Samenvatting congres NME, dat doe je samen

IVN wisselwerkdag in samenwerking met de gemeente Den Haag
Samenvatting congres NME, dat doe je samen
Het doel van het congres ‘NME, dat doe je samen’ was het onder de aandacht brengen
van vernieuwende, succesvolle NME-initiatieven vanuit zowel de overheid, de
samenleving en vanuit het bedrijfsleven. NME inzetten als middel binnen sociaal
maatschappelijke vraagstukken was een groene draad. En ook de zakelijke kant van NME
werd benadrukt. Het congres werd gecombineerd met de Wisselwerkdag en dat was
goed te merken. Tijdens de pauzes en de lunch werd er uitgebreid bijgepraat, kennis
uitgewisseld, afspraken gemaakt en (hernieuwd) kennisgemaakt onder de bezoekers.
Het congres was te gast op stadsboerderij de Herwijerhoeve, een van de tien Haagse
stadsboerderijen. Hans de Rijk (hoofd Stadsboerderijen) ging in op het belang van deze
boerderijen en vertelde dat de stadsboerderijen de laatste jaren naast Milieueducatieve
activiteiten rond voedsel en landbouw ook activiteiten aanbieden die een vertaling zijn
van het Haagse beleid. Zo zijn de Stadsboerderijen de eerste CO2-neutrale gebouwen
van de gemeente Den Haag en kan men er frituur(vet) inleveren.
Roel van Raaij zette de deelnemers bij de opening van het congres op scherp: Alles moet
minder. Er moet langer worden doorgewerkt terwijl er steeds minder werk is. De rek lijkt
uit de ‘groei-economie’. Er is sprake van een ‘transitie’ naar een nieuwe economie die
niet gericht is op steeds meer groeien en het maximaliseren van winst, maar op het
steeds beter delen en het maximaliseren van betekenis. De huidige ‘crisis’ biedt
mogelijkheden om anders te gaan werken in een samenleving met meer tijd en minder
geld waarin partijen die schijnbaar weinig met elkaar gemeenschappelijk hebben
(horecahouders, tuincentra, zorginstellingen, fietsenmakers, gemeenten, etc.)
complementair blijken te kunnen werken aan natuur, milieu, gezondheid, klimaat,
voedselzekerheid, etc. en tegelijkertijd ook nog in staat zijn de eigen doelstellingen te
kunnen realiseren.
Henk Klein besloot het congres door de deelnemers uit te dagen anders te gaan werken.
Een nieuwe manier van werken die aansluit bij maatschappelijke ontwikkelingen. Dan
wordt NME pas echt interessant voor bestuurders en directies van bedrijven.
Het congres kende vijf thema's:
Maatschappelijk ondernemen: NME-educatie vanuit een doelstelling
Bakkie Fietsen combineert een fietsroute met NME door collega’s, familie en/of vrienden
door het Westland te laten fietsen op een bakfiets. Het ‘Bakkie’ voorop de fiets wordt na
rondleidingen door bezochte kassen gevuld met dagverse producten. Doordat steeds
minder kinderen zich bewust zijn waar groentes vandaan komen en hoe deze groeien is
het Jeugd Bakkie Fietsen opgericht. Kinderen fietsen langs diverse tuinbouwbedrijven
waar ze op een speelse en gezonde manier leren hoe een product groeit, waar het
vandaan komt en wat er aan techniek allemaal nodig is.
1
Samenvatting
IVN wisselwerkdag in samenwerking met de gemeente Den Haag
Juanita van Bon (projectleider van het schooltuinproject) van SPAR vertelde dat de Spar
in het kader van het 80-jarig jubileum in 2012 invulling gaf aan Maatschappelijk
Verantwoordelijk Ondernemen door schooltuinpakketten via de lokale SPAR-vestigingen
aan scholen ter beschikking te stellen. SPAR heeft leefbaarheid in de buurt hoog in het
vaandel. De doelstelling van het Nationaal Schooltuinproject is kinderen bewust te maken
van de herkomst van gezonde voeding en het stimuleren van een gezonde levensstijl.
Kinderen actief betrekken bij het kweekproces maakt hen bewuster van de herkomst van
hun voedsel en daardoor eten ze hun groenten beter.
Het initiatiefvoorstel '(H)eerlijk Haags; een voorstel voor een stedelijke voedselstrategie'
omvat wat de gemeente Den Haag wil bereiken met voedsel en hoe de gemeente, nu en
in de komende jaren, haar rol bij voedsel invult. In de strategie wordt onder
stadslandbouw verstaan zowel alle commerciële als niet-commerciële initiatieven voor
het duurzaam produceren van voedsel in en om de stad, voor de regionale markt of voor
eigen gebruik.
Gert van der Slikke, hogeschooldocent Natuur en Techniek en ontwerper Milieueducatie,
liet zien hoe op de Pabo van de Haagse Hogeschool Natuur en Milieueducatie een plek
krijgt in het curriculum, ondanks de beperkt beschikbare tijd!
Verdieping en vernieuwing: finesses van NME-educatie en pedagogische
onderbouwing
Zoals Ecokids het verwoordde: 'Kinderen meer in contact brengen met natuur in hun
eigen omgeving'. De dialoog van de gemeente Den Haag ging over het snijvlak van
gemeentebeleid, pedagogische inzichten van NME in Den Haag en de vernieuwing die het
onderwijs aan kan. Dit aan de hand van de ontwikkeling van het programma
'Ontdekkend tuinieren'. Groen doet goed legt uit: 'verstedelijkte kinderen en hun
opvoeders de natuur binnen en buiten de stad vaker te laten bezoeken'. Dat waren een
aantal uitgangspunten van organisaties die een duidelijke pedagogische visie hebben op
NME. In de presentaties werden de stappen om de verschillende doelen te bereiken
uiteengezet en de pedagogische uitgangspunten onderbouwd.
Rob Sudmeijer van ThiemeMeulenhoff sprak over educatieve technologie en waarom
kennisconstructie belangrijker is geworden dan kennisoverdracht. Leren in de 21e eeuw
wordt vooral gedomineerd door digitale geletterdheid, beroepscompetenties en de
kundigheid om te leren en te innoveren. Tegelijk realiseert het onderwijs zich maar al te
goed dat niet alles in apparaten en systemen gestopt kan worden. De manier waarop
men de verworven kennis deelt, is fundamenteel aan het veranderen. Daarbij komt dat
gepersonaliseerd leren steeds belangrijker wordt.
NME in vermomming: de natuur als middel
Fantasie en werkelijkheid komen samen 'In het Sprookjesbos': het boek van Suzanne
Wardenaar sluit aan op de fantasiewereld van jonge kinderen (4 tot 7 jaar) en worden zij
door middel van sprookjes betrokken bij NME-onderwerpen. In het boek wordt de natuur
ingezet als middel om aan zintuigen, sociale vaardigheden en creativiteit te werken.
Ook de drie tuinboeken voor kinderen van Bram Wolthoorn en Roger Klaassen weven
informatie en activiteiten met begrip en respect voor de natuur. Heel veel onderwerpen
uit de boeken behoren tot het werkveld van natuur- en milieueducatie; toch zal geen
koper of lezer van de boeken dat beseffen; en dat hoeft immers ook niet.
2
Samenvatting
IVN wisselwerkdag in samenwerking met de gemeente Den Haag
NME, dat doe je samen: samenwerkingsverbanden
Chris Veldhuizen vertelde hoe de Stichting Ecokids Nederland de samenwerking begeleidt
tussen gemeente, welzijn, onderwijs en BSO rond NME en natuurbeleving na schooltijd.
Naschoolse activiteiten lenen zich immers prima om kinderen met natuur in aanraking te
laten komen. Juist door het oprichten en ondersteunen van samenwerkingsverbanden
kan er een structureel aanbod ontstaan eb blijven bestaan.
Natuurcircus van Veldwerk Nederland biedt, in samenwerking met zorginstellingen,
natuurbelevingsactiviteiten met bewoners van zorgcentra. Het doel, zo vertelde Herman
de Jong, is een bijdrage te leveren aan het woon- en leefgenot van ouderen: 'natuur in
de zorg, zorg in de natuur'.
Op het terrein van de Herwijerhoeve ligt ook één van de drie tuinen van de Stichting
Eetbaar Park. Deze tuin is voortgekomen uit het Foodprint kunstprogramma van kunsten architectuurcentrum Stroom. Naast de permacultuurtuin staat op dit terrein ook een
karakteristiek paviljoen dat opgebouwd is met strobalen. Rachelle Eerhart vertelde wat
de stichting doet en hoe de samenwerking met de gemeente verloopt.
Mireille van den Bergh (Het belang van professionele masters) pleitte voor masters
Pedagogiek (urban education) om de weg te vinden in de ambtelijke jungle van
vergunningen, regelgeving, handhaving en beslissingstermijnen.
NME-management: het organiseren en financieel managen van NME-projecten
NME is business geworden. Gelukkig niet as usual, want het heeft het ideële karakter
behouden. Aan de bedrijftechnische kant van het NME-ondernemen ontkomt men niet
meer. De lezing van Vivian Siebering (ViSie Training & Advies) gaf een nieuwe blik op
financiering en toonde businessmodellen waarmee het NME-werkveld zakelijker kan
worden.
Lotte Bode (Sociale Media Strategie) wees op de mogelijkheden van de inzet van sociale
media. Hoe vrijwilligers, sponsors of leden te werven.
GroenGelinkt heeft een professioneel zoek- en informatiesysteem voor natuur- en
duurzaamheidseducatie geïntroduceerd zodat NME-initiatieven zich in kwaliteit kunnen
onderscheiden.
The Natural Step bood de deelnemers een raamwerk en stappenplan om duurzaamheid
binnen de organisatie en projecten te implementeren.
Het bij elkaar brengen van de klassieke NME-wereld en het bedrijfsleven maakte het
congres uniek concludeerde Paul van de Kraft van de gemeente Den Haag: ‘Nieuwe
initiatieven en de meerwaarde van commerciële initiatieven waar NME inzit.’
Natasha Wijgerse van Bakkie Fietsen schreef over het congres: ‘Gezond eetgedrag
stimuleren vanuit een commerciële organisatie; privaat en publiek samen leren werken’.
3
Samenvatting