Casus Trudy, 62 jaar Gemetastaseerd mammacarcinoom Fysiotherapie in de palliatieve fase, een uitdaging van betekenis Marion van den Boogaard Oedeem- en oncologiefysiotherapeut Manuele en Fysiotherapie Parmentier, Nieuwegein Werkgroep Fysiotherapie en Palliatieve Zorg Midden-Nederland Doel Na deze sessie ben je op de hoogte van de betekenis van de fysiotherapeut in de verschillende stadia van de palliatieve fase en heb je handvatten om deze uitdaging aan te gaan. Inhoud •Palliatieve fase •Palliatieve zorg •Zorgmodel •Rol van de fysiotherapeut •Casus Palliatieve fase •Als genezen niet meer mogelijk is •Kanker: metastasering •Andere aandoeningen: surprise question • Zal het mij verbazen als deze patiënt over een jaar is overleden? •Niet alleen terminale fase Bronnen: Richtlijnen Palliatieve Zorg Zorgmodule Palliatieve Zorg Prevalentie Sterfte 135.000 mensen per jaar • 43.000 t.g.v. kanker • 27.000 t.g.v. een chronische ziekte. Jaarlijks dus >70.000 mensen in de palliatieve fase HNP: 48.000 Heupfracturen: 17.900 Bronnen: CBS Statline Nationaal kompas volksgezondheid RIVM Palliatieve zorg Palliatieve zorg is een benadering die de kwaliteit van leven verbetert van patiënten en hun naasten die te maken hebben met een levensbedreigende aandoening, door voorkomen en verlichten van lijden door middel van vroegtijdige signalering en zorgvuldige beoordeling van pijn en andere symptomen van lichamelijke, psychosociale en spirituele aard. (definitie WHO 2002) Palliatieve zorg Belangrijke elementen • Kwaliteit van leven • Symptoommanagement • Anticiperen • Autonomie van de patiënt • Integrale en multidimensionele zorg • Zorg voor naasten Palliatieve zorg Multidisciplinair Multidimensioneel Palliatieve zorg Kernactiviteiten naast het medisch handelen • Geven van aandacht en zorgen voor nabijheid • Pro-actief begeleiden van degene die gaat sterven en zijn naasten bij de heroriëntatie op het levensperspectief • Bieden van deskundige zorg waar dat noodzakelijk is PALLIATIEVE ZORG BEGINT MET GERICHTE AANDACHT Bron: zorgmodule palliatieve zorg (2013) Zorgmodel Continuüm van palliatieve zorg (Lynn & Adamson 2003) Zorgmodel Variaties • Individueel • Ziektespecifiek Vaak bij kanker Variaties • Individueel • Ziektespecifiek Bijvoorbeeld bij COPD Casus deel 1 Trudy, 62 jaar • Mammacarcinoom 6 jaar geleden, MST • 4 maanden geleden metastasen • 3 kuren chemotherapie • Nu orale chemotherapie Casus deel 1 Casus deel 1 Casus deel 1 •Vermoeidheid •Loopafstand beperkt (2 km) •Hand- en voetsyndroom •Hulpvraag • Verbeteren conditie • Minder moe • Pieterpad verder uit lopen Casus deel 1 Klinimetrie • 6 MWT • Åstrand test • Steepramp test • 10RM • Vermoeidheidsvragenlijst (FSS, VVV) Casus deel 1 Behandeling • Conditietraining • Krachttraining • Opbouwen van de wandelafstand Rol van de fysiotherapeut Casus deel 1 Na 8 weken: • Loopafstand 6 km • Voetzolen gevoelig, blaren Casus deel 1 Podotherapeut: drukverlagende zooltjes Casus deel 1 4 weken later • Met de zooltjes kon mevrouw de loopafstand verder opbouwen • 15 km per dag, 3 dagen achter elkaar Casus deel 1 Casus deel 2 Trudy, 1 jaar later • Femurfractuur • Botmetastasen • Operatie osteosynthese • Radiotherapie • Chemo gestopt Casus deel 2 Casus deel 2 Casus deel 2 •Loopt met krukken •Problemen met traplopen •Rugpijn •Thuiszorg •Hulpvraag • minder pijn • boven slapen en douchen Casus deel 2 Klinimetrie • TUG • Sit to stand 5hh • VAS pijn • Lastmeter Casus deel 2 Behandeling • Functioneel • Activiteiten • Massage rug Afstemmen met thuiszorg Casus deel 2 Rol van de fysiotherapeut Casus deel 3 Trudy, nog een half jaar later • Levermetastasen • Pijn ↑ rug en buik • Fentanylpleisters • Ascites • Oedeem been • Benauwdheid • Moeheid ↑ • Bezig met naderende dood • Hulpvraag: • minder pijn • minder zwaar been • minder benauwdheid Casus deel 3 Casus deel 3 Casus deel 3 Klinimetrie • ESAS / Utrechts klachtendagboek • Volumemeting benen • VAS pijn • VAS benauwdheid • Lastmeter • CSI (Caregiver Strain Index) Casus deel 3 Behandeling • Massage • Ademoefeningen • Ontspanningsoefeningen • Aanleren massage aan naasten • Adviezen bedhouding • Transfers • Zwachtelen?? • Manuele lymfedrainage Casus deel 3 Maar ook: • Aandacht • Luisteren • Tijdig andere zorgverleners inschakelen Rol van de fysiotherapeut Casus deel 3 Wanneer stopt fysiotherapie? •Wat kan je nog voor patiënt betekenen? •Belasting van de behandeling •Wens patiënt centraal •Afscheid •Nazorg Rol van de fysiotherapeut Bron: Verdonk 2007 Zorg op maat Palliatieve zorg = zorg op maat Op maat voor patiënt • Welk stadium? • Wens patiënt centraal Op maat voor fysiotherapeut • Past dit mij? • Zorg voor zorgverlener Ga jij de uitdaging aan? Wat doe je als Trudy zich bij jou meldt? • Bewust van fase • Zelf of iemand anders? Uitdaging van betekenis • Betekenis voor de patiënt • Betekenis voor fysiotherapeut Richtlijnen Richtlijnen Richtlijn oncologische revalidatie • Hoofdstuk palliatieve zorg • www.oncoline.nl Richtlijnen palliatieve zorg • Symptomen • Aandoeningspecifiek • www.pallialine.nl Handreiking ‘fysiotherapie in de palliatieve zorg’ • www.pallialine.nl Doel Na deze sessie ben je op de hoogte van de betekenis van de fysiotherapeut in de verschillende stadia van de palliatieve fase en heb je handvatten om deze uitdaging aan te gaan. Vragen? [email protected]
© Copyright 2024 ExpyDoc
