Sander Pot - Energiek2020

LichtEvent 10 december 2014
Workshop Lichtbenutting.
“Monitoren hoe het licht wordt
benut voor de fotosynthese: hoe
realiseer ik het optimale?”
Plant Dynamics
Sander Pot
Fotosynthese hangt af van:
Licht (belichting / schermen)
CO2 (dosering)
Luchtvochtigheid (bevochtigen / ontvochtigen)
Temperatuur (koelen / verwarmen)
-2 -1
Netto fotosynthese ( mol CO 2 m s )
Reactie van fotosynthese op licht
15
• Bij laag licht: 1% meer licht= 1%
meer fotosynthese
10
• Hoger lichtniveau: 1% meer licht
<1% meer fotosynthese
– Beperking door CO2 opname
(bouwstoffen)
– Beperking door eiwitten in blad
(machinekamer)
5
0
0
500
1000 1500
2
Lichtintensiteit ( mol/m s)
• Bij heel veel licht: 1% meer licht=
0% meer fotosynthese
2000
Fotosynthese response op licht en CO2:
Optimale licht- en CO2-dosering:
• Verschilt per gewas (en soms per cultivar / stadium)
– Zon-minnend, schaduw-minnend, of tussenin?
– CAM planten nemen ‘s nachts CO2 op (sommige potplanten)
• Verschilt per seizoen
– na lichte periode is de ‘machinekamer’ groter
• Verschilt per tijdstip van de dag
– sluiten huidmondjes belemmert CO2-opname
Kun je dit in de praktijk bepalen
en kun je daarmee de efficiëntie
van de plant vaststellen?
Zo ja, hoe dan?
Plantsensor.
Een robuuste en eenvoudige
manier van meten in de
praktijk is mogelijk met de
Plantivity en de Quad PAM.
Deze sensoren geven een
beeld hoeveel licht wordt
verwerkt in de lichtreactie.
Wat meet (o.a.) de Plantivity
Welk deel van PAR gebruik je efficiënt voor de fotosynthese.
Voordelen
– Robuust
– Directe response
– Continue meting
Nadelen
– Puntmeting(en)
– Blad verwisselen
Meten van CO2 opname
Licor-6400
O.a. vanuit onderzoek “Meer rendement uit licht & CO2”
PAR
daglicht +
lamplicht
0-30
30-60
60-90
90-120
120-150
150-180
180-210
210-240
240-300
300-500
1e week
korte dag
(stadium 1)
100%
100%
100%
100%
80%
66%
61%
56%
23%
19%
3 week
korte dag
(stadium 2)
100%
100%
100%
100%
77%
65%
19%
17%
12%
8%
Tuinder:
kosten/baten-analyse nuttig:
Bij welke energie-prijs en bij welke prijs voor het gewas is welke lichtintensiteit nog rendabel?
CO2-opname (µmol/m2/s)
Effect van huidmondjes
Fotosynthese-respons op licht,
Alstroemeria
22
18
14
10
Virginia
6
dichtlopend
2
laag 16:30
-2
0
200 400 600 800 21000 1200 1400 1600
PAR (µmol/m /s)
• Belangrijk om belang van huidmondjesopening over de dag nader te
bekijken tijdens volgende metingen.
Meten van CO2 opname
Voordelen
– Licht, CO2, vocht en T
zelf te regelen
– Directe response
– Geeft totaalbeeld van
het fotosynthese proces
– Mobiel
Nadelen
– Onderzoeksinstrument
– Punt meting (blad)
– Tijdrovend (30
minuten/blad)
Softsensor
De softsensor maakt inzichtelijk welk deel van het licht
wordt benut voor de groei en welke factoren eventueel
limiterend zijn. Voorbeeld Chrysant:
De berekening is
op basis van
klimaatgegevens
en een
rekenmodule met
specifieke
gewasparameters.
Conclusies
• Via Fotosynthesemetingen kan worden vastgesteld hoe het gewas
reageert op het klimaat. Dit kan onder praktijkomstandigheden
worden gemeten.
• De Plantivity en Quad PAM zijn geschikt om continue in de
praktijk te meten. De Licor-6400 (of andere gas uitwisseling
apparatuur) blijven onderzoeksinstrumenten. De instrumenten
meten op bladniveau.
• De Softsensor is een berekende vertaling naar gewasresponse.
• Monitoringsystemen op basis van groter meetoppervlak cq
gewasfotosynthese zullen worden toegelicht door Anja Dieleman.
Dank voor uw aandacht
CO2 opname
en huidmondjesopening
Normaal huidmondje:
CO2=400ppm
CO2=300ppm
Knijpend huidmondje:
CO2=400ppm
CO2=100200ppm
Normaliter is de concentratie CO2 in de bladholtes
iets lager dan in de buitenlucht, bij knijpende
huidmondjes is dit echter fors lager!
Expertise Plant Lighting B.V. & Plant Dynamics B.V. o.a.:
–
–
–
–
–
–
fotosynthese
plantreacties op lichtkleur
lichtbronnen (o.a. LED, plasma)
stuurlicht voor groente- en siergewassen
huidmondjesgedrag (verdamping, CO2)
Gewasmodellering
Wij doen onderzoek in opdracht van o.a.:
– Glastuinbouw-bedrijven
– Toeleveranciers
– Overheid en dragende organisaties
Contact:
Sander Pot
[email protected]
06-12885226
www.plant-dynamics.nl
Sander Hogewoning
[email protected]
06-14271525
www.plantlighting.nl
Govert Trouwborst
[email protected]
06-10990094