PERSBERICHT 5 MAART 2015 IJzeratoom voorkomt vorming van gevaarlijke zuurstofradicalen in fotosynthese VU-biofysicus Rienk van Grondelle en Zuid-Afrikaanse collega’s ontdekken nieuwe functie van ijzer IJzeratomen in het fotosynthetische systeem kunnen de vorming van vrije zuurstofradicalen voorkomen, die schadelijk en zelfs dodelijk zijn voor levende organismen. Rienk van Grondelle, hoogleraar Biofysica aan de Vrije Universiteit Amsterdam, publiceerde dit afgelopen dinsdag samen met drie Zuid-Afrikaanse toponderzoekers in het wetenschappelijke tijdschrift Scientific Reports (onderdeel van Nature). Het was al algemeen bekend onder wetenschappers dat er ijzeratomen aanwezig zijn in het fotosynthetisch reactiecentrum, maar nog nooit eerder is bedacht en aangetoond dat ijzer déze beschermende rol speelt bij fotosynthese. IJzeratomen hebben unieke magnetische eigenschappen. Van Grondelle en zijn medeauteurs beschreven het fotosynthetisch systeem vanuit de kwantumbiologie en zij ontdekten daarbij dat het magnetische ijzeratoom de kans op een toestand waarin gevaarlijke zuurstofradicalen worden gevormd, aanzienlijk verlaagt. Die zijn gevaarlijk, omdat ze heel reactief zijn: ze binden zich, als het kan, aan alles wat ze tegenkomen. Dat is voor planten (en mensen) dodelijk. Al het leven op aarde Fotosynthese is het proces dat al het leven op aarde mogelijk maakt. Planten, algen en sommige bacteriën leggen de energie van de zon vast in een stabiele chemische verbinding: koolstofdioxide en water worden omgezet in zuurstof en suikers. De essentiële stap in dit proces is de absorptie van licht door een chlorofylbevattend eiwit en dit gebeurt in het zogeheten fotosynthetische reactiecentrum. Te veel zonlicht is echter niet goed voor fotosynthese. De meest optimale fotosynthese vindt ‘s ochtends vroeg plaats of op een bewolkte dag. Bij té zonnig weer is er een te hoge lichtintensiteit en worden er te veel ladingsscheidingen geproduceerd: elektronen en positieve ladingen kunnen niet weg en recombineren. Levende organismen hebben daarom allerlei beschermingsmechanismen ontwikkeld om te voorkomen dat vrije zuurstofradicalen worden gevormd. De nieuwe functie van het ijzeratoom die Van Grondelle en zijn collega’s ontdekten, is dus een beschermingsmechanisme dat de wetenschap tot nu toe nog niet kende. Desmond Tutu Leerstoel Rienk van Grondelle is Desmond Tutu hoogleraar Biofysica van de Fotosynthese. Het Desmond Tutu Training Programme (DTTP) richt op het versterken van de wetenschappelijke samenwerking tussen de VU en haar zes Zuid-Afrikaanse partner-instellingen. Samen met collega’s van de Universiteit van Pretoria en de Universiteit KwaZulu-Natal in Durban onderzoekt Van Grondelle in welke mate kwantummechanische effecten de snelheid en efficiëntie van fotosynthese bepalen in natuurlijke en kunstmatige fotosynthetische systemen. Ook speelt Van Grondelle een belangrijke rol in de opzet van een breed onderzoeks- en onderwijsprogramma in Zuid-Afrika op het gebied van biofysica en kwantumbiologie. NOOT VOOR DE REDACTIE Het complete artikel ‘A quantum protective mechanism in photosynthesis’ is hier te lezen. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Rienk van Grondelle. Persvoorlichting VU Rienk van Grondelle T 020 5985666 T 06 22232565 E [email protected] E [email protected]
© Copyright 2024 ExpyDoc
