedewerkersindesectoren
werkervaringenensocialeeconomieprojecten.Watwildenieuwe
Vlaamseregeringdoenmetde
ombouwvandebestaandetewerkstellingsmaatregelen?Methetmaatwerkdecreet?Datisallemaalonduidelijk.EndiezelfdeVlaamseregering
durftwerkgeversnietverplichtenom
kansentegevenaanlaaggeschoolden,allochtonenenouderewerkzoekenden,dekwetsbaarstegroepen
inonzezogezegdewelvaartsmaatschappij.”
“Deregeringrichthaarpijlenophet
individu,datmaarvoorzichzelfmoet
zorgen.Waaromneemtderegering
haarverantwoordelijkheidnietop?
Waaromwordthetsolidariteitsprincipeopzijgezet?Enwaaromwassen
depoliticihunhandeninonschuld
wantdemenseninkwestiehebben
hetzogezegdallemaalzelfgezocht?”
OnsRecht|118dejaargang|NOVEMBER2014 |
11
ARBEIDSMARKT
‘Jobhoppen’ is helemaal niet
de droom van vele jongeren
“Vast contract en je leven kunnen uitbouwen, dáár gaat het om”
WOUTER PARMENTIER
De onderzoekers Mark Elchardus en Petrus
Te Braak van de VU Brussel halen dit mooie
verhaaltje flink onderuit. Uit een uitgebreide enquête bij jonge werknemers concludeerden zij namelijk dat die net een stabiele
loopbaan bij een beperkt aantal werkgevers
verkiezen. Als het even kan zelfs bij maar
één werkgever.
Veel werkgevers zijn tuk op flexibele arbeid.
De toegenomen concurrentie en de drang
om meer winst te maken hebben tot gevolg
dat arbeiders en bedienden harder moeten
werken voor hetzelfde loon. Maar met een
onzeker arbeidsstatuut kunnen ze ook snel
en voor weinig geld worden ontslagen.
De nieuwe regeringen kiezen ook voor
meer strafmaatregelen om werknemers in
het flexibele gareel te dwingen. Zo wordt
de wachtuitkering drastisch ingeperkt voor
jongeren die pas van school komen en in
economisch onzekere tijden geen job kunnen vinden. Ook de wet op de arbeidsduur
wordt voort uitgehold, waardoor het bijvoorbeeld mogelijk wordt om het overurensysteem flexibeler toe te passen.
Ons Recht trok met het onderzoek van
Elchardus en Te Braak onder de arm naar
Hasselt en praatte daar met Rob Gaens (28).
Rob doet nachtdienst bij het wisselstukkenbedrijf Scania Parts in Opglabbeek. Hij is
sinds 2012 vakbondsmilitant voor de LBCNVK. Rob kent de leefsituatie van jonge
werknemers erg goed. Hij las de resultaten
van het onderzoek van de VU Brussel en was
helemaal niet verwonderd. “Ik vind het een
vreemd idee dat jobhoppen populair zou zijn
bij jongeren”, zegt de jonge werknemer. “De
meeste jongeren willen een vast arbeidscontract en willen hun leven kunnen uitbouwen.”
12 | NOVEMBER 2014 | 118de jaargang | Ons Recht
© FOTO: DANIËL RYS
Sommige managers, consultants
en andere slimmeriken kondigden
rond de eeuwwisseling aan dat de
arbeidsmarkt er weldra grondig
anders zou uitzien. De individualisering was dermate toegenomen dat iedereen zijn lot in eigen
handen zou nemen en zou breken met de traditie van de ‘vaste
werkgever’. Op de nieuwe, hypermobiele arbeidsmarkt zouden
we allemaal ‘jobhoppers’ worden,
steevast op zoek naar een betere
baan. Hoogdagen voor al wie in
‘flexibele carrières’ gelooft dus.
Leven vorm geven
ONS RECHT: Rob, hoe lang werk je al bij Scania
Parts? Is dit je eerste job?
ROB: “Ik ben acht jaar geleden hier aan de
slag gegaan. Het is m’n tweede job. Eerst
werkte ik elf maanden lang met een uitzendcontract. Daarna kreeg ik wel vier keer een
contract van zes maanden. En pas daarna
werd ik vast aangeworven.”
“Door mijn persoonlijke ervaringen snap
ik goed hoe moeilijk het wel kan zijn voor
collega’s die nog als interim moeten werken. Het zijn dikwijls jongeren die niets liever willen dan een vaste job. Wie beweert
dat zij bewust kiezen voor ‘de vrijheid’ van
een interimcontract, slaat de bal grondig
mis. Jonge mensen willen een huis kopen
of bouwen. Ze willen hun leven vorm geven.
Logisch dat ze graag vast werk willen.”
Volgens zogenaamde arbeidsmarktgoeroes is een uitzendcontract voor jongeren ideaal om werkervaring op te doen. Je kan
van werk veranderen wanneer je wil en als de
job je ligt, is het een opstap naar een vaste baan.
ROB: “Die redenering is grondig fout als je
weet dat er bij ons collega’s zijn die al negen
jaar lang als interimmer werken. Niet minder dan 30 procent van mijn collega’s werkt
met een uitzendcontract. In 2009 maakte
Scania de ergste crisis uit zijn geschiedenis
mee; de activiteit daalde met tien procent.
Dan lijkt me een buffer van tien procent
interimmers toch ruim genoeg, niet? Met
de directie zijn we ondertussen overeengekomen dat we streven naar 20 procent. We
proberen ook de tijd korter te maken tussen de aanwerving van een nieuwe collega
en het aanbieden van een contract van onbepaalde duur.”
ONS RECHT:
Goedcontact
Hoe komt het dat je het opneemt
voor je collega’s die uitzendkracht zijn? Vinden
zij de weg naar de vakbondswerking? Dat lijkt
me niet altijd zo simpel.
ROB: “Die collega’s komen inderdaad naar
mij maar je moet zo’n band wel opbouwen.
Ik trek me hun lot aan omdat ik het zelf
allemaal heb meegemaakt. Sommige interimmers durven hun problemen niet aan te
kaarten uit schrik om te worden ontslagen.
Maar een goed contact met hen is een eerste
stap als je iets wil bereiken.”
“Neem nu bijvoorbeeld het feit dat uitzendkrachten tijdens de eerste week ziekte hun
loon doorbetaald krijgen. Vanaf de tweede
week ziekte vallen ze terug op het ziekenfonds, waarbij de uitzendkantoren wel een
percentage bovenop die uitkering moeten
betalen. Dat gebeurde bij ons dus niet. Als
vakbond gooiden we die kwestie op tafel,
met als resultaat dat veel interimmers de
gemiste bedragen alsnog kregen uitbetaald.
Soms ging dat wel twee jaar terug in de tijd.
Zoiets kan je alleen maar realiseren als een
uitzendkracht naar de vakbond stapt en zo’n
probleem aankaart.”
“Ik vermoed dat dit soort van misbruiken vaak niet door toeval te verklaren is.
Uitzendbureaus trachten hun winstmarges
te vergroten op de kap van jonge werknemers die vaak hun rechten nog niet kennen.
Persoonlijk vind ik dat de interimsector in
handen van de VDAB zou moeten zijn, en
niet in handen van privébedrijven. De VDAB
kan er dan ook mee op toezien dat de loonen arbeidsvoorwaarden worden nageleefd.
Ik besef wel dat dit in de huidige neoliberale
tijdsgeest niet voor morgen zal zijn.”
ONS RECHT:
ROB: Het zou interessant zijn om uitzendkrachten, die een bepaalde tijd in dienst zijn
bij eenzelfde werkgever, te laten meestemmen bij de sociale verkiezingen. Ik ben bang
dat uitzendkrachten soms worden vergeten
omdat ze vandaag geen stemmen opleveren.”
Jongemensenwillen
eenhuiskopenof
bouwen.Zewillen
hunlevenvormgeven.
Logischdatzegraag
vastwerkwillen.
De jongerenwerkloosheid is groot
en de nieuwe regering-Michel beweert dat de
wachtuitkeringen terugschroeven jongeren zal
aansporen om werk te zoeken. Voor mensen
ouder dan 25 worden ze zelfs helemaal afgeschaft. Denk je dat zoiets zal helpen?
ROB: “Het is een slecht idee om de wachtuitkeringen af te schaffen. Wie pech heeft
en geboren wordt in een armer gezin, heeft
minder kans om werk te vinden. Die mensen worden nog eens extra gestraft. Ik kan
nog een klein beetje begrijpen dat je wachtuitkeringen weglaat voor jongeren uit een
kapitaalkrachtig gezin.”
“Het probleem ligt hoe dan ook niet bij de
Socialeverkiezingen
jongeren, maar bij het gebrek aan jobs. En
ONS RECHT: Doet de vakbond genoeg voor uit- dan willen ze ouderen langer aan het werk
zendkrachten en mensen in een kwetsbaar sta- houden?! De arbeidspopulatie wordt vertuut?
groot, maar het aantal werkaanbiedingen
ONS RECHT:
blijft gelijk. Vroeger werd gestreefd naar
maximale tewerkstelling, nu niet meer.
Bedrijven kunnen vissen uit een grotere vijver, terwijl het aantal jobs grotendeels gelijk
blijft. Dat zet druk op de loon- en arbeidsvoorwaarden, want als iemand klaagt over
z’n situatie staan er meteen tien anderen
klaar die z’n job willen overnemen. Voor de
werkgevers is dit een luxesituatie.”
Wat kan volgens jou wel helpen?
“Jongeren willen werken, maar er zijn
gewoon te weinig goede jobs. Daar moet
in de eerste plaats werk worden gemaakt.
Jongeren verlangen naar een job en willen op
eigen benen staan. Ze willen eerst bepaalde
dingen op een rijtje hebben. Daarna kunnen
ze nog altijd jobhoppen om een droombaan
te vinden.” ONS RECHT:
ROB:
Vakbondsmilitant Rob Gaens: “Wie beweert dat
jongeren bewust kiezen voor ‘de vrijheid’ van
een interimcontract, slaat de bal grondig mis.”
OnsRecht|118dejaargang|NOVEMBER2014 |
13
“Uitspattingen aan de top
en personeel mag inleveren”
Vakbondsmilitanten bij Agfa stellen zich grote vragen
DENIS BOUWEN
Een topman die fortuinen verdient
en die je zelden ziet. Een klein
leger aan directeurs en managers
die ook flink in de watten worden gelegd. En het gewone personeel dat keer op keer wordt
aangesproken om toegevingen te
doen. ‘Welcome to the wonderful world of Agfa.’ De LBC-NVKmilitanten Koen Zeuwts, Peter
Debrabandere en Gerald In-‘t-Ven
vertellen wat er aan de hand is bij
deze onderneming, ooit een fiere
parel van de industrie in ons land.
koers om het personeel nog meer te doen inleveren. Hoe is de situatie nu in de diverse ‘zelfstandige divisies’?
KOEN: “In de traditionele filmdivisie,
Materials, maken velen zich zorgen over de
toekomst nu ze zien dat Agfa Graphics en
Agfa Healthcare zich in diverse richtingen
ontwikkelen. De twee andere divisies deden
een reeks van overnames om aan hun toekomst te bouwen. Het klassieke hart van het
bedrijf wil natuurlijk niet met lege handen
achterblijven. We willen graag een nieuwe
cao afsluiten maar de directie houdt het
been stijf.”
GERALD: “Agfa Healthcare valt onder paritair comité 218 en volgt in wezen de sectorale cao. Wij hadden graag een cao willen
maken over de bonussen van onze top maar
dat lukte niet. Nu praten we in het beste
geval nog over de SWT-regeling.”
Agfa-Gevaert was tot vorig jaar
verlieslatend maar schrijft nu weer zwarte
cijfers. Het personeel heeft wel flink moeten
inleveren?
KOEN ZEUWTS EN GERALD IN-‘T-VEN: “In de
voorbije jaren werden de werknemers verplicht om minder te werken. Velen namen
tijdkrediet of iets dat daarop leek. In 2000
en 2001 trok Agfa 750 miljoen euro uit voor “Alseenbedrijfecht
het Horizon-plan, dat mikte op een gevoelige personeelsinkrimping. Er bleven banen goedwinstgevendis,
sneuvelen in de jaren daarna. In 2007 was magdebaasvanmij
er weer een plan met arbeidsherverdelende
maatregelen en brugpensioen (SWT). De bestveelverdienen.
vakbonden bedachten telkens zo sociaal Maarnuwordtonze
mogelijke oplossingen om gedwongen ontslagen te kunnen vermijden. En dat lukte.” toponverantwoord
“In de periode 2009-2010 moest het perso- goedbetaald.”
neel nog maar eens inleveren. Maar in ruil
voor bepaalde maatregelen werd wel extra
verlof toegekend. Het was voor de werknemers serieus slikken wanneer er nog maar
eens nieuwe afspraken werden gemaakt. Salami
Maar uiteindelijk apprecieerden de meesten toch de inspanningen van de vakbonds- ONS RECHT: De vakbond klaagt over de
‘salami-politiek’ die vaak wordt toegepast?
mensen.”
ONS RECHT:
14 | NOVEMBER2014|118dejaargang|OnsRecht
“Bij Agfa Graphics werden vroeger
sociale plannen gemaakt, overeenkomstig
de regels van de Wet Renault. Nu tracht
onze directie jobs te schrappen in schijfjes om die regels te kunnen omzeilen. Agfa
geeft collega’s hun opzeg en eist dat ze die
termijn effectief presteren. Die praktijk is
nu schering en inslag.”
GERALD: “In de divisie Healthcare vertrekken af en toe enkele mensen. Het gebeurt
zelden dat iemand echt wordt buitengesmeten. Maar als er collega’s vertrekken, worden
ze dikwijls niet meer vervangen. Waardoor
de werkdruk stijgt.”
KOEN: “Bij de grootste tak werken zowel
arbeiders als bedienden en kaderleden.
Wij hebben nog een behoorlijke slagkracht
en gebruiken die ook om ontslagen maximaal tegen te houden. Toch maakten we
het recent mee dat de directie laconiek het
vertrek van acht collega’s aankondigde. In
sommige gevallen moeten die mensen nog
een heel lange opzeg uitdoen. Het zal niet
verwonderen dat zoiets veel wrevel veroorzaakt op de werkvloer.”
PETER:
ONS RECHT: De directie wijkt niet af van haar
Excessen
Opmerkelijk is dat Agfa-Gevaert
graag de loonkosten wil ‘beheersen’ maar tegelijkertijd excessen aanvaardt op de hoogste
niveaus.
GERALD: “Als een bedrijf echt goed winstgevend is, mag de baas van mij best veel
verdienen. Maar nu wordt onze top onverantwoord goed betaald, terwijl de directie
eenmalige elementen gebruikt en trukendozen open doet om de winst kunstmatig
op te krikken. Dat is niet ernstig.”
KOEN: “In 2005 werd onze groep in drie takken opgesplitst. Er werd ons toen voorgehouden dat de bomen tot in de hemel zouden groeien. Maar de werkelijkheid viel heel
anders uit. We kregen wel een ‘ceo’, een ‘coo’,
ONS RECHT:
INDUSTRIE
Heeft de directie van Agfa een degelijke
langetermijnvisie? Dat is lang niet zeker.
een ‘cfo’ en een klein leger van directeurs
en managers. Allesbehalve een cao (lacht).
Onze ceo, de Fransman Christian Reinaudo,
verdient elk jaar minstens 1,8 miljoen euro.
Tenminste, op basis van wat we oﬃcieel
weten. Hij mag ook nog eens 80.000 euro
aan ‘beroepskosten’ inbrengen. We hebben
diverse ‘presidenten’ die ieder goed zijn
voor pakweg 1 miljoen euro per jaar. Alles
bij elkaar hebben we zo’n 100 mensen aan
de top die met heel veel geld gaan lopen. Dat
maakt ons bedrijf kapot. Als je Reinaudo
op zijn hoge loon aanspreekt, antwoordt
hij koeltjes dat hij ‘marktconform’ wordt
betaald en dat hij elders nog meer zou kunnen verdienen.”
Pestmaatregelen
In augustus 2013 bedacht Agfa
het personeel met een pakket pestmaatregelen?
KOEN, GERALD EN PETER: “De directie zette
een kruis over zowat alles wat ze eenzijdig
kon afschaffen. Het ging bijvoorbeeld om de
index van de kaderleden en de tegemoetkomingen voor vakliteratuur en de thuiscomputer. Om de subsidies voor ons bedrijfsrestaurant. En om het vakantiegeld dat de
bedienden krijgen op basis van hun dertiende maand. Elke maatregel trof slechts
een deel van het personeel, wellicht geen
toeval. De vakbonden probeerden sommige
beslissingen aan te vechten bij de arbeidsrechtbank, maar tevergeefs.”
ONS RECHT:
Er is ook gestaakt in het voorbije
voorjaar?
PETER: “De arbeiders in Mortsel en Heultje
staakten enkele weken lang, voornamelijk
omdat Agfa de afspraken rond SWT niet
meer wilde naleven. Vooral de ploegenarbeiders waren razend over de plannen
van de directie. De bedienden in de divisie
‘Materials’ sloten zich aan bij de staking. En
ook Graphics deed mee, vooral uit onvrede
over de salami-politiek.”
ONS RECHT:
Heel andere
onderneming
dan vroeger
Jehoeftgeengrijsaardtezijnomjede
tijdteherinnerentoen‘Agfa’nogeen
naamalseenklokhadindewereld
vandefotoﬁlmpjesendeﬁlmtout
court.Maartoenkwamhetdigitale
tijdperk,metallegevolgenvandien.
Agfa-Gevaertisnueenheleandere
ondernemingdanvroeger.Omte
beginnenishetbedrijfeengevoeligstukkleinergeworden.Rond1985
warenernogpakweg12.000personeelsleden.Nuresteerteenorganisatiemetzo’n3.400werknemers.De
vakbondenzijnbangdatdewerkgelegenheidnogverderzalafkalven.
ErzijntrouwensdrieAgfa’s,dieals
eensoortvan‘Siamesedrieling’met
elkaarverbondenzijn.AgfaGraphics
maaktnietalleeninktjetprintersen
-patronenmaarookdigitaleplatendie
wordengebruiktdoorkrantenuitgeversendrukkerijen.AgfaHealthcareis
gespecialiseerdin‘medischebeeldvorming’.Diedivisieproduceertröntgenapparatuurensoftwarewaarmeeziekenhuizenhunmedischeadministratie
organiseren.Bijelkvanbeidepoten
werkenmeerdan500mensen.
Degrootstepoot,Agfa-Gevaert,geeft
nogwerkaan2.300mensen.Indeze
takwordtnogaltijdveel‘ﬁlm’geproduceerddievoornamelijkwordtgeleverdaanGraphicsenHealthcare.Deze
grootstedivisiemaaktnietalleende
traditionele‘materialen’maarook
gespecialiseerdeproductendie–zo
hoopthetmanagement–detoekomst
kunnenhelpenteverzekeren.
Wie is wie?
KoenZeuwtsisdehoofdafgevaardigdevandeLBC-NVKbijAgfaGevaert(‘Materials’).Zijncollega’s
PeterDebrabandereenGeraldIn-‘tVenzijndeLBC-NVK-hoofddélégués
bijrespectievelijkAgfaGraphicsen
AgfaHealthcare.“Vroegerkonjebij
wijzevansprekenjeheleloopbaan
langbijAgfaopdezelfdestoelblijven
zitten.Dietijdisvoorbij”,constateren
dedrievakbondsmilitanten.
ONS RECHT: De werknemers bij Agfa hebben al
veel moet slikken. Hoe zien jullie de toekomst?
de directie veegde die botweg van tafel. De GERALD: “Bij Agfa Healthcare geloven we
zeker dat we een toekomst hebben. Alleen
situatie zit dan ook muurvast.”
PETER: “Bij Graphics waren we bereid om
is het zeer de vraag of de directie van de hele
ONS RECHT: In de divisies Materials en
te onderhandelen. We zaten ook één keer groep een degelijke langetermijnvisie heeft.”
Graphics willen de bonden graag een nieuwe aan tafel. Maar nu willen we niet meer pra- PETER: “Als we bij Graphics naar een heldere
cao afsluiten. Alleen wil de directie niet ten. Eerst moet de patstelling bij Materials toekomstvisie vragen, antwoordt de directie
dat ze ook geen kristallen bol heeft. Ook wij
bepaald mee?
worden opgelost.”
KOEN: “De bonden vragen een nul-cao, wat
zien veel kortetermijndenken. De verkoop
erop neerkomt dat er niks bovenop komt Bredesteun
van inktjetproducten maakt nog lang niet
maar dat er ook niks meer wordt afgegegoed wat we kwijtspeelden in de klassieke
ven. Maar Reinaudo wil ons op korte ter- KOEN: “Merkwaardig is dat de directie vol- film.”
mijn opnieuw doen inleveren. Op middel- hield dat de werknemers best wilden inleve- KOEN: “We kunnen niet anders dan gelolange termijn wil hij bij Materials nog eens ren. Wij hebben dat gecontroleerd door een ven in onze toekomst. Maar er zijn ook veel
100 tot 150 werknemers zien vertrekken. En enquête te houden. Resultaat: 96 procent vraagtekens. Als een aantal nieuwe producop lange termijn wil Agfa ons pensioenplan van het personeel wil niet nog eens inleve- ten aanslaat, komt het wel goed. Ik hoop
‘herwerken’, wat voor de meesten 25.000 ren. Een uitslag die niets aan duidelijkheid dat Graphics en Healthcare floreren zodat
ze geld binnenbrengen dat mee in Materials
tot 40.000 euro kan schelen. Wij hadden te wensen overlaat.”
kan worden geïnvesteerd.” alternatieve voorstellen uitgewerkt maar
OnsRecht|118dejaargang|NOVEMBER2014 |
15
OVER DE GRENZEN
ANNICK AERTS
Colombia, gevaarlijk voor
mensenrechtenactivisten
© FOTO: BELGAIMAGE
op te reageren en de veiligheid te garande- de dreigementen ernstig. Niet geheel
ren van deze activisten.
toevallig vinden nu namelijk collectieve
Ook de mondiale voedingsvakbond IUF onderhandelingen plaats in de regio. De
Al tientallen jaren lang wordt het Zuid- is bezorgd. Via de Colombiaanse vakbond mondiale voedingsvakbond wil dat de
Amerikaanse land Colombia geteis- vernamen ze dat een beruchte paramili- Colombiaanse overheid de vakbondsleiterd door een gewapend conf lict. taire groep dreigende taal sprak in een ders beschermt.
Guerillabewegingen, het regeringsleger pamflet gericht aan vakbondsleiders in www.iuf.org en www.stopthekillings.be
en paramilitairen zijn verantwoordelijk de regio van Magdalena. In die streek Boze buschauffeurs worden heel hard aanvoor ernstige en wijdverspreide schendin- zijn dit jaar al negen vakbondsleiders ver- gepakt bij een betoging in de Colombiaanse
gen van de mensenrechten, waarvan in de moord. Ook deze keer neemt de vakbond hoofdstad Bogota op 20 oktober.
eerste plaats de arme burgerbevolking het
slachtoffer is.
Uit mensenrechtenrapporten blijkt dat
Colombia telkens opnieuw het gevaarlijkste land is voor vakbondsmensen, journalisten, advocaten en mensenrechtenverdedigers. Zulke activisten worden nog altijd
heel vaak bedreigd en vermoord. Ondanks
beloftes van de regering om de straffeloosheid aan te pakken.
Begin september kregen 91 mensenrechtenactivisten via een anonieme e-mail
doodsbedreigingen. In reactie hierop riep
de Verenigde Naties de Colombiaanse
overheid nogmaals op om hier publiekelijk
Mondiale campagne voor Filipijnse vakbond helpt!
NXP is een Nederlandse multinational die
onderdelen produceert voor Apple. Op 5 mei
ontsloeg NXP 24 vakbondsvertegenwoordigers in zijn Filipijnse vestiging in de vrijhandelszone van Cabuyao. Dat op basis van
valse beschuldigingen. Het tijdstip was niet
toevallig. De vakbond wou namelijk beginnen te onderhandelen over een nieuwe collectieve arbeidsovereenkomst (cao).
De ontslagen lokten meteen internationale
verontwaardiging uit. Vakbonden, consumentenorganisaties en anderen sloegen de
handen in elkaar om NXP en ook Apple op
hun verantwoordelijkheid te wijzen. Een
enorme steun voor de Filipijnse vakbond
In actie voor schone kleren
De Filipijnse vakbond spreekt van een
overwinning voor alle werknemers en burdie ook zelf actie aan het voeren was.
gers van de Filipijnen. “Onze vakbond, de
Al deze acties verplichtten NXP uiteinde- NXPSCIWU-NAFLU-KMU, is één van de
lijk om in te binden en toch een fatsoen- oudste en grootste vakbonden in ons land.
lijke cao te aanvaarden. Twaalf van de ont- We zijn ook één van de weinige vakbonslagen werknemers zullen opnieuw in dienst den in de Filipijnse vrijhandelszones, waar
worden genomen. De twaalf anderen krijgen werkgevers heel vaak met tijdelijke werkhun baan niet terug maar mogen dan toch krachten werken en heel repressief zijn
rekenen op een deftige ontslagvergoeding. tegenover werknemers. De overwinning bij
In de cao werden afspraken gemaakt over NXP maakt een belangrijke vakbond sterker
een loonsverhoging van 5,25 procent in het en kan andere Filipino’s inspireren om zich
eerste jaar, 3,5 procent in het tweede jaar en ook aan te sluiten bij een vakbond. Onze
nog eens 3,5 procent in het derde jaar. Een strijd maakt duidelijk dat het noodzakelijk
kleine 200 tijdelijke werknemers zullen een en mogelijk is om vakbonden te vormen.”
beter contract krijgen. Het management
belooft geen verdere represailles te treffen. www.industriall-union.org
bij het Belgische Bel & Bo in Deerlijk kwam
de directie met een primeur. Als alles goed
De LBC-NVK is al jaren een actief lid van het gaat, zou het bedrijf op 1 november lid wornetwerk van de Schone Kleren Campagne. den van de Fair Wear Foundation. Die stichDit netwerk van vakbonden en ngo’s wil de ting begeleidt ondernemingen die inspanvuile was van de mondiale kledingindus- ningen willen doen om schone kleren in hun
trie buitenhangen en eist ‘schone kleren’. rekken te hangen.
De aandacht lag het voorbije jaar heel sterk Na een internationale actiedag in het teken
op Cambodja en Bangladesh. In Bangladesh van een beter minimumloon in Cambodja
heeft de ramp van Rana Plaza de onveilig- brachten acht belangrijke modemerken een
heid van vele textielateliers ruimschoots belangrijke boodschap naar buiten. Namen
aangetoond. En in Cambodja was er veel als H&M, Inditex (Zara), Primark, New
sociale onrust omdat het minimumloon Look en C&A. Ze schreven samen een brief
veel te weinig werd opgetrokken.
naar de Cambodjaanse vicepremier, die ook
Door de nationale en internationale acties de voorzitter is van de werkgeversorganisalukt het om multinationals belangrijke tie in de textiel. In de brief roepen de grote
beloftes te laten doen. Bij een recente actie merken op om op de werkvloer in overleg te
16 | NOVEMBER 2014 | 118de jaargang | Ons Recht
gaan met de vakbonden. Verder vragen ze
aan het ministerie om het minimumloon te
verhogen. Het is de eerste keer dat kledingketens zo het belang van vakbondswerk bij
toeleveranciers erkennen.
H&M tekende overigens een akkoord met
de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO)
waarin het verklaart om promotie te zullen
maken voor een duurzame toeleveringsketen in de textielsector. Concreet zal er worden samengewerkt rond sociaal overleg en
lonen, vorming en de ontwikkeling van vaardigheden in productiebedrijven waar H&M
van afneemt. Daarnaast zal er worden geïnvesteerd om werkgevers- en werknemersorganisaties te versterken in de textielsector.
www.schonekleren.be
INDUSTRIE
Gemengde gevoelens bij
Philips Lighting in Turnhout
Schrik voor sluiting fabriek zit er flink in
Bij Philips Lighting in Turnhout is het aantal werknemers sinds 2008 meer dan gehalveerd.
“Die tweepotenstrategie geeft mij gemengde
gevoelens”, erkent Paul Bax. “In een apart
verlichtingsbedrijf behoren wij in Turnhout
opnieuw tot de kernactiviteit. Maar Philips
kennende is het perfect denkbaar dat ze ons
helemaal apart zetten om ons te kunnen
verkopen.”
In 2008 telde de Belgische fabriek nog 2.500
werknemers, tijdelijken inbegrepen. Dat
aantal is ondertussen meer dan gehalveerd.
“Ik zie die trend niet meer omkeren”, zegt
Paul. “Een sluiting lijkt me onafwendbaar.
De vraag is alleen wanneer die er zal komen.”
bedienden en kaderleden willen dat we de
lopende collectieve arbeidsovereenkomst
Het Nederlandse beursgenoteerde
(cao) verdedigen en die liefst verlengen tot
een mogelijke sluiting. We krijgen ook de
Philips-concern is zijn activiteivraag
om iets te doen tegen mogelijke planten anders aan het organiseren.
nen
om
activiteiten uit te besteden of de
Dat zorgt voor gemengde gevoefabriek
van
de hand te doen.”
lens bij het personeel van Philips
Pogingen van de vakbonden om een groeiLighting in Turnhout. In de voorscenario aan te reiken liepen telkens met
bije jaren verdween een flink deel
een sisser af. “We wilden productie terughavan de tewerkstelling in die fabriek.
len uit Polen en China. Of zelfs productie uit
Paul Bax, die er de vakbondsploeg
Nederland naar hier brengen. Allemaal niets
van de LBC-NVK leidt, is bang dat
gebaat. Philips wilde er niet van horen. Ze
de trend niet meer om te buigen
willen gewoon de kosten drukken.”
is. “Op termijn dreigt een sluiting
De vakbond neemt het zekere voor het
Paniekvoetbal
onzekere en bereidt zich ook voor op een
van het hele bedrijf”, klinkt het.
Recent bleek de directie nog eens aan te stu- mogelijk sluitingsscenario. “We zetten ons
Philips wil zijn activiteiten onderbrengen ren op het vrijwillig vertrek van 50 arbeiders in voor werknemers die afvloeien én voor
in twee grote poten. Enerzijds een divisie en 15 bedienden. “Nu horen we dat het toch diegenen die overblijven zodat die laatsten
die de activiteiten Healthcare (toestellen niet zo belangrijk is dat er 15 bedienden vrij- later niet de klos zijn. Het is niet aan de vakvoor medische doeleinden) en Consumer willig vertrekken. De aanpak van de directie bond om werkgaranties te geven. Dat is de
Lifestyle (consumentenelektronica) ver- heeft veel weg van paniekvoetbal.”
taak van de werkgever. Als die op dat punt
enigt. Anderzijds de verlichtingsdivisie, Het zal niet verwonderen dat er onder het tekort schiet, is hij de naam werkgever niet
waarvan Turnhout een stuk is.
personeel veel onzekerheid heerst. “De langer waardig.” DENIS BOUWEN
OnsRecht|118dejaargang|NOVEMBER2014 |
17
INTERNATIONAAL
Kies voor mensenrechten
Actieplatform ‘Stop The Killings’ reikt Human Rights Award uit
Op dinsdag 9 december 2014 is het
weer zover. Dan kom je te weten
wie dit jaar de ‘Human Rights
Award’ van ‘Stop The Killings’ in
ontvangst mag nemen. Met de
prijs wil het actieplatform aandacht vragen voor personen of
organisaties die in 2014 een positieve of negatieve bijdrage hebben geleverd tot de mensenrechtensituatie in hun land.
Filipijnen? Wil je Ruben Herrera en andere
Guatemalteekse activisten steunen in hun
strijd tegen de verwoesting van het milieu
en voor mensenrechten?
Stem dan voor eind november voor één
van deze genomineerden op
www.stopthekillings.be en kom naar
Brussel op 9 december. Je kan er deelnemen
aan een actiemoment, vanaf 18.00u aan het
Centraal Station. En daarna ben je van harte
uitgenodigd op de oﬃciële prijsuitreiking,
vanaf 19.00u in De Beursschouwburg.
Wil jij je waardering uitdrukken voor de suc- Door dit te doen maak je mee een verschil
cesvolle strijd van de 24 Filipijnse vakbonds- voor jouw collega’s in Colombia, Guatemala
afgevaardigden bij NXP? Bewonder je het en de Filipijnen. Zij worden vermoord, ontwerk van de Colombiaanse vakbondsman voerd of gearresteerd omdat ze zich engaRuben Ballesteros en wil je zijn onmiddel- geren.
lijke vrijlating? Vind je dat generaal Jovito
Palparan moet worden veroordeeld om een Maak de campagne bekend bij collega’s,
einde te maken aan de straffeloosheid in de vrienden en familie en roep hen op om
hetzelfde te doen. Alle middelen zijn goed
om de nominaties te delen. Die vind je op
de site van Stop The Killings.
Stop the killings! Justice now! Samen solidair
met Filipijnen op
zaterdag 22 november
Temiddenvanallemobilisatieen
vandevakbondsactieskanjeeven
bijtankenopde18deFilipijnen
Solidariteitshappening.
NaeenlekkereFilipijnsemaaltijdkan
jeluisterennaardebelevenissenvan
tienvakbondsmensenvanhetACV
dieinjulivanditjaareensolidariteitsreismaaktenindeFilipijnen.Je
krijgterbeeldentezienengetuigenissentehorendieillustrerendat
eenheidsterkmaaktensolidariteit
moedgeeft,ookinpenibeleomstandigheden.
Waar?
Katharinakring,Rodestraat28,1742
Sint-Katharina-Lombeek(afrit
Ternat)
Wanneer?
Opzaterdag22november2014.
Etenom18.00u,infomomentom
20.00u.Meerinfovindjeop
http://ﬁlipijnen2014.wordpress.com
18 | NOVEMBER2014|118dejaargang|OnsRecht
ACTIE
‘Schone Kleren’
op bezoek bij
kledingketen
Bel & Bo
LBC-NVK steunt
acties tegen
besparingen
in onderwijs
Vanthilt en de Fikskes.
André
Kiekens
van
Wereldsolidariteit gaf uitleg over de Schone Kleren
Campagne. En de directie van
Bel & Bo vertelde wat zij al
had ondernomen om tegemoet te komen aan de doelstellingen van de Schone Kleren
Campagne.
De hele actie verliep in een
gemoedelijke sfeer. Bij de
Schone Kleren Campagne juichen ze toe dat Belgische bedrijven als Bel & Bo en JBC op het
goede spoor zitten. De strijd
voor schone kleren gaat door.
Ook de klant ligt wakker van de
omstandigheden waarin kleren TOM VRIJENS
worden geproduceerd. Zo spraRond dit thema voeren ken al meer dan 13.000 con- De nieuwe Vlaamse regeWereldsolidariteit en de LBC- sumenten hun steun uit voor ring schuift een groot
NVK al 20 jaar de Schone Kleren het werk van de Schone Kleren deel van de onderwijsCampagne. En dat niet zonder Campagne.
besparingen af op de
resultaat. Almaar meer kledingonderwijsinstellingen
producenten en -ketens gaan Meer over de campagne lees
en dat treft de scholievoor de bijl en doen inspannin- je op www.schonekleren.be.
ren, de studenten en
gen.
het onderwijzend perO p 2 0 o k to b e r g i n g e n
soneel.
“Iedereen moet
Wereldsolidariteit en de
zijn verantwoordelijkheid
LBC-NVK langs bij het
nemen”, verkondigt de
hoofdkantoor van de kleregering. Maar ze vergeet
dingketen Bel & Bo in het
West-Vlaamse Deerlijk. Niet
een degelijk kader uit te
om Bel & Bo ervan langs te
werken en te financieren.
geven, wel om het bedrijf aan
Het onderwijs, ook het hoger
te moedigen om voort te gaan
onderwijs, wordt structureel
met de toepassing van de
te weinig gefinancierd. Tussen
schoneklerenfilosofie.
1995 en 2010 steeg het aantal
De actievoerders
studenten in het hoger onderbij Bel & Bo hadwijs met 42 procent. Maar het
den méér dan 500
aantal personeelsleden met
groene gehandonderwijstaken bleef rond de
tekende t-shirts
12.400 schommelen.
van de Schone
Door de besparingen van
Kleren Campagne
Bourgeois I zullen onderwijsinbi j . E en o ok
stellingen het inschrijvingsgeld
een plezier ig
moeten optrekken naar 890
cadeau, een aaneuro om de kwaliteit van het
tal t-shirts met
onderwijs te blijven waarborgen.
handtekeningen
Het democratisch gehalte en de
van BV’s als zankwaliteit van ons hoger onderger Filip Kowlier,
wijs komt in het gedrang door
artiest en prede bezuinigingswoede. Met de
sentator Marcel
Herinner je je nog de
ramp van Rana Plaza,
die zich op 24 april 2013
voordeed in Bangladesh?
Een ramp waarbij meer
dan 1.100 textielarbeid(st)
ers om het leven kwamen. De tragedie drukte
de wereld met de neus
op de feiten en illustreerde hoe belangrijk het
is dat we ‘schone kleren’
kopen, kleren die in waardige omstandigheden
en tegen aanvaardbare
loon- en arbeidsvoorwaarden worden gemaakt.
democratisering is het al niet
geweldig gesteld. Akkoord, er
gaan meer arbeiderskinderen
dan ooit naar de universiteit.
Maar de ongelijkheid is gebleven en is sociaal gekleurd.
Voor de meeste studenten stijgt
het inschrijvingsgeld vanaf volgend jaar van 630 naar 890 euro.
Een gezin met twee studerende
kinderen moet zo in één klap
1.800 euro ophoesten. Iedereen
weet dat er nog heel wat andere
kosten samenhangen met studeren. En op de werkingsbudgetten voor sociale voorzieningen wordt liefst tien procent
bespaard.
Scholieren, studenten en personeel protesteerden op 2 oktober
met een nationale betoging in
Brussel. De LBC-NVK nam deel
aan deze betoging. In november
zijn er nieuwe acties.
De Vlaamse overheid moet
het onderwijs en zijn personeel niet verstikken maar juist
zuurstof geven. Willen we een
Brits model, waarin alleen eliteonderwijs telt? Of Nederlandse
toestanden, waarbij studenten
afstuderen met tienduizenden
euro’s schulden? Besparen op
onderwijs is besparen op de toekomst en de sociale ongelijkheid
vergroten. Ons Recht | 118de jaargang | NOVEMBER 2014 |
19
ACTIE
Werknemers Delhaize houden
meer dan honderd winkels dicht
“Inleveren om aandeelhouders rijker te maken, waarom zouden we dat doen?”
oud”, vertelt Veerle. “Ook de chefs deden
mee. Iedereen is bang voor zijn job en inkoDe klanten van de supermarkten
men. Met de indexsprong en andere maatregelen uit het federale regeerakkoord worden
van Delhaize stonden op vrijdag
de werknemers bij Delhaize dubbel gestraft.
17 oktober op vele plaatsen voor
De regering-Michel en Delhaize-baas Denis
een gesloten deur. Het personeel
Knoops lijken elkaar de hand te hebben
voerde actie uit protest tegen een
geschud, met een hongermaaltijd als gevolg.”
onverantwoord en onnodig herDelhaize moet volgens de directie opnieuw
structureringsplan van de direc‘de favoriete winkel van alle Belgen worden’.
tie. LBC-NVK-secretaris Veerle
Klinkt geweldig. Alleen veroorzaken de planVerleyen spreekt van ‘een krachnen wel grote ongerustheid en ontevredentig en nooit gezien signaal’.
heid bij de werknemers. “Waarom moeten
wij inleveren?”, zo was te horen aan de staIn totaal bleven 110 van de 138 Delhaize- kingspiketten. “Om de dividenden van de
winkels in eigen beheer dicht. De depots in aandeelhouders te vergroten? Daar bedanNinove en Zellik, die de winkels bevoorra- ken we dus feestelijk voor.”
den, werden geblokkeerd. Ook het hoofdkantoor in Sint-Jans-Molenbeek (Brussel) Winstgenoeg
bleef dicht. Niet minder dan 12.000 van de
Voor het boekjaar 2013 kon Delhaize nog
14.600 personeelsleden staakten mee.
Volgens Veerle waren alle vestigingen in altijd 205 miljoen euro winst voorleggen. De
Brussel dicht. In provincies als Luik en aandeelhouders streken toen 160 miljoen
Henegouwen werd de staking goed gevolgd. aan dividenden op, zowat 30 miljoen meer
En in Vlaanderen bleven nog méér super- dan het jaar voordien. “Die extra dividenden
markten dicht dan aanvankelijk werd aan- stemmen overeen met de loonmassa van de
genomen. Een teken dat het de werknemers 790 werknemers die hun job dreigen te verbijzonder hoog zit. Op zaterdag 18 oktober liezen door de sluiting van 14 winkels”, stelt
hielden nog eens bijna 60 van de super- Veerle.
Het wel degelijk rendabele bedrijf wil 14
markten hun deuren dicht.
supermarkten sluiten omdat die ‘niet
genoeg winst maken’. Verder zouden 2.500
Grotesolidariteit
werknemers van Delhaize op de straatste“We zagen een grote solidariteit tussen nen belanden. Een flink stuk minder perarbeiders en bedienden en tussen jong en soneel en toch een goede service aan de
DENIS BOUWEN
20 | NOVEMBER2014|118dejaargang|OnsRecht
klanten blijven geven? Het ene is niet te
rijmen met het andere.
Kanonnenvlees
De directie beweert bij hoog en bij laag dat
de kassiersters, aanvullers en andere medewerkers ‘te veel loon’ krijgen. Met andere
woorden, ze zijn gewoon ‘te duur’. De lonen
moeten naar omlaag om een prijzenoorlog
met de concurrentie te kunnen voeren, zeggen de bazen. “Wij worden dus als kanonnenvlees gebruikt in een prijzenoorlog”,
constateren de werknemers.
Er zou volop worden geïnvesteerd in de vernieuwing van de winkels. Maar ook hiervoor
zouden de werknemers financieel moeten
bijdragen.
“Wij willen onze klanten wat graag op niveau
blijven bedienen”, zeggen de actievoerders.
“Maar flink inleveren ten behoeve van de
aandeelhouders, daar voelen we niks voor.”
De vertegenwoordigers van de arbeiders verklaarden op een verzoeningsbureau in paritair comité 119, aangevraagd door de werkgever, dat ze het hele plan van de hand wezen.
Resultaat van de verzoening was dat de werkgever voor de arbeiders een nieuw plan moest
uitwerken. Het personeel van Delhaize gaf een krachtig en
nooit gezien signaal aan de directie.
RUBRIEKSNAAM
BRAM VAN GOETHEM
© FOTO: BELGAIMAGE
?
VRAAG VAN DE MAAND
Mag je
nevenactiviteiten
hebben naast je
gewone job?
Droom je ervan om op termijn
een eigen zaak op te richten en
wil je dat nu al wat uitproberen? Of wil je gewoon wat bijklussen om extra geld in het laatje
te krijgen? In zulke gevallen zal
zich niet alleen de vraag stellen
in welke mate één en ander praktisch haalbaar is. Maar ook de vraag
of dit juridisch wel mogelijk is.
Als je van plan bent om met een concurrerende activiteit te beginnen terwijl je nog
in dienst bent bij je werkgever, dan kan dit
uiteraard niet. De arbeidsovereenkomst
moet immers te goeder trouw worden uitgevoerd. Ook wanneer je uiteindelijk zou
beslissen om je werkgever vaarwel te zeggen, blijft het uitkijken geblazen. Check in
dat geval je arbeidsovereenkomst, want misschien hang je wel vast aan een niet-concurrentiebeding. Sowieso mag je je ex-werkgever nooit op oneerlijke wijze beconcurreren.
Ben je van plan om niet-concurrerende
activiteiten aan te vatten? Dan liggen de
kaarten een beetje anders. In beginsel is
het namelijk wel mogelijk om zulke activiteiten te combineren met je gewone job en
dit op grond van de principiële vrijheid van
arbeid. Wel moet je de arbeidsovereenkomst
te goeder trouw blijven uitvoeren en mogen
je bijkomende activiteiten dus niet ‘hinderlijk’ zijn voor je gewone dagtaak of schade
berokkenen aan je werkgever. Zo valt het
bijvoorbeeld moeilijk in te zien hoe je een
kantoorbaan zou kunnen combineren met
een bijjob als barman waardoor je ook in de
week tot laat in de nacht aan de slag bent.
Vaak wordt in de arbeidsovereenkomst een
zogenaamd exclusiviteitsbeding opgenomen waardoor elke nevenactiviteit wordt
uitgesloten of onderworpen aan de voorafgaande toestemming van je werkgever.
Zulke clausules staan op gespannen voet
met de principiële vrijheid van arbeid.
Wanneer je niet-concurrerende nevenactiviteiten niet hinderlijk zijn of geenszins
wegen op je gewone baan, kan de werkgever moeilijk afdwingen om het beding na
te leven. OnsRecht|118dejaargang|NOVEMBER2014 |
21
MARIAN DE WAELE
De diensten voor gezinszorg en
aanvullende thuiszorg zijn hun
zorgaanbod aan het verbreden. Een
illustratie van de verandering die
volop bezig is in ‘paritair comité
318.02’. De verbreding van het aanbod komt er uit pure noodzaak. Het
landschap in de non-profit verandert erg snel en werkgevers kijken graag over het muurtje om
mogelijke klanten binnen te halen.
Gevolg: er wordt veel meer flexibiliteit van de werknemers verwacht.
© FOTO: DANIËL RYS
Familiehulp is de grootste dienst voor gezinszorg en aanvullende thuiszorg in Vlaanderen.
Tanja Nollet is er verantwoordelijk voor de
permanentie en voor een dagopvang voor
ouderen. Ze is ook vakbondsmilitante
namens de LBC-NVK. Aan Ons Recht legt ze
uit hoe het grote flexibiliteitsverhaal eruit
ziet en welke grote gevolgen dit heeft voor
de werknemers.
“Bij Familiehulp is er sinds enkele jaren veel
druk om werknemers flexibeler te kunnen
inzetten”, vertelt Tanja. “Onze dienstverlening draait voornamelijk tussen 8.00u
en 17.00u. De uurroosters zijn betrekkelijk
vast, enkele uitzonderingen buiten beschouwing gelaten. Avond-, nacht- en weekendwerk komt veel minder vaak voor dan in
andere delen van de non-profit. Maar nu
willen de werkgevers, afhankelijk van de job
die iemand doet, de arbeidstijd op jaarbasis
bekijken en werken met variabele uurroosters, onderbroken uurroosters, ruimere grenzen voor overloon en wachtsystemen. Ze willen het ook mogelijk maken om uurroosters
minder dan vijf dagen op voorhand mee te
delen.”
Waarom willen die werkgevers meer flexibiliteit? “Om te beginnen is er het aanvoelen dat steeds meer commerciële bedrijven
zich op ‘ons terrein’ wagen”, zegt Tanja.
“Dienstenchequebedrijven die tegen lagere
tarieven poets-, strijk- en vervoerdiensten
aanbieden, mikken niet alleen op tweeverdieners maar ook op ouderen die eigenlijk meer
zorg dan hulp via dienstencheques nodig
hebben. Soms is de grens behoorlijk klein
tussen het werk dat dienstenchequewerknemers mogen doen en de zorg die wij geven.
De werknemers uit de dienstenchequesector
werken bovendien tegen soepelere en minder
goede loon- en arbeidsvoorwaarden dan het
personeel van Familiehulp. Bovendien kan
het basispersoneel daar veel minder terugvallen op administratieve en inhoudelijke ondersteuning. Het is spijtig dat de overheid niet
optreedt wanneer mensen met een bepaald
22 | NOVEMBER 2014 | 118de jaargang | Ons Recht
Bij Familiehulp is er sinds enkele jaren veel druk
om werknemers flexibeler te kunnen inzetten.
NON-PROFIT
Flexibiliteit rukt op in gezinszorg
en aanvullende thuiszorg
Evolutie heeft grote gevolgen voor werknemers bij Familiehulp
zorgprofiel worden geholpen door diensten- nodig heeft om het grotere dienstenaanbod oplegt. Zo kunnen we vele uren administrachequemedewerkers die geen specifieke oplei- te kunnen waarmaken, zal hij dat ook pro- tief werk uitsparen.”
ding kregen om met zorgbehoevenden om te moten bij de buitenwereld. Zo zal de vrijwil- De vakbond wil verder dat de werkgever comgaan. Een groot probleem.”
lige keuze verdwijnen. “De flexibiliteit komt pensaties in de vorm van tijd of geld voorziet
er ten behoeve van de klanten maar er moet voor flexibel werken. “Wat elders in de nonook rekening worden gehouden met de noden profit mogelijk is, moet bij ons ook kunnen.”
Concurrentie
van het personeel, dat werk en gezin wil kun- Thuiswerk zou ook iets kunnen zijn dat
“Familiehulp wil wat graag de grootste op de nen combineren.”
flexibel werken voor bedienden aangenamer
markt blijven”, stelt Tanja. “Daarom neemt
maakt. “Veel bedienden staan alleszins achter
het almaar meer kinderdagverblijven, assis- Bereidheid
het idee om thuis te kunnen werken.”
tentiewoningen (serviceflats) en dagverzorgingscentra onder zijn vleugels. Er is een De LBC-NVK en ACV-Voeding & Diensten Geencarteblanche
heuse concurrentiestrijd aan de gang in het denken dat het mogelijk is om op een fatzorglandschap. Familiehulp verbreedt zijn soenlijke manier flexibiliteit te introduce- De werknemers willen trouwens graag
aanbod en wil meer flexibiliteit om zo meer ren. “Bij de bedienden is er veel bereidheid inspraak hebben wanneer er flexibiliteit
om flexibel te werken”, constateert Tanja. “Zij wordt toegepast. “Als vakbond zeggen we
klanten binnen te halen.”
In de woonzorgcentra voor bejaarden zijn doen dit nu ook al, maar dan zonder duide- niet neen tegen flexibel werken”, aldus Tanja.
er lange wachtlijsten. En het aantal mantel- lijke afspraken. Als er meer flexibiliteit wordt “Maar we geven de werkgever ook geen carte
zorgers neemt af, wat mee in de hand wordt verlangd, zijn goede afspraken wel nodig. blanche.”
gewerkt door de hogere pensioenleeftijd. Zoiets goed regelen is ook in het belang van Ook voor de veiligheid op de werkvloer moet
er aandacht zijn. En verzorgenden en huisOpnieuw factoren die de druk op de gezins- de werkgever.”
Voor het begeleidend personeel stijgt de houdhulpen moeten weten hoe ze moeten
zorg en aanvullende thuiszorg vergroten.
“De Vlaamse regering besliste overigens om druk alleszins. “Op de permanentie heerst omgaan met crisissituaties zoals een overlijwerk te maken van een ‘persoonsgebonden een grote telefonische drukte, wat heel wat den of een geval van agressie. “Ze werken op
financiering’. Hierdoor krijgt de klant de stress veroorzaakt. Voor de overheid moe- zichzelf, bij mensen thuis. Wanneer er zich
zorgvraag veel meer in handen. Deze ont- ten we alles registreren; dat leidt tot meer een probleem voordoet, moeten ze ergens
wikkeling betekent dat zorgaanbieders zich werkdruk. We moeten ook uitgebreider en terecht kunnen.”
anders moeten profileren om aantrekkelijk te verplicht overleggen met andere diensten, Komt het allemaal goed komt met de flexiblijven. Opnieuw vergt dit meer flexibiliteit bijvoorbeeld over kansarmoede en psychia- biliteit in de gezinszorg en aanvullende
van de werknemers in de sector; de aange- trische patiënten. Opnieuw iets waar meer thuiszorg? “Afwachten”, antwoordt Tanja.
“In principe kan je via flexibiliteit mensen
boden zorg wordt meer in een commercieel tijd in kruipt dan vroeger.”
kleedje gestopt. Veel meer dan vroeger moe- Een duidelijk kader voor de flexibiliteit is dan meer afwisselende takenpakketten geven.
ten werkgevers nu trachten hun diensten te ook broodnodig. “Voor de LBC-NVK zijn er al Familiehulp moet alleszins beseffen dat veel
enkele richtlijnen waarover we een overeen- mensen kozen voor een job bij deze organisaslijten aan potentiële klanten.”
komst willen maken. Om te beginnen moe- tie omdat ze zo hun werk en gezinsleven goed
ten de bedienden de juiste ICT-middelen met elkaar konden verzoenen. Als die troef
‘Targets’
hebben om eﬃciënt te kunnen werken. De zou verdwijnen, zouden nogal wat mensen
Volgens Tanja worstelen heel wat collega’s werkinstrumenten moeten worden aange- wel eens kunnen uitwijken naar een ander
bij Familiehulp met de meer commerciële past. En onze middelen moeten ook worden stuk van de non-profit, waar ze ook meer
aanpak. “De werknemers redeneren niet in afgestemd op de registratie die de overheid variatie in de job vinden.” termen van targets of streefcijfers. Zij willen
zoveel mogelijk de juiste zorg aan de klant “Als vakbond zeggen we niet neen tegen flexibel werken”, zegt Tanja Nollet. “Maar we geven de
geven. Maar niet commerciëler werken is las- werkgever ook geen carte blanche.”
tig als je merkt dat zelfs ziekenhuizen nevenactiviteiten ontwikkelen zoals een poetsdienst, strijkdienst, dagverzorgingscentra
of een vervoerdienst. Zo verliezen wij nu al
een deel van onze klanten. Na een opname
in een ziekenhuis zien we hen almaar vaker
niet meer terug.”
“Komt de kwaliteit van de zorg niet in het
gedrang?”, vraagt Tanja zich af. “Hoe belangrijk is die kwaliteit nog op de lijst van prioriteiten? En wat zullen de effecten zijn van
meer flexibel werken?”
Er wordt bij Familiehulp al veel flexibel
gewerkt op vrijwillige basis. Maar als de
werkgever meer avond- en weekendwerk
OnsRecht|118dejaargang|NOVEMBER2014 |
23
Enquête legt bekommernissen
bij verzekeringsmakelaars bloot
Geslaagde enquête onder bedienden in de sector
© FOTO: BELGAIMAGE
FINANCIËN
De mobiliteitsproblemen vormen één van de thema’s die de bedienden bij verzekeringsmakelaars flink bezig houden.
BEN BELLEKENS
Wat houdt de 8.000 bedienden bij
verzekeringsmakelaars bezig? De
bedienden bij kleine verzekeringsmakelaars liggen vooral wakker
van hun loon, de mobiliteit en de
werkdruk. Bij grote verzekeringsmakelaars primeren de bekommernissen rond de mobiliteit, het
loon en de werksfeer. Dat blijkt
uit een enquête van de LBC-NVK.
De bedienden uit deze sector werken voornamelijk in kleine kantoortjes. Gaande van
familiale kantoren tot grote zelfstandigen
met vijf tot tien werknemers.
Een gestructureerd sociaal overleg is er
alleen in een tiental grotere bedrijven.
Namen als AON, ADD, Marsh of Grass
Savoye. Zij verzekeren vooral industriële
risico’s. Kleine verzekeringsmakelaars slijten vooral schade- en levensverzekeringen
aan particulieren. Liefst 80 procent van
de LBC-NVK-leden in deze sector werkt in
kleine kantoren.
Net voor de zomer peilde de vakbond naar
de tevredenheid over de loon- en arbeidsvoorwaarden. Zowat 35 procent van de
leden deed mee aan de enquête en 77 procent van de antwoorden kwam van werknemers uit kleine bedrijven (maximaal 15
werknemers).
24 | NOVEMBER2014|118dejaargang|OnsRecht
Bij de kleine verzekeringsmakelaars is er LBC-NVK zal niet aarzelen om haar leden
vooral onvrede over het loon, de mobiliteit over deze vaststelling in te lichten.
en de werkdruk. Bedienden bij grote maatschappijen worstelen vooral met de mobi- Veranderingen
liteit, het loon en de werksfeer. Nuttige
informatie voor de volgende sectoronder- Er beweegt ook heel wat bij de verzekeringsmakelaars. Nieuwe regels, de rendahandelingen.
biliteit die moet stijgen, de digitalisering.
Er komen diepgaande veranderingen aan.
Loonenvoordelen
Veel Belgen kopen hun verzekeringen bij
In de kleine kantoren verdient meer dan de lokale makelaar. Maar is er almaar meer
één derde van het personeel minder dan concurrentie van directe verzekeraars met
2.000 euro. Niet geweldig voor de financiële hun websites, banken en ook supermarkten.
wereld. Zowat de helft van de werknemers In de Hema kan je tegenwoordig zelfs een
in de kleine kantoren heeft geen hospitali- autoverzekering kopen.
satie- of groepsverzekering. Terwijl ze die Vakbonden en werkgevers zijn in paritair
producten wel zelf verkopen. Voor 40 pro- comité 307 het debat over de toekomst van
cent zijn er geen maaltijdcheques.
de sector aan het voeren. Hoe dan ook moet
Mobiliteit is de grootste bron van onte- het personeel goed worden opgeleid. En het
vredenheid in de grote ondernemingen. statuut kan zeker beter. De lonen liggen
Logisch want die bedrijven liggen in de lager dan in andere delen van de financistedelijke centra. Opmerkelijk is dat meer ele sectoren, vooral in de kleine kantoren.
dan de helft van de ondervraagden zelf hun Veel werknemers worden alleen volgens het
verplaatsingen moet betalen. Met het open- barema betaald, wat niet zo handig is om
baar vervoer of de auto. Telewerk zit in de nieuw personeel te lokken.
lift. Eén kwart van de ondervraagden uit de
grote bedrijven zegt te kunnen telewerken.
In de hele sector zijn er voor een flinke Onder de deelnemers aan onze enquête
groep geen ecocheques, anciënniteitsver- werd een Samsung-tablet verloot. De
lof of eindejaarspremies. Voordelen die winnaar werd Carlo Delbeke, die op een
wél in sectorale cao’s werden opgenomen. kantoor van Assurﬁn in Vichte werkt. Hij
Mogelijk moet de werkgeversfederatie benaderde het juiste antwoord op onze
haar leden hierover beter informeren. De prijsvraag het meest. CAMPAGNE
Op de bres voor
betere omstandigheden
in contactcenters
De LBC-NVK voert
elk jaar, samen met
andere vakbonden,
een campagne om
de werkomstandigheden in de contactcenters te verbeteren.
‘My union lights me
up’ is het motto van
de nieuwe campagne
die door de vakbondskoepel UNI Europa
werd ontwikkeld. In
België werd die campagne tussen 20 en
25 oktober gevoerd.
Samen met de collega’s eiste de LBC-NVK
een betere syndicale
vertegenwoordiging
voor alle werknemers
uit de sector. De militanten van de LBCNVK brachten, samen
met hun collega’s,
tijdens de actieweek
een bezoekje op een
aantal werkvloeren.
Met de glimlach.
© FOTO: ROBERT VEEKMAN
LBC-NVK doet mee aan campagne ‘My union lights me up!’
ROBERT VEEKMAN
Werken in een contactcenter vergt veel van
de werknemers. Als consument besef je te
weinig in welke omstandigheden de ‘operator’ aan de andere kant van de telefoon
moet werken. En onder welke werkdruk dit
moet gebeuren.
Stel dat je vanavond om 19.00u belt over
een probleem met je sim-kaart. Ben je wel
zo zeker dat je dan wordt verbonden met
iemand van jouw gsm-operator?
Ander voorbeeld. Een regenachtige zaterdagnamiddag. Problemen met de decoder of
digibox en de kinderen willen hun favoriete
tv-programma niet missen. Je belt voor een
oplossing. Wie antwoordt, denk je? Geen
medewerker van de kabelmaatschappij, wel
iemand van een contactcenter.
Of nog een situatie. Je wordt na 20.00u
opgebeld en een sympathieke stem vraagt je
of je niet geïnteresseerd bent in één of ander
product. Weet dan dat er misschien iemand
aan het meeluisteren is om te beoordelen
of er wel hard genoeg geprobeerd is om jou
iets te verkopen. Staan we genoeg stil bij de alle contactcenters. Wie de spelregels niet
situatie waarin operatoren van contactcen- naleeft, moet eruit.
ters hun job moeten doen? Waarschijnlijk
niet.
Geen‘cowboys’
Begin dit jaar werd op een internationale
vakbondsbijeenkomst in het Amerikaanse
Gelukkig zien we dat de vakbonden er de Orlando afgesproken dat we ons wereldjongste jaren in zijn geslaagd om het sociaal wijd moeten wapenen tegen de praktijken
overleg in de contactcenters te verbeteren. van ‘cowboys’. Uitbuiting van werknemers
Belangrijke hoofdrolspelers uit dit wereldje in contactcenters kent geen landsgrenzen.
hebben namelijk in samenspraak met hun We moeten mondiaal samenwerken en ons
vakbondsafgevaardigden en de vakbon- stelselmatig solidair opstellen.
den al afspraken gemaakt. Afspraken over Opkomen tegen wantoestanden in een
avondwerk, weekendwerk, ‘monitoring’ en bedrijf of sector lukt alleen als je met velen
andere punten.
bent. Ook hier geldt het principe van de
Spijtig genoeg staan tegenover de afspraken ‘macht van het getal’.
met ernstige bedrijven ook praktijken van Met ‘My union lights me up’ wordt ook in
minder fraaie ondernemingen. In de sector de verf gezet hoe belangrijk het is om lid te
wordt voortdurend gezocht naar de beste zijn van een vakbond. Met méér leden kan
je namelijk sterker wegen op het overleg en
prijs. De concurrentie is bikkelhard.
Hiervoor is er maar één oplossing. Samen betere resultaten afdwingen. werk maken van georganiseerd overleg in
Vooruitganggeboekt
OnsRecht|118dejaargang|NOVEMBER2014 |
25
RUBRIEKSNAAM
FILM
K ARIN SEBERECHTS
Lilting
Taal brengt mensen tot
elkaar. Of zou dat toch
moeten doen. Maar taal
kan mensen ook uiteen
drijven. Dingen onthullen die beter onder de
oppervlakte waren gebleven of zaken toedekken
die beter aan de oppervlakte waren gekomen.
Imelda Staunton en Dominic West in actie, in een aanstekelijke komedie
over een bijna vergeten stuk sociale geschiedenis.
Pride
In de zomer van 1984 –
het marktdenken heeft
nog niet helemaal de
plaats ingenomen van het
woord van God – zamelt
een stel Londense homo’s
geld in voor de mijnwerkers uit Wales. Die staken
samen met hun collega’s
uit de rest van de UK al
maanden tegen het beleid
van Margaret Thatcher.
deze verrassende kanttekening
bij een stilaan vergeten stuk
sociale geschiedenis haar eigen
ritme, vallen de personages in
de plooi en zet een hartelijke,
relativerende humor de toon.
De luimig georkestreerde
mismatch tussen de hippe
Londense homo’s en het wat
achtergebleven, in steenkoolgruis gedrenkte volkje in Wales
ontpopt zich tot een bevlogen
tijdsbeeld. Warchus is niet wars
van nostalgische opschoning,
maar zijn engagement is springlevend, zijn film klinkt nergens
vals en zijn personages zijn
hartverwarmend. De manier
waarop de aids-pandemie als
een dief in de nacht dit opmonterende verhaal binnensluipt, is
bovendien bijzonder treffend.
De wereld heeft na Thatcher
en Co een ander aanschijn
gekregen, tot spijt van wie het
benijdt en tot opluchting van
de rest. Maar het is een verademing om met het aanstekelijke
‘Pride’ terug te blikken naar de
tijd dat stakende arbeiders nog
medestanders vonden, en dat
Bronski Beat, Dead or Alive,
Frankie Goes to Hollywood,
Soft Cell naast Solidarity forever en Bread & Roses via hypermoderne compact discs uit de
geluidsboxen klaterden. Met
Dominic West, Ben Schnetzer,
Bill Nighy, Imelda Staunton en
Paddy Considine.
De actievoerders van ‘Lesbians
& Gays Support the Miners’
(LGSM) voelen zich verwant
met de stakers uit Wales: ze
krijgen beiden namelijk geregeld rammel van de politie. In
het verre Wales staan de kompels en hun familie niet te trappelen om aalmoezen aan te
nemen van een ‘perverse kliek’
uit de hoofdstad. Wanneer het
flamboyante homogezelschap
– inclusief drie lesbiennes – in
hun deviant’s bus in de troosteloze mijnregio Dulais Valley
komt aanwaaien, is het ontvangstcomité dan ook vrij dunnetjes…
Soms is een film zo onweerstaanbaar dat je iedereen die
erin of erachter zit een kus zou
willen geven. Dat gevoel bekroop
mij bij ‘Pride’ meermaals. Niet
direct overigens, want regisseur Matthew Warchus’ ijver
om de wereld te charmeren
is in de ‘ongedwongen’ introductie zo opgeschroefd dat hij ‘Pride’ is sinds 5 november in
bijna zijn eigen benen voorbij de Belgische cinema’s.
holt. Maar gaandeweg vindt
26 | NOVEMBER 2014 | 118de jaargang | Ons Recht
Wong Kar-wai, met nauwgezette
beeldcomposities en een soundtrack die naar vroeger zweemt.
Die stijl past uitstekend op zijn
schuifelend drama waarin opgespaard verdriet, frustraties en
onuitgesproken feiten spaarzaam naar de voorgrond komen.
Taal, het onvermogen om te converseren en vertaling zijn de
drijvende krachten in deze delicate mijmering over menselijke
relaties die cultuur, generatie
en gender moeten overbruggen.
Vann, die als tussenpersoon is
aangetrokken maar een steeds
actiever aandeel in de verhoudingen opneemt, is een bijna
letterlijke katalysator.
Khao’s ingetogen miniatuur
blijft soms een tikje teveel vasthaken aan zijn structuur: een
slim weefwerk van communicatie en emotie. En Ben Whishaw
(‘The Perfume’, ‘Bright Star’,
‘Skyfall’) moet een beetje uitkijken dat zijn subtiel bedoelde
gestes niet naar maniërisme
gaan neigen. Maar bovenal
is ‘Lilting’ een scherpzinnige
observatie van een zoektocht
naar verstandhouding: verstandhouding tussen mensen
die middenin een rouwproces
met zichzelf én met de ander in
het reine moeten komen, voor
ze aan verdriet toekomen.
In het begin van ‘Lilting’ bezoekt
de jonge Kai zijn moeder Junn
in een Londens rusthuis. Dat is
ingericht als een ouder woonhuis, zodat de bewoners zich
er thuis zouden voelen. Maar
thuis voelen doet Junn zich
hier allerminst. Engeland was
het beloofde land van haar man,
niet dat van haar. Aarden deed
ze hier nooit. Ze spreekt alleen
Chinees, ook tegen Alan, haar
Engelse boyfriend in het home.
Maar het bezoek blijkt een herinnering: Kai is er niet meer.
Zijn partner Richard roept de
hulp in van een jonge Chinese
– Vann – om de onderonsjes tussen Junn en Alan te vertalen.
Meer dan een ‘dienst aan derden’ gaat Vanns tussenkomst
echter een opening vormen
naar toenadering tot Kai’s moeder, die niet op de hoogte was
van de werkelijke relatie tussen
Richard en haar zoon.
De Cambodjaanse Brit Hong ‘Lilting’ is sinds 22 oktober te
Khaou leende voor zijn debuut zien in de Belgische bioscode strakke, zuinige stijl van pen.
Fijnzinnige, ingetogen mijmering over verdriet en relaties óver verschillen
heen (Naomi Christie en Ben Whishaw).
BOEK
RUBRIEKSNAAM
GUTENBERG
Kom hier
dat ik u kus
Griet Op de Beeck
‘Kom hier dat ik u kus’ is de
tweede roman van Griet Op
de Beeck, de tweede ook op
twee jaar tijd. Op de kaft plakt
een sticker: “Auteur van ‘Vele
hemels boven de zevende’,
50.000 exemplaren verkocht.”
Vijftigduizend verkochte boeken is
een gigantisch succes. Recensenten in
Vlaanderen en Nederland prezen ‘Vele
hemels boven de zevende’ terecht om zijn
warmte, zijn mooie zinnen, zijn humor en
zijn gave om zelfs de meest geharde lezer te
ontroeren. (Zelf heb ik het droog gehouden
tot op 25 bladzijden van het einde, maar dan
was het hek ook van de dam.)
De personages van Griet Op de Beeck – twee
zussen, hun vader, een kleinkind, een kunstschilder – waren zo levend, zo herkenbaar,
zo kwetsbaar en zo vol goede wil dat je als
lezer vanaf het begin van hen ging houden
en alleen maar kon hopen dat het goed zou
aflopen met hen. Hun eenzaamheid, hun
gestuntel en hun onvermogen om gelukkig
te zijn deden ons angstig naar adem happen,
vooral omdat Op de Beeck subtiel te kennen gaf dat het heroïsche gevecht om vervulling van haar personages wel eens haar
eigen en ons aller gevecht zou kunnen zijn.
Lezeressen en lezers verspreidden de goede
boodschap ‘Lees dat boek’ en de mond- aan
mondreclame maakte van ‘Vele hemels’ een
geliefde bestseller die in 2016 ook nog eens
een film zal zijn.
uiteenlopende figuren en
dus koos ze in ‘Kom hier
dat ik u kus’ voor één centraal personage, Mona, en
vertelde haar belevenissen in drie grote delen:
als kind, als jonge vrouw
van vierentwintig en als
vijfendertigjarige. Met
klem ontkent de auteur
dat haar nieuwe roman
een autografisch boek
zou zijn, hooguit een persoonlijk boek, maar Mona
was als kind natuurlijk
niet toevallig ‘de (welbespraakte) waterval van
de klas’ die graag verhalen schrijft. En als ze later
dramaturge wordt, is dat
net zoals Op de Beeck zelf
die tien jaar in het theater
heeft gewerkt.
Ookdezekeer
heeftdeauteur
vanhaarboekeen
familieromangemaakt.
met een uitzonderlijk volgehouden empathie beschrijft Op de Beeck in rustig kabbelende alinea’s de verhoudingen tussen
haar hoofdfiguren, tot de bedrieglijke vrede
en de meligheid telkens weer verbroken
worden door een onverwacht dramatisch
voorval. Deze manier van schrijven werkt
het best in het eerste deel, wanneer Mona
negen jaar is. Iedere keer als ze als ingénue
vertelt over haar vader op een ladder, over
een veel te snelle autorit, over een schaatspartij op dun ijs, houdt de lezer zijn hart
vast voor de dreiging van het naderende
onheil.
Ook in ‘Kom hier dat ik u kus’ staan weer
mooie zinnen: “In zijn ogen zit onmetelijkheid en regen en gefluister en wind
die waait, alsof hij elders is, wat ook zo
is, geloof ik toch” en “Ik laat hem in zijn
burcht, daar waar hij al jaren zijn dode hart
bewaart”. Maar ze zijn minder talrijk dan in
haar eerste boek, waardoor de lezer soms de
indruk krijgt dat het schrijven dit keer wel
heel erg makkelijk is gegaan en de uitgever
opvallend minder kritisch is geweest voor
zijn bestsellerauteur.
‘One-hitwonder’
Vroegvolwassen
En dan komt natuurlijk de grote uitdaging.
Alle debuterende schrijvers, alle filmmakers (Michaël R. Roskam!), alle kunstenaars beseffen dat ze na een eerste succes
moeten bewijzen dat ze geen eendagsvlieg,
geen one-hit wonder zijn. Misschien hebben
ze wel alles wat ze wisten en konden in die
ene eerste enthousiaste worp gestopt en is
het nu verder allemaal op. Als schrijvers willen doorgaan met creëren, als ze een oeuvre
willen opbouwen en van hun leven een echt
schrijversleven willen maken, is hun tweede
boek een onverbiddelijke test.
En dus heeft Griet Op de Beeck hard
nagedacht. Ze kon natuurlijk onmogelijk opnieuw de levens vertellen van vijf
Ook deze keer heeft de auteur van haar boek
een familieroman gemaakt. Mona is de toegewijde oudste dochter van een tandarts,
die na de dood van zijn eerste vrouw hertrouwt met de verwende, dommige, onuitstaanbare Marie. Mona is vroeg volwassen,
intelligent, plichtsbewust en verzoenend.
Als ze opgroeit en in het artistieke theatermilieu terechtkomt, wordt ze het lief van
een egocentrische schrijver, maar dan wordt
haar vader ziek en komen er allerlei verborgen familiegeheimen aan het licht, tot de
spanningen tussen Marie en de rest van het KOMHIERDATIKUKUS
gezin een dramatisch hoogtepunt bereiken. GrietOpdeBeeck
In haar beproefde associërende stijl, met uitgeverijPrometheus
een goed oor voor clichés, met humor en 381blz. OnsRecht|118dejaargang|NOVEMBER2014 |
27
‘Werkbaar werk’
nog moeilijker
in welzijn en
gezondheidszorg
© FOTO: DANIËL RYS
Plannen van nieuwe federale
en Vlaamse regeringen
beloven weinig goeds
OLIVIER REMY
In de gezondheids- en welzijnssector is het, gemiddeld genomen, even goed werken als in
andere sectoren in Vlaanderen.
Toch kampt de sector met specifieke risico’s die van werkbaar
werk een belangrijke uitdaging
maken in de komende jaren. De
maatregelen van de nieuwe federale regering van Charles Michel
zullen het voor veel werknemers
daarbij niet gemakkelijker maken.
job die je niet overspannen of ziek maakt,
die je motiveert en leerkansen biedt en die
een goede combinatie werk-privé mogelijk
maakt.
Tussen 2004 en 2013 bleef de werkbaarheid van jobs in de welzijns- en zorgsector
betrekkelijk stabiel. Zowat 58 procent van
de jobs is ‘werkbaar’. Het Vlaamse gemiddelde ligt op 54,6 procent. Voor ongeveer
30 procent van de werknemers is de hoge
werkdruk een risico. Het aantal taken dat
ze moeten uitvoeren op een korte tijd is
hoog en er zijn soms strakke tijdslimieten.
Omdat er soms met heel kwetsbare mensen
wordt gewerkt, vergroot dit het gevoel van
werkdruk.
De zogeheten Werkbaarheidsmonitor van de
Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen Emotionele belasting
(SERV) is gebaseerd op een steekproef van
40.000 werknemers in Vlaanderen. Bijna Het risico op emotioneel belastend werk
17.000 onder hen hebben een enquête inge- treft 35,4 procent van de personeelsleden
vuld. Op basis daarvan worden de resultaten in de zorgsector. Tien jaar geleden was dit
per sector gegeven. ‘Werkbaar werk’ is een nog 41 procent. Al verschillen hier de cijfers
28 | NOVEMBER 2014 | 118de jaargang | Ons Recht
voor de sectoren. Eén op de twee werknemers in de jeugdbijstand en de gehandicaptenzorg heeft een emotioneel belastende
job. Een kwart onder hen heeft het voorbije
jaar soms last gehad van een of andere vorm
van fysiek geweld. In de kinderopvang en de
geestelijke gezondheidszorg zegt een kwart
van de werknemers een emotioneel en geestelijk vermoeiende job te hebben.
De mate waarin werknemers invloed hebben op de planning en de organisatie van
het werk is verminderd. Bijna een kwart van
de werknemers ervaart dit gebrek aan autonomie in de job. De vele discussies in instellingen over het plannen van de uurroosters
en de almaar grotere flexibiliteit die personeelsleden moeten tonen heeft hier vermoedelijk mee te maken.
Het onderzoek maakt het mogelijk om te
vergelijken met de cijfers voor alle werknemers in alle sectoren in Vlaanderen. Een
problematisch hoge werkdruk komt voor bij
30 procent van de non-profit-werknemers,
NON-PROFIT
De hoge werkstress in rusthuizen (35,3 procent) en ziekenhuizen (32,7 procent) is te verklaren door de vele taken die op korte tijd moeten worden uitgevoerd.
geeft meer personeelsleden het gevoel dat
ze hun job minder zelf kunnen plannen.
Mobiele ploegen inzetten heeft een deel
van de flexibiliteit opgevangen maar door
het personeelstekort op de werkvloer blijft
de werkdruk dikwijls hoog.
In de Werkbaarheidsmonitor is ook de vraag
gesteld of werknemers denken dat ze hun
huidige job kunnen blijven doen tot aan hun
pensioen. Voor 60 procent is het antwoord
op die vraag ja. En 34,4 procent zegt ja, op
voorwaarde dat er aangepast werk wordt
geregeld.
Ook hier scoort de ouderenzorg slechter met
terwijl het Vlaamse gemiddelde op 29 pro- 40 procent van het personeel dat een aancent ligt.
passing van de job nodig acht. Maar dat was
voor het verschuiven van de pensioenleeftijd naar 66 jaar in 2025 en 67 jaar in 2030.
En voordat de regering-Michel de leeftijd
Langerwerkenkan
voor het SWT (brugpension) optrok naar
62 jaar. Hoe dan ook verklaart een derde
nietzonderhaalbare
van alle personeelsleden op oudere leeftijd
een aangepaste job nodig te hebben. Langer
loopbanen.
werken zal alleen lukken als het werk haalbaar en aantrekkelijk is.
In de meeste van deze sectoren is er nachtRusthuizen
werk. Dat heeft een invloed op de lichameDe rusthuizen en in mindere mate de zie- lijke belasting van de job. De minimumkenhuissector springen hier in het oog. De leeftijd voor SWT, nu 56 jaar, wordt door
hoge werkstress in rusthuizen (35,3 procent) de nieuwe regering verhoogd naar 60 jaar
en ziekenhuizen (32,7 procent) is te verkla- (vanaf 2017). Afwachten wat daarvan de
ren door de vele taken die op korte tijd gevolgen zijn.
moeten worden uitgevoerd. In veel gevallen komt er ook een emotionele belasting Broosevenwicht
bij kijken. Veel rusthuisdirecties willen het
personeel flexibeler inzetten, wat zich vaak Op basis van onderzoek uit 2013 kan je zegvertaalt in moeilijkere uurroosters. Dat gen dat werken in de zorgsector gepaard
gaat met een klein risico op werkloosheid.
Veel voorzieningen zijn gespreid over de
regio’s zodat de pendeltijden korter zijn
dan voor wie in de privésector werkt. Wie
in de zorg werkt heeft vaak meer motiverend werk en meer leerkansen. Het werk en
het privéleven kunnen iets beter op elkaar
worden afgestemd. Daar tegenover staat
wel een hoge flexibiliteit. Maatregelen zoals
ouderschapsverlof, tijdkrediet en de regels
rond arbeidsduur zorgen er net voor dat er
een evenwicht kan worden gevonden tussen
flexibiliteit en de combinatie werk-privéleven. Hieraan raken kan dat broze evenwicht
in het gedrang brengen. Ook de meest lichamelijk belastende jobs zijn terug te vinden
in de ouderenzorg.
De maatregelen van de nieuwe federale regering en de besparingen van de Vlaamse regering dreigen de werkbaarheid van de jobs
in de welzijns- en gezondheidssector onder
druk te zetten. Niet alleen wordt de leeftijd
voor het wettelijk pensioen en voor SWT
opgetrokken. Ook ‘landingsbanen’ zouden
volgens de plannen pas mogelijk worden
vanaf 60 jaar. Eind 2011 kon je nog vanaf je
50ste in een landingsbaan terecht komen.
Nu zou dat dus worden verhoogd naar 60
jaar. Op amper drie jaar tijd verschuift de
leeftijd met maar liefst tien jaar.
Ook de besparingen van de Vlaamse regering dreigen de werkdruk te verhogen. Veel
sectoren zoals de rusthuizen, de gezinszorg,
de kinderopvang en de gehandicaptenzorg
hebben nood aan extra personeel. De aangekondigde besparingen gaan in tegen de
vraag naar extra mensen in de zorg. Als de
nieuwe regeringen echt denken dat ze mensen langer kunnen laten werken, dan zullen
ze ook werk moeten maken van haalbare
loopbanen. Voor jong en oud. OnsRecht|118dejaargang|NOVEMBER2014 |
29
WAT ONZE LEZERS ERVAN DENKEN
Wiljijgraagjemeningkwijtoveréénvandeartikelenofberichten
injouwledenblad?Ofzijneranderegebeurtenissenindeactualiteit
diejesterkbezighouden?Alleinteressantelezersreactieszijnerg
welkom.Wekunnenalleenbrievenpublicerenalswedenaamen
hetadresvandeschrijver(m/v)kennen.Inprincipevermeldenwe
deinitialenvandeschrijverenzijnofhaarwoonplaats.Opuitdrukkelijkverzoekkunnenwedieinformatieweglaten.Somsmoetenwe
eenbriefinkortenzonderaandeessentieervanteraken.Enalswe
eenbriefafdrukkenwildatnietautomatischzeggendatderedactie
heteensismetalleswaterinstaat.
Je lezersbrief wordt hier met interesse gelezen:
Redactie Ons Recht, Sudermanstraat 5, 2000 Antwerpen. E-mailen
kan uiteraard ook: [email protected].
BITTEREGELUIDEN
L.A.-PERE-MAIL
Het ACV heeft erg stevig gereageerd op het federale regeerakkoord. Dat is goed te begrijpen.
Zoals het er nu uitziet, betalen
werknemers en gezinnen de rekening. Niet alleen federaal maar
ook op Vlaams niveau trouwens.
En toch keurden de parlementaire vertegenwoordigers van de
christelijke arbeidersbeweging,
gesteund door Beweging.net,
alle aangekondigde maatregelen slaafs goed. Het heeft geen
enkele zin om actie te voeren
wanneer de eigen mandatarissen
tegen hun achterban stemmen.
Op de werkvloer zijn hierover
bijzonder bittere geluiden te
horen. Waarom nog deel blijven
uitmaken van de christelijke
arbeidersbeweging als het toch
niets uithaalt? Ik ben bang voor
een leegloop.
Ik ben al 30 jaar lid van het ACV
maar het wordt moeilijk om mijn
lidgeld te blijven ophoesten als
onze eigen beweging ‘blauw’ is
geworden.
N.v.d.r.
Uw ergernis is de onze. Bij
het CD&V-congres in Brussel,
dat het regeerakkoord moest
beoordelen, heeft de LBCNVK dat in alle duidelijkheid
met heel wat andere ACVcentrales in de verf gezet. Het
is en blijft onze opdracht om
deze totaal onevenwichtige
en onaanvaardbare maatregelen te bestrijden. We zullen dat met volle overtuiging
doen! Om dat in alle politieke
onafhankelijkheid te doen
rekenen we juist op u en al
diegenen die willen dat wij als
vakbond onze opdracht vervullen. Zonder onderscheid
van kleur beoordelen wij wat
ons aan politieke maatregelen niet zint. In het regeerakkoord staat heel veel dat ons
niet zint. Steun ons voort om
dit te bestrijden.
Nuttig voor
notarisbedienden!
Werk je als bediende bij een
notaris? Dan hebben we goed
nieuws voor jou. De LBC-NVK
bundelde zopas alle cao-afspraken in een nieuw document
voor 2014. In de bundel vind
je alle specifieke sectorale collectieve arbeidsovereenkomsten van de sector van de
notarisbedienden (paritair
comité 216). Belangrijke en
nuttig informatie voor jou
als werknemer!
Heb je een baan op een notariskantoor en ben je lid van
de LBC-NVK? Dan kan je
dit prachtige en volledige
naslagwerk van wel 200
pagina’s gratis bestellen.
En dat via het e-mailadres van
Gino Dupont:
[email protected].
30 | NOVEMBER2014|118dejaargang|OnsRecht
CAO bundeling
Notarisbediend
en
2014
UITBETALING VAKBONDSPREMIE
Opvoedings- en huisvestingsinstellingen
Bij de opvoedings- en huis- Dit attest moet je bezorgen aan
vestingsinstellingen (paritair het LBC-NVK-secretariaat in
comité 319) wordt in de peri- jouw streek.
ode van oktober tot december Om recht te hebben op de vakde vakbondspremie van 75 euro bondspremie moet je ten laatste
uitbetaald aan leden die de vol- op 1 oktober 2013 lid geworden
tijdse bijdrage betalen. Wie een zijn van de vakbond. Je moet
verminderde bijdrage betaalt, ook in het refertejaar 2014
krijgt een premie van 37,5 euro. hebben gewerkt in een opvoeVan de werkgever heb je bij de dings- en huisvestingsinstelling
loonstrook een lichtgroen for- die erkend is door de Vlaamse
mulier gekregen dat dient als overheid.
attest voor de vakbondspremie.
Centra geestelijke gezondheidszorg,
kinderopvang (uitgezonderd
onthaalouders) en Vlaamse centra voor
gezondheid & preventie
In de centra geestelijke gezond- formulier gekregen dat dient als
heidszorg, de kinderopvang attest voor de vakbondspremie.
(uitgezonderd onthaalouders) Dit attest moet je bezorgen aan
en de Vlaamse centra voor het LBC-NVK-secretariaat in
gezondheid & preventie is er jouw streek.
een vakbondspremie van 75 Om recht te hebben op de vakeuro voor wie de voltijdse bij- bondspremie moet je ten laatste
drage betaalt. Wie een vermin- op 1 oktober 2013 lid geworden
derde bijdrage betaalt, krijgt zijn van de vakbond. Je moet
een premie van 37,5 euro. De ook in het refertejaar 2014 hebpremie wordt uitbetaald tussen ben gewerkt in een instelling
oktober en december.
die erkend is door de Vlaamse
Van de werkgever heb je bij de overheid.
loonstrook een crèmekleurig
Scheikunde
In de periode van 1 november
2014 tot 31 januari 2015 krijgen
de gesyndiceerde bedienden uit
de scheikunde hun vakbondspremie. De premie bedraagt 90
euro. Om er recht op te hebben,
moet aan een aantal voorwaarden worden voldaan.
Zo moet je in de loop van 2013
gedurende ten minste één
maand tewerkgesteld (in dienst)
zijn geweest in een onderneming die valt onder het paritair
comité voor de bedienden uit
de scheikundige nijverheid (PC
207). Ook moet je ten laatste
op 1 augustus 2014 lid zijn van
het ACV en nog altijd aangesloten zijn op het ogenblik van de
uitbetaling. In orde zijn met de
betaling van de ledenbijdrage is
ook vereist.
De premie wordt gestort op de
rekening van de rechthebbende.
Uitbetaling in speciën of via circulaire cheque is niet mogelijk.
De rechthebbende moet zijn of
haar attest ingevuld en ondertekend terugsturen naar het plaatselijke LBC-NVK-secretariaat.
INDEXAANPASSINGEN
215.00 kleding- en confectiebedrijf
Gino Dupont
LBC-NVK
21-8-2014
Vorige lonen x 0,9979
(schaallonen en reële lonen).
Negatieve index. Als gevolg van de cao van 3 april 2003 wordt de eerste
negatieve index niet toegepast maar verrekend bij de volgende indexaanpassing.
ONS RECHT
ACHTERKLAP
VERANTWOORDELIJKE UITGEVER:
WALTER
Indian
summer
Elke dag dacht ik: dit is de laatste
mooie, vanaf morgen krijgen we
de zon niet meer te zien. Het zal
grijs en donker worden en beginnen te regenen, miezerig regenen en venijnig verkillen. Zodat
we vloekend de verwarming zullen moeten opzetten en de gordijnen dichttrekken en voorzichtig
ons zomerjasje weghangen, zonder
valse plooien, precies op het midden van een houten hanger, zodat
we het binnen zeven of acht maanden terugvinden, onbeschadigd
maar uit de mode, voor opnieuw
een korte periode in de volle zon.
Maar nee, de nazomer, die legendarische
Indian Summer, Altweibersommer, l’Eté
Indien bleek eindeloos dit jaar. Het was
licht toen we opstonden, het bleef zonnig
en warm de hele dag en ‘s avonds, op terrassen en balkons en in alle tuinen van het land
zaten mensen in hemdsmouwen en lichte
jurken naar elkaar te glunderen achter een
glas wijn, dromend van hoe het zou zijn
om volop in zo’n heerlijk klimaat te wonen,
zonder idiote tv-programma’s, maar rustig rondkijkend naar dat ene blad dat traag
dwarrelde van die ene boom, windstil, in de
luwte van het leven, even weer verzoend
met de tijdelijkheid van het bestaan, tot en
met de zonsondergang.
Het mooie weer had natuurlijk zo zijn gevolgen. Neem nu mezelf. Ik probeer er een punt
van te maken om ernstig aan de gang te blijven, kwestie van niet nog suffer en vergeetachtiger te worden dan ik al ben. Er moet
geschreven worden dus, gelezen, gewerkt.
Er zijn nog zoveel leerzame documentaires
te zien en zoveel boeken te lezen. Ik mag
van mezelf geen enkele mooie film overslaan.
Onvergeeflijkezonde
Hà! IJdele hoop! Keep on dreaming. You
wish! Niet tijdens de Indian Summer!
Natuurlijk had ik mijn laptop naar beneden
kunnen zeulen en voort prutsen in de tuin,
maar zelfs dat leek mij nu, in deze heerlijke
nadagen van 2014, een schandalige verspilling te zijn, een onvergeeflijke zonde tegen
de natuur. En dus schikte ik kussens in een
paar tuinstoelen, recht in dat laatste segment oktoberzonneschijn en ik liet me
bestralen, gezond bestralen dan, met mijn
ogen dicht, tot het laatste lux, de allerlaatste candela van de zon achter de rododendronstruik verdwenen was, alsof het daarna
nooit of nooit meer licht zou worden.
Man-van-het-licht
En o wonder, door de zon werd ik stilaan
een zuiderse man-van-het-licht in plaats
van een noordelijke man-van-de-plicht.
Ik begon te bellen, met mijn telefoon op
zonne-energie, naar die ene oude kameraad.
Hé, amigo? Long time no see. Wat denk je?
Vanavond? Op mijn terras? In de nazomer,
we moeten ervan profiteren. Er zal drank
en voedsel zijn, maar vooral drank, en we
zullen het enkel over leuke dingen hebben,
het goede leven, de vakantie en je kinderen
en wat we vroeger zoal hebben meegemaakt.
Hij vond het een aardig idee, mijn oude
vriend, daar niet van, echt waar, maar nee,
niet vanavond, sorry, niet op die superkorte
termijn. Mag het ook in november zijn?
Natuurlijk mag het ook in november. Eten
en drinken en praten is altijd oké voor mij.
Maar het zal dan niet in de zon zijn die
avond. Het zal regenen en er zal minder
warmte zijn, echte warmte dan, en ik zal
denken: zou er een land bestaan waar het
altijd Indian Summer is, van ‘s morgens tot
’s avonds, het hele jaar door? MISSIEVANDELBC-NVK
DeLandelijkeBediendecentrale–NationaalVerbondvoorKaderpersoneel(LBC-NVK)iseenvakbonddiealsdeelvanhetAlgemeen
ChristelijkVakverbond(ACV)opkomtvoormeerensterkererechtenvoorwerknemers(m/v).DeLBC-NVKiseenonafhankelijkedemocratischeorganisatiemetledenenmilitanten,diestreeftnaarsolidariteitonderwerknemers.Nationaleeninternationalesolidariteitiseen
belangrijkdoelenbindmiddel.DeLBC-NVKstaatvooreendemocratischekijkopdesamenleving.Samenmetgelijkgezindebewegingen
wilzeeenstrijdbaretegenmachtzijn.
MarijkePersoone
Sudermanstraat5•2000Antwerpen
HOOFDREDACTEUR:DenisBouwen
REDACTIESECRETARIS:JanDeceunynck
VORMGEVING:PeerDeMaeyer
DRUKKERIJ:CorelioPrinting
REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
Sudermanstraat5-2000Antwerpen
Tel.03/220.87.11•Fax03/220.89.83
[email protected]
www.lbc-nvk.be
LBC-NVK-SECRETARIATEN
EN -STEUNPUNTEN
• LBC-NVKAALST-OUDENAARDE
Hopmarkt45-9300Aalst
tel.053/73.45.20-fax03/220.88.01
[email protected]
Steunpunt:
Koningsstraat5-9700Oudenaarde
tel.053/73.45.25-fax03/220.88.03
[email protected]
• LBC-NVKANTWERPEN
Nationalestraat111-113-2000Antwerpen
tel.03/222.70.00-fax03/220.88.02
[email protected]
• LBC-NVKBRUGGE-OOSTENDE
Kan.Dr.L.Colensstraat7-8400Oostende
Steunpunt:
OudeBurg17-8000Brugge
tel.059/55.25.54-fax03/220.88.15
[email protected]
• LBC-NVKBRUSSEL
Pletinckxstraat19-1000Brussel
tel.02/557.86.40-fax03/220.88.05
[email protected]
• LBC-NVKGENT
Poel7-9000Gent
tel.09/265.43.00-fax03/220.88.08
[email protected]
• LBC-NVKHALLE
VandenEeckhoudtstraat11-1500Halle
tel.02/557.86.70-fax03/220.88.06
[email protected]
• LBC-NVKHASSELT
Mgr.Broekxplein6-3500Hasselt
tel.011/29.09.61-fax03/220.88.09
[email protected]
• LBC-NVKKEMPEN
KorteBegijnenstraat20-2300Turnhout
tel.014/44.61.55-fax03/220.88.20
[email protected]
• LBC-NVKKORTRIJK-ROESELARE-IEPER
PresidentKennedypark16D-8500Kortrijk
Steunpunten:
H.Horriestraat31-8800Roeselare
St.Jacobsstraat34-8900Ieper
tel.056/23.55.61-fax03/220.88.12
[email protected]
• LBC-NVKLEUVEN
Martelarenlaan8-3010Kessel-Lo
tel.016/21.94.30-fax03/220.88.13
[email protected]
• LBC-NVKMECHELEN-RUPEL
OnderDenToren5-2800Mechelen-Rupel
tel.015/71.85.00-fax03/220.88.14
[email protected]
• LBC-NVKVILVOORDE
Toekomststraat17-1800Vilvoorde
tel.02/557.86.80-fax03/220.88.07
[email protected]
• LBC-NVKWAAS&DENDER
H.Heymanplein7-9100Sint-Niklaas
tel.03/765.23.70-fax03/220.88.18
[email protected]
Steunpunt:
OudeVest144bus2–9200Dendermonde
tel.03/765.23.71-fax03/220.88.19
[email protected]
ALGEMEEN SECRETARIAAT
Sudermanstraat5-2000Antwerpen
Tel.03/220.87.11,Fax03/220.89.83
[email protected]|www.lbc-nvk.be
OnsRechtwordtgedruktopverbeterdkrantenpapier.Ditpapierwordtgemaaktopbasisvangerecycleerdmateriaal.
OnsRecht|118dejaargang|NOVEMBER2014 | 31