Pop Art in een kelderruimte

BN DESTEM WOENSDAG 2 APRIL 2014
CULTUUR 37
Pop Art in een kelderruimte
Power, Glamour en
Transformation zijn
de thema’s van de
Pop Art-expositie in
Het Valkhof in
Nijmegen.
door Jaap Bak
De meer dan manshoge Machine
No. 2 wacht de bezoekers dreigend op. De collectie Pop Art in
de kelder van het Nijmeegse
museum Het Valkhof wordt goed
‘bewaakt’. Ze staat er niet in depot, maar de kelder is de nieuwe
expositieruimte voor de moderne
kunst. Veel objecten zijn nu in
een samenhangende context en
zelfs voor het eerst te zien.
Er is voor een Pop Art-expositie
gekozen, omdat Het Valkhof uit
die periode relatief veel kunstwerken bezit. Zoals de Machine No. 2
van Schinkichi Tajiri uit 1966, in
de hoogtijperiode van de Pop Art.
Tajiri, de Amerikaans-Japanse
kunstenaar met de Nederlandse
nationaliteit maakte er in totaal
acht. Als protest tegen landen die
verantwoordelijk zijn voor ‘alle
hete en koude oorlogen’.
De tentoonstelling is opgebouwd
rond drie thema’s: Power, Glamour en Transformation. „In de
jaren zestig veranderde er veel”,
zegt Frank van de Schoor, conservator moderne kunst. „En dat
tijdsbeeld brengt het museum
terug door middel van de kunstvoorwerpen.”
De conservator is blij dat de Pop
Art nu eens uitgebreid aan bod
komt. Niet alleen de bekende
machines van Tajiri, maar ook bijvoorbeeld werk van Woody van
Amen en Jan Hendrikse, schilderijen van Lucassen, maar ook de
aaibare knuffelkunst van Ferdi
Jansen en kunst van VPRO-programmamaker Wim T. Schippers.
„We hebben de kunstwerken bewust ver van de muur gehouden.
Alles in de vrije ruimte”, legt Van
de Schoor uit. „Daarvoor is Atelier Brückner uit Stuttgart in de
arm genomen.”
Bij de ingang van de expositie
hangen wereldberoemde iconen
䡵 Een overzicht van de nieuw ingerichte zaal met de Pop Art van museum Het Valkhof, op de benedenverdieping. foto’s Bert Beelen
䡵 Pop Art liet zijn sporen na tot in het begin van de jaren zeventig.
uit de jaren zestig: Che Guevara,
Brigitte Bardot, Twiggy, Mao, Soekarno, Jan Cremer. Maar ook de
bekende platenhoezen uit die tijd.
Veelkleurig, veelvormig en van
bands die toen nog carrière moesten maken. The Who, The Beatles
The Cream. De conservator ging
zelf op ‘jacht’ naar de platenhoezen. En in de vintageshops keken
ze raar op, want Van de Schoor
keek nooit naar het vinyl, maar
alleen naar de hoezen.
Een wand wordt in beslag genomen door vier beeldschermen die
korte documentaires laten zien,
gemaakt door de Nijmeegse Els
Dinnissen. In vijf minuten passeren diverse aspecten de revue.
In de expositie zijn twee kunstwerken opgenomen die het museum onlangs heeft verworven:
een werk van Joe Tilson en één
van de Belgische kunstenaar Paul
Van Hoeydonck. Van Hoeydonck
maakte twee paar metalen benen
als van een harnas. Eén paar staat
op de grond, het andere wijst
naar boven. In het verbindingsstuk zit een kijkglas met een witte roos.
„Als symbool van vrede, mochten
deze twee benen ooit in contact
komen met buitenaards leven”,
verklaart Van de Schoor.
De Belgische kunstenaar is de enige in de wereld die een kunstwerk op de maan heeft. In 1969
sloot hij een overeenkomst met
commandant David Scott van de
Apollo 15-missie. De NASA ging
akkoord en ook president Richard
Nixon. Het is een aluminium
beeldje van 8,5 centimeter, heet
Fallen Astronaut en is bedoeld als
eerbetoon aan alle omgekomen
astronauten en kosmonauten.
Met een gedenkplaat ligt het
sinds 1969 op het maanoppervlak.
Pop Art - Museum Het Valkhof in
Nijmegen
䊳 Nijmeegs museum Het
Valkhof brengt kunst uit
de jaren zestig terug
onder de aandacht
PLAY
Hart & Bonamassa soul/blues
Color Reporters pop
Band Of Friends bluesrock
Eerder verschenen twee studioalbums vol soulcovers uitgevoerd
door zangeres Beth Hart en bluesgitarist Joe Bonamassa. Leuke kost,
maar hoe sterk dat materiaal (origineel uitgevoerd door Ray Charles,
Billie Holiday, Tom Waits en Al
Green) ook was, live komt het pas
echt tot zijn recht. Dit duo is geboren voor op een podium. Live In Amsterdam, opgenomen in
Carré, toont de meerwaarde van deze twee beesten, de een
vocaal, de ander op zes snaren, vergezeld van een uitzonderlijke band. Of ze nu twee prachtige songs van Melody Gardot of tracks van Tina Turner of Aretha Franklin uitvoeren,
de energie en het speelplezier spatten er vanaf. Veel meer
dan in een studio kan Bonamassa zich tijdens de 21 tracks
op deze dubbelaar (cd, dvd of Blu-ray) helemaal laten gaan.
Ook in Baddest Blues, van Hart zelf, maar zeker tien minuten lang in het trage I’d Rather Go Blind (bekend ook van
Etta James en Chicken Shack). Meesterlijk.
Label: Mascot/Provogue
Willem Jongeneelen
Bertolf Lentink heeft een mooie,
wat eigenaardige carrière. De Zwolse songwriter maakte ooit deel uit
van The Junes, speelde bij Ilse DeLange, maar verliet haar om aan soloalbums te werken. Daar ontving
hij prompt een Zilveren Harp voor.
Samen met Kasper van Kooten
vormde hij een Nederlandstalig
duo, maar Bertolf is bovenal een groot fan van The Beatles.
Dat bewees hij onlangs nog toen hij langs de theaters trok
als onderdeel van Her Majesty (dat Abbey Road live uitvoerde), dat bewijst ook het naamloze debuut van Color Reporters (vernoemd naar een song van Elliott Smith) dat hij samen met Bas Wilberink bijeen schreef. Wat een briljante
popliedjes leveren zij af. Ja, die herbergen prachtige harmonieën, heerlijke melodielijnen en andere muzikale gelijkenissen met The Fab Four. Niets wijst echter op plagiaat.
Alles is oprecht, zoals ook The Posies en Elliott Smith hun
helden eerden. Dit is pure pop met een gouden randje.
Label: PIAS
Willem Jongeneelen
Op 14 juni 1995 stierf de Ierse
bluesgitarist Rory Gallagher. Hij
werd 47 jaar. Bassist Gerry McAvoy
en drummer Ted McKenna speelden vroeger met de gitaarheld,
maar ook in Nine Below Zero, Sensational Alex Harvey Band en bij
Greg Lake en Gary Moore. Het duo
leerde de Nederlandse gitarist Marcel Scherpenzeel kennen. Ze speelden samen, eerst vooral
werk van de meester zelf, als eerbetoon. Het klikte, Band
Of Friends werd opgericht en nu is er Too Much Is Not
Enough. Op de cd staan, op één cover van Gallagher na, louter nieuwe tracks, die het drietal samen schreef. Daarin
bewijst Scherpenzeel een begenadigd, door Gallagher beïnvloed gitarist te zijn, maar vooral als zanger een andere
klankkleur te bezitten. Dit album bevat ook een live dvd.
Daarop staat een in Duits concert met elf dampende tracks
van de te vroeg overleden Ier. Zijn muziek voor mannen in
houthakkershemden leeft er waardig door voort.
Label: Band Of Friends/Bertus
Willem Jongeneelen