Controle over je geld in het digitale tijdperk

ING International Survey
Juli 2013
Controle over je geld in het
digitale tijdperk
Mobiel bankieren, social media en omgaan met geld
Dit onderzoek is uitgevoerd door
Ipsos in opdracht van ING
ING International Survey
Controle over je geld in het digitale tijdperk (juli 2013)
Inhoudsopgave
Over het onderzoek 3
Samenvatting 4
Mobiel bankieren: jong en ‘in control’ 5
› Altijd en overal inzicht in je geldzaken. Ook onderweg.
› Hotspots
› Meer grip op je geld
› Op tijd betalen. Maar meer gespaard wordt er niet.
› Mobiel bankieren in trek bij jongeren
› Mobiele technologie
› Mensen die nu niet mobiel bankieren, zouden…
Vertrouwd met pinnen, maar nog niet met contactloos betalen 13
› Zonder pin? Contactloos betalen nog een probleem.
› Jongeren relaxter over contactloos betalen
› ´Friend´, ´like´ en #pay?
› Meer jongeren willen via social media kunnen betalen
› Contant of elektronisch betalen: wat doet meer pijn?
Social media en banken: algemene informatie, tips en contact 19
› Social media meest gebruikt voor informatie en klachten
› Spaartips via Twitter graag
› Mond tot mond reclame nog altijd de beste aanbeveling
Disclaimer 23
2
ING International Survey
Controle over je geld in het digitale tijdperk (juli 2013)
Over het onderzoek
Het ING International Survey heeft onderzocht hoe
Europeanen geld uitgeven, sparen, beleggen en wat
ze van geld vinden. Het onderzoek wordt een paar
keer per jaar gehouden. Eerdere verslagen zijn terug
te vinden via www.ezonomics.com/iis. Dit onderzoek
is tussen 18 april en 15 mei door Ipsos uitgevoerd
door middel van online onderzoek. Cijfers voor
Europese consumenten zijn een gemiddelde en
gewogen naar omvang van de bevolking.
12
landen zijn vergeleken.
1,000
De vragen zijn voorgelegd aan
circa 1000 mensen; in
Luxemburg 500.
11,724
is het totale aantal
respondenten.
3
ING International Survey
Controle over je geld in het digitale tijdperk (juli 2013)
Samenvatting
Mobieler, ﬂexibeler bankieren
Veranderen mobiel bankieren, contactloos betalen en social media de manier
waarop we bankieren?
Het antwoord op deze vraag is het onderwerp van het
ING International Survey, een van de grootste en meest
omvattende onderzoeken naar nieuwe mobiele
technologieën. De uitkomst? Nieuwe ﬂexibiliteit en een
nieuwe manier van met geld omgaan. De tijden
veranderen en nieuwe technologieën spelen een
steeds grotere rol in persoonlijke ﬁnanciën en
bankieren.
1. Ruim een derde (37%) van de respondenten bankiert
al mobiel. Nederland is koploper volgens onze maatstaf
op basis van internetpenetratie. Turkije is dé hotspot
voor mobiel bankieren, met het grootste aantal
internetgebruikers dat ook mobiel bankiert.
2. Mobiel bankieren is het meest in trek bij jongeren
onder de 35 jaar en/of bij frequente gebruikers van
social media. Wat jongeren doen, is meestal een
indicator voor de toekomst. Dus kan mobiel bankieren
alleen nog maar aan populariteit winnen.
3. Mobiel bankierders zeggen anders met hun geld om
te gaan. De meesten hebben het gevoel ‘meer
controle’ over hun geld te hebben. Ze checken hun
4
ING International Survey
Controle over je geld in het digitale tijdperk (juli 2013)
saldo vaker, betalen rekeningen op tijd en staan minder
vaak rood. Dit veranderende gedrag is echter wat zij
zelf aangeven en is niet gebaseerd op feitelijke
transacties (en daar kan verschil tussen zitten).
4. De perceptie van veiligheid van contactloos betalen
is in vier onderzochte landen (Frankrijk, Luxemburg,
Duitsland en Oostenrijk) nog altijd een probleem. Van
de Europese consumenten weet bijna een vijfde niet of
ze contactloos betalen wel veilig genoeg vindt.
Jongeren hebben minder moeite met contactloos
betalen. Ook dit wijst erop dat deze vorm van betalen
steeds populairder kan worden.
5. Ondanks de technologische ontwikkelingen blijft
cash in trek als manier om de uitgaven in de hand te
houden. Van de Europese consumenten betaalt de helft
inkopen liever contant, omdat het gemakkelijker te zien
is of ze zo teveel geld uitgeven. Dat geldt vooral voor
Spanje (61%). En ook voor jongeren onder de 25: 64%
is het met de stelling eens. Een fascinerend gegeven
gezien de opkomst van pinnen, contactloos betalen en
de brede acceptatie daarvan door jongeren.
Nederlanders delen deze voorkeur voor cash niet –
26% gebruikt liever cash bij het winkelen dan plastic –
een groot verschil met het Europese gemiddelde.
6. Social media spelen een belangrijke rol in de
interactie met de bank. Toch is mond tot mond reclame
nog altijd de beste aanbeveling. Mensen gebruiken
social media vooral voor informatie over en tips van
hun bank. Ze zijn minder geïnteresseerd in
aanbiedingen van producten en diensten.
Ian Bright, Senior Economist ING
Mobiel bankieren: jong en ‘in control’
5
ING International Survey
Controle over je geld in het digitale tijdperk (juli 2013)
Mobiel bankieren: jong en ‘in control’
De vraag/stelling
Altijd en overal inzicht
in je bankzaken. Ook
onderweg.
Nederland is met mobiel bankieren koploper onder de 12
onderzochte landen.
De gehanteerde maatstaf is het aantal respondenten dat
mobiel bankiert in een land, vermenigvuldigd met de
internetpenetratie volgens de Organisatie voor Economische
Samenwerking en Ontwikkeling (OESO). Een nuttige maatstaf,
vooral ook omdat het onderzoek via het internet is uitgevoerd.
De correctie voor internetpenetratie is een graadmeter voor
de hele bevolking.
Luxemburg staat op nummer twee, gevolgd door Oostenrijk
en het Verenigd Koninkrijk. Hekkensluiter is Roemenië.
Bankier je mobiel?
Percentage met antwoord ´ja´ vermenigvuldigd met internetpenetratie
Roemenië
Frankrijk
19%
20%
Turkije
20%
Italië
23%
Polen
27%
Duitsland
28%
Spanje
28%
Verenigd Koninkrijk
29%
Oostenrijk
30%
Nederland
ING International Survey
Controle over je geld in het digitale tijdperk (juli 2013)
10%
België
Luxemburg
6
25%
Europese consument
37%
41%
Mobiel bankieren: jong en ‘in control’
De vraag/stelling
Hotspots
Bankier je mobiel?
Antwoord ‘ja’ in procenten
Turkije heeft het grootste aantal internetgebruikers dat ook
mobiel bankiert en is daarmee dé hotspot. Nederland en
Spanje komen met 44% op de gedeelde tweede plaats. Dat
aantal mobiele bankierders kan enorm groeien als het internet
breder toegankelijk wordt.
Het toekomstpotentieel is ook in Spanje en Polen zeer groot.
Mobiel bankieren is in het onderzoek gedeﬁnieerd als het
gebruik van mobiele apparatuur (smartphones, tablets) om
geldzaken te regelen. Hoe de respondenten zelf mobiel
bankieren deﬁniëren, kan echter afwijken. Voor sommigen is
dat via wiﬁ op de laptop bankieren. (Dat heet met een
technische term ‘zelfgerapporteerde perceptie’).
De landen waar het minst mobiel wordt gebankierd, zijn
Roemenië (23%), Frankrijk (25%) en België (26%). Het cijfer
voor de Europese consument, een gewogen gemiddelde voor
de bevolking van het bewuste land, bedraagt 37%.
Op pagina 12 staan de belangrijkste redenen waarom mensen
niet mobiel bankieren.
7
ING International Survey
Controle over je geld in het digitale tijdperk (juli 2013)
37%
Europese consument
Roemenië
Frankrijk
België
Duitsland
Verenigd Koninkrijk
Italië
Oostenrijk
23%
25%
26%
33%
35%
37%
40%
Luxemburg
41%
Polen
41%
Nederland
44%
Spanje
44%
Turkije
49%
Mobiel bankieren: jong en ‘in control’
De vraag/stelling
Meer grip op je geld
Heb je door mobiel bankieren het gevoel meer controle te
hebben over je geld?
Antwoord ‘ja’ in procenten
Van de Europese mobiel bankierders heeft 66% het gevoel
meer grip op z´n geld te hebben. De Britten scoren hierop het
hoogst: 77%. De Italianen noteren 71%.
Nederlanders en Luxemburgers komen het laagst uit.
Mogelijk waren zij ook vóór mobiel bankieren de ﬁnanciën al
de baas: ze hebben ook de minste moeite om de eindjes aan
elkaar te knopen (een andere vraag in het onderzoek).
Nederlandse jongeren (18-24 jaar) hebben dankzij mobiel
bankieren wel beduidend meer het idee grip op hun geld te
hebben, 74% antwoordt met ‘ja’.
Nederland
59%
Luxemburg
59%
België
60%
Duitsland
61%
Turkije
63%
Roemenië
64%
Oostenrijk
64%
Spanje
65%
Frankrijk
66%
Polen
Italië
Verenigd Koninkrijk
8
ING International Survey
Controle over je geld in het digitale tijdperk (juli 2013)
66%
Europese consument
67%
71%
77%
Mobiel bankieren: jong en ‘in control’
Op tijd betalen. Maar meer
gespaard wordt er niet.
Ruim 4000 respondenten bankieren mobiel en gaan daardoor anders met hun geld om. Ze
checken vaker hun saldo, staan minder rood, maar ze sparen niet automatisch meer.
62% 73% 43% 84% 55%
van de Europese mobiele
bankierders kan zich
vinden in de uitspraak: “Ik
betaal mijn rekeningen
vaker op tijd.” Dat geldt
vooral in Turkije: 78% en
het minst in Nederland:
33%.
zegt meer grip op de
uitgaven te hebben. De
Turken scoren het hoogst:
78%. Het Verenigd
Koninkrijk en Spanje
noteren 76%, Italië 75% en
Nederland 51%.
9
ING International Survey
Controle over je geld in het digitale tijdperk (juli 2013)
Het aantal respondenten
dat nu meer spaart, ligt
lager: 43%. In Nederland is
dat nog lager: 23%.
Mobiele technologie
betekent niet automatisch
ook ﬁnancieel succes. Ook
voor ouderwets begroten
en goed geldbeheer is nog
een rol weggelegd.
checkt z’n saldo vaker. Dat
geldt in grote lijnen voor
alle landen. De Belgen
kunnen zich het minst in
die stelling vinden (74%).
staat minder vaak rood. In
Nederland is dit
percentage 27%.
Mobiel bankieren: jong en ‘in control’
De vraag/stelling
Mobiel bankieren in
trek bij jongeren
Van de 25-34 jarigen maakt 50% gebruik van mobiel
bankieren, in Nederland is dat 63%. Boven de 45 wordt er
minder mobiel gebankierd (Europa 33%) , Nederland 40%);
dat geldt al helemaal voor 55-plussers, zowel in Europa (23%)
als in Nederland (26%).
De frequentie waarmee mobiel gebankierd wordt, is groter
bij jongeren – ruim één op de vier Nederlandse jongeren
bankiert minstens één keer per dag mobiel (18% Europees
gemiddelde). Jongeren zetten vaak de toon voor toekomstige
ontwikkelingen. Mobiel bankieren heeft dus duidelijk de
toekomst.
Bankier je mobiel?
Antwoord ‘ja’ in procenten
37%
Europese consument
46%
18-24 jaar
50%
25-34 jaar
44%
35-44 jaar
33%
45-54 jaar
55+ jaar
10
ING International Survey
Controle over je geld in het digitale tijdperk (juli 2013)
23%
Mobiel bankieren: jong en ‘in control’
De vraag/stelling
Mobiele technologie
Wat is de belangrijkste reden dat je niet mobiel bankiert?
Antwoord in elke categorie, in procenten
Geen smartphone of tablet is de belangrijkste reden waarom
Europeanen niet mobiel bankieren. Veiligheid komt op de
tweede plaats. Een derde reden is dat mobiel bankieren niets
biedt dat de respondent niet ook op een andere manier met
zijn bank kan regelen.
37%
Ik heb geen smartphone of tablet
In vijf landen stond de veiligheid van mobiel bankieren boven
aan de lijst met bezwaren: Duitsland, Oostenrijk, Luxemburg,
het Verenigd Koninkrijk en Spanje.
Ik vertrouw de veiligheid van mobiel
bankieren niet
Mobiel bankieren biedt mij niets extra's
dat ik niet ook op een andere manier met
mijn bank kan regelen
11
ING International Survey
Controle over je geld in het digitale tijdperk (juli 2013)
33%
11%
Mobiel bankieren: jong en ‘in control’
De vraag/stelling
Mensen die nu niet
mobiel bankieren,
zouden…
Veel niet-mobiel bankierders hebben zich niet afgevraagd
hoe ze mobiele technologie zouden gebruiken. 43% weet niet
waar ze het vaakst mobiel zouden bankieren. De vier andere
antwoorden waren thuis, op vakantie, bij het winkelen en
‘overig’.
Huidige gebruikers van mobiel bankieren noemen ook ´op
het werk´. Onderweg van of naar het werk staat op de vijfde
plaats.
Bij de vraag hoe mobiel bankieren het meest werd gebruikt,
stond ‘weet niet’ ook weer boven aan het lijstje van de nietgebruikers (42%, Nederland: 44%). Saldo raadplegen was wat
de gebruikers van mobiel bankieren het vaakst deden (38%),
in Nederland geldt dit voor 49% van de gebruiksmomenten.
Nederlanders gebruiken mobiel bankieren het vaakst thuis
(56%), tijdens het winkelen (11%), op het werk (7%), op
vakantie (5%) of tijdens het forenzen (3%).
12
ING International Survey
Controle over je geld in het digitale tijdperk (juli 2013)
Waar zou je het vaakst gebruik maken van mobiel bankieren?
Gebruikers mobiel
bankieren
Niet-gebruikers
1
Thuis (50%)
Weet niet (43%)
2
Op het werk (12%)
Thuis (25%)
3
Bij het winkelen
(12%)
Op vakantie (11%)
4
Op vakantie (10%)
Bij het winkelen (8%)
5
Onderweg van/naar
het werk (8%)
Overig (7%)
Vertrouwd met pinnen, maar nog niet
met contactloos betalen
13
ING International Survey
Controle over je geld in het digitale tijdperk (juli 2013)
Vertrouwd met pinnen, maar nog niet met contactloos betalen
De vraag/stelling
Zonder pin?
Contactloos betalen
nog een probleem
Contactloos betalen betekent dat je kleine bedragen zonder
pincode kunt betalen, door de pinpas dicht tegen de
betaalautomaat te houden. Transacties verlopen sneller. Die
betalingen worden op verschillende manieren veilig gemaakt.
Toch is die veiligheid voor veel respondenten in ons
Europese onderzoek een probleem. Een groot aantal is het
oneens met de stelling “Ik vertrouw erop dat mijn geld bij
contactloos betalen veilig is”. De Fransen vertrouwen de
veiligheid het minst: 65%. Luxemburg volgt met 56% en
Duitsland met 54%.
Nederlanders hebben het meeste vertrouwen in de nieuwe
technologie. Slechts 24% is het met de stelling oneens.
Het gebruik van mobiel bankieren zorgt voor een groter
vertrouwen in de veiligheid van contactloos betalen, 49% van
de Europese consumenten die mobiel bankiert, heeft
vertrouwen in de veiligheid, tegenover 30% van de nietgebruikers van mobiel bankieren.
14
ING International Survey
Controle over je geld in het digitale tijdperk (juli 2013)
“Ik vertrouw erop dat mijn geld bij contactloos betalen veilig is”
Antwoord ´oneens´ of ´sterk oneens´, in procenten
45%
Europese consument
Nederland
Turkije
Spanje
Italië
Roemenië
België
Verenigd Koninkrijk
Polen
Oostenrijk
Duitsland
Luxemburg
Frankrijk
24%
34%
37%
39%
41%
43%
45%
47%
52%
54%
56%
65%
Vertrouwd met pinnen, maar nog niet met contactloos betalen
De vraag/stelling
Jongeren relaxter over
contactloos betalen
Jongere respondenten hebben minder problemen met
contactloos betalen. Van de jongeren tot 25 jaar was 40% het
oneens met de stelling “Ik vertrouw erop dat mijn geld bij
contactloos betalen veilig is”.
“Ik vertrouw erop dat mijn geld bij contactloos betalen veilig is”
Antwoord ´oneens´ of ´sterk oneens´, in procenten
45%
Europese consument
Dat antwoord werd vaker gegeven naarmate de leeftijd
vorderde (49% bij 55-plussers).
In Nederland heeft men beduidend meer vertrouwen in de
veiligheid van contactloos betalen – 56% van de Nederlanders
denkt dat hun geld daarbij veilig is. Dit heeft waarschijnlijk ook
in hoge mate te maken met het wijdverspreide gebruik van
mobiel bankieren. Nederlandse jongeren (18-24 jaar)
vertonen het grootste vertrouwen in contactloos betalen, 62%
beaamt de stelling.
18-24 jaar
25-34 jaar
ING International Survey
Controle over je geld in het digitale tijdperk (juli 2013)
42%
35-44 jaar
45%
45-54 jaar
46%
55+ jaar
15
40%
49%
Vertrouwd met pinnen, maar nog niet met contactloos betalen
De vraag/stelling
´Friend´, ´like´ en
#pay?
We delen foto’s, onderhouden contacten en lezen nieuws en
meningen via Facebook, Twitter en andere social media.
Zouden banken daarnaast ook “betalen via social media”
mogelijk moeten maken?
Meer dan de helft van de Roemenen en Turken kan zich in
deze stelling vinden; van de Europese consumenten is een
derde het hiermee eens.
Nederlanders scoren het laagst: krap 16% is het met de
stelling eens.
“Ik verwacht dat banken betalen via social media mogelijk
maken”
Antwoord ´eens´ of ´sterk eens´, in procenten
Nederland
Frankrijk
Oostenrijk
Duitsland
19%
21%
22%
23%
Luxemburg
24%
Italië
27%
40%
Spanje
42%
Polen
42%
Turkije
Roemenië
ING International Survey
Controle over je geld in het digitale tijdperk (juli 2013)
16%
Verenigd Koninkrijk
België
16
33%
Europese consument
51%
57%
Vertrouwd met pinnen, maar nog niet met contactloos betalen
De vraag/stelling
Meer jongeren willen
via social media
kunnen betalen
Jongeren (18-24) zijn het vaker eens met de stelling “Ik
verwacht dat banken betalen via social media mogelijk
maken” (40%), in Nederland is dat 24%. Boven de 45 jaar
wordt dat 29% (Nederland 14%).
Jongeren maken ook veel vaker gebruik van social media, wat
kan verklaren waarom ze graag via social media willen
betalen.
Van de 18-24 jarigen logt 65% minimaal één keer per dag in
op social media. Onder de 55-plussers is maar 23% zo’n
‘grootgebruiker’.
17
ING International Survey
Controle over je geld in het digitale tijdperk (juli 2013)
“Ik verwacht dat banken betalen via social media mogelijk
maken”
Antwoord ´eens´ of ´sterk eens´, in procenten
33%
Europese consument
18-24 jaar
40%
25-34 jaar
39%
33%
35-44 jaar
45-54 jaar
29%
55+ jaar
29%
Vertrouwd met pinnen, maar nog niet met contactloos betalen
Contant of elektronisch betalen: wat
doet meer pijn?
Hoe we betalen, voelt anders. Cash doet meer pijn omdat we daadwerkelijk papier overhandigen.
Pinnen, met creditcard en contactloos betalen schept afstand. Volgens onderzoek naar feitelijke
betalingen blijkt dat mensen met een bankpas vaak meer uitgeven. Veel mensen zijn zich van dat
effect niet bewust. Toch kan zo’n emotionele valkuil er wel degelijk zijn, ook als iemand niet weet
hoe het werkt.
50% 64% 33% 51% 40%
van de Europese
respondenten is het eens
met de stelling “Ik betaal
mijn inkopen liever contant,
omdat ik het dan sneller zie
als ik te veel uitgeef”. In
Spanje is dat het hoogst:
61% en in Nederland het
laagst: slechts 26%. Hierbij
is een opvallend verschil
tussen Nederlandse
mannen en vrouwen: 22%
van de mannen geeft aan
cash te gebruiken versus
30% van de vrouwen.
van de jongeren onder de
25 is het eens met de
stelling “Ik betaal mijn
inkopen liever contant,
omdat ik het dan sneller zie
als ik te veel uitgeef”. Dat
ligt veel hoger dan bij de
oudere groepen: de 55plusser scoort 42%. Dat
beeld is hetzelfde voor
minder schuldgevoel bij
pinnen (45% voor 18-24
jaar, 25% bij 55-plus) en
voor minder nadenken
over de prijs als je pint
(54% tegen 31%).
18
ING International Survey
Controle over je geld in het digitale tijdperk (juli 2013)
van de Europese
respondenten voelt zich
minder schuldig als hij of
zij met een bankpas
‘losgaat’.
In Turkije ligt dat
percentage op 51%; in
Oostenrijk op 19%. Dit kan
wijzen op grote verschillen
tussen culturen onderling
voor wat betreft houding,
bewustzijn en gedrag.
denkt minder na over de
prijs van de inkopen als hij
of zij pint dan wanneer er
contant wordt betaald.
Social media en banken: algemene
informatie, tips en contact
19
ING International Survey
Controle over je geld in het digitale tijdperk (juli 2013)
Social media en banken: algemene informatie, tips en contact
De vraag/stelling
Social media vooral
gebruikt voor
informatie en klachten
De meeste mensen benaderen een bank via social media
voor het vinden van algemene informatie (39%). Daarna komt
het indienen van een klacht (32%) en dan hulp zoeken of in
contact komen met een medewerker van de bank (31%).
Social media spelen ook een rol bij belangrijke ﬁnanciële
beslissingen: één op de vier respondenten zegt social media
te gebruiken bij een beslissing om een nieuwe bankrekening
te openen of over te stappen op een andere bank. De variatie
tussen landen is erg groot: deze laatste functie van social
media is veel populairder in de opkomende markten (Turkije,
Roemenië en Polen) dan in de ontwikkelde markten
(Luxemburg in het bijzonder).
Jongeren zijn eerder bereid om via social media met hun
bank te communiceren. De groep tot 25 jaar (41%) zal twee
keer zo snel een klacht via social media indienen als 55plussers (22%).
20
ING International Survey
Controle over je geld in het digitale tijdperk (juli 2013)
“Ik gebruik social media om…”
Antwoord ‘vaak’ of ‘soms’, in procenten
te besluiten om de voorwaarden van mijn
hypotheek te wijzigen
een nieuwe bankrekening te openen
te besluiten naar een andere bank over te
stappen
contact te zoeken met een
bankmedewerker/hulpdienst
over een product of dienst te klagen
algemene informatie te zoeken
22%
25%
27%
31%
32%
39%
Social media en banken: algemene informatie, tips en contact
De vraag/stelling
Spaartips via Twitter
graag
Op de vraag waarover een bank via social media zou moeten
berichten zei het merendeel van de respondenten in alle
landen het liefst spaartips te krijgen. Meer dan de helft kozen
voor dit antwoord, vooral in Roemenië (86%).
Berichten over maatschappelijk verantwoord ondernemen
waren ook populair bij de Europese consument (61%). Wel
varieerde dit percentage van 79% in Turkije tot 34% in
Frankrijk. ‘Wat betekent de economische situatie voor mij’
kwam op de derde plaats (56%).
“Ik verwacht dat banken via social media....”
Antwoord ´eens´ of ´sterk eens´, in procenten
betalen mogelijk maken
producten en diensten aanbieden
55%
vertellen wat de economische situatie
voor mij betekent
56%
spaartips geven
ING International Survey
Controle over je geld in het digitale tijdperk (juli 2013)
47%
reageren op commentaar
communiceren over maatschappelijk
verantwoord ondernemen
21
33%
61%
70%
Social media en banken: algemene informatie, tips en contact
Mond tot mondreclame nog altijd de
beste aanbeveling
Facebook, Twitter en fora zoals Trip Advisor zijn zeer geliefd. Maar bij een ﬁnanciële beslissing
gebruikt de Europeaan toch nog altijd liever ´gewone´ informatie.
50% 33% 20% 71% 46%
Voor zes uiteenlopende
ﬁnanciële beslissingen
werden vrienden en familie
genoemd als bron van
informatie. Bij de helft
luisterden respondenten
vooral naar vrienden en
familie: bij de keuze voor
een restaurant, een
vakantiebestemming en de
te openen bankrekening.
Mond tot mond reclame is
en blijft belangrijk.
Websites en reclame
deden het goed bij een
derde van de beslissingen.
Dat gold vooral bij de
aankoop van een auto of
witgoed.
22
ING International Survey
Controle over je geld in het digitale tijdperk (juli 2013)
van de respondenten die
social media en fora
hadden gebruikt, zei dat ze
daardoor juist niet een
bankrekening bij een
bepaalde bank hadden
geopend.
van de Europeanen zoekt
niet via social media naar
advies over ﬁnanciële
zaken.
van de Europeanen die dat
wel doet, leest vooral
weblogs, de populairste
optie.
Disclaimer
Disclaimer
De informatie in deze presentatie geeft de persoonlijke mening weer van de analist(en)
en geen enkel deel van de beloning van de analist(en) was, is, of zal direct of indirect
gerelateerd zijn aan het opnemen van speciﬁeke aanbevelingen of meningen in deze
presentatie. De analisten die aan deze presentatie hebben bijgedragen voldoen allen
aan de vereisten zoals gesteld door hun nationale toezichthouders aan de uitoefening
van hun vak. Deze presentatie is opgesteld namens ING Bank N.V., gevestigd te
Amsterdam en slechts bedoeld ter informatie van haar cliënten. ING Bank N.V. is
onderdeel van ING Groep N.V. Deze presentatie is geen beleggingsaanbeveling noch
een aanbieding of uitnodiging tot koop of verkoop van enig ﬁnancieel instrument. ING
Bank N.V. betrekt haar informatie van betrouwbaar geachte bronnen en heeft alle
mogelijk zorg betracht om er voor te zorgen dat ten tijde van de publicatie de informatie
waarop zij haar visie in deze presentatie heeft gebaseerd niet onjuist of misleidend is.
ING Bank N.V. geeft geen garantie dat de door haar gebruikte informatie accuraat of
compleet is. De informatie in deze presentatie kan gewijzigd worden zonder enige vorm
van aankondiging. ING Bank N.V. noch één of meer van haar directeuren of werknemers
aanvaardt enige aansprakelijkheid voor enig direct of indirect verlies of schade
voortkomend uit het gebruik van (de inhoud van) deze publicatie alsmede voor druk- en
zetfouten in deze presentatie. Auteursrecht en rechten ter bescherming van
gegevensbestanden zijn van toepassing op deze presentatie. Overneming van gegevens
uit deze presentatie is toegestaan, mits de bron wordt vermeld. In Nederland is ING
Bank N.V. geregistreerd bij en staat onder toezicht van De Nederlandsche Bank en de
Autoriteit Financiële Markten.
23
ING International Survey
Controle over je geld in het digitale tijdperk (juli 2013)

Download Report